40e Jaargang No. 12106
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
ZATERDAG FVOVERlBtK n
n Agent gevestigd
ABONNEMENTEN per 8 maanden Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar
is (kom der gemeente) f 3.Ö71/». Franco per post door Nederland f3.871# Afzonderlijke nummers fU.15. Geïl
lustreerd Zondagsblau, voor Haarlem en omstreken f0.571/,franco per post 10.65. Post Giro 38S10.
Uitgave der N.V. Lourens Coster, Directeur-Hooldredacteur J. C. PEEREBOOrfl, Teleioon 3082
BIJKANTOOR voor Santpoort, Veisen, Velseroord, WiJkeroojji
ADVERTENTIEN: Van 1—5 regels {1.75; iedere regel meer 35 Cts. Reclames 6U Cts per regel.
abonnement aanzienlijk rabat. '1'w aalfstulvers-ad vei tent lën van Vraag en aanbod van 14 regels 60 Ctr
pei plaatsing, elke regel meer 15 Cts. a coulant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie en Administratie: Groote Houtstraat 93. Teletoonnrs. Redactie 600 en Administratie 724
lJmaiden, Beverwijk enz. DR1EHLIZERKERKWEO 2, VEL8EN, TELEFOON 3521
'DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG BLADZIJDEN.
EÊ.RSÏE BLAO
ilEDEN.
ZATERDAG 25 NOVEMBER.
Slidfcsciiouwliurg, Wilaousptein.
Tweede abonnementsconcert met fvc.'e
Guiibert, 8 uur.
Gemeentelijke Concertzaal {kleine
xaa!) Kamci-muziekavond, 8 uur.
Gemeentelijke ConcertzaalWelda-
digncidscouceit, balï acht.
Kleine Houtstraat toó Soiree Gebrs.
Kwckkeboom, 8 uur.
Hotel „öpoovzica.b", Stationsplein:
Matinée cu Avondconcert.
\v aaggebouw Tentoonstelling Kunst
zij ons Doel", 104 uur.
Museum vau KunstnijverheidBin-
nciuiuiskunst, 104 uur.
Ci room Luxor Theater, Groot?
Houtstraat: 's middags 3.30- -5.30
011 's avoiiua 810.30. Cunc©ii.
Cinema Palace PoverMiddag- en
Avondconcert 3.30—6.30 en 811
uur.
E ioscoon-voorstellinireii.
ZONDAG 26 NOVEMBER.
Stadsschouwburg, Wilsonspleïn:
Het liofstadtooneel„'t Ondeugende
.Vrouwtje", 8 uur.
Schouwburg Jansweg: j .scheidscon-
cers Percy Grainger, half drie.
Dans-instituut Gebr. Kwckkeboom,
Kleine Houtstraat 106Bal.
Gebouw ProtestantenbondKees
Meijer voor De Nieuwe Gedachte, 3
uur-
Gemeentelijke ConcertzaalDe bios
coopvoorstelling vau het Cinema Pa-
laco met ,,my Boy".
BrongebouwDansavond G. J. de
Lange, 8 uur.
Museum van Kunstnijverheid
Binnenhuiskunst 104 uur.
WaaggebowuTentoonstelling Kunst
zij ons Doel", 104 uur.
Kleine Vereeniging,, Kleine Hout
straat: Muziek.
Hotel „Spoorzicht", Stationsplein
Matinée en Avondconcert.
Café-Restaurant „Lion d'Or", Kruis
We- 36 Concert van 8—11 nur.
Tea-room Luxor Theater, Groote
Hou'straat 's middags 3-3°5-3°
's avonds 810..S0 Concert.
Cinema Palace Foyer: Middag- en
Avonconcert 3-30S.30 en 8—11 uur.
•.uxor-Thealer. Groote Houtstraat.
Bioscoopvoorstelling van 2 u. n.m. af.
-Vhouwburj* De Kroon. Gr. Markt,
Bioscoopvoorstelling van a u. n.m. ai.
Cinema Palace. Groote Houtstraat.
Bioscoopvoorstelling van 2 u. n.m. af.
Sca'a Theater. KI- Houtstraat 77
Bioscoopvoorstelling van 2 u. n.m. af
MAANDAG 27 NOVEMBER.
WaaggebouwTentoonstelling Kunst
zij ons Doet", 104 uur.
Schouwburg Jansweg: Ensemble
Jac. Sluiters„De Oliebol".
Museum van Kunstnijverheid: Bin
nenhuiskunst 104 uur.
Tea-room Luxor Theater, Groote
Houtstraat: 's middags 3.305-30 en
'b avonds 810.30: Concert.
Cinema Palace FoyerMiddag- en
Avondconcert 3.305.30 en S11 uur.
Luxor-Thea'.er, Groote Houtstraat
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Schouwburg De Kroon, Gr. Markt
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Cinema-Palace, Groote Houtstraat
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Scala-Thca'er. KI. Houtstraat 77:
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Beverwijk: Vergadering van
den Gemeenteraad, 7.15 uur.
Stadsnieuws
PROVINCIALE STATEN VAN
NOORD-HOLLAND.
Ged. Stalen declcn den Staten mede
dat de invoering der Pensioenwet 1922
een groo'e uitbreiding heeft gegeven
aan het getal provinciale ambtenaien
dat voortaan krachtens de wet a-ic
spraak op pensioen zal kunnen doen
gelden. Verschillende ambtenaren had
den reeds uitzicht op pensioen, krach-
tens het pcnsioenreglement Noord-Hol
land. Bepalingen van dat ïeglcment
gaan in verschillende opzichten bov«*i.
die van de wet uit. Ged. Staten doen
nu onderscheidene voorstellen om hu'
mogelijk te maken dat ambtenaren, die
nu hoogero pensioenaanspraken heb
ben, deze behouden.
DE IJSCLUB.
Vrijdagavond vergaderde de ijsclub
voor Haarlem en Omstreken onder voor-
zit:er schap van den heer T. L. van Wag-
tenionk.
Va de opening der vergadering hcr-
dach. de voorzitter in zeer waardeeren
dc bewoordingen het overleden be
stuurslid, den heer Bos, die veel voor
de club gedaan heeft en het overleden
ee.c-lid van den Ned. Schaatsenrijderc-
bond, den heer Heloutua.
Verder zeide spr. dat het thans voor
hem een weemoedig oogenblik is* oov
dat hij afscheid zal moeten nemen van
een functie, die hij lief had en waarn.
hij s eeds met groot genoegen is ws:k-
zaam geweest. Hij had echter gemeeud
thins het voorzitterschap aan een jeug
diger kracht te moeten overlaten en
hij hoopte dat het zijn opvolger mocni
gegeven zijn den ijsbaan tot een groo
ter bloei te brengen.
De heer J. H. Sauveur bracht daarna
hei jaarverslag uit. Spr. memoreerde de
Wei kzaamheden van de club cu braclu
hulde aan den scheidenden voorzitter
voor hel vele goede dat door hem is
gedaan ten bale van dc ijsclub en voor
zijn ijver om dc leden te dienen en hun
het lidmaatschap een genoegen te doen
zijn.
Dit alles zal in onze herinnering blij
ven cn voortleven en velen zullen uw
heengaan betreuren, aldus spr. Wij zul
len ons ook blijven herinneren uw opge-
woitthcid en jovialiteit, die den gezeï-
ligen toon op onze vergaderingen len
goede kwam Wij hopen, dat ge niet gc
heel zult scheiden van het bestuur en
dat gc nog lang getuige zal mogen
zijn tan den bloei van de club, tot wel
ker bloei gij zooveel hebt bijgedragen.
Daarop nam de vice-voorzi ter Jhr. A.
W. G. van Riemsdijk her woord. Deze
deelde mede dal hel bestuur het heen
gaan van den heer Van Wagtendonk be
treurde. Het had gemeend hem zro
maar niet tc moeten laten gaan, ma?i
hem te moeten benoemen tot eere-lid
van de club. Met applaus stemde és
vergadering daarmede in. Aangedaan
dankte de heer Van Wagtendonk vooi
deze onderscheiding.
De penningmeester, de heer I. 2.
Mooij, bracht ihans het financieel ver
slag uit. Daaruit bleek dat de ontvang
sten hadden bedragen 17.7t7.SbH en
dat in kas is een bedrag van f 47.72'.-.
De heer Mooij deelde verder mede als
penningmeester te wenschen af te tre
den. Nadat was medegedeeld dat een
commissie de boeken in orde had bi-
vonden werd den penningmeester dé
charge verleend.
De heer Van Riemsdijk zeide, voor
dat dc stemming plaats had, dat hij we
gens drukke werkzaamheden geen be
noeming lot voorzitter kon aanvaarden
Nadal spreker had opgemerkt, dat
het anders in den aard der zaak had ge
legen, dat hij, de vice-voorzitier, tot
voorzitter zou worden gekozen, werd
als vocrzilter gekozen mr. K. Hinloopea
Labberton en als bestuurslid in de va
cature-Bos, de heer H. Francken.
De voorzitter deelde mede ie. dat dc
ijsbaan onder water staat2e. dat de
nieuwe verlichting op de baan schuie
rend is cn 3e. dat in het clubgeK
nieuwe tafels en stoelen zijn aange
bracht.
Ten slotte bracht de heer Van Wag
tendonk nogmaals hartelijk dank voci
de benoeming als eerelid, een onder
scheiding die door hem zeer gewaar
deerd wordt; waarna hij het presidium
in handen van den heer Van Ricmsd-jk
gaf, die daarna de vergadering sloot.
LECER DES HEILS.
I11 de Tehuizen voor Dakloeze ina
nen, vrouwen cn kindereu aan het
Spaaine 92 cn 102, Telefoon 2435,
den ia de afgeloopen week verstrekt
1564 porties voedsel en 431 nachtver
blijven.
NED. HERVORMDE KERK.
Vrijdag bad er een extra Classi-
knle vergadering plaats in de Groote
Kerk onder leiding van Ds. P. E.
Harbas. Ds. Hovy van Wijlt aan Zee
hield een referaat over „De beteeke-
nis van het 0 T vooi de Christelijke
Kt-nlt onzer dagen".
's Middags heeft Ds. A. Weeder
van Koog aan de Zaan een ïeferaat
gehouden over „De orthodoxe en mo
derne prediking".
NEDERLAND3GH-D UITSCHE
VEREENIG'. KG.
Men schrijft ons
Voor bovenstaande vereeniging zal
Maandagavond 27 Nov. Kammersiingtr
Ernst Ütio, Bass-Buffa van het voor
malig Hoftheater te Dessau, die op zyn
tournee in Wcst-Duiischland ook gele
genheid had in een paar plaatsen 111
Holland op tc treden, uil InU Re:i-
ler's werken vooidragen. Blijkens ver
schillende recensies in Duitschc kran
ten is hij een voordrachtskunstenaai
van naam, die als Rezitator, vooral van
Fritz Reu:cis werken, overal grooten
bijval oogstte. Men stelt hem naast den
ook in Holland nog bekenden Junkei-
mann.
Zijn programma voor dezen avond be
vat een viertal humoristische stukken
uit „Hanne Niite" en „Stromtid" en
vijf gedichten uit „Lauschen u. R'--
mels".
Het is het bestuur bovendien gelul.t
ojj 15 Dec. a.s. een voordracht van
Prof. Duve (Hamburg), die op uitnoo-
diguig van de Vereeniging van Wijsbe
geerte te Amsterdam komt, te orgam-
seeren over „Goethe's Faust als Le-
bensprobiem".
Of 't nog mogelijk is, ook in Haarlem
een optreden van den grooten dich'et
Gt-ihart Hauptmann, wiens 60e verjaar
dag de vorige week in Duitschiand al
gemeen gevierd werd, mogelijk te ma
ken, is nog niet zeker.
I11 elk geval zullen de leden een
uitnoodiging ontvangen yoor diens le
zing in Amsterdam.
NIEUWE HAARLEM'S MUZIKALE
VRIENDENKRING.
Deze vrienuenKrmg gaf Vrijdag
avond in do voormalige ïiuiten-Socie-
teit van „Trou" in oen Hout zijn
eerste concert, dat door zeer vele be-
langbiellenden werd bijgewoond.
De waarnemend voor/alter, de heer
D. la Roij opende de uitvoering inet
een ltorle toespraak, waarin hij de
toegevendheid der aanwezigheid in
riep, omdat de vereeniging eerst op
20 Mei van dit jaar door den direc
teur. den lieer Ah. Douwes Jr., was
opgericht. Hij beloofde evenwel, dat
de musici hun uiterste best zouden
doen en sprak den wenscli uit, dat
de toehoorders veel van deze uitvoe
ring zouden genieten.
We hebben er een gedeelte van bij
gewoond en hadden daar waarlijk
geen spijt van, want met zeer veel
ijver en evenveel toewijding brachten
tie dames en lieeren hun nummers
ten gehoors, wammes zy een dank
baar applaus oogstten, dat welver
diend was.
De uilvoering werd geopend met
den „Zeeiandiu-morfcch" van' David
Koning, waarmee de kring al dade-
itjK liiim van wal stak.
De heer J. Snnnk, baryton, luister
de de uitvoering met eenige zang
nummers op, waarmee deze zanger,
die over een mooi geluid beschikt en
dit goed weet te gebruiken, veel
succes had. Vooral „Ons Lied" van
L. Adr. vam Tetterode, bekoorde or.s
zeer.
Het publiek was gul met zijn toe
juichingen.
De heer Douwes verdient een woord
van lof voor de ernstige wijze, waar
op hij den dirigeorstaf zwaait.
Jammer, dat vier jongelieden ach
ter in dc zaal door hun luidruchtig
heid zeer hinderlijk waren, tot erger
nis van de zeer veïen, die rustig van
zang en muziek wilden genieten. Oak
aan het rookverbod 6loorden zij zich
niet.
De uitvoering zou met een bal wor
den besloten. We twijfelen niet, ge
zien hel aantal jongelui dat aanwezig
was, ol ook dit deel van het pro
gramma zal genoeglijk geweest zijn.
BADEN. In het Douchcbadhuis
aan het Leidechoplein zjjn in de afge
loopen week 831 baden genomen, in dat
aan den Schotersingd 1262.
ENGLISH ASSOCIATION IN HOL
LAND.Eenigo dagen geleden meldden
w(j het een en ander betreffendo de a.s.
feestviering by het 10-jarig bestaaD van
bovengenoemde vorocniging. Wy verno
men nader, dat de voorstelling van „Char
ley's Aunt" wegens omstandigheden
wordt vervroegd cn thans op Donderdag
7 December zal plaats vinden.
TEGEN DE PLANNEN VAN
MINISTER DE VISSER.
liet Comité inzako do onderwijs ver
slechtering alhier doet ons nog do vol
gende mededeelingen:
Uit Amsterdam, waar het hoofdbureau
is, zyn weder 50 lijsten gehaald welke
de nummers dragen van 2752627575,
dus voor 1.400.000 handteekeniugen on
geveer; hier in Haarlem zijn al uitgege
ven 325 lijsten, dus voor 16000 handtee
keniugen. indien zy alle vol binnenkomen.
LICHAMELIJKE OPVOEDING.
T11 Haarlem is cipg-ericlit een ver
een ie4 rig ..Kennemer Instituut voor
Lichamelijke Opvoed ine", met een
drievoudig dool liet bevorderen van
lichamelijk© opvoeding', o.a. door le
zingen en vooid'raohten. het vertrir
o-en van breeder ontwikkeld© ovm-
nastiekleeraren 00 den basis van het
eindexamen H. B S. 3j. c. als mini
mum en opleiding tot leider van
'tohameliike oefeningen, welke func
tie een riiMdnstelline geworden is.
E~n combinatie V2n medici en gvm-
nestiekleeraren nam hiertoe het ini
tiatief.
Directeur van die cursussen aal zijn
de heer Duveirgé .ais leeraren zullen
ontreden de aifta J. van Breemon, de
cvrnnastiek.''-oi are 11 Wielend Los,
Hop. Duvergé, van 't Lam. dc Vries
cn Dr. Haak ("natuur- en scheikunde).
A'e commieearissen van toezioht zul
len funseeren dc heeren F. baron van
TuvU van SsTOÓsjtérken, Dr. W. E.
Meren», Tt- W. C. G. H. van Mourik
Broekman en Dr W. de Vletter.
De vereenïeinc hoont on de sti'hfing
van hot Centra">t Instituut v.an Licha
melijke Onvoo in.» te Utrecht, wrar
ia e door hst Rule bes'oten is. maar
dial door de fndftoariiabaPdii'ïheden nog
uitblijftinmiöl V's nam zij zeil' lokaal
het werk ter hand.
Wij iuioheai dit »ee>r toe. Als ten-en
icht tewen eeiMrijctige inte'leciuee^e
ontwikke'iiiff cn ook 00 zichzeif ken
'e stichting zeker ven groet rut zijn
d/-t wij de hevotdoring van .ioharie-
liike ontwikko'ing wi'len helpen be
vorderen Vijkf, wel uit onze srecianl
daaraan getviidfe rubriek waarin de
heer Wannier zulk lezenswaardige ar
tikelen schrijft.
BOUWWERKEN.
Door den architect A. J. Prinsen-
berg te Overveon ie aan de heeren
Bakker en Brevoora opgedragen het
bouwen van 6 huizen aan de Vvasin-
ten'aan te Overveen .voor de som van
f 41320.
Deze huizen komen te stnan in de
ornniddeTiike nabijheid van het R.
K.Lvceum. dat zoo-Is bekend is, dbor
denzolfecn architect geb-uwd wordt.
Aan de bovengenoemde heeren is
ook opgedragen don bouw van een
schildcrc-wei'knlaate met bovenwo
ning te Haarlem.
Het Fiimkijkspel
Hot Soafe-Thealer.
Een programma dat zeer de aandacht
verdient. Het aangename wordi met het
nuttige vercenigd. Het tweede hoofd
nummer geeft ons een verschrikkelijk
beeld, zóó zelfs dat bij het bezoek aan
een ziekeninrichting een kreet van af
grijzen uit de zaal opstijgt. Er mogen
wenschen gevonden worden die he",
met de vertooning van dergelijke films
niet eens zijn, leerzaam zijn ze in hoogc
mare.
Het programma opent als gewoon
lijk met een klucht, waarom hartelijk
gelachen wordt.
Als eerste hoofdnummer wordt ver
toond „Haar verleden". Dit is een
spannende geschiedenis. Een pas ge
huwd paar krijgt bezoek van een neef
van den man. Deze neef is op Jcosien
van den oom opgovoed en hij denkt
dat de jonge man zeer solide is. Als hij
zijn tante ziet herkent hij haar als dc
vrouw met wie hij vroeger verloofd was.
Dc oom wordt voor zaken weggeroepen
cn de neef prest zyn tante met jiern mee1
te gaan. Dit komt echter uit en na heel
veei verwkkelingcn, zooals verstootea
van de vrouw enz., komt de zaak 10.
weer in orde als de neef bekent dat L„
indertijd onwaarheid heeft gesproken,
en wordt hij het huis uitgejaagd. Zoo
als gezegd een spannende geschiedenis
met uitstekend spel.
Het tweede hoofdnummer is gctite'di
„Slachtoffers" en is een tendenz-film in
6 acten. Ze heeft tot strekking dat J<
moeders haar dochters moeten wijzen
de gevaren van het ieven. Hier wo'Ji
het leven geschetst van twee vricudin-
nen. Dc een is door haar moeder op d'a
gevaren gewezen, de ander niet.
eene meisje wordt verpleegster in
ziekenhuis, waar zij door haar lieftal
ligheid het hart van ieder verovert. De
ander droomt al jong van een rijk
huwelijk en gaat met verkeerde lieden
om, waardoor zij op den rand van dan
afg ond gebracht wordt. Door dc hu'.j
van haar vriendin en een dokier wo.ot
ze toch nog gered. Een leerzame film
die lusscbenbeidcn verschrikkelijk i
oui tr aanschouwen.
De explicateurs tvaren uitstekend.
The 3 Brasselo's doen zich kenner
als uitstekende koorddansers en stout
moedige acrobaten. Menigeen zet een
angsiig gezicht bij de halsbrekende toe
ren c'ie deze dame en twee heeren ver
richten. Het is de moeite waard dit
drietal aan het werk te zien. Het succes
is geweldig.
Alzoo een schitterend programma dat
het wel weer doen zal.
Ds Kroon.
De directie van het bioscoop-theater op
de Groote Markt heeft dc hand weten te
leggen op een boeiend filmspel: „Mei
eed", dat in beeld brengt, hoe do laster
in de reclameplaten voor dit bioscoop
drama terecht als eeu drank voorgesteld
hot geluk vau twee menechen vormo-
tigt. Do laster is oorzaak dat de hoofd
persoon er van beschuldigd wordt, een
grootindustrieel vermoord te hebben.
En hierbij komt dan de meuiccd van
hooi, dien de valschelyk beschuldigde
zija besten vriend beschouwde. Door de
zen meineed brengt de ongelukkige t'
tig jaar in de gevangenis door. Dun eerst
bekent de meincedige, op het ziekbed dat
misschien zyn sterfbed had kannen wor
den, dat hyzelf dc schuldige is. Later
herroept by die bekentenis dan weer,
maar confrontatie mot zyn ondeu vriend
grypt hein zéó ïn do ziol, dat hjj deze
oalkentouis niet volhoudt.
Dan komt er nog wat geluk voor liet
gezin, dat door den meineed 200 bitter
heeft geleden.
Er komen ecnigc onwaarschijnlijkheden
in deze fritn voor, een officier van jas-
titio bijvoorbeeld, staat gemeenlijk niet
zoo te razen als dezo ambtenaar het in
de gorechUseéne van dit drama doet.
Maar toch: er zijn vele goede qualiicit'-'D,
die dit stuk ais bioscoopdrama annlokke-
lyk maken en er is uitstekend spel van de
hoofdpersonen. In 't bijzonder verdient
William Farnum lof voor de aangrijpende
wijze, waarop hij bot lydon van don on
schuldig veroordeelde uitbeeldt.
Explicatie van den heer Wessels en
muaikale illustratie: beide uitmuntend!
Luxor Theater.
Het is weer van alles wat in het
Luxor-Theater en van alles wat goeds.
Na xeer mooie natuuropneiningen
volgt de twee-bedrijvige comedie ,.Z:-
goto op de dïevenjacht", die tusschen-
beide een schater lach doet op
gaan en waar je voortdurend toch
mDistenp men een glimlach haart
zit te kijken. Het is Amerikaanach-
•rmakelijikl
Daarna de H. A. P. Courant, ge
vende het actuee'ste van het actucei
ste. De dames kunnen weer genieten
van de nieuwete toiletten in de tpe-
ciale damesrubriek" van het Luxor
Theater.
The three Worcesters" zij» acro
baten twee dames en een heer
aic wonderen van elegance en kracht
te zien geven. Zij hadden bijzon-Jer
veel succes.
Niet minder dan twee wetenschap
pelijke films dezen keer: één uit het
issciiursbedrijf inet fraaie gekleurde
opnemingenvan vcrschillendevisechen
in hun natuurLijke omgeving en één
uit liet „rupsenleven": de rups van
den distelvlinder.
Tot slot „De heer uit het tucht
huis": de wonderlijke titel van een
boetenden avonturc-n-roman in vijl
bedrijven. Een circus, een „boeven-
kroeg", smaad en wraak, kracht eu
geweld, liefde cn geldzucht. de
naam avonturen-roman is wèl goed
gekozen1
Het Tooncsl
Lief dadighsidssolré e.
Schouwburg' Jansweg.
De heer J. Prent vau don Berg kan te
vreden zyn. Want hjj is toch do man, die
do liefdadigheidssoirco ten bate vau de
vereen, voor kinderbowaarplaatscn en de
crèche heeft georganiseerd en aan hom
is dus een groot deel van het 6ueces te
danken. Hoo groot dit succce was, kwam
do heer Bmïts, alB „directeur purlmit nu
pmblac" voor den aanvang mededeolcu.
Hot batig saldo had alle verwachtingen
overtroffen. De kleine hummels kunnen j
dus gerust zyn; hun crèehe Van ook dit
jaar blijven bestaan.
Het muzikale gedeelte van den avond
hadden de dames Haitsma Muiier en
Koolhoven-Eyro A«he zang mej.
R6 Levie piano en de heer J. Rei-
nalda viool voor hun rekening ge
nomen. Ik had mevr. Koolhoven hoe is
't mogelijk, niet waarf in geen jaren
gehoord. Dc hernienwAo kennismaking
was oen heel aangename, omdat het mjj
opviel, hoo zéér ry in deze jaren blyk-
onder uitstekende leiding hooft
gestudeerd. De samenzang in duetten van
Dnrcoll, Mozart, Vrank on C. v. Retincs
der dames Haitsma Muiier en Koolhoven,
die treft door eenheid en muzikaliteit,
had by het talrijk publiek eon zeer groot
succes. Dc heer Reiualda mocht vooral na
de pauze met zyn romaneo van Wiener-
stei voel byval oogstou. Dat hy over voel
teehuiek beschikt, bewees hy met zyn
Czardas van Monti.
De vereeniging Cremcr had twee een-
actera hoe verontwaardigd kon myn
oude vriend Róssing zyn, als hy dit ger-
mantome hoorde! voor haar rekening
genomoo. Ik ben den heorsn J. G. de Haas
cn Th. van Haaren en mej. M-.es van
Norden zeer erkentelijk voor de vlotto,
vlugge wyze, waarop »y Intermezzo heb
ben gegoven. De scène met de telefoon
werd door de tweo heeren zelfs bijzon
der goed gespeeld en mej. van Norden
maakto van het lezen der brioven en hanr
pruilen iets heel aardigs. De heer De
Haas toondo weer welk een goed speler
hy is! Het was een genoegen na3r zjjn
beschaafd, fijn spel te zien. Maar
het was KamerspelJ Hij vergat, dat zyn
tokst over het voetlicht moest gaan cn
daardoor lanceerde bij niet genoeg. Dolf
kan wat meer en Frans wat minder ge
ven, dan zullen zy beter naar elkander
toe spelon en zal er meer eenheid in hun
spol komen. Ook knnuen sommige gedeel
ten moer worden „uitgespeeld". Jk ge
loof, dat bot sunccs er grootcr door zal
worden.
Aan het slot kregen wy op dezen
avond zoo waar een „première": „De
Spelbreker" van den heer H. Bakker, bet
verdienstelijk werkend lid van Cremer.
De heer Bakker noemt zyn stukje een
„vroolyk gegeven". Wil h\j daarmee in
zyn bescheidenheid zeggen, dat het enkel
oen „gegeven" ist Dut de heer Bakker
zeker talent heeft voor hot dilettanten-
toonoel te schrijven, bewees hy in het be
gin vau zim stmkjo. Met minder kluchtig
heid en meer realiteitszin zou hy echter
meer bereiken, in het begin kondon wy
aan pa cn 111a Gevers en vooral aan Lucie
golooven. Later werd het ons minder ge
makkelijk gemaakt. Do visite met o.a.
„pa" lezend in de kr. nt deed we! erg
onwaarschijnlijk aan en de waarschijnlijk
heid won er niet op by do komst van
Waller. Maar de heer Bakker weet ving
een type te schetsen en ook een dialoog
te schryven, die het op het tooneel wel
doet. Hy wuke echter tegen te veel her
halingen eu al te onwaarschijnlijke kluch
tigheid.
Hot 6tukjo is door Cremer onder regie
van den schrijver alleraardigst gespeeld.
Dat Cremer met de dame3 -Stam en Van
Norden tweo goede, jongo ingénoes rijker
is geworden, zullen do loden Donderdag
op een Cabaret-avond zeker tot hun ge
noegen bemerken, Mej. 8tam was als liet
vrijpostige bakvijchjo uitstekend, natuur
lijk, los, levendig en jong. Do heer 8iuits
vond in pa Gevers een rol om „van te
smullen". Hy had er zijn nasaal stem
geluid weer voor van den zolder gehnald.
Mcvronw Gevers secondeerde hem naar
weusch. Do heer Bakker had zich maar
in do huid van Trip uit De gescheiden
Echtgenoot te steken om een perfecte
Jacob van Boem te zyn. In den he Wil-
debocr bezit Cremer oen heel poe
nenr. Hij maakte van den brutalen le-
vensvor-zekeringagent werkelijk een „ty
pe". Do heer Van Haaren had het be
scheiden rollolje van den „spelbreker"
op zich genomen en deed dit met het
uoodige aplomb.
Er is oin het stukje van den heer Bak
ker dikwijls gelachen en ik ben zeker, dat
ht. Donderdag crescendo zal gaan. Do
heer Bakkov kan dua over zyn succes te
vreden zyn,
J. B. SCHUIL.
Buitenland
Bit dsn Duttschen Rijksdag.
DE PROPACAMOAREDE YAN DEN
RIJKSKANSELIER DR. CUHO.
De Rijkskanselier Cuco verklaarde
in zijn programma-rede, het te betreu
ren, dat de soc.-dem. nog niet bereid
waren bevonden lot actieve medewer
king in zijn kabinet, terwijl hij dc hoop
uitspiak, dat het toch nog tot eensge
zinde samenwerking zou komen van
alle krachten, welke de staat bevat.
Duitschiand moest te midden van
gelijkgerechtigde volken weder een
staat worden, die door eigen kracht tn
volgens eigen recht leefde. 'I hans
zucbte het onder overmatige lasten,
zooals dc schuldeischei s zelf en de des
kundigen op het gebied der wereid-
cconomio hadden vastgesteld. Daar
door was ook het productie-vermogen
van Duitschiand ten zeerste verzwakt,
zooda'. het in den aanstaanden winter
dooi een catasti ophaal economisch ver
val bedreigd werd. Volgens het woord
„Eerst brood, dan schadeloosstellin
gen", was behalve een politiek van
zelfbehoud vooi de natie noodzakelijk;
dit moesten ook de vroegere vijanden
langzamerhand inzien cn inzonderheid
was bet tc wenschen, dal de Verecnig-
de Stalen daarvan begrip kregen, zon
der wier ondersteuning een oplossing
met denkbaar was.
De kanselier verklaarde daarop, dat
zijn kabinet zich absoluut zou houden
nan de nota der vroegere regeering van
3 November en vast besloten was,
baar programma te vertegenwoordigen.
He', aannemen der Duitsche voorstellen
was het logische gevolg der erkenning,
die ook Poincaré in zijn laatste Kamer
rede tot uiting biacht, dat Duitscbland
oogenblikkelijk niet meer kan beta
len. Dc Duitschc regeering wil ecue,
eerlijke, zakelijke, Duitsche politiek voe
ren, zonder de wachtwoorden eeaer
Oost- of West-politiek in het oog te
houden. I11 aezen zin zou het echter
ook nooit bezet Duitsch gebied prijs
geven.
Dq kanselier eindigde met dc woor
den, dat hc: kabinet eensgezindheid ta
arbeid wilde, en dat de hoogste pres
tatie en medewerking tot grondslag zoa
worden genomen. Duitschiand kon on
derdrukt worden, maar niet te gro.itis
gaan, wanneer het zichzelf niet opgaf
Persoonlijk beloofde dc Rijkskanselier
zijne vertrouwelijke betiekkingen tot d«
economische leiders in het buitenland
thans onmiddellijk voor het Duitscha
Rijk vruchtbaar te zullen maken.
De rede, welke levendigen bijval ver
wierf, ontving menigmaal blijkbare
bewijzen van instemming en werd
slechts nu en dan gestoord door kreten
der communisten.
(Jit nadere berichten blijkt, dat tl»
rijkskanselier over den 8 urigen ar.
beidsdag verklaarde
He' is reeds als een economischs
noodzakelijkheid erkend, dat de arbeids
tijd wettelijk cn wel op basis van d -:i
aciiturendag als norn(S arbeidsdag en
met toelating van weuciijk omschrcveu
uitzonderingen langs den weg van co>
lecttevc arbeidsovereenkomsten of met
medewerking der au onteiten gereg.:..'
moet worden. By deze regeling *<tl
voortdurend rekening worden gehoud-n
met de bij de grondwet gewaarborgio
bescherming van den arbeid ea dc ver
dere ontwikkeling van het arbeids-
reent, omdat alleen bij een bevredigcoJ
sociaal recht de economische noodzake
lijke volle krachtsontwikkeling moge
lijk is.
Het beginsel van zoo hoog mogef-jk
opgevoerde prestaties en van zoo grolt
mogelijke zumigheid zal de regeermg in
het bijzonder in het openbaar huislui
den toepassen. Daarbij zal getracht
worden cm de belastingen zoo veel mo
gelijk bij dc bron te heffen, dat dd
belastingaanslag door u tbreidmg van
den dienst steeds betrouwbaarder woidt
en dat de inning der belastingen wordt
bespoedigd, ten einde dc zekerheid .e
hebben, tiat voor den achtersiaihgcn be
lastingschuldige door Jateie betaling
met slechtere marken geen voordeel
ontstaat. De regeering is het met do
Huis eens, dat ook de zwaarste off ei 3
niet mogen worden geschuwd.
Daarop volgden de verklaringen via
veiscneidene partijleiders. Dr. Bre
scheid, vercenigde sociaal-democrn,-
sche party, veritiaarde o.a.
„Een oplossing der xegeeringscrisi-.
be:eekent he: lot stand komen der re-
geenng-Cuno in geen gevai. Dc btn f
van Cuno, waarin hy verklaarde 1
kaoinet boven de partyen te willen vor
men, is ietwat ltaliaansch cn doet tiert-
keu aan dc vorklauogcn van Mussoltni,
dat hy dc partijen inet noodig nee t.
Under groote vroolijkiieid nep B:c.l-
scheid, toen deze wootden protest u't-
lokten bij dc democtaicn „Mijne liee
ren democraten, ik bevestig u gaaic:-,
dat gij geen Mussolioi'sz ijl.'
laccidaad, g.ng lireitscncid voort, i?
het kahutet-Cuno geen kab.net boven ci«
partijen, maar een vermomd kabinet
der burgcrliike arbeidsgomeenscn-.;i.
Het was hem in tie regeenngsverk;,-.-
ring opgevallen, dat er slechts luul
evejjijes werd gesproken over de
scherinmg der republiek.
Brertscoeid gat voorts uiting aaa d«
instemming der sociaal-democraten me:
het feit, dat de nieuwe reseering zi-1
stelt op het standpunt van tie Doia ..m
dr. Yvirih aaa de Commissie van li. ;-
stei, hetgeen echter niet beteekent,, dit
de socialisten vau nieemug zijn, dr:
Cuno m staat zal zijp. om dezen koers ie
houden.
Maar dc rijkskanselier zal op /::r
krachtigcn tegenstand bij de sociaal-j-.-
muciaien stuuen, wanneer hij van de
zen koers afwijkt. Pogingen voor een
volkomen opheffing der „Zwangswin-
schaft" zullen eveneens krachtig be
streden worden. Aan den acfciurenu::>»
mag niet worden getornd.
Breiischeid sprak vervolgens ov:s
den'nieuwen minister voor de Voedsel
voorziening, dr. Müller-Bonn en oeleo-
de. tcrwyl er groote beweging in 1
Huis heexschte, kritiek uit op d:ens ti'
trekkingen met de „Sondcr btindlc: 1
uit het Rijnland.
De afgevaardigde van het Centrn:i
dr. Marx, stemde niet in met het ncsa-
lieve deel van do rede van dr. Brc
scheid, cn zeide Thans staat de vij
and voor dc poorten, daarom mag men
geen partijtwisten voeren. Het zijn rli
socialisten, die duor hun uittreding u t
cc coalitie, de regeeriogscnsis in hex
leven hebben geroepen. Hij wees t'o
bewering van de hand, dat het Centunn
streelt naar een heerschappij van hst
kapitalisme. Ook bestreed hij de v.. -
den van dr. Breiischeid, dat het nieuv-s
kabinet een kabinet dei burgerlijke ar
beidsgemeenschap is. Marx verklaag*
niet tc zullen ingaan op de aanval:,m
tegen dr. Müller-Bonn. Ii ijbegroettc
met instemming de verklaring omtrvnt
de eenheid van het rijk met waarbor
ging van het eigen karak'.cr der ver
schillende landen cn eiscoie van dc c-
geenng m de eerste plaats een krach
tig optreden legen zwelgerijen cn
weelde.
Opmerkelijk positief was de veri.'ui
ring. welke dr. Hcrgt namens 1c
Duitsch-nationale fractie voorras cn
waarin er op werd gewezen, dat in Jo
samenstelling van de mcuwo regeermg
en dc voorgeschiedenis van haar on
slaan icokcnen te zien zijn van ccn ver
betering der politieke tocstauden. D»
Dui'sch-r.ationalen zuilen in geen ge.nl
een voortzetting der venrulliugspoliiv.k
ten koste van net vermogen van
Duitschc volk goedkeuren. Hij nof"' n
het ecu Hinken stap in dc goede ii.'li»
ting, dat in het kabinet geen soci.".: -
ten zitting hebben. De Du-tsch-natio-i i-
len zyn bereid om het dc nieuwe regeo»
ring mogelijk te maken dc regcci ;j-
zaken waar le nemen.
Dr. Schiffer (democraat) sprak zijn
leedwezen uit over dc rede van dr.
Breiischeid, die niet in het belang van
het land is en met in overcenstemmingr
is met den ernst van het oogenblik.