Stadsnieuws
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
js (kom der gemeente) f 3.5Ï1/,- Franco per post door Nederland f3.873/.. Afzonderlijke nummers 10.15. Geil-
iuslreerd Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken I0.&71/*; Iranco per post 10.65. Post Giro 38810.
Uitgave der N.V. Lourens Coster, Directeur-Hoofdredacteur J. C. PEEREBOOM, Telefoon T082
ADVEHTENTIENVan 1—5 regels f 1.75iedere regel meer 35 Cts. Reclames 60 Cts per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Tw&aifstuiveis-adverlentiën van Vraag en aanbod van 1—4 regels 60 Gis
pei plaatsing, elke regel meer 15 Cts. a contant-buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie en Administratie: Groote Houtstraat 93. Telctoonnrs. Redactie 600 en Administratie 724
BIJKANTOOR voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wijkeroog, Umuiden, Beverwijk enz. DRIEHU1ZERKERKWEG 3, VELSEN, TELEFOON 3521
nummer bestaat uit
HEN Lil.AllZlJUEN.
EERSTE BLAD
Agenda
Heden.
WOENSDAG 10 JANUARI.
Stadsschouwburg, Wilsonsplein. N.
.V. Comoedia.Reclame", 8 uur-
Schouwburg Jansweg: „De Baja
dère", Tooneelgezolschap Max Gabriel
8 uur.
Gemeentelijke Concertzaal: Volks
concert dor Haarltinsche Qrkest-Ver-
eeniging, 8 uur.
R.-K. Leeszaal, Jansstraat 49. Le
zing door Ellen Rosse, 8 uur.
'l'ea-room Luxor Theater, Groote
Houtstraat'z middags 3.305-30 en
's avonds 8—11 Concert.
Cinema Palace Foyer: Middag- en
Avondconcert .305.30 en 811 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
DONDERDAG 11 JANUARI.
Café „Dreefzioht", Balavond Deut-
scher Vorein.
Tea-room Luxor Theater, Groote
Houtstraat: 's middags 3.30—5.30 en
's avonds 8u lier - Concert.
Cinema Palace Tover: Middag- en
A\ dconcert 3.30— 5 30 en 8—11 uur.
L...:or-Theatev, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Cinema-Palace, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Scala Theater, KI. Houtstraat 77
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Schouwburg 'e Jvroon, Gr. Markt
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
De Grensregeling.
Wie mccnen mocht, dat het wets
ontwerp betreffende de grensregeling
al in Den Ilaag is, zou zich vergissen':
het is nog op het Gouvernement en /al
spoedig door Gedeputeerde Staten be
handeld worden.
Komt er dan een verandering van
eenige beleckenis in, dan gaat het ont
werp weer terug naar de betrokken ge
meenten, die daarover dan weer hunne
meening moeten zeggen. Ofschoon
groote verandering niet waarschijnlijk
is. omdat het omwerp ontstond in een
tjjd toen het College eveneens was sa
mengesteld als nu, beslaat toch de
mogelijkheid dat een van de leden tot
een gewijzigd inzicht is gek omen en in
da1 geval zou het mogelijk zijn, dat het
ontwerp den langen weg, hierboven
aangegevcn/Jweer volgen moet.
Wy hopen natuurlijk van niet. De
fleur van dc grenswijziging is er toch
al af. De Commissie uit de ingezetenen
van Haarlem is er tegen en de voornaam
ste omliggende gemeenten 2:jn er tegen,
Bloemcn.i.ia! en Heemstede. Wanneer
niet in Den Haag bij amendement in
de Tweede Kamei belangrijke verbete
ringen in het ontwerp worden gebracht,
2ou de ccnige overweging, waaronder
Haarlem het aanvaardt, deze zijn, dat
spoedig door de kracht der dingen de
noodzakelijkheid der annexatie van Bloc-
mendaal zou blijken.
Sommigen zeggen, dat dit nog lang
kan duren. Daartegenover staat, dat
wanneer Haarlem dit plan nu geheel af
wijst, het nog veel meer tijd zal kosten,
om weer op grensregeling terug te ko
mbui
Er hangt dus veel af van een ini
tiatief tot verbetering in de Tweede
Kamer.
Maar aan dé behandeling in dat Col
lege is, zooals men ziet, het ontwerp nog'
niet dadelijk toe.
Koste-nhaSv©.
In een va.n rle besrootingss-tukken
heeft de Haar'.emsche wethouder Mr.
A. Bru.it. liet woord „kootenhalve"
gebruikt. Onze N«.'betrachter noemde
dit een germanisme, maar de wet
houder protesteerde tegen die a-antij
ging en betoogde, dat zoowel van Dale
als Koenen de samenvoeging van
zo.fstandige naamwoorden roet de uit
drukking halve" voor zuiver Neder-
landsoh houden.
Eerst nu hadden wij geleeenheid om
te onderzoeken wie gelijk heeft, waar
voor wii den heer Bruch onze veront
schuldiging aanbieden de vertraging
ontstond, om met den wethouder te
3Dreker.. cruhtehalve. Kerstmishalve,
Xieuwjaarsihalve en stakingshaJve.
Hel is duidelijk, maar leelijk. Even
als kostenhalve. dat inderdaad bij
van Dale en Koenen tot Nederland&eh
wordt gestempeld door analogie met
ambtshalve, eerehalve bij Kuiper?
bovendien nog door fatsoenshalve,
plichtshalve, veiligheidshalve, zeker
heidshalve en zoo meer.
Blijkbaar is dus de meening van
onzen Nabetrachter. dat kostenhalve
een germanisme zou zijn, onjuist,
maar toch dient er op gewezen te
worden, dat het woord kostens-
hal v c zal moeten zijn, daar deze- s in
al de samenvoegingen voorkomt. Bo
vendien is de vorm zelf, gelijk in het
Groote Woordenboek al dadelijk be
toogd wordt, oud, om niet te zeggen
verouderd. 1 Iet Oude Testament bevat
er vele staaltjes van, die het Groote
Leidsche Woordenboek, deel Y op
somt en waaraan wij ontleenen„dit
lant cal worden tot eene verwoes-
tinge. sijner inwoonders halven
(Riohteren 2 18) „Merckende dat
weinich water te beoomen was, had
dien (se) dorsthalven moeten resol-
■eren wc-ederom te keeren". ((Miclia
7 13).
De dichter Vondel maakt ook van
dezen vorm gebruik „Mij. die om
niemends halve Bevleckte mijn ghe-
moed."
Ofschoon de aantijging van germa
nisme niet meer vol te houden is en
derhalve bij deze teruggenomen
wordt, zijn wij van meening, dat het
niet aan te raden is, den vorm in
nieuw Nederlandesc'a te gcèruiken.Het
ou wonderlijk klinken wanneer in
den Raad gezegd w erd „het Spa»r-
ne zal schcepv.m rtihalve worden uit
gediept" of„Mr. Bruch woont on-
dervviiahatoe een bespreking bii".
Wil de wethouder dus wel gevolg
c-evcn aan ons vriendelijk verzoek om
het „Bruchshalve" bij deze eerste
poging tot taalverrijking te laten?
OM ONS HEEN
No. 3131
Brieven van het 34ste Raadslid.
Aan de Kiezers.
Ieder menscli heeft ecu illusie. Maar
ieder oen andere. A. zou graag van
zijn leven Koustaul.inopel v.uien zien
en B. dc honderdduizend uit de loterij
trekken en G. in een eigen auto, open
natuurlijk, door de Groote Houtstraat
rijden en reken er maar op, dat zij
geen van driecn daarop ook maar de
minste kans hebben. Anders zou het
immers geen illusie zijuEn zoo
heb ik dan ook en illusie, waar ik
vandaag dan maar eens voor uit zal
komenéénmaal in mijn leven de
Nieuwjaarsrede te houden in den ge
meenteraad. Gij moogt er, geachte
kiezers, om lachen, maar het is zoo.
Dat is nu mijn ideaal. Midden tus-
schen de wethouders in zitten aan de
rechterhand van Jen secretaris, op
het juiste momcir den hamer grijpen,
daarmee ecu korten tik op tatel ge
ven als gebiedend verzoek om te luis
teren, dan even dc zaal in te zien
naar al die gezichten, officieele en
niet-officieele, die hun oogen op mij
gevestigd houden, daarna even te
kuchen, niet hard of ruw of lomp,
maar bescheiden, zoo heel even maai
en vervolgens mijn rede te beginnen,
de woorden met gepastcn nadruk te
laten vallen in de ademlooze stilte, om
met oen schoono peroratie te eindigen
en ten slotte liet waardeerend hand
geklap van de menigte aan te hooren
dat, ja dat zou de illusie van mijn
leven zijn.
Helaas, dc leans dat dit ooit gebeu
ren zal, is gering. Ronduit gezegd: ze
bestaat niet. Dc. burgemeester zou
dan eerst ongesteld moeten zijn en de
Eerste Kamer een dringende vergade
ring hebben, die wethouders Heerkens
Thijssen en Slingenberg moesten bij
wonen cn wethouder Bomans nood
zakelijk in de Tweede Kamer moeten
zijr. en wethouder Krnch ook al ziek
moeten wezen en hoe zou ik zoo
barbn irseh kunnen zijn. om aan het
dagelijksch bestuur zoo'n heele reeks
vnn ongevallen to. te wcnschen- Of
schoon ik dan pas aar. de beurt zou
komen, dat wil zeggen, indien de Nes
tor van den RaaU, dokter van den
Berg, schor was en de heer van de
Kamp, oudste op een na, weggeroepen
om een buitengewoon-slechten betaler
van de Haariemsclic ilandelsvereeni-
gmg eens persoomijk de waarheid te
zeggen.
Neen, deze illusie zal nooit verwe
zenlijkt worden. Daarom heb ik, om
my zeiven te troosten, een kleine toe-
spiaak opgesteld tot Raadsleden en
ledinnen, die ik in deze rubriek zou
willen zien afgedrukt. Het is heel iets
anders, namaak, simiii, Ersatz, maar
wie geen champagne drinken kan,
moet zich met limonade vergenoegen.
Daar gaat hij danik kuch, zet de
linkerhand op de neup, hef de rechter
op en begin.
Geachte dames en heeren, Raads-
zusters, Raadsbroeders, het doet mij
van harte leed, u bij den aanvang
van het nieuwe jaar weer in deze
oude, bijna had ik gezegd oudbakken
omgeving van het Prinsenhof te moe
ten toespreken. Het eenige wat hier
behoorlijk in orde is, zijn d2 toiletten.
De rest is benedon het middelmatige
de stoelen, waarop gij zit, het kleed
waarop uw edelachtbare voéfcép. rus
ten, do kachels, dio uw geachte lede
maten moeten verwarmen, de schil
derstukken waarop uw gewaardeerde
oogen een rustpunt moeten vinden cn
do klok, die er niet. is. Alles tweedo
rang, zoo niet derde. En dat voor de
hoofdstad der provincieWel mogen
de kiezers waardceren dat wij met dc
zuinigheid bij ons zelf beginnen.
Ook in ander opzicht. In andere ge
meenten hebben leden van den R-aad
een abonnement op do tram of een
gratis telefoon, wij niet, wij betalen
zelfs uit eigen zak de lucifers, waar
mee wij de kleine verheuging aanste
ken, die ik nog onlangs door juffrouw
van Vliet heb hoorcu betitelen als
„die vieze sigaren". Wij verlangen
geen gunsten van dc gemeente, wij
willen haar alleen (de simpele vergoe
ding van vijf gulden telt immers niet
mee) gunsten bewijzen. Koste
loos zullen onze hersens voor haar
w erken. En toch, duincs en heeren, nu
ik van hersens spreek, vraag ik mij
af, of de gemeente niet iets voor ons
zou kunnen doen, dat oiis e" daardoor
weer onmiddellijk haar zelf ten goede
zou komen- Gij zult onmiddellijk be
grijpen wat ik bedoel, -wanneer ik u
deze vraag voorleg:
is er wel evenwicht tusschcn on-
zeu geest en ons lichaam?
Vragen wij ons niet af, wanneer wij
wethouder Bruch en de lieer Lamerus
zoo warm en roerend over vraag
stukken der lichamelijke opvoeding
hooren spreken„hoe staat het daar
mee bij ons zelf? doen wij aan
sport? beoefenen wij een of anderen
tak van lichamelijke ontwikkeling? Oi
zijn wij gelijk de dokter, van wien men
zeide, dat hij zijn drankjes wel voor
schreef, maar die zelf niet innam?"
Ik zie het, geachte Raadszusters en
-broeders, deze vragen brengen u tot
nadenken. Wethouder Bomans stelt
belang in cricket en voetbal, wethou
der Bruch moet rwcmmo* zijn. broe
der Loosjes speelt met vreugde golf
op Santpoort, broeder van Ommeren
slaat geen match van H. F. C. over
maar is dat voldoende Mens san»
in corporc sauo, placht de vader der
gymnastiek, de oude Jahn te zeggen,
maar wie van ons hangt op geregelde
tijdstippen aan de ringen, of klimt in
dc palen l Oefenen wij andere spie
ren, dan die van onze tong? En toch...
mens sana in corpore sano. de gezonde
ziel verlangt een gezond lichaamwij
zullen beter'onze plichten als leden
van den Raad kunnen waarnemen,
wanneer wij dc lichaamsoefeningen
vervullen, die de voorkeur van ons
hart ons aanwijst.
Zou onze inspecteur van de licha
melijke opvoeding, do heer Warnier,
het niet als een triumf van zijn stre
ven beschouwen, wanneer wij leden
van den Baad ons bij hem aanmeld
den en zeiden: „hier zijn wij, doe met
ons wat gij wilt, opdat wij spieren
krijgen als kabeltouwen en gewrichten
als welgcoliede scharnieren, tot heil
van ons zelf en van de gemeentezaken,
die wij moeten besturen!''
Ik ben er zeker van. En onder het
II o e, waag ik niet te beslissen,
er maar raden mag ik wel. U broeder
Wolzak, zou hij plaatsen bij de wor
stelaars met broeder Tork, die ons
helaas weer zoo spoedig wil verlaten
en wethouder Bruch ea broeder Mie-
zerus, die ailen een stootje kunnen
vei dragen. U, broeder van Ommeren,
zou hij middenvoor maken van een
Raadsheerlijk voetbalteam, waarin
broeder "Poppe de snelvoetige links
buiten zou zijn en broeder van de
Kamp een der stevig neergeplantc
achteispcTcis, naast wethouder -Slin
genberg, d;e als Groninger pal staat
ook in dc- vetste kici van het meest
verregende veld en wethouder Bomans
in de goal, om alle schoten behendig
op te vangen en terug te kaatsen in
het veld.
Aan u, geachte Raadszusters, zou
zulk een spel van kracht en snelheid
minder passende heer Warnier zou
u liefst bij een korfbalclub indeeien,
waarvan gij ongetwijfeld in korten tijd
de sterren zoudt zijn. Ik waag het
niet, andere aanwijzingen te doen- De
inspecteur zal beslissen. Maar per
soonlijk zou ik het ambt van grens
rechter wenschcn te vervullen. De
kantjes er af loopon is altijd mijn in
nigste wensch geweest.
Dit voor den winter. De zomer
brengt ons de gelegenheid tot zwem
men. Waterpolo zou ons passen. Even
als in den Raad zouden wij, geachte
broeders, ons kunnen oefenen in het
elkaar toegooien of afnemen van den
bal.
En wie daarmee nog niet tevreden
is, kan persoonlijk een cursus volgen
in het Zanderen.
Zoo zullen wij onzen geest ontwikke
len door de versteviging van ons
lichaam. Niet langcr zal het ontrui
men van de publieke tribune wanneer
zij rumoerig is, behoeven te worden
overgelaten aan de recherche, wij zul
len zelf een handje kunnen meehel
penook zullen wij spelenderwijs de
vermoeienissen troiseeren van einde-
looze begrootingsvergadenngen en ten
slotte zal onze geest tot zijn grootste
ontwikkeling kunnen komen en ons
voorbeeld iu den lande do schoonste
propaganda zijn voor do j-chameiyke
oefening.
Van Haarlem begint de victorie.
En dit alles, geachte zusters
broeders vau dezen Raad, zal aan c
gemeentekas geen cent kosten. Zie
hoe wethouder Bomans lacht.
Ik heb gezegd".
Ilct 34ste Raadslid-
Voor kopie conform:
J. C. P.
HET OPHALEN VAN VUILNIS.
Vroeger zond de dienst der gcmeeinc-
reiniging aan de gemecntcnaren drie
maal jier weck zijn afgezanten om het
vuilnis weg te halen; deze drie keer zijn
nu om bezuinigingsredencn gereduceerd
tot twee keer. Dat is wel wat weinig,
vooral van Donderdag op Dinsdag is bei
eei: heele rek cn er zijn dan ook Haar
lemmers, die zich genoodzaakt hebben
gez:cn door de ontstellende massa asch,
schillen ea wat dies nu-:: r.j, welke
zich in hun vuilnisvat ophoopte in
vier h vijf dagen, een tweede soort
gelijk „huishoudelijk artikel" aan te
schaffen.
In een der laatste gemeenteraadsver
gaderingen heeft mevrouw Maarscball
hierop de aandacht gevestigd. Zij raadde
zelfs een wandeling' door de buitenwij
ken aan als middel om tot de over*ui-
ging ie komen, dal bijna tachtigduizend
Haarlemmers in een dag of vier, vijf
meer vuilnis kunnen bijeengaren dan
een gehecle reinigingsdienst in twee
dagen per week kan weghalen.
Wij hebben ons verplicht geacht den
wenk van mevr. Maarscball op te vol
gen, maar hebben haar eerst eens ge>
'raagd, waar het wel het ergst was.
Mevr. M. noemde ons het Lcidsche
kwartier cr waren menschen die in deze
buurt uit nood het vuilnis, waar zij
geen weg meer mee wisten, in. de Wes
tergracht deponeerden! Maar vooral was
een groot bezwaar, dat men geen staal
kon maken op dc komst van dea verlos,
inden vuilnisman: nu eens kwam bij
morgens, dan 's middags en zoodoen
de stonden de vuilnisemmers, aschke-
tels enz. in sommige buurten wel een&
heelen cag op straat, heigeen nu
niet bepaald een aardige garneering kon
-aoemd worden.
Intusschen, mevr. M. meende, dat er
dit opzscht verbetering te conssaice-
n valt: in de laatste weken wordt het
rilnis op meer geregelde lijden weg
gehaald.
Bij onze wandeling door het Leidsche
kwartier ontmoetten wij Dinsdagmid
dag tusschcn' drie uur er. half vier den
^-vuilniswagen me- ar r. hang wagen.
Hij werd bediend door vijf msn en wij
kunnen niet anders zeggen dan dat het
lug ging. Een bewoner van de buurt
deelde ons mede, dat de vuilniswagens
geregeld Dinsdag en Donderdag ver
schijnen 's morgens worden dc hoofd-
ten van het kwartier bediend cn
iddags de zijstraten.
Indérdaad op dit geregelde
komt liet in hoofdzaak aan. Wanneet
hier maar de hand aan gehouden woidt
(en dal. schijnt thans Ie gebeuren) is
ai vee! gewonnen. Zoo spoedig als het
kan zal dc gemeentereiniging dan wél
weer drie keer per weck bi, de Haar
lemmers komen aankloppen.
LG CN EN IN DE TYPOGRAFIE*.
V an verschillende zijden is ons ge
raagd, wat thans de nieuwe loonen op
le Haaricnische drukkerijen zijn. Aan
gezien slechts niinimumloonen zijn
vastgesteld en op de meeste drukke
rijen aan net geneele personeel of aan
sommige lenen daarvan grootere of
kleineic toes..-, en boven net mini
mum woiuen uitgekeerd, is de beant-
voiding dezer vraag niet wel mogc-
yk. Hu.^nder laten wij echter vol
gen een opsomming van de loonen op
ae _uru:cn.crij van Haarlem s Dagblad.
Yijt macmaëzetters ontvangen iu
een 4 - uiige w erkweek 7 9 cent per
uur, vermeerderd met een toeslag van
5 cent per uur dus tesamen 40.32. De
voorman ïuachmczetter ontvangt
hierboven nog 5 cent per uur dus
42-72 per week. In de eerste 11 maan
den van 1022 (December is nog met
opgemaakt), werd aan deze zes ma-
chmezetters nog de navolgende pro
ductiepremie uitgekeerd A. /413.03i,
B. ƒ178.77, G. ƒ482.411, D." ƒ447.33, E.
ƒ50..'47A, 1'. ƒ359.25 1/2, pc-r week dus
respectievelijk ongeveer 8.60, f 3.73,
f 10-05, 9.32, 10.57 en 7.43. Deze
premieregeling is onveranderd gela
len. Men kau dus zeggen, dat het ma-
clrinezettersloon zich tusschen 4S en
50 gulden per week beweegt. Een
tweetal kleinere emolumenten laten
wij hierbij buiten beschouwing- De
zevende machinozetter is een leerling
en ontvangt het handzettersloon. Aan
een productiepreruie is hij nog niet
toe.
De eerste klasse liandzetlers ont
vangen het voor Haarlem geldende mi
nimum van 70 cent per uur vermeer
derd met een toeslag van 3 cent per
uur, vormende een weekloon van
35.04. De voorman van cene onder-
afdeeline 5 cent per uur extra, dus
een weekloon van 37.44. De tweede
klasse liandzetters en vlakpersdruk-
kers (jonge lieden) ontvangen 56 cents
per uur, plus 2 cent per uur toeslag
dus een weekloon van 27.84.
Dc eerste klasse rotatiedrukker
wordt beloond met 79 cent per uur
plus 3 cent toeslag, weekloon 39.36,
de tweede klasse rotatiedrukker met
70 cent per uur plus 2 cent toeslag,
weekloon 34.56. Dc stereotypeur ont
vangt 74 cent plus 3 cent toeslag, dus
per week 36.96 terwijl ten slotte een
tweetal 17-jarige leerlingen 13.92
per week verdient.
Een klein aandeel in de winst voor
het geheele personeel laten wij buiten
beschouwing, doch merken ten slotte
nog op, dat alle bovengenoemde cij
fers, met uitzondering van de, naar
de productie variecrende premie der
machinezetters, vaste loonen zijn en
dat bij geen enkel van deze loonen
.overuren zijn berekend.
DE BOOM EX OP BE NIEUWE
GROENMARKT VERDWENEN. Do
iepen op do Nieuwe Groenmarkt, die voor
deze straat ongeschikt waren geworden,
zjjn thans aüe omgehakt en weggevoern.
zoodat do straat oen vreemden aanblik
biedt. Dit IS evenwel slechts tijdelijk,
want volgens het de: betreffen de raadsbe
sluit zullen de beomeB door jongere wor-
De Duitscha DiensiESlsje*
iiur dan 1G00 in Haarlem on
Omstrskon.
We hebben eens onderzocht, hoe
veel Duitsche dienstmeisjes er thans
wel in Haarlem en omstreken zijn en
wel naar aanleidung van het bericht
(ook in ons blad gepubliceerd), dat er
na de Kerstdagen zooveel nieuwe
Duitsche meisjes in ons land gebracht
zijn door de meisjes, die reeds in
Holland in betrekking waren, maar
n'haar „Heimat" het Weihnaohtsfest
hadden gevierd.
Van Pfarrer Paul Holland (den op
volger van Ds. Weiss ;n Haarlem, die
vroeger aan de Duitsche meisjes ge-
ze.'iige avondjes in zijn woning ver
schafte) vernamen we, <lat er thans
ongeveer vijfhonderd Protestantsche
Duitsche dienstmeisjes in Haarlem en
omstrekcin zijn. Hiervan komen er
velen op Woensdagavond in zijn wo
ning aan de Parklaan. bijeen, waar
zii zich van 8 tot 10 uur aangenaam
e:i nuttig bezighouden. Er wordt uit
den Bijbel voorgc.ezen en Duitsche
volkliederen worden gezongen, door
Ds. Holland op het klavier begeleid.
GemiiD.e d komen er 50 meines per
avonddit getal is wel eens kleiner,
maar o-.k groot er. Met Kerstmis'
Wiion er wel 50. Ook op Zondag
avond komen de meisjes vaak een be
zoek brengen. Er wordt over gedacht,
nog een tweeden avond in c!e week
voor Duitsche meisjes beschikbaar te
stellen.
Het aoul.il Roumsch-Kalholieke
dier-smeisjes in Haarlem en omgeving
varieert tusschen vijf- en zes honderd,
aldus wend ons meegare Ad door
Fruulein E. Reinhold, die hier sinds
een ïaar werkzaam is voor de Duit
sche vereeniging voor mfiisiei"/?-cher-
ining en die in het huis der Martha-
Vcreemging aan de Bloemhofstraat
No. 1 aan dó ii.-K. Duitsche meisje3
eenige avond*'a in de week een vrïen-
,L ..x onderdak verschaft. Ook deze
kmi.mi s utonaa van S tot
10 uur en wel op Zondag gemiddeld
50, Dinsdag cn Donderdag 30. Vrij
(lags komen er ongeveer 15 in het
3..-K. Vereenigingsgebouw te Heem-
-de bijeen.
Van Maandag 15 Januari af zal
- eiken Maandagavond in B'.oe-
.mndaal, waar veel R-K. Duitsche
m-.-.sifs zijn, in Hotel Vreeburg een
b.icenkoiiist: worden belegd.
lrr;iu.iein Reinheid deeE© ons ten-
-re ni.« mede. dat des Woensdags
mil dc- veertien ringen een godsdiemt-
oefening in de R.-K. Kerk aan de
Nieuwe Groenmarkt wordt gehouden,
die door 350 400 personen wordt
Mi gewoond.
MELKWAGEN OMVER GEREDEN.
Dinsdagmorgen elf uur werd in de
Leiascbestrnat een melkwagen door een
rath mulo omver gereden. Een hoeveel
heid welk en eieren ging verloren. Ook
braken e-'nige flesschen. De schade werd
vergoed.
PERSONALIA.
Tfoor lie*, in December te Amsterdam
gehouden examen, voor de akte Engelsche
Handelscorrespondentie, slaagde onze
stadg-onoot do hoer W. II. P. van Trujjon
EEN NIEUW SYSTEEM ééNMANS-
WACENS.
Te Arnhem zal een nieuw systeem
ééi.inar.swagens worden toegepast. De
bedoeling daarvan is hel publiek in de
gelegenheid te stellen den wagen
het voorbalcoa binnen te gaaa
i langs het achteibalcon te verlaten.
Dit verlaten van den wagen geschiedt,
zoo meldt de Arnhemschc correspondent
van De Tel., door een automatisch 1
kend inschuifhek. dat om een staande.as
draait. De hoogte van den balconvloer
af is i.-,o M. In gesloten toestand is hei
hek met een grendel afgesloten, terwijl
door een druk op een lang handvat
bek wordt ontgrendeld.
Het is niet mogelijk het hek van de
buitenzijde van den wagen te openen.
De wagenbestuurder kan door een spie-
ge;!, welke aan het voorbalcon is aange-
brach:, het uitstappen controlceren.
Tijdens den rit zijn de balcoadëtiren
van hc*. vóór- cn achieibalcon gesloti
zcodra de wagen stilstaat, opent de be-
sruurcer de deuren der beide balcons
door één handbeweging. Vcorioopig zal
het nieuwe systeem op iz groote-
n kleine wagens worden toegepast. De
kosten van ombouwing der gioote
gens zullen per wagen circa f 1400 be-
dragen. Dit bedrag zal voor de kleiner©
wagens aanzienlijk minder zijn.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen b(i: P. Goedhal
Scheepmakersdy'k 23. Bijbeltje, Politie
bureau Smedestruat. brief met kaarto:
M. Heysmans, Bakkumatrant 3. kerkboek,
B. Meesc, Drossestraat 16, broche (kru'
Machiclsen, KI. Heiligland 27, gryze cc
tuur, Honueman, Velserstraat 35, handmof
P. Koor, Pres. Stoyn«tra.it 22, handschoen
<grjjs-wit), W. Maïcfjjt, W'jjile Geldeiooze-
pad 6zw., kerkboekje, J. Kljju, Soutman-
straat 11, kandelaartjes. Do Vogel; Bloe-
mertsteeg 16, Lantaarn, G'. Hartman, Wes
tergracht 25, manchetknoop, Mr. Lutter-
velil, hotel Duin 011 Daal Bloomendaal,
damesparapluie, v. Latum, Spoorwegstraat
22rd., drimesporteitioniisic, G. G. v. d.
Kroft, Kinderhuis-angel 62e. passer. J. A.
•lasper.-i-, do Witstr.int 26, rozenkrans in
étui, D. B. ICoopcr, Spaarne 93, rozenkrans
Peper, Moïcasteeg 19, booJsehnppentaseh.
,1. Piéke, Graaf v. WicUtraat 21. rijwiel-
laseh, Groothandel, Hooimarkt- S, zak
wasehgov'l, U. Boei, v. Marumstraat 54.
Buitenland
UITSCHLAND EN FRANKRIJK.
e Fransche sancties.
De diplomatieke medewerker van
llavas meent te weten, dat de Fran-
sake regeeriiig heden aan de Duitsche
regeering medeueoiing zaJ doen van
de sancties, welke zij voornemens is
toe te passen, iu verband met het op
zei te Ujk in gebreke blijven vanDuitsch
land, dat door de Commissie van Her
stel is geconstateerd. Deze sancties
zulen o.rn. omvatten een controle op
de Duitsche staatsmijnen en de doma-
niale bossuben. De Belgische regce-
ring zal zich in dezen hij de Fransche
sgeeiing aansluiten.
Poincaré zal de andere geallieerde
regeeringen in kennis stellen met do
maatregelen, we.'ke door de regeerin
gen te Parijs en Brussel in gemeen
schappelijk overleg zullen worden ge
troffen.
De houding der
Duitsche orb^ers.
De „Rot 3 Fahne" verneemt u:t Ea
rn
•Met het oog op de aanstaande be
zetting van de stad worden uit de fa^
ken van Krupp machines, auto
mobielen cn andere zeken naar et
dera weggevoerd. De opwinding onder
de arbeiders 15 groot, doch die opwin
ding spruit niet beua.V.d uit nationa
listische motieven voort.
Zii richten zich niet zoozeer tegen
Poincaré dan wel tegen Stiunes,
Krupp en andere groot-mdustrieolen.
De jongst? arbitrale uitspraak heeft
de opwinding onder de arbeiders neer
doen toenemen. Bovendien is thans
op de Atexmijn (ie arbeidstijd voor
de mijn werkers vau 6 op 7 uur ge
bracht. Zeshonderd mijnwerkers zijn
aklaair in staking gegaan. Onder de
mij uwerkers'zoowel als onder de me
taal arbeiders en spoorwegmannen be
staat groote neiging, züe algemeens
werkstaking te proclameercn, ten
einde betere loonen tc verkrijgen en
:len achturendae. reep. zevenurendag
te verzekeren. Er valt dus op de mo
gelijkheid vau liet uitbreken eener al*
gc-meene st-aikng binnen enkele dar
gen te rekenen.
In het bezette gebied.
De economische commissie van het
bezette gebied heeft een telegram ge
richt tot den rijkskanselier, waarin de
•erzetering word gegeven, dat de
economische kringen in het bezette
gebied bereid zijn alle ellende en alle
kwellingen te verdragen. De rijks
kanselier dankte voor dezo verkla-
UiT DE COMMISSIE VAN HERSTEL.
De Commissie van Herstel is Dins
dag bijeengekomen. Lucnsc-ii. de di-
ic-ieur van net kolcnsyhdicaat, die
uit Deriijn was gekomen, en Fischer,
de \oorzitter van de Krïtgslaslenkotn-
mission, hebben nogmaals de redenen
uitgezet, die volgens hen het tekort
van 15 Yo in de leveringen van kolen
en cokes aan Frankrijk gedurende
het jaar lltói, verontschuldigden. Dr.
Kicuter verklaarde vervolgens, dat de
eenige sanctie, die ten opzichte san
nuitóchland genomen zou kunnen
worden, voorzien wordt in het seiirij-
\en der Commissie san llcrstel san
zl Maart jl., namelijk overeeuko'ii-
stige supplementaire betalingen in
contanten ter vervanging van de niet
uitgevoerde leveringen m natura.
Daarop verlieten de Duitschers het
hotel Astona. Na hun vertrek beraad
slaagden do gedelegeerden der Com
missie van llei-stol, Darthou drong
aan op het constateeran van het in
gebrek© blijs en van Duitschhuid in
zake de leveringen van kolen en co
kes, in den zin van art. 17, annex II;
(Lel 8 van het s*ordrug van Versail
les, waarvan de Commissie reeds bij
do houtloveringen bepaald had, dat
dit in gebreke blijven dezelfde lx.iee-
Kenis had als het opzettelijk in ge
breke blijven, bedoeld 111 art. 18,
waardoor do weg tol het nemen san
sancties werd geopend.
Daarna ging mui over tot de stem
ming. De gedelegeerden van Frank
rijk, Italië en Beigii. stemden voor,
die van Engeland tegen het in ge
breke blijsen. D© beslissing der Com
missie sverd Dut- iagiuiddug aan de
vier betrokken rvgeenogen kenbaar
gemaakt,
Daurna had nog een gemeenschap
pelijke zitting Van ue geallieerde en
Duiisrhe deskundigen |i..ia;.i, ter ver
gelijking van de ciifers der koL-nleve-
ringen. die niet overeenstemden. Men
kwam :oc de coueiusie, dal de cijfers
der ComrmsAe van Herstel juist vva-
De metiveering van Bradburry's
tegenslemmen.
Uit Parijs wordt nog gemeld:
Hoewel alleen de Britsche vertegen
woordiger. sir Jolm Bradbury, tegen
stemde bij het besluit, door de Com
missie van Herstel genomen om
Duitschland in gebreke te stellen in
zake do eteenkoolleveringen, schiynt
er een goedo en zelfs hartelijke geest
tusschcn de leden der C. v. 11. te be
staan.
Bradbury zeide, dat weliswaar een
tekort van ongeveer 2j millioen ton
steenkool valt te constateeren, maar
dat het totale tekort, waarvoor
Duitschland verantwoordelijk kan
worden gesteld, waarschijn'ijk slechts
114 van de totale vercischte hoeveel
heden zal bedragen. Hij schrijft,het
tekort hoofdzakelijk toe aan de alge-
mcene moeilijkheden van de Duitsche
financiën en naar zijn mccning had-
