Rubriek ven den Arbeid,
zich dit soms jaren later, doordat een
loodgieter, schilder of timmerman,
die rijn arbeid noodgedwongen in de
onmiddellijke nabijheid van de lei-
dingen moet verrichten, met deze in
iiai:raking komt. I-Iet gevolg is dan
een stroomdoorgang door het lichaam
waardoor de man direct gedood kan
worden, of waardoor ook, wat maar
al te vaak gebeurt, de man door den
schok het evenwicht verlieet en valt,
met dikwijls niet minder noodlottig
Maar ook baldadigheid, of jeugdi
ge overmoed, of omstandigheden, wel
ke niet vooraf te bepalen z.ja. kunnen
oorzaak zijn, dat kinderen of andere
personen zich naar dergelijke plaat
sen begeven.
Reeds in de oudste veiligheidsvoor
schriften was een bepaling opgeno
men, om tegen het bedoeld euvel te
waken. Zij Irndi aldus.
„Buitenleidingen moeten zoodanig
zijn aangebracht, dat zij zonder bij
zondere hulpmiddelen vanuit dakope
ningen, daken, uitbouwen, vensters,
of andere gemakkelijk toegankelijke
plaatsen niet bereikbaar zijn.
Deze bepaling bleef bij elke wijzi
ging of vernieuwing der Veiligheids
voorschriften, zoowel die der Arbeids
inspectie als die van het Koninklijk
Instituut van Ingenieurs gehand
haafd.
Het moet echter wel betreurd wor
den, dat bij den aanleg van zooveel
Installaties niet aan die bepaling de
hand wordt gehouden
In het bijzonder geldt dit voor vele
kleinere gemeenten, waar het plaat
selijke electrisehe leidingnet boven
gronds is aangesiegd en de huisleidin
gen soms vlak nabij een venster of
door een dak naar binnen komen.
Ouders en onderwijzers zuilen daar
om goed dooi, hun kinderen of de
hun toevertrouwde jeugd op de hier-
bedoelde gevaren bij voortduring op
merkzaam te maken.
DE POSITIE VAN DEN BEROEPS
OFFICIER.
Op de algemeene vergadering van
de vereenïging van officieren van de
Nederlandsche Landmacht, die Vrij-,
dag 13 October te Breda wordt gehou
den, zal de majoor van den genei-a
len staf W. J. C. Schuurman spreken
over de positie van den beroepso"i-
cior in de hedendaagsche maat
schappij.
EEN KINDJE CEOFFERD.
Het Volk meldt:
Te Erica (Dr ls een kindje van het
yohtpaar V. uit godsdienstwaanzin ge
offerd en overleden. De vader is Don
derdag aan de justitie overgeleverd.
Op de onlangs gehouden vergade
ring van de Nationale Cominiss.e te
gen het Alcoholisme, sitond de voor-
K'Tler in zijn openingswoord stil bij
da aankondiging van een licrv -sing
der drankwet; hoe die zal uitvallen?
Zal ze ophouden zoo veel ondsrs beid
te n tl'en tussohen gegiste -m trci'-ib-
leerde dranken? Zal de Plaatselijke
Keuze er door worden ingevoerd?
Ook het voorstel van de Regeering,
om uit bezuinigingsoverwogingen do
subsidie voor drankbestrijding met
ongeveer 60 pCt. te verminderen, werd
naar voren gebracht. Gaan de Slaten-
Generaal op dat voorstel in, dan zul
len de vereenigingen wel zcor veel
energie moeten ontwikkelen om den
uitbouw der laatste jaren te kunnen
handhaven en is te vreezen dat aller
lei reeds ontworpen plannen niet tot
Uitvoering zullen kunnen komen.
Naar aanleiding van de drank-
imokkelarij aan de Duitsclie grens
werd besloten de Regeering om onder
zoek, eventueel maatregelen te vra
gen, bijv. geheel verbod van vervoer
door jeugdige pensonen en van onge
dekt vervoet in die grensstreken; ont
houding van grensfaciliteiten aan
smokkelaars en drankmisbruikens;
casu quo, zoo veel mogelijk, werk
verschaffing. De medewerking van
den Volksbond zal worden gevraagd.
Aait den Gouverneair-Generaal van
Ned. Oost-Indië zal publicatie wor-
jden gevraagd van het rapport, dat
mr, F. G. M. van Walsem, in op
dracht van den vorigen G.-G. heeft
ai (gebracht, na onderzoek ter plaatse
In zake de drooglegging van Noord-
Amerika.
ZIJN VADER BESTOLEN.
Door de politie zijn gearresteerd de
17 jarige M. de W. te Mepncl cn diens
drie vrienden, die samen uit het
magazijn van galanterieën enz., van
den vader van- eerstgenoemde verschil
lende soederen wegnamen tot een be
drag van ongeveer f 1400 en deze bij
den onkoopcr H. te Hoogeveen te sol
de maakten. Zondagsmorgens brach
ten de vrienden" den buit door
gaans we? en ging M. de W. meestal
ter berk I
EEN ZONDERLINGE GESCHIE
DENIS.
Uit Heerlen wordt aan de Tel. ro-
imeld
In het begin van Juli 1919 ver
dween plotseling zekere IL in dienst
van den juwelier A. alhier.
Zijn vrouw ontving van hein op 17
Juli 1919 een schrijvendat hij niet
langer in het leven wenschte te blij
ven en zioli zou zelfmoorden. Aan-
elite bij de politie werd gedaan en
bet signalement van den verdwenen
R versoheen in het politieblad, dbch
zonder resultaat.
Voor eenige weken begaf zich de
vrouw naar een spiristist. <iio haar me
dedeolde. dat ze maar eeii3 moest in
form eeren bij de politie in Rotter
dam. Haar man zou zich daar wel go-
zelfmoord hebben.
De vrouw ging naar Rotterdam. De
politie zocht het register na en het
bleek, dat op 25 Juli uit de Haas was
©pgevischt het lijk van een onbekend
gebleven manspersoon, waarvan het
hoofd geheel onherkenbaar was ge
weest. De kleeren, sohoeiten on een
sleutel van dezen man bevonden zich
nog op het politiebureau. Dc vrouw
herkende de kleeren aLs toebehoort ri
de aan haar man.
Een rechercheur begaf zich met den
sleutel naar Heerlen en daar tl eek
deze te passen op da deur van hot
huis waar R. gewoond h.vJ. De
schoenmaker H. te Heerlen herkende
bovendien de schoenen door hern gele
verd. Deinden titelt van het liik is' dus
na drie jaren thans vastgesteld.
Van hier an daer.
DE WERKLOOSHEIDSVER
ZEKERING.
llot Algemeen bestuur van het Ghr.
Nat. Van. verbond, dat de wijze be
sprak waarop in de naaste toekomst
ue Werkiousueidszorg dient te wor
den geregeld, sierde voor wat Werk-
louslieiUsverzekermg betreft vast, dat:
a- ueze verzekering alsnog wette
lijke regeling benoeii;
b. geen cnsisfonds is opgericht,
waaruit :n tijdperken van groote de
pressie in het bedrijfsleven zooais we
thans doormaken, kan worden geput
o.m. ook om de respectievelijke W erk-
loosneidskassen door deze crisis heen
te helpen, door deze in staat te stellen
tot het doen van haar reglementaire
uitkeoringen;
c. noch de werkgevers, noch de niet
tegen de geldelijke gevolgen van werk
loosheid verzekerde personen in de
kosten dier verzekering bijdragen, ai-
leen op indirecte wijze in de betaalde
belastingen;
d. desniettemin de werkloosheids-
zorg in den komenden winter in het
bijzonder voor de verzekerden zoo
goed mogelijk moet worden geregeld
ter handhaving onzer volkskrachten
met behoud van het instituut der
werkloosheidsverzekering.
In verband met het onder d. be
paalde werd met belangstelling ken
nis genomen van het ter zake door
den Nederlandschen Werkloosheids-
raad aan den Minister van Arbeia
uitgebracht advies d.d. 31 Augustus
1922.
Bedoeld advies houdt echter naar
het oordeel van 't Algemeen Bestuur
van het C. N. V. geen voldoende reke
ning met de onderscheidene risico's
der in eenzelfden bedrijfstak bestaan
de werkloosheidskassen.
Tot op heden word en het betrek
kelijk advies van den N. W. R.
wist ter zake geen beieren weg een
methode gevolgd, die algemeen de
slechtere risico's afwentelde op de
gemeenschap, waardoor het verzeke
ringsprincipe almeor wordt onder
mijnd.
Verbetering is naar het oordeel van
opgemeld bestuur alleen mogelijk,
wanneer, in afwijking van meer be
doeld advies van den N.W.R., artikel
-i, alinea 3, van het Werkloosheids
besluit 1917" zoodanige toepassing
vindt, dat de bijdragen der verzeker
den grondslag zijn voor het door de
Overhead te verleenen subsidie, met
dien verstande, dat wel de te betalen
premies doch niet het subsidie-percen
tage voor kassen in eenzelfden be
drijfstak velschillend zijn.
Een pers-communiqué-meldt:
Op 4 October kwam het Comité van
Zeven uit de samenwerkende cen-
tralen: het Algemeen comité ter be
hartiging van de belangen van het
overheidspersoneel (A. C. O. P.), het
Comité van Neutraal overheidsperso
neel (C. N. O. P.) en den Federatieven
Bond van personeel in publieken
dienst bijeen, ter bespreking van de
actie tegen de verslechteringen van
de arbeidsvoorwaarden van het over
heidspersoneel.
Besloten werd op een 25-tal plaat
sen in het land tusschen 15 en 31 Oc
tober openbare vergaderingen te be
leggen, om het goheole overheidsper
soneel in de gelegenheid te stellen,
zijn ontevredenheid over de reeds
aangebrachte en nog in uitricht ge
vleide verslechteringen uit te spreken.
Benevens het houden van bovenbe
doelde vergaderingen werd besloten
in overleg met het Comité van Acht
uit de samenwerkende spoorwegorga
nisaties een algemeene demonstratie
welke gehouden zal worden lo 'sGra-
venhage, voor te bereiden.
Tot het personeel bij Rijk, gemeen
te, provincie cn waterschappen zal
een manifest worden gericht om de
actie met kracht te steunen, terwijl
een gedoouinenteerd adres aan Ro-
geering en Volksvertegenwoordiging
zal worden gezonden, tegen de aan
vallen, waaraan het overheidsperso
neel nu reeds zoo lang blootstaat.
HET CONFLICT IN DE SICAREN-
INDUSTRIE.
Dc gecombineerde palioonsverbonden
m de sigaren industrie deelen mede dit
bij de firma M. en A. Hagen, te Utrecht,
aoor geheel het personeel, beslaande uit
leden van den R.-Katholieken-, Neder
landschen- en Christel ijken Bond, de
patroonsvoorstellen op Maandag 2 Oc
tober 1922 zijn aanvaard, zoodat bij ge
noemde firma geregeld wordt doorge
werkt onder de nieuwe patroonsvooi-
waarden. De nieuwe icgeling houdt m
dat bij een arbeidsweek van 48 uren
minstens het weekloon van voorheen
wordt verdiend.
In verband met het feit dat de leden
van de Christelijke organisaties nog wer
ken, waar dc anders georganiseerde
staken, doen zich hier en daar moeilijk
heden voor. Dit heeft ertoe geleid dat te
Kampen sommige patroons hun Chr.
gc-organiseerdcn ter verzekering van hun
eigen veiligheid hebben gedaan gege-
"en.
Intusschcn is, wij meldden dit reeds,
nog een nieuwe gebeurtenis, welke ove
rigens in het minst geen verband houdt
het conflict, de moeilijkheden komen
poolen, doordat niet tijdig een nieuw
tract voor levering van Senoritas
rnet de Spaaasche regie is kunnen wor
den afgesloten.
Dientengevolge is, zoo kan Dc Tel.
nader mededeclen, aan de betrokken ar
beiders, ruim 1S00 man, tegen 11 October
ontslag aangezegd.
DE VREEMDE ARBEIDSKRACHTEN.
Wij iezen in „De Strijd"
Ten opzichte van den toevloed van
comde arbeidskrachten is nu door de
Centrale Commissie voor Arbeidsbemid
deling een advies uitgebracht aan de
regcering.
straffe maatregelen zijn hier noodig.
In de grensstreken worden honderden
nrbeiders door vreemden vervangen.
Ook het kantoorpersoneel lijdt bui
tengemeen onder den toevloed van
vreemde arbeidskrachten. Naar gezegd
wordt, 2ijn hier honderden Duitsche
intcorbediendcn werkzaam, terwijl de'
Koüaadsche 00 de straat staan.
De nood van deze groep proletariërs is
zeer groot. Zij waren steeds zeer slecht
georganiseerd en worden nu nog minder
geholpen dan do andere groepen arbei
ders.
Onze bond en het N. V. V. zullen hen
spoedig tot bijeenkomsten uitnoodigen,
om te beraadslagen met welke concrete
eischen zij zich tot de regcering kunnen
wenden.
Uit da Pers
DE LOONSVERLACINC IN DE
METAALINDUSTRIE.
In „De Metaalbewerker St. Eloy"
wordt betoogd, dat een te vèr doorge
voerde loonsverlaging een gevaar voer
de metaalindustrie biedt, n.l. dit, dat er
een tekort aan goede vakarbeiders zal
komen, wat ten nadeele van den groei
van de industrie is.
We gelooven niet te veel te zeggen,
schrijft het blad, wanneer we beweren,
dat de werkgevers zelf bezig zijn de in
dustrie voor de toekomst langzaam ka
pot te maken doordat ze de arbeiders er
uit verjagen. Zonder goede vakarbei
ders kan onze nijverheid niet bloeien,
is het onmogelijk als concurrente op de
wereldmarkt oj> te treden.
Of rnoet het hier precies eender gaan
als het in Amerika gegaan is? In Ame
rika hebben n.l. de werkgevers een zelf
de tactiek toegepast ais dc ondernemers
hier. Er was een tijd van slapie en,
evenals hier, begon men ook daar het
loon te verlagen. De Amerikaansche
werkgevers deden dat zoo grondig, dat
de werklieden ion slotte ook al net
als hier zeiden „adieu I in ga mijn
fortuin elders zoeken."
Nu komt er daar echter eenige ople
ving, de vraag vooral naar ruw mate
riaal wordt grooter enaan de vraag
kan niet voldoende worden voldaan. Je
arbeiders zijn voor een groot deel ver
trokken.
Het gevolg van een en ander is ge
weest, dat de werkgevers tot een bedui
dende loonsverhooging moesten over
gaan.
In de practijk is gebleken, dat zelfs
deze loonsverhooging niet veel heeft ge
holpen en nu door een tweede verhoo
ging is gevolgd. Met dat al zijn echter
de oude, vak-bekwame arbeiders niet oj-
hun plaatsen terug. Die hebben zich in
andere bedrijven ingewerkt en wachten
zich wel, wederom een proef te wagen
en hun arbeidskracht te geven in een
nijverheid, die direct klaar staat wan
neer de kansen beginnen te keeren, hen
aan een hongerkuur prijs te geven.
Alles bijeen' genomen gelooven we
dat ook hier voor den Hollandschen on-
'dernemer in dc metaalindustrie een lesje
te putten is. Ook hier zal eenmaal door
den donkeren cconomischen hemel de
zon van een betere conjunctuur doorbre
ken. En dan? Moet dan ook bij ons het
arbeidsveld braak liggen?
De beste maatregel om dat te voor
bomen lijkt ons, dat de werkgevers trach
ten het bestaansminimum van dc arbei
ders zoo hoog mogelijk te houden en
hun bezuiniging te zoeken in meer eco
nomisch bedrijfsbeheer, als centrale ia-|
koop, het sluiten van fusies, het specia-
Iiseeren van de productie enz. enz. Het
wil ons voorkomen dat er voor de werk
gevers hier nog zeer veel Van hun bui-
tenlandsche concurrenten ie lecrcn valt.
Varia.
Namens het Comité van actie tot af- j
Sfhaffing van bindende prijstarieven
.ordt meegedeeld, dat een 50-tal leden
an dc diverse bonden hun lidmaatschap
van den Ned. Bond van Boekdrukkers-
patroons per 1 Januari 1923 hebben op
gezegd.
Te Appingedam is de glasfabriek
wegens slapte stopgezet.
De afd. Waalwijk van den Ned.
R.-K. Bond van Schoenfabrikanten heeft
met algemeene stemmen besloten, de
5 pCt. loonsverlaging, welke 1 Juli con
tractueel reeds van kracht is geworden,
op 7 October a.s. te doen ingaan, waar
door de minimum-loonen voor ic, 2e en
klasse arbeiders respectievelijk ko
men op f23.80, f 20.90 en i 1S.10.
Tengevolge van dc slapte in het be
drijf is de stoomsteenfabriek „De Lek"
te Vreeswijk, stopgezet.
Gemengd Nienws
HET RATHENAU-PROCES.
Do beklaagden verhoord.
Bij hot verdere verhoor van don be
klaagde Gunther maken rijn uit-
Latin®©D steed9 meer den indruk, dat
hij de organisatie tooh van de moord
plannen od de hoogte heeft gebracht,
waarop deze Kern en Fischer ont
bood. die dan in Berlijn door het lid
•aa de organbatie Teohow hen met
Gunther in verbinding bracht. Gun
ther zoo seint de Telegraaf-ooires-
pondent ontziet evenwel de organi
satie C.. daar hii zichtbaar angst voor
haar heeft. Gunther schilderde dan de
verschilIoode ontmoetingen, die hij
roet Kern en Fischer had. dan bij
Teohow. dan bij Stubenrauch enz.
Daarbij was het Item meer en meer ge
bleken, dat een moord op Rathenau
met behulp van oevn auto was be
raamd. Zijn eigen taak bestond liier-
1 een garage op te zoeken, waartoe
-r bereid verklaarde
Dan volgt uit uitlating van Gunther
die zeer belastend voor Tillesen is. Hij
zegtKern en Fischer hebbcsn op een
zekeren Tilly (Tillescn) gewacht, die
geld voor de onderneming zou ver
schaffen. Inderdaad verkeerden Kern
en Fischer na de aankomst van Tille
sen niet meer in geUknoeiliit'beden.
Gunther schetst dan den autotocht
naar Potsdam en de schietoefeningen
in liet bceoh. Daarna heeft Kern ge
zegd. dat gewone pistolen niet vol
doende waren on dat eon automatisch
pistool aanr/.-schaft rnoest worden,
waarmede Gunt!ter belast werd. Hij
kon dezo opdracht evenwel niet uit
voeren.
Daarop vraagt de president deu be
klaagde of hii ongeveer een maand
voor do daad bedreven ward, gezegd
heeft dat een aanval op Rathenau te
wachten was.
Br klaagde beantwoordt dit toestem
mend.
INGEZONDEN MEDEDEELINCEN 60 Ct9. pw regeL
Op de vuaag von prof. von Kalker,
waarom Gunther meermalen het mi
nisterie van BuitenLam-dsche Zaken
had bezocht, antwoordde hij„Ik
wilde voor den heer von Jagow een
brochure verzorgen." Hij geeft ver
volgens toe. dat Kern en Fischer hun
plan om Rathenau te vermoorden,
ten uitvoer wilden brengen, ofschoon
de tijd reeds zeer vergevorderd was.
Hii gelooft echter niet, dat Techow
hen destijds betreffende uitlatingen
-'eboord heeft.
De president: Waren zij zich
bewust. dat het nog tiid zou zijn om
den moord in ieder geval te begaan?
Beklaagde: Ja. Hii geeft toe
in den Dultsoh-Nationalen Jeugd
bond gezegd te hebben, dat hii in den
auto van dc moordenaars gezeten had
en op Rathenau had geschoten.
Daarom werd hii daar a's held oenul-
died. Hij geeft toe, dat hii in den
bond niet steeds ernstig werd geno
men. Men heeft hem vaak als hans
worst en grappenmaker behandeld.
Op de vraag van Fehrehbach wei
gert Giinther nadere bijzonderheden
over zijn betrekkingen mee te dee
len.
Ook de verdere vragen, waarom de
jongens op den feestavond van den
Jeugdbond beklaagde met „hallo"-ge
roep begroetten en of zij dan iets van
den moord wisten, antwoordde Gün-
tber. dit niet-to weten. Het kon even
wel zijn. dat het gerucht daarvan zich
reeds verspreid had.
De president: Hel onderzoek
van het protocol wijst evenwel uit.
Jat u met luid „hal!o"-geroep als de
moordenaar zijnde, ontvangen werd.
De verdediger, dr. Halm, zegt, dai
de leider van den Bond op dtien avond
de daad als „afschuwelijk" gebrand-
erkt heeft
Het Hof houdt zioh de beslissing
voor. of de leider van J-™ bond ver
hoord zal worden.
F e h re n b a ch De 30-jarige ge
neraalszoon vonïtode heeft ziph bereid
verklaard hen eenige nachten bij zich
to herbergen om hun een alibi te ver
schaffen. Was u bereid u valsohe pas
sn te verschaffen ten einde te kun-
en vluchten?
Beklaagde (aarzelend)Ja.
Oberrechtsa nw alt: "Kon
Rode heeft echter den beklaagde aan
gewezen.
Hiermede is hot verhoor van Gun
ther geëindigd.
Daarna werd begonnen mei het ver
hoor van den beklaagde Ernst vota Sa
lomon ut Frankfort a/M. Hij ver
klaarde. in Juni naar Berlijn te zijn
gekomen om voorbereidende maatre
gelen te nenjen voor een nationalisti
sche oiiidiomemiinig. Dit had betrekking
op die bevrijding van oorlogsmisdadi
gers 111 liet bezette gebied. Beklaagde
verklaarde, steeds een vereerder van
Kern te zijn geweest. Op de vraag
van den presiaegnt, of dat ook na de
misdaad no" het geval was antwoord
de beklaagde„Ja."
De president: U keurt de
daai? du» goed
Bekl aagde: Neen, ik bewonder
slechts den moed waarmede Kern de
consequenties uit zijn daad heeft ge
trokken.
De president: Wilde u Rathe-
au uit den weg ruimen?
Beklaagde: Ja, maar niet
vermoorden. Te Berlijn stond ik in
relatie met Kern, en ook met Brand,
die wapensmokkelarïj van plan was.
De president- Waarheen
moesten die wapens gesmokkeld wor
den?
Beklaagde: Dat weiger ik me
de te deelen
De president: Sprak Kern
met u over den moord op d'en minis
ter?
Beklaagde: Slechts indirect.
Wij wandelden eens door de Wilhelm-
et rasse. Daar zagen wij een gelen auto
staan. Kern wees mij er op en zeide
„Kijk eens, dat is de auto van Rathe
nau". Ik vroeg hem: Ken je dien
dan?" Hii antwoordde„Ja, hii heeft
het nummer Ia 5151".
D c pr e e id e n tWist u, dat Ra
Ihenau vermoord zou worden?
Beklaagde: Ik vermoedde het.
Ik mocht er Kern niet rechtstreek»
naar vragen.
Beklaagde verklaart verder, dat
Kern vast besloten was, het plan tot
den moord uit te voeren. In het pen
sion Scheer zeidc Kern tot mij, aldus
beklaagde „Je leunt wel verhuizen
wij hebben je niet meer noodig". Ik
^eloofde daarom dat Kern had afge
zien van de uitvoering van zijn plan
inzake den moord, en vertrok naar
een ander tension.
De president: Wildé u den
moord verhinderen?
Beklaagde: Ik durfde de ge
heele zaak niet .aan de politie mede te
deelen uit vrees, dat ook mijn mede
plichtigheid dan aan het licht zou ko
men.
Do procureu r-g e n e ,r a al:
Wilt u werkelijk beweren, dat u
Kern en Fischer toeval lis te Berlijn
hebt ontmoet
Beklaagde: Ja.
De procureur-generaal:
Wanneer u niet wist, dat Rathenau in
Grünevvald woonde waarom dacht u
dan, dat het gezegde van Kern „In
Grwnewald znl er iets gebeuren", op
Rathenau sloeg?
Beklaagde: Kern sprak voort
durend over den moord op Rathe
nau.
Daarna werd beklaagde Niodrïg
verhoord. Hij was particulier detective
to Hamburg, en heeft reeds vroeger
gevangonisstr.if r-ahad. Hij is rijks-
weersoklaat geweest en ook mede-
plichtig aan do dynamietaanslajpen te
Hamburg,
D c president: Stond u in re
latie met de organisatie C?
Beklaagde: Neen.
De pr e 5 d en tWas u bereid,
op verzoek van von Salomon en ur-
neeke een auto te bestoren vc.or een
nationalistische onderneming? Wist
u, dat liet den moord op Rathenau
betrof
Beklaagde: Neen.
De president: U hebt echter
voortdurend het teg eno ver gestelde
verklaard.
Beklaagde: Ik wilde den rech
ter van instructie op een dwaalspoor
brengen betreffende de wapensmokke-
larij.
Gok de verdere verklaringen, welke
N'LedriR voor den rechter van^instruc
tie heeft afgelegd, herriep hij thans.
Hii be weeree, door de oehandeling,
welke hii van den reenter van mstrue
tie heeft ondergaan, geheei van zijn
stuk te zijn georacht.
l>e procureur-generaal: U hebt
vroeger verklaringen afgelegd, welke
zeer bezwarend waren voor de orga
nisatie C cn zelfs de namen van som
mige personen genoemd. Van wien
hebt u de namen dezer heeren ge
hoord?
Beklaagde: Van Kern.
De procureur-generaal: Van wien
hebt u gehoord, dat Ilsemann den
bankier Warburg wilde vermoorden?
Beklaagde: Dat heb ik verzonnen.
De president: Hoe kende u e'en
naam Warburg?
Beklaagde: 'ioen ik met Kern over
den Internationalen Jugendhund
sprak, noemde hij den naam War
burg onder degenen, die tot de „Wei-
sen von Ziou" behoorden.
Nied'rig verklaarde ten slotte, dat
al zijn wroeger algelegue verklarin
gen geheel uit de luent waren gegre
pen. Ook zijn verklaring dat de ge
broeders '1 niesen Erzberger hadden
vermoord, was geheel door hem ver
zonnen.
Varvolgens werd de beklaagde War-
necke verboord, die met het lintje van
het IJzeren kruis in het knoopsgat
voor de rechtbank verscheen. Hij leg
de zijn verklaringen af op zeer be
slisten en militairen toon.
De president: Wat heeft I!
Be (daagde: Hij sprak all can over een
wapensmokkelarij. Over een plan tot
vermoording van Rathenau heeft liij
niet gesproken.
De president: U ontkent dos be
slist medeplichtig te zijn aan den
moord?
Beklaagde: Ja, mijnheer de presi-
den.
De president: Was u een'politiek te
genstander van Rathenau?
Beklaagde: Met Rathenau heb ik
mij weinig bemoeid. Ik was een
vijand van de geheele regcering.
De president: Hoe was uw verhou
ding tot Korn?
Beklaagde: Hij was als eerste lui
tenant der marine mijn meerdere.
Vriendschappelijke betrekkingen on
derhield ik niet met hem.
Do president: Hoe dacht u over den
Kapp-putsch?
Beklaagde: Ik achtte het een mis
lukte onderneming. Overigens hield
ik mij niet met politiek bezig. Dc
moord op Erzberger veroordeelde ik,
omdat ik zelf ook Katholiek ben en
omdat men een weerloozo heeft nc-
dergesohoten.
De president: Behoord® u tot eon
politieke organisatie?
Beklaagde: Neen.
De president: Hobt u aan Kern het
automatisch pistool gegeven?
Beklaagde: Ja. Kern wilde het be
waren. at hij cr mede van plan was
heeft hij mij niet verteld. Ik heb geen
oogenblik aan een misdaad gedacht.
Reeds met het oog op mijn gezin zou
ik mij er van hebben afgehouden, aam
chic vreeselijke misdiaad doel te ne
men.
Bovendien stuit mij zelfs dc gedachte
een weerloozo in den rug aan te vul
len en te vermoorden, tegen de borst.
President: Wie droeg de koffers uit
den auto?
Beklaagde: Dat weet ik niet Ove
rigens weiger ik hieromtrent iedere
verklaring.
President: Bestrijdt gij, dat gij do
koffers van de moordenaars uit den
auto hebt gedragen?
Beklaagde: Ja- Ik wensch echter
niet te z .ggen, wie de koffers dan wel
heeft weggedragen, aangezien hie-bij
iemand is betrokken, met wien
ik zeer nauwe betrekking heb onder
houden.
Daarop werden de verhooren uit
gesteld tot Vrijdagmorgen negen uur.
Do zitting ven Vrydag begint met liet
verhoor van den oom van do Techows,
Erwin Behrcns, op wiens landgoed Ernst
Tochow word gearresteerd. Hjj vortelt
van do uitmuntende eigenschappen va"
don vader van Tochow. Na diens dood
ontglipte do opvoeding der kinderen aan
do handen van de ziekeljjke moeder. Ernst
Techow kwam onder den invloed van do
vrijkorpsen, waarbij lijj diende en er ont
wikkelde zich bjj hom. een z.iekeljjko ver-
ooring voor zjju superieuren. Later moot
hjj vljjtig gestudoord hebben, slaagde ech
ter niet voor* een examen en is toen aan
den boemel gegaan. Toen kwam hjj onder
den invloed van Gunther. De getnigo was
hem zeer genegen cn was van plan hom
tot zjjn erfgenaam te benoemen. Van po
litiek had Tochow niet het minste bogrip.
Toen Toehow ecus tot hem zeidc: „Nu
worden ook Joden al minister", trachtte
igctnigo hem dit te verklaren, maar be
merkte spoedig, dat hg niets van politiek
af wist. Tgdens den moord was getuige
to Borljjn. Toen hjj twee dagen later naar
zijn landgoed terugkeerde, trof hjj daar
lot zyn groote verbazing Ernst Teehow
Bjj 't avondeten vroeg getuige hem,
vrat hij wel zeide van den ontzettenden
moord, Techow was van meening, dak
men daarover verschillend kon oordeelen.
Getuige, wions vader een goodo vriend
van Rathenau was, werd heftig, waarop
Tochow niet veel meer zeide en uaar bod
ging. Den volgenden morgen kwamen d«
kranten, waarin de naam van Techow
voorkwam. Getuige nam zjjn revolver en
ging naar do kamer van Techow. Deze
werd wakker en Bchrens liet hein do
kranten zien. Techow zeide hom huilend:
„Oom, geloof mjj, ik ben geen moorde
naar; ik heb alleen den auto bestuurd."
Zjju oom drong or bjj hem op aan om den
naam van den moordenaar te noemen. Hjj
had hierbij echter geen succes. In de por
tefeuille van Teehow was een bedrag van
800 mark, maar geen pas. Op een vraag
van zijn oom, antwoord do Techow: „Neen
ik heb niets; zy hebben mjj geheel in den
steek gelaten."
Do oom liet zgn revolver in do kamer
achter en besloot toen, omdat hjj dit het
besto vond, Teehow te doen arresteeren.
Getuige vertelt dan verder, dat hjj veel
anonieme scheld- en dreigbrieven ont
ving, maar dat Techow hem inmiddels
vergiffenis had gevraagd.
Omtrent Hans Tochow verklaart hjj,
dat hjj ziekelijk en een warhoofd was. Hjj
wilde een vooraanstaande politicus wor
den. Zjjn moeder beschouwde dergelijke
praatjes als een teeken van begaafdheid.
De verdediging stelt dan voor den kri-
minal-kommissar Huth te hooren, dis
Tochow op hot landgoed vai zjjn oom
heeft gearresteerd.
Terwjjl naar dezen getuige wordt go-
zocht begint het verhoor van den bo-
klaagde Steinbeck, bjj wien Brandt en
Techow gewoond hadden, toen zjj te
Dresden op den auto van Knchcnmeister
wachtten. Door zijn verhaal omtrent het
gebeurde in hot bureau to Dresden van
don Jeugdbond, kwam men ten slotto tol
do kern van het vertelsel van do z.g. be
vrjjding van gevangenen in het bezetb
gebied. Aan dit vertelsel ligt alleen eoi
gedrukte oproep ten grondslag, waarin
erzocht werd om geld in te zamelen voor
de gezinnen van de tc Dusseldorp gear
resteerde personen. Voordat Steinbeck
verder gaat, stolt rechtsauwalt Hahn voor
de zitting inot gesloten deuren te houden,
aanvoerende, dat de veiligheid van den
staat hierbjj is betrokken.
Ilct gerechtshof besluit dienovereen-
iomstig cn laat ook de pers do zaal ont
liet feit, dat Steinbeck niet in hot
openbaar sproken wil, is in waarhoid
slechts een uitvlucht. Steinbeck had
opdracht gekregen om te zorgeu voor een
tweeden nuto, waarin de moordenaars
zouden vluchten. Hjj was echter door een
autohandelaar afgewezei ei. beweert
thans, dat hjj dacht, dat de auto bestemd
was voor een nationale wapcnsmokkelarjj
waarover hjj niet in hot openbaar kan
sproken, zonder het ijjk buitonlaudsclio
moeilijkheden te bereiden.
VERHGÜGiNG SpUüRWEGTARIE.
VEN IN DUJTSCHLANC.
In de vergadering van de permanen
te commissie van den raad der rijks-
spoorwegen zijn de voorstellen tot
vovhooging der tarieven met twee
stommen tegen aangenomen. Me'. 15
Oct. worden dientengevolge do goe
derentarieven met 60 verhoogd, bo-
halve de bestaande tarieven voor
het vervoer van aardappelen en ooft.
Dc personentarievcn, die met I Nov.
met 100 verhoogd worden, zullen
met 1 Dcc. nogmaals met 50 wor
den verhoogd
GiOOTE SALARISSEN.
Do Baad van Gezanten heeft het sala
ris der ledeu van de intergeallieerdo con
trolecommissie door Duitsehland tc
betalen verdrievoudigd en per muaud
vastgesteld op 310.800 mark voor den ge
neraal, die voorzit, 209.425 mark voor de
verdere generaals en oversten, majoori
163.S75 of 147.525 mark, kapitein»
139.275 mark, onderofficieren 75.730 en
soldaten 45.900 mark.
Llaarbjj krjjgen ze dan ook nog een
toelage van het eigen land.
OVER FEESTDAGEN.
Do door de burgerlijke partjjen bestre
den en waarschjjnljjk zelfs in slrjid met
den grondwet zjjnde verordening van den
Saksischen minister van Eereaiemt,
waarbjj het aan de scholieren verboden
is om op door d9n staat niet erkende
feestdagen thuis te blijven, heoft roodi
slachtoffers gemaakt. Drie Tsrablictischc
leerlingen van het „Dóbelner Staatsroal
gymnasium" zjjn in den „Karzer" opge-
rioton, omdat zjj met JooÜsch Nieuwjaar
tegen bedoelde bepaling hadden rrezon-
DE EN'GELSCHE PERS.
De „Daily Mail" heeft een 7 pets. obli
gatielening van l.GOO.OOO pond sterling
uitgeschreven, ten eindo de r.andeelen to
koopeu, welke wijlen lord Northcliffe be
zat in de ïnnootschap welke dit blad
uitgeeft. De inschrijving op deze obliga-
tioleoning is ruim dertig maal volteckend
Er kwamen 32000 inschrijvingen in, tot
eon totaal bedrag van -13 millioen poiul.
Do „Figaro" herinnert er aan dat de
„Daily Mail" met de „Times" behoort
tot de bladen die de buitcnlandsehc po
litiok van IJoyd George scherp critise®
ren cu merkt in verband met het slagen
van deze obligatic-Iooning op: „Money
speaks" zi-ygen de F.ngelschcn. Het gold
sprookt; 011 Lloyd Georges blad „Daily
Chronicle" zou onder dergcljjkc omstan
digheden stellig zoo'n succes niet gehad
hjbbea.
