UNITED TELEGRAPH
Hinnenlana
De Staatsbegrooting voor 1923.
BETTY
HAARLEM'S DAGBLAD
VRIJDAG 27 OCTOBER 1922
DERDE BLAD
DIENST VAN DE
MOESTAFA KEMAL EN ENVER BEY.
(Partloulter* «orreapsndentia.)
KonstantiuopeJ, October.
Rusland uoet al Hui mogelijke om
een plaats aan de urieni-eomerenue-
taiel niacHlig te worden, bijna dage
lijks seint liet Moekouscüe uraadlOoze
Biatiou Sovjet-uiteenzettingen en
ve.is bovjetneüreigingen aan Pom-
caae, die naar del 6ouijnt over een
omvang ryki. papiermand beschikt,
waarin luj deze nota's en memoran
dums bijzet. Het is niettemin voor
beu, die den vrede in Oost-Europa
traodlen te consolideeren tocli wel
van eemge beieekems, na te gaan,
welke mogelijkheden de Orientquaes-
tie 111 zich draagt Na de ineenstor
ting van het Turksche rijk in den
were) doc r log raakte Sovjet-Rusland
ju het bezit
i twee Turkscbe vrien-
zijn naam voor de Moliamedanen de
oe belicnammg van oe Renaissance
van den Islam beieekent.
Zn zij benutten deze vriendschap
met slechts om hun mvioed in het
Oosten zeil ie versterken, maar om
juist door dezen invloed ook een pres
sie op Europa, voornamelijk op En
geland uit te oei enen en hun eerste
hanoelaverdrag, het Russisch-Engeh
sclie tot etaiui te brengen.
Maar deze vriendsenap kreeg met
den tijd tooh steeds meer scheuren. In
de eerste piaate ontbrak het bij de
„vrienden" reeds aan overeenstem
ming der ideologie. Wel lieten de
Bolsjewistische leiders het groote
congres der Orientvolken in Bakoe
houden, waaraan door bemiddeling
van Enver algevaardigden van
den die sedert een reeks van jaren de van Enver algevaardigden van alle
opni --kzaamheid van de geheele we-Islam volken deelnemen en waar het
reld op zich gericht hadden: Enververband van Moskou met bet Oosten
Bey en Moestala Ketnal. Beiden in gevierd werd. De voorzitter van dit
oun persoonlijken aanleg, hun lot en,"'•ongres Sinowjew zag zicii echter
H;et ui de laatste plaats, ook in hun t°ch genoodzaakt zien te beklagen
„vrienJschappeiijke verhouding" tot over liet gemis aan „inzicht' bij de
Moskou geheel verschillend. OosterBChe volken over liet Bolsje-
Moêstala Kemal is voor alles een „ïoen rk een op den voor-
teentersbaas, een dapper generaal, g'ond tredend lurksch politicus, een
maat- c.an deze eigenschap alleen lellier (-ter vooruitstrevende partij
wnt liii o,,r. .„..ïl- l -
dankt hij zijn ongewoon succes ze
ker niet, hij is ook een op den voor
grond tredend strateeg en tevens
last not leas, e«n zeer ervaren di
plomaat. Terwijl hij met den linker
arm de- Moskonsche vrienden om
helst, van hen moreelen en militairen
steun ir. wapenen en gekl betrekt, on
derhandelt hij aan den anderen kant
me', de entente en speelt het
klaar, met beiden in contact te blij
ven en van beiden zijn voordeel
hebben. Voor liet overige echter heeft
rijn leven niets ongewoons.
Geheel anders Enver. Ook hij is een
op den voorgrond tredend oorlogvoer
der. Maar deze eigenschap berust bij
hem niet op strategische talenten,
maar op persoonlijke energie en dap
perheid en de suggestieve werking
daarvan op de troepen Terwijl
inal opportunist is, is Enver steeds
vol hoogdravende plannen een
„maximalist".
Hij k« n niet half en half iets doen.
Of hij is vriend of hij is vijand. En
zoo kwam hel ook, dat, terwijl Mog-
stafa Kemal steeds nog en nu eerst
goed niet Moskou in vriendschap
leeft, Envere loopbaan na den oorlog
met een geestdriftige vriendschap,
voor het Kreml begon en met een
verbitterde vijandschap, niet openlij
ken strijd tegen Moskou eindigde.
Zijn geheele persoonlijke leven
heelt iets onstuimigs. Nu wij vooral
met zijn betrekkingen tot Sovjet-Rus
land te doen hebben, kunnen wij zijn
snelle carrière voor den oorlog bui
ten neschouwing laten, die den jon
gen majocr binnen korten tijd tot
voomaamsten leider van de Jong-Tur
ken en toi schoonzoon van Sultan
Mohamed V gemaakt heeft. Maar ook
de geschiedenis van zijn betrekkin
gen tot Moskou heeft van den aan
vang af iets filmachtigs. Onmiddel
lijk voor den intocht der Entente in
Konstantinapel vlucht hij uit de stad»
per vliegtuig naar Sovjet-Ruslano.
Door den ongunstigen wind wordt hij
eerst naar den Krim gedreven er
moet daar een noodlanding maken.
Dan gaat het verder. In Litauen moet
hij weer dalen. Hij blijft hier onbe
kend en wordt als verdacht vreemde
ling in de gevangenis astgehouden,
weet echter weldra de gunst van de
gevangenisautoriteiten te verwerven
door zijn handige teekenkunst. De
conterfeit-sel, die hij liier maakt
brengen hem ook een kleine verdien
ste. Weldra komt zijn roem ook den
gouverneur ter oore, die zich en zijn
vrouw door Enver 'aat leekenen en
die hem verscheidene privileges, soms
zelfs vrijheid om ut te gaan, toe
staat. Naa een paar weken komt bij
geheel vrij en arriveert epoedig te
Moskou. Geestdriftig schrijft hij van
zijn nieuwe vrienden aan Karl von
Wiegand: .Mijn zending naar Mos
kou is met succes bekroond. De ka-
jKmnen zijn geladen en zullen van
zelf losbranden. Dit beteekenl het
einde der Engelsche heerschappij in
Azie en Egypte. De Mohamedaan-
ache wereld stond op om het juk af te
weipen. Hier en daar glinsteren de
kolen, op andere plaatsen vlamt het
vuur al op."
Natuurlijk was de vriendscliap van
Enver ook voor de machthebbers te
Moskou van veel beteekenis. Dc Bols
jewistischc leiders kenden wel den
invloed van Enver in de Mohame-
vroeg, wat hij eigenlijk onder
Boisjewiek verstond, antwoordde hij
nnj: Eoejewioü is ieder, uie tegen
'Engeland isl" Het is niet moeilijk te
ionen, aat deze ,,op den voorgrond
tredeudeTurksche politicus" niemand
anueis dan Enver Bey was.
tiet was nilusschen niet alleen deze
ideologische tegenstelling, welke den
uigiond tusscuen Enver en Moskou
dieper
Hel waren ook belang
rijke aakelyüe gronden. Feitelijk was
du on tgoochelmg al naue overwinning
van Denikm en Wrongel begonnen.
De haukaaache Mohamedunen onder
leiding van UttomaansoUe ofiicieren
hadden de rooden in den 6tnjd tegen
de witten geho-peu. Toen de witten
overwonnen waren, bezette het roode
leger eerst nog uen haukaeus en Ba
koe, waarna ivzerneiuzjauDaaixiooi
w os tie tvaultasisene hevonung, welke
net zooveel moeite had geitOöi, zien
van ue osmanen te bevrijden, weer
ondei Kusoisèue heetrscimppij geko
men. Nog erger ging net niet Turke-
sj.an en rergaanj. Jn deze Osuiaan
scne laiioeii, uie veelal door ae nuip
der Osmanen bevrijd en aan de Rus
sen teruggegeven waren, begonnen
de Bolejewikj hun regiem in te vot
ren, wal de volkomen economische
ineenstorting van deze lauden tenge
volge liad. Enver Pacha had voort
durend bij de Bolsjewistische leideis
pogingen aangewend om aan deze
noodlottige politiek in de Moharne-
daanscite randen een einde te maken.
Steeds weer met onvoldoend resul
taat. In den herfst van liet vorig
Jaai ging hij tenslotte zelf naai* Cen-
traai-Azie en kwam m de Btreek van
Duchembe, waar zich eenige honder
den opstandelingen tegen de Bolsje-
wiki bevonden. Hier, waar hij het lij
den van zijn religie- en vóiksgenoo-
len zag, voltrok zich de volkomen
breuk van Enver met Moskou. Hij
stelt zich aan liet hoofd der opstan
delingen. Nadat zijn aankomst be
kend wordt, stiüomeu P organen,
Turkmenen en Kirgiezen onder zijn
vlag samen. De oude instructeur en
organisator leeft ïh Enver weer op,
in vijl maanden is zijn troep soldaten
tot eenige duizenden aangegroeid en
hij heeft uit Uit „mensclienmateraai'
in militair opzicht gemaakt, wat er
maar uit te maken viel. Na de eerste
nederlagen bereikte bij weldra be
langrijke successen, liet ruitersbloed
van zijn voorvaderen kan op het
nieuwe slagveld weer opbruisen. Hij
rijdt steeds aan het hoofd van zijn
legerschaar, vecht in de eerste linies,
waardoor liet iangverspreide gerucht
van zijn dood ontstaat. Na de eerste
belangrijke successen laat hij zich
tot Emir van Turkestan uitroepen.
Een symbolische handeling, want Tu-
ran is de wieg van den Islam en het
centrum van zijn invloedssfeer.
Deze openlijke breuk met Moekou
brengt Enver in formeele tegenstel
ling tot Moestafa KemaJ, den bond
genoot van Moskou. Maar niet te ont
kennen is en dit feit verliest me.l
maar al te zeer uit het oog dat
hetzelfde groote doel beiden weer ver
eenigt: het herstel van het Turksche
rijk en het Kalifaat. Zoo moet nog in
Juli van dit jaar in Sondechkulag
taan de Perzische grens) tusschen de
beide Turksche leiders een geheim
verdrag over de verdeeling van de
„invloedssferen" tot stand zijn geko-
daansche wereld, zij wisten wel. datj men,. Volgens die overeenkomst zou
Enver ra bentram-Azie, nemai m
Klein-Azië, ieder op eigen gelegen
heid, opereeren. Het einddoel is het
zelfde, maar de middelen om het te
bereiken zijn geheel verschillend,
zelfs tegengesteld aan elkaar: Kemal
houdt zich, althans formeel aan de
verbondspolitiek met Sovjet-Rusland,
Enver zet den 6trijd tegen Mok o:t
voort. In dit paradoxaal resultaat uil
zich de paradoxie en dc tweeslach
tigheid van de geheele Orientpolitiei.
der derde Internationale zelf.
NED. BOND VAN GEPENSION-
N EERDEN.
Versohenen is het eerste nummer
van ..De eoneneionneerde", orgaan
van den Neck Bond van gepension-
neerden.
ABNORMALE NACHTVORSTEN.
He^ Kon- Ned. Meteor. Instituut in
de Bilt deelt van D-mderdag het vol
gende mede
De gisteren voor De Bilt ver.neldc
'age temperaturen zijn hedennacht
nog overtroffen. In de lucht daalde
zij tot 6.9 graad Ue'sius, en op den
grond zelfs tot 10 9 graad. Van zeven
uur 's avonds af was de temperatuur
beenden het vriespunt.
Mr. VISSERING's VERBLIJF TE
BERLIJN.
Uit Berlijn wordt aan de Te), ge
meld: Als een van de buitenlaudsche
l'inancieele experts, die naar Bc-rlijn
worden uitgenoodigd, heeft mr. Vis
sering, president der Nederlandsche
Bank, eeü lange voorbereidende con
ferentie met den Rijkskanselier, dr.
Wirth. gehad.
De neer Vissering, die mefc zijn
vrouw en beide dochters slechts tij
delijk hier vertoeft om voor een kuur
naar het Zuiden te gaan, heeft uitvoe
rig zijn meening Uiteengezet omtrent
de wijziging van het plan-Ter Meulen,
dat reeds twee jaren geleden op de
financieels conferentie te Brussel ter
tafel is gebracht.
Tusschen de voorstellen van Visse
ring en Ter Meulen bestond destijds
uogal cenig verschil, waaraan onder-
tusschen tegemoet gekomen is. d?.ar
mr. Vissering zijn oorspronkelijk in
Genua aangegeven plan eenigszins
gewijzigd heeft, zoodat hij langzamer
hand 't hervormingsvoorstel van Ter
Meulen en het voorstel van Gustav
Cassel benaderd heeft.
Het staat nog niet vast of de heer
Vissering zijn dringend noodzakelijke
kuur zal opgeven om zijn werkzaam
heid in dienst van do Berlijnschc con
ferentie te stellen. Alle aanwijzingen
duiden er echter op, dat de Rijkskan
selier, met het oog op de gelijktijdige
aanwezigheid van den heer Cassel uit
Stockholm en prof- Keynes, zijn uiter
ste best doet den heer Vissering te
bewegen zijn voorgenomen reis naar
het Zuiden eenigen tijd uit te stellen
om, te zamen met de overige buiten-
landsche financieele deskundigen, het
probleem van het herstel van het fi
nancieele en valutaire evenwicht in
Europa, te Berlijn te bespreken.
Stadsnieuws
HET HOFSTAD TOONEEL.
Zooals wij reeds meldden heeft Za
terdag hier een herdenking piaate
van het eerste lustrum van de N. V.
liet Hofstad Tooneei
Naar aanleiding daarvan ontvingen
wij een karakteristiek van Cor van
der Xiugt-Melsert, door Jan vau Ee,
en Eduard Veterman, die dezer da-
pen is verschenen.
Daaraan ontleen en wij, dat Cor van
der Lust debuteerde bij de Ned. Too-
neelvereenieïng, en dat hiï daarna
bij het Rotte rdamsch Toon eel kwam.
Van daar g-insr bii eerst over naar de
Hashesoelera en vervolgens naar Het
Hofstadtooneel. Het werk ie £.lelt hem
voor als een reducht werker en als
een energiek tooneel directeur. Een
paar citaten .-
Het was in de eerste jaren van het
Hofstad-tooneel geen zeldzaamheid
als hii dagen doormaakte van zestien
arbeidsuren. waarin hii zich nauwe
liiks den tik!' gunde tot eten. 't Was
zelfs eerder een zeldzaamheid als hij
kortere dagen beleefde. Hii voeldo dat
alles met hem stond of viel.... on
daarom zag hii niet op tegen het ver
vaarliikstc werk.
Dat hierdoor een bezielende in
vloed op zijn medewerkers werd uit
geoefend, laat zich denken. Er werd
--en wordt enorm hard gewerkt
bii het Hofdstad Tooned. Cor van
der Logt houdt van afwisseling in
het répertoire, en geeft gemiddeld
iedere veertien dogen een nieuw
stuk. Een ieder die weet of bedrupt,
wat de serieuze instudeering van een
tooneeleluk vergt, zal erkennen, dat
'-°t met zoo weinig tiid 1 ord aanpak
ken is.
Vooral waar men niet alles aan
een stuk geven kan. De veertien da-
een worden eigenlijk tot tien geredhi
ceerd door de onderbrekende tour
nees. repetities voor omzettingen van
oudo stukkon enz.
En tooh het is de vox populi die
hier spreekt vA Cor van der Eugt
alles op een verzorgde vertooning.
Zelden koont het bij hem voor, dat
iemand zijn rol niet kent. Zelden,
dat een toon e el waarneming feilt. Op
"Cuerale repetities is hij ongenaak
baar. zoekt ziin oog overal rond,
snuffelt hii hier en daar om te contro-
Iseren, of er mets hapert.
Het kon dan ook niet andere, of
ouder zoo'n leiding moest een toon eel
gezelschap tot bloei komen. De fusie
met het Rotterdamsch Tooneel, die
hem tot artistiek leider van de groot
ste Nederlandsche loon e e-Ion doi-ne-
ming maakte zette de kroon op zijn
werk.
Bitgaan
VIO OL-MIDD AGE N.
De violist Jon. Stoenman zal met
medewerking van de piapiate Emuiy
ian Eden eenige vlooimiüdagen go-
ven :n het BemonstrantscUe kerkge
bouw, W liheluiinastraat, welke een
overwicht zullen zijn van de ontwik
keling van het vioolspel van het ein
de der 17e eeuw af tot op heden.
De eerste vioolmiddag is vastge
steld op Zaterdag October. Er zul
len afwisselend vier Cremona violen
bespeeld worden van BaJestrieri, Ca-
inillo, Guadagnrai, Rugeri.
Het programma bevat vioolwerken
van: CoreUiL Bach, Viotti, Bod©,
Spohr. Joaohim en Kr eis'er.
POPULAIRE BEETHO
VEN-CYCLUS.
De Impresario Felix Au grist in deelt
ons mede, dat van de buitengewone
belangstelling, waarin zich de dooi'
hem in verschillende steden in om
land georganiseerde Beethoven-Cy
clussen mochten verheugen, op ver
zoek van een aantal muziekliefheb
bers, besloten heeft, ook te Haarlem
een populairen Beethoven-Cyclus te
doen plaats hebben, waarop uitge
voerd zullen worcen alle strijkkwar
tetten, de groote fuga en het strijk
kwintet. De concerten zijn als volgt
vastgesteld-
1. IJ November: Hongaarsch Strijk
kwartet.
2. 14 December: Lelmer-Kwartet uit
Budapest.
3. 31 Januari: Budapester Strijk
kwartet
4. ló Februari: Carembat-Kwartet,
uit Parijs.
5. 29 Maart: Wendling-Kwartet met
medew. van Francis Koene.
6. 10 April: Hollandsch Strijkkwar
tet.
De concerten zullen plaats hebben
in de groote zaal van ,,De Vereen'
GEVONDEN VOOBWEBPEN.
Terug te bekomen b\j: Wed. K. v. Diest
Voorzorgstraat 18, kralen beursje, J. Cou-
Blauce, Tuinvrjjklaaa 4, Heemstede, bus
machineolie, J. Koning, Gen. de 1« Rey-
strnat 64, breukband, A. Lom au, Tettc-
rodestTaat 94, koperen gewicht. Febbe.
Parklaan 43, eeintunr vaD regenjas. T.
de Lans, Kennemerstraat 50, reticule (flu
weel) M. Cop, lange Hofstraat 17, voet
balschoenen, W. v. Dorp, Hooeendorpstr.
12, Heemstede, blauwe kinderbnnidsclioe-
ncn, H. Piet, Zijlstraat 96, grit's wollen
handschoen. Kennel Fauna. Parklaan
119: hond (wit-gèél) gebracht door El de
ring, Burgwnl, kat (gitjs) gebracht door
Kuip, rinrmenjanswoe 9. kat (mniskleu-
rig), gebracht, door Verhoogd. Leidsche-
vaart 144. kat Cgriis-w':' gebracht door
kervaas. Kloorterstraat 43.
VERBOUW OPENBARE WERKEN.
In verband mei de mededeoling in
ons blad over de venhuizing van den
geneeskundigen dienst uit de voorma
lige li. B. S., vernamen wij dat spoe
dig een begin zal worden gemaakt
met de verdere verbouwing en inrich
ting voor de bureaux van Openbare
Werken. De teekeningen zijn reeds
gereed. Het geheel zal in verband met
onze gemeente-financien sterk in t
teeken staan der bezuiniging. Hei
meubilair en hetgeen verder uit de
tegenwoordige bureaux nog eenigs
zins bruikbaar is zal voor de nieuw o
inrichting worden benut.
NED. TSRAëL. GEMEENTE.
Synagogediensten.
Sabbath: V ijdagavondclienst te 4i
Ochtenddienst te 8 uur.
Middagdienst te 1 uur.
Avonddien't te 5.24 uur.
Werkdagen: Ochtenddiensten: des
Zondags te 74 uur. Andere te 7 ut
Avonddiensten: 7.45 uur.
Talmoed Torah: Sabbnth: 121 uur
Werkdagen: 's Avonds te 7.15 uur.
Zondagavond te 7 uur.
De ochtend- en avonddiensten op
de werkdagen, alsmede Talmoed To
rah, worden in het Gemcentegebouw
gehouden.
DE HAARLEMSCKE HANZE.
Or> de te Amsterdam gehouaen ver
gadering van de Haarltmsche Hanze,
wend een voorste! tot contributiever-
hooging aangenomen. De heoren J.
G. Struyoken en E. J. M. Stumpel
werden als bestuursJeden herkozen.
OVER DE KABINETSFORMATIE
KLACHTEN OVER WEINIG MEDEDEELZAAMHEID VAN DE
PLANNEN TEN AANZIEN VAN HET REGEEflINCSBELEID.
OVER DE VEILIGSTELLING VAN DEN GULDEN.
OVER DEN FINANCIEELEN TOESTAND EN DE BEZUiNIGINGS
PLANNL.iiDRANG NAAR ONTWAPENING. OVER DE WERK»
VERSCHAFFING. DE BENOEMING VAN EEN NIEUWEN Ml-
NISTER VAN ARBEID,
Feuilleton
door
JEFFERY FARNOL.
(Geautoriseerde vertaling uit het
Engelscb.)
(Nadruk verooden.)
12)
„N'een maai!" riep juffrouw Agatha
uit „en hoe zag het er uit?"
„Nou" antwoordde Roger terwijl
hij zich door het haar streek het
tag er uit als een geest dat deed
het".
„En waar was het?'
„In de ruïne van den ouden molen,
Jutirouw".
Juffrouw Agatha keek verbaasd en
toen hij dat, zag schudde Rogor som
her het hoofd. ,,Ik heb altijd wet ge
weten dat het in den moten spookte,
ïnaar tot nu toe had ik het nooit ge-
tien. Ik hoop maar dat m'n kippen
non niet befooverd zijn, want dan
leggen zo niet meer".
„En ben je het spook achterna ge-
Baan. Roger?"
„Jawel sergeant, eerst heb ik een
onzen poot om m'n hals gebonden,
want dat schijnt erg te helpen, Bet-
*y. dc oude heks heeft liet me gege
Ver8chenen is het voorloopig ver-
ag uer Tweede Kamer aangaande
Hoofdstuk 1 der titautsoegrooting. Het
volgende is er aan ontleend
Verscheidene leden merkten op, dat,
hoezeer ook een formatie van liet ka-
binei uit de groepen der rechterzijde
geieontvaardigd mocht heeten, bet al-
ifiminst voor de band lag, dezelf.i"
perse nee met de leiding der regeering
te blijven betasten.
Reeds do gewoon menschkundig ver
standige overweging dat bet wensche-
lyk is, wanneer een kabinet, dat vier
jaar geregeerd heeft, eens vervangen
wordt, bad daartoe moeten leiden
Een krachtig ingrijpende bezuini-
gingspolitiek was naar hun meening
met tc verwachten van deze regeoriug
inzonderheid de ministers van arbeid
en van onderwijs, kunsten en veten
ichappen hadden, naar de meening de
:er IcdeD, voor andere personen be
lmoren plaats te maken. Immers op
hen rust in de voornaamste plaats de
blaam, in de vorige periode uitgavea te
Hebben gedaan, die de echatKist niet
kon dragen Onder üeze leden waren
er, d.c- met konden begrijpen, dat de
mu.isier van arbeid in bet nieuwe ka
mnet is overgegaan-
Vele andeie leden verdedigden bet
aanblijven van de genoemde ministers
onder zoo geheel veranderde omstan-
digueden en juichten net toe als een
bewjjs van zeueiijken moeu.
Verscheidene leden opperden be
swaar tegen de geheimzinnigheid,
waarmede de kabinetsformatie omhuld
is geweest. Zij zouden gaarne verne
men, omtrent welke punten afspraken
zijn gemaakt, omdat ze meenden, dat
met alleen de meerderheid maar het
geheele tand recht heeft te weten, wel-
Ke de grondslagen van de regeering
zijn. Voorts wenschten zij te vernemen,
of de gemaakte afspraak van dien
aard is, dat de regeeringspartijen als
een vastgesloten biok zijn verbonden,
zoodat do minderheid teitelijk reeds
bij voorbaat is lamgeslagen.
De Kabinetsformateur aldus an
dere leden is opgetreden met een
program, waarop de steun van de
drie rechter partijen is gevraagd. Over
den invloed van dat program is overleg
gepleegd met de drie groepen der
rechterzijde en ten slotte heeft de for
mateur op dat program zijn medewei-
kers gekozen. De opvatting, dat bij
de uitvoering van het regeeringspro-
gram de invloed van de minderheden
ra het Parlement reeds by voorbaat
zou zijn uitgeschakeld, achtten deze
leden geheel onjuist.
Verscheidene leden betreurden het,
dat de regeering zoo weinig heeft me
degedeeld over naar plannen ten aan
zien van het .egeeringsbeleid in de
aangebroken parlementaire periode.
Het ongewoon laugdung overleg, dat
voor het vormen van het Kabinet noo-
dig is geweest en dat, naar men meen
de te weten, bestaan heeft ra een
samenspreking vaude drie rechterpar-
tijen, had de onderstelling gewekt, dat
althans een concreet plan zou zijn ge-
penbaard. De voornaamste politieke
raagslukken als de defeuBie, het bui-
tenlandsch leteid, de wonragpolitiek
worden zelf6 niet aangeroerd. Over
de voornemens der regeering ten aan
zien van de vlootwet cn het bewape
ningsfonds voor het Departement van
oorlog wordt geen woord 0 roj 1. Hoe
de houding van do regeerrag ral zijn
tegenover de ver gaande eischen van
autonomie voor lndie, wordt met me
degedeeld.
Uok ontbreekt iedere toelichting bij
de zinsnede in do openingsrede, waar
bij het tekort bij de overheidsbedrijven
en de daarmede op één lijn te stellen
bedrijven wordt weggedecreteerd. in
dien omtrent het geneele regeerings-
programma tusschen de groepen uer
rechterzijde een nccoord u> getroffen,
zooals mag worden ondersteld, dan
had ook aan de andere groepen der be
volking daarvan mcdedeeüug moeten
zijn gedaan. Deze leden hoopten van
de regeerrag bij de Meinone van Ant
woord te mogen vernemen, wence haar
plannen zijn voor de aanstaande par
lementaire periode.
Door vele leden werd de houding
der regeering verdedigd. Zij gaven toe,
dat de tot neden verstrekte inlichtin
gen karig zijn, maar bet onmogelijke
mag niet worden gevergd. De sooer-
heid van uitdrukking behoeft geen
ongerustheid te wekken. Up dade i en
niet op woorden komt het aan. LYt de
openingsrede valt in ieder geval af te
ieideu, dat het kabinet in de komende
driejarige periode het herstel van bet
verstoorde financieel evenwicht als
zijn hoofdtaak beschouwt.
dommige leden betoogden, dat er,
voor zoover over de plannen van het
kabinet licht verschaft is. „ile aanlei
ding bestaat tot groote bezorgdueid.
Zij betreurden het, dat het gebee>e
program der regeerrag schijnt te «or
den samengevat in de „veiligstelling
van den gulden' die büjkeus eeu
uitlating in de Nota betreuende den
toestand van s lands financiën op
het oogenbhk „het grootst- culturee-
le hygiënische, sociale en defensieve
belang" wordt geacht. Daaruit kan
worden opgemaakt, dat vele culturee-
le en sociale belaugen in het gedrang
zullen komen. Zij oordeclen deze zui
ver matenecle stelling weinig in over
eenstemming met de godsdienstige leu
zen, waarmede door de rechterzijde do
verkiezingsstrijd is gevoerd, intus-
schen zouden zij gaarne van de regee
rrag nadere inlichtingen ontvangen, ra
hoeverre, naar haar oordeel inderdaad
gevaar voor inflatie bestaa.-
Mietegen werd door zeer vele leden
opgemerkt, dat de meemng als zou de
veiligstelling vau den guiuen ra strijd
zyu mot de beginselen, door do rech-
terpartijea in den veikiezing3strgd
op den voorgrond gestelu, geheel on
juist is. Uok is bet met jiust, dat met
dit streven alleen de belangen vau do
guidenbezitters worden gediend. De
zorg voor de veiligstelling van den
gulden is een waken tegen afglijden
naar algemeen gebrek en eilenae en als
zoodanig dan ook een eisch van C'bns-
teiyke politiek.
Verscheidene leden betoogden, dat
iii de nota betreffende den toestand
van 's lands financiën het tekort te
ernstig is voorgesteld.
Sommige leden verwachtten, dat bij
de Memorie van Antwoord nog
nieuwe bezuinigingen in uitzicht zui
len worden gesteld.
Aangedrongen werd van verschil
lende zijden op een meer eystcmati-
BChe uiteenzetting van liet geheele be
zuinigingsplan oer regeering.
Sommige leden waren van oordeel
dat de toestand van 's lands fraan
cién, hoe slecht dan ook, niet uitslui
tend het uitgangspunt behoort te
zijn bij de vaststelling van de politiek
der toekomst. Nevens versobering
van den Staatsdienst legden zij den
nadruk op een reconstructie van het
bedrijfsleven, teneinde dit tot meer
dere productiviteit op te voeren. De-
Deze leden konden met de vesrobe-
ring instemmen, doch niet met de
middelen waarmede deze zal moeten
worden bereikt. In dit verband werd
herinnerd aan het streven tot verla
ging van den levensstandaard der
arbeiders, o.a. tengevolge van de pen-
sioenkorting-
Dergelijke maatregelen brengen
een grooten slag toe aan de volks
kracht en aan de koopkracht van de
natie. Gelet op de kosten der eerste
levensbehoeften is een verlaging van
salaris niet gemotiveerd. Deze leden
meende de regeering te moeien waar
schuwen voor een beleid, dat reeds in
den aanvang van het moeilijke tijd
perk, dat zij intreedt, die groepen
van het volk, wier medewerking en
vertrouwen zij voor eenwerkclijke ver
soberingspolitiek niet kan missen,
van zich vervreemdt.
In het algemeen verklaarden zi>
zich te zullen verzetten tegen elke
aamanding van het gebouw onzer
sociale politiek, in de laatste dertig
jaren met zooveel moeite opgetrok
ken en tegen alle maatregelen, die
een vermindering van cultureel'
zorg zouden medebrengen. De aange
kondigde geleidelijke afschaffing der
Huurcommissiewet achtten zij zeer
bedenkelijk. Ook zouden zij weer
stand bieden tegen de verslechtering
van het onderwijs en de afbrokkeling
van het Rijkstucht- en opvoeding*
wezen. Ten opzichte van <ie bezuini
ging behoort, naar net oordeel van
deze leden, de nadruk te worden ge
legd op ontwapening.
Verscheidene leden konden zich er
niet mede vereenigen dat de werkver
schaffing naar het Departement van
Binnenlundsche Zaken wordt over-
gebracht, sommige leden betoogden
dat de Regeering van de emancipa
tie der vrouw nog weinig doordron
gen schijnt. Zij-wezen b.v. op de cir
culaire van den Minister van Finan
ciën betreffende het ontslag van vrou
welijke ambtenaren bij den dienst
der belastingen, indien dezen ecu
slechten invloed hebben op den ar
beid der mannelijke ambtenaren.
Yerecncidene leden liaden klachten
tegen de opheffing van net Departe
ment van Landbouw, Nijverneid en
Handel. Andere leden hadden tegen
de voorgenomen wijziging minder la-
Enkele leden betoogden dut m
ven en ze zegt dal geen enkele geest
er tegen kan."
„En waai- is 't spook heengegaan?"
„Langs de spinnerij, sergeant, toen
langs iiet achterweggetje en toen heb
ik netjloar den muur van den boom
gaard zien verdwijnen
„En er stonden vanochtend voet
stappen in het pad, juffrouw. Je kunt
gaan, Roger!"
Roger tikte weer aan z'n pet voor
juffrouw Agathe, en ging weer aan
't werk.
,,'t Is vreeselijk!" riep juffrouw»
Agatha, en sloeg de handen in el
kaar.
t ls vreemd, ja, juffrouw, vreemd
ïnaar het zou nog vreemder zij»
als ik er vóór morgenochtend niet
achter kwam wat het beteekende".
„Sergeant Zebcdce Zebedee
probeer het niet!"
„Ik moet wel, juffrouwl"
„Voor.... voor mij!"
„Juffrouw het is m'n plich!"
„Heb je een talisman om het kwaadl
te bezweren, sergeant?"
„Neen, juffrouw!"
„Dan zal ik er je een geven", en
al sprekend nam ze eon lintje va»
baar hals, een blauw lintje, waaraan
een klein gouden 6ieraad hing. „Dan
moet je dit dragen", zei ze blozend.
„Buk eens even!"
„Maar, juffrouw Agatha, ik...."-
„Korn, buk nu toch".
De sergeant gehoorzaamde cn zon
kwam het dat de pruik van den ser
geant viok bij de witte muls van
juffrouw Agatha kwam, zoo dichtbij
zelfs, dat een lok van haar glanzen
de haar hem op zijn gladgeschoren
kin kriebelde, de sergeant zag haai;
ernstige oogen, haar zachte wung en
haar lippen volle, zachte mooie lip
pen en zoo dichtbij, dat hij slechts
het hoofd behoefde om te draaien.
De sergeant draaide het hoofd oin
en een lang oogenblik ontmoetten hun
blikken elkander.
„Maar sergeant!" riep zij uit! „O!
sergeant- Zebedee Tring!" Eu
zich omkeerend liep ze weer naar huis
terug.
Toen hij alleen was nam de ser
geant zijn hamer op, staarde er naar
en stak hem voorzichtig in zijn zak,
toen hij dat gedaan had lachte hij
werd weer ernstig en zuchtte.
„Ik vind hetbegon hij.
„Maar voor het eerst van z'n leven
kon bij er noch in 't Fransch noch
in 't Engelsch woorden voor vinden.
HOOFDSTUK XV.
Waarin veel gepraat
wordt maar weinig
gedaan.
De heer Marchdale gooide nijdie;
ziin knnrte.il neer en mopperde, loird
Alvaston lag achterover in zijn stoel
en keek slaperig naar zijn beenen, uo
markies Alton geeuwde en Dalroydi
schudde de kaarten, vlak bij speelden
de kapitein en Sir Jasper met de dob-
b eist oen en en bij den schouw zat Sir
Benjamin te snurken.
„O, o mompelde Lord Alvaston.
„Den heeleu avond heb ik geen aas
in m'n handen gehad!"
„Ja, Dalroyd en Alton zijn erg ge
lukkig geweest!" riep Marchdale op
gewonden uit.
„Gek, maar ik heb ontzettend- n
slaapgeeuwde de Markies.
„Gevolg van de buitenlucht, moin-
peide Lord Alvaston „kijk eena
naar Benl"
„Ja zeg, maken jullie hem als t u,
blieft een van allen wakker zijn
gesnurk maakt mij nog erger
„Wie snurkt er?" vroeg Sir Benja
min, terwijl hij klaar wakker over
eind ging zitten en zijn pruik recht
zelte. „Ik heb m'n Oogen heuscbi
maar eventjes dicht gedaan..."
„En vreeselijk gesnurkt Ben
't komt van de buitenlucht
„En van 't karnen hè Ben hè
Benjamin?" opperde Dalroyd. „Je
maakt tegenwoordig boter, boor ik".
Sir Benjamin vulde zijn wijnglas
weer en werd nog een beetje roodei*
in zijn gezicht dan gewoonlijk.
„Och", zei hij, „je moet je altij.l
aanpassen aan je omgeving hull, n
met de wolven in het bosclu En wij
zijn hier op het platteland en xui;
te mtduen van ai oie eenvoudige
lanuelijKe dingen heb ik hm! ik zeg
heb ik
„Gesnurkt, Beu!" mompelde Loru
Alvaston. „En het is niet meer don
natuurlijk'"
,,r.n gekarnd, Ben!" knikte Dal
royd, wiens neusvleugels trilden to-.n
by een goemv oudemrukte.
„Je karnt tot je er warm vao wordt
tot je cr vau hijgt, hè Ben.'
Benjamin nam een slok wijn, ver
slikte zich, kuciile en werd paars.
„Wat? Wat!" riep de Kapitein uit
„Kamen? Ben? Heb je ooit! Een aar
dig boerenmeisje? Kom Ben, beken
eens!"
Dik en vol waardigheid stond Si:
Benjamin op cn nam met veel om
slag en hJijkbure voldoening eon
snuifje.
„Ouh hceren", zei hij, en wui'da
met 7.tjn kanten zakdoekje „Als je
het dan weten wil. zal ik het eerlijk
heusch eerlijk bekennen Maar
een boerenmeisje was net niet geen
dorpsschoonheid, geen melkmeisje dat
me betooverd heeft, noen, neen! Hce
ren, ik ben jullie allemaal vóór ge
weest. Want ik heb het geluk en het
genoegen gohad hm om te hel
pen bii d« scboonc IriiDsl van het
boterkarnen onder toezicht van de
heldere en helooverende oogen van
mooie Betty."
„O noen maar Beu!" luouipoid©
Lord Alvaston. „O Ben heb ik ooit
van m'n leven!"
„Alaar kamen!" zei de Hupt-
tein. „z-oo eilenuig vermoeiend, Ben!"
„Ik heb gekarnd, beeien - in ile
eerste plaats omdat Luuy Betty net
wou en haar wil 'is en zal aitiia eeu
wet voor mij zijn en daarom heb
ik voor huar gekarnd. En ten tweede
heb ik gekarnd omdat een karnton
hm een romantische machine te
vraag maar aan Alton!"
„Ja. waarachtig", bromde Alton,
„dut is het"."
Eu in dc dorde plaats heb ik ge
kamd, omdat het werk dat daaraan
verbonden ts zóo hm zoo gezond
voor dc lever moet z:in niet waar,
Marchdale?"
„Prachtig!" stemde die jeugdiga
man van de wereld toe: „voor lever
en andere kwalen moet je karnen
met Betty er bij natuurlijk".
„Ha!" zoi Balrovd md een eenigs
zins boosaardigen glimlach, „en I«h :i
je j« lever door het karnen v«<-r »vnt
had opgeknapt, heb jc hem v eer be
dorven door '-toole hoev ?.>thcd«ïti
rhnbarherwiin te drinken, d'c Lady
Betty zelf gemaakt had!"
Sir Benjamin ging zitlcn er
kwnm e> berorgie ïi'-i -k ap op
ziin c--zi. hl en liii rilde even.
..P.'rabarber!" fluisterde lord Al»
1V aston.