Over de grenzen.
Stadsnieuws
Met Tooneel
40e jaargang No. 12107
Verschijnt dagehiks, behalve op Zon- en Feestdagen
WAANDAG 27 NOVEMEER 1922
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek wa
is (kom der gemeuuie) 13.671/,. Franco per post door Nederland 13.871/,. Afzonderlijke
lustreerd Zondagsblau, voor Haarlem en omstreken f0.67Vi; franco per post f0.65. Post Giro 38810.
Uitgave der N.V. Lourens Coaler, Oiracteur-Hooldredacteur J. C. PEEREBOOM, Telefoon 3082
BIJKANTOOR voor Santpoort, Velaen, Velseroord, Wljkeroog, Umuidcn,
AOVERT^NTIENVan 15 regels f 1.75iedere regel meer 36 Cte. Reclames 60 Cts per regal. B^
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-adveiteutiën van Viaag en aanbod van 1—4 regels 60 Lts
per plaatsing, elke regel meer 16 Cts. A contant buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie en Administratie: Croote Houtstraat 83. Telefoonnrs. Redactie 600 en Administratie 724
Beverwijk enz. DRIEHUtZERKERKVVEG 2, VELSEN, TELEFOON 3521
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN.
EcRSïE Bi-A0
Agenda
HEDEN.
MAANDAG 27 NOVEMBER.
Waaggebouw; Tentoonstelling Kunst
tij ons Doe. 10—1 uur.
Schouwburg Jaiisweg: Ensemble
Jac. Sluiters: „De OheDol".
Museum van KunstuijverheidBin-
nc.ii; uiskunst 10—4 uur.
reu-room Luxor 1 neater, Groote
Houtstraat's middags 3.306-30 eu
's avonds 810.30 Doneert.
Cinema Palace Foyer Middag- en
Avuudconcerl ..305.30 en 811 uur.
r,ioscoup- voorst©11 Lu pen
Cl o e me n d a a Hotel Vree-
bui- ooeiibarc vergadering teeen de
oi.uerw ijs verslechtering. 8 uur.
Beverwijk: Vergadering van
de uemceuleraad, 7.15 uur.
DA 8 2d NOVEMBER.
Stadsschouwburg, WUsousplein.
Het Sohouwtoniieel„Aio ie maar 'n
verleden hebt", 8 uur.
Sol'."uw burg Janoweg: Ensemble
J u- S'uiters „De Oliebol".
WuaggebowuTentoonstelling Kunst
tij ons Doel", 10-4 uur.
Museum van Kunstnijverheid
Birnenhuiskunst 104 uur.
Tea-room Luxor Theater, Groote
Hou'straat 's middags 3.305.30 en
'3-wonds 810.30: Concert.
Cinema Palace FoyerMiddag- ea
Avonconcert 3.305.30 en 811 uur.
Luxor-Theater, Groote Houtstraat
Bi'. 1, oopvoorstelhng, 8 uur.
Schouwburg' De Kroon, Gr. Markt
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Cinema-Palace, Groote Houtstraat
Bi. io|.voorstelling, 8 uur.
Scala-Theaicr. KI. Houtstraat 77
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Definitiefvoorloopig
iets kan definitief of voorloopig w e
zen. liet Kijk heelt evenwel een der
de mogelijkheid ontdekt,, definitief
voor oopig.
omdat iie fiscus ten aahter is met
zijn werk zendt hii voorloopige aan
slagen rond, om, zooals hij pleegt te
leggen, de belastingschuldigen in de
gelegenheid te stellen het verscnui-
fligde op l.id te betalen beter zou
zijn: om het Kijk in staat te stellen,
het verschuldigde op tiid te ontvan
gen-
..,.a onzer heeft dan zulk een biljet
ontvangen, waarop staat dat het een
voorloopige aanslag is, maar daar-
bii, nog wel gedrukt: „overeenkom
stig de aangifte". Dit is ons niet dtii-
de ijk. Dc belastinginspectie aan
vaardt een aangifte of zij aanvaardt
die niet- in liet eerste geval zendt zij
een aanslagbiljet uit overeenkomstig
de aangifte, in het tweede geval
stuurt z-ii een voorloopieen aanslag
en neernt zich voor; de aangifte tog
eens onder de loupe, te nemen, laat
dus de uitdrukking „overeenkomst!;
de aangifte" weg. Te allen tiiiie heoft
die uitdrukking immers beduid, dat
de inspectie met de opgaaf genoegen
Het eene en het andere is dus niet
elkaar in strijd. Maar liet mooiste is
nog, dat het verboden is. op een
voorloopigen aanslag te reclameeren!
Stei u voor: in' t vorige jaar was uw
aangifte vijfduizend gulden, dit jaar
zendt de inspectie een voorloopigen
aanslag tot hetzelfde bedrag, maar
door de ongunst der tijden is Le*
maar vierduizend. En reclameeren is
verboden!
Ja, als de aanslag te hoog is, wordt
later het verschil wel terug betaald.
reclameeren we dadelijk. Men kan
er ons toch niet voor hangen?
De wijsheden uit Den Haag zijn
dikwii s verrassend.
Jammer maar, dat een mensch er
eerbiedig zijn hoofd voor buigen
moet.
De aarden pot en de ijzeren
Nieuwe Maatregelen.
De dienst der telegrafie, die vroe
ger gratis aan kowpneuen, fabrikun-
tcn en anderen aan een bijzonder
tweoue aores ue telegrammen liet be
zorgen tüe buiten kantoortijd aan
kwamen, vordert daarvoor in de toe
komst uertig gulden per jaar.
Dit is vreemd, omdat in elk geval
de bezorger even zijn hersens moet
luien worsen om Le bedenken' waar
liij een telegram bienyen moet, ter
wijl hel adres builen kantoortijd
evengoed dicuter bij als verder al kan
wezen, vorgeloken bij hel kantoor
adres.
Maar ten slotte moeten we nog
dankbaar wezen voor de beschikking,
llad ae telegrafie niet evengoed veer
tig gulden kunnen eischen? Of vijftig?
Of zsetig6 Menschen die veel te'e-
graminen ontvangen m o e t en die
immers buiten kantoortijd wel aan
een tweede adres laten bestellen.
Dus dankbaar! Naar wij vernemen
ziin nog andere maatregelen in over
weging. Firma's, die wenschen dat
de besteller netjes ziin petje voor den
patrocn afneemt, betalen daarvoor
jaarlijks een recht van tien gulden,
idem voor den procuratiehouder vijf
gulden, heide bii vooruitbetaling.
Voor zachtjes aanbellen bij het be
zorgen van late telegrammen zeven
gulden vijftig. Voor lelefoneeren
(door een ambtenaar om den ge
adresseerde langzaam q-p een slechte
tiiding voor te bereiden vijf en twin-
tie gulden.
Dit zijn slechts enkele van dp voor-
pe«fe'de maatregelen. Er komen er
nog meer. Handel en nijvenheid gaan
immers zóó best, dat er nog heel eo»d
een naar van die geniepig© belaslink
jes bij kunnen.
Wat in Haarlem ont-
breoKt.
Do dood, do onverbiddelijke, heeft
schrijver dezes uil jaar tweemaal
naar begrual plaatsen geweunt, in
steuen Kieiuer dan-de onze: Alkmaar
en zaaiiuaiu. Op heide is een ge
bouwtje, beslaande uit een groote
atuner of K-eiue zaai, uiterst suuyei
gemeubeld met een branuende au-
cne', een aantal stoelen, een tafel,
waarop een aar ai water en glazen.
Hier komen de familieieueu en
vneuuen, zoodra zij uil de voigkoet
sen zijn gestapt; daar vinden zij au-
uere belangstellenden. Wie het woord
wil voeren, kan dat nier doen. intus-
schen is de kiel uit den lijkwagen
geïnd, de ietuer van de begrafenis
somt waarschuwen, de stoei brengt
den doode naar zijn laatste rust
plaats.
liet is eenvoudig en waardig. Maai
zooicts bezitten wij op de liaarlem-
sclie begrampluals nieL Daar wach
ten de belangstellenden in ijzigen
wind of zwiependen regen, wie spre
ken wiijnoel dat doen aan de open
gioeve, Tegenover een hein onver
schillig aangapende menigte
Waarlijk, er ontbreekt een ontvang
zaal op onze begraafplaats.
Hadden wij indertijd liet geld.
waarvoor het Mausoleum, die Tempel
der IJdelheid, gesticht is, liever voo;
een eenvoudige ontvangzaal besteed!
Maar daarover klagen helpt niet
meer en nu aandringen op zoo'n ge
bouwtje zal niet baten wij moeten
zuinig zijn.
Misschien vindt spoedig een ge
fortuneerd man den weg naar zijn
lid veiaoiui wei tenor uetciciiii. i
wanneer? Hoe mei de finci.s portefeuH e: er werden in de laatste
werkt, weten we nu wel; daarom",'"'™ w8l„e!? schouwburg en oen
weerde hii immers inlst de voorloo- J0™" °P Stadhuis aan de gemeen-
pi~« aanslagen int e«clionken.
Neen, als ons een te hooge voorloo
pig© aanslag wordt thuis gestuurd,
LAUSANNE- EEN NIEUW" KABI NET IN DUITSCHLAND. MINIS-
TERVERVOLGINGEN.
iSr is dus weer eene conferentie, do schijnt te zijn, namelijk dat dc Tur-
zooveelste ia vollen gaug. En een,
die ouder allo moeilijke besprekingen
van de iaatsto jareu zeker met de
minst moeilijke is. En ook lang met
de minst gevaarlijke voor do rust in
arm, geteisterd Europa, liet grooto
gevaar komt natuurlijk van de zijdo
van den overmoedigen Turk. De ver
metele overwinnaar, die een volkomen
£arveuu is ia de diplomatiek, getuige
et optreden van Angora na de con-
fercutic te Moedania. Er moge van
Turksch standpunt iets voor te zeggeu
zijn geweest, om de winst maar vast te
verdeelen, voor de Entente-accoun
tants de balans hadden geteekend,
maar de schaduwzijden van deze poli
tiek zijn ook niet weg te cijferen. Na
het eigcnm.-n.htig Turksch optreden
is veel geschreven over de gespan
nen verhouding t sschen de geallieer
de bondgenooten onderling.Dat in den
■chrik en teleurstelling van het eerste
oogenblik deze indruk govestigd werd,
Was niet verwonderlijk, maar het lo
gisch gevolg der gebeurtenissen moest
rijn een betore verstandhouding. En
deze is dan ook inderdaad gekomen.
De Entente herinnerde zich in dat uur
ken 111 den wereldoorlog verslagen
werden en dal er nog zoo iets als
een vredesverdrag bestaat. Nu houden
J 3 groote Entcnto-staten er niet van,
door een urn.der groote natie zoo
maar gezaincblijk bij den neus te
worden geuomcu. Toen wij dus ver
namen, dat do drie geallieerde minis
ters het te Terntet waren eens ge
worden, hebben wij gemeend ons scep
ticisme, dat zei„ja natuurlijk, dat
zeggen ze altijd" tot zwijgen te moe
ten brengen en nu eens wel vertrou
wen in deze overeenstemming te moe
ten hebben. Ais wij met reeds lang
beu waren van conferenties, zou deze
nog onze extra belangstelling kunnen
wekken, door de omstandigheid dat
twee zeer jonge regeeringen, de
Engelsch-conservatieve en de Itali-
aansch-fascistiBche er een rol van be-
teekenis spelen, terwijl mede een feit
van belang is„ dat deze beide zoowel
als de Fransche regeering kort voor
Lausanne elk een flink vertrouwens
votum van hun parlementen meekre
gen. Het geallieerde front te Lau
sanne is op dit oogenblik liecht en
sterk, daaraan behoeft niet getwij
iets. dat Turkije geheel vergeten feld te worden, hoewel dit natuurlijk gevolg had.
nog niet behoeft te beduiden, dat de
lurken met een kluitje in het riet zul
len worden gestuurd. Integendeel, de
Entente heelt reeds zeer vergaande
concessies toegezegd Maar de lurken
zullen zich nu ook wel wachten voor
overdrijving. Zij zouden er miSBchien
een nationalen triomfdag in Koustan-
tinopel mee kunnen bereiken, maar
terzelfder tijd dc gebeele wereld te
gen zich krijgen.
„Turkije voor dc Turken" is een
heel mooi beginsel, maar dan moet er
ook eerst uitgemaakt worden: Wat
Turkije en waar wonen de Turken
Deze overweging doet al dadelijk een
landstreek^ als West-Thracie verval
en, dat haar traditie en bevolking
liet Turksch behoort te worden. Zoo
zijn er meer Turksclie eischen waar-
by het streven naar een Groot-Turkye
voor den dag komt. En hiertegen ma
ken de geallieerden front, waarbij zij
krachtig gesteund worden door de ove
rige Bdlaan-stalen, 'die druk bezig
zyn het oude bloc te doen herleven,
ilat indertijd aan de Turksche impe
rialistische idealen een einde maakte.
En al gedragen de Turken zich u'an
ook te Konstantiuopel als heer en
meester, al behandelen zij de gealli
eerde hooge commissarissen en gene
raals daar als „quantités négligables",
al trachten zij ook te Lausanne nog
munt te slaan uit de vroegere ver
deeldheid in de Entente, tenslotte zul
len zij zich toch wel wachten voor te
groote provocaties, al was het alleen
om een herhaling van den Balkanoor
log van 1912 te vermijden. Aan dien
oorlog hebbeD de heeren geen aange
name herinneringen. Wanneer zij gere
kend hebben op de belangenverdeeld-
heid in den Balkan, waar iedere staat
vergrooting van grondgebied
droomt, zal deze illusie in de laatste
dagen toch wel verdwenen zijn.
Overigens is men, na de slechte on
dervindingen met verwarrende berich
ten op vorige conferenties, er te Lau
sanne toe overgegaan, de eigenlijke
onderhandelingen voorloopig niet open
baar te maken. Wat ook zijn nadeden
heeft, daar er thans allerlei geruchten
erspreid worden, die, in aen regel
als vermoedens geboren, tot vaststaan-
ue feiten opgroeien, om na eeu boel
kwaad te heoben gesticht, als verzin
sels een plotselingen dood te ster
ven. Afwachten is dus de boodschap-
De heer Guno is er in geslaagd een
kabinet te voruieu en heeil ïu den
loop der vorige week zijue regeeriugs
verklaring in den Rijksdag reeds ui-
gelegd. Veel nieuws is naar aanlei
ding daarvan met te vermelden, nieu
we gezichtspunten werden, zooals
trouwens te verwachten was, niet ge-
opeud. De nakoming der schadever-
guedmgsverplicbtiugeu wordt door dc
nieuwe regeemig gebaseerd op de
laatste nota van den vorigeu Rijks
kanselier aan de Commissie van
Horstel. De nieuwe kanselier zelf
schijnt eeu zeer aangenaam man te
zyu, die een krachtigeu indruk
maakt. Het is nu maar de vraag of
ny zyn, in welgekozen bewoordingen
gekleede regeeriugsverklaring ook in
dadeu zal weten om te zetten, die
uuitschland uit de ellende en 2yn
schuldeischers althans aan een gedeel
te hunner vordcriug helpen. Len bo-
veumate zware taak heelt deze nieu
we regeering, die aan den arbeid ge
zet wordt met een ongekende meer
derheid, zooals na de debatten over
de regeeriugsverklaring bleek. Een
weinig voorkomend incident vond
reeds plaats, toen de leider der ver-
eenigde socialistische partijen de op
neming in het kabinet van den heer
Muller becritiseerdc, die een dor lei
ders zou geweest zijn van dc sepa
ratistische beweging in het Rijnland.
Den Rijkskanselier werd gevraagd een
onderzoek in te stellen naar de ante
cedenten des heeren Müller en den
volgenden dag werd diens aftreden
reds aangekondigd.
Maar behoudens dezen misgreep,
slaagde Cuno er in een kabinet sa
men te stellen, dat, zoo niet met
thousiasme, toch met instemming door
de verschillende partijeu, behalve
dan natuurlijk de communisten, ont
vangen werd. Of het een lang leven
zal hebben, is eene andere vraag.
Onder de Balkan-staten schijnt het
gewoonte te zuuen worden, ministers,
uie met voldoen, lees ministers die
aan het bewind waren tydens een
ongelukkig afgeloopen oorlog, voor
den rechter te dagen en zoo dit in
overeenstemming niet hun fouten of
misdaden mocht blijken te ziju, ter
dood te veroordeelen. Bulgarije is er
mee begonnen, Spanje is daaruu aan
t berechten uer verantwoordelijken
voor de Marocco-debèele gegaan en nu
ia zoowaar Griekenland gevolgd met
rijn ministers, die voor de laatste ne
derlaag tegen dc Turken verantwoor
delijk kunnen worden gesteld. In Bul-
garye heeft men 11a vele moeilijkhe
den, besloten dc kwestie aan een
volksreferendum te onderwerpen en
volgens de jongste berichten schijnt
'het Bulgaarsche volk in groote meer
derheid voor de veroordeeling van de
leden van niet minder dan drie oor
logskabinetten te hebben gestemd. In
Griekenland gaat het o- k al niet zon
der moeilijkheden- Hier is de berech
ting aan een krijgsraad opgedragen
en er schijnt goede kans te bestaan
dat deze verscheidene oud-ministers
ter dood zal veroordeelen. De Engel-
sclie gezant heeft zich met dc kwes
tie bemoeid door een een nota aan de
Grieksche regeering te zenden waarin
verzocht wordt in geval van lc:-dood-
veroordeeling dit vonnis niet vol
trekken. Tusschen regeering en liet
nog steeds bestaande Revolutionnair
Comité ontstond op dit punt ook on-
eenigheid, wat eeu Kabinctev
Op zichzelf beschouwd is eene der
gelijke vervolging in een constitutio
neel land, waar de koning onfeilbaar
is en de ministers verautwoordelyk
zijn, natuurlijk volkomen in den vorm.
Maar een mogelijke uitbreiding van
deze gewoonte zou toch wel eens tot
•esultaat kunnen hebben, dat het ambt
van minister minder ge ambieerd
wordt dan vroeger.
P. W. P.
ONZE TIJDINGZAAL.
Wegens de voorbereidingen voor
onze Sint Nlcolaas-tentoonsfelling,
die a.s. Woensdag gehouden wordt,
zal onze Tijdingzaal Dinsdag den ge-
iheelen dag gesloten zijn.
TELEFOONGESPREK TUSSCHEN
HAARLEM EN LONDEN.
De vonge week ia in Amsterdam
gepoogd, door middel van den onder-
zeeschcn telefoonkabel van Holland
naar Engeland een telefonisch -canrek
met Londen te voeien. Die Dodingen
ziin in de hoofdstad niet al te beet ge
slaagd. Verder den eenige kceren
„Hallo, haFoaan weerskanten,
bracht men het r.iet
Zaterdagavond tusschein aoht en
tien uur heeft men het ook te deaor
rtede geprobeerd.
Na eenigen tiid waolitens werd ailer-
eorst aensluitme verkregen met de
„Timee". maar de men. die daar aan
bet toestel stond, bogreen bliikbaar
niet. waar het om ging. hoewel zeer
dtuidediik in het Eneelsch gezegd
erd. dat het een eerste pee5"- ^ofd.
om een telefonisch gooprek tusschen
Londen en Haarlem tot stand te
brengen. Toen hii hoorde, dat liii
ai rak met ..Haarlem bij Amsterdam"
antwoordde hii. dat die HoL'nndfeohe
correspondent, te nine o'clock wel aan
het toestel zou komen. Deze is even-
we! niet gekomen.
Toen werd nansHiithic verkregen
met de ..Dailv Graphic" éhet Hol
'andsch consulaat kon niet bereikt
worden)eerst was het een aanhou
dend hallo-geroeptoen herhaalde
men daar eiken zin. die hier t-oopro
ken wend. maar een behoorlijk ge
sprok kon niet gevoerd worden.
Reede werd gewanhoopt aan het
wctnlagon van de poftng, toen te
kwart vóór tien nog oen aansluiting
verkregen werd met het. poetkn-ntooof
te Londen
En toen was bet resultaat orceins
heel goed.
De man van de post begreep hoed
=*oed dot hii -rv->k met iemand uit de
..town of the bulbgrowers'en de
stad van Frans Hals. Hii deelde ver
der een toe bb'izondieri- mee, no-
melïik. dat het daar Zalerdagavond
oold waadat Lloyd George met va-
oantie gegaan was: dtat er eenige be
langrijke voetbolv/edotri'den geeneeld
waren en dat er op dla-t oogtaibiik
weer hevig in Ierland gevochten
werd.
Het gesprek eindigde te tien uur met
een zeer duidelijk ..Good bvel".
Deze pi oef mag dua vrijwel als ge
slaagd beschouwd worden.
Z:i zal dezer dagen nog eens her
haald worden: men hoopt dan aan
sluiting te kri'gen met het Hoiland-
sche consulaat.
HAARL. ARB. TOONEELVER.
„VOORUITGANG". Deze vcrceni-
ging gaf Zaterdagavond j.l. voor haar
leden, donateurs enz. een zeer goed
geslaagde opvoering van „De man
de greppel", drama in 5 bedrijven
Inte Onsman.
Deze geschiedenis speelt in Rusland
vóór en gedurende de revolutiedagen
en geeft een beeld van de verschillende
typen die daaraan hebben meegewerkt.
De man uit de greppel is de zwerver,
die zijn dagen en nachten doorbrengt
in de greppels op het land en in
slaapsteden. Diens heele optreden
haat legen de bezitters. Later is hij een
van de leiders van deu opstand; op het
oogenblik van de voldoening der wraak
moet hij deze opgeven door den dood
van zijn slachtoffer. Teekenend is even
wel de liefde van den zwerver voor
Mara, haar zoons en den kleinzoon.
Knap gespeeld wordt er ook door dc
beide broeders, die geheel verschillen
de ineccn voorstaan. De eene is de vu
rige volksmenner, de ander wil net
langs kalmer wegen bereiken. Een
wootd van lof voor haar spelen mag
in hel bijzonder niet onthouden wordci
aan de vertolkster van de 10I vai
Sonja Wardof. Zij bewoog zich zesi
makkelijk over het tooneel.
Het zou ons ie ver voeren als we elk
afzonderlijk gingen bespreken, genoeg
is hei te zeggen dat alle medespeien-
den het hunae tot het succes bijdroegen.
Ze hadden allen ijverig gestudeerd, zoo-
dat het geheel vlot van stapel liep. Er
moest eenige malen „gehaaid" v.orde1
Een dankbaar gestemd publiek woo.
deze uitvoering bij, die niet x;
nalaten „Vooruitgang" tot voordeel rc
zijn.
BAZAR VOOR GEHEELONTHOUDING.
Door de Ned. Vereen, tot Afschaffing
van Alcoholhoudende Dranken wordt een
bazar gebonden m het gebouw ,.Het
Blanwe Kruis-"' aan de Oude Groenmarkt,
waarvan de opbrengst moet dienen
styving der kas, maar die bovenal de
propaganda ten doe! heeft. Zaterdsgavoud
werd in tegenwoordigheid van een lid van
't hoofdbestuur, onze oud-stadgecoot de
heer Ploeg, dezo bazar geopend door den
voorzitter der afdccÜng, der. heer
Kruyff.
Do groote zanl van ,,'t Blnnwo Km!
was mot groen en bloemen versierd, afge-
whaeljj door schilden met spreuken op
den strjjd van den alcohol betrekking heb
bende. Den heer Liepkon Snoek komt de
eer toe van deze artistieke versiering, die
veler aandacht trok.
Den geheclen avond was het zeer druk.
Do bezoekers werden bezig gehouden met
pianomuziek en voordrachten van don
heer G'hr. Voshard. In tusschen mochten
zich de dames en heeren, belast met don
verkoop der artikelen verheugen in een
drnk bezoek aan hun stands, waar men
allerlei artikelen kon koopen, die die
nen kunnen voor St. Nicolaas of Kerst
geschenken. De kinderen konden zich ver
maken met sjoelbakspel, grabbelton, tom
bola enz, Ook is er ecu tentje waar men
,de wereld in 't klein" kan zien, een bjj-
iondere en mooie attractie.
Maandagavond zingt het geheclont-
houderskoor „Kunst Adelt" en Donder
dagavond speelt de mandolineclub „Apol
lo" ter opluistering.
Wjj moenen dan ook dat deze ba-
r wel aan het goede doel zal beant
woorden en kannen ieder, die sympathi-
t met het etreven der Ned. Vereuni-
guig, aanraden eens een kijkje te gaan
nemen.
CUR8U6-AVOND. Morgen, Dinsdag
houdt do Loge Plaats voor Allen een cur-
vond in het gebouw van den Prot.
Bond.
Als spreker zal optreden de Heer L.
Broekhuizen, hoofd der bijzondere school
Lsger Ouderwijs met het onderwerp
Alcohol en Degeneratie". Lichtbeelden
zullen de lezing verduidelijken. De toe
gang is vrjj.
Uitgaan
„Somtijds zijn droonun
openbaringen van Cod."
Men schrijft ons
Donderdag 30 November zal het Aui-
sterdamschc Schouwtooneel, onder lei
ding van Vincent Berghegge in de
Gein. Concertzaal alhier een eucharis
tisch tooncelspel van Don Pedro Calde-
ron de la Barca, in de vertaling van
Monseigneur A. J. Gallier, opvoeren. Da
spel mocht zich tijdens het Eucharistisch
Congres te Amsterdam en ook elders
groote belangstelling verheu
gen en oogstte een groot succes èn bii
de pers èn het publiek.
In dit stuk zullen optreden dc dames
Betty Hooy, Corry de HaasRoosen
daal, Jeanne Verkadc, Rina Göihc, cn
dc heeren Vincent Berghegge, Johan
te Wechel, Jan Boezcr, Huib. Orizanü,
Theo Vink, Louis Oortliuys e.a.
PERSONALIA.
Op dc vergadering der Alg--
.oeene Synodade Commissie der Ne.l.
Herv. Kerk is lot lid van de spoedconi-
missie benoeond ds: C. J. van Paaesea,
van HaarJcm.
Voor het examen apotheker-assistent
is geslaagd mej. G. J. M. Tempelman te
Beiniebroek,
WETTE GUILiJERT.
Dezen zomer had ik het voorrecht
met Claire Waldorff in een zelfde
pension in Beieren te logeeren. De
naam ClaireWaidorff zal oen meeaten
Hollanders en aus ook mijn lezers
wellicht weinig «.«gen; maar wan
neer gij in gezelschap van een Duit-
scher en vooral van een Berhjner
haar naam uitspreekt ,zal hij zijn
oogen van purè vreugde even dicht
knijpen en met ieta van gelukzalig
heid in zijn stem tot u zeggen; „Ach
ja, die Clairchenl Die Clairchen ist
famoe!"
Claire Waldorff wordt wel eens
dit ter verduidelijking de Duitsche
Yvette Guilnert genoemd! Zij is de
meest bekende en meest talentvolle
„diseuse" uit Berlijn! In DuKsohe en
Engelse ho chansons is zij onovertrei-
felijit; zij is een Duitsche beroemd
heid.
Op een avond sprak ik met haar
over Yvette Guilbert. Plotseling zat
zij recht, haar levendige oogjes 1 le
guanen te schitteren, over haar ge
zicht kwam een g.auö van vearuk-
king.„Yvette Guilberi?"zei ze en naar
warme stem trilde van nauw-inge-
houden emotie „YveUe Guilbci; is
een genie! Zoo'n talent wordt mis
schien eens in de 2Ü0 jaar geboren.
Ik heb maar éen \grlangen: haar
nog eens te hooren en te zien' Wat
die vrouw met éen worrd, met éen
gebaar kan uitdrukken, is zóó gewel
dig, dat ik voor haar zou kunnen
knielen! Yvette GuUbert is voor mij
de grootste kunstenares van de
reld!"
Zoo sprak de beroemdste Duitsche
diseuse over hare Fransche kunst
zuster. Aan dit gesprek met Clain'.
Waldorff dacht ik Zaterdagavond te
rug, toen ik Yvetto Guilbert na 0
jaar voor het eerst weer zag. Even
was er in het begin een zekere angst
in mij, dat na de prachtige herUuie
ring, die ik aan haar vroeger optre
den had bewaard, deze avond (mij
een teleurstelling zou brengen. Het
was in „Le voyage de Marie et «ie
Joseph a Bethiéem" wel duidelijk te
ho >ren, dat de tijd haar stem niet
gesjiaard had. Maar toen ik haar
hoorde en zag bij de woorden „II
est né! II est né le dlvin Enfant!"
ging er een schok door mij heen. Ik
voelde plots de aanraking van het
genie en het juichte in mij: „Neen,
neen, zij is niets veranferd! Zij is
nog altijd do groote. onoverti oH. r>
kunstonnresl" Zooals Yvette Guilbert
de verrukking gaf dor vrouw, die bet
l wonder van het moedor worden heeft
ondergaan, zoo kan zij het alleen.
In de pauze wilde men mij doen
geiooven, dat in Parijs in dea iaal-
fcten tijd naeeruere aitislen optreoi-11.
die iu iicueilde genre grooter Kunst
geven dan de Yvette uuilhert vuu
thans. Als dut waar wu«, dan drie
werf gebeneuijd Parijs! I I Maar
het i e met waai', het k a u niet waar
zijn, omdat gemeen maar by uitzon
dering geboren worden. e.ke
vrouw zou in enkele regels bet lij
den van Jezus met zulk een intensi
teit kunnen weergeven, zoodal men
er biéck eu stil van wordt, zooais
Yvette Guilbert het Zalcruag deed in
„La Passion de Jésus-Ciirist"? Vtat
geef ik er om, of de zangslem niet
weiluideud is —zij is net bij Yvette
Guilbert trouwens nooit geweest
wanneer het allenhoogsle, de ziel van
de kunstenares zich machtig aan uiij
openbaart.' Is haar mnuisch en plas
tisch vermogen nog niet even groot
als vroeger.' Is haar zeggen nog mei
van een wonderlijke kracht.' Er was
éen oogenblik toen zij. ais gebro
ken ond 'C het gewicht van het krui»
over het tooneel smg dat mij ster
ker trof en dieper ontroering schonk
aan heel het Oberammergauer Pas
siepsle had gedaan. Nooit zal ik meer
vergeten, zooals Yvette Lubbert daar
stond, alsof het leven langzaam uit
haar wegvloeide, toen zij de woordeu
Vous verrez mon sang découler
tout long dc mc-s membres.
nooit boorde ik oen smartkreet, zo*
fel en zoo innig als toen zij de woon
den uitte:
En hoe fijn en teer werd „La le
gende du St. Nicolas". Welk een ver
schil van expressie telkens weer in
de regels:
II étuit Irois petils enfants
Qui s en allaieiit glaner aux champs.
En hoe subliem werd van haar het:
Je croyois ötre en paradis!
Was het niet, of een kinderstem uil
het paradijs lot ons kvvuiu? Welk een
wonderbaarlijke maclil van „zegge 11
toonde zij luioi 111 etii ch.uiaoii uis:
„Pouryuoi ine bat mon uiuri
Was het niet verrukkelijk, zooais
zij quusi-vei wonderd de zaal inke.-k
en dan die woorden, telkens weer
precies raak, „imiocenteiijk" lan
ceerde? Waar zou dc vrouw te Panis
wat zeg ik op tie heele wereld
te vinden zijn, die met zoo gee?liga
gebaartjes en zoo expressief gc/icri»
„Les Ennuis du nioïne «le M011L1::-
don" voordroeg, die zóó fijn genuan
ceerd, zoo vol rijke afwisseling tel
kens zingt:
Dites, dites, dites inoi.
Si je suis belle, moi?
telkens weer anders, met verwonder
lijke zekerheid de v r o u w in al haar
versclicidéidicid ons voor oogen too-
verend. Het was prachtig cn prach
tig.
Wij hebben „Le Cycle du Vin" her
haaldelijk van Pisuisse gehoord.Maar
wat werd «!it lied, gezongen door
Yvette Guilbert plotseling heel km
ander?, ondanks haar stem. Welk
een élégance, welk een Fransche gr.-u
tic bij de regels.
Do branche en grappe,
Lu voi.A la jolie grappe.
Je zag den wijnlros in haar hand!
Je zag later de vrouw van het land
met ue mand op ueu rug over net ïoo
neei gauu. je arvuK ücii wxjn meae.
En hoe kostelijk werd iiaar geoaat
bij den regel: „De bouche en ven
tre
zonder dat het eon oogenblik ordi
nair werd.
Wat was in: Ecoutez jeunee lil
les' naar spel met <ie naald niet lijn
en exquhc, hoe Frouoch geestig en
levenu werd neel dit emmson, zoo
als vette uuilhert prucnUg stceus
op het rhytme van de muziëK uat
acteerde.
En ten slotte, welk een machtige
voordraciit in „Maibrougli s en va-b
en guerre"* Het weid een groot aan-
grijpend drama, zoouls zij het ons
voordroeg.
Yvette Guilbert was ditmaal met
acht leerlingen gekomen. Uok zij heb
ben werkeujk kunst gegeven ik
denk hier bijvoorbeeld aan de zeer
mooie „Imageries des Cuthèdrale*
prachtig van costuuin, gebaar. De-
weging en zang, vol wijding en v.m
werkelijk Miudeiiteuwschen gtiji, aan
"de geestig uitgevoerde „Kondes des
Poupées' mum persoonlijk «urn
mij een kee.e avond met Yvette Guil
bert nog liever geweest.
Ik herhaal, wat Frans Coenen vóór
jaren schreef: „Voor twee uren kunst
van Yvette Guilbert geef ik een huif
tooneelselzoen cadeau!"
J. B. SCHUIL.
VROUWENPRO. AGANDA. Dooi
de S.-D. Vr.club zal op 12 December
een vergadering TOT vrouwen wor
den gehouden, die gewijd zal zijii aan
de propaganda voor de coöperatie.
De heer v. d- Sluis, secretaris v.m der»
coöperatieven bond, zal •preken. Nv
deze vergadering zal door de vrouw* n
huisbezoek voor het doel worden ge
daan bij de leden van do modcrue ar
beidersorganisaties.
