Sint Nicolaas en ik T. Spijkstra yTT~y n j 1 ONZE lectuur! Batiné tfinterjas ADV ER TE N TI E N VOORBURG vin '1 Wynhays Je Guide Gtujl" Vanupzeeiind, iijisliialiSaaiS Denkt U er vooral aan van onze populaire Reclame-dagen! te profiteeren? SIGARENMAGAZIJNEN 'T WAPEN VAN HAARLEM SPAARNE 70 EK BARTELJORISSTHAAT 33 Eü SINT NICOLAAS CADEAÜX iü PHILIP DE VRIES GIERSTRAAT73 Tel.1008 Rundvieesch Varkensvleesch KEF VERKOOPHUIS Groote aisiay van loi, opt uiten en alle soorten Groenten en fruit. Van dsr Vlerk s Foto HET ADVERTENTIEBUREAU VAN (VAN 1883) GROOTE HOUTSTRAAT 93 - TELEPHOON 724 i chat ot Bollin a lent een hat eu don „schurk r bezwaar tegen ONZE LECTUUB. Het ia ongetwijfeld een bewjjs -van moed en waarheidszin, als iemand een kat een kat durft noemen. AVj} weten wel wat dat bocluidt. Do bekende versregel van Molière luidt: „J 'appello un chat ui un i'ripon". (Ik noem eoi Bolliu een schurk.) Op komt 't aau. Wie zou e hebben, poes bjj haar noemen? Uitgezonderd mogelgk een angstig muisje dat, om in genade te worden aangenomen door een machtigen kater, dezen zou kunnen aanspreken met „Koning Loeuw". Maar om een schurk bjj zjjn waren naam te noemen daar toe behoort courage. 't Is heel karakteristiek, dat als men Bpreckt van „de waarheid zeggen" daar bij altijd gedacht wordt aau een onaan gename waarheid, nooit van een prettige. Do moed die bij den een ontbreekt, is bij den under geworden tot een dringen- do noodzakelijkheid om steeds „de waar heid" te zeggen, zoo scherp en hartstoch telijk mogelijk; om woorden te gebruiken, die verwonden als dolken. Men ontmoet die waarheidsliefde bij baliekluivers, straatarabiereu en vele andere categorieën. Onder meer ook bij recensenten. En 't is maar gelukkig, dat het zwaard, genaamd pon, geen dooden maakt, want dan zou hot er in 't strijdperk der literatoren gauw gaan uit zien als in oen Bomoiasch circus na een zwaar vechters-feest. Vooral in handen van jeugdige beoor deelaars, die nog niet geleerd hebben, de pen te hanteeren met zwier en elegantie als een floret, en nog niet weten, dat de overwinning in een nobelon schermwed- strijd zwaarder weegt dan een moord op 't alagvold, wordt de pon oen soort wapen als do knods van don boschneger, de „goedendag" van den dorper, die links en rechts gevoelig® moppen uitdeolt Dit onridderlijk geweld tegen voor het oogenblik weerloozan, vindt, helaas, al tijd zijn bewonderaars. Hoe scherper eigenlijk: hoe grover, hoe mooier. Er zijn medeburgers, voor wie het bakkeleien in de achterbuurt even groote bekoring heeft, als do mooiste openbare vertoo ning; er zjjn ook medeburgers, die „gnui ven" als in oon gedrukt stuk iemand ferm „op z'n kop krijgt". Al wordt 't ook beulswerk. De mentaliteit van boido soorten be wonderende toeschouwers is bjj laoge na niet zoo verschillend, als hun maatschap pelijke stand. In beide gevallen wordt er niet eens naar gevraagd, of de deliquent het ver diend heeft. Nóch, of het wel menscho- lijk is, hem zoo too to takelen, zeker, die wat verdient, moet wat hebben; ook hij, die wat verdiend heeft, wijl hij zich vergreep aan de schoonheid. Maar 't is volstrekt niet de taak van den kriticus, te zoeken naar argumenton om iemand af te straffen. Eu zelfs daar, waar oen afkeurend oordeel voor do hand ligt, is 't niet noodig, dit te geven op een wijze, die meer op willekeurige pijniging lijkt dan op rochtvaardigo straf. Als de pen reeds den doodelpken steek heeft toegebracht, is 't volstrekt niet noodig, nog eens te hakkel te !:erven tot er geen stuk van heel blyft. Hjj, die zoo doet, maakt zich ten slotte belache lijk door zijn ijver en soma weerzinwek kend als de vechter, die na den eersten slag zich door opwinding en hartstocht Iaat meesleepen tot moordenaarswerk. De schuld ligt hier deels aan den kriti- cua, deel aan 't publiek, dat als 't ware aanhitst tot het gevecht. Wjj allen ken nen menschen, ontwikkelde mensehen zelfs, die met zekeren wollust recen sies lezen, alleen omdat daarin „de waar heid" wordt gezegd" aan een auteur, zonder zich te overtuigen, of de waarheid wordt gezegd omtrent 't werk, dat zij niet kennen en waarmee zjj nooit kennis zullen maken. Ik ben volstrekt niet van oordeel, dat kritiek al te toegevend moet zjjn jegens werk, dat niet deugt, dat de plaats niet verdient, welke men er mee meent to ver overen. Het is een maatschappelijk, een, zooals men 't tegenwoordig gaarne noemt: cultureel belang, dat de menschen goede, d.w.z. naar inhoud en vorm schoo- no boeken, tooneelvoorstellingen en an dere kunstwerken genieten. Er is al hoort men met den ijver der onwetend heid soms het tegendeel beweren nog genoeg goede kunst. Men behoeft zich niet, als in den crisistijd, met surrogaat te voeden, als het we^eljjko voedsel te krijgen is. Wij behoeven ons niet met af treksel van cacaodoppen tevreden te stel len, nu er weer geurige thee is te beko men. Wat geestelijk voedsel betreft, heb ben wij nooit met rantsooneering te ma ken gehad, en zullen daarmee nooit te maken hebben, tenzij alle bibliotheken gesloten Werden en alle boeken ver brand. Wij mogen dus wat kieskeuriger zjjn, ook tegenover het nieuwe, dat een plaats wil veroveren. 't Is echter volstrekt niet noodig, dat do beoordeelaar, om zijn bevoegdheid als zoodanig to bewijzen, behalve op duide lijk zichtbare gebreken of tekortkomin- gon do aandacht to vestigen, gaat zoe ken naar „kleine vlokjes". Als men een werk in zjjn geheel schoon vindt, mag dat zonder voorbehoud ge zegd worden, ook al weer met zekere ma tiging, om door oen te-veel aan lof geen contra-effect te bewerken. De kriticus, die zjjn oordeel in 't open baar geeft en daardoor een zekere ver baar geeft en daardoor een zekere verant- niot van de wijs laten brengen door ver woede waarheid-zeloten, wien 't minder interesseert, dat een kat een kat wordt genoemd, maar heel gaarne hooren dat Bollin een schurk is. Want 't is een treurige ervaring, dat de beoordeelaar eerder van den buiten staander hoort: „Dat heb je eens goed gozogdl" wauneor hij een scherpe, af keurende kritiek heeft geschreven dan na een onvoorwaardelijk gunstig oordeel. Gezwegen nog van de insinuatie: „die schrijver (of tooneelspeler of wat ook) is zeker oen goede vriend van je", 't Ont breekt er nog maar aan, dat ze vragen, of 't dineetje je lekker heeft gesmaakt. Och, de waarheids-passie, de drang om 't cons goed te zeggen! Öok de schep pende kunstenaar wordt er al te dikwijls door geplaagd. Hij wil niet enkel de kat bjj huar waren naam noemen, maar alle menschen en dingen, ook de looljjkste soms dozo bij voorkeur. Wjj hebben den tijd van het „felle realisme", toen 't een mode, een rage bjjna werd, de leeljjkste namen 't luidst to noomen, ver achter ons. 8sdert heb ben meer dan een Nederland9che en ook buitcnlandsche schrijvers getoond, dat 't zeer goed gaat, ook de neteligste onder werpen aan te roeren, de leeljjkste din gen bjj hun naam te noemen, zonder den lezer, die fijngevoelig is voor den vorm, to kwetsen of af te schrikken. Is het niet juist de groote kunst, alles te zoggen wat men te zeggen heeft in een vorm, die schoon blijft? Zonder er „doek jes om te winden" (halve waarheid is dikwijls nog gevaarlijker dan de geheele on naakte waarheid) kan men zoo veel l zeggen ih ander vocabulair. Men ontmoet nog to veel Nederland- sche boeken, die afstooten door een „waarheidsliefdo", die ze ongeschikt maakt voor velen, onaangenaam voor an doren, die wel de goede bedoeling be grijpen, wel het geheel weten te waar- deexen, maar afgeschrikt worden door détails. Het begrip „zedelijkheid" is zeer sub jectief en zeer rekbaar. Maar er is een ander begrip: schoonheidsgevoel en goede smaak, waarop wij beter kunnen bouwen omdat wjj 't er 6poediger over eens wor den. Uit het oogpunt van den goeden smaak beschouwd is er in vele moderne romaus eon te-veel van „waarheid", dat men best missen kan. En dat moestal niet meer beduidt dau navolging van anderen, oen offoct-middel om sommige „smaken" te prikkelen. Ik doel hier, onder meer, op de tot in het belachelijke herhaalde slaapkamer-ta- fereelen, overdreven détailleering bij 't beschrijven van lichamelijk schoon. Het draagt zoo dikwijls het kenmerk dat 't geen oorspronkelijke waarneming is, lou ter namaak. Ook in het schilderen van armoede en menscheljjke ellende, bestemd om mede lijden op to wekken en aan te manen tot pogingen om misstanden on ongerechtig heden uit de wereld to helpen, wordt zoo dikwijls hot doel voorbij gestreefd. Want 't ie niet 't zoogenaamde „krachtwoord" dat den meesten invloed uitoefent op den lezer. Dat is het dichterwoord, het woord van schoonheid, dat niet des lezers nieuwsgierigheid prikkelt, maar de ont roering in hem wekt. De mensch van diepere ontwikkeling, van rijker en rijper ervaring, die het ver band doorgrondt; die achter het on schoons woord de schoono bedoeling raadt, zet zich daarover heen. Maar een boek, vooral een roman, dio in duizenden exemplaren wordt verspreid, is niet voor enkele uitverkorenen. Hjj kan in handen vallen van allerlei lozers, van verschil lenden ontwikkelingsgraad. En dan kan een tmjsele pagina soms, die schjjabaa? oen „klein vlekje" is, werken als oen rotte plek, die het geheel, dat men gaarne in vele handen zou zien, ongeschikt maakt voor duizenden. Do auteur dio „de waarheid zegt", heeft niet altjjd de waarheid gevonden. De bijval uit oen hoek, waaraan hij wellicht niet had ge dacht, is daarbjj een schrale troost. H. J. STBATEMEIJEB. INGEZONDEN MEDEDEELINCEM a 60 Cts. )cc regel naar maat van f 50 lot f 65. Ulsters, Demi-saisons vanaf f 35. Niet alleen de lage prijs, maar de prima kwali teit van stof en fournitu ren doet u Lij ons het voordceligst koopen. Aanbevelend, J. A. STAATS. Dames- en Heerenkleermakei Pieter Kiesstraat 34. Gesloten huis. ONZE LACHHOEK. Pasgetrouwde, jonge vrouw, haa» eerste bestelling aan den slager doen de Wilt u mij een pond lappen stu- Slager - Ja. i er ook w: Nog iets anders, mevrouw? ei mevrouw aarzelend, doet u t jus bij Eerste zakenman Heb jij op jouw kantoor geen baantje voor mijn jon gen? Tweede zakenman Ja, misschien wel. Wat kan hij doen? Eerste zakenman Wat hij doen kau? Als hij wat kende zou ik hem natuur lijk wel bjj mij in de zaak nemenl Drinkt p fletch 3.20 Vntiëf van vóór 1650 dus prima METAAL BOUWDOOZEN MARKL1N. Nieuwe verlaagd© prijzen. SPOREN en SPOORART1 KELEN HOUTEN BOUWDOOZEN lago prijzen. GEZELSCHAPSPELEN. Comestibles J53 Wijnen 0 éls ^~pand LEi/PENjgs^P' Koloniale Waren En Gros EnOettfl FILIAAL: GED. OUDEGRACHT 95 Telefoon 2885 - (Zie onze annonce van gisteravond) - Bhhmhhhbmhbbhi li Pil Hl Ml—Hi'l iHfflMIHI lil' —■—zjjn je GOEDKOOPSTE adressen Groots sorteering Sigaretten in doozeu 19, 20, 25, GO en 100 stnks. Sigaren ln kistjes van 10 stuks, 28, GO en !00 sinks vanaf 80 its. per kistje. Ook ruim voorzien tn Pijpen, Tabakszakken, Sigaretten- en Sigarenkokers Neemt proef mot ons merk 'T WAPEN VAN HAABLE8. Prima 6 ets sigaar, is 13 c.H. lang, btj 10 stuks 10.58 psr kistje GO stuks f 2.80, 100 stuks fG GO. Concurrentie onmogelUk. Alles Is gegarandeerd Hollandse! fabrikaat. ZIET ONZE ETALAGE - ZIET ONZE ETALAGE BONi Dam s! iW feONT Aivorens een Bontstel of Vos te koopen gaat dan eerst een kijkje nemen in Pension „Nassau", bpruit en Boschstraat 4. Wij verkoopen tot de St. Nicolaas een pracht Skunksine Bontstel voor den belachelijken lage prijs van f 29.50. Ook kraag of mof apart vanaf f 9.75. Vrije bezichtiging. 4 Opruit en Bo.-. o-ss raat 4- geven altijd een cadeau aan ieder die bij mij een Kilo-bus Van Houtens Cacao van ƒ1.25, een Kilo-bus Korff Cacao van 1.15, of een Kilo-bus De Jongs Cacao van 1.10 koopt, krijgt een zwa re blokletter cadeau. Luxe doozen Pels Borstplaat 52 cL, Leid- sche Borstplaat, per ons 16 ct., 2-pondsblik Dordtsche Specu laas 1.30, Van Asperen, groote Chocolade Blokletters voor 26 ct, Droste letters en I uxe Doozen, zooals altijd stork ooncur- reerende prijzen. Luxe Doozen De Jongs Borstplaat vanaf 45 ct., Luxe Doozen Marsepein vanaf 70 ct., i ponds matjes vijgen 50 ottk, doozen Dadels 45 ets., Blokjes Ananas, per bus, 66 cent, 2-ponds bus Asperges 89 Ct, Gember of Honing, per pot 35 ct., Cross en Blackwell Jams, tste soort, 88 ct, Huishoudjam 60 ct., Sardines Philippe en Caoaud 58 ct, dubb. bus 85 ot, West-In.1. Chocolade, Tabletten of Rollen, 28 ct., Sunmaid Rozijnen, per i ponds-pak 47'A ct., Lea en Perrin Saus, per groote flacon, 93 ct„ Appetit Sild 35 ct., Filet de Haring 50 ct per dubb. bus, ZaLm 31 ct., Sardines 13 ct, Californische Perziken, Peren of Abriko zen, per 2Vi pons-bus 1.10, Kersen, per iV* ponds-bus 95 cis., een kleine partij 2 ponds-blikjes Peren 55 ct, Maggieblokjes, 2; stuks, 55 ct., Flacons va\ ƒ2.50 voor ƒ1.25, van ƒ1.30 voor 70 ct,. van 80 ct voor 40 ct„ van 45 ct. voor 25 ct Nog honder den artikelen, te veel om op te noemen. Boterspcculaas per 'i pond 24 ct ZIET DE ETALACE! LET OP DE PRIJZENIII PRIMA KWALITEIT 3 p. 0»s«lappen 150 3 p. Rollade 225 3 p. Rosbief 225 2 p. Osselapptn 1 p Vet 3 p. samen 180 80 ceni psr pond. Jac. KENTER LINSCHOTENSTR. 48 Mevrouw! Hebt U wat ep ie ruimen BEL S.V.P. 1783 op 26 Sshoterwv g 26 geeft den hoogsten prijs voor Solide en mooie Meubelen. Ookaan huïste onlbiede 3 Brusselsen lof, eerste soort lO ct p. pond. Brusselschlol tweede soort 10 ct. p. pond. Harde spruiten 6 cL p. pond. Verscbe peen, andijvie, sla, spinazie, bloemkool, tegen veel verminderden prijs. Dubbel gesorteerde goudrei netten, 10 p. voor 101) ct. Geplukte goudreinelten, eerst© soort. 10 p. voor 80 et- Geplukte goudreinetten, tweede soort, 10 p. \our 50 ct. Dubbel gesorteerde bellefleurs, 10 p. voor 80 oent. Geplukte belief.eurs, tweede soort, 10 p. voor 50 cent. Geplukte zoete appelen, eerste soort 10 p. voor G5 cent. Geplukte stoofperen, winterjannen, eerste soort 10 pond voor 65 cent Gewone stoofperen 5 pond voor 25 cent. Groote bananen 6 ct per stuk. Versch gebrande pin da's, groote 20 ct per pond. Groote dessert-hazelnoten. 40 ct. p. pond. kraakamandelen, 50 ct per pond. Doffe kastanjes 20 ct. p. pond. Bra zielnootjes 40 ct. p. pond. Stukjes appelen, mooi blank 60 ct. p. pond. Pruimedantcn 25 ct p. pond. En prima, prima busgroenten, zeer voordeelig. Erwten soep met kluif, 65 ct. per 2 ponds-blik. Snijboonen 50 ct. per 2-ponds-blik. Spercieboon en 50 ct. per 2-nonds-blik. Groote blikken snij-, spercieboonen, andijvïc.spinazie, in houd 6 pond, snijboonen f 1.25 p. blik. Snercieboonen f 1.25 per blik. Andijvie f 1 p. blik. Spinazie 90 ct. per blik. Nu allen naar het eenige goedkoope adres: KONINGSTRAAT 46 - Telefoon &40 in «Ik St. Nieolaas-pakket behoort een 112 Kleins Houtstraat 112 Ziet de Ela a-?e. '9t belast zich met de plaatsing van Advertentiön In de Nieuwe Rotterdamsche Courant, het Algemeen Handelsblad, De lete&i-uaf, Het Nieuws van den Dost en verder in alle dag-, week- en maandbladen in Binnen- en Buitenland Prijsopgaven worden gaarne verstrekt

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1922 | | pagina 7