t
40e Jaargang No. 12049
Verschijnt dage'iiks, behalve op Zon- en Feestdagen
WOENSDAG 20 SEPTEMBER IS22
A FtOlVNEJVlENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) f3.67Vi. Franco per post door Nederland f3.871/,. Afzonderlijke nummers f0.15. Geïl
lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f0.571/,; franco per post f0.65. Pos» Giro 38810.
J. C. PEEREBOOM, Teleioon 3082
ADVEHTENTIENVan 1—5 regels fl.75; iedere regel meer 35 Cts. Reclames 60 Cts per regel. BIJ
abonnement aanzienlijk rabat. Twaaifstuivers-advertentiën van Vraag en aanbod van 1—4 regels 60 Cts
per plaatsing, elke regel meer 15 Cts. a contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie en Administratie: Groote Houtstraat 93. Telefoonnrs. Redactie 600 en Administratie 724
Uitaave der N.V. Lourens Coster, Directeur-Hooldredactei
BIJKANTOOR voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wljkeroog, IJmulden, Beverwijk enz. DR1EHLIZERKERKWEG 2, VEL8EN, TELEFOON 3S21
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
ÉÉRSTE BLAQ
Heden:
WOENSDAG 20 SEPTEMBER,
Schouwburg Jansweg, Tropen adel,
Oud-Holland, Verwulit. Strijkorkest.
Tea room Lux or Theater. Gboote
Houtstraat: 's middags 3.305.30 an
'e avonds 8—10.30 Concert.
Kunsthandel F. H. Smit, Groote
Houtstraat 69: Tentoonstelling van
fotograf ie werken door Aug. Oepkes,
uit Bioemendaal ,106 uur.
Cinema Palace .FoyerMiddag- cn
'Avondconcert 3 1/2-ó 1/2 en 811 u-
Bic- coop voorstellingen,
DONDERDAG 21 SEPTEMBER.
Oud-Hohand, Verwulft Suijkorkest.
Tea room Luxor Theater, Groote
Houtstraat 's middags 3-30—5-3<> co
's avonds 810.30 Concert.
Kunsthandel- F. H. Smit, Groote Hout
straat 69 Tenloonstelling van foto
werken door Aug, Oepkes, ut. Bioemen
daal, 106 uur.
Cinema Palace. FoyerMiddag- en
Avondconcert 3 1/2— /2 en 8—11
Luxor Theater, Groote Houtstraat
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Schouwburg De Kroon, Gr Markt
Bi- -roupvoorstelling 8 uur.
Cinema-Palace, Groote Houtstraat
Bio... ^voorstelling 8 uur.
Scala-Theater, Kletue Houtstraat 77
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Heemstede. Vergadering, Ge-
ineenteraad, 8 uur.
Bij onze RTÊercuriu»-
figuur.
Mercurius is de god van den han
del, in 't Grieksch heet hij Hermes -
hi) wordt ook de god van den vind
genoemd, namelijk in den letterlijken
zin van de lucJitsiroomingen, niet in
dien van de bluf.
De koopman namelijk die bluft,
aan zijn waren eigenschappen toe
schrijft welke zij niet bezitten, kan
een ltorto poos succes hebben, m.na
ziet a'. gauw geen koopers meer in
zijn zaak. Daarom is een eerlijke,
Vakkundige winkelstand zooals wij m
Haarlem bezitten, ook voor het pu
bliek van groote beteekenis.
Dat onze teekenaar den god van
'den koophandel laat vergezellen d.'or
twee beosten, vloeit hieruit voort, dat
Hennes-IMereurius In de oudheid ook
voor beschermer der dieren goid. Bo
vendien kunnen wij den liaan op af
ten als symbool der reclame, namelijk
van de verstandige publiciteit, die het
bekende spreekwoord: ..goede v.iin
behoeft ee°n krans", aldus verbetert
en uitbreidt: „maar dan móeten do
menschen ook weten, dat men goelen
tvijn verkoopt!"
V D© EiaSageweek.
Terwijl wij dit schrijven, schijnt de
zou, na dagen van heftige plasregens
cn storm.
Een goed voorteeken voor do Eta
lage week, die morgen. Donderdag, be
gint.
11 een extranummer hebben wij l.e
de. 'iji versclii'.lende wijze de aandacht
op deze Etalagewcek gevestigd mo
ge zij een feestweek worden, oor het
publiek en voor den handeldrijvenden
middenstand.
Dc meeste deelnemers hebben op dit
oogenblik do gordijnen nog neer.
Daarachter worden sierlijke Etalages
voorbereid, versierd met tien fraaien
Najuarsbloem, de Dahlia.
AIb het weer zoo blijft (en er schijnt
kans op te zijn, daar er uit New-York
berichten komen over een periode van
zon en warmte in Amerika) dan zal
het publiek in drommen uitloopen, om
de feest-etalages to zien. Dc kijkers
zullen koopers worden en aldus zul
len beide partijen voldaan zijn.
WAT HEEFT MEN MET UW GELD
CEDAAN7
Onder dezen titel heeft het Neder
landsch Nansen Comité een boekje
het lioht laten zien, waarin verslag
wordt gedaan van den door het Nan-
peri Comité in Rusland verrichten ar
beid.
In het versla? lezen wij o.m. dat. van
eind October 1921 af tot 1 Juli 1922
hot Ned. Nansen Comité f 424.974.57
ontvangen beeft. Met de Zweden en
de -Tsi ecbo-S!o wak en voedt Neder
land ongeveer 70.000 menschen in den
omtrek van Samara en met de Engel-
Bohen ongeveer 185.000 menschen in
den omtrek van Buzuluk. Het voeden
van mensch of kind in Rusland (zon
der vracht en diatributiekooten) kost
8 cent per dag. Niet alleen kinderen
worden gevoed, maar ook volwasse
nen ind'ien alléén de kinderen gevoed
werden, zouden de dorpen tot groote
weeshuizen worden.
Er gaat, zegt het verslag verder,
geen kruimel verloren. De onbedui
dende hoeveelheid die verleden jaar
toch verloren is gegaan, heeft de
Sovjet, van wie het Comité in Rusland
Bleeds de grootst mogelijke medewer
king ondervindt, vergoed. De treinen
met levensmiddelen worden bewaakt
door Russische soldaten, die met de
transporten
Er moet nu nogenkelemaan-
d e n hulp verschaft worden. In de
dorpen nl. die ook door Nederland
geholpen worden. is uit wanhoop
het grootste gedeelte van het verstrek
te zaaikoren opgegeten. Door de uit
putting der menschen en doordat het
grootste gedeelte der koeien en trek
dieren geslacht moest worden, heeft
men de akkers met voldoende kunnen
'bebouwen. Van de oogst van 1922,
hoe goed deze ook is uitgevallen, zul
len <iie menschen niet kunnen Leven.
Een lid van het Nansen Comité, de
heer E. Riemersma, ln Juli van dit
laar te Samara vertoevend, hoeft daar
toen gezegd„Koeren wij- den men
schen thans den rug toe. dan moeten
zeker 60 tot 70 pet in den a.s. wintei
honger sten-en, daar zij nergens
hulD bunnen verwachten".
Het boekje, dat zonder kosten op
aanvrage door den secretaris-penning
meester van het Ned. Nansen Comité
(den heer D. ITudig, Het Scheep-
p.arthuis, Amsterdam, die gaarne bij
dragen in ontvangst neemt), aan be
langstellenden wordt toegezonden, be
vat verder nog tal van mededeclin-
gen over de Russische bevolking in de
„Hollandsche" dorpen en den haar
verleenden steun en is verlucht met
afbeeldingen, die de in Rusland ook
thans nog heerschende ellende (al i6
er reeds zeer veel verbeterd) on de
ijze waarop geholpen wordt, in beeld
brengen.
Stadsnieuws
WERKLOOZEN.
Het aantal werkloozen neemt toe.
Vooral in de metaalindustrie wordt
de werkloosheid steeds grooter. Eeni-
ge werkloozen die ook amateur-muzi
kant zijn reizen nu onkel© plaatsen
af om hooimmuziek te maken.
Dinsdag speelden zij in Schoten.
Het publiek was hen welgezind."
DRANKBESTRIJDING. Men
schrijft 0116:
Dinsdagavond hield Loge Plaits
voor Alien No. bi der I. O. G. T. haar
lsten openbaren cursusavond in haar
vergader.okaal, Vestestraat no. 1.
Voor dezen avond trad de neer J
Slrijbos op met het onderwerp: Ken
kijkjo in de vogelwereld en een reis
je langs de Riviera, toegelicht met
lichtbeelden.
Hij heeft de aanwezigen, die, niet
tegenstaande hot zeer slechte weder
in grooten getale opgekomen waren,
geanimeerd onderhouden. Zeer inte
ressant wa.ren do kieken van de bi oei-
ende vogels in onze duinen, alsmede
op het eiland Texel, hun nesten, l un
jongen, etc., vooral van de zeldz3»ne
en verdwijnende vogels.
Na de pauze werden pracht-foto's
uit de Rivièra te zien gegeven, wnr.r
de heer Strijbo6 het vorige jaar een
studiereis mankte.
GEMEENTELIJKE DIENST DER
LICHAMELIJKE OPVOEDING.
In het tijdvak 115 Sept. zijn in de
gem. bad- en zweminrichting totaal
7784 baden genomen, verdeeld als
volgtAbonné's mannen 3236, idem
vrouwen 2491 baden a 35 cl., mannen
78, idem, idem vrouwen Si idem
ct., mannen, 339. idem, idem, vrouw. -
345 kosteJooze baden mannen 749,
idem, idem, vrouwen 465..
DGOR INSPANNING UIT
SPANNING.
Bovengenoemde vereeniging geeft
Donderdagavond haar eerste opvoe
ring in dit. seizoen in den Stadsschouw
burg. Opgevoerd wordt „De koop
man van Antwerpen"
Het is een oud-romantisch werk,
dat in hoofdzaak door oud-werkende
leden wordt gespeeld.
DE N.V. HAARLEMSCHE BANK-
VEREENIGING.
Wij lezen in het. Alg. Handelsblad:
„De N.V. Haarlemsche Bankveree-
niging te Haarlem is door verpanding
vau een waarborgkapitaal tot nader
bericht toegelaten als borg voor be
lastingplichtigen overeenkomstig de
Alg. Wet van -26 Aug. 1822."
Bij informatie deelde de directie
mede, dat de Haarl. Bankverceniging
borg is inzake de Tabakswet, doch dat
zij ook borg kan in voor alle andere
accijnzen. Dit ter verduidelijking var
hot bericht in het Fbiü.
Buitenland
DE VOLKENBOND.
Over ontwapening en schulden.
Na het aannemen van de gewijzigde
outwspeningsresolutie van Lord Robert
Cecil in de dorde commissie, stood Cecil
nogmaals op om in de commissie voor
te stellen, de derde Vol kenboudsverga
dering uit te noodigen tot.het onverwijld
instellen van een onderzoek naar een
oplossing, van het vraagstuk dor inter-
geallieerio schulden en der schadeloos
stelling. Hy motiveerde dit voorstel als
volgt:
Reeds de gemengde ontwapeningscom
missie heeft zich in haar rapport bezig
gehouden mot de moeilyklioilen, waarop
het ontwapeningsvraagstuk in de ge-
beelo wereld stuit. Do derde commissie is
echter van oordeel, dat in weorwil van
de heerschende economische crisis, waar-
Onder alle landen ljjden en die do ont
wapening in dc hahd werkt, de politieke
economische toestand zoo moeiljjk is,
dat een plan tot algemeene ontwapening i
op het oogenblik geen kans van slagen
heeft. Ongetwijfeld worden dé regeerin-
tal van landen geheel in beslag
genomen door de zorgen over de aan
staande groote catastrophe, welke onaf
zienbare gevolgen kan hebben. Dat is
thans bot geval met Oo3tcnryk, en ieder
weet, dat het over een paar maanden mis
schien ook het geval met Duitschland
kan zyn.
Wanneer Ooeteuryk en Duitschland eco
nomisch ton gronde gaan, zal dit voor de
nabuurstaten dier landen, voor geheel
Europa en zelfs voor de geheolo wereld
de meest ernstige gevolgen hebben, mis
schien zelfs noodlottig zyn.
Zonder do moreele ontwapening is
echter ieder plan tot matorieele, ontwa
pening doelloos. Alvorens men pogingen
tot ontwapening doet, moet men do vol
gende vraag stellen: Door welke oorza
ken wordt het mechanisme van den in
ternationalen handel verlamd en ontstaat
de thans heerschende malaise op econo
misch en politiek gebiedt Bet antwoord
zeer gemakkelijk te geven," want het
valt niet te betwijfelen, dat mén de
hoofdoorzaak van dezen toestand moet
zoeken in de onderlinge schulden der re-
geeringeu, waaronder ook do groote mo
gendheden van Europa gebukt gaan. Deze
schulden, hotzij in deu vorm vau schade
loosstel! ings verplichtingen, hetzij als in-
tergeallieordo crodieten of oorlogsschul
den, vormei». to zamen het probleem, dat
opgelost moet worden, alvorens men den
toestand van Europa zal
kunnen herstellen.
Zoolang er tot dat doel geen maatre
gelen zijn genomen, is het uitgesloten,
dat men den val der wisselkoersen zal
bunnen tegenhouden en den internatio
nalen handel zal kunnen herstellen.
Ook die landen, welke niet aan den oor
log hebben deelgenomen, en die niet by
rnagstuk der internationale schul
den betrokken zyn, ais crediteur noch als
debiteur, lijden onder een erustigi
mische crisis. Hun afzetmarkten bestaan
niet meer, hun industrie staat stil, hun
arbeiders zyu werkloos. Zy hebben dus
ook het grootste belang by een spoedige
oplossing van dit vraagstuk.
In de eerste plaats is hot noodzakelijk,
dat het vraagstuk in zyn geheel, dus met
ubegrip van de interge-ailieexde schui
len en de schadeloosstelling, behandeld
wordt. Voorts is het noodzakelijk, dat,
erband niet het feit, dat het een p
bleem betreft, dat voor do geheelo wereld
belaug is, ook andere volken dan
de rechtstreeks betrokkenen huu deel ij
woordelykhei^ voor dc defini
tieve oplossing aanvaarden. Verde: moet
zich rekenschap van goven, dat,
men wonseht, dat betalingen
contanten worden gedaan, de linarv'
benoodigde middelen thans slechts door
een internationale leeniug kunnen worden
irkregen. Ten elotto iB het ook
lang, dat mi-u onmiddellijk begint met
het zoeken naar een oplossing, want alle
zake deskundigen zyn hel erover
eens, dat ook de minuten tellen, wanneer
men Europa voor een financieels cata
strophe weuscht te behoeden
Het voorstel van Lord Robert Cecil
eindigt als volgt:
„Dc derde commissie neemt de vryheid,
de Volkeubondsvcrgndering te wyzen op
de noodzakelykheid, om onverwijld han
delend op te treden, want het stuat vast,
dat, zoolang de finaneieele mocilykheden
van Europa niet geregeld zyn, een ttabili-
seenng van don toestand en een herstel
van het politiek vorcrouwen onmogelijk
zyn, terwyl juist van deze voorwaarden
het slagen van een plan tot verminde
ring der bewapening afhankelijk is."
Do Fransche senator De Jouvenel ver
klaart dat men wat de ontwapening be
treft slechtB tot een positief resuitaat
zou kunnen komen, wanneer de staten,
dte in don oorlog solidair waren, in etaai
blyken te zyn, dat ook in den vrede te
blyven.
Hij verklaart voorts, dat 111 en slechts
dan een definitieven militairm vrede
tot stand kan brengen, wanneer te
vens een moreele en een economische
vrede tot stand wordt gebracht. Mer,
zal eerst dan de crisis kunnen over
winnen, wanneer een definitieve re
geling d$r kosten van den in 1914 uit
gebroken wereldoorlog is tot stand
gekomen.
Het gaat hier echter niet om begin
selen, doch om de methode, volgens
welke deze beginselen kunnen woi-
den verwezenlijkt. De Fransche dele
gatie heeft reeds hedenmorgen aan
de voornaamste beianghe. ben e dele
gaties haar standpunt in zake deze
methode uiteengezet. Daar deze rne-
dedeeiing echter eerst heden geschied
de, hebben zn dez_- methode waar
schijnlijk nog niet kuiuien onderzoe
ken en de Jouvenel stelt daarom voor
evenals Lord Robert Cecil, het debat
tot de volgende zitting te verdagen.
Fislnir t Engelandsluit zich iKur
bij aan.
BouÜet (België) verklaart, dat i-et
debat over de schadeloosstelling, dat
thans geojiend zal worden, voor Bel-
gie, dat tegen zijn wil
verdrag, die zegt, dat beperking der
bewapeningen kan worden ten uit
voer gelegd hetzij door een algemeen
verdrag den meest wenschel.jken
weg of wel door middel van fj>e
ciale verdragen, welke voor uitbrei
ding vatbaar en \onc a le landen toe
eankehjk moeten ziin. Het eerste jntth
houdt in een algemeene beperking
der bewapeningen, het tweede een ge
deeltelijke, die bij voorbaat is gebon
den aan de waarborgen die het land
oplevert.
De credieten aan Oostenrijk.
Do commissie van vijf, bestaande
uit Lord Balfour, Hnnotaux, mar
kies Iinperiali, Hyman^en Benesj, is
met do Oostenrijkseho delegatie op
alle punten tot volledige overeenstem
ming gekomen. De belangrijkste be
slissingen, die getroffen zijn, betref
fen de waarborgen voor «le onafhan
kelijkheid van Oostenrijk, de onder
panden voor de credieten en Je con
trole. Men is van oordeel, dat het
financieel herstel van Oostenrijk voort
aan verzekerd is, indien de groote
mogendheden de garantie toestaan,
welke met ingang van heden formeel
wordt aangevraagd voor bet verkrij
gen van do noodige ere die ten van 300
millioen kronen.
Het rapport eindigt mot de verkla
ring, dat Oostenrijk, wanneer het ver
betering wil brengen in zijn financiee-
len toestand, niet mag voortgaan met
meer te verbruiken dan te producee-
ren. Oostenrijk zal nog een moeilijker
jaar dan het tegenwoordige moeten
doormaken, doch slechts op deze wij
ze knn het voorkomen, dat er in Oos
tenrijk toestanden zotiden ontstaan
zooals men die thans in Rusland kent.
Daarentegen bestaat de hoop, dat
bij onverwijlde invoering der reorga
nisatie Oostenrijk een betere toe
komst tegemoet gaat.
doch voerde zijn bedrijf uit ia de stal
len en schuren. Daar 's avonds erf cn
schuren onbewaakt waren, was dit
oor de jeugd aanleiding, om er zich
te vermaken, met het gevolg, dat spoe
dig het een na het ander vernield werJ.
Dc nieuwe eigenaar heef', ingezien,
dat het maar beter was alles ir.et den
grond gelijk te maken, vóór dat de
jeugd het geheel vernielde. Hooiberg,
stallen en schuren rijn nu gesloopt ea
alleen een gehavende boomgaard en
wat boomen wijzen de plaats aan, waar
eens de mooi gelegen hoeve stond.
BEVERWIJK.
Politieberichten. Tegen C.. B., te
Wijkeroog, werd proces-verbaal opge
maakt wegens mishandelinjr van J. 3.
IJMULDEN.
Uit het politie-rapport G. R. is
aangehouden en naai Haarlem overge
bracht, hij moet nog een boete betaieu.
Óp het siuiseiiand is een rijwiel
gevonden, hei is aan het politie-buicau
gedeponeerd.
Uit de ISiasireken
HEEMSTEDE.
Raadsstukken. B. cn W.- advi-
seeren gunstig op een verzoek van W.
Luytcn, wonende aan dc Camplaan, om
hem te verkoopen een stuk grond ach
ter zijn woning. Voorgesteld wordt den
koopprijs tc bepalen op f 7.50 per M2.
IJ. en W. stellen voor te besluiten
het bij de begrooting voor het Grond
bedrijf over 1922 verleende crediet met
ten hoogste f 800.000 te verhoogen
voor het aanleggen van wegen op ter
reinen van Valkenburg en bij de Koe-
diefslaan.
B. en W. doen den raad een voor
stel om te bekrachtigen de voorloopig
gesloten overeenkomst met de heerea
Van Niekerk en Van Ilces aangaande
overneming en verkoop v«n gronden
op Overbosch. In hun toelichting mer
ken B. en W. op
ln ons voorstel van 2: Novcmbór
ig2i deelden wij mede, dat het wan
delpad ter bieedte van 3 Meter langs
dc verbreede Crayenestervaart door
twee bruggetjes ovei de slooten lang:
het Overbosch met den Bronsteeweg
in verbinding zou worden gebracht.
Bij nadere overweging echter oor
delen wij het meer gcwenschl het wan
delpad over de noordelijke strook van
het Overbosch te laten vervallen, om
dat auders zeer dicht naast elkaar twee
voetbruggen ter verbinding met den
Bronsteeweg zouden komen en een
schilderachtig stukje natuur geschaad
zou worden.
Het zal dan echter noodig zyn
voetbrug te maken over de verbreedt*
Crayenestei vaart, ongeveer ter plaatse,
waar bij de woning van Anten E. J. de
Wildt vroeger een voetbrug lag.
Ter regeling van het bovenstaande
zijn de voorloopige overeenkomsten ge
sloten.
Voor het maken van de bedoelde
voetbrug wordt een crediet van f 2000
gevraagd.
B. en W. stellen voor te besluitca
ie. te bepalen dat aan dc Openbare
School voor Uitgebreid Laget Onder
wijs in de vakken vermeld onder a tJt
en met g van artikel 2 der Lager On
derwijswet 1920 onderwijs zal worden
gegeven, met dien verstande, dat v
vak j in de plaats van lichamelijke
oefening" wordt gelezen: „vrije- en
ordeoefeningen der gymnastiek"
2e. aan Gedeputeerde Stateu ten be
hoeve van ce school tot 1 September
1924 vrijstelling te vragen van de ver
plichting tot het geven van onderwijs
in het vak „lichamelijke oefening".
B. cn W. stellen voor aan Jhr. P
Quarles van Ufford te Haarlem voor Jt
verbouwing van het perceel Hccren-
weg no. 06 a afwijking te verleenen
van de rooilijn.
Op de voordracht voor de be
noeming van een gemcentevioedvrouw
Mcj. M. Velseboer,
-zijn geplaatst:
deu oorlog I yerkukuadige, te Denekamp; 2. Mcj.
werd betrokken, een vitaal bei.mg i M Brcraer. verloskundige, te Anna-
raakt, Belgie s linancieolc toestand paulowua.
maakt een bevredigende oplossing uc "aanbeveling voor de bcnoe-
an het vraagstuk der sahadcloos- miDg Van een lid van het Burgerlijk
stelling noodzakelijk. Armbestuur wegens periodieke aftre-
De vooitzetlinc van het debat wordt c-.ue Van den heer C. W. Jansen Hei-
daarop verdaagd tot Donderdagmid
dag half vier.
Het compromis tusschen
Cecil en Oe Jouvonet.
Gelijk gemeld, z'in Lord Robert
Cecil en De Jouvenel lot eern compro
mis gekomen betreffende de ontwa-
peningBkwesth-, en wel in 't bijzonder
betreffende de chronologische volg
orde. die gevolgd dient te worden
driks, luidt
driks, 2. P. van Teuti
W. Jansen Hen-
SCHOTEN.
Coslcopt. Geen Schotenaar of hij
wist waar „de afgebrande boerderij van
Nelis" lag. Enkele jaren heeft de
ruïne van deze boerderij bestaan, ln
het najaar van 1914 brandde de sier
lijke, tusschen groen en bc-umen ver-
oscholen boerenwoning af; alleen Je
t.a.v. ontw aliening en garantieverdra j schuren en een hou.: ig bleven over
gen. Het compromis is gevonden in De eigenaar, wijlen de heer J.
een tekst voor een onlwerp-gnrantie- Nelis, het de woning niet opbouwen lang niet alles meer herinneren.
Rechtszaken
EEN GERUCHTMAKENDE ZAAK.
Zondag 30 April 1.1. dcod de directeur
der Dcnrsbank aan het Damrak to Am
sterdam, de 32-jarige Herman A., by do
politic aangifte, dat er iu zyn woning,
Grtnsitxaat 6, terwyl h(j met zyn fami-
u-.t was, inbraak was gepleegd. I»c
een der bovenverdiepingen staande
brandkast ira: opengebroken. He: Ne-
lerlandsche geld was verdwenen, maar
het vreemde bankpapier Poofeche,
Daitsche, Tsjecho-Slowaa'tsche bankbil
jetten waren onaangeroerd gelaten.
Dc bestolene was tegen inbraak verze
kerd en van meet af werd de inbraak
door do politie geheimzinnig geoordeeld.
Op 5 Mei deed de politie een huiszoe
king, omdat de gebroeders Grootveldt,
die voor een serie inbraken aan hot
Museumplein, het Weteringplantsoen 011
de Emmalaan waren gearresteerd, zich
zouden hebben uitgelaten, dat zy een aan
tal effecten eenige jaren geleden bij
1 braak in de Vossiusstraat door hen
ontvreemd aan A. hadden verkocht.
Dit feit heeft ten slotte geleid tot de
arrestatie van A. en vcrwyz.ng naar de
terechtzitting. Voor de poging tot op
lichting van de verxckeringsmaatschap-
n ar van men hem verdacht, werd hy
vervolgd, waar wel wegens dc
heling.
Dinsdag diende dc zaak voor de Zesde
Kamer der Rechtbank to Amsterdam. Ann
beklaagde is ten laste gelegd, .dat hy in
hot jaar 1918 te Amsterdam op verschil
lende tijdstippen opzettelijk heeft ge
kocht van Hcrramtus Frangoia Lodewyk
Grootveldt, Francois Frederik George
Grootveldt en Charles Cornelis Nicolaus
Constnntyn Grootveldt, of van een of
meer hunner cenige met name genoemde,
i'.ie door misdrijf verkregen goederen.
Aan het verhoor van den bekl. ie het
volgende ontleend:
President tot beklaagde. „Voor u in de
GrensstraSt woonde, woonde u in de le
Jau van der Heydenstraat 93. Een paar
huizen verder woonde uw zwager en daar
na? oen der Grootveldts aan huis. Was
u dat bekendf"
Beklaagde: „Ik wist wel, dat er ecu
zukoro Charles woonde, intiar niet, dat
dozo Grootveldt heette."
Op verdere vragen antwoordde bekl.
dal hy iu de le Jau van der Heydenstraut
eon voorschotbank had. H\j had ook twee
kantoren in de Nes en voorts had hy iu
101$ als "kantoortje in gebruik de kiosk
op het Muntplein.
President: „Hield u geregeld het re
gister bijt"
Beklaagde: „Ja."
President: „Had u een gewone bank
van lecning met machtiging vau de over
heid!"
Beklaagde: Neen. Ik deed het op eigen
gelegenheid. Ik gaf do volle honderd pro
cent."
President: „Wie schatte die honderd
procentt"
Beklaagde: „Ik zelf".
Op verdere vragen antwoordde
klaagde, dat hy met wist, of hy verzekerd
was. Hjj zou eerst dc polissen moeten r-
zieu. Bekl. deelde verder mede in 1918
militairen dienst te zyn geweest. Alleen
met verlof kwam hy op zijn kantoor.
Beklaagde had voor dc politie in 191S
verklaard een party zilver te hebben ge
kocht vau zekeren De Groot voor een
gulden per lood. De party woog 650 lood.
lly had „De Groot" nooit eerder gezien
en niet naar de herkomst gevraagd.
Thans zeide hjj niet uieor te weten of
hy dio partjj had gekocht. Iu de boeken
van beklaagdo staat herhaaldelijk hel
woord „voorschot" achter bedragen ge
noemtl. Achter den post van „De Groot
staat ochter: „gekocht".
Nadat dan een paar agenten van poli-
tio ais getuigen zyn gehoord, komt voo:
Charles Grootveldt, ue eenige der vic:
broers, die thans op vrije voeten is. lly
zoido gewoond te hebben in 1918
op kamers by A.'s zwager Muldci
waar A. wel eens aan huis kwain. Hy ver
klaarde ook meerdere malen bij A. te zy:
geweest.
Pres.: Kende A. uw' naamf
Charles: Ik heb hem dio nooit genoemd
Pres.: Sprak uw broer Herman wel
mei bekl. b.v. op den Danif
Charles: Ja, m de Bisschop.
Pres.: Had u toen voorwerpen by ut
Charles: Ja, wat zilvergoed.
Pres.: Was dat goBtolcnf
Charles: Ju, wc hadden nooit ander:
dan gestolen goed.
Zorgvuldig werd toen nagegaan wel
ko voorwerpen door A. werden ge
kocht, doch, «laar alles reeds 4 jaar
geleden geschiedde kon Charles zich
l'res.Kon bekl.'s zwager, bij
wicn u inwoonde vermoec'en, dat u
een inbreker was?
Charles: Hij had er geen flauw be
nul van.
Get. vertelde verder, dat A. contant
betaalde, er nooit naar vroeg, hoe zij
aan het goed kwamen en den indruk
moet gehad hebben, dat zij ketting
handelaren waren, waarvoor gt zich
in dien dan ook uitgaf. De prijzen,
die bekl. voor de goederen gaf, waren
goed cn beelemaal niet zoo laag, dat
men zou kunnen vermoeden, dat A.t
omdat hij de boel zoo goedko< p kon
krijgen, achterdocht mojst krijgen of
het wel zuiver spul was. Een keer of
vier kocht A. verschillende- goederen.
Pres Waarom hebt bij de ver
schillende onderzoeken der politie,
nooit bekl. geuoemu als iemand aan
wien wel gestolen goederen werden
verkocht 1
Charles: Omdat de politie er me
nooit naar gevraagd heeft en ik zeg
niks uit eigen beweging.
Op 'n vraag van mr. Kokosky be
aamde get. dat dc goederen e -n ver
schillende kooplui werden verkocht.
In een avondzittiug werden «ie go-
tnigenverhooren vooicgezet.
Getuige Frans Grootveldt ver
klaarde toen, dut er tusschen hem en
_n broer Charles in 1918 onaange
naamheden bestonden. Charles ging
toen bij Mulder in de 1ste Jan van dep
Heydcnstraat wonen. Daar hoeft ge
tuige zijn broeder, nadat hij met de
zen weer verzoend was, wel eens op
gezocht Agsteribbc heefs hi) er uoc;r
ontmoet. Lat hij dezen iets verkocht
cc wat hij hem verkocht, weet hi. met.
Ook hee't lij A. noo:u hoeren zeggen:
„jelui zij a ba je jongens', terwijl A.
hem in 1918 niet rechtstreeks heeft
aangezet on. bij hem m te breken.
Wel is er over gesnrokc.i om de
hrandh-st bij A eg te ha-e->, m-nr
,oe dis junsponiiH in de wereld is
gekomen, weet hij niet. Do verkla
ringen van dezen getuige ga«ren al bij
zonder weinig houvast.
Getuige Herman Grootzeidc, de
volgende getuige, verklaarde, <!at in
1918 op een danspartij bij Maison
Roei zijn broer Charles hem den be
klaagde aanwees als een „aardige
-nan", als een „goede mau". A. is
nooi' in zijn woning aan de Nieuwe
Tolstraat geweest. Nooit heelt liij
i- aan beklaagde verkocht. Wei
ko-hi hij van A. een gouden arm
bandhorloge. Een gesloten bout ver
kocht hij aan de zuster van beklaag
de. Over een brandkast heeft Agsi.e-
ribbe hem nooit gesproken. Dal de
Grootveldts „haje jongens" zouden
zijn, heeft hij beklaagde nooit hoor en
zeggen
Vandaag voortzetting van deze zaak
Oe ramp ran de „Ezardian"
De Raad voor de Scheepvaart 011
derzocht Dinsdagmiddag de oorzaak
vau de aanvaring op 2 September 1.1.
bij Vlissingen tusschen het stoomschip
„/.uiderdijk" van «ie H«2l!and-Amcrika.
Lijn en het Kngdsche stoomschip
„Ezardian", terwijl eveneens werd on
derzocht een klacht door den hoofd
inspecteur voor de Scheepvaait inge
steld legen P. C. van den Ent, gezag
voerder van dc „Zuiderdijk".
I11 de klacht wordt o.m. gezegd, dat
de kapitein hij het ongeluk niet op do
brug is gebleven en hij heeft to:gege
ven niet met hel vaarwater bekend te
zijn.
De kapitein laat zich bijstaan door
air. van Rosst-in.
liet verslag iu liet X. v. <L D. meldt-
Kapitein van den Ent zegt, 31 Aug.
avonds 9 uur uit Hamburg naar
Antwerpen te zijn vertrokken met stuk
goederen. De loods kwam 's nachts
om kwart voor 3 aan boord hij de-
Midden Steenbank. Bekl. was toen op
de brug. Er zou liolve krai&t worden
gevaren, omdat er weinig water in du
vaargeul voer. Het was mooi kalm
weer met Z. Z. O. -wind. De loods zet
toen; „Als u nu nog een uurtje weg
wilt, is nu de gelegenheid. Straks
wordt het weer staan". Bekl. voegde
daaraan toe: „Ik wil echter gewekt
worden ais we hij de nauwste zijn".
Dit nauwste was bij Westkapelle.
Tweemaal had de kapitein daar ook
nog gevaren, liet laatst in December
1.1. met een evengroot schip.
Later aldus bekt. zag de loods
af van het varen met halve kracht.
Hij was op een bank in slaap ge
raakt en werd wakker door twee stou
ten van de „Zuiderdijk", waarn 1
naar boven ging. llij zag toen dich
terbij beide voorlichten van eon an
der schip. Later hoorde hij een stoot
van een andere boot. De 2e stuurman
gaf het afgesproken sein door te stam
pen boven de hut van den kapitein.
Muiden op de brug staand,, gaf hij
toen het commando. Voile kracht ach
teruit." Vijf a tien seconden daarna
volgde de botsing. Beide schepen had
den nog veel vaart. Het was toen 4
uur 32. Het getroffen schip draaide cn
raakt© nog even een tweedon keer.
Een minuut daarna werden aan weerj
zijden de machines gestopt. Toen be
klaagde omkeek, zag hij het andere
sohip hellen. Hij zei toen tegen' den
looils, dat er hulp moest worden ge
boden en zond «len tweeden officier
naar voren om de eigen schade op t«
nemen en con boot uit te zetten.
„Wij moeten er naar toe zei hij;
doch de loods zei dat er niet gektv-rd
kon worden en dat er niets te doen
viel. Over ankeren werd niet gespro
kenDe loods wne bang om aan den
grond te komen. Er kwam juist eeu
