Buitenlandsch Overzicht
HAARLEM'S DAGBLAD
DONDER AG 21 SEPTEMBER 1922 TWEEDE BLAD
ÉR ÏS TE PARIJS BESLOTEN TOT HET HOUDEN VAN EEN BALKAN
CONFERENTIE, WAAROP OOK TURKIJE ZAL WORDEN UIT.
CENOODICD.
OVER DE PLANNEN DER TURKS CHE NATIONALISTEN BESTAAT
VERSCHIL VAN MEENINC.
DE MILITAIRE TOESTAND BIJ DE DARDANELLEN INDIEN HET TOT
EEN CONFLICT KOMT TUSSCH EN TURKIJE EN EN CELAND.
Zal Engeland hot inderdaad op oen oor-
og mot de Turken laten aankoinenï
E- komen aanwijzingen, dat Lloyd
George zich nog aan 't bedenken
Het wordt, zoo seint men uit Parijs
ineer dan een eenvoudige conversatie,
die tusschen Cnxzon en Poincaré zal
nlaais hebben; feitelijk
een soort kleine Balbanconferentie
Na een cerrte onderhoud toch tusschen
Ponearó en Cnrzoa zal een bijeenkomst
worden gehouden, waaraan voor Italië
Sforza cu waarschijnlijk ook de Servische
minister Nmtsjits zullen deelnemen. Zoo
zal hot vraagstuk van do tegenover de
Kemal i sten aan to nemen houding door
de voornaamste belanghebbenden
incerischiippelijk worden bosproken.
Omtrent de te wachten resultaten
toont men te Parijs weinig ongerustheid.
Nooit was c-r te voren in Frankrijk zulk
con absolute eenheid van opvatting aan
gaande de te volgen koers. Poincaré heeft
ditmaal niet alleen de rechterzijde achter
zich, welker opvattingen omtrent de Oos-
te.-sche politiek- lijnrecht aan de Engel-
stke leg -novergcsteld zjjn, masr ook de
gebeeie linkerzijde, die op het oogenblik
in de politiek van Lloyd George
hst gxoote gevaar voor den
wereldvrede ziet,
mi erkent dat hei Fransche optreden dien
vrede bcc bost verzekert. Er is dus niet
de minste kans dat Poincaré zal toege
ven nu hjj bovendien overtuigd ia van
den steun van Italië en Servië.
Dat ziet men in Engeland zeer goed in,
en aangezien het krasso en strijdlustige
Rcuter-bcricht van Zaterdag daar evcn-
eci'i voel oppositie gewekt heeft, lijdt
bi-ï naar men te Parijs oordeelt,, geen
twijfel of do Engelscho regeering zal
bakzeil halen. Curzon heeft, naar het
schynt, absolute vrijheid van handelen
en beslissen, en de komst van admiraal
Beatti^ alsmede de te Londen reeds of-
fi.Tcus geuite meening dat het voldoende
zou zijn de vrijheid van doorvaart der
zeeengten met behulp van dc vloot te
verzekeren toonen aan, naar men te Pa
rijs oordeelt, dat Engeland niet zal aan
dringen op den eisch betreffende de ver
dediging van de neutrale zone op den
Aziatischou oever tegen do Kemalisten,
en daartoe te land ook niet alleen zaj
gaan optreden zooals de oorspronkelijke
berichten verzekerd haddon.
De vraag wordt nn echter, hoe men hot
beginsel van de vrijheid der zeeëngten,
dat Poincaré ook uitdrukkelijk heeft aan
vaard {weshalve hij dan ook in de door
Hardinge overhandigde nota door de-En-
gsljche regcering zeer is gecomplimen
teerd), verwezenlijkt zal worden. Xu het
denkbeeld van een geallieerde bezetting
van de neutrale zone op don Aziatischen
fever ook door Engeland schijnt te zijn
opgegeven, zal Curzon waarschijnlijk all
njöeite doen, om te bereiken, dat men he
besluit tot een bUjvtfndo intergeallieer-
(le occupatie van een deel der Europi
,iche kust, b.v. Gallipoli, zal opgeven. Men
ipreekt mot het oog daarop hier reeds de
hoop u t, dat Poincaré zich daartoe niet
zil latou overhalen, en de Engelschen
lal overtuigen, dat dit onnoodig en
keerd is, nu immers do Turken beloven,
fiat ze geen vestingen op beide
Ier engten zullen aanleggen. Nu ze geen
oorlogsschepen hebben en alle gelegr
irid missen, die te bouwen,
loopt de vrijheid van
doorvaart der Dardanellen
Bosporus absoluut geen gevaar
heeft Angora aangenomen ze
oader controle van don Volkeubond te
loten. Er is dus volstrokt geen aanleiding
lot militaire of marinemaatregelen,, en
hoopt hier algemeen, dat Poincaré
Sforza, die in dezen volkomen eensgo-
zij:;, deze opvatting zullen kunnen
zegevieren.
Et komt
Een verzoek tot wijziging
der- Britsche politiek.
De „Chicngo Tribuno" verneemt nït
dat do Engelsche kolo-
ic te Constantinopel, waartoe ook be-
viscount Abington, lord Cavendish
Üentuick, het parlementslid, viscount
Chelmsford, admiraal sir Edmund Frcc-
nsn, de majoor-generaal Edward Gliethen
luitenant-generaal Hubert Gough een
asg memorandum heeft gezonden, waar-
a wijzig i iig van de Britsche buitenland-
politiek wordt verlangd. In het do-
nment wordt verklaard, dat alle voor
stelde regelingen met betrokking tot
Parkfje van dien aard z\ju, dat zij nieu-
conflicten moeten uitlokken. Het me-
ran du ra gaat uit van ethnografische
geografische gezichtspunten alsmede
de toezeggingen, door Lloyd George
|siaan, waarin deze het recht van Tur-
jje in Oostelyk Thracië met inbegrip
Adriauopel erkent.
Met betrekking tot Oostelijk Thracië
in het document het voorstel ge-
iiat van 'lis gebied wellicht een
tïononic provincie zou kunnen worden
auaakt ouder bescherming van den Vol-
«abond, en waarbjj Bulgarije een uit
ing naar do Aegacïschc Zoo zou krijgen,
wordt het feit onderstreept
de voorgestelde c.ntrolo over de Dar-
'wellon geen doeltreffoudo verdediging
Constantinopel tegen aanvallen van
't zee, hetzij van Griekenland of van
(s andere mogendhoid mogelijk zou
«keu.
Ingeval het sehïereiland aan de Dar
tellen zou ophouden tot Turkije te be
teren, zou dit een reden zyn, om deze
onder beheer van don Volkenbond
i plaatsen, waarvan Turkije lid zou moe-
zqn.
De
Fransche publicist Auguste
blijkt niet ten volle het offi-
oorlog tegen de Turken te voeren,
maar dat het slechts betreft een ge
neutraliseerde zone, welke met schen
ding wordt bedreigd, militair te be
zetten, en overeenkomstig vroeger
aangegane overeenkomsten, de inter
nationalisatie der zeeenglen in het
gemeenschappelijk belang van alle
mogendheden, met inbegrip van Tur
kije, te verzekeren. Hierin is niets
wat de Turken tot wanhoop zou kun
nen brengen. Men weet te Angora,
dat de Dardanellen grondig geneu
traliseerd moeten wenden onder een
krachtig internationaal toezicht. Doch.
men wil niet, dat één enkele mogend,
heid, Engeland in het bijzonder, den
sleutel der zeeëngten in handen
houdt.
Wij qvenmin, aldus Gauvain. De
Turken en wij hebben er dus belang
hij, dat Frankrijk in de neutrale .zone
behoorlijk vertegenwoordigd is. Men
werpt tegen dat men op de gematigd
heid der Turken kan rekenen, die wel
zullen nalaten een conflict uit te lok
ken. Doch men beweerde hetzelfde in
September en Octobér 1914. Nog enke
le dagen geleden verzekerde men aan
de Qua: d'Orsay, dat de Christenen
in Smyrna niets te vreezen hadden.
Het is onnoozel om te vertrouwen od
verzekeringen, gelijk die, welke in
f914 zijn gegeven. Het oorlogsgevaar
zal niet uit de bezetting der Darda-
mellen voortspruiten, maar wel in
dien de Turken zich tengevolge v-ah
een of ander incident m Gallipoli
zouden nestelen en men
moest werpen.'
Om een voorbeeld te geven van de
alles behalve gematigde houding der
Turken, haalt Gauvain ten slotte een
passage aan uit het Turksche regeo-
ringablad „Tevhidi Efkair", waarin
wordt gezegd:
„Door onze overwinning zijn wij in
een toestand gekomen die ons in
staat stelt de wereldgebeurtenissen
te beheerschen. De feiten, welke ge
durende drie jaren zijn voorgevallen,
hadden alle groote mogendheden, en
fle kleinen achter haar, meegesleept;
deze feiten echter zijn te pletter ge-
Joopen tegen den tegenstand der
Turksche natie, tegen het front, dat
yj opgeworpen hadden. Wij zijn lie
den meester over de wereldsituatie,
jon wij zijn niet langer van de ge
beurtenissen afhankelijk. Wij leiden
ze voortaan. Wij hebben de wereld-
po ïtick aan onzen wil onderworpen.
Do geschiedenis, venncldt geen enkel
volk dat in eenige periode zijner hi
storie, zooals de Turken thans,
meester was over hun eigen lotsbe
stemming. Het „recht der sterksten"
is steeds ons nationaal devies geweest
De tegenwoordige en vroegere be-
ischaving heeft ton allen tijde het be
ginsel: „het laatste woord aan den
overwinnaar is" als absohiten regel
erkend. Omdat wij thans overwin
naars zijn en de grootste overwin
ning uit de historie hebben behaald,
zullen wij ook het laatste woord sore-
ken. Wij zullen den vrede doen teeke-
ncn, volkomen zooals wij hem
willen."
Engeland's maatregelen
- aan do Dardanellen.
De vlaggen van Australië en Nieuw-1
Zeeland wapperen te Kelie tegenover
Tsjanak. De officieren der „Anzaes",
die sedert drie jaar onder loiding van ko
lonel Huglios bjj Gallipoli bezig zjjn ge
weest, gedenkteekenen voor de gesneu-
elden op te richten werken jjverig mede
aan de versterking van de zee-engten.
Zjj boschikken over een groot depot, veel
werkplaatsen en een aanzienlijk aantal
arbeidskrachten. Britsche mariniers del
loopgraven onder dekking van
scheepskanonnon. Van 's morgens vroeg
♦nf 's avonds laat heerscht te Tsjanak cn
de zeeengten dc grootste bedrijvig
heid.
Onder de controle der militairen houdt
de Turksche bevolking zich rustig. Het
Britsche hoofdkwartier heeft de civiele
bevolking aangeraden, Tsjanak te verla
ten, omdat bij een opmarsch van het Kc-
malistisehe leger de stad aan geschutvuur
kan worden blootgesteld.
Britscho persstemmen
De „Daily Telegraph", die in een
hoofdartikel het Levantprobleem be
spreekt, zegt: Indien Kemal er van al
ziet, de Dardanellen over te steken
en haar vrijdom aanvaardt dan is
den weg zeker open voor een confe
rentie, welke de eenige weg naar den
vrede is.
Do „Daily Mail" verklaart: Het
kiezerscorps moet er op staan, dat de
regeering zal ophouden met oorlogs-
bedreagingen en den weg naar den
vrede zoekt.
Het Turksche standpunt.
Het Turksche standpunt wordt te
Angora als volgt gepreciseerd:
Er bestaat geen kwestie der zee-
engten, aangezien de regeering van dc
groote nationale vergadering van
Turkije twee jaar geleden ecii nario-
r ,al pact opstelde, waarin zij het prin
cipe van de vrijheid der zeeëngten
aanvaardde. De regeering van de
groote nationale vergadering van Tur
kije is bereid om de details aangaan
de deze kwestie te bespreken.
Wat betreft de kwestie van Con
stantinopel en Thracië zal de regeo-
rinjj van de groote nationale verga
dering van Turkije eïschen, dat
Constantinopel en Thracië aan Turkije
zullen worden teruggegeven.
Uit Londen, wordt nog geseind.
In den toestand iu hot Naburige
Oosten schijnen weinig wijzigingen te
zijn gekomen. Turksche afdeelingen,
die naar het Noorden oprukken, zijn
blijkbaar aangekomen in dorpen, wel
ke gelegen zijn in de neutrale zone,
welke in het verdrag van Sèvres was
astgesteld. doch buiten de gewijzig-
Fransche standpunt
a deelen, n.l. dat de Fransche troe-
|cn zoo spoedig mogelijk uit het Dar-
'anellen-gebied moeten worden terug
«rokken, daar de Turken niet voor-
zouden zijn dc neutrale
one (e schenden. Dit laafste neemt
niet voetstoots aan en hij betoogt
Deen artikel in het „Journal des RHH
'ebats" ,dat het er geenszins om gaat de zone vallen, welke later door de
1 geallieerden word vastgesteld toén
dat verdrag werd herzien.. De Tur
ken schijnen oen zekeren afstand ver
wijderd te zijn van alle punten, welke
bezet zijn door geallieerde troepen,
met welke zij niet in contact zijn ge
komen.
Naar aanleiding van Kemals be
weerde verklaring, dat, al zou hij de
neutrale zone eerbiedigen, Tsjanak
en Ismid tot een andere categorie zou
den behooren, daar zij door de Grie
ken bezet zouden zijn gewee.t. ver
neemt Reuter, dat er in geen van bei
de steden een Grïeksche bezetting
heeft vertoefd.
Bijzonderheden over de Balkan-
conferentie.
Officieel wordt ons uit Londen ge
seind:
Lord Curzon, graaf Sforza en Poin
caré kwamen overeen? dat het wen-
schelijk is, zoo spoecüg mogelijk een
geallieerde conferentie bijeen te roe
pen, waartoe Turkije, Griekenland,
Joegoslavië en Roemenië zullen wor
den uitgenoodigd en die de voorwaar-
ren zal vaststellen voor den toekom-
slïgen vrede in het Naburige Oosten.
De Britsche regeerïn heeft de
deelneming van Joegoslavië cn Roe
menië aan oen dergelijke conferentie
noodig. De vitale belahgen van beide
landen zijn nauw betrokken bij de
verzekering van een duurzamen vre
de in het Nubrige Oosten.
De Fransche regeering blijkt dat
ook te hebben ingezien. Het commu
niqué noemt alleen Turkije, zondcf
onderscheid te maken tusschen de
geeringen van Constantinopel en An
gora. Waarschijnlijk wenschen deze,
evenals indertijd op de Londcnsche
conferentie, beide op de nieuwe con
ferentie vertegenwoordigd te wor
den. Het zal nu moeten blijken, ol
de regeering van Angora haar deel
neming aan de voorgenomen conferen
tie afhankelijk zal stellen van de
deelneming van de Sovjet-regeering,
en der andere Sovjet-republieken on
der haar voogdijschap. In dat geval
zou de regeering va Angora moeilijk
nog op Frankrijke vriendschap kun
nen rekenen.
Het is de bedoeling, dat allo En
gelsche ministers, dia nauw betrok
ken zijn bij dc gebeurtenissen in Klein-
Azic, tot den terugkeer van Lord Cur
zon voortdurend bijeen zullen blijven.
Het gevaar voor de neu
trale zöne "geweken.
De Britsche militaire deskundigen
te Konstantinopel zijn van meening,
dat de kans voor Mastafa Kemal voor
een coup tegen Con
stantinopel.
thans is verkeken in verband met de
snelle versterking van de geallieerde
troepen in neutrale zöne en de be
schikbare Britsche oorlogsschepen.
Uit Egypte en Gibraltar zijn Britsche
troepen onderweg, terwijl strijd
krachten, geland van Britsche oor
logsschepen, zich te Tsjanak ver
schanst hebben. De Britsche strijd
krachten bedragen thans 10.000 man.
De voorhoede van het Turksche le
ger staat, naar wordt gemeld, op 30
mijl ten Zuiden van Tsjanak; het
gros van bet leger op 50 mijL
De hcuding van
Zuld-SIavië.
De correspondent van de „Times"
te Belgrado meldt, dat de regeering
van Zuid-Slavie de oproeping van re
servisten overweegt om zien te dek
ken tegen de mogelijkheid van een
actie der Bulgaren. De pens en het
volk. spreken zich uit tegen den te
rugkeer van do Turken in Europa.
Zuid-Slavië zal de geallieerden bij
staan in bet handhaven van den sta
tus quo in het Nabije Oosten. Of
schoon er geen mobjlisatie plaats
heeft, heeft er op aandoenlijke schaal
concentratie plaats van troepen in
het Zuid-Oostelijk deel van Servie.
Do militaire toestand in'
den Balkan.
is dreigend.
De- oorrespcciclent van de „Chicago
Tribune" te Konatautinopel seinde
Maandagavond aan zijn blad, dat de
militaire toestand aldaar kritiek is ge
worden.
De hoon. dat er nog iets van een
eonioreoitie te wachten zou zijn is
nihil en de Bngelsolien sturen maar
zooveel mogelijk versterkingen naar
Dardauelen. Ben troepen tran&-
DOrtoohiü uit Malta heeft pas nog weer
Britsche troepen aan wal gezet te
Teianak, op den Aziatischen oever.
Door deze troepen worden reeds loop
graven aangelegd, om een eventueelen
opmarsch der Kemaiistisohe troepen
te beletten. Er worden nog meer troe
pen verwacht.
In tusschen laat Kemal Pasja de
hoofdmacht van zijn leger, dat on
danks den snellen geforceerclen op-
marfick naai' Smyrna, in goeden staat
moet verkeereÜ, noordkvaarts opruk
ken. hetgeen dus een bedreiging is
de neutrale strooken aan de Dar
danellen en den Bosporus.
I is in staat 70.000 man in het
vuur te brengen ale het tot een slag
moobt komen, maar men verwacht,
dat hij een andere troefkaart zal uit
spelen en eerder onusten of revolutie
zal uitlokken in Traciê en te Kon
stantinopel.
Er moeten al vermomde Turksche
officieren te Stamboel zijn aangöko
men. die daar in stilte benden ongere
gelde troepen organ iseeren. Wanneer
het gepeupel te Konstantinopel, of
enkel© van die benden in opstand ko
me.n, "zal het voor het tegenwoordige
garnizoen, waarvan het grootste deel
naar het Ismid-front is gezonkHen, oiv-s
mogelijk zijn de orde te hamdüiaven..
Do verschrikkingen van Smyrna zul
len. volgens den correspondent, nog
niets zijn vergeleken met hetgeen er
dan in cje wijken der buitenlanders te
Ivonstantinonel zou gebeuren, tenzij
do Geallieerden zorgen dat er een
voldoende troepenmacht in de stad is.
Volgens iysrekening van militaire
deskundigen zouden de Gealliee i-bXsn
wel 15 tot 20 divisies moeten hebben
aan de Dardaneilen, aan bet fomid-
front te Konstantinopel, om een Ke-
malistisohen aanval af te slaan cn
niemand begrijnt waar die troepen
vandiaan moeten komen.
De toestand woijdit daarom wol als
dreigend beeohouwd. want Kemal
Pasja wil van geen bezetting door de
Geallieerden van de kuststrook langs
de Dardanellen weten en zijn leger is
bezield met dien geest van elk over
winnend leger, dat voorwaarts wil
j-ukken. De tucht in bet I purer ia troed
de vroegere stramheid, uit den tijd,
toen Duitecho instructeurs het Turk-
ache leger drilden, is verdwenen en
heeft plaats gemaakt voor een soepe
ler en vriendsohappelijker geest, zoo-
als die in het Fransdie leger heerscht.
Het is een goed leger, dat tot groote
dingen in staat ia en de uitrusting er
van is eerste klas. De troepen zijn
voorzien van geweren van het nieuw
ste model en iedöre cavaleriedivisie
wordt vergezeld door modem Hotch-
kise-geschut.
Wanneer de Geallieerden genood
zaakt worden slag te leveren, zullen
ze geen ongeoefend leger tegenover
zich vinden, maar een moderne troe
penmacht. ter dege gedrild, beschik
kend over het nieuwste oorloestuig en
dat pas een groote overwin
ning behaald heeft.
In het zuiden, aan de grenzen van
Mesopotamia, heeft Kemal nog 'n an
der leger. Het bestaat voor het groot
ste deel uit Koerden, nieuwe recru-
ten uit de bergstammen, met een kern
van veteranen uit de vroegere Hama-
dieh-regimenten uit Abdoel Hamids
tijd. .Aan het hoofd daarvan staat Jo-
wat Pasja, die bekend is wegens zijn
haat tegen al wat Engelsoh is. Met
deze troepen zal Turkije een voortdu
rende bedreiging vormen voor de En-
"■elschen in Mesopotamië, terwijl de
Kemaltetïsche hoofdmacht elders op
treedt.
Kemal Pasja houdt met geen enke
len anderen vijand rekening dan met
de Engelschen. Hij spreekt van de
Geallieerde bezetting van Konstanti
nopel als van de „Britsche troepen",
want hij weet dat de Engelschen te
Konstantinopel de haas spelen»
Wanneer het tot vechten komt
zegt de „Chicago Tribune" zal er
een leger van wel 300.000 man nooJig
zijn om den toestand te redden.
Vorepreirf nieuws
HAROINC SPREEKT ZIJN VETO
UIT OVER DE PREMIEWET.
Uit Washington wor.it gemeld
President Hardin# heeft zijn veto
uitgesproken over het wetsontwerp
tot het toekennen van premies aan
oud-strijdera en aan het Congres te
ruggezonden.
De president verklaarde in een
boodschap, dat hij het eens is met het
uitgesproken doel der wet, doch cat
hii niet ken instemmen met de uit
voering ervan Het Congres, zegt de
president, heeft verzuimd middelen
aan te geven waaruit de premies moe
ten worden betaald.
ZooMs men zich herinnert Ss over j
dit wetsontwerp heel wat te doen ge
weest De financieel© Senaatscom
missie wilde de premies aanvankelijk
dekken door een leening, doch daar
van vreesden zoowel de minister van
Financiën als de president een de
bacle voor de Amerikaanecho finan
ciën. Daarna wend W l denkbeeld ge
koesterd om aan oudstrijders polissen
uit te reiken, die een loopbaan had
den van drie jaar, dook bij bepaalde
banken konden worden beleendl Ook
dlii plan voelde de regeering niet
■eel De president wilde als eenige op
lossing ter dekking van_ het ontwerp
een verkoopsbelasting. Hiertegen ont
stond krachtig verzet in industrieele
en financieel': kringen.De wetgevende
lichamen konden zich met dit denk
beeld niet vereenigen. De Senaat nam
een amendement op het ontwerp aan,
dat uitsprak dst de interest van de
schuld, die Brittannië aan Engeland
heeft, moeet worden besteed voor de
financiering van het ontwerp. Het
Congres schrapte dit amendement
weer. President Harding heeft thans,
volgens het voornemen, dat hij te ken
nen haril gegeven, zijn veto over het
ontwerp uitgesproken-
Binnenland
DE KONINKLIJKE FAMILIE.
Woensdagavond om S uur zijn de
Koningin en de Prins op Het Loo te
ruggekeerd. Zij werden op het perron
begroet door de Prinses, die met haar
ouders langs een talrijk publiek naar
het paleis terug wandelde. In de vesti
bule werden de Koningin en de Prins
verwelkomd door de Koningin-Moedor.
DE KORTINCEN OP DE WEDDEN
DER AMBTENAREN.
Dp de vergadering die de Bond van
Chr. Politieambtenaren in Nederland
te. Utrecht hield, kwam in verband met
dc memorie van toelichting op de Staats-
begrooting, waarin behandeld werd het
intrekken van het premievrij pensioen
rijksambtenaren, een motie in be
handeling, luidende
De Bond enz., kennis genomen heb
bende van de memorie van toelichting
op de Staatsbegrooting 1923 en speciaal
van de daarin neergelegde plannen der
regcering oni gebiuik te maken van de
in de Pensioenwet gegeven bevoegdhe
den tot korting van 5 'A pCt. der wed
den tot een maximum van f 3000 voor
het weduwen en weczenpensioen cn van
3 pCt. der volle wedden voor het eigen
pensioen van het Rijkspersoneel, wat
dit laatste aangaat met inachtneming
van dc reeds vroeger toegepaste afloop
en de kortingen, spreekt z;jn groote te
leurstelling uit over het feit, dat de re
geering zonder ecnig overleg met de
vakorganisaties van het betrokken rijks
personeel tot deze voorstellen kwam;
draagt het hoofdbestuur op de regce
ring met den nieesten ernst daarop <e
wijzen en verder alle geoorloofde mid
delen toe te passen om de regcering te
bewegen alsnog daarover in onderhan
deling te treden met genoemde organi
satie besluiten deze motie ter kennis
te bren.jjeu van de regeering en te doen
publiceercn in de pers en gaat over tot
dc orde van den dag.
De vergadering stemde hiermede on
der luid applaus in.
ONDER DE TRAM. Even voor
bij Hakkelaarsbrug bij Muitlon had
Woensdagmiddag nic: de bram
3.17 een treurig ongeval plaats. Een
18-jarige wielrenner wonende te Am
sterdam, reed met zqn vriend langs
lc trambaan toen bij plotseling iets
schter zich hoorde. Hij meende, vol
gens zijn vriend, dat het een auto
was en week nog meer naar rechte;
doch werd toen gegrepen door de lo
comotief en kreeg alle wagons over
zich heen, niettegenstaande dc ma
chinist oognblikkelijk remde. Men
vond slechts een deerlijk verminkt
lijk. Een geneesheer uit Den Haag,
die juist daar met zijn auto pnBscer-
do nam het bik mee naar Naarden.
Oi Staatsbegrooting voor 1923
Marine. Ook op deze Begroeting
worden alleen golden aangevraagd tor
voortzetting van den bonw van reeds
aanbouw zjjnd materieel.
Gerekond werd op voortzetting v
den bouw van de onderzeebooten „O 9, 10
en 11", op de verdere verstrekking van
uitrustingsgoedoreu,--waarin niet door den
bouwmeester wordt voorzien, zoomede
op de verdere aanschaffing van de artil
lerie- en torpedobewapening van deze
schepen.
Bovendien zal door vertraging in
oplevering de garantietermijn van den
mjjnenlegger 1918 ten laste van den
dienst 1918 moeten worden gekweten.
De totale kosten van den nieuwen aan
bouw bedragen f 13.025.041.
Niettegenstaande de hoogere ramingen
voor pensioenen in verband met de in
werkingtreding van de nieuwe pensioen
wetten, die in totaal f 1.776.000 bodra
gen, is hot eindcijfer der ontworpbegroo-
ting f 9.927.028. minder dan een vorig
jaar. Hieruit moge blijken, dat bij de ra
ming der verschillende posten do gTootst
mogelijke zuinigheid is betracht, zogt de
inister.»
Financiën. Voor 1922 is in totaal
toegestaan f 230.266.S62.17 1/2. Voor 1923
wordt geraamd f 200.527.362.041/2, zoo
dat op den geheel en dienst minder wordt
aangevraagd f 18.739.500.13, waarvan
oor buitengewone uitgaven minder
4.387.535 en voor criaisnitgaven minder
f 14.0S5.000, zoodat op den gewonen dienst
een verlaging gevonden wordt
f 26.965.03.
f 40.700 meer is aangevraagd voor per-
sonecle en materieele uitgaven ten be
hoeve van hot ®ijksinkoopkaiitoor. Ge
constateerd wordt, dat het Ryksinkoop-
bureau ale zoodanig een succes is te
noemen.
De prijzen van de artikelen, door tus-
schenkomst van het bureau gekocht, zpn
naar reeds vroeger werd medegedeeld,
minstens 20 pet. lager dan die, welke be
steed znuden worden indien van die tus-
schenkomst geen gebruik zou zjjn ge
maakt.
Dat dit cjjfer aan den voorziehtigen
kant is goweeat bljjkt, nn uit verkregen
inlichtingen kan worden geconstateerd,
dat do schrijfpapieren, cyclostylopapioren
en schrijfmachinepapieren voor velo ge
bruikers tot do helft on in moer gevallen,
vooral bjj do kleine verbruikers, tot 1/3
der anders te betalen prjjzen zjjn terug
gebracht; voor inkt kan de verlaging op
ongeveer 40 pet- worden gesteld, voor pot-
looden op 50 pet.; tal van andere arti
kelen zouden zijn te noemen, waarbij
soortgelijko percentages van besparing
zich voordoen.
Op grond hiervan behoort een zooda
nige bezetting gegeven te worden aan de
organisatie van het bureau als noodig is
om te geraken tot een, zg het geleidelijke,
uitbreiding vjn zijn werkzaamheid, ten
einde zoodoende op den duur te komen
tot een maximum-besparing door cen-
tralen inkoop van al die goederen, welke
zich daartoe leencn.
DOODGEREDEN. Een oude da
me reeds Woensdagmiddag op een
driewieler in de Groofc-Hertoginne-
laan te 's-Gravenhage, meldt het
Vad." Op het punt, waar de tram
rail aan beide zijden van den gesplit-
sten weg hggen, reed zij links van de
rails maar nog op de rechterhelft van
den weg. Plotseling werd zij gegrepen
door den meubel-vrachtauto, waar
door zij van haar rijwiel werd ge
slingerd en onmiddellijk dood was.
HET VOORZITTERSCHAP DER
TWEEDE KAMER.
Bij Kon. besluit is benoemd tot
voorzitter van de Tweede Kamer voor
de tegenwoordige zitting Mr. D. A.
P. N. Kooien, lid van deze Kamer.
BABY-SHOW IN 'T PALEIS.
Tijdens dc Jaarbeurs op Huishoude
lijk Gebeid .welke onder bescherming
van dc afdeel in g Amsterdam der Ned.
Vereeniging van Huisvrouwen in het
Paleis voor Volksvlijt te A mate ream
zal worden gehouden, wordt ook een
baby-show georganiseerd.
Deze show wordt een tweedaagsche
en wel op Woensdagmiddag 27 Sep
tember voor kinderen van 3 tot 10
maanden, en op Vrijdag 29 Septem
ber voor kinderen avn 10 maanden tot-
jaar.
De oommissie welke deze show or
ganiseert wordt gevormd door da da
mes Dr. Heybroek—d'Eneona, A.
Kint-—Touw, D. Charlouievan Lier,
J. van LeersumWijsman en «ie hee-
:nA. W. Vonk, .J. v. d. Puym en
Regoort.
Door de Corn. Products Co., de be
kende impartrioe van de Ehiryea Maï
zena «in verschillende prijzen be
schikbaar gesteld.
Zoo ontvangt iedere ingeschreven
babv a's aandenken een Gero zilveren
poplepel, verder is voor iederen dag
een prije uitgeloofd van f 200 voor de
door de jury l>est beoordeelde baby,
benevens een troostprijs van f 50.
Er bestaat dagelijksch gelegenheid
voor inschrijving van kinderen bij den
secretaris in het Paleis voor Volks
vlijt.
DE N. K. P. EN DE R.-K. STAATS
PARTIJ.
Naar de „Ulr. Crt." verneemt, heeft
de voorzitter der Nieuwe Katholieke
Partij zich met een schrijven tot het
Episcopaat van Nederlaud gewend.
Daarin wordt er met nadruk op gewe-
L dat de iaricbiing der kiesorganisa-
dringend verandering behoeft om
het herstel der eenheid mogelijk te ma
ken.
Als grief wordt verder aangevoerd,
dat de reglementen aan groote minder
heden in en door die organisaties be
letten politieke rechten uit te oefenen.
De voorzitter van de N. K. P. doet
daarom op het Episcopaat een beroep
om vanwege het hoogste kerkelijk gezag
in ons land den wensch te kennen ie
geven tot wijziging van de organisatie
der R.-K. Staatspartij of een geheel
nieuwen opzet te maken, zoodanig, dat
in dc toekomst gedacht woidt aan de
a.s.- Staten- cn Raadsverkiezingen
met de rechten van minderheden cn de
zer belangen rekening moet worden ge
houden, teneinde aldus bestendiging
van dc verdeeldheid' onder de Katholie
ken te voorkomen.
StoomYaartberichten
STOOMVAARTLIJNEN.
BALI zo Sept. van IJmuidcn naar
Hamburg, v
1 BOVENKERK p. 20 Sept. Gibraltar
Bntsch-Indië naar Rotterdam:
Clio 19 Sept. te Tcneriffe, Amstcrt
dam naar West-Afrika»
DRECHTERLAND 20 Sept. van IT,
muiden naar Hamburg.
EEMDIJK 20 Sept. nan. Ie Londen/
Pacifickust-naar Rotterdam
GLAMORGANSHIRE 16 Sept. v. San
Pedro.
IIELDER 19 Sept. van Delfzijl naar
Hamburg (in de Eemsmonding gean
kerd wegens storm).
JASON p. 18 Sept. Lizard, Amsterdam
naar Colon.
MOERDIJK 20 Sept» zun. van Ros
terdam naar Hamburg,
PARIGI 19 Sept. te Batavia van'
Amsterdam.
POELDIJK, 17 Septj van Buenos-Ay<
res naar Rotterdam,
RIJNDAM, 20 Sept. van Boulogne^
Rotterdam naar New-York.
SALEIER 20 Sept, van IJmuiden naar
Hamburg.
TJIKANDI 19 Sept5 van Melbourno
naar Rotterdam.
Kerk en Scbool
NED. HERV. KERK. Beroepen
(toez.) te Nieuwbeerta (Gr.) ds. F. Sin-
nighe Damsté te Nieuweschans (Gr.).
DOOPSGEZ. GEMEENTE. Beroa-
pen te Ytens en Baard ds; S. J. v. d.
Meulen, te Balk.
GEREF.- KERKEN, Beroepen tg
Schiedam en te Hillegom di. G. Kruys-
wijk te Oudega; te Boskoop ds. N. CL
Kerssies te Wezep; te Leidschendam
de heer J. H. Kroeze, cand. te Middel
burg; te Harmeien ds. IL Brinkman
te Westerlee.
Bedankt voor het beroep ie Nieuw-
Dordrecht ds. R. W. Huizing, te Har-
lingcn,
BABIJN A EODRIGUES PERCIBA
- Te Amsterdam is Woensdagavond ca
een langdurige ziekte in dec ouderdom
van 62 jaar, overleden, de Wel.Eerw.
Heer A. Bodrigues Pereira, opperrabqn
der Portugeeacho Isr. Gemeente te 's-Gra
venhage en rabijn te Amsterdam.
Marktnieuws
BEVERWIJK. Op de op 20 Sept.
alhier gheouden gronteumarkt wareif
aangevoerd en verkocht:
Spinazie, per kist f 2—/ 3.
Postelein, per beu 60
Andijvie 100 str. 2—/ 3.
Zuring per ben 20 ct.
Wortelen 100 bcr. f 8f 10.
Aardap. per KG. 45 ct.
Id. zand per KG. 8ct.
Doppers per kilo 2430 ct.
Snijboonen per KG. 1728 ct.
Heerenboonen per KG. 1015 ct»
Roodc Kool per 100 46.
Savoye kool per 100 fr—f 7.
Uien per KG. 7—10 ct.
Pieterselie per bos 5 ct.
Selderie per bos 57 ct.
Appelen per Kilo 1020 ct.
Peren per kilo 1025 ct.
N.V. „DE TIJDGEEST")
Trekking van 700 nummers ten overstaan van
Notaris A. G. Molié.
Woensdag 20 September 1922
Prijs van f 5000 18257
2000 280
1000 332 7100 16235
400 1649 5132 1C658 18320
200 3414 5256 17072 20262
100 1695 3771 4151 5102 10093
10446 12229 12289 15117 19654
Prijzen van 1 90.- eigen geld.)
159 2915 5220 7404 9599 11855 13399 16267 1SE40
277 33 5537 93 9603 61 13952 8218789
531 43 5663 7568 51 II9I614015 87 1SS54
SI 3182 6004 7868 9717 28 1415S 16442 19;c8
614 91 23 94 9512080 S3 53 19236
24 3367 6135 7988 £944 12110 14322 16622 19.05
784 3SS9 66 8202 10014 12275 14461 16744 19504
862 3918 88 8317 10114 12525 77 67 ItetS
977 4052 97 8460 92 12780 14612 16245 19731
98 54 6275 862310244 12801 37 ÉO 3?
1181 4147 81 44 10336 9 147391701619953
1263 4283 6336 8727 10410 13 14837 30 3X62
1673 4389 42 8918 10603 12933 14908 17256 20103
2212 4401 C442 89 95 5215177 60 49
87 4618 6560 9055 107C6 95 15428 17325 02
2377 35 Ü7 9107 10936 13078 91 50 69
93 89 6637 72 08 13290 15575 70 20363
2633 4876 0894 9237 11129 13373 15735 17467 20500
75 93 0920 45 11289 13569 46 17505 2004T
76 4927 30 99 11515 13761 15915 17804
2863 77 79 9579 11694 80 16003 18154
68 5175 7194 80 11765 13844 36 18395
Later aflosbaar.
70 2314 4679 6325 8S75 11131 13516 15950 1824!
143 2409 4705 53 81 78 431605918322
224 20 14 94 9029 11278 8316I2S18402
352 31 76 6407 07 11302 13511 56 63
446 64 94 12 9153 54 1373 72 73
49 2503 4S01 29 74 11438 13S07 98 18513
51 30 52 54 9224 71 09 16234 71
74 71 56 57 50 11523 79 52 18038
515 77 71 69 71 55 89 75 18718
29 80 95 90 82 11696 92 16329 ISS10
38 2723 4936 6569 9312 11708 13916 42 18
41 33 61 6638 13 11806 47 65 25
6OT 67 91 6805 70 92 76 16402 18905
714 2833 5008 75 72 11966 84 19 11
811 90 67 6921 9409 80 83 50 89
5173 7030 54 12015 14024 16510
41 26 76
955 41 SI 64 9578
73 81 £6
1041 3XU 5209
92 42
02
24
55 95 74 12 1
54 16602 ISC64
8? 97 6019153
SJ 74 99 14107 16748 19252
101 9701 12158 r -
21
37 83
Si
1140 3326 5335 60 56 12224 14204
65 33 38 7340 9921 54 1-CÖ2 17139 1934!
67 3459 73 7416 29 12315 55 46 SI
1201 3572 88 54 61 18 1445417238 19437
16 3628 5412 90 97 52 5J 17309 o2
20 63 75 97 10027 59 14561 1919535
87 72 5526 7551 10163 67 14536 17414 41
1343 77 31 55 60 74 46 3S19612
48 3717 46 7654 10217 12513 47 49 L
1417 32 79 99 83 16 87 73 35
20 62 94 7709 10345 38 14774 17523 19800
21 80 5C35 49 10419 12603 14881 49 43
74 90 51 51 40 5 84 75 19977
1534 3808 77 78 47 98 94 79 20044
1641 45 5736 7830 70 12716 14934 17612 2010*
65 65 38 72 7812318 33 9320212
69 90 88 8171 10521 23 44 £6 23
1726 3924 5850 91 42 83 15070 17it»
34 48 51 £410 43 12912 15120 8 6>
92 93 55 27 57 77 43 14 203<9
1S05 4012 80 S31061213114 15353 49 20403
22 29 85 67 25 64 15516 57 205»
31 74 5«3 £615 10714 80 4217865 59
SÖ 4132 19 45 S6 8215610 6820605
2016 95 35 59 106091315215733 95 2074Ü
32 42S4 6011 8763 20 13216 36 93 tO
65 88 62 81 38 54 51 1/927 20691
2264 4307 86 94 75 8315610 18052 209&?
16 63 97 8819 IOD02 13346 15 53
70 4465 6146 89 50 13419 63 18171
83 88 0280 89C6 73 59 15925 72
2305 4637 91 55 75 93 44 97
Vorige lijst ontbreken: 6154-6940-7138-876S
9791 - lvl 35-15229-17589-1S691- .9779- 19781 eg
19925 nlle later aflosbaar. 4512-5S37-6246-7656
5729-18527-20761 mz.irct". .C73»ra.x. 1073
!0975w m.ï. 1.914s0. 4345 m.z. 4349. 7763 m s-
7762. U5'.7 az. 11667. 19S2S a.z. 19821.
