Rubriek van den Arbeid.
Gemengd Nieuws
AHTÖN I KOOIJ - JANSSTRAAT 26
DE SOCIALISATIE-COMMISSIE-
Ia eeu onderhoud met de redactie
van do Maasbod© deelde dr. L. C.
Korteuhorst mede, dnt het eindrap
port dCf soeïalisaticcommissi© gereea
is, althans in concept. Wij moeten het
nog, zoide dr. K„ in dc slotzitting van
6 October a.s. vaststellen. Daarna
wordt het waarschijnlijk aan den Hoo-
gen Raad van Arbeid zelf aangeboden
en tenslotte bereikt het advies den
minister.
DE BIJDRAGEN VOOR AMBTENA-
RENPENSIOEN.
In do Zaterdag gehouden vergade
ring van de centrale commissie voor
georganiseerd overleg in ambtenaren
zaken is, zoo meldt men ons, bij dc
bespreking van het bericht
dagbladen omtrent het voornemen
van de regeering, met ingang van 1
November weer oen premie te heffen
van3 pet. voor eigen en 5 1/2 pet. voor
weduwen- en weezeupensioeri de aan
dacht er op govostigd, dat de Pen
sioenwet 1922 en het Bezoldigingsbe
sluit voor burgerlijke rijksambtenaren
1920 met elkaar in strijd zouden zijn-
Bij Kod. besluit van 10 uecemb:
1920 werd n.l. in het bezoldingsbesluit
een nieuw art. 38 vastgesteld, dat de
ambtenaren 'u vergoeding ten beloope
van hetgeen wegens korting voot
gen pensioen en -vcgens b.jdrago voor
weduwen- en weeze.ioensiojn doorben
verschuldigd is, zouden ontvangen
(premie-vrij oensioeo).
In dePensioaiwot 1022 wordt echter
volgens art. 36 aan de betrokken cptn-
bare lichamen het recht van verhaal
van bijdragen toegekend, n!. 3 |Tk
voor eigen en 5 1/2 per, voer wedu
wen- cn weszenpansioen.
MILITAIRE BEZUINIGING.
De Bamevoidsche t't. schrbfl:
Te Voorthuizen zou dezer dagen in
kwartiering komen. De voorbereiden
de werkzaamheden hadden al p.uats
gehad; zelfs was het -.troo voor de
«aarden al gekocht en ter plaatse aan
wezig- Op Let laatste oogenblik tch-
ter werd de inkwartiering afgelast en
een luitenant werd aangewezen om 't
gekochte stroo weer te verkoopen.
Maandag had deze verkoop van dc
7900 K G. opgeslagen stroo plaats. De
luitenant arriveerde om 2 uur en
moest over een uur al weer vertrek
ken. Groote haast moest dus ge
maakt worden. In allerijl waren een
paar koopers bij elkaar gezocht en
werd het stroo bij inschrijving ver
kocht. Er waren vier inschrijvers. Na
opening van do briefjes bleek het, dat
óf het 3troo plotseling in waarde was
gedaald, of do inschrijvers allemaal
veel te laag hadden ingeschreven. Hoe
het zij, het stroo werd aan den hoog-
sten inschrijver gegund en... de staat
had 7900 KG- best Btroo verkocht voor
76, of nog geen cent per K.G. Is
het niet treurig, dat er zoo met de
Staatsuelden wordt omgesprongen?
Nog zij opgemerkt, dat dit stroo voor
350 was gekocht.
HULP AAN VLUCHTELINGEN.
Het hoofdbestuur vau Let Neder-
iandscho Roode Kruis ontving van Hr.
Ms. Gezant te Athene een dringend
verzoek om hulp voor de duizenden
Christen-vluchtelingen uit Klein-Azie,
welke naar Griekenland overgebracht
zijn en ten behoeve der Russen, wel
ke, uit liun vaderland gevlucht, in
Griekenland verblijven.
De nood, welke onder beide catego
rieën heerscht gaat alle beschrijving te
boven. Pest, cholera en typhus zijn
onder deze van alles beroofden uitge
broken.
Het Griekscbe Roode Kruis vraagt
'ook om hulp voor deze slachtoffers.
Reeds bereikten eenige belangrijke
giften het Nederlandsche Roode Kruis
maav er is veel meer noodig.
Gelden worden gaarne aanvaard
door het hoofdbestuur van het Keder-
landsehe Roode Kruis, Prmcesse-
gracht 27, 's-Gravenhage. Postgiro
"no. 22120 onder het motto „Chnsten-
Vluchtelingen".
EEN VROUWELIJK CONDUCTEUR.
Dezer dagen,-zegt de Tel., bemerk
ten we op de autobus van de le Auto-
busdienstondemeining Amsterdam
'Amstelveen een vrouwelijk conduc
teur. Dit is wel de eerste in Holland.
GEVONDEN MET 'N SCHOTWOND
'AAN HET HOOFD. In. het heide
veld onder Jubbcga is dc jongeling
J. Braam aldaar bewusteloos gevon
den met een schotwonde aan het
hoofd. Na bijgebracht te zijn is hij
naar het ziekenhuis te Heorenveen
overgebracht.
DE NOOD DER TUINBOUWERS.
Met algemeene stemmen heeft de
tunbouwvereerilging te Koedijk beslo
ten den Minister van Financiën te
verzoeken om uitstel van betaling
der Inkomstenbelasting, nu de groen
ten zoo goed uhs niets opleveren.
Het oonflict in de sigarsnindustrle
EEN COMMUNIQUE DEK SIGAREN
FABRIKANTEN GEEFT EEN UITEEN
ZETTING VAN HET PATROONS
STANDPUNT.
INDIEN DE PATROONSVOORWAAE-
DEN NIET WORDEN AANVAARD ZAL
DEZE WEEK AAN ALLE WERKLIE
DEN DE DIENSTBETREKKING
WORDEN OPGEZEGD.
OOK DAN EEN STOPZETTING DER
FABRIEKEN IN HET ZUIDEN EN
ELDERS WAAR NOG TIJDELIJK
WORDT GEWEEKT.
Hat conflict in do sigaren industrie
dreigt, nu do conferentie van do samen
werkende werkgeversorganisaties on
werknemersorganisaties niet tot een
snltaat hcoft geleid, een grooton omvaug
te zullon aannemen.
De patroons kobben medegedoold, dat
indien niet wordt getreden in de pa
troons voorwaarden, alle fabrieken zullen
worden stopgezet en nog deze weck aan
de werklieden de dienstbetrekking zal
worden opgezegd. Dus dan een algemeene
uitsluiting!
Dit wordt aangekondigd in oon com
muniqué van de conferentie, dat namens
de samenwerkende werkgevorsorgaai
ties de algemeene secretaris van kot Ver.
bond van voreenigingen van Sigarenfa
brikanten ia Nederland ons zendt.
Dit communiqué, waarin tevens ket pa-
troonsstandpnut wordt uiteengezet (dat
van de werklieden is bekend uit ket in
terview dab de rodactio vim Hot Volk
met de leiders van don modoruon Bond
kad) luidt aldus:
Zooals men weet, is ket conflict ont
staan omdat de Wcrkliedenorganisaties
de invoering vnu do 48-urige werkweek
met een loonsverlaging van 4 tot 5 pet.
eigerden te aanvaarden.
Daar bovendien reeds gedurende 3
maanden door dc Patroonsverbonden met
Workliedenorganisaties was onder
handeld en op allo mogeljjke wijzen ver
geefs getracht was oen regeling, waar
mede do Werkliedeuorganisaties konden
accoord gaan, tot stand te brengen, kon
den do Patroonsverbonden niet anders
doen dan besluiten om de laatst door ken
oorgestelde regeling to doen invoeren.
Alleen de Christelijke Bond van Siga
renmakers en Tabaksbewerkers in Neder
land verklaarde zich bereid op do gestel
de basis oon overeenkomst af to sluiten.
In do vergadering bleek, dat do voor
stellen, dio van patroonezijdo godaan wa-
geen voldoendeu grond boden om tot
overeenstemming te geraken, ofschoon
van de zijde der Patroonsverbonden geen
grootere loonaftrck was voorgesteld dan
4 tot 5 pet., terwijl do werktijdverlenging
een grootere loonbate op zal loveren, kon
don do Workliedenorganisaties niet be
sluiten deze voorstollen te accopteeren.
Workliedenorganisaties verklaar
den zich alleen bereid de werktijdverlen
ging tot 48 uren per week, zonder loon-
afirek, ,to aanvaardon, terwjjl zjj in kun
■pectieve Hoofdbesturen do mogelijk
heid zullen bosprekeu om een tegenvoor
stel bjj do Patroonsverbonden in te die-
in aangaande ket percentage loonaftrek.
Ook do op het laatst der vergadering
door do Patroonsverbonden gevraagde
'erklaring om althans in principe toe te
geven dat tegenover een verlenging van
werktijd een zekere aftrek in loon
gerechtvaardigd was, kon door de Werk-
3ielenorgnnisaties niet worden afgelegd.
Niet onduidelijk word den Werklieden
ganisaties te verstaan gogovcji, dat
st niet tijdig inzendon van hun besluit,
terwijl door partijen was overeengekomen
dat dit vóór 1 October j,l. zou worden
gegeven, on het plotsoliug gogoi
gsbavel, waardoor op verschillende
fabrieken in goreedheid gebrachte labalc
bedorf werd blootgesteld, niet bevor
derlijk was aan een gocdo verstandhouding
bovendien in strijd met goede gebrui
ken en usance.
De horvatting van den arbeid deze
week op sommige fabrieken in het Zui-
is alleen toe te schrijven aan een ge
in misverstand, hotwelk in het boven
vermelde zijn oorsprong vond.
Naar aanleiding van de weigering der
Werkliedenorganisaties en op de voor
stellen der Patroonsverbonden, die toch
per saldo bü een 43-urige werkweek een
iets grooter netto weekloon met zich
souden brengen, is ton slotte door alle
Patroonsverbonden unaniem besloten alle
fabrieken gesloten te houden, tenzij de
werklieden bereid z\jn don arboid op do
gesteldo voorwaarden voort te zotten;
ook op die fabrieken in het Zuiden en el
ders, waar nog tijdelijk wordt voortge-
werkt, zal doze week aan de werklieden
de dienstbetrekking worden opgezegd, in
dien zij niet in «le patroons-, oorwaardeu
illen treden."
Tot zoovor dit communiqué van de pa
troons.
In den stand der staking was Woens
dag geen verandering gekomen.. Do be-
stureu dor organisaties zullen thans hun
houding vaststellen, uuar aanleiding van
do dreigende uitsluiting.
Uit verschillendo plaatsen.
Te Wageuingen hebben allo siga
renmakers, ruim 350, het werk neerge
legd. De enkelen, die tot de Christ, orga
nisatie behooren, hebben vrij gevraagd,
tot hun hoofdbestuur een besluit genomen
hoeft, wat hun is toegestaan.
Te Amersfoort is de staking alge
meen. Slechts do christelijk georgauiscer-
don z\jn blijven doorwerken, doch hun
aantal is niet groot. Er zijn ongeveer oen
honderdtal stakers.
Te R h u o n bedraagt het aantal si
garenmakers, dat het werk heeft neerge
legd, ruim 200. Bij vier ongeorganiseerde
patroons zijn do arbeiders, ruim 100
m het werk gebleven.
To Rotterdam b,\ierkt dc staking
zich thans nog slechts tot drie fabrie
ken, waar ongeveer 75 man workon. De
overige patroons hebben de loonsverla
ging ingetrokken.
Van hi«r ets daar.
DE DIENSTELE2DING VAN HET
SPOORWEGPERSONEEL.
Zooals wij indertijd meldden had het
Hoofdbestuur van St. Raphael aan do Di-
roctio der spoorwegen geantwoord dat
het voor de organisatie onmogelijk is het
voorstel tot afschaffing van niet strikt
noodige dienstkleeding te beoordeolen
zoolang haar niet bekend is het goheele
complex van bezuinigingen die ten
zien van het persoueel iu de bodoeling
directie liggen. Verzoelit werd een volle
dig overzicht van die bezuinigingsmaat
regelen. 4
In liet lieden door ons ontvangen
nummer van „Het Rechte Spoor'
lezen wij dat naar aanleiding van dit
antwoord de spoorwegdirectie aan
SL Raphael liet volgende antwoord
zond:
„Naar aanleiding van nevenver-
meld schrijven deelcn wij U mode,
dat wij goede nota genomen Rebben
van de mededeeling, dat liet U niet
mogelijk is ons voorstel te beoor-
deelen;
dat bezuinigd moet worden overal
en op alles waar dit mogelijk is
dat niet kan worden opgegeven, wel
ke maatregelen daartoe nog geno
men zullen worden, noch minder
welk resultaat van eiken maatregel
te verwachten is."
Het hoofdbestuur van St. Raphael
zond aan de Directie een schrijven
terug, waarin het opmerkt dat het
uit het antwoord den indruk krijgt,
dat de Directie doeltreffend overleg
overbodig acht, althans bij haar zeer
weinig tegemoetkoming te bespeuren
valt, om aan vertegenwoordigers van
liet personeel de noodige inlichtingen
te verschaffen.
„Daar ons daardoor éene juiste
beoordeeliug van de maatregelen in
hun geheelën samenhang onmogelijk
wordt gemaakt gaat Ket schrijven
voort wijzen wij bij voorbaat torug
elk verwijt, dat wij bij de beoordee
ling der bezuinigingsmaatregelen,
andere dan zuivere personeelsbelan
gen niet tot hun volle recht zouden
laten komen."
De redactie van lief. blad maakt
naar aanleiding van deze gevoerde
correspondentie eenige opmerkingen,
wij ontleenen daaraan het volgende:
Men klaagt tegenwoordig veel er
over, dat d© arbeiders zoo weinig be
sef toonen van den economischen toe
stand èn beschuldigt de leidere hun
(eden dat besef niet bij te brengen en
hen eenzijdig voor te lichten.
Maar wij duwen vragen ol' het den
leiders van het georganiseerde pereo-
heel nu wel gemakkelijk gemaakt
wordt, hun leden naar waarheid en
juistheid voor te lichten omtrent den
stand van zaken?
Welke houding moet een vakver
eniging. die toch ten doel heeft ook
de stoffelijke belangen barer leden te
behartigen, aannemen, als haar ge-
wenschte en noodige inleidingen ge
woonweg worden onthouden?
En verder nq? dit
..De kaarten Worden dus door de di
rectie niet opengelegd. Alles houdt zij
bij het oude. Wij moeten maar af
wachten. Wat. er nog komt daarmede
heeft de organisatie niets te maken!
ALs onze actie dan anders govoerd
moet wordendan in de tegenwoordi
ge omstamJlghoden eieoh is, dan aoefce
rncvn de schuld; niet bij ons maar bij
do Directie, dio ons daartoe dwingt.
Alle liefdie kali niet van één ko
men".
DE STAKING IN DE AMSTER-
DAMSCHE HAVEN.
Aangaande de aanleiding tot hel
conflict in de Amsterdamsche haven,
waarvan reedsin ons vorig nummer
onder Laatste Berichten is melding
gemaakt meldt een communiqué van
de scheepvaaxtvereaniging „Noord"
het volgend©
De arbeiders moeten sinds eonigen
'tijd meedragen in de koeten van de
Haven iAntb©S&rfes©rve, ten hoogste
tot het bedrag der gratificatie. Iu het
vorige kwartaal was Cr wat meer
werk in de haven geweest, zoodat de
kosten van d© H.A.R. niet zoodanig
waren, dat op de gratificatie moest
worden gekort.
In het afgeloopen kwartaal
echter de toestand in de haven zeor
slecht, er was voel werk loosheid. Dien-
iengevolge werd veel van de H. A. R-
geëisoht. zooveel dat do geheele grati
fioatie moeet worden ingehouden cn
daarmee zelfs de kosten nog niet ge
dekt zijn.
De uitkeöriuc vau sdo gratificatie
had nu Zaterdagavond a.s. moeten
geschieden, maar Woensdagmorgen
was op het bord van het H.A.R. -ge
bouw aangekondigd, dat zij dit keer
gebed zou worden ingehouden.
D© Tel. deelt mede. dat in den loop
•an Woensdagochtend groepen ha
venarbeiders naar de Houthaven zijn
getrokken om de arbeiders, die daar
werkten, er toe over te halen ook
liet werk neer te leggen1, met heb resul
taat, dat om half één ui het werk in
de Houthaven is stil gelegd'. Enkele
booten wenkten nog met eigen, inen-
schen of met zoogenaamde boekjes-
gasten. maar dit werk Is van weinig
beteeken is.
EEN EENVOUDIGE OPLOSSING.
Onder dit opschrift schrijft „Het
Rechte Spoor" liet volgende
Van alle kanten wordt hulp gebo
den om het „conflict" hij de spoor
wegen op te lossen. Niet altijd Is die
huLp in ons voordeel.
Mei- v. Dorp doet in het „Handels
blad" ook een oplossing aan de hand,
een oplossing verbluffend eenvoudig.
Het conflict bij de spoorwegen is cr
een van economische beginselen, zegt
mei. v. Dorp ©n naar clie beginselen
wil zij het dus opgelost alen.
Wlanmeer een hadirijf met groote te
korten te kampen heeft, dan zijin.de-
aie, volgens mei. v. Dorp, in de aller
eerste plaats aan de loonen ie wijten,
wanneer deze hooger zijn dan die in
andere bedriive». Dat is dus zonder
veel omhaal uitgemaakt. Mej. v. Dorp
vraagt niet of er ook andere oorzaken
kunnen zijn, neen, bij de spoorwegen
doen het dc loonen van het personeel
hoofdzakelijk, want die zijn voor vele
categorieën hooger dlan in andere be
drijven. En, zegt zij, wanneer nu ech
ter het loon van den spoorwegarbei
der door gelijkstelling met andere loo
nen lager zou worden dan met dc
eisohen van het levensonderhoud of
met zijn wenschen strookt, dan moet
liii inasrr langer werken.
Mej. v. D. wil het conflict dus ge
heel en al oploseen volgens die libe
rale beginselen. AH mei. v. Dorp
spreekt, dan weten wij wel uit welken
hoek de wind waait.
Wij nemen zeer gaarne aan. dht
_.ei. van Dorp het eerlijk bedoelt als
sijj zegt, naar haar krachten me© te
illen werken dat het oonflict geen
blijvende verbittering achter laat,
maar als haar gemoed niet „verdord"
is, zal zij toch moeten begrijpen, dat
juist het economisch stelsel, wat zij
zoo vurig aanhangt en verdedigt, de
verbittering Onder de arbeiders hooft
gevoed en nog voedt.
En dat stelsel bestrijden wij zoo
hard wij kunnen
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
Cts. per régel.
Varia
To Leiden hebben 5 boekdrukkere-
oalroons bedankt als lid van den Ne-
darlaoiclecheji Bond van Boekdiruk-
korspalroons, o.m. op grond, dat zij
zich niet langer wenschen te houden
aan de door dezen Bond voorgeschre
ven, huns inziens in veiband met de
tijdsomstandigheden, te- hoog© tarie
ven.
- Aan de steenfabriek „de Ln&c-
waard" te Hurwenen zijn met ingang
an I October de loonen mc-t 20 pet.
erlangd.
Te Den Hiaag had Woensdag een
werkloozen-demonstratie plaats.
Wegens slapte in het bedrijf
vordt de textielfabriek van de firma
II. Willink ©n Co. te Winterswijk ge
durende drie dhgen per week stop
gezet.
De confectiefabriek „Wilkelrui-
na" te Almelo is wegens 6lnpte in het
bedrijf stopgezet.
HINDENBURG 75 JAAR.
Hindenburg heeft te Hauuover te mid-
van een kring van vrienden on be
kenden, zjjn 76sten verjaardag gevierd.
In een kieïne rede, die hjj bjj die gele
genheid uitsprak, verklaarde hjj o.m.:
Driekwart eeuw is een groote spanno tjjds
waarin men veel kan beleven. Ik heb den
grooton tjjd. van. ons volk meegemaakt.
Wij moeten weer groote mannen kobben,
Duitsehland kan niet steeds onder schau-
Uo gobukt gaan en mag evenmin op de
goedheid vau anderen bljjven vertrouwen,
doch moet zelf weer een bloeiend land.
DAMES- EFJ HESRENKLEEDIN*
ftatiné Winierjassen, Wintermantels, Bont
werken en Pelterijen, Severing «ndir garantie
trachten to worden. Wjj hebben flinke
menschcn noodig en er dienen daden te
•orden verricht. Door praten alleen is
og nooit oen j'olk groot geworden.
Over zjjn Beiorsche reis sprekende,
zcido lie veldmaarschalk o.a.: Ik heb uit
Beieren de zekerheid medegenomen, dat
dit land tot het rjjk behoort en zal bljj-
behooren. Beieren zal ons niet af-
YSllCQ.
HET PROCES INZAKE DEN MOORD
OP RATHENAU.
Het eigenlijke proces ia de zaak-Ra-
tkenau is nog lang niet begonnen. De
geheele eerste dag werd zoo schrijft
het Handelsblad in beslag genomen
door dc formaliteiten, die anders voor
dc rechtbank in enkele minuten zijn af
gedaan. En toch heeft dc vaststelling
der identiteit reeds een blik doen slaaa
ia dc doeleinden der dertien beklaag
den en in de drijfveeren der geheime
organisaties, die achter hen stonden.
Alle beklaagden waren lid van deze or
ganisaties, dc gymnasiast Techow alleen
reeds van zes. De meeste beklaagden
belmoren tot de organisatie C„ den
Duitsch-nationalen Jeugdbond, en den
bond van nationaal gezinde soldaten.
Maar zij weten merkwaardig weinig van
deze vereenigingen afwat ze welen Is
onschuldig, daar is geen sprake van aan
slagen op republikeinen of op de repu
bliek. Al deze organisaties wilden eigen
lijk de republiek legen aanslagen van
links beschermen; zij wilden de klassen
verzoening en het eenheidsfront naar
buiten bewerkstelligen. Geen spoor van
klassen- en rassenmoord. Al deze ver
eenigingen veranderden in de verklarin
gen der getuigen in onschuldige ver
bonden. Duidelijker spreken de economi
sche oorzaken. Wanneer van de ontwik
keling der jongelieden sprake is, krijgt
men een overzicht van de „Umschic'i-
tung" der beroepen en der vermogens,
die het gevolg is geweest van den ver
loren oorlog cn de ontbinding van het
leger. Zij allen zijn gewezen officieren,
afkomstig uit de kringen van den acade-
mischcn en handéldrijvenden midden-1
stand, die den overgang naar het bur
gerlijk leven nog niet gevonden heb
ben. De een wordt verzekeringsbeambte,
de ander bankbeambte, deze wordt koop
man. gene landbouwer, en als dit niet
lukt, werken ze tenslotte voor ©en „na
tionale zaak". De dertien op de beklaag
denbank en in het bijzonder de voor
naamste daders, maken sterk den indruk,
ondergeschikte werktuigen te zijn. Men
ziel duidelijk dc machine aan het werk,
waarvan alle onderdeden feilloos in
elkaar grijpen. Geldmiddelen, ^wapens,
automobielen, schuilplaatsen zijn altijd
gereed, wanneer men ze noodig heeft.
Men hoopt, dat het proces licht zal
rspreiden over deze geheimen.- Dit is
n quaestie van overwegend belang,
belangrijker dan de verdeeling van de
schuld over de dertien beklaagden, die
thans terechtstaan.
Een bijzondere positie onder de be
klaagden neemt de gewezen kap.-luit.
Kar! Tillesen in. Niet alleen, omdat h:j
dc broeder is van Heinrich Tillesen,
wiens schuld aan den moord op Eizber-
ger als bewezen kan worden beschouwd,
ook niet alleen, omdat hij ook bij den
aanslag op Scheidemann betrokken is
geweest, de aanklacht legt hem welis-
r slechts „Unlerlassung der Klage"
'laste, en hij is in dit proces dus
slechts nevenpersoon, maar men be
hoeft slechts dit energieke gelaat aan te
zien om lot de overtuiging te komen,
dat deze man. die ook in zijQ korte ver
klaringen blijk geeft van moed, slag
vaardigheid en overleg, ver boven alle
andere beklaagden uitsteekt. Hij deelde
mede, dat hij niettegenstaande lichame
lijk lijden, dat hij bij den ondergang van
den kruiser „York" had opgedaan, een
torpedotooot aan de Vlaamsche kunst had
gecommandeerd.
In deze schildering verschijnt ook de
persoon van een der hoofddaders, de
luit. ter zee Kern, in een licht, waar
van bot effect goed berekend is. Kern,
die zich door de kogels van Burg Saa-
leck aan de gerechtigheid heeft ont
dokken, wordt door zijn vier jaar ou
deren kameraad als een leidende na
tuur goteekend, als een meesleepend
wilskrachtig monscb, wien ook oudere
tueiischen geen weerstand konden bie
den. Reeds iu 1919 had Kern aan de
officieren der brigade Ehrhardt voor
gesteld een ultimatum te zenden, om
den val der regeering af te dwingen,
en nog in dat jaar had bij voorge
steld, bij een binnenrukken der Fran-
schcu in het Rulirgebied het histori
sche voorbeeld van Schill en de zij
nen na te volgen en tegen de Fran-
schen op te trekken. Ieder moest zich
verplichten tot het uiterste te strij
den, en zich niet gevangen te laten ne
men, want, aldus zou Kern gezegd
hebben, het whs boter vechtende tu
sterven dan iu wanhoop te leven-
De verdediging ging dadelijk op do
bewering van den suggestic\ en invloed
van Kern op zijn omgeving in en bo-
weerde, dat dc stralende oogc i vau
Kern ook den jongen Techov. willoos
hadden gemaakt. Deze jonge Techow
maakt ecu bijzonder zloligen indruk.
Het as een gymnasiast van 16 jaar,,
lid van een half dozijn geheime orga
nisaties, die het vaderland wilden
redden. Deze organisaties, waarbij
halve kinderen en heelt bedrieger»
(zooals de beklaagde Willy Günther,
die zich voor officier uitgaf, doch het
nooit verder heeft gebracht dan tot
onderofficier) voor vol werden aange
zien, zouden iu haar omvillekeurigo
grappigheid op do lachspieren werken,
indien niet op dezon bodem de kiemen
werden gelegd voor de meest verderfe
lijke daden.
Niet zonder humor schilderde de-be
klaagde von rialomon, die op den dag
van deu moord in den Rijkdag Helflo-
rich bloemen aanbood, het gedoe van
de Jong-Duitschland-orcle, waarbij zich
bij eeu gelegenheid 800 vrijwilligers
haddou aangemeld, waarvan er echter
in hot geheel drie opkwamen, toen
het werkelijk ernst dreigde te worden.
Een bijzondere rol iu liet proces
speelt de beklaagde Bernard Voss, die
de eenige proletariër in dit gezelschap
van gedeclasseerden is. Dc rol, dio hij
bij deu moord gespeeld heeft, is nog
niet duidelijk. li ij bew eert, dat bij
slechts door ecu toovul hij liet in orda
maken van de garage heeft medege
werkt en dat hij ook nog getracht
heeft, Rathenau den dag voor een
moord anoniem te "waarschuwen.
oss verklaart zelf, dat hij politiek
links staat. Hij zou lid van de Engol-
sche Labour Party geweest zijn en la
ter in de socialistische en daarna in do
onafhankelijke partij ingeschreven zijn
geweest. De vraag, hoe hij met de daad
en do daders in aanraking is gekomen,
heeft bijzondere botcekenis door het
feit, dat niemand minder dan generaal
Ludendorff getracht heeft de deelne
ming van dezen in het halfdonker
staanden persoon als bewijs er voor
aan te voeren, dat de geheele moord
door de communisten is geïnspireerd.
Voss heeft ontkend, dat hij communis!
is of geweest is, on heeft verklaard,
dat liij alleen iu Opper-Silè2ic getracht
heeft een overeenstemming ooi: met
de communistische kringen tot stand
brengen en de arbeiders aaneenge
sloten voor Duitsehland. te doen stern
en.
Een tegenhanger van hei opduiken
van dezon arbeider in het gezelschap
van officieren en academici vormt het
feit, dat een groot aantal der beklaag
den mededeelt lid te zijn van de natio-
naal-soeialistische arbeiderspartij. Men
kan uit dit feit conclusies trekken ten
aanzien van de soort van leden van
deze „arbeiderspartij", die in Beieren
als stormtroep voor elke rechts-radïca
le demonstratie werd gebruikt-
Op den tweedon procesdag werden
de beklaagdon gehoord. O.a. werd do
hoofdbeklaagde Hans Techow onder
vraagd. Beklaagde had de auto van
de eigenlijke moordenaars bestuurd.
Hij hield op verzoek der moorde
naars op zekeren dag bij een ander©
auto stil. Eerst dacht hij dat het een
„proefrit" was, maar later bleek het
de auto van Rathenau te zijn, die
doodgeschoten werd. Na de daad
kreeg beklaagde last om zoo snel mo
gelijk weg te rijden.
De jongere broer van Techno heeft
blijkens zqn verklaring gehsïpen om
dc auto en de autopak'rcn na d?a
m-<ord outindbaar te maken
Do bclandeling van het gedeelte
n het Euthenaa-proees, dat betrek
king heeft op den kapitein-luitenant
Dietrich en den huurder van den
burcht iSaaleck Stein is vau de rest
gescheiden en tot 24 October uitge
steld.
NEDERLANDSCHE SCHIP IN AAN-
VARINC MET EEN IJSBERG.
Uit Londen \>ordt gemeld: Het Ne
derlandsche stoomschip „Alwuki"
van Emden te Montreal aangekomen,
bericht, ciat liet op 25 September een
ijsberg heeft aangevaren, waardoor d€
boeg licht werd beschadigd. Er zullen
tijtielijke herstellingen worden ver
richt.
maar bij nader inzien had zij begre
pen, dat dit onverstandig zou wezen.
Het zou mevrouw Compton's argwaan
kunnen opwekken, dat Lucille, die
haar juist verteld had, dat zij een in
tieme vriendin had, die millionnair
was en miles voor haar zou willen doen
wat zij vroeg, niet bij deze liet geld
leende.
Zij vond het vreeseiijk, baar reis
twaalf uur t© moeten uitstellen, ten
zij meneer Smith zich had laten over
halen, nog wat to wachten. In het
laatste geval kwam het er minder op
nan.
Het was tien minuten over achten,
toen een harde ruk aan do straatbel
Lucille's polsen sneller deed kloppen.
Niemand andere dan eeu telegram
besteller zou zoo hard durven bellen.
Zij sprong op en stond reeds op het
portaal, toen juffrouw Winch de trap
opkwam strompelen met het telegram
in de hand, natuurlijk dol nieuwsgie
rig om te weten, wat er in 6tond.
„Ik heb den jongen gezegd, dat hij
even wachten moest, om te zien of er
ook een antwoord was", zeide zij.
Lucille scheurde het telcjcruin open
las liet haastig door on zoi:
„Neen, juffrouw Winch, cr is geen
antwoord, maar wil u, als je blieft,
even om een atax sturen. Ik moet da
delijk op reis en denk d'ric of vier
dagen uit !c blijven".
.Toen jiiffdouw Winch naar bene
den was, las Lucille, in haar zitka
mer gekomen, het telegram nog eens
door.
„Smith ongesteld", luidde het, ',wil
op het oogenblik niemand zien. Moe
ten dus afwachten en het beste hopen.
D. C."
HOOFDSTUK XXII.
Een reis met hindernis
sen.
Toen Lucille in den trein zat, Le-
begn zij haar ondervindingen als blos
menmelsje op te schrijven. Zii mocht
meneer Hanbm-y niet teleurstellen,
al hinderde het haar ook, nu iets te
doen, dat Sir Griffith niet goedkeur
de.
Te Dover aangekomen, deed zij het
stukje, dat gelukkig klaar was, op
de bus.
„Ik vrees, dat ik na vandaag niet
langer journaliste zal zijn", diaclit zij
met een zucht, „maar wie weet, hoe
gauw ik reeds eigenares van ©on cou
rant zal wezen. O. ik hoop maar, dat
alles nog in orde korntl"
Toen zij te Calais aan wal staple,
het was nog midden in tien nach»,
kwam ze pas tot het rechte begrip,
wat een moeilijkheden de reis nog
voor haar zou kunnen opleveren. Zij
had een goede opvoeding gehad cn
kon dus vrij vlot Fransöh spreken.
Van Duitsch kon zij echter niet veel.
Zonder ongevallen bereikte zij Keu
len. Vandaar wilde zij naar Heidel-
berg gaan. Mevrouw North met haar
kinderen en Marion moesten daar
ongeveer vijf dagen ereleden aange
komen zijn, te oordeelen naar het
geen Marion omtrent hun reisplan
nen geschreven had. In welk hotel
zij daar zouden logeeren, wist zij. ech
ter niet en het kon wel wezen, dat
ze er niet meer waren, maar zo kon
in ieder geval, Willy, het dochtertje,
dat in Heidelberg achtergelaten zou
worden, opzoeken, en van haar hoo-
ren, waar haar moedor was heenge
gaan.
Lucille had toevallig van Marion
gehoord, dat zij bij een zekeren Dr.
von Warrlioten in huis zou komen,
en dat het adres Maria Victoria
St rasse no. 13 was.
Zooura zij dus in Heidelberg was,
liet zij zich naar de Maria Victoria
Strasse no. 13 brengen, waar Dr. en
Frau von Wa-rrhoteai met hun pupil
len twee verdiepingen bewoonden.
Van Frau von Warrlioten hoorde zij,
dat haar man met Willv en de an
dere meisjes naar de Schloss Garijn
was. Zij kon echter gelukkig aan Lu
cille het adres van mevrouw North,
die naar Wiesbaden vertrokken was,
opgeven.
Lucille besloot maar weer recht
streeks naar het station te gaan en
nog dün zelfden avond naar Mains
te vertrekken. Ze had, toen ze nog in
Denver was, altijd zoo verlangd Hei
delberg eens te .jyen, maar nu gunde
zij zich nauwelijks den tijd, om om
zich heen to kijken.
Toen zo pinjlflijk in Mainz aan
kwam, was het te laat, om nog naar
Wiesbaden door te gaan en bemerkte
Lucille bovendien, dat ze niet hooi
veel geld meer bad. Zij zou dus voor
den nacht naar een goedkoop pen
sion of hotel moeten gaan en den vol
genden morgen, voor zij verder ging
eenige kostbaarheden beleenen.
Zij ging de stad in, uitziende naar
een gelegenheid, waar zij goedkoop
zou kunnen logeeren en begon weldra
honger te krijgen. Zij ging dus een
Conditorei binnen, waar ze een brood
je met worst en een kop koffie be
stelde. De eigenares van de Condito
rei zei ljaar, dat het eigenlijk wat
laat was, dat zij juist op het nunt
was, den winkel te sluiten, maar ge
lukkig kreeg ze medelijden met Lu
cille's bleek© gezichtje en bracht
haar het een en ander.
Terwijl Lucille met graagte ai, be
sloot zij de vrouw te vragen, of er
Ook orgens in de buurt een goedkoop
pension was, waar zij dien nacht zou
kunnen slapen.
Tot haar groote verlichting hoorde
zij, dat Frau Heffer zelf een kamer,
over de hand had, die zij voor .twee
mark per nacht kon krijgen.
De kamer was op de derde verdie
ping en Lucille was blij, toen z© er
eindelijk was aanglead. Ze was dood
moe ,ijn verlangde naar rust. Do
vrouw' wenschte haar gut© Nacht cn
liet haar alleen.
Toon Lucille de kamer rondkeek,
zag zij, dat boven in den eenen zij
wand een luikje was, dat half open
stond en dat waarschijnlijk in een
kamer naust d© hare of in een por
taal uitkwam.
Ze wtis eclftei! te moe, om er bij te
klimmen en het te onderzoeken. Zij
kleedd'O zich haastig uit en lag wel
dra in een van de twee bedden, die
zich in de kamer bevonden, onder
een dekbed, zoo dik, dat z© er nau
welijks over heen kon kijken.
Zij sliep dadelijk in en werd pas,
juist, toen de dag begon aan te bre
ken met een schok wakker, doordat
ei- wat op haar bed viel. Het eerste
oogenblik wist zij niet, waar zij was,
maar op eens herinnerde zij zich, dat
zo in Malnz was. Ze had haar arm
boven het dekbed uitgetrokken en
voelde daar plotseling weer iets
zachts en griezelig weeks op neerko
men. Zouden het ratten zijn? Ze vloog
overeind en het ding, dat op haar
arm gelegen had, rolde weg. Zij vat
te eindelijk moed, om tc onderzoeken
wat het wezen kon en zag nu tot haar
verbazing twee knakworstje op haar
bed liggen. Daar hoorde zij een ge
smoord gelach. Onwillekeurig keek
zij naar bet luikje in den wand en
zag voor de opening een rond jon-,
geiisgezichl met steile haren en een
grijnzeuden mond. 't Hoofd verdween
weer. Misschien ging de eigenaar er
van Jiog meer projectielen balen."
Met een sprong was Lucille het bed
uit. Zij trok een 6toel onder het luik
je, klom er op, klepte he'. luikje toe
en deed er een knip op, Daarop ktoop
zij weer in bed. Het mocht haar ech
ter niet gelukken, om in slaap te ko
men en dus stond zij weldra op tn
begon zich te kleoden.
Toon zij aan het ontbijt Frau Hef
fer op verontwaardigden loon ver
telde, wat er gebeurd was, begon de
ze te lachen.
Das Fraulein had zoo verstandig
moeten zijn, den vorigen avond het
luikje Ie sluiten, zeide zij. Het was
natuurlijk haar klemo Adolf, die die
grap had uitgehaald. De jongen hield
dol van grapjes, maar was verder de
liefste cn goedlinrtigste jorfgen van
de wereld.
Uit angst den lieven Adolf r.og tc
ontmoeten, at I.ucille haastig haar
ontbijt op, lx-laaide, wat zij schuldig
was en vertrok.
Nu moest linnr eerste werk zijn,
een Bank van fieening te vinden,
want zij bezat nog slechte z©s mark.
(Wordt vervolgd).
