Kerstmisvieri
te Weenen.
Stadsnieuws
kaal waren sloe? hii niet één bladzij
de om. De derde en laatste aanwezige
knauwde od tandenstokers en kwam
na een poosie od ons tafeltje af.
vroeg of bij bij ons mocht koenen zit
ten. We hadden elkaar al zoo dikwijls
trezlen en het was zoo afschuwelijk
eenzaam in da-t groote restaurant aan
de groote tafel, waaraan anders zes
of zeven vrienden 's avonds mee aan
zaten, die nu echter allen thuis wa
ren. bij vrouw en kinderen.
We hadden heel weinig punten van
aanraking, dat dlkgegeten ouwelijke
heortie met z'n vlakken kijk op het
leven en wij. ion po menschen, die
toen nog met een schip vol bonte
wimpels door de wereld zeilden.
Maar we hebben e'kaar <retroost en
harto'iik afscheid eenomen. toen we
na een paar uur orstanten on vroe
eer dan anders *til naar kool «Hngon.
Maar we hadden ons vast voorge
nomen. voortaan Kerstrhis t» vie
ren.
En heerlijke Kerstfeesten hebben
we sedert dien eevierd, avonden, die
in het geheimen, b'iiven hangen en in
dagen als deze weer opdoemen uit
den nevel, waarin de haast van het
daeeliiksche werk ze hult. En niet al
tijd zijn de vrooliiksle feesten. die
welke den sterkst en en schoonste® In
druk hebben achtergelaten.
Een zoo'n Heiligen avond met
brandende lichtjes aan den boom on
van genot e'oelende gezichtje» daar
onder zal ons echter altijd levonjïg
voor oogen Gtaan.
Het was oor leur en wij waren ook
van uit Zufd-Dui(schland naar het va
derland gedreven. Een korten tijd
hebben we toen weer daar vertoefd,
totdat onze werkkring ons weer naar
Duitschland leidde. En toen hebben
we. ondanks de oorlogsellende en
Intense wetenschap van den titanen
strijd en wat daarbij op het spel
etond. Kerstdagen van groot genot
niet alleen, rnaör van groote vroo'.ijk
heid gehad. Voor het eerst warén we
weer allemaal bijeen, vereenled. wij
met de kinderen, die in Hol'nnd wor
den oneevoed. Het uitbundig India
nengchuil van onzen jongen, die een
doos lood en sold aal ies en een nraon-
t1g fort onder den boom had gevon
den overstemde voor onze ooren het
gebulder van het geschut in Vlaan
deren en Frankrijk de jammerkreten
van gewonden en het geschetter van
pro- en antipropagnnda uit beide
nip oenons dochtertje
ping dade'ijk met een opgetogen ge
zicht in ..De zoon van Kazan" zitten
Jezern. dat ze had gekregen, omdat ze
„Kazan de wolfshond" het allermooi
ste boek vond. dat zo kende en ook
In onze oogen schoen op dat oogen
blik Curwood een oeuvre te hebben
gedicht, gróoterdan alle leeds gesloten
of nog te sluiten vredesverdragen,
dat incluis waarnaar toen reeds d«
geheele wereld haakte.
We wisten toen nog niet, dot het
boek van Curwood werkelijk zou blij
ken van grooter waarde voor de
"id te zijn. dan dat van Wil
son. Llovd George en Clemenceau.
Maar ook toen on in later jaren,
ook nu. denken we terug aan andere
Kerst avonden. Aap dien eenen avond
toon van de bonte wimpels waarmee
we ons levensscheenie hadden getooid
er geen eon meer aan het gehavend
want was overgebleven, toen we zelf
arm en moedeloos door de Beiersche
hoofdstad dwaalden, even weemoe
dig langB de „Kripponmaikt" liepen
en over de Maximiiiansplatz, waar de
boomen werden verkocht, die wij toch
niet konden koopon. Toen we onzen
mogeren hond. dié het weinige lief en
het felle leed met ons deelde, moesten
verbieden, omdat hii aan een on be
waakten Kerstboom tornde. Het
stomme beest kon zeker niet begiij
pen. dat wij dien niet mee mochten
nemen. En toen we moe en wanhopig
thuis kwamen, om uit een brief te
en-aren dat er een gunstige wending
in one lot was gekomen 1
Toen hebben we een nieuwen kleu
rigen wimpel gehesohen- En zijn
blootshoofds in «Ien winteravond de
straat opgebold om te zien, of we
niet toch nog een klein boompje
machtig konden worden. Het is ons
niet gelukt. maar weer thuis geko
men. vonden we een lieve vriendin,
die er een had gebracht, met zeven
kaarsics en zerven bonte balletjes van
gekleund gias. Wat hidden we dat
iaar een gelukkigen Kerstavond 1
Of aan dien anderen weemoedigen
Kerstavond, toen de jonge kunstena
res. die we zoo voreerden. de dwaling
haare tevens had ingezien en hiir le-
vensecheepie van de meest bonte
pels zelf had ontdaan. Hoe plechtig
straalde de geheel wit versierde den-
neboom in het licht van zijn vele wit
te kaarsen on hoe diep ernstig Voren
<ïeze uren. waar in we troosten moch
ten. troosten door te zwijgen, door
een enkelen ernstige» bük van begrij
pen en door muziek. Nadat onze
vrouw het laatste van Cornelius'
Weïhnachtslieder had gezongen, kwa
men eindelijk die verlossende tra
nen. Dit droevige Kerstfeest is toch
een der mooiste geweest, die we mee
hebben gemaakt.
Zoo dwalen in deze dagen de ge
dachten terug naar vroeger jaren.
Maar het leven is hier zoo, dat men
niet al te veel tiid voor mijmeringen
heeft en telkens aan het heden wordt
herinnerd en gemaand, de werkelijk-
heid te beschouwen.
Ook dit iaar zal Kerstmis in
Duitschland alom worden gevierd.
Voor zoover de menschen het kun
nen.
Want de druk der tijden zal zwaar
min hand leggen od dit Kerstfeest.
De. politieke on de economische diruk,
de laatste het meest.
De weken voor Kerstmis zijn andere
reeds aan de vroole dagen gewiid. Er
worden plannen gemaakt, uitstallin
gen hekekon. papiertjes voor den dag
gehaald, om berekeningen On te krab
belen. spaarpotten geleegd on ver-
lang'iistcn geschréven. Op meer oT
min doorzichtige wiizo po'st men el
kaar omtrent wenschen of doelmatie
heid van voorgenomen geschenken
roods tiidig informeert men nasr den
priia van Kerstfcocmen on moeder de
vrouw haalt hear doozen met rlasver
si erin een en kaarsenhouders voor den
d.-ig om te kiiken, wat moet Worden
aonyvi'd cn koopt ft! een paar doo
ien k, r.ics om toch maar voor tl
niite kort te komen.
Dit iaat valt Kerstmis juist na een
periode van geweldige daMng van de
mark Dc uitwerking is reeds tn hoo-
go mate bemerkbnare. fiiaar heeft
nog ?c- -ins hoar beslag gekregen.
Politiek 'et het er in binnen en bui
tenland allesbehalve gunstig vo<>r
Duitschland uit en dat dientengevol
ge de stemming niet nog meer ge
drukt is. ligt eerstdecls aan het go
-ringe politieke besef van dit volk,
aan den anderen kant aan de ovor-
heetscliine van de economische noo-
den.
Heel veel plannen -kunnen millioe
nen menschen dit iaar voor Kerstmis
rjïet maken .omdat ze zoo al te nau
wer nood rond kunnen komen «n ve
Ien de extra uitgaven voor het feest
schuwen cn het plan nen ma ken maar
uitstellen van dag tot dag. Keretuil
stallingen ziin gamoakt, zeker, maai
ook de winkels cn warenhuizen, di
ei anders buitengewoon veel werk
van maken, vreezen terecht, dut al te
rroote onkcoten cr wellicht niet eens
uit zouden worden gehaald. Hei wa
genhuis van Wvrtheim, dat. anders
wekenlang in elk van ziin vier groote
•*ebouw*m te Berlijn het oen of an
der spiookie etaleert, heeft dit thans
ook wel gedaan, maar slechts co?u
rende éèn enke'e weck. De kosten
voor lectrische vrlichtine en beweging
der figurenen ook voor extra be
waking door een klein leaértje van
detectives waren niet in verhouding
tot den te verwachten omzet. Waar
men hoort, klagen de winkeliers over
slechte zaken. Ja. in October en be
gin Novmbr is belrekke'ijk veel te
gen de toen nog niet zóó horrend hoo-
"e Driiz#i op voor laad gekocht, monr
thans heeft het bezoek vnn de winkels
niet veel van Kerstdrukte.
Als vader en moeder nu berekenin
gen willen gaan maken, hoeveel zij
van hun maandbudget voor aatienu
tjes aan de kinde.ren. voor een g'as
wijn of punch, een kerstgebraad en
andere extra uitgaven kunnen beste
den. zuchten ze over het nu al be
staande tekort. Aan een kerstgans
valt niet te denken, zoo'n lief beestje
kost een 10 a 20.000 mark, een flcsch
rhum of punch en 2000 't eenvoudig
ste Teddvbeesrtie 1500, een klein
kerstboompje 12 mark. De "vrachten
od de spoorwegen ziin pas verhoogd
en een waggon keratboomen kost al
leen aan vracht een half millioen
fVan onzen
Kerstmis te Weenen. het gioote fa
miliefeest voor een ieder, te verge
lijken met de Sint-Nioolaasviering
bij ons. maar dan van grootere te-te
kenis nog. ten eerste door zijn gewij
de en reiigieuse gestemdheid en ten
tweede door het feit. dat alle huisge
zinnen er aan deelnemen, of ze kir,dé
ren hebben of niet! Geen.huis zonder
Kerstboom, ook al is deze nog zoo
klein en bescheiden en niet grooter
dan een onnoozcl stekje, en oveial
branden kaarsjes ter eere van de biij-
de gebeurtenis en van de geboorte van
hst kindcie. Reeds weken en weken
te voren bespeurt men het naderen
van den 25sten December, het is alsof
een zekere stemming in de lucht
hangt en allerwegen ziet men ook,
hoe het geheole gioote-steden-icven
verandert en meer provinciale vor
men aanneemt, hoe het zlc.h voorbe
reidt op de konast van het Kerstfeest,
het toch zoo eenvoudige en door aller,
met zoo diepe devotie meegevoerde
feest. Er wordt veol minder uiigege-
gaan, de schreeuwende lichtreclames
des cabarets en bars schijnen de lie
den niet meer te kunnen vertokken,
de meeste lokalen ziin geheel leeg en
even slecht bezocht ziin de café's. Om
niet te spreken van de theaters voor
welke December wel de slechtste
maand van het iaar moet zijn.
De winkels daarentegen spreiden
hun mooiste en kostbaarste waien ten
toon, voor de schitterende étalages
verdringen zach den ganschen dag de
lieden en vooral in de nomieldae-
schemeruron wordt druk gewinkeld.
Heel andere is dat winkelen dan het
vorige jaai en gedurende al de jaren
na den oorlog. toen telkenmale de
prijzen in de hooete g:ngen en wan
neer men nog maar cer.igszxns iets
eoedkoops en binnen het bereik aan
trof. men het onmlddelijk koopen
moest om het den volgenden dag of
misschien zelfs enkele uren later aan
merkelijk in prijs verhoogd te zien.
Nu ia het precies het o~-\>keerdc, de
winkels wedijveren in „Preisabbau
met aanzienlijke bedragen en zelfs
de grootste en voornaamste winkels
geneeren zich niet aan de reclame-ma
kende prijsvermindering mee te doen.
Omdat anders niemand bii hen koo
pen zou. In vele zaken zijn de prijzen
al tot op de helft gezakt en vooial
Delawaren zijn buitengewoon goed
koop te verkrijgen, geïmporteerd uit
hei tegenwoordige „billige" Duitsch-
land als zo meestal zijn. En wanneer
de waren niet uit dit land afkomstig
ziin. moeten de winkeliers noodge
dwongen wegens de concurrentie aan
de prijsvermindering meedoen.
Toch moet men niet gelooven, dat
c-en ieder door de verminderde priizen
aangelokt wordt en er op reusachtige
schaal verkocht wordt integendeel,
voor zeer velen blijven de prijzen, die
toch steeds in de tienduizenden loo-
pen en zeer vaak den grens van liet
millioen overschrijden, te sprookjes
aohtig. En zoo weet ik van vele Wie
ners. die op het oogen blik niet in
etaat ziin hun vrienden, bekenden cn
verwanten de gobruike'.iike Weih-
ruichtegeachenke" te koppen en daar
om op den bewusten avond bons go
ven..goed voor'" het een of ander
geschenk, waarvan men verwacht,
dat het na de Kerstdagen in het Nieu
we iaar wel goedkooper zal worden.
Omdat de handelslui nu reeds zoo
geweldig niet alles in dc laagte zijn
gegaan en stelig na dc fetstd.vgi-n.
vóór welke zij neg vcol hopen iever-
koopenniet bij de huidige prijzen
kunnen blijven. En niemand van de
met zulk een bon begiftigden zal den
schenker zijne materialistische bijge
dachte kwalijk nemen, omdat men te
zéér gewend is geraakt aan het reke
ning houden met de financiën.
Reeds weken te- voren stellen zich
>r» verschillende marktpleinen ver-
koopers van denneboomen op die
korstplantcn in alle mogelijke grootte
en van al> mogcliikon omvang te
koop aanbieden. Prijzen yarieeicnd
van twintig tot honderdduizend kro
nen of meer. Groote bedragen due.
maar toch mag in geen huisgezin dc
mark of meer. De öYlavnjflentijkstc
boom kost dientengevolge reeds een
400 mark. Behalve een stuk spool
goed of een nuttig govhenk, kriiet in
goede dagen elk kind hier ziin .Bun
ten Teder", een bordje met „Lab-
kuchen", marsepein, appels em noten,
al naar den welstand dor ouders, rij
ker voorzien en met anders lekker
niion aangevuld. M-.ir bii geen Kerst
feest mag deze rchotel met versnape
ringen ontbreken, teiwiil nan den
boom. om er af te plukken, chocnkide
en koekjes., -.-nu'hten en noten beboe
ren t.e hangen. Hot pletluttigste
doosje met ?ee „Lebkuchen" kost
echter 1150 mark. Lebkuchen zonder
-luikerglr.ceerliig, een pond nooten
kost 509 junk. een klein peertje van
•n-r.-nten Men V-crekene »c*is
we'x k.-oiter nnodig is. a'Wn om
voor do kinderen in een tn'rifk gezin
let al li—eenvoudigste te koopon en
ten lioom althans gert»rende de drie
feestavonden te keten branden.
En wat zi' men uit de g©h;erde
spnaipotten kunnen knopen 1 Die zijn
gevuld met marken van Februari en
Mei en .Juni. toen de do'lar -an be
neden de 200 langzamerhand ging
oplrruinen en steeds vuigger amhuoj
snel'en. Die marken hadden toen nog
wav rde, nu zbn ze onk voor bimien-
'andsch gobruik vodjes papier gowor
den.
We hebben onlangp in dit blad ge-
aohreven over de menschen. die het
^oed en die het slecht hebly?n in
Duitsebland. De eerrte»categorie zal
haar Ken'.mi3 op de gewone wv«
ko.nnen vieren, haar zal niets le durr
ziin en gebraad en snoepgoed, wijn
en punch voor d.e ouderen, speelgoed
"ii overladen „Buntc Teller" vnot de
iongeren zullen den „Raffkes" geen
hoofdbreken kosten. Voor ben. die
'iet slecht hebben, za.l deze Kerstmie
-cem-zins het heerlijke frert van vre
de en vreugde zijn. De vreugde is in
het Du it scli'ai id vnn 1922 ie duur en
waar zii ontbreekt, kan onk de vred-e
"een intrede doen in de harten van
moot en klein.
En deze 'aatete categorie is dc over-
.vegende ine iderhciil van het volk.
H. BL. KOELENSMID.
irrespondent.)
Kerstboom ontbreken en menigeen,
die deze prijzen niet kan l>exalen,
trekt-naai buiten eai brengt tersluiks
een boompje mee uit het Wienei
Wald of ud de omgoving.
Kon typische gewoonte ::i dit land
is het. dat haast ieder op den 2ien
December dca namiddag» naar Let
kerkhof trekt, om daar op liet graf
van overleden verv, antm of vrienden
een klein Kerstboompje te planten,
met kaarejes, weke men aansteekt.
Fantastisch gezicht zoo een kerkhof,
vol met brandende boompjes rond en
tusschen de sombere stcenc-n cn krui
zen. onder den donkeren middoshe
mei en in de schemerende vóóz-avond
uren. Het Kerstfeest dor dooden
n de verte, uit de stad komen reedb
de klanken Ier luUeiido klokken, die
de geCoovigen oproepen ter kerke,
waar plechtige missen worden gele
zen. In de armenscholen en in. ver
schillende lokalen hebben uitdeelin-
gen van kleederen on leven&miüdekn
plaats er. v. zet de eigenlijk© Heili
ge Avond in, de avond. waarop de
straten in heel de stad als uitgestor
ven zijn. Want ieder is tehuis, ieder
viert in eigen lering het feest, alle
theaters, allo bioscopen, cabarets,
bars. café's ©n restaurants ziin ge
sloten en voor den eenling, die geen
intieme vrienden of verwanten in de
stad heeft, en cïe nergens ..cingola-
den" wordt, ia de avond een gruwel.
Hij weet niet vriai heen te gaan. kan
toch niet dour de leege straten dolen
en weet meestal niets beiers te doen,
dan vroeg in bed te kruipen. De
r.e andere lederen
avond tot een uur met het g-wonc
aantal en tot elf uur met een beperkt
aantal wagens iiidt. is zeer $11 zec-r
„«ingescbrankt" en sporadisch ziet
men een ver ic'iteu roxi-ge'en wagen
over de gladde railfl zich voortbewe
gen. Op de hoeken der straten, wier
gewoonlijk lange rijen auto's en i ij-
tuigen staan te wachten, ziet men
al echts een vereenzaamd en alleen
staand voertuig en door haast geen
onderbroken. Weenen lijkt eon stad
van dooden en de hooge huizon doen
denken aan de gebouwen van de een
of andere opgegraven etad, waarin
het verkeei zoo veel mogoliik verme
den wordt. Alleen de lichtstralen,, die
door erkele vensterramen naar bui
ten dringen brengen dc gedachten tot
de lieden, die daar ldj den feestdiscn
vereenigd zijn cn bij den rijk vereier-
den ©n met talloozc kaareen en licht
ics versierden kerstboom gewijde
liederen zingen. Plechtig klinkt daar
het „Stille Nacht, hei ige nacht...",
het ook bii ons too bekende Kerstlied.
De tafel is rijk voorzien, vooral veel
visch wordt opgediend en dnn wordt
wijn gedronken, fijne witte wijn. De
Oostenrijker is een eerste wijnlief
hebber en doet als fijnproever en ken
ner op dit gebied niet voor den
Fre.nsohman order„Kin Weinderl
und musik". dat ziin «ie twee lioofd-
'verwaarden om Con Weener volk"-
men gelukkig en in c© cowaosolito
stcnniine te brengen. Men denkc
in groote 11veolhcdei! door het ke©'-
worden, tenvijl oudertufi-
cchcn „Alt-WGrinerbcho Lied er" ge
zonden worden tn de geze'.'igo stem-
m wordt weggepinkt. Én aan de
toekomst wordt eedacïïf, de toekomst
van <ie familieleclen en in het bijzon
der van de jongeren, voor welke men
hoopt dat ze nog eens t-etere tiiden
mogen beleven dan de huidige. En
dan worden de geschenken verdeeld,
de 'bieoclo takkcm van den boom schij
nen haast te bezwijken onder het ge
wicht der talrijke sierlijke pakken en
palciea. welke alle een cadeau of eon
aardigheidje voor de eon of den ander
vwstien. En icter In de-n kring hcaft
een eigen tafeltic of een in den hoek
van een grooten, met wit laken bs
dekten tafel, afgescheiden plekje oin
ziin 'cadcaux bii elkaar te zetten en
uit te stellen, met de meeste zorg wor
den steeds tevoren de geschenken be
dacht ©li uitgezocht, want niet graag
zou men iemand ieri geven, dat hij
kever niet had of dat n'ct geheel en at
overeenkomstig ziin smaak is-
Om dan ook iéder gelegenheid te
geven op zijn gemak te winkelen en
zijn inkoppen te doen. zijn steeds op
den Jóondag, de beide Kerstdagen
voorafgaande, alle winkels in heel de
stad. don ganschen dag geopend, en
•j> deczen dag. den „Gouden Zondag"
genaamd, wemelt het in de straten
van een riiehte menigte. Dit jaai heefi
men z°lfs twee „Gouden Zondagen",
omdat de 24e toevallig op een Zon
dag vait en men ean week tevoren
ook reeds alle zaken open wil hou-
den.
Het Kerstfeest duurt tot diep in
den nacht, vroeger bestond de v©!e-
id oin 11 uur des avuics nog 'n
-ni3 in de kerk bii te wonen,maar deze
is afgovohaft geworden en eerst vroeg
n den vol Renden morgon kan men
weer tor kerk© gaan. Vaak blijven de
-i sten den ga-nschen nacht, omdat bij
le groote afstanden in de wereldstad
eu bii de beperkte vervoermiddelen
lii-n nacht het huiswaaits keeren te
Iiezwaarlijk is. en men bii den gast
heer toch slaapgelegenheid disponibel
heeft. En heel in de vroegte trekken
dan allen weer naar de kerk en is hel
eigenlijke groote feest, het grootste
iamlliefeewt van het jaar geëindigd.
W. M. BEKAAR.
Een Kerstge
schiedenis.
Het was om klein oud huis met
kleine oude kamers. Er was een tuin
tje bij, waarin drie groote struiken
bloeftaen, die er in verhouding tot het
huisje bijna als boomen uitzagen. En
tcch zag het huisje er aaruig uit,
vooral 's zomers, wanneer de wilde
wingerd cr zich kleurig tegen menger-
de, en wanneer in de bloembakken
voor een der bovenvensters de gera
niums en do fuchsia's zoo mooi ston
den, als men ze bijna nooit zag. Dit
waren de troetelkinderen van jufrouw
Else Kaufman, die reeds twintig jaar
de bovenkamers in het huis bewoonde.
Juffrouw Else behoord© tot die t)hen,
die in hun jeugd vreeseiijk ouder-
vvetsoh en ouwelijk zijn, zoowel in
haar uiterlijk, ais in haar opvattin
gen, maar die met het klimmen van
ui jaren als het ware daarin gloeien.
Op haar veertigste jaar zag zo er
daardoor zoo aardig uit, als hooit in
haar jongere jaren, vooral duur ze
een lief, fijn gezichtje, hud, dat nu
good tot zijn recht kwam.
Vredig en kalm gingen haar dagen
voorbij, haar behoeften waren z-er ge
ring, zoodat haar kleine lijfrente haai
in staat stelde zonder eenigo zorg rond
te kom-cn. Een paar keer in de week
soep 's Zondags een stukje vleesch en
bij groot© uitzondering voegde z© bij
haar ZondagsmaaJ eens een pudding-
kje en dan gevoelde ze zich een ri
ch ard.
Zoo leefde zij haar leventje in haar
twee kamertjes met haar bloemen en
de, in haar omstandigheden onont
beerlijke poes.
Beneden woonde de huisheer van
de „heerlijkheid", de heer August
Kal. Voor hem was het echter geen
noodzaak zoo eenvoudig te wonen, hij
bezat in de stad nog een paar mooie
groote huizien, die hem een flink©
huur opbrachten, hetgeen hem in staat
zou stellen voel royaler te loven, als
hij maar niet zoo zuinig was. Hij nam
nu genoegen met zijn sober leven en
zag tot zijn vreugde zijn rijkdom
Steeds grooter worden.
Hij was Else sedert jaren zeer ge
negen, maar had het haar neg nooit
getoond. Hun omgang had zich be
perkt tot nu en dan een kort ge
sprek. Wanneer zo elkaar in de ves
tibule tegenkwamen, en Else met een
dankbaar hart verrukt ziei: „Och, och,
wat is het een verrukkelijk weer van
daag", dan antwoordde de heor Kal
hoofdschuddend.: „Hm, ja, wel lek
ker, alleen wiat winderig!"
Als haar bloemen zoo heerlijk bloei
den en zij den huisheer Ln haar vreug
de over die pracht wilde laten deeien,
dan was het „ja, liet ziet er niet on
aardig uit, een beetje te bont, zou ik
zeggen". Vele, vole jaren gingen zoo
in rust en vreile voorbij, niets stoorde
d© harmonie in he4. oude huis, toi op
een dag de slag viel
Er zou een nieuwe Btraat gemaakt
worden, liet huisje stond in den weg
en moest gesloopt worden. Het gaf
niets of Else een paar dagon en nach
ten huilde, wat goeft het gemeentebe
stuur om de tranen van een veertig
jarig meisje! Toen had ze geen tijd
me»er tot huilen, want de lieer Kal was
ziek geworden. Zijn vrienden beweer
den mui opwinding over het bepalen
vun den prij6, dien hij voor zijn huis
zou vragen. Maar dat kan daarom al
niet juist zijn, omdat typhus zioh over
het algomeen niot bekommert om
grond- en huizenprijzen. En August
Kal h.id tvphus gekregen. Zijn huis
houdster, bang voor besmetting, was
op een morgen bij Else komen oan-
kloppon en had baar gevraagd, of zij
den heer Kal wilde verzorgen, daar
do huishoudster dat liever niet wilde.
Zoodra Else wist hoe ziek haar huis
heer was, had zij alle jonkvrouwelijk©
schroom op zij gezet, en was de zie-
kenkamer binnengetraden als een red
dende engel; het kleine vrouwtje ont-
K'ptc zich als oen geboren verpleeg
ster. Wekenlang had ze hem uit het
hoofd moeten praten, dat hij in een
gloeiende oven lag of dat er een klein
goel mannetje met een roode muts op
in de kamer was, die hem met alle
gewold Hebreeuwsch wilde leeren.
Langzamerhand waren én mannetje
én oven verdwenen en was de heer
Kal nwr beter geworden, in 't begin
was hij nog zwak en zacht, maat naar
mate zijn krachten toenamen, werd
hij weer onverschilliger en ruwer. El-
se was naar haar eigen kamers ver
trokken en daar huilde ze weer veel
en dikwijls. Ze dacht dat het was om
het naderend afscheid van haar trou
we kamers, maar ondanks haar veer
tig jaren was ze nog zoo onervaren,
dat ze niet begreep, dat een ander af
scheid haar meer tranon deed storten.
Zoo naderde Kerstavond. Een naar
geestige kille onaangename ti,d was
het geweest. Eltc voelde zich zeer
droefgeestig. Niet alleen was het haar
laatste Kerstavond in haar dieibar©
huis, maar het treurigste steiu-k het
haar, dat ze niemand iets kon sphéu-
ken. Geven, veel geven, was altijd
haar grootste genoegen gewe st, voor
al met Kerstmis. Maar ach, het geld
daartoe ontbrak haar nu. O, ah z.e
zich indacht, hoe het zou zijn, ds ze
eens een groote som uit de loterij trok
(ze bad wel geen lot, maar dat ver
hinderde haar niet er van te d. oomen)
hcele regimenten arme kinderen trok
ken aan haar geestesoog voorbij, die
haar dankbaar aankeken voor de
mooie, practlsche kerstgeschenken,
die zij van haar ontvangen hadden.
Wat vreugde en blijdschap In de har
ten van de arme wezentjes te bren
gen Wat een genotwat een wel
daad En nu Niemand kon j
zo bodenken, zelfs niet haar huis-1
hoer! Zc had hem wel nooit wat met
Kerstmis gegeven, maar nu, den laat-
sten keer, was het toch wat anders.
Nooit meer zouden z© Kerstfeest on
der één dak vieren! Bij die gedachte
kwamen de waterlanders weer te voor
schijn. Ze dwong zichzelf weer tot
kalmte. Rustig monsterde ze haar ge
ringe bezittingen, haar oogen bleven
rusten op haar lievo'ingsplant, die
zij van klein stekje opgekweekt., had
en nu een forsche plant geworden
was. Haar gezicht klaarde opHeer
lijk! ze kon tóch iets geven i iels, dat
haar heel dierbaar was, en daardoor
van groote waarde. De uren kropen
om. Eindelijk hoorde ze de klok zes
uur slaan. Het groote oogenblik voor.
Els© was daar. Ze nam de plant op,
bekeek haar nog eens vol licfue en
teoderheid em liet de bladeren als
lieflcoozend langs haar wangen gaan.
Ze doed toen heel zachtjes de deur
open en liep voorzichtig den bijna
stik'donkeren trap af. Halverwege ge
komen bleef ze plotseling stilstaan,
het geheimzinnige, zilveren geluid van
een versierden Kerstboom die gedra
gen wordt, een geluid, dat door niets
ter wereld te evenaren is, klonk tot
haar door. En werkelijk, daar onder
aan den trap zag ze een kerstboom,
die door een man gedragen werd en
die man was de heer Km.
„Ja, waar wilt u nu eigenlijk heenf'
vroeg de onvriendelijke stem van de®
kerstman.
llaar knieën knikten.
„Naar u, mijnheer Kal
Ken onverslaanbaar gebrom kwam
van den kerstboom. Toen deed Else
eeoi vraag:
„En waar gaal u heen?"
„Nou, dait ziet u toch?"
„Neem mij niet kwalijk, maar ik
zie het niet!"
„Dat begrijpt toch een kindAls ik
hier sta met zoo'n kinderachtig ding
in mijn armen, waar zou ik dan an
ders heen gaan dan naar u
„Naar mij O, mijnheer, komt u als
het u belieft boven en kom binnen!"
Ze keerde zich om er ging weer
naar boven, al zuchtend en brom
mend en grommend vo'-gde hij haar,
steeds zacht daar tusschen door klonk
het vertrouwelijke gefluister van het
kerstboompje, dat gedragen werd.
„Hé, hé, daar zijn we er eindelijk!"
mopperde hij, toen hij het kamertje
binnentrad; en het boompje op de ta
fel plaatste. „U moet nu maar de
liohtjes aansteken hoor, ik heb er al
meer dan genoeg aan gedaan, he't
gaat me nu wel wat vervelen I"
„Uitstekend, ik zal z» aansteken,
maar is het boompje heusciiwer
kelijk voor mij I"
„Dat is te zeggen, voor ons bei
den voor ons beiden Maar
wat bet eekent die plant in uw arm?"
„Aoh, meneer Kal, ik wildeik
dachtU is ook zoo alleen
en het is de laatste kerstmis, die wij
in één huis vieren ik vond het
wei aardig, u dit als gedachte
nis te geven I"
Hij keek haar met groote oogen
aan, waarin misnoegen te lezen was.
Hij schudde boos het hoofd".
„Juffrouw Else, u is een wonderbaar
lijk type!"
„Wonderbaarlijk?hoe zoo?"
„Hebt u mij dan niet onlangs ge
zegd, dat dit uw liefste piant was?"
„Ja zeker, cn daarom juist geef ik
u haAr. Je geeft toch niet iels, waar
je zolf niets om geeft, vindt u wel?"
„O, zoo, is het dat? Juffrouw Else
weet u wol, dat u eigenlijk in een
museum hoort? Bijvoorbeeld bij een
verzameling voorwereldlijke dicien,
vooral ook wegens u-w opvattingen,
weet u dat wel
„Neen, mijnheer Kal, dat heeft mij
nog nooit iemand gezegd".
„Nou, dan zog ik hot u. En wiit u
nu de kaarsen aanstoken
Handig cn vlug werd de lioom aan
gestoken en het eenvoudig© kamertje
werd als omgetooverd in een droom
land. De heer Kal kwam geheel onder
den indruk en verzonk in zoo h lang
durig stilzwijgen, dat Else zich wal
ongezellig begon ie gevoelen. Eindelijk
deed liij todli zijn mond open. „Juf
frouw Else, u hebt mij vanavcpd wat
gegeven, waar ik u wel voor dank,
hoe wol ik mij over het algemeen niet
Interesseer voor planten, toch dank
ik u".
„Nu, ik mag u ook wel danken, voor
dat snoezige nenrapje'"
„Ach wat, een kerstboom is geen
geschenk I Ne,e, ik wilde u iets anders
schenkentenminsteik be
doel ik weet niot of u het als een
geschenk zou kunnen of willen aanne
men Ik ik maar vraagt u
dan toch in 's hemelsnaam, wat ik be
doel
„Ja, mijnheer Kal, wat bedoelt u?"
„Dit!"
Mot een heftigheid, als wilde hij
haar doorboren, strekte hij zijn rech-
teihand naar haar uit.
„Dit! Wat is dit! W'at bc teelt ent
dit r
„Is dit mijn hand, Ja Of nee? WHt
u die hebben met den kerel, d.e er
aan vastzit!"
„Maar wat bedoelt u tocht"
„Wat ik bedoel Of u, juffrouw El
se, mijn vrouw wilt worden!" Sedert
Ik weer beter ben, heb ik daar voort
durend aan gedacht. U hebt een goed
karakter en bent con uitstekende zie
kenverpleegster. Een van mijn ande
re huizen heb ik ho.-!eniaal op nieuw
lulon inrichten. O, prachtig! Ik heb
er ook een antieke kamer m, en daar
zult u zoo goed in passen!'
Stijf richtte El.se zich op.
„Neen, mijnheer Kal, wannéér het
alleen daarom is het zou mij an
ders een eer geweest zijn maar
allleen
„Watwat is er nu weer"'
„Ach vraag in;j maar niets".
„Ja ik wil het wetenwaaromi
wilt u niet?"
„Als hot alleen maar la om de an
tieke kaïner te meuhileeren en omdat
ik kan verplegenals u mij nu
gezegd hadt, dat u een beetje van mij
houdt"
„Maar dat spreekt toch van zelf;
denk je dat ik mij anders Zoo op dien
boom uitgesloofd zou hebben I Ai mijn
vingers doen er nog pijn van, en dat
ik mijn gekleede jas zoi^ aangetrokken
hebben! Je moet toch veel van je
vrouw houden, zoo veel als van niets
anders op de heele wereld
Else wist nu niets beiers te doen
dan te gaan huilen, wuarop d© heer
Kal zich geroepen voelde om haar te
troosten.
„Else!" fluisterde hij. „AugustI"
fluisterde zij.
Daar begonnen de kerstklokken te
luiden, alsof ze daarop gewacht had
den.
„De kerstklokjes" zei Else zacht.
„Och, dat alle menschen toch zoo ge
lukkig waren als «ij".
Augustus Kal dacht niet zoozeer aan
de andere menschen. Zijn lippen zoch
ton weer de hare: „Je bent werkelijk
een lief, g^ed diertje!"
Ondertussclien klonken de kerst
klokkeu steeds door, ze riepen de men
schen toe:
„Hoopt en wacht en wecst moedig!
Voor het geluk is het nooit nooit
te laat!"
DE INNEMINC VAN OEN BR I E L
IN 1572.
Als men aan een kind vraagt „Wat
vind jij nu wel één der mooiste tij
den uit onze geschiedenis?" dan zal
liet zonder twijfel verklaren: „De in
neming van den Briel door de War
tergeuzen". Dat heeft de Sint-Nico-
1 aasteest commissie van den Bond tan
Nederland&che onderwijzers, afdee-
linc Haarlem, zeer goed ingezien en
zij heeft voor de feestvoorstelling op
Donderdag jl., begin 7 uur 's avonds,
in de Gemeentelijke concertzaal aan
de hoogste 2 klassen der scholen 5,
C, 10, 13 U, 17 tot en met 28 en
31 het kindertooncelstukje met zang
in drie bedrijven „De Inneming van
Den Briel in 1572" door Fred. Be-
rens, muziek van P. Stiphout, geko
zen, waarmede zij hij jong en oud
een zeer groot succes heeft geoogst.
Waren wij hij het begin reeds ver
baasd over de aanwezigheid van een
flink strijkorkest van de Amsterdam-
sche muziekschool onder leiding van
den componist zelf, den heer P. Stip
hout, wij werden zeer getroffen dcor
de fijna muziek van het stuk en de
mooie variaties op veTsohillende po
pulaire volksliederen.
De kinderen leefden geheel met het
stuk mee. het was voor hen een
boeiend boek „in werkelijkheid", dat
zii aan één stuk mochten uitlezen,
terwijl de keurig©, kleurige costu
mes dien indruk nog versterkten.
Er komen in het stuk levendige
tooncclen voor, die groote vroolijk-
hcid verwekten. Een troep kijvende
buurvrouwen en dc opstand van de
schooljongens in de school van Mees
ter Zegcrz., dat is juist iets voor de
jeugd. In de school waren een com
pleet stel tuchtmiddelen aanwezig,
zooals een plak, eetj czelsbord enz.
Wat hebben de jongens en meisjes
daarom gelachen!
In hof tweed© bedrijf worden een
naar frissche April-grappen uitge
haald. Bii het opkomen van een lied
jeszanger Sief vnn Oielsc in de her
berg met ziin vroolüke grime en zijn
bonte en losse klederdracht, ging er
een uitroep van bewondering door de
zanl D» zauver zong a'lerlei liedjes
op de guitnar en werd begeleid door
een kcini"e pizzicato van het orke.-f.
dat bii dc arrdive refreinen, gezon
gen door de stoere visechersgeze 11 -• n
in een krachtig arco overging. Bij de
wegvoering van den waard Andrlos
door den schout en hii het roerende
af,ccheid vnm zijn vrouw, werd er
even door sommige kinderen aan de
ootries gewreven. Het leven van den
strijd tusschen Watergeuzen en Span
jaarden bracht de zeul in spanning.
Hot fooneeliic in hof stadhuis van het
d-mdc he-'riif herP do lochsnieren
'link in havering gébracht. Wat heb
ben de kinderen om van Ifopnrr'a
angst hii de aankomst van de Geu
ren gelachen. Hot bibberend inschen
ken van ettelijke glazen water voor
den eclirik, het gehol vnn de helle
baardiers achter van Hoppen in de
kamer, die zij niet mochten verlaten
en zijn verkleeding als vrouw hebben
lachsalvo's veroorzaakt.
De door zjn neus sprekende bibbe
rende bode heeft daar, ook aan mede
feeholpon.
Maar dan de komst der Watergeu
zen, wat maakten die ruwe kerel* oen
Indruk op de kinderen cn dan die
schuierende kurassen van Treslong,
De type 'ring van alle rollen is uit-
s'.ckena ^ewecst, zooals bij v. van Hop
pen me: de twee lange hellebaardiers
en dc meer don reusachtige Lutncy
van der Mark, al klonk dc vrousven-
utem on dor don baard van een ver-
voarlijkon i euzonkapifem wel wat
vreemd!
Vc g bierbij n©e don boeiccden in
houd van het stuk. dan is het hegrij-
pehjlt, dat da kinderen en de oudoren
niet le vergeten, genoten hebben. Re
gisseur was de lieer Fred. Bcrens.
De heer Jnc. Stolp had weer de
moeilijke leiding, maar zag zijn in
spanning dan ook rijkelijk beloond.
