aOe Jaargang Pao, 12094
verschijnt dageMjfcs, behaive op Zon- en Feestdagen
ZATERDAG 11 P'CVERTEER 1G28
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem eu de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
as (kom der gemeente) f3.671/,. Franco per poet door Nederland f3.871/,. Afzonderlijke nummers f0.16. Geïl
lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken 10.571/,franco per post 10.66. Post Giro 38310.
Uitgave Oer N.V. Lourens Coster, Directeur-Hoofdredacteur J. C. PEEREBOOM, Teietoon 3082
BIJKANIOÜR voor Santpoort, Veisen, Velseroord, WijKeroog, idmuiden
ADVERTENT1EN: Van 1—6 regels fl.75; iedere regel meer 35 Cts. Reclames 60 Cts per regel. DU
abonnement aanzienlijk rabat. Iwaalfstuivers-adveitentiën van Viaag en aanbod van 1—4 regels 60 tr
pei plaatsing, elke regel meer 16 Cts. A contant; buiten bet Arrondissement dubbele prijs.
Directie en Administratie: Groote Houtstraat 83. Teleioonnrs. Redactie 600 en Administratie 72 t
Beverwijk enz. DR1EHL1IZEKKERKWEG 2, VELSEN, TELEFOON 3521
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES HEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
Onze 87s" nltkesring
groot f 3
geschiedde heden aaa: den heer
A. A. PUTMAN, wegens een aan heta
overkomen ongeval
DE ADMINISTRATIE
HEDEN
ZATERDAG 11 NOVEMBER.
Stadsschouwburg Wil&onsplein.
Hei Schouwtooncel„D© omgeknoop
te aij werd atoeknoopt", 8 uur.
Hotel „Spoorzicht", Stationsplein:
Mat.née en Avondconcert
Gebouw „Zang en Vriendschap
Jansstraat: Concert Loge de Schakel
No. 95, 1. 0. G. T., 8 uur.
Museum van Kunstnijverheid: Bin
nenhuiskunst 10—4 uur.
Tea-room Luxor Theater, Groote
Houtstraat: 's middags 3.30—5.30 en
'e avonds 8—10.30. Concert.
Cinema Palace: Foyer, Middag- en
Avondconcert 31/25 1/2 en 811 u.
Bioecoopvoorstal I ingen.
ZONDAG 12 NOVEMBER.
Stadsschouwburg, Wilsonsplein.
Het SchouwtooneeJ: „Als je maar 'n
verleden hebt", 8 uur.
Schouwburg Janswcg: Matinée Mu-
eikalische Kammersplele, liuif drie.
Schouwburg Janswcg. Ensemble
Inc. Sluiters: „De Jantjes", 8 uur.
Gemeentelijke Concertzaal. Leden
concert der Haarlemsche Orkestver-
eeniging, half drie.
Gemeentelijke Concertzaal: Specia-
liteitenvoorstelling, 8 uur.
Brougebouw: Dansavond G. J. de
Lange, 8 uur.
Gebouw Protestantenbond: „De
Nieuwe Gedachte" met Aleida Roe-
lofsen, 3 uur.
Museum van Kunstnijverheid: Bin
nenhuiskunst 104 uur.
Kleine Vereeniging, Kleine Hout
straat: Muziek.
Hotel „Spoorzicht", Stationsplein:
Matinée en Avondconcert.
Café-Restaurant „Lion d'Or", Kruis
wee 36. Concert van 8—11 uur.
Tearoom Luxor Theater, Groote
Houtstraat: 's middags 3.305.30 en
avonds 8—10.30 uur: Concert.
Cinema Palace Foyer: Middag- en
Avondconcert 31/2—5 1/2 en 811 u
Luxor-Theater, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling van 2 u. n.m. af.
Schouwburg De Kroon, Gr. Markt:
Bioscoopvoorstelling van 2 u. n.m. nf.
Cinema-Palace. Groote Houtstraat,
Bioscoopvoorstelling van 2 u. n.m. af.
Scala-Theater, KI. Houtstraat 77:
Bioscoopvoorstelling van 2 u. n.m. af.
MAANDAG 13 NOVEMBER.
Schouwburg Jansweg. Ensemble
Jac. Sluiters: „De Jantjes", 8 uur.
Gemeentelijke Concertzaal: Hon-
gaarsch Strijkkwartet.
Museum van Kunstnijverheid: Bin
nenhuiskunst, 104 uur.
Tea-room Luxor-Theater, Groote
Houtstraat: 's middags 3.305.30 en
's avonds 8—10.30 Concert.
Cinema Palace: Foyer. Middag- en
Avondconcert 3151 en S11 uur.
Luxor-Theater, Groote Houtstraat,
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Schouwburg De Kroon, Gr. Markt,
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Cinema-Palace, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Scala-Theater, KI. Houtstraat 77:
Bioscoopvoorstelling, 8 uur»
OM ONS HEEM
Gemeentezaken.
Hoeveel jaar heb ik nn al de Haar
lem soke tx-crcotlng doorgelezen en
befetuueerd en nog altijd kri'g ik het
triagelige gevoel, dat het zoo moeilijk
is duarvan een goed overzicht te heo-
ben. Dat ligt tuoh niet aan miiïi be-
etripövennogem, aou ik be6cxii©iid«n-
lijk willen hopen, maar aan de in go
witkeluheid van de bugrootiugeen
post hier. een post daar, een D03t el
ders, wie precies wil weten wat iets
kost eu opbrengt, meet niet alleen de
begrootingecijfore nagaan, maar bo
vendien ook nog qc lieeie to&.ichting
doorsnuffelen, eon dak doel van hou
derde bladzijden, om te zien of hier
of daar misschien nog een sommetje
verscholen ligt.
.Natuurhik is dat geen opzet, in
zoover name.ijk niet, dlat het gemeen
tebestuur er geen behagen in schept
om ons in verwarring te brengen,
maar het ligt aan het evctoeni.
Het is goed en wel, dat Gedeputeer
de State .1 het model van de begrooting
voorschrijven, zii verbieden toch niet.
dat het gemeentebestuur er een simpel
lijstje bii doet van ontvangsten en
uitgaven, zoo ingericht, dat iedereen,
net overziet, zonder lange becijferin
gen te moeten maken. De rekenmees
ters op het Stadhuis hebben dat im
mers moeten doen. waarom krii°i de
Raad en het publiek dat ook niet
Met hun begeleidend schrijven heb
ben B en W. dit jaar channee eeu
begin gemaakt, maar meer met de
>edoelme dan Raad in een bepaalde
richting te sturen. Laat aides wat van
<le> openbare besturen uii«aat toch
overzichtelijk en eenvoudig wezen.
Orakeltaal en duisterheden hebben wij
buitendien in het leven al genoeg op
te Icreen.
Naar mij voorbij het oor gewam
is. zou hei volgend jaar de begrooting
oierzichieiiiK mil. uaai mij hopen,
aai bel maeruaad zoo is. En dat aan
Ojx ue gemöeniei«keniij£ over 1922
k.aar is. wanneer de btfirootin/t ver-
Bemint. Ziellier een van de gemeen
te. uko raaase.eu. waar een particu
lier besef nooit bij kaai: dat ue ïeke-
niug die op 31 Deo. 1921 wordt af
gv-ioleu haif Novomoer 192*2 niet go
reed kan zijn. ivr moet dan toen iets
in de inaa.inerie haperen.
Dc Sdiotcnschc KuOa ie Donderdag
middag weer eena in geheime zitting
gegaan en dat du u roe precies een
uur. Men is in bcboten wel zeer ge
steld op de 'rgiaderrrtgon met gesloten
deuren, dezen keor ging lioi blijkbaar
om ecu verdoek van Gedeputeerde
Staten tot verhoogmg van het hef
fingsDcrcenfage voor 1922. Het eindo
"was, nat de Kaad in opejibare zitting
■besloot, ue iuxoiiJstenbejaetiP" met
1 42.600 te veriiOotrdD.
Terecht werd de opmerking
gemaakt, dat m Schoten allee
uit het loon van de ingezetenen
komen moet. Maar b dal een reden
om ue uoin&ta en onrechtvaardi&ete
van allo belastingen, de zoogenaamd
zakelijk© heffing op het bedrijf, te
gaan invoeren, zooals de heer Klein
wensohte? Overal wordt deze belas
ting, en terecht, aangevallen en hoe
wel men er in verschilende gemeen
ten nog niet toe te krijgen is om haar
m te trekken, daar B. en W. zich ver
beelden de opbrengst niet te kunnen
i, wordt toch hier en daar de
belasting al verzoent. uLcnoon uaur-
vnn natuurlijk niets te verwachten
i&, ornaat een slecbt ding nooit goea
gemaakt kan worden Uoor verzach
ten, alleen door radicaal afschaffen,
mag toch aan den heer Klein se-
vruagd worden, ol Schoten nu een
heffing moet gaan invoeren, wuar-
vau iedereen de onbillijkheid erkent.
De discussie over dit punt heeft in
elk geval nut gehad, omdat zij voor
de zooveolste maal wees naar de
grensregeling. Schoten is geografisch,
maatschappelijk en in ieder ander
opzicht een gedeelte van Haarlem,
haai* moeilijkheden zullen pas ophou
den wanneer Schoten ook werkelijk
bii de stad aal zirn ingelijfd,
Haarlem is daartoe bereid, Schoten
wil niets liever en er komt maar geen
einde aan het getreuzel met de voor
stallen tot grensregeling. Hoe ver
drietig is het toch. van deze traog-
werkende openbare machine te
hangen! Laat men tot een uits'.:^ ko
men, ja zeggen of neen, maar niet
talmen tot in het oneindige.
De Raad van Bloemondaal behan
delde de plannen tot grenswijziging,
zii het dan ook indirect.
Onze lezers kermen de quaestie. In
om nummer van 23 October hebben
zij gevonden een request van de twee
=ociai'-denk>erratische leden, de heeren
Schu'z en Noorman, over het rapport
van dien Raad betreffende de grens
regeling. Deze twee Raadsleden kwa
men daarin voornamelijk oo tegen
dien geest van verzet tegen de annexa-
"'t dat rapport bezielde. Wiizon-
- j c en onvoldoenden bouw van ur-
en middenstandswoningen,
bet oeden zij daarin, dat Bloemen
daal de terreinen mïet om haar arbei-
Jorebe vol king een behcorlijke woon
plaats te verschaffen of in de naaste
toekomst machtig te worden, zoodat
vele arbeider», die in Rloemendaal
werkzaam zijn, elders moeten wonen.
Daarom meenden deze twee Raadsle
den. mist Bloemendaal haar redht op
zelfstandigheid en zou een annexa
tie. die hieraan een ©inde maakt, niet
anders dan billijk genoemd kunnen
Bovendien, zoo betoogden de twee
Raac&'eden, is bij verschik ©aide pu
bliek© werken anucxatievreea de
stuwkracht geweest.
Hel is geen wonder, dat de overige
leden van den Raad door dit adres
van hun medeleden zijn opgeschrikt.
De Raadsvergadering van Donderdag
middag was daaraan geheel gewijd.
Verschillende sprekers protesteerden
tegen het adres van d« heeren Sclmlz
en Noorman, met meer of minder
heftigheid, al naar pereoon en ge*
oardheid.
'Natuurlijk moet dht adres voor de
groote meerderheid van den Raad een
teleurstelling zijn geweest. Wanneer
men jarenlang bozig is geweest, zich
krachtig toen inlijving bij de stad Ie
verzetten, dan is een gebeurtenis als
deze. die zonder twijfel een ver
zwakking van Bloemendaals verweer
bcteekcrit. hoogst verdrietig. Maar
heeft de Raad dat niet aan zichzelf te
wijten? Waarom toonde bii zich zoo
weinig meegaand, wanneer er spra
ke was van het scheppen van woon- I
gelegenheid voor de eigen arbeiders-
Davoiking I
Niemand van de sprekers, die hc-t
iadres- Öchulfc— Noorman bestreden,
Lteweurue u»a ook, dat hun grief on
juist was. Alleen achtten zii die blijk
baar niet voldoende voor het aanne
men van deze afwijkend© houding.
Het schrijven is onvoldoende gemoti
veerd. zegt Dr. Bornwater, die vorder
betoogt, dat het raeor voorkomt, dat
.nemichen in de onmiddellijke nabij
heid van de plaats waar zij werken,
niet kunnen wonen, ook in de steden.
Maar laat men egrne ronduit zeggen
was liet niet d© neiging. om Bloemen
daal een villadorp te houden, die
aanleiding .gaf tot den geringen voort
gang in don bouw van arbeiderswo
ningen
Men kan natuuriiik in geraoede
mez beweren aai er in eeu gemeente
raad aoouamg© soiUaariten moet be
staan. u.fcoi een nanaerneid zou moe
ien zwueen, wanneer ae groote meer
uerneia in een zaan van gewicht eeii
pepaaid stanoipunt inneemt. Dit is
a-an ook uoor geen van oe spreuera
cetoogd. Maar daaruit voiRt meteen,
aal ae neer uaau met zoo uen uaurux
aon legfttn od 20 procent vouistan-
uers me ue heeien öchu>iz en ivoor
man aan hun znoe üeaben en de 80
procent van DtoemeiKuaats nvgezete-
nen, die er anaers over denkenbo
vendien is het in ae werejó wel altijd
<le me^rderheia, die goiiik k r 1.1 g t,
maar niet aitijd die gelijk heeft,
aan elk iiaacislid zeuf moet worden
overgelaten ie bepalen, wat het ge
meen tebeianfi is... in zijn oogeui.
üveusoe^ a.s een ander Raaosiia van
gv/oee. tegenovergvsteme mooUmK
aan zijn. jjaaiom v» -6 net ook totaal
ouiuisi, dat ue neer ue woo van KJai-
wereA aan ue twee uteaoóteueu geuris
aan p-tcawsotoei verweet.
ik 2A3ü uat mei, euruui ik aio voor
stander van H.oaineiiia-aals annexatie
verneugd zou zuil over „net fortuin
tje". Daarin zou indoiuraad iets
wrajifis lis gen voor de heeren Noor
man en öonulz. Gf zij reoat haaoen
te aoen wat zii deoon, moeten Z" voor
eerst met zich zetf uiun&ken; de
meoraerheid dient hun vo.komen
goeae trouw aan te nemen, lu het al-
uameen duenl trouwens iedere meer-
uerheid in eon openbaar col.os© voor
zichtig met de rechten der nu.na.er-
beid om te saan. En over de kracht
vaal hun argumenten zullen Ged.
Öiaten. de Raad van Slat© en ten laat
ste de Kamer wel beslissen.
j. a p.
Van het Pclitiike ïciir-
noaiïeil
TWEEDE KAMER.
10 November.
Mr. Schokking over de mili
taire bezuinigingsverklaring
van den heer Colijn. Dc
pensioenpremie eer ambtena
ren. Twee maidenspceches.
In zijn voortgezette rede heeft mr.
Schokking, de leider van de Chriate-
lijk-histonsche fractie, zijn misnoegen
uitgesproken over do onverwachte
verklaring van den anti-revolution-
uairen leidsman Uolijn, c«t we ons
zullen moeten ontwennen aan de ge
dachte, dat ons laud ziebzeif langen
tijd kan beschermen tegen een buiten-
landschen vijand cn dat e voortaan
maar moeten volstaan m.t ons leger
als een operatief instrument te be
schouwen ter voldoening aan onze
door den Volkenbond op tc leggen
verplichtingen. Mr. Schoklcing bleek
daarover met weinig verrast tc zijn
en hy zag daarin een gencelci. om
mekeer van liet aaiti-revolutionnaire
defensieprogram, waarvan hy het be
ter geacht Had, dat de heer Cohju
daarmee voor »ie verkiezingen was
gekomen. De christelyk-hisiorischen
zullen nu voortaan hun militairen
troost moeten zoeken Lij ,!e katholie
ken, want om do woorden van den
heer Schokking to herhalen waar
tot nu toe de dcfonsiebaud tusschen
auti-revolutiounairen en christelijk-
historischen in de coalitie het nauwst
was, daar is het thans de band tus
schen de christelijk historischou en de
katholieken geworden.
Over de pensioenpremie kwestie
beeft de heer Ketelaar een hartig
woordje gesproken.
Er is zelde hij een pijulyke on
zekerheid in ambtenaarskringen gaan
heersehen. Bij zijn interpellatie op 11
Mei 1922 lo-eeg cle heer Ketelaar nog
de toezegging van den minister van
Financiën dat aan wedde -mindering
voor de in functie zijnde ambtenaren
niet werd gedaclit. In Êcptember
evenwel kwam do regeering met haar
voornemen tot korting van 5 1/2
en toen de heer Ketelaar onmiddellijk
daarna schriftelij informeerde werd
hij afgescheept met do medcdeeling,
dat niet reeus op 1 November doch
eerst op 1 Januari do aftrek zou
plaats vinden. Wat is er aan toch in
hemelsnaam tusschen Mei en Sep
tember gebeurd, dat de kortiug van
8 1/2 dat is een gebeele maaud sa
laris, wettigt, vroeg de heer Ketelaar,
die ook slecht te spreken was ove» de
nieuwe classificatie-regeling, waar
door ambtenaren eu onderwijzend per
soneel ten plattol ido met oen ach
terstelling van maximaal 20 bij
huu groot-stedelijke collega's worden
bedreigd.
Vermoedelijk kooit de regeering
Dinsdag ter beantwoording aan het
woord.
De dag van heden leverde, behal-
3 een goedbedoeld kuldigingswcord
van den heer Van Vuuren" aan het
adres van mistor de Geer en een
hernieuwde poging van den heer Fles-
xeuB om de regeermg gunstig te stem-
gelen zy het ooit uai de beer
rieskens zelx inzag dat hy aan aoo-
vemanB deur klopte ae aag van
beaeu, zeiue ut, leverde bovendien
twee maidenspceches. De heer De
Doer, partner van den heer Braat,
gai op minder piatteiands-achtigo
manier dau we van den heer Braat
gewend zyn, z'n instemming met
diens bezwaren tegen ue verhoogde
schadeloosstelling der Kamerleden
(die intusscbeu dv,or de Tweede Ka
mer allang is afgedaan) en tegen de
verhoogmg vau het inkomen der
Kroon (ook al 'n gedane zaak voor
de Tweede Kamer) te keunen en hij
verzekerde verder, dat hij e: i over
tuigd tegenstander was van protec
tionisme en dat de achterstelling der
piattelandsambtenaren in 't geheel
ijjCi xyu iliBlelniliiiig lUlU.
ue auueie marucus^cuch vloeide,
ai was net uan ook ïtuigxaaui, uit ucu
uiouu van, oi juister gc^egu, Weru op
uie wyze voorgelezen uoor us. ixoi-
soen, uen man uer Gerexorineeiue
otoatKundige paity. Ds. ixeiscen wil
mets weten van Siempneut, vaccnia-
tieuwang, tooneelsulisioies, Staatsio-
teryzonue (die z. i. onmiddellijk uien-
de te worden afgescnait) en leer
plicht. Wat den iaatstea aangaat zat
oy er genoegen mee ncxueu moieD het
zevende leerjaar achterwege blijft.
Het gezantschap bij den l'aus is hem
een doorn in het oog eu hij haat de
verzekering.'- en arbeidsbeperkiugs-
wetten- De katholieken haat hij met
als persoon maar wel als kerk. Met
de anti-revolutiounaircu, die hem
overigens net meest nabij st .an, kan
hij niet samengaan, omdat hij bij hen
bedenkelijke symptomen van prin-
cipieele verwording heeft geconsta-
teerd.
Als de spreektijd van Db. Kersten
niet om geweest was, dan zou hij in
dien trant zijn voorlezing hebben
voortgezet. Thans kunnen we de rest
slechts gissen of... in zijn blaadje le
zen. waarvan bij de drukproet aflas.
Eindelijk heeft baron van Wijn
bergen als zijn meening doen weten
dat de Kamerleden individueel vrij
ziju tegenover de geestelijkheid, maar
dat haar het recht niet kan worden
ontzegd om nun voor te houden dat
het hun plicht is in de eerste plaats
God te dienen.
ue heer v an Vvijnbergen waB vol
vertrouwen in bet kabinet en in de
sanjcnwerxing van ue rechterpai-
tyeu. ,iy voor zich verklaarde zich
oercid too eeu conccsaie aan te anti a
ten aanzien van den vaccinedwang,
e. d-
Dinsdag is allereerst de heer Wijn
koop aan d" beurt.
INTIMUS.
bia&ssiëttws
6NOEKVi{NfjOMfctlï. Men deelt ous
mede, dut tot 31 December met on
mustache visch op saoex gevischt mag
worden, ais het aantal van deze visciij.
met de 50 te boven guat.
NOTA&IS J. A WTT.KF.NS.
Wjj vernemen, dat notaris J. A. Wil-
keus tegen 1 Januari loxd ais zoodanig
ontslag neeft aangevraagd. De heer Wii-
xeus uiyit in Haarlem wonen.
KET DEANKVEEBOD IN AMEEIEA.
Uit Washington wordt gemeld, dat de
scheepvaartraad aan de „Harrison Uni
ted American Dine" toestond haar stoom
schepen „Reliance" cu „Resolute" te
doen inschrijven onder ue vlag van Pa
nama. De roden ia Dxugberty's voor
schrift, waar by sterke dranx van Arneri-
saaasche schepen wordt gebannen. De
.idesoiaie" vertrekt de volgende week
voor een reis rond de wereld, terwyl de
„Reliance" in Februari een rondvaart
onderneemt naar West-lndie en do Zuid-
Amcrikaur.sche havens.
LEGER DES HEILS. In de Te
huizen voor dakloozo mannen, vrou-
weu en kinderen aan het Spaonie 92
en 102, Telefoon 2435, werden in do
afgeloopen week verstrekt: 1820 por
to» vueusel en 455 nachtverblyven.
R.-K. POLITIEBOND. Donder
dag 16 Nov. houdt de Ned. R.-K. Po
litiebond „St. Michael" aid. Haorl.
en omstreken in het R.-K. Vereeni-
gingsgebouw te Wiikeroog een prapo-
gandnvoraaderirm met als spreker de
heer M. I.. A. Klein, lid van den
Haarlemschcn gemeenteraad en amb
tenaar van den R.-K. Politiehond
,,St. Michael"', met als onderwerp:
„Het doel en streven van den bond".
ERRATA VAN „UIT DE NATUUR'.
In het laatste art. over „Erfelijk
heid en veranderlijkheid" heb ik abu
sievelijk den indruk gewekt of La
marck ra Mendel geleefd zou heb
ben. Mende! leef.T van 1822 tot 1884,
Lamarck van 1744 tot 1829. Hoe we; ze
wel enkele jaren tijdgenooten zijn ge
weest, dateert Lamarck's werk na
tuurlijk van een eerder© periode dan
dat van Mendel.
HERDENKING RUSSISCHE RE
VOLUTIE. Ter gelegenheid van
het vijfjarig bestaan der Russische
Sowjet-Republiek houdt de afdeeling
Haarlem der Communistische partij
een vergadering op Maandag 13 No
vember in „De Centrale".
Mevrouw H. Ro'ajid—Holst en de
heer J. de Kadt zullen dien avond
spreken over: „De vijfde verjaardag
van de Russische Revolutie",
GEPENSIONEERDEN.
Men schrijft ons
Donderdag hield de Alg. Mil. Pens.
Bond, afdee-ing Haarlem een verga
dering in het café „De Korenbeurs".
De voorzitter, de heer Theel, wen
de de vergadering. Hij sprak zijn te
leurstelling uit dat niet meer leden
waren opgekomen daar zeer be :nz
rijk© geschriften. van het hoofdbe
duur ontvangen, zouden wordten
voorgelezen. Hij gaf vervolgens een
uiteenzetting van het doel der ver
eeniging nl. het verwerven van o«lijk-
siellhig van pensioen .ook voor ge-
'ïsioiuieerden van vóór de wet van
L09. welk© pensioenen met recht een
aalmoe) kunnen worden goncerad,
toegeworpen aan de ouden van da
gen. Hun achleruitsteliirv is een
schand© voer den staat en dc re gee
ring. Daarna las dB heer Van Drie!
b.v.g. geschriften van het hoofdbe
stuur voor. betreffende de gevoerde,
en nog te voeren actie, die met ap
plaus begroet werden.
Overgegaan werd tot het kiezen
vau ©en commissie voor hufeihenoek
tjekosen werden dc heeren de Blaaaet
cn Schouten, welke hun benoeming
-uuivaard-'cn. Ben 10-Dl nieuwe leden
traden tof de vereeniging toe.
Muziek
Wien-Boedapester Operette.
Oh du Schöue Frühliagezeit.
Stadsschouwburg.
Het lot dat Ofi'cubaeh den dichter der
fantastische vertellingen in „Les Contes
dTIofmann" liet ondergaan, namelnL
fc-;m zelf ten toonecle te voeren als de
held in allerlei liefdeshistorietjes, wordt
hem zelf nu ook toebedeeld in de operette
„Oh da sehöne Frühlingszeit", libretto
van James Klein. En niet alleen speel* dc
operettckoning er de hoofdrol in, maar
ook hebben de eamenstellers ecu dank
baar gebrnik gemaakt van zyn muzikale
nalatenschap. De muziek is een groot pot
pourri op verschillende zyner bekende
operette*. Doz© wjize om tot theaterper
sonage op het zangtooneel verheven te
worden doelt Offenbach reeds met vrjj
grootcr figuren uit de rjj der componisten
Zagen we ook niet reeds Schubert tot
operettcper8onagc bevorderd, met ge
bruikmaking zyner eigen composities, en
heelt ook luoa&rt met «lat lot ondergaan
m een omwerking van „Der Schauspiel-
dircctor"t
ISecr b-.-iangryk heb ik het libretto van
James KJe:n niet kunnen vinden, de
hoofdzaak: do licl'deigcühiodenisseii van
Offenbach, is vry slap behandeld, eu men
xryigt sulfa het gevoel dat de tekstdich
ter mot een behoorlyk slot verlegen ge-
zeteu heeft. Zoo er toch nog gang in het
stuk bljjft, is bet dank aau da ucienper-
soaages.
Toch was de opvoering van hot Wien-
Boedapestor Opcrcttcgezelschap een groot
6ucces, dank aan het uitnemend verzorgde
en vlotte spel en goeden zang. En e:
werkeljjk gelegenheid in om goed
zjageu, ine: ötrde-raags operette-a:
ten zou het heuseh niet gaan om het
stuk ten tooceelc to brengen. De vertol
ker van de Offer bach-rol, Jofcaaues Mül-
ler liet zich geiden als een goed zanger,
oen echto l'ort-tonor, ook de dames Neu-
uold Bogaard, Schroder en Baronin von
Btrachwitz lieteu gaven zang hooron, on
eindig beter dan men meestal van ope-
retteurtisten gewend is. Als speler noch
tans hoeft Müiier niij mc-t kuninrn oovre-
digea, h\j maakte van Offenbach «c fi-
gaur zoo plomp en flcpseh, dat iiet on-
aannemeijjk kon geacht worden, dat hij
alle meisjes liet hoofd op hol bracht.
Slechts als hy zong kwam er wat vuur
iu. Wanneer h\j aan 't slot van I aan de
piano to preludeeron zat op het thema
van de barcarolle uit „Las Contes d 'Hoi-
inann" «loog hy ook oen goed bedoeld
effect stuk, door gemis aaa fynheid. Dat
had nochtans heel mooi kunnen v
Het eersts hartelijke applaus k
het reeht grappige duct van Lis
Anatole in LL Ja die Anaiete va
Schöngart was iets om zich een ongeluk
te lachen, en evenwel, wat gaf doze ar
tist een gedistingeerd spel, zonder tic
minste overdrijving. Ook Louis Kaligc
bleef uitstekend in den voornamen ope-
rettctoon. De hoofdregisseur van het ge
zelschap, Armed Zykesch, typeerde uit
gelezen ziju rol van markies.
De dames bewogen zich heel goed op
het toooeel, oen gracieuze verschijning
was Baronin von Btrachwitz, een bijde-
hande boerendeerne, later ©en nukkige
tlieaterdiva Lizzie Neuhold Bogr.ar, cea
beminnelijk naief persoontje a ran ka
Schroder, een grappig earicatuur Toni
Grigo.
Aan do eostumeering was de mecite
zorg besteed, al die boute kleuren op het
teoueel warea «en feest voor t ou,~.
Als geheel genomen kan ik zeggen dal
het J.*"beste operette-vertoouing was die
ik sinds jaren bijwoonde ondanks het re-
servo waaraan ik hierboven uiting gnf.
Zoo het gezelschap hier nog weer mocht
konion kan ik de kennismaking er ir.ee
tui roorste aanbevelen, het geeft con
sciëntieus werk dat boven het gewone
peil dor opcrettecnsembles uitgaat.
JOS. DE KLERK.
VóóR DE ASPHALTEERING. Voor
de tweede ro3al is m«», van gemesr.te-
„e bezig, met het opbreken van de
Wagenwegtrottoirs. De eerste maal be
trof het het verwijderen voor de wonin-
vr.n do faecaliënpnttcn en nu de
tweodo maal worden er electrlcite.itska-
bels cn gasbuizen onder de trottoirs ge
legd. Vrjjdagnaekt heeri het personeel
doorgewerkt om die leidingen onder do
rails der tram aaa te brengen, om tram-
-termg te voorkomen. De leidingen in het
midden der straat rjjn nu overbodig ge-
orden. Dit alles geschiedt mot het oog
op de asphaitoering vau den Wagenweg.
1 BADEN. In het douche-bad] uh
aan den Schotersiagel zijn in de a ge
loopen week 1207 baden genomen, 1*
dat op het Leidschepleiu 792.
BLOEMBOLLENTEELT IN
SLEESWIJK-HOLSTEIN.
Wij lezfc.11 in het Weekblad vo >f
Bloembol'encult nor
In Mullere Deutsche Gartner Zei
tUDir scbriift dc heer M'iller nog eeis
weer over de mogelijkheid, ©sa
in Duitschiand op groote scha.I
bloembollen te kweeken- Hii beschrij 't
do cultuur, zoonis die than) in h«t
westen van SlueswiikHo stein iui-
yeoefend wondt. Spottend laat h>'
zoch uit over de bewering van de Hol
'andere, dat de bloembollenteelt al
leen in Holland zou zijn uit te oefe
nen. Dit gin evroe-er ook niet. omda!
men niet tegen de Hollanders concur
reeren kon. maar nu is het anders er
in Duitschiand heeft de Duitichi
bloembolleneuituur het hoofd opge
stoken.
„Ei* zijn gedieelten in Duitschiand,
waar op belangrijko soha&l mc-t de
cultuur begonnen is en merkwaardig
ie. dat Jflollandsohe ondernemors
daarbij een hoofdrol vervullen".
De heer Muller bezïcht de cu!tur©n
van de fa. Alketnade te Schuin bi
easel buren Dolstein. waar de bol
len geoogst waren en in de droog
schuren voor verzending gereed la-
een. Een Hyacinthen- sorteormaohine
was in werking. De gesorteerd© bol
len werden daarna met de hand on de
draad stel lir en E©!©gd. D© waard©
van den voonaad echat de lieer Mul
ler fcet^riineliikerwijs on miilioenei«
marken. Hvacinthen. Tulpen. Narcis
sen en Crocu:1. zooals men ze uit Hol-
land niet beter kan verwachten. Hij
wekt ziju landgenoot©» op. om zich
met ijver op dc cultuur toe te leggen.
•Ia. als de verhoudingen van do
geldmarkt blijven zooals ze thans
znn. Is bet geen wonder, dat de 0011-
cu non tie voor een Dultedier is vol 10
houden. Het Nederlandeche product
raakt helaas in Duitscliland teveel in
liet vergeetboek. Het zal goed rijn dat
men dit tai onzent in de gaten houdt.
Bel Filffikiiksjpsl
Luxor Theater.
Met is volstrekt niet aoodig, dat een
hoofdnummer in een bioscoop altijd eer
drama zij. Het kan even goed een" co mé
die zyn, zy bet dan een dramatische co
médie, zooalg thans in het Lnxor Theate;
£®al- Het „Hnwelyk van een variftó-ar-
t:ste'- doet nog a! csns lachc-n. vooral
door het gaitigo «pel van Lya Mars cec
rono reizend variété-artiste, die 'dooi
haar hnwelyk met eon jongen edel mar
plotseling in de deftigsto kringen ver
plaatst wordt en zich natuurlijk schuliiir
maakt aan de vcrschrikkelijkgtc zonder
tegen do étiquette.
Volgens het programmn, dat een korte
inhoudsopgave bevat, hadden wy de on
deugende Gaby (dat is de variété-art s.o)
ook nog moeten zien als Kamermeisje n
een hotel en als Krantenjongen. Dit ge
noegen is ons onthouden. Er was dus blyk-
bnar gecoupeerd. Maar eufin: zóó war
dozo eomedie ook aJ zeer g- i.ietbaar.
Verder dezen keer nog verschillend»
aardige nummers, waarbjj een „Arneri.
kaansch" (Dat zegt genoeg). De serie „Dr
athleten van do Militaire School vat
Joinvüle le Pont", opgenomen met het
"lugzsaa» werkend apparaat van Pa thé,'
or .t veor:gozrt en het programma he
mt met heel mooie natuuropaemingén.
Het „afTvisseliagsnauimer" is ditVnmil
icverrrouwd aan Stolhon, de msn i e
ver een onbeperkt aantal geheimzinnige
handschoenen, dassen on vesten beschikt
cn ,1e lachers wel op zijn hand weet te
krygenl
Het Scala-Theater.
Deze week weer twee hoofdnummers
,e ei wogen. \Ve zouden werkelijk
niet weten aan welke van de twee uo
de voorkeur zouden geven. Beide zijn
even mooi en schitterend van inhoud.
De directie toont hiermede het publick
tc kennen.
Het programma opent met het Scala-
wereldjournaal. Dan volgt een heel aa-
digc pemeekening met als hoofdfiguur
Charley. Deze film is getiteld „Ter
dood veroordeeld".
liet eerste hoofdnummer is: „Op
dwaalwegen". Het doet ons een blik
s'.vic m dc aibeiderswereld, waar de
arociders van een groote fabriek willen
gaan staken. Maric, de dochter van eca
.ici vicrklieden van de fabriek, en be
hulpzaam in het laboratorium, verz"t
zich tegen dc staking. Haar vader krijgt
een ongeluk, wordt dood weggebracht
cn het meisje besluit zich te wreken.
Arnold, de zoon van den eigenaar der
labriek, wordt verliefd op haar cu
-ouwt haar later. Frans, de verloofds
.en Marie, verzet zich daartegen, maar
to zegft dat het is om haar rader te wie
ken. Ze maakt baar echtgenoot dan
ook hei leven zeer onaangenaam,
totdat zc tot de ontdekking komt
baar man een edel karakter heeft. Na
ver,toot haar man haar echter. Later
offert ze z*.ch toch weer voor hem op,
als dc stakers een inval in haar hu:»
doen en Frans haar neerschiet. Vooia
het spel van Henny Porten als Marie
"■as zeer te loven.
Het tweede hoofdnummer „Moeder",
brengt ons aan boord van een schip mei
landverhuizers naar Amerika. Ook cd
beeldhouwer Lantini is daaronder. Men
vestigt zich in New-York. Lorenzo, het
zooutje, gaat de straat op om de beel
den te verkoopen. Als hij een hollend
paard tegenhoudt wordt hij gewond cn
de heer wiens dochtertje hij daarbij red
de. is zóó dankbaar dat hij de opvoeding
van den jongen op zich neemt. Latei
z:en we hem terug als een bekend it-
chitcct, die veel in het huis van rijn
weldoener verkeert. Op zekeren dag