De aarde als Leldsthe (lisct
vele aardbevincen in 1923?
Naar aanleiding van dc jongste aard
beving, welke de kusten van Chili heeft
verwoest en duizenden slachtoffers
maakte, schrijft Abbé Th. Moreux, di
recteur van het observatorium te Bour
ses, een belangwekkend artikel over
dit onderwerp in de „Petit Journal",
zoo leien wij in De TeL
Wij weten, zegt deze geleerde, dat de
aarde voortdurend in beweging is, tn
dat elk jaar gemiddeld 30.000 aardschok
ken worden geregistreerd. Het kan ech
ter niet worden betwijfeld, dat er pe
riodes zijn waarop deze aardbevingen
talrijker zijn dan gewoonlijk. Uit de
statistieken blijkt nu dal de aardbevin
gen talrijker en heviger zijn gedurende
het koude seizoen dan gedurende den
zomer, cn meer des nadits dan over
dag. meer des ochtends dan des avonds
voorkomen. Deze feiten hebben abbe
Moreux cr toe geleid te onderzoeken of
de zon niet een daadkrachtge werking
zou uitoefenen op de inwendige mete
orologie van de aarde.
De vaiiccrende warmte van de zon
kan geen invloed uitoefenen, aangezien
de temperatuur zestien meter beneden
de oppen-lakte merkwaardig constant
blijft; volgens de waariemingen van
abbé Moreux komt echter van alle ver
schijnselen die samengaan met het pe
riodiek vcelvuldiger voorkomen van
aardbevingen de electriciteit der atmos
feer in dc eerste plaats.
De eloctriciteit zou dus dienen als be
middelaarster tusschen de zon en de
aardschokken, d.w.z. tusschen de ver
schijnselen van de zon en de samen-
nek kmgen van den aardbol.
Abbé Moreux vergelijkt nu de aaide
met een reusachtige Lcidsche flescn.
Wanneer men de eiectrische lading van
de fiesch laat varieeien, varieett ook :t»
gelijke verhouding het inwendig volu
me. Wanneer men de buitenste garni
tuur van bladtin laadt, vermeerdert he
volume, cn omgekeerd.
Op de aaidp speelt de atmosfeer pre
cies dezelfde rol als het uitwendige
bladtin; de aardkorst stelt het glas van
de flesdi voor, en de inwendige beklee
ding is vertegenwoordigd door de kern,
weike in dc eerste plaats uit metaal-
acnugc substanties beslaat.
Wanneci dus de elect ris che ladiug
welke van de zon komt in onze atmos
feer grootci wordt, krijgen wij in dc
korst een neiging om uit te zeuea.
Wanneer echter de electriciteit vermin
dert, gedurende den winter of zelfs tn
dc tweede helft van den nacht, ver
toon-. de korst neiging om samen te
trekken; door niets wordt dus deze on
derlaag, welke drukt boven de kern,
weerhouden, en hierdoor ontstaan ver
schijnselen van verzakking en daling,
en als gevolg aardbevingen.
Abbé Moieux voorspelt voor 1923 een
groot aantal aardbevingen, waarmee nu
ree-Js bet begin is gemaakt; Amerika
heeft reeds tol betaald, en ook te Mat
seille werd een tamelijk langdurige
aaidscfiok geregistreerd. De verzak
king begint altijd bij de Middellandschc
Zee, maar over korten tijd zullen vol
gens abbé Moreux ook Japan, mis
schien de Antillen, of Mexico, Turkes
tan onder aardbevingen te lijden heb
ben.
Indien de aardbevingen sterk ge
noeg zijn zal ook Frankrijk eenigen in
vloed ondergaan, gelukkig onschade
lijk, want evenals Nederland, heeft ook
1- rankxijk niets van aardbevingen ic j
duchten.
een aanslac verijdeld.
Naar de „Russ-Press" meldt, is het
de Berliinsohe politieke poïiüe per
soonlijk gelukt een aanslag op een
Russisch politieke persoonlijkheid,
dio tot de democratische riohtima be
hoort, te verijdelen. De samenzweer-
ders behoorden tot die Russische mo
narchistische kringen en zijn geest
verwanten van de personen, die in
dertiid een aanslag pleeeden op Mil-
iockof en Nabakof.
HET WERKLOOtiHEIDS VRAAG
STUK IN ENGELAND.
Domino Pickering, een der leiders
van do provinciale werkloozen, die,
zooals gemeld, te Louden bij een bo-
kooging wegens verzot tegen de politie
werd gearresteerd, verscheen voor
•het centrale jjolitiegercckt. Tijdens
de korte behandeling van zijn zaak
schoolden enkele honderden werkloo
zen samen voor het gerechtsgebouw-
Aan dominé Pickering, die bij het ge-
yen van getuigenis weigerde den eei
af te loggen, werd slechts een borg
stelling opgelegd om gedurende twaaif
maanden de openbare orde niet te
verstoren.
In zake de plauuen der regeering
ter bestrijding der werkloosheid
wordt nog gemeld, dat de regoering
tevens voornemens is om in den loop
van hot huidige fiscale jaar een be
drag van 70 millioen pond te bestem
men voor den aanleg van nieuwe ver
keerswegen, voornamelijk rondom
Londen, liet ministerie voor Ver
keerswezen is bezig dienaangaande een
werkprogram samen te stellen in sa
menwerking mot dc plaatselijke be
sturen, aan wie subsidie zal worden
hebben. Dan Is het wel tijd dat het
ding eens afgedankt wordt en rust
krijgt, dunkt me. Jij bent bij die ge
legenheid gewond, Jack, als lk me
goen herinner?"
„Tot twee keer too"-
„Ja".
„Maar zóó somber heb jc er toen
toch nooit uitgezien zoo ongeluk
kig en lusteloos uecu Jack, in die
dagen was je heel anders, en toch liep
je ue cene wond na de andere op...."
„Toen was ik nog jong", zuohtto de
majoor.
„Bah!" riep de Kolonel en strooide
door de opwinding zijn snuif op den
vloer, „ik zeg onzin, man belache
lijk! Jong. Je bent nu jonger don jo
ooit gowecst bent en cr ontbreekt al
leen maar een vrouw aan om een
Jongeling van je te maken neem
mijn raad aan en trouw!"
„Nooit!" zei de majoor en balde de
vuisten.
„Onzin!" riep de Kolonel al snui
vend 11 it. „Ik ben jc vriend. Jack en
liet is mim plicht er voor te zorgen,
dat je gelukkig trouwt en ik zal er
nok zeker voor zorgen. I-Iet huwelijk
van man en vrouw is is is
het huweliik! Daar heb je nu bijvoor
beeld die kleine mevrouw Wadhurst
in Sevenoaks een figuurtje, Jack.
en mooie oogen r-n aanbiddelijk
neusje. Heb je wel eens op haar neus
verleend, op voorwaarde, dat de fSö-
blieko werken voornamelijk worden
uitgevoerd in districten, waai- de mees
te werkloosheid heersclit. en dat de
helft van de noodige arbeidskrachten
wordt gerecruteerd uit losse arbeiders.
Het Uity-bestuur van Londen zal
zijn plannen verhaasten om tegenover
de St. Paul's Kathedraal een nieuwe
brug over de Theems te bouwen.
In Lancashire wordt onder meer ge
sproken over het aanleggen van een
nieuwen weg tusschen Manchester en
Liverpool.
draadlooze noodseinen
voor cognac.
Ten gevolge van het uitbreken van
influenza aan boord van het s.s. „Pre
sident Roosevelt" der United Staies
Lino ontstond aan boord gebrek aaa
cognac. De patiënten werden streng
geïsoleerd, zoodat men er in slaagde, de
ziekte tot de officieren en dc bemanning
te beperken.
Toen de laatste druppel cognac op
was, naai men de draadlooze telegrafie
te baat, die ook bij deze „scheepsramp"
uitnemende diensten bewees. De
scheepsdokter seinde namelijk naar
l'lyinouih, dat de quaranlainebool vaa
die haven twee flesschen cognac mee
moest brengen, hetgeen geschiedde.
nieuwe arrestaties in de
oekrajine.
Het Oekr.iiiensohe blad „Swoboda"
maakt melding van ni6uwe arresta
ties od groote schaal van Oekrajie-
ners door de Poolsche boaettingspoli
tie in Oust-Galicië. Ondjir die gear
resteerd en bevinden zich weder gym
nasiasten van 13 tot 16 jaar, evenals
hun leeraren. In de gevangenis te
Lamberg hielden den gevangenen
een demonstratie tegen het feit. dat
zij zonder verhoor gevangen waren
gezet. Zij schreeuwden urenlang zóó
luide, dat men het in verscheidene
gedeelten der stad hooren kon. Dins
dag begon het proces voor een uit
zonderinesreohtlbaiik tegen twee
Ookraiieusoho teerlingen van oen
„ReaJschule", die ervan beschuldigd
worden. den Poolscihen president
van eon verkiezingscommfosn'e te héb
ben vermoord1.
Rechtszaken
een onbestuurbare motor
fiets.
Een 33-jarige bouwkundige wilde op
29 Augustus op de Groest tc Hilvci-
sun zijn Harley Davidson in beweging
zetten. Daartoe liep hij naast den mo
tor om er vervolgens in gang op ie
willen springen, zooals hij dat gewoon
was. Door de gladheid van den m^d-
derigen weg gleed hij uit, de moto»
sloeg aan, hij kon het stuur niet mee»
vasthouden, de motor schoot voorui*.,
reed een goede 10 meter, sloeg links om
en raakte tegen een fiets, waarop een
vader, die op zjjn bagagedrager zjjn 5-
jang zoontje had zitten. Beiden sloe
gen legen den grond het kind werd
ernstig gewond opgenomen en overleed
kort daarna ^ian het bekomen letsel.
De bouwkundige stond Maandag t.-.
recht voor de Vierde Kamer der Rech'-
bauk te Amsterdam wegens het veroor
zaken van dood door schuld.
Het O. M. waargenomen door Mr. II.
F. Wolfson, noemde, volgens liet ver.
slag in De Tel,, de uitvinding van de
motorfiets nullig, maar aan het mis
bruik, dat van die nuttigheid wordt ge
maakt moet men paal en perk stellen.
Spr., d:e zelf indertijd motor reed,
noemde dc wijze, waarop bekl. zijn
H. D. op gang bracht, roekeloos. Of
dat bekl.'s gewoonte was, doet niets lei
zake. Die gewoonte was dan roekeloos,
zooals spr. b.v. roekeloos* en ontoelaa -
baar oordeelde de wijze, waarop auto's
in vliegende vaart van Damrak over den
drukken Dam naar Rokin rijden. Door
bekl. schuld is de motor losgeslagen
en beheeiloos geworden.
Den wielrijder wordt verweten, zooals
tijdens het verhoor bleek, dat hij stil
bleef staan, doch spr. kan zicli vol
komen verklaren, dat men wacht oni is
zien wat die onbeheerdo motor doet
Spr. achtte een strenge straf noodig en
vorderde 4 maanden hechtenis.
De verdediger Mr. 15. E. Asscher be
streed, dat op deze dagvaarding een
veroordceling zou kunnen volgen, daar
niet voldoende de oorzaak van het onge
luk is omschreven.
Toen dc motor door onverwachleu
gastoevocr aanzette, had bekl. ilij keuzo
tusschen óf zijn armen en beencn ie
breken óf den motor te laten schieten.
Hij kon toen niet beoordeelen, waar de
motor heen zou slaan.- Voor de schade
aan derden joegebracht, mag hij niet
aansprakelijk worden ges eld.
Sedert 1914 rijdt bokl. op een II. D.,
en hem is geen roekeloosheid aan tc
wryven. Het deed pl. leed hier vcele-r
te moeten constateeren, dat onvoorzich
tigheid lag bij den vader, die op zijn
carrier, niet vastgebonden, een 5-ja-
ng kind meevoerde. Pl. ging zelfs zoo
ver dit ergerlijk te noemen.
Bekl. kwam m een noodtoestand ou
hem stond niets anders te doen. dan
den motor los te laten. Pl. concludeerde
nadat hij enkele aDaloge gevallen in
de jurisprudentie behandeld had tot
1 vrijspraak.
gelet?"
„Neen!" bromde dc majoor.
„Hm!" zuchtte de Kolonel. „MLs-
soliieu is het jouw smaak niet. Nu,
dan is er nog Lady Ld la Fly te een
weduwe, Jack ook eau buurvrouw-
van je aardig gezichtje, heldere
oogen, rijk en
„Schei uit!" snauwde de majoor.
,Ja maar, Jack!" zei de Kolonel
verontwaardigd en strooide weer inet
snuif. „Je bent vreeset ijk lastig en 111
de contramine! Al was ik de gedul
digste, zachtmoedigste en kalmste ke
rel- ter wereld, dan zou ik toch m'n
goeie humeur hijna verliezen, door
jou ellendige koppigheid, waarach
tig waar!"
De majoor grinnikte.
„Jou zachtmoedigheid is altijd oven
groot geweeet als je bescheidenheid
George", zei hij.
„Neen, maar Jack, hoor nu eens
ik wil je mijn eigen geluk niet op
dringen, maar als ik je daar zoo som
ber i-n lusteloos zie zitten, vergal je
al mijn genoegen. En om nu woer
eens over vrouwen te spreken over
vrouwenrokken
1 „Neen, George als 't je blieft niot
meer
„Maar kameraad, een rok moet een
nil moeteen rok is aha!"
Op dit oogenblik werd er geklopt en
toen de deur open gtng kwam do ser
geant de kamer in en bleef in de hou-
Binnenland
df expeditie naar
n1euw-cuinea.
Descr dagen heeft de kapitein-lui
tenant ter zee Kremer, commandant
der expeditie van 1S61 naar het bin
nenland van Nieuw-Guinea (van het
Noorden uit,, een door lichtbeelden
opgeluisterde voordracht over dien
tocht gehouden voor leden en genoo-
digden van het Kon. Ned. Aardrijksk.
Genootschap in Artis te Amsterdam.
Den 15en April 1921 werd het defini
tieve telegram van het Indisch Comi
té tot doorzetting ontvangen en spoe
dig daarna begon de opvoer der vi-
vrea langs den ouden weg, voorloopig
tot 1450 M- hoogte. Toen werd gewaoht
op aanvulling van dragers. Kapitein
v. Arkel ging eind Juli opnieuw op
weg naar de Swarl-vallei, «11 verkreeg
weder zeer vriendschappelijke aanra
king met de bevolking
Spr. vertelde van de groote waarde,
die een soort Katjes-schelp In 't berg
land bezat, hetgeen reeds gebleken
was bij de aanraking met de bevol
king in Nov. en Dec. '20. Het bleek,
dat deze schelpen de rol van geld ver
vulden en dat de te voren zoo moei
lijk te krijgen varkens in overvloed Ie
koop waren, hetgeen zeer ten goede
kwam aan den opvoer der benoodigd-
heden. Van Arkel had zich te Pionier-
bivak verzekerd van 6000 schelpjes, die
bijna alle verhandeld zijn.
Na verhaald te hebben, dat hij zelf
met den geoloog dr. Hubrecht den
31 den Aug. van Pionier bi vale vertrok
met een aanvulling van 40 Dajaksche
dragers, nadat de etlmograaf dr. P.
Wirtz hen eind Juli was voorgegaan,
vertelde spr. van het levendig tafereel
in het bivak aan de Dika bij hun aan
komst bij Van Arkel, waar honderden
Papoea's met vrouwen en kinderen te
genwoordig w aren. Hij had toen gele
genheid eenige prijzen te noemen,
waarbij bleek, dat een groot varken
op 10 schelpjes, d.L 20 cis. Hollandsch
kwam te staan.
Do Papoea-dragers droegen voor
één schelpje, d.i. 2 ets., van 's mor
gens 6 uur 30 tot 's middags 2 a 3 uur
do vrachten, maar vertoonden wel
eens neiging om door den boel neer
te gooien een extra-3chelpje af te dwin
gom Zij brachten de expeditie via Ba-
liein en over een kam van 3720 M.
naar de typische boven-Baliem-vlakte
en op de rauwo noordhellingen van de
Centrale keten. Men kreeg een denk
beeld van de verrassing aan den lei
der en zijn tochtgenooten bereid, toen
zij de VVilheimina-pas op ilOO M. door
gaande, zich in eens op de zuidhelling
van den „graat" bevonden en dus
baast zonder het te weten dezen berg
rug gepasseerd hadden. Op het hoog
ste punt van den Wilhelminatop von
den zij de in 1913 opgerichte pyramide
van Fransschen Herderschee-
Hun verbazing was groot, toen een
tot nog toe steeds aanwezige glet-
scher op de zuidihelling verdwenen
bleek op een enkel groot blok ijs na,
waarvan de oorzaak waarschijnlijk
een hevige aardbeving op 10 Oct. was.
Voorts deelde spr. mede, dat het door
den Wilhrimina-pas voerende pad een
verbinding vormt tusschen Noord- en
Zuid-Nleuw-Guinea.
wijziging van de stoomwet.
De Geldersche Industrieele Club
heeft in een adres aan de Eerste Ka
mer verzocht het ontwerp van wet
tot wijziging en aanvubing van dc
Stoomwet niet goed te keuren o.a. op
grond daarvan, dat de industrie niet
opnieuw belast mag worden met de
kosten van een overheidsbemoeiing,
hetgeen onbihijk is, nu dc huidige
constellatie in het industrieele en nij-
vorheid8leven allerminst een nieuwe
verzwaring van lasten gedoogt of
rechtvaardigt.
hollandsch:
De Telegraaf schrijft
Een onzer lezers mocht van een
Beiereche firma de volgende kaart
ontvangen
ÜEDLE!
Send mii alspblieft franco en vrij
van spesen als niet vei nLietentJe sen
ding" tot kenzo van dio het geheelie
porto terug aan mij vergoedt wordt
eene kleine proef van Uwe voort
brengselen. Er kcunen in aanmerking
Vazen met de han-i geschildert (Por
ze lain), dozen, casetten, parure van
kuneügen aard, kussens met de hand
t?c boivknet. damestasjes (Wat ge
wen scht wordt asiebliift anderstrij
ken).
Asiehlieft nouwkeurig adress apge-
ven en onde rteekenin g.
Het mooiste is, dat hierbij een
"brief ter verdtoidiaüükine govoegd
werd. waarin onder meer gewaagd
wo-iclt van menig, wat aan die naar
schonken zeikende klant met groote
gestes als in gedaantes volmaakte
schepping swordt nieuwe kunstnij
verheid apblaast en goedkeuring
veigt".
Extra duidelijk getypt komt dan de
meded-ed'.ing„heeiemaal niet ver-
pi ichtone frauko hier franko".
Het slot io a-'s volgtU. W. Edlo
ding staan.
„Meneer", zei hij.
„O Zeb!" zéi de Kolonel, terwijl hij
hem strak aankeek. „Sergeant Zeb
wat is een rok?"
Ue sorgeant keek verbaasd naar lord
Cleeve, toen naar het plafond, streek
nadenkend langs zijn kin en sprak: I
„Een rok, meneer, is eon ding, waar I
een vrouw niet buiten kan eneen
man hoort er ook een to hebben, een
vrouw bedoel ik".
De kolonel zette zijn glas neer, gooi
de het hoofd achterover en schudde
van het lachen.
„Aha, oho!" riep hij tenslotte uit,1
en bestrooide zichzelf en a Lies om hem
heen weer met snuif. „0 Zeb, je hebt
gelijk, ie hebt gelijk dat moet ik
onthouden. Hoor je dat, Jack oho,
halin!" en hij brulde weer, terwijl de
majoor glimlachte, grinnikte en niet
te gen staande zijn rib en zijn verband,
lachte tot sergeant Zebedee hem vol
zorg vroeg om op te passen, en aan
kondigde dat Sir Benjamin Tripp,
I.ord Alvaston, de heer Marchdale,
Sir Jasper en Kapitein West waren
gekomen om liem op te zoeken en
naar zijn gezondheid te införmeereu.
„Nu, laat ze dan maar binnen ko
men, Zeb laat ze maar binnen ko
men", zei de majoor een beetje buiten
ndem, „en breng een stuk of zes fles
schen met die gele etiketten
„De gele... ahal" zuchtte de Ko-
vraeoncfe nioh hot dezlön doel© van de
bi jitl gomde kaartte illen dienen beveel
Lk aan U."
Wo hebben op het gebied van cir
culaires veel meegemaakt, maar zóó
lets is cms noff nooit onder do oogen
eekomen.
Kerk en School
TIJDELIJK PERSONEEL RIJKS
SCHOLEN.
Naar het Hbld. verneemt, Loeft do Re-
gooring een wijziging gebracht in do re-
goling der bezoldiging van hot tijdelijk
poroonool aan Rijkskweekscholen, rjjka-
leoracholen, rijksnormaallessen, en do'
daarnun verbonden voorbereidende klas
sen, en de rykslagere scholen. Tot nog
too gold voor dat personeel tweeërlei
regeling, naar gelang van de groep waar
toe het behoorde. Onder de eerste groep
waren ondergebracht die door het Rjjks-
schooltoezicht tijdelijk werden belast met
het geven van onderwijs ingeval van va
cature of by ontstentenis van een vas
ten ouderwijzer. Deze personen ontvin
gen de bezoldiging, welke zjj zouden ge
nieten indien zij vast waren aangesteld,
zonder uitzicht op periodieke vorhoogin-
gon. Tot de tweede"* groep behoorden de
onderwijzers die door den Minister voor
een bopnald tijdvak zijn benoemd, en wier
positie geheel gelijk was aan die der on
derwijzers in vasten dienst. De onderwjj-
zors der eerste groep znllen nu met in
gang van 1 Januari a.s. de minimum-be
zoldiging ontvangen (aanvangswedde)
zonder aanspraak op periodieke verhoo
gingen; voor die der tweede groep gaat
dozo regeling op 1 Mei 1923 in.
Koloniën
PER ZEILJACHT DE "WERELD om.
Momenteel ligt te Belawan het tachtig
ton metende zeiljacht „Wisdom II",
eigendom van den Amerikaanschen
auteur van reisbeschrijvingen en publi
cist Edward A. Salisbury in gezelschap
vau do heeron Colonel M. C. Coopor, Ed
ward Burghard en Duke Zeiler een reis i
om de wereld, goheel voor zijn gonoogen i
cn om stof op to doen voor publicaties1
van zijn hand, op welke wereldroia hij 2
jaar her uit San Francisco vertrokken is.
De bcmanuing van het jacht bestaat,;
volgens de Sum. Post, geheel uit inlanders
van de Fitsjï-oilanden en van Tahiti, on
der commando van kapitein Nelson Tay
lor. Zeiler, die filmfotogTaaf is en in deze
kwaliteit ook de Stephenson expeditie
meemaakte, vindt op deze reis stof te
over voor opvoedende films en heeft ook
tor Oostkust, waar het gezelschap in het
geheel een anderhalve a twee weken ver
blijf zal hebbon gehouden als het over
oen dag of wat afreist, menigo opnamo
gedaan.
Tot dusver is de reisroute als volgt ge
weest: San Francisco, Seaon, do Salo-
mons-cilandcn, de Nieuwe Hcbriden
Nieuw-Guinea, Bali, Java en Singapore,
waar tien maanden oponthoud genomen
werd, omdat de heer Salisbury even voor
1 particuliere aangelegenheden terug moest
naar Amerika. Van hieruit zal het eerst
gaan naar Zuid-Siam, vervolgens via Cey
lon «nar Somali en Abessinic, dan zal do
Middellandscho Zoo doorkruist worden en
vervolgens gnat het terug naar Amerika.
In „Asia" ecu Amerikaanscho goillus-
teerd periodiek verschijnen beschrijvin
gen van deze reis en daarin zal ook een
artilcol over Sumatra's Oostknst komen
te staan. "Want het gezelschap heeft het
oponthoud hier zich ten nutte gemaakt,
Siantar (de kolonisatie), hot Tobameer
en do Hoogvlakte bezocht en zal nog zijn
aandacht geven aan verschillende onder
nemingen. Colonel Cooper, die ons be
zocht, was geor to spreken over de Oost
kust. Medan noemde hp rochtaf do zin-
dolijkste stad vau het geheelo Oosten; hot
wegennet over do Oostkust roomdo hij ten
zoorste en hij zeide voorts getroffen to
zijn door do wijze waarop het bestuur hier
omgaat met de Inlanders, een voorbeeldig
koloniale rogcertactiek. Ook over de
vriendelijkheid welke het gozelsohap zelf
van de zjjde van de bestuursambtenaren
hier ontvangen heeft was de heer Cooper
met dankbaarheid uit.
EEN MONUMENT. Ter gelegenheid
van het bezoek vau den g.-g. aan de Pa-
manoekan- en Tjiasemlandcn word aan
den mond dor Blanakan-rivior oen een
voudig monumentje onthuld, bestaande
uit oen ruw bckapto, afgeknotte pyramido
op een vierkant voetstuk, waarop aan de
voorzijde naar wij aan De Loc. ontloenen,
staat gebeiteld: „De verruiming van do
uitmonding der Blanakan-rivier, een der
werken tot afwatering der gronden van
do Pamanoekan- en Tjiasemlandcn kwam
gereed op 23 October 1922. Op dien da
tum werd het werk bezocht door Zjjn Ex
cellentie den gonverneur-genoraal van
Nederlandsch-Indië inr. Dr. Fock."
Psrs-OverzlGlit
psychopathen.
Mr. van Dullemen, ambtenaar bij
het openbaar ministerie te Zierifczee,
schrijft in het Weekblad van liet
j Recht:
Sinds jaren wordt aandrang uitge-
Icnel „als het dezelfde is als de
vorige keer, diat is pure zonneschijn
in de flesoh, het zal je goed doen, ke-.
rel
„Neen, Georgo
„Stil Jack als jij niet me© wilt
drinken, doe ik het 00b niet
„Maar George
„Malligheid, Jack. Dat zul je je
ouden vriend toch niet willen weige
ren!" De deur ging nu open en het
gezelschap kwam binnen met veel ge
zwaai van hoeden, gewuif met rïj-
z weep e 11 en gerinkel van sporen.
„Majoor d'Arcy!" rigp sir Benjamin
uit „uw zeer onderdanige dienaar.
Lord Cleeve eveneens do uwe! Op
mijn woord, majoor d'Arcy, het ver
heugt me, dat ik u niet ernstiger ge
wond aantref, na uw wanhopig ge
vecht met nogên bloeddorstige ruwe
kerels
„Vier, sh- Benjamin
„Er wordt overal verteld, meneer,
dat het er twaalf waren, maar ik heb
gehoord dat het er negen
„Ze waren met z'n vieren", herhaal
de de majoor kalm. „Maar heeren,
er is iemand van uw troepje verdwe
nen ik heb vernomen, dat de heer
Dalroyd weg is?"
„Ja, dat is 200", antwoordde March-
dale op klagenden toon, „hij is weg
met achtduizend gulden van mij en
nog meer van Alvaston en dan nog
„Maar wij zijn ook nooit gelukkig
oefen cl óp regeerfng en Tweede Kamer
om eindelijk eens te komen tot 'be- en
afhandeling van d z-g- psyoliopathen-
ontwerpen. Mag lk in dezen strijd oen
steun zijn en opnieuw met eenige ge-
vaillen uit de practijk aantoonen hoe
noodzakelijk een voorziening is?
Alle drie gevallen deden zich op
één zitting der arrond.-rechtbauk te
Ziorikzoe voor. Geval A betrof een 17-
jarigen jongen, schuldig aan het mis
drijf van art. 244 Sr. In de stad. Rot
terdam geplaatst geweest op een
school voor achterlijk© kinderen, liet
men op het .dorp liem maar zoo'n bee
tje zitten, zonder hem iets te kunnen
bijbrengen. Kan nauwelijks lezen en
schrijven, lichamelijk sterk uitenst
6uggiesti'ber, kortom een ongelukkige
imbeciel. Maarals zoovel en van de-
zo pensonen in deze overgangsjaren
zéér gevaarlijk voor meisjes uit zijn
omgeving. Ik achtte mij niet verant
woord den jongen hier te laten en
eisobte ter-beschikking-stellen dor re
geering, waardoor hij wetlioht onder
streng toezicht en alléén onder jon
gens zijn moeilijke jaren zonder onge
lukken zou kunnen doorloopcn. De
rechtbank stelde blijkbaar méér ver
trouwen in het gezag der ouders, die
den jongen gaarne bij zich wilden hou
den en legde 2 m. gov. op met aftrek
van preventief, waardoor hij weldra
op vrije voeten was. Hoe echter zal
het afloopen? Ik vrees!
Geval B: hier hadden wij een uiter
lijk kerngeraonden boerenarbeider
van 23 jaar, evenwel, sinds eenigen
tijd en plotseling, een verwoed „ex
hibitionist". Hiervan zegt dr. v. d.
Hoeven in zijn „Psychiatrie voor Ju
risten", blz. 406, dat; „De meerder
heid der gevallen berust ongetwijfeld
op psychische afwijkingen", terwijl
'hij op blz. 411 aanraadt steeds deskun
digen te raadplegen. Wij wilden het
nog eens met hem probeeren cn de
rechtbank legde op 2 m. g©v. voor
waardelijk met tie bijzondere voor
waarde zich onder behandeling van
een medicus te stellen, 'n Hulpmiddel
tje, waarvoor een goede psyciiopathen-
regeerings iets beters zoude hebben ge
geven.
Geval C spreekt het sterkst. Hier be-:
trof het iemand, in den volksmond een
„goedaardige gek" geheeten, welke
de liefhebberij heeft, zijn kachel op
dermate gevaarlijke wijze met petro
leum etc. aan te maken, dut reeds
tweemaal een ontploffing was ont
staan, bovendien maakte hij zich
schuldig aan een mishandeling. De
beide deskundigen verklaren, dat d©
feiten hem niet kunnen worden toe
gerekend. Op mijn vraag of zij dan
een „krankzinnigen-verklaring" wil
den afgeven (dit schijnt voor h.h. dok
toren een zéér belangrijk verschil met
het eerste te maken) waardoor de man
ten minste „weg" zou kuimnn, ant
woordden zij ontkennend met do bij
voeging, dat zij hem daar loeit weer
binnen een week zouden terugzenden.
.Art. 489 B. W. gaf ons óók geen uit
komst. Wat bleef noodgedwongen an
ders over dan t© eischen ontslag van
rechtsvervolging met plaatsing in een
krankzinnigengesticht? De rechtbank,
waarschijnlijk lettende op die bijvoe
ging der h.h. doktoren, ontsloeg zon
der plaatsing in een gesticht te ge
lasten. Zéér wel verdedigbaar maar
intusschen loopt de vriend, die dri©
maal gevaarlijk bleek voor zijn omge
ving, weer vrij rond! wat kan men
anders zeggen, dan dat de Nedorland-
sdhc wetgever de maatschappij tegen
dezo „psychopath en" onbeschermd
laat! De Almeloeche rechtbank heeft
het aangedurfd in zoo'a geval de
zwaarste straf op te leggen. liet is de
vraag of daardoor niet het individuee-
le belang in de ernstigste mate is op
geofferd aan de veiligheid der maat
schappij. Mag en kan men niet sal-
va reverentia met evenveel, ja met
méér recht deze redeneering volgen:
zo personen in deze overgangsjaren
hel Ned. strafrecht en strafstelsel is
geschreven voor en berekend op vol
komen normale, toerekenbare perso
nen; voor de ontoerekeiibaren geldt
art. 37 St.; voor die groote groep van
personen, welke door hedcndaagsche
wetenschap en p roe tijk als verminderd
toerekenbaar worden beeohouwc, is de
Ned. wetgever in gebreke gebleven een
regeling te treffen. Zij zijn niet te
„straffen", zij gaan vrij uit
Moet de maatschappij dat aim den
lijve voelen? Moet eerst een „opzien
barende" moord door een dergelijk
persoon verricht worden? Moet de put
weer gedempt als het kalf verdranken
is?
In dezen tijd komt het „kosten"-
argument natuurlijk naar voren. Zijn
die werkelijk zoo groot? Bestaat niet
reeds de crfficieuse psychopathen ge
vangenis te Scheveningen, w aarin
men echter eerst na onnoemelijk lij
den wordt geplaatst. Maar al moot het
geld kosten, men is maatschappelijk
niet verantwoord deze personen vrij
te laten loopen en omgekeerd valt bet
moreel moeilijk te handelen als de
Almelose he rechtbank: het moet dus!
De justiticbegrooting is weldra aan
de orde. Caveant consulesEn van een
minister, die ons den politic- cn kin
derrechter schonk, moge cell nieuwe
i„daad" verwacht worden.
in het epel geweest, Tony", geeuwde
Lord Alvaston.
„Gelukkig!" sputterde Marchdale
„noem je dat dan geluk.
„Hm!" zei Sir Benjamin. „Het is
waar dat Dalroyd weg is, meneer, en
wel plotseling en ik wil ook riet
ontkennen dat zijn ihm - zijn ver
trek in zeker cpricht een opluchting
voor ons was, na die betreurenswaar
dige scène tusschen hem eu Viscount
Merivale
„En hij deed altijd zoo ellendig ge
heimzinnig", voegde Marchdale' er
bij, en die bediende van hem mis
handelde tui gewoonwegDairo/d's
kamer was vlak naast dc mijne en
ik weet dat hij dien armen ki'el den
laatster, tijd herhaaldelijk sloeg".
„Ja, dat is zeker vvaarl" riep Ka
pitein West uit. „Ik heb dien stum
per ook gehoord! Hij kreunde des
nachts van de pijn! Moer dan eens!
Hm!"
„En gisteren, net toen hij opsteeg
om weg te rijden, heeft Dalroyd hem
nog een trap gegeven buiten op
straat en terwijl wij er allemaal bij
stonden. En hij gaf hem niet alleen
een trap, noen hij had er blijk-
buar zelf nog plezier in ook het
was onbeschaamd".
„Ja, werkelijk, u heeft gelijk, on
beschaamd is het woord!" knikte Sir
Benjamin en tikte op zijn snuifdoos,
„en heeren. als het menscheliike oor
BnërleS ïoop Vragen
VRAAG: Heeft een kostganger liet
recht, als hij voor drie dagen of oen
week de stad uitgaat een gedeelte
van het kostgeld in te houden
ANTWOORD: Naar billijkheid al
leen dat gedeelte, hetwelk gelijk staaf
met wat zfjn koetjuffrouw zou heb.
hen moeten uitgeven aan levensmid
delen, maar de wet bepaalt daarom
trent niets.
VRAAG: 1. Kan oen wettige echt
scheiding zonder veel omslag, binneA
één maand geteekend worden?
2. Kan één schuldeisclier iemand
failliet verklaren en zijn wederhelft!
ook aanspreken om vordering?
3. Kan een huwelijk in gemeen
schap van goederen, nog veranderd
worden, in huwelijksvoorwaarden?
ANTWOORD: lo. Eene echtschei
ding wordt niet geteekend; die wordtj
door den rechter uitgesproken cn dat
kan als beide partijen medewerken
beëindigd zijn in 2 maanden of op
zijn snelst in 11/2 maand.
2o. Ja in den vorm aJthans dat
door uw faillissement al wat uw.
vrouw bezit die vermoedelijk in ge
meenschap van goederen met u is
gehuwd m dien faillieten boedel valt
3o. Neen
VRAAG: Wegens veranderen van
betrekking heb ik mijn vorige be
trekking tegen 15 October moeten op
zeggen, daar ik er wel op kon reke
nen, dat ik 25 October in een zaak,
die verbouwd wordt, geplaatst zou
worden. Het blijkt evenwel, det het
wel Decembere zal worden. Heb ik
recht op schadevergoeding?
ANTWOORD: Als uw nieuwe pni
lioon uwe opzegging van uw oude
betrekking heeft verlangd, u voor
spiegelende dat gij op den 25cn Octo
ber bij hem in dienst zoudt ifioeteiï
treden dan kunt ge van af dien
datum tot de aanvaarding der dienst
betrekking loon vorderen.
Maar is dit een gevolg van uw
éigen misrekening, heeft uw nieuwe
patroon daaraan part nog deel, dan
hebt gij geenerlei recht op loon noch
op schadevergoeding
VRAAG: Kan een persoon, die in
December twintig jaar wordt, mon
dig verklaard worden? Zoo ja,
waar moet hij zich vervoegen om
dit kosteloos gedaan te krijgen?
ANTWOORD: Ja maar dit zal be
zwaarlijk kosteloos kunnen geschie
den, omdat het belang bij deze meer
derjarig verklaring allicht groot ge
noeg is ook geldelijk gesproken dat
die met zeer hooge onkosten best b«
taald kunnen worden.
VRAAG: Is iemand verplicht be
lasting tc betalen, als hij zijn licL
maatschap der Ned. Herv. Kerk pet
brief heeft opgezegd? Hij ia gedoopt
en aangenomen.
ANTWOORD: De doop is geen cri
terium; de aanneming met daarop
ook nog na meerderjarigheid gevolg
de gedragingen, waaruit valt af te
leiden dat men zich als lidmaat be
schouwt (ter kerke gaan, avondmaal
bijwonen, enz. enz.) wel.
Heeft men tijdig vóór ingaan van
het belastingjaar nawijsbaar be
dankt, dan behoef! men geen belasting
meer te betalen.
VRAAG: Ik wcnscli te huwen,
maar krijg van mijn ouders geen toe
stemming. Tot wicn moet ik mij
wenden Zijn er nog kosten aan ver
bonden?
ANTWOORD: lo. Tot den kanton
rechter als gij meerderjarig zijt (nog
geen 30 jaar oud).
2e. Ja, maar geen hooge onkosten.
VRAAG: Mijn vader is overleden.
Heeft nu mijn moeder het recht, om
het meubilair weg te geven of tc
verkoopen aar. wien zij wil. Na mijn
vaders dood heeft er geen boedel
scheiding plaats gehad. Ook heeft zij
geen geld. Wij zijn met vijf broers en
zusters over, van wie drie gehuwd.
Mijn jongste broer i6 nog thuis en
zorgt voor mijn moeder. Heeft nu Jtfl
broer recht op den geheelen inboedel,
om dat hij voor zijn moeder zorgt?
ANTWOORD: lo. Neen want al wat
vader naliet behoort aan haar, de
kinderen samen, aangenomen dat zij
in gemeenschap van goederen is ge-
hnwd geweest.
rNeen, maai* alle kinderen behoo
ren naar hun vermogen bij te dra
gen in moeders levensonderhoud. Ale
nu een broer daarvoor heelemoai
slleen opkomt is deze bevoordeeling
toch niet zoo erg onredelijk.
VRAAG: Hoe moet ik een groote pe-
troleumvlek uit een gelen cocorloopei
verwijderen
ANTWOORD: - Maak een dikke pai
van pijpaarde en koud water cn
smeer hiervan een dikke laag op de
vlekken.
laat drogen en daarna neemt ge
de droog geworden pijpaarde er al
en schuier flink 11a.
VRAAG Hoeveel successierechten
meet ik aan het Rijk betalen van cc*
erfenis van mijn overleden zuster? En
aoevccl Je kinderen van mijn overleden
broer als erfgename van hun uiate?
ANTWOORD: Vraagt u daaiomtren»
ciw.3 inlichtingen aan het k*r*. .or deï
Successierechten. Nieuwe G.i-cht 13.
Je kracht bezat hm ik zeg als
blikken hem hadden kunnen vernie
tigen, dan hm dan zou hij er
leolijk aan 10e zijn geweest, of, om
liet wat eenvoudiger uit te drukken.
Dalroyd hm
„Moed houden, Beni" geeuwde Al
vaston. „Je raakt weer in de war.
Ben wilde alleen maar zeggen dat die
bediende van Dalroyd hem aankeek
alsof hij hem wel had willen ver
moorden!"
„Ja dat heb ik cok gezien!"
„Dalroyd is heel aardig om zoo af
en toe eens te ontmoeten", zei March
dale, „maar als je hem zoo voortdu
rend moet genieten, wordt hij wel
wat onverteerbaar! En wat zijn
eeuwigdurend „goluk" bij het spel be
treft, het zou me niets verbazen...."
„Verbaas je dan maar niet, Tony!"
mompelde Alvaston, terwijl hij zijn
slanke beenen over elkaar sloeg-
„Dalroyd kan dit of dat of zus of zoo
zijn maar Dalroyd is hier niet
laten we niet meer over hem praten"-
„Ja, dat is waar", knikte Sir Ben
jamin „dat is waar. Dalroyd is wee
en wij, mijn beste, majoor, gaan ook
weg. Over een week zal deze verlief
de broederschap uiteenvallen onze
Bolty heeft het zoo gewild het is
boeliet",
(Wordt vervolgd.)
