OM ONS HEEN
Als Haarlem grooter wordt
40e Jaargang
No. 12189
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
'VRIJDAG 12 JANUARI 1923
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd II ADVERTENTIENVan 15 regels f 1.75iedere regel m*er 35 Cts. Reclames 60 Cts per regel. BIJ
is (kom der gemeente) f3.57*A. Franco per post door Nederland f3.871/,. Afzonderlijke nummers f 15. Geil- abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentièn van Vraag en aauboa van 1—4 regels 60 Lt»
lusueerd Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f 0.571/,franco per post f0.65. Post Giro 30810. per plaatsing, elke regel meer 15 Cts. h contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Uitgave der N.V. Louren» Coster, Directeur-Hoofdredacteur J. C. PEEREBOOM, Telefoon 3082 II Directie en Administratie i "Jrooto Houtstraat 83. Telefoonnr9. Redactie 600 en AdmlnUmatie 724
BIJKANTOOR voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wljkeroog, lJtnuiden, Beverwijk enz. DRiEHUIZERKERKWEG 2, VELSEH, TELEFMON 3521
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TOA AT .F BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
Heden.
VRIJDAG 12 JANUARI.
Stadsschouwburg, Wilsonsplein.
Het Sciiouwtuoneel„De Comedie
der Liefde' S uur.
Schouwburg Jansweg: Voordracht
avond Hanns Heinz Ewers, 8 uur.
Gebouw van den Protestantenbond:
Rede van Dr. J. C. A. Fetter, 8 uur.
Tea-room Luxoi Theater, Groote
Houtstraat: 's middags 3.30—5.30 en
's avonds 3n uui Concert.
Cinema Palace Foyer: Midciag en
Avondconcert 3.30- -5.30 en 811 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
ZATERDAG 13 JANUARI.
Stadsschouwburg, Wilsonsplein:
Het Hofstad tooneel: „Het Ondeugen
de Vrouwtje", 8 unr.
Schouwburg Jansweg: Matinée met
0ud-Fran6che Chansons en muziek,
3 uur.
Schouwburg Jansweg: „De Baja
dère", Tooneelgezelschap Max Gabriel
8 uur.
Tea-room Luxor Theater, Groote
Houtstraat: 'b middags 3.30—5-30 en
's avonds 811 Concert;
(Jinema Palace Foyer Middag- en
Avondconcert 1.30—5.30 en S11 uur
Luxor-Theator, Groote Houtstraat
Bioscoopvoorstelling 's r.am. 2.30 en
's avonds 8 uur.
Cmema-Palaco, Groote Houtstraat
Bioscoopvoorstelling 's nam. 2.30 en
's avonds 8 uur.
Scala Theater, KI. Houtstraat 77:
Bioscoopvoorstelling 's nam. 2.30 en
's avonds 8 uur.
Schouwburg De Kroon, Gr. Markt:
Bioscoopvoorstelling 's nam. 2.30 en
's avonds 8 uur.
No. 3133
Da da.
ons land, die wel behoefte hebben
aan ontwikkeling van kunstgevoel,
niet aan zinneloozen spot. Als de hce-
ren dio zich met deze Dada-vertoo
ning hebben beziggehouden, binnen
kort, weer eens een vrijen avond heb
ben, laten zij dan lieve opbouwend
werk trachten te maken. Aan 't groo
te publiek is nog heelwat nuttige pro
paganda te doen.
Die van Donderdagavond is goed-
bekeken toch wel doornig op Rosen-
hagho geweest.
Ex-koning Constants f
Bijna drie jaar geleden werden mij
uit Panjs hoe inij zoo het voorrecht
te beurt viel, weet ik met uitgaven
toegezonden van de- Dadaïsten, week
bladen vol wonderlijke figuren en niet
minder zotte artikeltjes. Destijds heb
ik daar een en ander uit meegedeeld
en het overigens voor een ..azieKte van
den oorlog gehoudende schok was
ook zoo groot geweest, geen wonder
dat verschillende heraenkronkels van
hun plaats waren geschoven. Ben tijd
lang hoorden we er niet meer van. het
scheen dus wel of do ongesteldheid
voorbij was gegaan, als zoovele andere
ziekelijke aandoeningen. Eu zie,
daar barst op eens de kwaal uit in ons
eigen land, het eerst in den Haag, dan
reist ze per spoor (of doet Dada het
anders i) naar Haarlem en vertoont
ook luer haar droevigo symptomen.
Id ons vorige nummer hebben wij
een verslag uit de Telegraaf over de
vertooning afgedrukt. Blijkt daaruit
nu eindelijk, wat Dada is en wil? De
Nederlandsche spreker van den avond,
de schilder Theo van Doesburg, begon
met te zeggen, dat sinds 1880 ons land
,voor iedere levensuiting hermetisch
gesloten is. Men kan het er mee ecijs
zijn of niet, dit is ten minste begrijpe
lijke taal. Het vervolg is evenwel hel
der .als koffiedik: „het Dadaïsme is de
steAste negatie van alle cultureele
waardebepalingendada is geen kunst
beweging, integendeel, het gaat in te
gen den verschimmelden schijncul
tuur, het berust op reclame en sug
gestie".
Reclame waarvoor? Suggestie waar
tóe Wij hooren het niet- Is Oada dan
alleen maar ontkenning? „De Da
daïst neemt geen enkele verantwoor
delijkheid voor onze cultuur op zich-
Hij weet precies hoo men geest fabri
ceert- Dada is het phenomeen der
Ïilieromenen, het heelt geen vader-
and en nationaliteit en is te gelijker
tijd overal geboren. Het is ontstaan
als verzet tegen den geheelen denk-
aard en den phannaceutischen le-
yeDsaard."
Deze laatste onzin is blijkbaar in
Duitschlaud geboren, Deukart, Lc-
bensart en door den redenaar nog
slecht vertaald bovendien, omdat wij
daarvoor immers de goed-Nederland-
sche uitdrukkingen „wijze van den
ken, wijze van loven" hebben. Intus-
Bchen begrijpen wij wel, dat zoo'n
kleinigheid er in het Dadaïsme niet op
aankomt. Het eenige wat er van te
begrijpen valt, is ditDadaïsme i#een
protest tegen wat bestaat en, daar
kunstenaars zich er mee bemoeien, dus
blijkbaar een protest tegen toestan
den in en om do kunst. Goed. Die pro
testen zijn zoo oud als de kunst zelf.
Absolute kunst bestaat niet. wel be
staat er velerlei manier om kunst uit
te drukken, dus verschillende kunst
vorm. Iedere leek weet wel, dat de
grootste kunstenaars altijd mcuschen
zijn geweest, die protesteerden het
zij tegen onware kunst, hetzij tegen
verkeerde vormen, waarin zij gegeven
werd. In dezen zin zijn allo groote
kunstenaars omverwerpers, omwente-
laars geweest. Revolutionairen, als
men het omineuse woord gebruiken
wil. Maar.... zij gaven op hun beurt
iets, dat zij mooier en beter vonden en
dat de menschen, die in hun tijd of
daarna leefden, met hen als grooter
kunst hebben loeren zien. De Dadaïs
ten doen anders. Dio geven niets be
ters. Alleen maar malle geluiden en
kikkergekwaak. Bovendien waren de
groote baanbrekers dikwijls vol eer
bied voor wat vroegere kunsten wrs
tot stand gebracht hadden. NiM: alzoo
de Dadaïsten zij erkennen geen ver
leden (na 1880) cn geven geen toe
komst-
Het gaat met vreemde dingen
meestal zoo: als zo ver weg zijn, ver
baast de meusch zich er alleen over,
.wanneer ze dichterbij komen,
geeft hij zich moeite, om ze tc begrij
pen. Daarom hebben wij gisteren eens
informatie genomen bij een van de
Haarlcmsche ingezetenen, die do Da
daïstische vergadering in Haarlem op
touw gezet hebben. Wat deze er van
zei, heeft men in ons vorige nummer
gelezen, tot duidelijker begrip van de
zaak drukken wij hieronder de hoofd
zaak nog eens af.
„Een aantal kunstenaars in
Haarlem, die belang stellen in al
le mogelijke verrichtingen in de
kunst, hoe negatief, afbrekend ot
anarchistisch deze ook mogen zijn,
heeft gemeend, dat het toch aar
dig zou zijn, als' bij het bezoek
van den heer Kurt Schwitters aan
Holland ook Haarlem niet verge
ten wordt. Het gaat mot om eeni-
gerlei ernstige demonstratie van
een nieuwe kunstuiting, want het
Dadaïsme is, zooals ook de heer
Theo van Doesburg in zijn ope
ningsrede verklaart.... niets.
Met dat niets is alles gezegd. Het
is slechts een ontkennen van alles
wat geweest is en wat komen kan
in do kunst. Het is een belachelijk
maken van allen ernst cn zwaartil
lendheid. Het ia een spel van
geest en geestigheden onder het
moni van diepste diepzinnigheid-
Een samenspraak tussehen kun
stenaars, wier heele leven gowijci
is en gewend wordt aan wat
schoon en leelijk iseen tegen
alle regelen en gewoonten in-
druischen intellectueel vernietigen
en opzettelijk belachelijk maken
van alle kunstpose-
Tot zoover het oordeel van onzen
zegsman. In hoever dat doel nu be
reikt is, kan de lezer zelf nagaan in
het verslag van de vergadering, die
Donderdagavond in Haarlem gehou
den is. Mogelijk was dat bijzonder
grappig, (in elk geval is er veel ge
lachen) maar met den besten wil van
de wereld kan ik er het „spel van
;eest en geestigheden" niet in ontdek-
jen. Ko üonckers schimmenspel, na
melijk zijn goedige spot met de Bui
nenhuisjes van Blaricum, lijkt mij heel
wat vermakelijker toe.
Zijn wij inderdaad zóó zwaartillend,
dat er een paar heeron op bezoeu
moeten nomen, die een scüop geven
alles wat wij voor eerbied voor de
kunst in ons oankweeken? Waarschijn
lijk zal ook deze vraag weer veel te
zwaarwichtig gevonden worden. Het
is mogelijk, dat ons Hollandsche ka
rakter, gevormd onder grauwe luchten
en in triestig neersijpelende regen
buien, niet geschikt is voor het
beseffen van den geest en het
vernuft, die er gelegen zijn
in onmogelijke piano-composities en
onzinnige toespraken, maar dan wil
ik toch hot odium van zwaarwichtig
heid maar op mij nemen en verkla
ren, dat ik niet begrijp, waarom een
gezelschap Ilaarlemsche kunstenaars
net noodig gevonden heeft, de heeren
van Doesburg, Schwitters etc. gele
genheid gegeven heeft, hun onzin te
komen vertellen. Onze zegsman tracht
het wel to verklaren met de opmer
king, dat zij belang stellen in allo
mogelijke verrichtingen in de kunst,
maar dan moeten, zou ik zeggen, die
verrichtingen toch een redelijken basis
of een aannemelijk doel hebben. Geen
van beide was in deze Dadaïstische
vertooning te vinden. Als men zegt,
dat het gaat tegen de pose in de kunst,
dan zou de vraag gesteld kunnen
worden of dit protest ni.et veel meer
pose was. Hoe is het mogelijk, dat
een ernstig man zich opmaakt, om
voor zulke dingen te gaan reizen? En
welk belang kan er in stoken om de
malle geluiden van den heer Schwit
ters te colporteeren door Nederland?
Als het dezen Duitsclien heer ora een
aantal Nederlandsche guldens te doen
was, dan is hem dat zeker niet kwa
lijk te nemen, noch te misgunnen,
maar dan behoeven onze Nederland
sche kunstenaars daarbij toch niet
voor eerewacht te spelen.
Is het dan enkel en alleen bin
clownerie to doen? Daarvoor gaan wij
naar het circus en lachen hartelijk
om do grollen van den clown. Op zijn
tijd doe ik daar graag aan mee.
Maar als dat door kunstenaars ge
daan wordt over de kunst, dan gaat
mij toch een onplezierige rilling over
den rug. Het zijn zware tijden voor
do kunst. Niet alleen in financieelen
zin. Ook de waardeering van kunst is
sedert den oorlog afgenomen, ze
deinsdo terug voor allerlei ovenvegio
gen van grof materieelen aard. Er
zijn honderdduizende menschen in
Toen koning Constantijn van Grie
kenland na zijn afstand van den troon
in eind© September j.l. te Palermo ais
balling aankwam .verklaarde hij thans
nooit meer een poging te zullen doen
om in zijn vroegere waardigheid te
worden hersteld. Men was hier niet
overal gerust op, ook na deze uit
spraak. maar die ongerustheid kan
nu verdwijnen, koning Constantijn is
Donderdagmorgen te 11 uur plotse
ling te Palermo overleden. De Griek
se hc troon is venlig voor hém.
Deze Balkanvorot heeft een veelbe
wogen leven gehad alvorens ecne
bloeduitstorting in de hersenen hier
aan een plotseling einde maakt. Op 2
Augustus 1868 op het slot nabij
Athene geboren, trouwde hij op 21-
iarigen leetfijd met een© zuster van
den Duitschen ex-keizer ©n deze echt
verbintenis kan in de geschiedenis
van Griekenland als een mijlpaal
worden beschouwd, want deze is de
onvermoede aanleiding geweest tot de
ellende die thans het Griekcche volk
bedreigt.
Hoewel Constantijn als kroonprins
in de laatste jaren der vorige eeuw
de Grieksche legers menigmaal ter
overwinning voerde tegen de Turken
cn zoodoende blijk gaf van de vrucht
baarheid der militair© lessen uit
Berlijn, kon dit hem niet aan popula
riteit helpen en in 1909 kwam het
zelfs tot een voornamelijk tegen hem
gerichte crisis. Deze storm dreef even
wel over en bij het begin van den
Balkanoorlog van 1912 was hij weer
Grieksch opnerbevelhebber. Ook in
dezen oorlog bewees hij zijn militaire
talenten on toen koning Geroge, zijn
vader, door de hand van een sluip
moord enaar viel,, besteeg Constantijn
onder groot enthousiasme den troon.
Toen kwam de wereldoorlog en
daarmede de groote tweedracht in de
Grieksche regeering. De Koning was
door banden des bloeds steik Duitsch-
gozuid. Venizelo© de minister-presi
dent stond aan de zijde der Entente,
Do zonderlinge neutraliteit van
Griekenland, die leidde tot het schen
den van lit Grieksoh-Servische ver
drag. de overgave van ©en geheel Le
gercorps aan de Duitschers, de weige
ring van optreden tegon de Bulgaren,
die het land binnenvielen, nam een
aanvang. Tenslotte bezette de Entente
een deel van Griekenland uit over
wegingen van veiligheid, maar ook
thans bleef de „neutraliteit" gehand
haafd. Constantijn werd door de
Franschen tot aftreden gedwongen
en vertrok in Juni 1917 naar Zwit
serland, zijn jongere zoon Alexander
werd koning. Dit koningschap duurde
zeer kort, de beet van een aap maakte
er een einde aan.
Gaandeweg taande de invloed van
Yenizedos en de verkiezingen van. No
vember 1920 veroorzaakten zijn val.
Nu zijn groote tegenstander verdwe
nen was. zag Constantijn zijn kans
weer schoon. Hij keerde onder for
meel protest der geallieerden terug
en werd opnieuw met groot enthou
siasme te Athene ontvangen. Toen
volgde de roekelooze campagne tegen
de Turken in Klein Azië. die leidde
tot de volslagen nederlaag en een re
volutie die den koning in September
j.L ten tweeden male tot aftreden
dwong. Een aftreden dat thans door
den dood is bekrachtigd.
Stadsnieuws
ALLIANCE FRANgAISE.
Do hoer Joseph Delpcch, Professor aan
do Universiteit te Straatsburg, hield Don-
dordngavond iu De Kroon voor da leden
der afdeeling Haarlem van do Alliance
Franjaise een lezing over „Francis Jam
mes et le Béarn".
Hot was, zooals do voorzitter der Haar
lcmsche afdeeling, do heor J. H. Sauveur,
aan het einde der conférence terecht
zeide, een interessante en gedocumenteer
de lezing, waarvan vooral zjj genoten zul
len hebben, dio Jammes en zijn »«rlc ken.
nen. Do spreker deed de aanwezigen, voor
zooveel dit in dozen kring nog noodig was
kennis maken, of hen anders de kennisma
king hernieuwen, met verschillende van
Jammes' gedichten, waarby het «enigs
zins to betreuren viel, dat de conféren
cier niet over voldoende steunmiddclen
en dictie beschikt om mooie, fyno dings-
kes als bijvoorbeeld „La fille nue" en „Je
suis une bécasse" volkomen tot hnn recht
to doen komen.
Overigens dwong deze lezing eorbiod af
door de uitgebreide littéraire kennis en
fjjnen smaak, waarvan zij getuigde.
Francis Jamaies is een dichter van de
in tijd, wiens zangen aan die van oen uit
>r verleden tijd doen denken: Virgilins
die in zeker opzicht, n.l. door zijn lief-
5 tot de natu-ir, als volgeling V3n Jean
Jacques Rousseau en Bernardin do St.
Pierre mag beschouwd worden.
•Jammes werd geboren in do PyTenoeën
op de grens van de „Basses Pyrénées" en
de „Hautes Pyrénées". In dezo landelijke
omgeving gTocido hij op, leefde hij steeds
cn wijdt hij zich „sans éloquenco" aan
wat hij zelf zyr „art paisible" noemt.
Z\jn verzen zpn van oen prachtigen een
voud: hij voelt zich geboren om in z\jn
gedichten herinneringen te voorschijn te
roepen aan do schijnbaar onbetoekeneiide
„kleine" dingen, die hij op zijn tochten
door de wouden cn naar do Spaansche
kust waarnam. Hij heeft ook oog voor het
komische, voor „drólcrie" en geeft dan
meer charge dan ironie, zooals blijkt nit
het eerste deel van zijn in 1921 uitgege
ven mémoires.
Er ij een drieledige karakteristiek van
dozen dichter te geven: hij is dichter en
als zoodanig impressionist; do abstracte
idéo trekt hem niet aan. Hij „lééft van de
natuur", de vruchten, de bloemen, de vo
gels, maar ook arme ongelukkige men
schen cn dieren geven hem stof; vooral
voelt hij zich aangetrokken tot den ezel.
Zjjn verzen zijn kleine schilderijen van
eenvoudige en melodieuso woorden en zyn
beeldspraak is meer dan verrassend.
Dan maakte de omgeving, waarin h\j
opgroeide, hem tot „poéte bucolique";
men moet dc gevoelige natuur van een
Jammes bezitten om „Le roman d'une
lièvre" te dichten en in de derdo plaats
was hij „poète du terroir". Zooals wijn
„un goèc do terroir" kan hebben, zoo
hebben dit ook in cenigszins anderen zin
zyn gedichten. Jammes heeft zich als 't
ware naar den grond gebakt, om stof voor
zijn gödichten to vinden.
De conférencier oogstte een vnendelijk
.voord van dank van don heer Sauveur,
die dens niet talrijken aanwezigen de le
zing van Jammes' werk aanbeval als een
bron van nieuw geluk en genoegen.
BEPERKING VAN DRANKPRO
DUCTIE.
De Staatscommissie, welke ministei
Ruys voor eenige jaren heef: ingesteld
om te onderzoeken dc mogelijkheid om
do drankproductio te beperken, heeft,
zegt De Kruisbanier, in groote trekken
een project goedgekeurd, waarin een
samengaan nagestreefd wordt van drank
bestrijders en drankhandelaars, ten ein
de tot een zeer geleidelijke beperking
van de gedistilleerd-productie te komen,
bit project zal nader uitgewerkt wor
den in een rapport met conceptwetsont
werp en concept-memorie van toelich
ting.
DE P AL EST I NA-FILM.
Woensdag 2-4 Januari zal de Pales-
tina-film, waarover wij mededee-
Imgen deden, vertoond worden in de
gemeentelijke concertzaal.
Er wordt hier ter stede een eere-
comitó gevormd, waarvan de burge
meester, de heer C. Maarschalk, voor
zitter ia en waarin verder o.m. zitting
hebben directeuren van onderwijsin
richtingen alhier en predikanten van
verschillende richting.
In 1902 werd de grondslag voor het
Joodsch Nationaalfonds gelegd. De
geldon van dit fonds worden benut
voor het aankoopen van grond in Pa
lestina, het beloofde land, om deze
gronden aan de Joden in erfpacht te
geven en dit land tot hun onver
vreemdbaar eigendom te maken. Vol
gens de voormannen van de Zionisti
sche beweging zou dan het Joden
vraagstuk over de geheele wereld op
gelost zijn.
Tot 1921 werd er spontaan 890.000
bij-een gebracht, zoodat er in den
loop der jaren heel wat grond in Pa
lestina kon worden aangekocht.
Door dit fonds en de p'-echtige be
lofte van Engeland in 1917 dat de
Joden een zelfstandig rijk zouden krij
gen staat de Zionistische beweging op
bet oogenblik sterk.
Om nu aan alle volken der wereld
zijn werk en resultaten te laten zien
en tevens propaganda voor het fonds
en de Zionistische beweging te ma
ken heeft het Joodsch Nationaalfond?
de Palestinafilm laten vervaardigen,
welke film reeds in verschillende ste
den van ons land is vertoond.
Deze film, uit 5 dee'en bestaande,
boeit door interessante tooneeltjes van
het leven aldaar en de mooie natuur
beelden tot het eind.
Vanaf hun aankomst of wordt ons
het werk van de pioniers getoond,
zooals het aanleggen van wegen, tor
rassen voor den wijnbouw, het be
ploegen en het verder in cultuur
brengen van het land. Al die pioniers
zijn vroolijk en vol hoop en schijnen
hun vroegeren naam als landbou
wend volk geen oneer aan te doen.
Dan volgt het loon na het harde wer-
Plaatjes met praatjes,
Er wordt ambtelijk gesproken
aan de grenswijziging van Haarlem
„gewerkt"; de kans is groot, dat wij
„binnen betrekkelijk korten tijd" do
grenspalen van onze siad zullen ver
zetten. Daarom bUjkt liet onderwerp
grenswijziging actueel. Nu wiHen wij
het evenwel niet hebben over het pro
of contra, maar ons bepalen om, ge
holpen door den teekenaar, den lezer
een kijkje te gunnen op typische pun
ten die, als de heeren in den Haag1
de grensregeling zooas die nu ont
worpen is goedkeuren, voortaan tot
Haarlem zullen behooren.
Wij beginnen met een wandeling
langs het Zuider Buiten Spaarne.
Daar krijgt Haarlem een stukje mooie
natuur binnen de nieuwe grenzen.
Nu eindigt de grens waar de Hout be
gint, maar dan loopt die door tot het
vaartje dat naar het Blauwbruggetje
in Heemstede voert. Dit is juist hot
allermooiste deel van het Spaarne,
op do drukke stadsoevers, die afge-
slotenworden door den leelijken boven
houw van de Mariastichting, volgt
hie1- het vrije landelijke Spaarne, be
koorlijk versierd door do villa's en
landhuizen.
aan den Houtkant uitsluitend prach
tige buitenplaatsen gelogen, „Uoster-
hout", „Spaar en Hout" „Zorgvrij",
„Ruhe Orih", „Vliedzorg", „Buiten
rust"' <n „Klein Rustenburg". Eenigo
van deze landgoederen bestaan thans
nog, naar nu is een groot deel van
den grond ingenomen door het Zui-
derhoutpark en Haarlemmerhout
park. De oude buitens zijn daar ver
drongen door moderne villa's, waar
van er vele* door den architect Ir.
van Loghem gebouwd zijn, waaron
der ook 't groote woningcomplex van
„Tuinwijk".
De weg langs het Zuider Buiten
Spaarne is heel slecht. Op het oude go
bied van Haarlem ligt de Dubbele
Buurt, een gioep arbeiderswoningen
die reeds lans onder den hamer van
den slooper hadden moeten vaJlen,
opdat <:en breede toegangsweg ge"
maak-, kan worden. De gemeente
Haarlem heeft reeds meermalen plan
nen gehad om den weg naar Schaak
wijk te verbeteren, maar de kosten
daarvan zijn hoog en de woningnood,
belet, dot een honderd gezinnen oit
hun arns verdreven woroen. Nu zijn
d>e rernreedingsplanncn voorloopig
EEN GEZICHT OP HET ZUIDER- SUITENSPAARNE.
Deze teekening is gemaakt op de
nieuwe grenslijn bij Schalkwijk, waar
de weg langs het Spaarne zich splitst.
De grindweg loopt voor de huizen om.
terwijl langs den Spaarnoever de ach
terkant der woningen in dit buurtje
to bereiken is.
Wij staan bies op een historisch
plekje. De hermnernigalaaraan wordt
heel sobertjes levendig gehouden door
den naam van het caie en speelplaats
„Van ouds het Huis ter VVeeuwen".
Ook eenige oude stukken mum- die
later gerestaureerd en opgetrokken
zijn, spreken nog van vroegere glorie.
Eeuwen geleden stond hier de boer
derij „Huis ter \Veeuwen" of „ter
Wee", w.aarin niet alleen koeien
maar ook liet gemeentebestuur van"
Zuid-Schalkwijk een onderkomen
hadden gevonden. Allan verzekert dat
omtrent den naamsoorsprong niets
met zekerheid te zeggen is, alleen
weten we, dat aan de overzijde van
liet Spaarne een weiland was, dat het
Galgenveld genoemd werd, omdat
daar misdadigers werden opgehan
gen.
Reeds in de 16e eeuw bestond het
„Huis ter Weeuwen", in de historie
bladen vanden Spaanschen oorlog en
bij' het Beleg van Haarlem wordt het
meermolen genoemd, toen de Span
jaarden die Haarlem wilden innemen,
zich ook in Schalkwijk begonnen tt
nestelen. De verdedigers van Haar
lem deden een uitval en hebben de
Spanjaarden toen bij Schalkwijk op1
de vlucht gejaagd, zoodat velen van
hen in het Spaarne liepen ©n verdron
ken. Maar niet alle Spanjaarden ko
zen een graf in het Spaarne, het was
toen juist ook midden Januari en
blijkbaar vonden ze het water voor
zoo'n schuilplaats te koud. Daarom
vluchtten ze verder het Spaarne langs
om later met versterkingen terug te
komen. De Haarlemmers hadden dit
voorzien en daarom hebben ze liet toe
vluchtsoord der Spanjaarden, liet
„Huis ter Weeuwen" en een molen
die ook in de nabijheid stond, In
brand gestoken, „Met een heerlijken
roof van twe© trommelen, vele har
nassen, roers, spietzen en andere wa
penen, benevens gevangenen keerden
de verdedigers der stad terug" zoo
meldt de historie.
De aanblik van het Zuider Buiten
(Spaarne ie nog mooi, maar.vroe
ger was het nóg mooier. Toen waren
beperkt gebleven tot de Anthonfe-
straat.
Toch zal ln de naaste toekomst
iets gedaan moeien worden tei ver
betering. Bij het Slachthuis worden
steeds meer hulzen gebouwd, zoo-lat
de weg door de Dubbele Buurt van
dag tot dag aan beteekenis wint. Pet
is nu een nauwe 9lop, die gevaar voor
het verkeer oplevert. Onze teeko-
naar maakte de volgende schels.
DE VERKEERDE VERKEER»
TOESTAND IN DE DUBBELE
BUURT.
Bovendien is de 9traat slecht ger
plavieid. De kilnkers ziin hobbelig,
een trottoir dat ontbreekt Is vervan-
een door een modderig stukje grond.
Voorbij de Dubbele Buurt ontbreekt
de bestrating eelieel en eJ. De grind'--
weg was mooi toen alleen wande
laars den weg betraden, maar nu la
het in regendagen een ware modder
poe'..
Als Haarlem het Zuider Buiten-
Sjxiarne geannexeerd heeft, zal de
bouw aau den SohaJkwïjkerweg ver
moedelijk nog moor toenemen. De
toekomst zal leeren of er aan het
Snaarne een nieuw villapark zal ver
rijzen of dat de fabriekswiik daar zal
worden uitgebreid. Voor beide i6 de
gelegenheid gunstig, mits.... spoedie
een keus gedaan wordt. Combineer en
gaat in dit geval niet!
ken; de rijke oogst van voedingspro
ducten, wijn en fruit Het leven op
verschillendo flinke Joodsche farms,
de tuinbouwscholen en proeffarms is
zeer interessant
Maar ook een groot gedeelte van de
film i3 gewijd aan hot op een hcog
peil van beschaving staande leven in
de sleden. Het bezoek v%n verschil
lendo autoriteiten en de daar aan ver
bonden feestelijkheden laat ons zien
wat er ook op onderwijsgebied te vin
den is.
Het is een film, die zeer zeker een
grooter indruk op het publiek, inzon
derheid het Joodsche publiek za' ach
terlaten en ongetwijfeld aan haar doel
zal beantwoorden.
HAARLEMSCHE JEU CD KERK.
Men deelt ons mede. dat a.s. Zondag
io54 uur in de Wanlscho kerk (Begijn
hof) zal spreken de heer A. Adriani, uit
UtrcchL Deze samenkomst is bedoeld
voor jongens en meisjes van 14—18
jaars