organisocron. De voorzitter, -lo heer IT.
Drost dio wegens vertrek uit do Colon-
sostraut niet herkiesbaar was, werj niet
algeiueeno stemmen tot Eero-Voorzitter
beuooimi. Uct^bestuur bestaat tliuus uit
de hoeren II. van Velzeu, voorzitter, J.
de Iluau, soeretaris, S. de Jonge, 1'. AI.
eu il. Beilegest, .commissaris,
HEEMSTEDE.
DE CRENSWIJZIGINC.
\erschenen is het rapport der com
missie uil ue ingezetenen inaako do
grensregeling, .waaraan het volgende
is ontleend.
liet rapport begint niet er aan te
herinneren, dal de sinds hel wetsont
werp \au 1902 gerust hebbende an
nexatieplannen in 1D17 weder aan de
orue werden gesteld.
Op verzoek van Huarlem werden
de plannen van 1902 ingetrokken en
uit liet feit, dat in 1900 een aantal
•wegen, vaarten, gas- en waterleiding
buizen binnen de gemeente Heemste
de geiegen, doch eigendom van Haar
lem, aan Heemstede werden overge
dragen, blijkt, aldus het rapport, dat
Haarlem eindelijk had ingezien dat
gr eiu uitbreiding naar dt-n kaal van
Heemstede voor goed van de oaan
proest zijn.
De gemeentewet toch heeft de be
doeling dat grenswijziging moet s.ijn
in het belang van beide betrokken ge
meenten of wel in het algemeen be
lang noodzakelijk moet wezen en hier
aan getoetst, is grensuitbreiding van
Haarlem naar den kant van Heem
stede naar het oordeel der commissie
in geen enkel opzicht aanbevelens
waardig.
De huidige grens is, louter ais g/ei.s
reeds, ver te verkiezen boven de nieuw
ontworpene, die grillig gaat door be
bouwd en nog te bebouwen terrein.
Maar er is meer:
Binnen zeer afzienbaren beperkten
lijd zal Heemstede ten Moorden van
ie nieuw ontworpen grens geheel be
bouwd zijn, terwijl dit eveneens hel
geval is direct ten Zuiden van die
grens.
Wanneer aldus thans het deel van
Heemstede ten Noorden der ontwor
pen grens bij Haarlem werd gevoegd,
zou Haarlem voor uitzetting Inzake
bouwgrond zeer weinig winnen; bin
nen zeer enkele jaxen zou dcorloopen-
de bebouwing langs die grens, thans
reeds aan weerszijden voor een groot
deel aanwezig tn verder in bewerking,
yoltooid zijn*
Met even weinig recht als thans,
zoude Haarlem dan weer kunnen vi a-
gen de grens naar het Zuiden te er-
plaatsen en opnieuw onrust stienten,
schade toebrengen, bestaansmogelijk
heden afsnijden en onnoodige kapi
taalsverplaatsing bevorderen met, al
lo nadeelen van dien. Van een bloü
end Heemstede zou een vervallen ge
meente worden gemaakt.
De gemeente Heemstede als geheel
zou gedupeerd worden door annexatie
van het gedeelte dat verreweg het
meeste bijdraagt in de lasten der ge
meente en het overblijvende gedeelte
vim Heemstede zou te zwaar belast
worden, in weerwil van vergoedin
gen, door Haarlem te betalen.
De Commissie kan het niet anders
mzien, dan dat de gansche opzet en
bedoeling van Haarlem met annc.ta
lie aan den kant van Heemstede geen
rndere is, dan de begeerte de bewo
ners van het te annexeeren gebied als
belastingbetalers te annexeeren.
Na er op gewezen te hebben,-dat
de Commissie zich unaniem tegen
annexatie heeft verklaard ze# liet
rapport dat het totale belasbare m-
komen van Heemstede naar de laat
ste bekende cijfers bedraagt de soir
van f 15.704.300 en dat van liet te ar.
nexeeren gedeelte f 10.210.850.
Duidelijk volgt hieruit, dat de ge
meente Heemstede plotseling geredu
ceerd van een gemeente met bijna 16
millioen tot een gemeente van 5.5
millioen belastbaar inkomen, vol
strekt van karakter zoude veranderen
en in haar instellingen en inricht
gen voor de zoo gansch andere nuidl-
ge gemeente, een lichaam zoude wor
den met een waterhoofd, in elk geval
het evenwicht in alles volkomen zo;
de worden verbroken.
In het te annexeeren gedeelte b<
draagt het inkomen van forensen cir
ca 6 millioen der ruim 10.2 millioen
doch van die 6 millioen betreft slechts
1.32 millioen Haarlemsche forensen,
dus dezen vormen slechts in inkomen
rond lj'8 deol van het inkomen
het te annexeeren gedeelte.
Van die 6 millioen betreft 4.1 mil
lioen Amsterdamsohe forensen zoodat
deze dus ver en ver de hoofdzaak vor
men met 70 van het forensen ii ko
men en 41 van het gansche into
men van het te annexeeren gedeelte.
En nu ligt het voor de hand, gaat
het rapport voort, dat men juist die
forensen al dadelijk zou doen vluch
ten door de annexatie.
Gevolgen der annexatie zouden dus
zij ii:
Vernietiging van kapitaal in- en
vlucht va,n verder kapitaal en vrn
inkomen uit het te annexeeren gebied
met liet resultaat van een lamgesla
gen Heemstede, een niet gebaat Haar
lem en zwaar getroffen eigenaars en
inwoners van het te annexeeren ge
bied.
Bovendien moet er in deze dagen
met alle kracht worden gestreefd
naai- bezuiniging en annexatie kost
in elk geval kapitalen.
Voorts bespreekt het rapport den
drang van Haarlem naar havenwer
ken en industriegebieden en wordt ge
zegd, dat voor den drang aan de
Noordzijde van Haarlem nooit als
motief kan gelden liet afnemen van
belastingbetalers aan de Zuidzijde van
Haarlem, die niets met die „haven-
fantasieen" hebben te maken.
De kapitaaisvlucht verder bespre
kende zegt de commissie:
De mogelijkheid moet blijven be
etaan tot het behouden van gemeen
ten waar de belastingen nog niet hoog
lijn te noemen.
Het kajiitaal vlucht weg van de
ineenten, waar de belastingen te hoog
worden en brengt daardoor de ach-
terblijvenden op zwaarder lasten niet
alleen, maar de omliggende gemeen
ten en vooral de centraal-gemeenta
met haar neringdoenden zullen de na-
deelige gevolgen van het wcgvliedén
Van liet kapitaal ondervinden.
liet is .en levenskwestie voor het
geilede land de begeerde eigenschap
pen van de verschillende gemeenten
te behouden, het kapitaal te laten
neerstrijken waar hel dat zal verkie
zen.
Werkt men dat legen dan zal dit
tengevolge hebben, dat de geheele
streek verarmt, aangezien elders stre
ken zijn waar het kapitaal met vcol
zorg wordt ontzien en gelokt.
Daarmede moet rekening worden
gehouden; alle theorie moet daaraan
ten offer vallen. Gebroken moet dus
worden met liet in ons land in de
laatste tijden misbruikte systeem van
gedwongen samensmelting van ge
meenten.
liet is en blijft onrecht onder hot
moiu van „algemeen belang" het be
lang ta dienen van eou centraal-ge-
meente, ten koste van bloeiende aan
grenzende gemeenten.
Resumeerende geeft de Commissie
uit de ingezetenen van Heemstede als
haar oordeel te kennen: dat geen en-
kol steekhoudend argument is of kan
orden aangevoerd voor de voorge
stelde grenswijziging aan de zijde van
Heemstede; dat Heemstede in verband
niet mogelijke grenswijziging van
Haarlem naar het Westen echter een
strook ten Noorden van de Pijlslaan
ter medewerking zal dienen prijs te
geven; datbehoudens dan deze uit
zondering aldus de grens lusschen
Haarlem en Heemstede dient te blij
ven zooals deze is; dat de noodzake
lijkheid van de grenswijziging met
Heemstede, zooals door Haarlem voor
gesteld, en in liet wetsontwerp is over
genomen, niet is aangetoond, noch
ooit aangetoond zou kunnen worden
en deze wijziging niet zou zijn in het
belang van Heemstede zoowel van het
overblijvende als van het at te scheu
ren gedeelte dier gemeente, noch in
het algemeen belang en zelfs niet in
dat van Haarlem; da', dus in eik ge
val het Ontwerp van Wet lot veran
dering der grenzen tusschen Haar
lem en Heemstede volstrekt verwer
pelijk is.
HAARLEMMERMEER.
MID DENSTAN DSTENTGON-
STELLINC.
Deze tentoonstelling, welke op Dins
dag 12, "Woensdag 13 en Donderdag II
Soptomber 1922 gehouden wordt in de
aan de Manegelaan bjj het station te
Hoofddorp gelegen gebouwen van het
Provinciaal eleetriclteitsbedrjjf en dio
uitgaat van de Federatie van Middeii-
standsvereenigingen in doze gemeente
belooft een groot succes te worden.
't Is reeds een paar jaar geleden, dat
de hier gevestigde Middenslaudsvereeni-
gingen begrepen, dat hot zeer wel moge
lijk zou zjjn op verschillende punton sa
men te worken, zonder hun zelfstandig
heid te verliezen, ook al omdat een mas
saal lichaam in den regel meer invloed
hooft dan verschillende kleinere groepen.
Natuurljjk zou deze samenwerking moe
ten geschieden zonder dat de beginselen
dier verceniging in 't godrang kwamen.
Na vorschillondo saniensprokingon
werd mon het eens eu werd gevormd de
Federatie van Middenstandsvoreonigin-
gon te Haarlemmermeer, door de drie
hior bestaande vereondgingondo Chr.
Middènstandsvereeniging „Hanrlomnifr-
mcer"; de Neutrale Middenstandsvor-
oeniging „Haarlemmermeer" en do R.-K.
Middenstandsvereeniglng „De Hanze",
afd. Haarlemmermeer.
Door dezo samenwerking was hot mo
gelijk, reeds op velerlei terrein en mot
voel vrucht werkzaam to zyu. Cursussen
werden gegeven in teekenen voor wa.
makers, smeden, timmerlieden en metse
laars, zoowel te Hoofddorp als to Nieuw-
Vennep, alwaar ook cursussen in boek
houden werden gehouden. Verder werd in
samenwerking met de bestaande patroons
vakbonden verbetering gebracht in het
crcdietwozen door beperking van het
crediet.
Ten slotte kwam in een dor vergade
ringen het voorstel aan de orde om eens
te onderzooken of een Middenstandsten-
toonstolling te Hoofddorp niet gewenscht
zou zjjn, met het oog op de hcersehondo
malaise. Algemeen was men van oordeel,
dat een tentoonstelling, waar getoond
zou kunnen worden, watt „de Meer'*
maakt en verkoopt, een doeltreffende re
clame zou wezen voor den alhier bestaan-
den Middenstand.
Een commissie werd benoemd, infor
meerde in andere plaatsen, bezocht en
kele Middsnstandsvereenigingen en bracht
over haar bevindingen een gunstig rap
port uit. De veraenigingen kwamen na
gehouden beraadslaging eonparig tot de
conclusie, dat er, mits good aangepakt,
kans van slagen zou zijn. Het heeft de
commissie, die de zaak inderdaad flink
en met wilskracht heeft aangepakt, van
verschillende zjjden gelukkig niet aau
veel steun en medewerking outbroken.
Door de toegekende bijdragen en da ge
schonken medailles worden haar jjverigo
pogingen reeds met succes bekroond.
Van de alhier bestaande drie Middeu-
standsvereenjgingen zjjn voorzitters de
hoeren S. Silver, C. van Wijk Hz. en W.
Pjjltnan, en leden de heeren P. Bakker,
W. N. Bakker, J. Bonsing, A. Boot, II.
Borsje, G. Deddena, C. Doelmnn, N. van
Duin, H. Duwel, D. Helder, B. L. Krab
bendam, M. C. Kroon, C. Linthout, C.
Mienis, M. Oldenburg, J. Schouten, G. .T.
do Tello, O. Th. van Velnen, A. do Vlieg
on B. J. M. v. Well. Het eore-eoinitó be
staat uit het dageljjksch bestuur van
deze gemeente; verder de hoeren 8. W.
de Clercq, Djjkgraaf van den Ilnnrlcm-
niormeerpolder, P. F. W. Soopnol, Pas
toor te Hoofddorp, F. A. Smit Kleine, di
recteur van het P. E. N. to Bloemendaid,
E. H. Krelage, W. van Liemt en Jhr, ,T.
C. Mollérus, Alg. voorzitter, voorzitter en
secretaris van de Kamer van Koophan
del voor Haarlem en omstreken.
Het dagcljjksch bestuur werd als volgt
samengesteld: S. Silver, lo voorzitter;
C. van Wjjk Hz., 2e voorzitter, G. Ded
dena, le secretaris, N. van Duin, 2do se
cretaris. G. J. do Tello, lo penningmees
ter, It. L. Krabbendam, 2e penningmees
ter, W, Pjjlman, algemeen adjunct.
De Commissie voor de stands: do hoe
ren P. Bakker, A. Boot, P. .T. van Driel;
J. Duizer, P. Heilker, D. Helder, C.
Mienis, A. de Vlieg, B. J. 'M. van Well.
De reclame-Commissie: de heeren W.
N. Bakker, P. J. Krank en M. Oldenburg.
De vers.eringscomniissie: do heeren W.
van Niel„ M. Oldenburg en J. II. Spar-
naajj.
Verschillende vereenigingon stelden
17 medailles beschikbaar en wel 2 gou
den, 5 vergold zilveren en 10 zilveren,
Aan het mooi gelegen en voor het be
oogde doel alleszins geschikt terrein, nU-
modo aan de flinke, ruime gebouwen, is
veel zorg besteed om het geheel zoo anu-
trckkcljjk mogelijk te makeD. Aan den
ingang prjjkt een prachtige eerepoort,
dio aan de omgeving een recht feeste-
Ijjk aanzien geeft. Ook de ia dc gebou
wen aangebrachte versieringen met bloe
men, planten, vlaggedoek als anderszins
getuigen van veel smaak en leveren dan
rcoht gezelligen aanblik op. Al- ber des avonds van 89 uur. Deze
wijziging staat in verbond met de
ontvangst van de leden van het Hy-
gièn. Congres daar de leden worden
uitgenoodigd deze orgelbespeling bij
te wonen. De toegang is voo-r ieder
vrij.
Na afloop van de orgelbespeling
zal er te 9 uur muziek op de Groote
Marlet plaats hebben.
ook
los is in hot werk gesteld, om hot den be
zoekers zoo aangenaam mogeljjk to ma
ken; zelfs oen springende fontein ont
breekt niet.
Hedenmiddag te 2 uur word de ten-
tooustolluig tou ltaadhuizo to Hoofddorp
officieel geoponil. De heer Silver, voor-
'tter van dc Middoustuudsvereonigingen
hield eerst oen rede» waarbij het doel van
doze tentoonstelling werd uiteengezet en
een overzicht werd gegeven van hetgeen
Haarlemmermeer kun produceeren en
vorkoopen.
Bjj afwezigheid van den burgemeester,
sprak do heor P. Borst, wothouder na
mens hot gomoontebestuur eon woord van
dauk en waardooriug voor hot streven om
de belungun van don alhier bestaanden
Middenstand to bevorderen en beharti-
gon, Spreker zoido o.a. dat hot gemeen
tebestuur mot grooto belangstelling van
do groote plannen oui alhier een Midden--
jitandsteutoonstolling to organiseeren
heeft kennis genomen on do nuttige zaak
gaarne wil steunen, zooale reeds door het
verstrekken van subsidies geschiedde.
Hïorna werd door hot roods talrjjk op
gekomen publiok oen bezook aan de ten
toonstelling gebracht, alwaar zooveel mo
gelijk alle vakkon on allo soorten van
winkeliers vertegenwoordigd waren. Ieder
die een stand heeft ingenomen, heeft zich
voor z'n étalage zooveel zorg en moeite
getroost, dat al do inzendingen er keu
rig uitzien en der bezichtiging dubbel
waard zjjn. Eon prestatie, waarmede de
Middenstand alhier voorzeker is te fe-
liciteeren.
Verder zullen dezen dag als attracties
te zien worden gegeven oen brandblusch-
demonstratie en een demonstratie van
don trappenklünmendon auto, verder zul
len do blinde kinderen van v. Pelt eenige
muzieknummers ten gehooro brengen en
's avonds Aalsracers Fanfarekorps „Uiter-
weg" een concort geven.
Omtrent de toekeuning van de medail
les vernemen we, dat dezo op inderdaad
origiueelc wjjze zal geschieden.
Men kwam op do idee om de beoordee-
ling van de verschillende inzendingen
aan hot publiek zelf over te laten en
daartoe bjj ieder programma een stem
biljet te voegen om door ieder bezoeker
te worden ingevuld en geworpen in dc
aan den uitgang staande bus. Daarop be
hoort te worden vermeld welke stand
bet mooist is, eerst in het lo, daarna in
het 2e gebouw on het buitentoneük.
OVERVEEN. Bijeenkom
sten. Het bestuur der Nederl. Herv.
kerk heeft aan B. en \V. dezer gemeen
lo de beschikking gevraagd over één
der lokalen van de O. L. school te
Overveen voor het houden van gods
dienstige bijeenkomsten.
Stationsversiering.
Door den A. N. W. B. is aan de sta-
tiousversiering alhier toegekend een
Zilveren medaille met diploma. De eer
van deze mooie onderscheiding komt
toe aan de I-I.II. Sclirehr en Stenis,
die zich dan ook geen moeite be
spaard hebben om hun perken te ver
zorgen.
Binnenland
STAKING BIJ DE POSTERIJEN IN
ENGELAND.
Ten gevolge van het uitbreken van
een slaking onder het postpersoneél
is de telegrafische verbinding tus
schen do postkantoren en dagblad
bureau* te Londen en den Ierschen
Vrijstaat hedenavond om zes uur
stopgezet. Ook het telefoonverkeer is
stopgezet.
Het ministerie .van Binnenlandsche
Zaken hoeft een verklaring uitgege
ven, behelzende dart. de regiering het
recht van burgerlijke beambten om te
staken niet erkent en dat.posten niet
is toegestaan.
DE MINISTERCRISIS OPCELOST.
(Zie ooi» 2de pag. 2de Wad.)
I>e nieuw benoemde minfcter van
Marine Viesterved is oud-zee-ulficier
en was de laatste jaren directeur-gene
raal der Posterijen cn Telegrafie. De
nieuw benoemde minister van Water
staat, Van 8\\ aay, is hooglceraar «au
de Technische Hoogeschool te Delft en
is sinds 1913 lid der Eerste Kamer.
Vervolg Stadsnieuws^
FLORA LI A-TENTO'ONSTELLING.
(Vervolg).
Hieronder laten wij den uitslag
volgen:
lo prijzen, met extra vermelding
werden toegekend aan: J. Hoppen
brouwer: E. Jeltes, B. Been, Trijn
tje Luijten, M. van Norden, Geertje
van Haarlem, F. v. d. Aardweg
H. Nieuwenhuya.
ie prijzen ontvingen Ida Veenho-
ven, Guus v. d. Veldt, J. v. Straa-
ton, J. P. Visser, G. Suurland, Anna
Block, A. Bij, M. Henneman, M.
Haak, H. C. Giesbers, H. Tuin,
Frans de Wilde, Adriaan v. Heerden,
W. van Daaien, W. Biese, A. J. Ha
zelaar, M. Bronkborst, J. IL Bolters,
W. Bakker, Max Paardebek,
Nederkoorn, L. Ruyscnaarsj Coba
Schockmun, E. Wielend, Greta
Borgman, I. Foclcens, Tjoerd Geerts,
Jopio v. Twuyver, Lena Gerlacli,
Vonk, J. Boeiré, A. van Dongen, Jo-
han Voet, G. Jansen, A. de Graaf,
van Hofwegen, Marie Waning, J. F.
Koer, M. Kumpe, A. Bakker en Henk
Visser.
2e prijzen werden toegekend aan:
M. Raaderéma, Car Rooelood,
v. Rotterdam, J. van Poelgeest,
van Hemsbcrgon, Meijer, A. Reus, C.
H. R. van l.lpcren, J. Stalling, Gor-
rie ten Brink, A. v. Deutekom, T. Hom
burg, De Graaf, A. C. Heintjes,
Kraak, Truus Geerlings, M. Beuma-
kftr, A. Kabel, M. Treffers, A. B. de
Drag, Dora Kerkhoff, J. Beekelaar,
Jacobus Beekelaar. J. van Dam, M.
Veldhuyseu, C. Schijf, S. Hesselink,
W. Metzclaur, Alle v. Deutekom, B.
Jansen, A. Provoost, W. Hoogen-
dijk, Toos do Groot, W. Zuuren-
donk, Zwanoveld, Bob Hoge, Jan
v. Voonst Vader, Bartha Faase. C
Buuren, M. v. Bilderbeek Annie
Spijkstra, Willem v. d. Pol, J. Ple
vier, W. Jongewaard, A. Schellïn-
ger, Annie Alberding en klasse VII
van school no. 26.
(Zie ook le pSR. 2de blad).
DE ORGELBESPELINGEN.
I'e orgelbespeling m de Groote kerk
op Donderdag 14 September des mid
dags van 23 uur zal deze week ver
vullen en in plaats daarvan zal deze
gehouden n orden Vrijdag 15 Septem-
SCHOOLRUIMTE.
Een breedo toegangsweg naar hot
Zuidor Buiten Spaarne.
Bekend is, dat de gemeente aah liot
Nut van 't Algemeen de liuuv liooft
opgezegd van de villa van wijlen
mejuffrouw Coenen aan het Ziudor
Buiten Spaarne, waarin do kweek
school voor o 11 derw ij aetr-ejsaen gevestigd
De Kweekschool heeft roodls ren
ander gebouw gehuurd.
Het moet in de,bedoeling van het
gemeentebestuur iiggcu, om de villa
aan het Zuid er Buiten Spaarne te
bestemmen voor school ruimte, waar
voor deze zich, naar ons verzekerd!
iverd, goed leent.
Ook zal binnenkort, voor werkver
schaffing een breed e toegangsweg
ran de Twijnderelaan naar deze villa
gemaakt worden Ook is het de bedoe
ling om langs het Zuidier Buiten
Spaarne een broeden weg aan te 'eg
gen. die dan bij de vilia ombuigt. Het
zou dan ook aanbeveling verdienen
de Twijnderslaan zelf te verbroeden,
opdat van den Kleinen Houtweg con
ore ede verkeersweg naar het Zuider
Buitenspaame ontstaat. Dit kan zon
der veel kosten, want allee is ge
mcentefiTond.
In het uitbreidingsplan, dat jaren
geleden werd vastgesteld, was een.
weg iets noordelijker ontworpen,
maar daarvoor zou veel grond en hui
zen onteigend moeten >vorden.
HET OOST-INDISCH VAARTJE.
He gemeenteraad besloot reed6
eenigen tijd geleden tot demping van
het Oost-Indifich Vaartje, om C i n
door ook de werkloosheid te beèti.j
den. Tot heden is men evenwei nog
niet met dit werk begonnen, omdat,
naar men ons mededeelde, nog onder
hand elingen met Rijnland gevoerd
worden.
DE ASPKALTEERINC VAN DEN
WAGENWEG.
Naar wij vernemen zijn door de
Amsterdamsohe Waterleiding bezwa
ren gemaakt tegen die plannen van het
Haarlemsche gemeentebestuur om den
Wagenweg met aephattblokken te be
straten. Deze plannen zullen evenwel
toch voortgang hebben, daar de Ainr
sterdainsche bezwaren ondervangen
Bullen worden.
Wanneer met het asphalteeiron van
den Wagenweg cn de StudQiuis-omae-
ing begonnen zal worden, staat nog
niet vast.
PERSONALIA.
Bij koninklijk besluit is met in-
_ang van 1 October aan B. Hapt-,
si bin sky, te Amsterdam, wegens op
heffing van zijne heirekkingen aan
die scholen, eervol ontslag verleend
als leeraar aan de P.ijkstuinbomv-
winterschool te Aalsmeer en als Itor-
aan de Rijkstuinbouw wlnterschooi
,te Lisse.
Do heer De Jong, die Maandlag
12 1/2 jaar in dienst der Algemeene
Vereeniging voor Bloembollencul
tuur was, werd des middags op de
DaJüiakeuriug der vereeniging kloor
den voorzitter den lieer E. H. Krelage
toegesprokenVerder werd liem een
envelop met inhoud aangeboden.
Müziek
Het nieuwe orgel der Ger.
Kerk te Heemstede.
Wjj zjjn in Jo gelegenheid geweest hot
nieuwe orgel van de kerk aau Koodief-
laan in oogenschouw te nemeu. Goloid
door den architect der kerk, den hoer
De Bruin, die ook het front van het
gel ontwierp, en door den orgelbouwer
zelf (van de firma Furtwangler en Ham-
to Hanover) was het ons mogeljjk om
betrekkelijk korten tjjd ingewijd
worden in de speelwijze en de geheimen
der constructie van het instrument.
Van de kerk uit gezien zou men niet
-srwadhten, dat hot nieuwe orgel zoo
groot is als het in werkelijkheid is, het
front i.» niet groot, maar wel mooi
als gegroeid uit de architectuur van
gebouw. Vooraan staat de speeltafel,
zoodat dc organist hot vrjje uitzicht in
de kerk heeft. Het instrument is mo
dern gebouwd, geheel pneumatisch, vol
gens rohrsysteem; een kjjkje in de pij-
penkasten Iaat ontelbare looden buisjes
rnemon, schijnbaar een warndt, maar
waarvan natuurlijk ieder buisje,
adertje vertegenwoordigt dat tot
sprekende stem leidt. Hot klankmate
riaal bevindt zich in twee kasten;
de eerste do drio podaalstemmen en
de stemmen van klavier I. In de tweede
kast, dio van jalousiezwel voorzien
bevinden zich do zachtere spelen
klavier H. In 't goheol hoeft het iuatru-
ment 21 stemmen. To omslachtig zou hot
zjjn dezo alle op to noemen, ik bepaal
mjj tot cnkole: in I een niooio Bourdon
16 v., dio ziek ook op uitstekomde wjjzo
bjj het podnal aanpast. Vorder oen karak
teristieke Salieionaal, Mixtuur en oen
zuivere Trompet 8 v. In II zit o.m. oen
zeer mooie Vox Ooclestis, Aeoline, Hol-
pjjp, Fugare eu een Vox humane, waar
op ook een tramulant aangepast is. Voor
al in do tessitura flf2 is dit register
zeer mooi.
Het klavier reikt bot g3, en hooft
daarbjj, door eon super-octaaf-koppel nog
een extentic van 12 noten. Zulks laat
dus toe dat het instrument voor do mo
derne orgelliteratuur wel geschikt is, ton
minste voor zoover het betrokkolijk kloin
aantal tongwerken (trompet in I en Vox
humana in I) dit toelaat.
Het pedaal bezit, buiten hot aangekop
pelde Bourdonregister uit H, drie vrjjo
stemmen en wel twee aohtvoeters en
zestien-voot.
Do registers volgenns kleppewysteom
zjjn gemakkelijk to bereiken en te han-
teeren, zoo ook do VTjje-combinatie-knop-
jes, die boven de registers aangebracht
zjjn, en door een drukknop, onderaan,
werking knnnen gesteld worden.
"uit de 21 atammen-registers, vindt
nog 7 koppelregisters, en wel: Ma-
naaalkoppel, Pedaalkoppel I, Pod. kop
pel II, Super-octaaf koppel II, super-oct.-
kl. H-I, Sub-oct.- kl. IT, sub oct.-kl. II1,
een register om de tpngea uit te scha
kelen cn ecu voor hot tremolo (allocn
voor vox-humana.
De drakknoppon zjjn 5 in getal. Oploo-
ser, vrjje combinatie, Wals, tuttin en
Aut.-Ped. oniitnorder.
Verder is er eon sfcvel voor man. II
en een crescendo wals, op beide manua
len toepasselijk, toelatend om van het
kleinste rogister af geleidelijk aan
zwellen tot het volste tuttispel. Eindo-
Ijjk bevinden zich daarnaast nog twee
lltoppele: Mixtuur- of, in Wals of.
ten korte bespeling volstond om met
het instrument vertrouwd te raken en
vooral viel mjj de uiterst lichte speelwijze
klavieren op, ook het directe aan
spreken dor stommen.
De eloctrische motor voor windtoevoer
bevindt zich in een kamertje naast hot
orgel, zoodat het haast uitgesloten is dut
het goronk hinderlijk tot de koric zal
doordringen. De schikking der pijpen in'
de boido kosten is zoo praetisch moge
lijk, zonder moeite kan de stemmer elke
pijp gemakkelijk bereiken.
De naam der firma P. Furtwangler
en Hammer behoeft niet meer ge
maakt te worden, de firma is wereld
bekend door den bouw van het rcus-
rachtig orgel met 85 stemmen en elee-
trisch F omwerk, (op 98 meter afstand)
van den Dom te BrunswMjk, maar ze
ker is het dat zij door de levering van
hel orgel der Geref. Kerk te Heem
stede bewijs heeft gegeven dat zij de
ze reputatie waardig is.
/.onder twijfel zullen velen zich
Woensdagavond gaarne willèn over
tuigen van de kwaliteiten van het
modem instrument, wanneer het ter
inwijding voor 't eerst in 't open
baar bespeeld zal worden door de
hoeren G. A. Goldschmeding en J. H.
G. TTley, organisten uit .Amsterdam.
Wij wenschen de Ger. Gemeente
van Heemstede geluk met het mooie
orgel, zoo passend in het stemmige
moderne kerkgebouw.
JOS: DE KLERK.
GEVONDEN VOORWERPEN.
ovug le bekomen bij- M. v. Leeuwen,
GiCiol Heiligland 38, schakelarmband.
1'. Tennaat, DelfteLraai. lo. armband.
M- de Zwager, le Vüoruilgangstraat
79. koralen m ursje. T. Beute, de W it -
straat 45, colbericostuum dn hoed.
mevr. van ltijn, Kl. Houtweg 15, étui
mot sclu-ijfbehoeften. A. Lichtenberg,
I lirmenjaiis5;raat 71, hondenhals
band. G. Sinits, Boekenrodestraat 16,
Hcomstedè, halsketting (beenen). Ken
nel Fauna, Faiklaan 119: zwart witte
kal, gebracht door A. de Vos, Eend-
jesj>oorlstraat 10. witte kat, gebraoht
door A. Kuiper, Gen. Cronjéstraat 71
rond, 2 grijze katten, gebracht, door
Waaning, Hajsclaersplein 18. zwart-
v.iite kat gebracht door Kroon, Zijl-
weg 23. 3. Koops, Rollandstraat 89,
loterijbriefje. Caspers, Ten Kate-
siraat 14, werkpak met handdoek
M. v. cl. Raat, Ursulastraat 14 rood,
bruine damesportemonnaie. P. Brusé,
Gcd. Raamgracht 73, papiertje met
gold. F. Groeneveld, W. Pyrmonlsfr.
51, kinderondergoed. K. Stielcel, Alb.
Thijmstraat 35, rentezegels, v. Itev-
sen, Ged. Oude Gracht 60, rijwiel-
pomp. J. Termitlen, Spaarnwouder-
straal 45, lap zijde. Jongkind, Da Cos-
lastraat 19, zwart tasohje. P. Hetern,
Grebberstraat 42, zwart taschje.
Kennel Fauna, Parklaan 119: grijze
kat, gebraoht door Wijkhuizen, Riouw
straalt 6.
Anaconda 113; Erie 17 1/1; Rail»
28 Unions 161.
Kol. Bank 118 1/2, Ind. Bank
90 1/4; Gort. Handel 123; G-ew. CuiL
145; H V. A. 336; Java Guit. 286-
xnsulindo Olie 1 3/4; Comp. Argent.-
28 Phillips 235 Poerworedio 60.
Eigen Telegrammen van
Haarlem's Dagblad
OUITSCHLAND EN BELCIc.
BERLIJN (draadloos). Naar dé
bladen melden hooft Maandag ta
Brussel een ministerraad plaats ge
had, waarin da Belgische godelegcer-»,
den verslag hebben gedaan van do
besprekingen te Berlijn.
Daarop beeft het kabinet beraad
slaagd over de eiechen dor Duüsche
regeering. Naar wordt gemeld zou'
het Belgische ministerie Dinsdag een
beslissing nemen en de Duitecho regee-
r,ing hiermede onmiddellijk in ken
nis stellen.
Na ontvangst van hot Duitscha ant
woord zal men dit onrniddelijk aan
dé Commissie van Herstel medédeo-
ien.
EEN NIEUWE LUCHTVAART
DIENST.
BERLIJN (draadloos). Volgens een
bericht uit Londen zal een Iamdeu-
scho Maatschappij 1 October een
luchtvaartdienst openen tussclien Iyon-
den, Brussel en Keulen.
Deze dienst zal later worden door
getrokken tot Frankfort a. M., Mun-
chen, Praag, Weenen, Constantiiiopcl
en. vandaar naar Indiê.
AANSLACEK' OP VREEMDE
LINGEN
BERLIJN (draadloos). Volgens be
richt uit Londen hebben të Pera
Turksche agitatoren aanslagen ge
pleegd op vreemdelingen, vooral op
Engelschen. Verscheidene personen
zijn hierbij gedood.
IN VEILIGHEID.
BERLIJN (draadloos). Uit Allien*
wordt gemeld, dat het den Grieker
is mogen gelukken liet archief en
gelden der Grieksdbe Nationale
Bank van Smyrna in wihgheid le
Marktnleuws
PITRMÈREND. Marktbericht van
12 September 1922.
Kaasaanvoer 64 stapels, kleine,
f 45.5U a f 48 per 50 K.G.
Boteraanvoer 934 KG., prijs 1 2.50
u 1 2.60 per K.G.
Vee, 671 runderen, waaronder zijn
420 x eite en 68 stieren.
31 paarden f 150 a f 250.
91 vette kalveren f 1.30 a f 1-50 per
Kilogram.
1G7 nuchtere dito, f 10 a f 40 per
etuk. k
511 vette varkens f 1.02 a f 1 08
per K.G
20 magere dito, f 26 a f 45 per stuk.
140 biggen f 12 a f 26 per stek.
1SR2 schapen en lammeren.
Vette koeien, prijshoudend 1 0.80
a f 1.40 per K.G.
Gelden koeien prijshoudend f 125 a
f 275 per stuk.
Melkkoeien prijshoudend f 175 a
f 400 per stuk.
Barnerljjks Si?mi
HAARLEM. Ondertrouwd: 12
September: J. H. v. cL "Wöïjde en S.
M. Kulin.
Bevallen: 9 SepU J. P. Haan-\. d.
Smissen, z. 10 J. Smink-v. Bock-
hocven, z. -— 9 J. G. v. Zonnexeld-
Bouman, d. M. L. Di Bon-Centaz-
zo-Turisin, z. 11 J. S. Korens'ra-
Sax, d. 12 M. C. v. JJuffelen-Ileer-
tjes, z. W. H.'Koning-Le Haitrc,
zoon.
Overleden: 11 Sept. H. Zoontjes, 48
j., M. v. Heamskerkstraat. 12 J.
Smits, 81 j., Ged. Voldersgracht.
10 G. Meier-Vaartjes, *72 .Tans
etraat.
HAARLEMMERLIEDE EN SPAARN
WOUDE. Ondertrouwd Jac. P. A.
Boon en M. G. Grauwelman.
GetrouwdP. van Keulen met W;
Cotnclissen. J. J. L; van Valen met G.
Schippers.
GeborenJohannes, zoon van W.
Verhagen en H. Klaasse B03Hille-
'berta Maria Alida, dochter van H J,
Kroon cn C. J. Stokman; Albertus Hen-
diikus, zoon van W. Velterop en J. C,
van Galen. Calharina, dochter van H. K.
Keenvolf en E. W.. Knol.
Overleden Aagje Waar, wed. van L'.
Schrama. Klazina Maria Tijbarg, geh.
met P. P. J. Bottelier. Johannes van
der Meij, gehuwd met M. Romijnj
Amsterdamsciie Bears
HOLL.ANDSCHE HANDELSBANK
Openingskoersen van Dlnsdue 12
September 1922.
Bftsoeki 29Deli Bat. 232. Deli Mij
176. Senembali 262.
Amateidam Rubber 71Ned. Rub
ber 40.
Gc-w. Dordt 430, Gec. Holl Olie 127,
Kon. Petrol. 441.
Marine 14 1/2Vaart 105 1/2, Hoil.
Bcot 16 1/2; Java China 64, Holl.
Lloyd 10; Kon .Boot 45 1/2 Unie 61,
Nederland 113
DE RAMP VAN DE „HAMMONIA",
100 slachtoffers?
MADRID. (V. D.) In tegenste ling
met dc tot dusver gepubliceerde he
richten, wordt thans uit Vigo gemeld,
dat 100 opvarenden van hei Duitsche
stoomschip IIammonia", dat nabij
do Spaansche kust schipbreuk leed,
niet gered zijn door de schepen, die
op liet hoor en van liet noodsein as
sistentie kwamen verleenen.
DE AMERIKAANSCHE MIJN
WERK ERSST AKIN G.
WILKESBARRE (V. D.) De
anthracietkol onvoLctan waren liet too-
neel yan een koorteaohtige bedrijvig
heid toen d« meesten der 1.355.0G0
mijnwerkers, die het werk 5 maanden
geled-eu neerlegden, naar de mijnen
terugkeerden.
ERNSTIGE ONLUSTEN.
BERLIJN, (V. D.) Op do Bismarck-
lijn nabij Kattowilz hebben bloedïgo
onlusten ïdaats gehad. 7030 arbeiders
protesteerden voor de villa van den
directeur-generaal der mijn tegen het
niet op tijd uitbetalen der loonen en
het aankondigen van de uitbetaling
der loonen in Poolsche Marken. De
directeur werd uit zijn woning ge
sleept en mishandeld.
Met bloed overdekt werd hij in hel
hospitaal opgenomen. De menigte
ontwapende zelfs de politie. l)e Pool
sche infanterie greep in en schoot met
oen machinegeweer.-Er zijn tien doo.
den en vele zwaar- en lichtgewonden.
EEN DUITSCHE NOTA AAN DEN
VOLKENBOND.
BERLIJN (draadloos). De Duit-
fiche regeering overhandigde aan den
Volkenbond een nota, waarin wordt
opgekomen tegen de beschuldigingen
vervat in de Poolsche nota's, ais zou
den de Duitsche regeeringsorganen
bij de laatste verkiezingen in Duitsch
Opper-Silezië de Poolsche minderhe
den hebben onderdrukt.
Semeogd nieuws
DE POSTSTAKINC IN POLEN
CEëINDICD.
Een bericht van het P. T. A. uit
Warschau meldt, dat de poststaking,
dio naar we Zaterdag meedeelden in
Polen was uitgebroken, al reeds weer
geëindigd is.
EEN SOM ONTPLOFT.
„II Mondo" verneemt uit Vicovari»
(Italic), dat Vrijdag j.l. bij een militaire
manoeuvre ccn bom is gesprongen,
waardoor een korporaal en twee artil
leristen werden gedood. Twee andere
soldalen werden gewond.
EEN CYCLOON IN JAFAN,
Driehonderd viasohers ver
dronken.
Blijkens een bericht uit Tokio zijn Ia"
de nabijheid der Koerillen-eilanden 300.
Japansche visschers verdronken tijdens
dezelfde cycloon, die ook het vergaan
van den Japansclien kruiser „Nilaka®*
veroorzaakte.
Koersen tot hedenmiddag 12 uur
(Medegedeeld door de Nationale
Banlivereeniging te Haarlem)
filasdag
Biljetten
Marken (rood)
Marken (groen).....
Kronen
Francs (Franech)...
Francs (Belgisch)...
Pond Sterling
Dollars
Chèquee
Berlijn
Weenen
Parijs
Brussel
Londen
New-York (Cable)
Amerik. Bankpapier.
van tot
0.171/,— 0.28
0.171/,0.22»/,
o.o1/.— o.cy«
19.60-19.75
18.50—18.65
11.42'/,-11.477,'
2.52'/,- 2.60
0.16- 0.187,
0.0'/.— 0.07,
19.GO19.75
18.50-16.65
11.44—11.46'/,
2.67— 2.58
