HAARLEM'S DAGBLAD.
Buitenlandsch Overzicht
VRIJDAG 15 SEPTEMBER 1932 DERDE BEAD
SMYRNA IS UIT WRAAK DOOR DE TURKEN IN BRAND GESTOKEN.
AAN BLUSSCHEN VALT NIET MEER TE DENKEN. ER ZIJN MAAT-
REGELEN GENOMEN OM DE BEWONERS TE HULP TE KOMEN,
OVER SAAMHOORIGHEID VAN RUSLAND EN TURKIJE,
DE VREDESVOORWAARDEN DER TURKEN.
Kleln-Azi8 is voor de
Grieken verloren.
Dit is nu heel duidelijk gebleken.
De inneming van Broes&a door ae
Turken, beteekent hel e:ndfe v-u« den
tegenstand der Grieken in KJe:n-
Azie. De brand door d-t Grilleen in de
stad gesticht. Oordat zij <kze ontruim
den, beperkt* zich slecb's tot een en
kele wijk.
Griekenland gaat au al zijn troepen
demobiliseeren, omdat het blijkbaar
geen kans meer ziet zich te hersteüee.
Smyrna slaat in brand.
Een telegram uit Smyrna meldt, dit
de Grieksche en Armeenschc wijken
door een brand zijn vernield, die zich
uitbreidt over audetc stadsgedeelten.
Onder dc bevolking hecrscht een pa
niek.
Een nader draadloos telegiam van
dc Italiaanschc oorlogsschepen re
Smyrna meldt, dat de brand der stad
een enormen omvang heeft aangeno
men. De Italiaanschc regeering heeft
onmiddellijk vau uit Napels schepei
net levensmiddelen en geneesmiddelen
naar de stad gezonden, en alle Itali
aanschc schepen, die zich in de Mid-
dellandschc Zee bevinden, hebben op
dracht gekregen, naar Smyrna te stoo-
niea, ten einde de Italiaanschc koloni
tan boord te nemen.
Volgens de „Gioroule d'ltalia" heb-
oen de troepen van Kemal pasja de
stad in brand gestoken als
een wraakneming
voor Afioen Karahissar. Door den Zui
denwind is de brand ook naar het
Noordelijk deel van de stad overgesla
gen. Aan blusschen valt niet te den
ken. De schepen in de haven moesten
jich op eenigen afstand van de wal ver
wijderen om niet in gevaar te komen.
Hulp gevraagd.
De Grieksche oecumenische patriarch
te Constantinopel Meletius heeft een
oproep gericht tot den Volkenbond ten
behoeve van de Christenen, die genood
zaakt zijn om hun land te verlaten ten
gevolge van de Grieksche nederlaag,
blootgesteld zijn aan honger en geen
onderdak hebben.
Maatregelen der geallieerden.
Do geallieerde vlaggen wapperen thans
te zamen in do neutrale zones en detache
menten Britsehe, Franscke en Italiaan-
sche troepen zjju te Chnmak, aan den
Aziatischcii oever der Dnrdanellen en
te Skoetari tegenover Constantinopel,
aan land gozot.
Deze maatregelen zjjn gonomen als een
waarschuwende herhaling dat er vol
komen eensgezindheid bestaat tusschen
3e geallieerden ter verzekering van de
aescherining van Constantinopel, de zee-
;ngten en het Gullipoli-schiereiland.
Het Britscho kabinet zal heden bijeen
komen om den toestand in het Naburige
Oosten nader te ovorwegon. Do Franschc
ministerraad komt ook bijeen.
Intnsschcn wordt algemeen goedkeuring
gehecht aan do verklaring, afgelegd op
het Britsehe ministerie van Buitenland-
scho Zaken op last van de Franscke ro-
geering door den Franschen zaakge
lastigde te Londen in zake de Britsulio
en Franscke overeenstemming betreffon-
do de vrijheid der zeestraten, enz.
De Parjjsohe correspondent van de „Ti
mes" meldt, dat, terwijl men het er to
Parijs algemeen over eens is, dat sinds de
kwestie vau het Naburige Oosten ineor
naar voren is gekomen en in een niet ver-
waehto phase is getroden, de voorgestelde
conferentie te Ventië niet meer kan die-
neu voor het doel, w»arvoor zjj
geschreven, niettemin verwacht wordt,
dat oen nieuwo conferentie zal worden
bijeengeroepen op een latercn datum,
wanneer de militaire toestand zich zal
hobbon gestabiliseerd.
Engeland heeft besloten tot nieuwe
troepenzendingen paar Constantinopel.
Een nieuwe waarschuwing der
geallieerden aan Angora.
Do dragomannon van do geallieerden
hebben den vertegenwoordiger te Con
stantinopel van do regeering var
gora namens do hooge commissaris!
aan herinnerd, dat de mogendheden op
den 18en Mei 1921 vier neutrale zones in-
iteldcu, en dat, toen het Griekscho lo-
;er een dier zones bedreigdo, de geal
lieerde regeeringen blijk gaven van het
vnsto voornemen om de zones tegen iodo-
n aanval te verdedigen.
Do Italiaanschc troepen ztfn naar het
Jsmid schiereiland en naar de Darda-
Dellon vertrokken.
In Turkscbo kringen acht men het niet
onmogelijk, dat het leger der national)
ten op de Dardanellen zal aanrukken o
daar over to steken en in Thraciè door
te dringen.
Rusland bemoeit zich ook
met het Naburig» Oosten.
Reuter verneemt, dat te Londen een
lange nota. is ontvangen uit Moskou
over den toestand in bet Naburige Oos
ten. In deze nota, die aan de geallieer
den is gericht, verklaart de Russische
volkscommissaris van Buitenlandsche
Zaken, dat Rusland zich niet gebonden
1 achten door de beslissingen, welke
genomen zullen worden en maakt hij
voorbehoud in verband met een evcn-
lueelc regeling van de kwestie van het
Naburige Oosten. De nota geeft uiting
aan-dc voldoening der Russische re-
gcering over de Turksche overwinnin
gen en zegt, dat de sympathieën van
Rusland aan de zijde van Turkije zijn.
Naar de „Daily News" meldt, is uit
Moskou bericht ontvangen, dat de
Sovjct-regeering een telegram heeft
ontvangen uit Angora, geteekend door
den „President van de Turksche Sov
jet-commissarissen", waarin aan dc
icndschappelijke gevoelens der
Turksche Nationalisten uitdrukking
wordt gegeven. „Een vrede door over
writing," wordt in het telegram ge
zegd „zal de banden van saamhoorig-
heid tusschen Turkije en Rusland nau
wer aanhalen."
IVOOR-EILANDEN
De merkwaardigste eilanden ter we
reld zijn wellicht de Niéuw-Siberische
eilanden door hun groote. voorraden
fossiel ivoor. De zee in deze streek is
buitengewoon riskant voor de scheep
vaart, want gedurende 8 maanden van
bet jaar is de zee geheel bcvoren, ter-
vijl tijdens de óverige vier maanden
heftige stormen aan de orde vau den
dag zijn.
In het jaar 1760 vond een Jakoet,
genaamd Eterikan, nooid-oostelijk
van den mond van de rivier de Lena
een groot eiland en een houthandelaar,
Liakoff, die hiervan hoorde, trok er
heen.
Hij ontdekte dat het eiland letterlijk
bezaaid was met beenderen en slagtan
den van den voorwereldlijken olifant,
de maiumouth. Drie jaar later reisde
bij nog honderd mijl noordelijker en
rond een tweede eiland, Kotelnoi, dat
ook een kerkhof van fossiel ivoor bleek
te zijn. Liakoff kreeg een monopolie
van de Russische regeering en giag
systematisch het kostbare ivoor ver
zamelen.
In 1775 bezocht een regeeringsamb-
tenaar het eiland en rapporteerde, dat
bet „schijnt alsof beide eilanden ge
maakt zijn van tanden vaa olifanten,
yerbonden door grmt en zand".
In de eerste jaren van de 19e eeuw
werden opnieuw twee ivooreilanden
ontdekt. Hier vond men ook in groote
hoeveelheden beenderen en tanden van
de rhinoceros en den buffel.
Het is bekend dat deze Noordelijke
streken in vroeger eeuwen een war
mer klimaat hadden, maar het blijft
een raadsel welk vreesclijk onheil in
één slag al dit weelderige dierenleven
verwoest heeft.
ROCKEFELLER.
John D. Rockefeller is de rijkste
man ter wereld. Dat is geen nieuws,
maar de volgende anecdote over dezen
croesus zal niet algemeen bekend zijn.
Rockefeller reisde eens in een der
oitgestrekte landbouwstaten van Ame-
rAa. Tijdens een maaltijd in een klei
de plaats, bestelde de, dank zii de ge
ïllustreerde pers, in geheel Amerika
*an uiterlijk bekende millionnair een
et. Toen later dc rekening kwam,
fronste hij dc wenkbrauwen.-
„Je hebt dat ei duur berekend," zei
Rockefeller tegen den kellncr.
.Aolkomeu juist, mtnecr!" antwoord
de de ander.
„Zijn eieren hier dau zoo schaarsch?"
;;Nee," zei de kellner, „maar million-
oairs wel."
POLITIEK IN POMPEJI.'
Tusschen de laatste ontdekkingen" in
de ruïnes van Pompeji was een verza
ding verkiezingsbiljettcn, waarop de
«udidatcu in geval van hun verkie-
*mg het volk „prach.ige gevechten tus
sen gladiatoren, opwindende beesteu-
O'ngaritótheld over den
toestand In het Oosten,
Uit Lénden wordt geseind:
Van alle kanten wordt alarm geela^
gen over den toenemend en ernst van
do crisis in de Levant. Alle bladen
dringen er op aan, dat de groote mo
gendheden definitief vereenigd en
zonder uitstel zullen optreden, tenein
de een opvlammen van het smeulende
vuur van vrees en jaloezie ln dien Bal
kan te verhinderen. Daarom worden
met groote belangstelling de bijeen
komsten dier Fransohe en Britechë
kabinetten tegemoet gezien. Het laat
ste komt morgen in Downingstreet
bijeen. Br kunnen beslissingen van de
grootste beteekenis voor het rijk ver
wacht worden. Hot kabinet zal tevens
dc positie der aanzienlijke Britsehe
kolonie te Smyrna bespreken 011 maat
regelen nemen voor de uitzending van
oorlogsschepen, teneinde haar zoo
noodig naar Engeland te brengen.
In het „Journal des Débats" sohrijft
generaal De Cugnac over de jongste
gebeurtenisseri
\!n Kleln-Azië.
en geeft hij een overzicht van den
danr gevoerden strijd.
Hij herinnert er aan, dat in 1921 na
de Turksche overwinning, die or> de
Grieksche overwinning volgde, men
tot cfe conclusie was gekomen, dut de
krachten van beide partijeti tegen el
kander opwogen in Klein Azië en dat
men daar nooit een militair resultaat
zou bereiken dat den doorslag geven
zou zoodat het woord nu voortaan
maar aan de diplomatie moest zijn.
De diplomatie heeft daarna ge
sproken ze heeft geschreven ze heeft
lmndlöls nota's gewisseld en een do
zijn conferenties gehouden. Gedurende
al dien tijd organiseerden do Kemalis-
ten in stilte hun nationale productie,
ze versterkten zich. Ze sloegen groote
voon-adlen proviand in, hoopten muni
tie op, kochten oorlogstuig in Rus
land, in Duitschland en meer dan vijf
tig vliegtuigen in Italië.
Of er ook Fransch sneivuurgesohut
van 75 m.M. bii dat oorlogsmateriaal
was, zooais van Engelsche zijde ls be
weerd. deelt de schrijver niet medio,
maar wel herinnert hij er aan dat de
Keinalisten door overeenstemming
niet de naburige landen en óioor het
•erdrag met Angora met de Fran
schen een belangrijke troepenmacht
hébben kunnen vriikriigen van ande
re fronten. Moestafa Kemal I'asja
zal "zich hebben kunnen herinneren,
dlat generaal Gouraud met veel beleid
een diergelijke gedragslijn had ge
volgd ln 1920, toen. hij ln Syrië, over
een onvoldoende troepenmacht In
schikkende. een wapenstilstand sloot
met de Kemal isten, om met geweld
hot trouweloos verzot van Emir Fal-
i0al Ic Damascus te breken. Van die
zorg bevrijd, kon toen Gouraud oj>-
nieuw met sucoes in Cilicië het hoord
aan zijn tegenstanders bieden.
Laat ons hopen,.zegt, de schrijver in
het „Journal dés Dcbats", dlat de Tur
ken de analogie met 1920 niet verder
zullen drijven en dat het aocoord va.11
Frankün Bouillon voor Frankrijk
rum v. assen neus is geweest.
Zoodra de Kemal iaten van hun met
bedreigd front in den Kaukasus en in
Cilicië hun troepen konden terugtrek
ken, hebben ze in het geheim een
gr00tere macht dan die van dc Grie
ken verzameld en toen ze op het stuk
van artillerie, van luchtvaart en --an
oorlogsmateriaal van allerlei aard ;en 1
onbetwistbare meerderheid hadden,
zijn ze den aanval begonnen.
Tn vijftien dagen hebben ze ..eet
Klein-Abnë veroverd en de Grieken 111
zee gedrongen, vóór dat de verraste
diplomaten den tijd hadden een nïeu
we nota op te stellen.
Met behulp van de moderne ooriogs
wapenen wegen twee partijen spoedig
ïégen elkaar öp èn zijn dé fröntón
vrijwel onwrikbaar, zoolang.tenminste
de macht aan weerskanten even groot
is. Maar wanneer er een groot ver
schil bestaat in do bewapening. sÏ3at
de schaal onmiddellijk door naar een
kant van de best oewapeude partij
Niets kan de wiskundige zekerheid
van het snelvuurgeschut weersta in, of
de concentratie van mitrailleuses tn
vliegtuigen. JJan goed georganiseerde
aanval mot moderne wapens doet dat
heele gebouw van dlikke deelen nota's
der diplomaten ols een kaaiden buis ln.
elkaar storten.
De brute kraoht ls ook nu weer.
evenals voorheen, gebleven de ul'ima
ratio regum", het uiterste en laatste
middei en argument.
De Volkenbond en de
Turksche eiscben.
Uit Genève wordt geseind
De afgevaardigden der voornaamste
mogendheden zijn van oordeel dat het
bezit van Konstantinopol aan de Ke-
raalisiisohe regeering niet geweigerd
kan worden. Men is verder van mee-
ning. dat de opleving van de kwestie
der toekenning van Thracië overgela
ten zal moeten worden aan den Vol
kenbond, aangezien Frankrijk en
Engeland het hierover niet eens zijn.
De oorspronkelijke vredes
voorwaarden der Turksche
nationalisten.
Het Turksche Informatiebureau
zendt aan de pers dien tekst, der Turk-
8che vrodeavooi-waardon, die bekend
staan onder den naam van „Pacte Na
tional" em die door de Turksdie Na
tionale vergadering dd. 28 Januari
1920 werden vastgesteld
1. Nationale Turksche grenzen, om
vattend in Klein Azië zoowel als in
Europa, de gebieden waarvan de meer
derheid der bevolking Turksch is.
(Hierbij ls begrepen iu Europa Oost-
Th racië met Adrianopel en Gall!poli.)
2. Erkenning van do ion voordode
van Turkije gehouden volkstemming
in drie provincies van Kaukasus.
(Kars. Ardaklian c-n een gedeelte van
Batoem), terwijl de stad Batosm zelf
In handen zou blijven van de confede
ratie van Kaukasië).
3. Het houden van oen volksstem
ming ten einde omtrent het lot van
West-Thraoië een beslissing te nemen.
4. Verzekering van de veiligheid
van de stad Constantinopel, residentie
van Chalief en Voret, alsook van de
Zee van Marmora, ten aanzien van el-
ken vreemden aanval. Niettegenstaan
de de inachtneming van dit beginsel
moeten do zeeëngten en de Bosphorus
geheel vrij zijn voor den handel en
de scheepvaart van alle landen.
5. Turkiio erkent de reohten der
minderheden zooals zij werden vast
gesteld in de laatste verdragen die
ten voordeele der TsjechoSlowaken,
Duitschers. Hongaren, enz. werden
gemaakt. Evenwel stolt het als voor
waarde dat dtezo zelfde rechten der
minderheden zullen worden erkend
voor de Mohamedanej) dier naburige
landen. (Roemenië, Bulgarije, Grie
kenland, Servië, in welke landen tal
rijke Mohammedanen zijn).
6. Afschaffing van alle capitulaties,
zoowel politieke, als juridische, finan-
cieeïe en economische.
Wat do openbare 6chuUl aangaat
kan men tot een vergelijk komen.
Do quaeïtie dor Duitsche
schadeloosstelling
is nog niet veel nader bij een oplossing.
De president van dc Duitsche rijks
bank, Havenstcin, ml zich naar Loc-
den begeven, teneinde aldaai met de
Bank van Engeland kwesiies te be
spreken, welke betrekking hebben op
de eventueel van Engelsche zijde te
verstrekken garanties voor de door
Duitschland aan België te \erstrekkea
seJfa'tkTs tprom«senJ7e?e aangeJégeh-
heid is reeds bij de besprekingen met
do vertegenwoordigers der Belgische
regeering ter sprake gekomen.
Voorts wordt uit Berlijn gemeldt
De Duitsche regeering is niet voor
mens om een beslissing te nemen in
zake de Belgische nota, voordat over
zien kan worden, tot welke gevolgen dc
reis van den president der rijksbank,
Havenstcin, naar Londen en zijn
sprekingen met de Pank van Engelland
zullen hebben geleid. Definitieve be
slissingen zijn deze week nie: meer
verwachten.-
Uit Parijs komt het volgende tele
gram
Het is nog niet zeker, of de Gommis-
e van Herstel heden officieel I
Belgische rapport over Duiischlands
gebreke blijven zal behandelen, aange
nomen dat het Duitsche antwoord op
de Belgische eiscben negatief is. Al
lerlei hypothesen worden besproken.
Dubois, die te Parijs is terugge
keerd,had een onderhoud met Poin-
caré. Indien Duitschland mocht be
sluiten. het gouddepöt te storten, kan
de kwestie lijdelijk zijn opgelost,
bestaat no^: hoop op garandeering
van de schatkistbiljetten en c-r is weer
sprake van Engelsch-Nederlandsche
hulp.
Indien Duitschland de eischen van
Belgic afwijst, zal de Commissie
Herstel waarschijnlijk een waarschu
wing tot Duitschland richten met
ge dagen tijd voor beraad, terwijl
gic wordt aangespoord, nog een laat
ste poging te doen om zich met
Duitschland te verstaan.
In ieder geval onlbreken de gewone
symptomen voor een ernstig conflict.
den Franschen ministerraad stel
de Poincaré zijn collega's op de hoogte
de Duitsch-Belgische onderhande
lingen en zette hij de richtlijnen
welke hij aan de Fransche delegatie in
de Commissie van Herstel had aange
geven in verband met het mislukken
dier besprekingen. Deze richtlijnen
werden niet algemeene stemmen goed
gekeurd.
Do ministerraad stelde in zijn mid-
dagrilting vast, dat het parlement op
October zal bijeen komen.
De voorzitter van de Commissie van
Herstel, Dubois, heeft eveneens een
onderhoud gehad me: Poincaré.
Een vermaning van
YVirth.
Op het Duitsdie congres voor indu
strie en handel, dat heden is geopend,
heeft dc Duitsche rijkskanselier dr.
Wirifh, een openingsrede gehouden.
Allereerst werd er door hem op ge
wezen dat hij op het oogenblik niet
in staat Was eenige verklaring r
trent den politieke» toestand af
leggen, aangezien do betreffende Bel
gische nota was ontvangen en de
fegeering nog geen beslissing te dien
aanzien had genomen. Daarop wend
de de rijkskanselier zich, in verband
hiermede, togen do z.g. crisis-politici,
die van meening zijn, dat zij den loop
der gebeurtenissen met hun alarmee-
rende geruchten dienen to begeleiden.
Deze crjsis-geruchtcn maken den toe
stand nog gevaarlijker dan hij reeds
is. De regeering, die, met het ver
trouwen van de meerderheid der
volksvertegenwoordiging de politiek
op eigen verantwoorde!ijlifheïd voert,
is besloten, oen duidelijke richting te
volgen, zonder daarbij van valsche
veronderstellingen uit tc gaan. Mocht
de door haar gevoerde politiek deson
danks niet tot "t ge-stelde doel leiden,
dan staat het aan de volksvertegen
woordiging vrij. een andere regeering
in haar plaats te k-ezen, die een
even duidelijke politiek nastreeft,
zeide de rijkskanselier.
Daarom richtte hij, in aansluiting
met de waarschuwing van den voor
zitter van het congres ook zelf de ver
maning tot het Duitsche volk om toch
vooral met bezonnenheid te werk te
aan. Deze bezonnenheid is vooral in
politieke kringen in den laatsten tijd
wel wat uit het oog verloren. De re-'
gearing fe steeds bereid vervolgde
de rijkskanselier overal met liet
Duitsche volk de moeilijkheden te
bespreken, am tot een practische op
lossing daarvoor te geraken. Dez«
moeilijkheden vloeien eenerzijdsvoort
uit de Grondwet van Wetmar, ander
zijds uit den uitbouw der democratie
in Duitschland. Deze mcteilijikibcdcn
dienen echter te worden opgelost,
zander op ultimatie-gelijkende bedrei
gingen. De eenheid van hot Duitsche
volk te het doel van de politiek dor
huidige regeering en deze eenheid
moet worden gered. Voor deze een
heid zijn'wij ook den lijdensweg ge
gaan, welke wij tot dusver hebben
bewandeld.
De rijkskanselier sprak er vervol
gens zijn vreugde over uit, dat het
gevoelen van aanhankelijkheid in
het Duitsche volk zoo sterk is ont
wikkeld, hetgeen in den laatsten tijd
ook is bewezen door de bevolking in
dc grensgebieden, zooals het Rijn
land, Opper-Sdezië en Sleeswïjk.
He daling van de Mark
De cconomisch-politieko en financieel-
politicke commissies uit den rijksraad
voor economische aangelegenheden heb
ben zich bezig gehouden met een der ac-
tucclste kwesties van Duitschlaniis eco-
ïomisch leven. De vertegenwoordiger»
an do industrie verklaarden, dat zjj in
'erbnud met do enorme depreciatie van
■lo mark hun pryzen niot in papicruiar-
ken kannen ealculeeren, doch behoefte
hebben aan een vaste waarde. De prjjzon
worden thans in goudmarken of iu pa
piermarken volgens eenbepaaldeu devio-
zeukoers, of wel in buitenlandsch geld bo-
rekend. Hierdoor wordt het risico der
waardeverandering van do markt uitgo-
sc-kakcld en de terugkeer naar normal#
omstandigheden mogelijk. In het binnen
land behoeft niet in vreemd geld
taald te worden. De goederen kannen,
omgekeerd volgens den wisselkoers van
Jeu dag, in papiermarken betaald worden.
11 alle zijden wórd er op aangedron-
om do papiermark in het binnen
land als betalingsmiddel te handhaven,
daar de koopkxaaht der mark anders go-
heel vernietigd zou worden, terwjji dezo
thans juist de mogelijkheid tot eaporte#-.
u schept.
Do vertegenwoordigers van de werkne
mers verklaarden, dat men dan Fok do
n salarissen in goudwaarden zon.
moeten berekenen. Do vertegenwoordiger»
dor industrie stemden hiermede in, doch
vozen er op, dat hieruit niet de conclu
de moot worden getrokken, dat dc loo
ien dan ook op het wereldmarktpeil ge
bracht zouden moeten worden. De loonen
zouden vastgesteld kunnen worden vol
gen# oou bepaald indexcijfer, wellicht
op grond van een normalen goudprys.
Do werkgevers keurden een dergolyki
'geling goed, omdat by invoering dnar-
111 do voortdurende onderhandelingen
over de loonregeling tot het verleden zou
den bohooron.
Dit gezichtspunt werd neergelegd iu
11 motie, 'lvelke op de eerstvolgende zit
ting van het plenum in behandeling zal
wordon genomen. Voorts werd een motio
ngenomen, waarin wordt aangedrongen!
hot herstel van het bankgeheim en
opheffing van den depot-i wang.
SJeckts in zooverre het belastingaange-
U-genhoden betreft, moet de plicht der
banken tot het verstrekken van inlich'
shandhaafd blijven.
De belangrijke besprekingen der
'ijksregeering over de kwestie dor
schatkistbiljetten hebben, volgens het
De laatste Ier Kanaal zwemmers
(Daily Sketch.).
Vaarwel Engeiandi
Uw paspoort »-v.p.
spelen en drama's in de schouwbur
gen" beloofden.
OVERVLOED AAN GOUD.
Uit New-York wordt een origineel
idee wereldkundig gemaakt, waarmee
een Amerikaan den giootca goudvoor
raad van dc VereentSde Staten wil be
veiligen. Iiij wil van dit goud een
standbeeld laten maken, dat den vorm
moet krijgen van een heroïeke figuur,
zoodat tevens de overwinning in den
grooien oorlog wordt gesymboliseerd.
Om te vermijden, dat kwaadwilligen
van dit kostbare monument stukjes af
breken, moet het buiten hnn bereik op
een voetstuk ter hoogte van iS of 36
meter geplaatst worden. In dezen voet
zou ten overvloede nog een electrisch
alarm worden gemaakt, dal bij de min
ste aanraking den inbreker zou doodea.
Tenslotte zouden ook soldaten nog
voor een extra bewaking moeien zor
gen.
Het plan is een weinig fantastisch cn
er zal wel niets van komen. Maar ge
lukkig het land, dat zooveel goud be
zit, dat het een dergelijk plan nog kan
overwegen,
HET EERSTE ROOMIJS.
Dc algemeene veronderstelling is, dat
Amerika moet beschouwd worden als
het geboorteland van het roomijs.- Het
is onjuist.. Meer kans bestaat dat den
Romeinen de eer der uitvinding toe
komt, want zij hadden cr reeds een
groote voorliefde voor cn de soldaten
der Romeinsche legioenen verfrischten
zich met roomijs in de pauzes van hel
gevecht. Chineezea en Japanners, dio
zooveel dat wij nu als nieuw beschou
wen, reeds eeuwen geleden kenden,
aten in het jaar 1200 ook reeds deze
koele versnapering.
Catherina de Medici had, toen zij
naar Frankrijk toog om den koning ic
huwen, een speciale roomijskok in haar
gevolg en de Engelsche koning Ka.
rel I had onder zijn personeel eveneens
een deskundige op het gebied der
roomijsfabricage.
DE BLADEN VAN EEN BOEK.
Dit is een van de dingen, waarbij
wij iu den regel niet stilstaan. Hoe is
de betiteling „bladen" van een boek
ontstaan? Voor de papierfabricage was
uitgevonden, werden de bladen .an
sommige boomen gebruikt cn in het
Britsch Museum te Londen kan dc be
zoeker thans nog exemplaren van den
Bijbel zien, op palmbladeren ge
schreven.
EEN WANDELSTOK.... KWEE-
KERM,
Wij komen langzamerhand aan een
serie vreemde kweekerijen, die gedu
rende de laatste maanden ia deze ru
briek zijn vermeld.- Zeker niet de
minst onverwachte zat voor vele lezers
zijn, een kweekerjj van wandelstokken.
De scepticus zal opmerken,- dat deze
voorwerpen, omdat zij van hout ge
maakt zijn, in zekeren zin altijd als ge-,
kweekt kunnen worden beschouwd.
Door de natuur of door menschen-
handen.- Maar wij doelen hiér op de
kweekerijen, die er een speciaal bedrijf
van maken om hout voor "wandelstok
ken te kweeken. waarbii het boowoic'
niet tot vollen wasdom wordt gebracht,
maar afgesneden wordt, wanneer een
enkelen wandelstok er uit verkregen
kan worden. Zoo geraffineerd is men
hierin geworden dat men door het doen
groeien van de pas opkomeude stekken
in horizontale richting tevens het haud-
vat aan de toekomstige stok kweekt.
THEORIE EN PRACTIJK.
Wij passen ia de practijk lang niet
altijd toe wat wij in de theorie voor het
beste houden.
Daar is het geval van Jan Jansctu
Jan was reeds jarenlang verliefd op
een meisje, dat bij hem in de buutt
woonde. Reeds vele malen had hij het
onderwerp schuchter ter sprake ge
bracht, zonder succes, maar tenslotte
had hij toch gewonnen. Hu liep naar
huis in een toestand van verrukking en
kon zich niet bedwingen, voor hij zijn
verloofde het vblgcnde briefje ge
schreven had
„Liefste Arabella. Ik bemin je vurig,
hartstochtelijk, en zou alles wat ik be
zit voor je willen opofferen. Ik zou
door het diepste waier zwemmen, do
hoogste bergen beklimmen, door het
vreeselijkste vuur gaan, om bij je te
zijn. Je John.
P.S. Ik kom jc Zaterdagavond afha
len, als het niet regent."
Drie mannen, die allen Jansen heet
ten, openden elk een winkelzaak ;n
drie naast elkaar gelegen huizen.- De
rechtsche Jansen liet boven zijn eta
lage met dc heerlijkste comestibles in
groote gouden letters ziia naam schil
deren. Zijn linksche naamgenoot deed
hetzelfde boven zijn uitstalling van j
heeren- en damcskleeding. En de mid
delste ontbood den schilder en liet bo
ven zijn winkelruit, waarachter ijzer
en staalwaren uitgestald lagen, ver
ven 1 Ingang.Warenhuis Jansen.
CROOTE MANNEN CROOTE
CEZINNEN.
Het is een merkwaardig verschijn
sel, dat vele groote mannen behooren
tot groote gezinnen. Het recente over
lijden van den Engelschcn krantenko
ning Lord Northcliffe vestigt hier weer
eens de aandacht op. Northcliffe was
de oudste van veertien kinderen. De
beroemde Engelsche theosoof John
Wesley had zelfs achttien broers en
zusters. Tennyson, de dichter, kwam
eveneens uit een zeer groot gezin.
Ieder weet, dat Napoleon Bonaparte op
na de oudste was van dertien kin
deren .-
Maar nog merkwaardiger is, dat Je
uitblinker zoo vaak de jongste zoon is
geweest. De Engelsche dichter Cole
ridge en de Amerikaansche schrijver
Washington Irving waren beiden Je
jongste van elf. Benjamin Franklia
was de laatstgeborene van zeventien.
De componist Bach had tien oudere
broers, terwijl Wagner, Mozart en Ru
bens, de schilder, elk dc Benjamin wa
ren in een gezin met zeven kinderen.
Onze eigen Rembrandt was de baby
in een gezin van zes kinderen, de com
ponist Schumann de iongste van vijf.
SLAAPMETHODEN.
De meeste menschen slapen op hun
zijde, met de knieën opgetrokken. Do
dieren hebben ook een bepaalde me
thode. die echter bij de soorten zeer
verschillend is. Oiifautcn slapen altijd
en paarden vaak, staande. Vogels
draaien den kop om en steken hem in1
dc veeren. Slechts uilen en Indische ka-
katoes maken hierop een uitzondering.
De kakatoe hangt te slapea, cücn dio
hun rust overdag nemen, zitten recht
op. Zij hebben behalve hun ooglodc*
nog een sooit scherm dat dwars ovet
de oogen getrokken wordt, om zo»-,
doende het schelle daglicht buiten ia
sluiten.
Ooievaars, meeuwen en andere lang-
pootige vogels nemen hun nachtrust,
staande op één poot. Eenden slapen ~n
open water cn om te vermijden dat zij
naar den oever drijven, blijven zij in
den slaap langzaam met een poot uit
slaan, waardoor zij voortdurend in een
kring ronddrijven.
Luiaarden hangen aan vier peu
ten te slapen, den kop tusschen do
voorpootcn. Vossen cn wolven rollen
2ich in een halven cirkel, op dc ma
nier die honden en katten ook dik
wijls toepassen. Hazen, slangen en vis-
schcn slapen met de oogen wijd open*
HET IDEé ALLEEN
Sprak dc liefhebber
Denk cr eeus aan 1 Vier glazen bier
voor een dubbeltje.
Waar?
Nergens. Maar denk er eens aan.
