Buitenlandsch Overzicht
fe
HAARLEM'S DAGBLAD
VRIJDAG 26 JANvJARf 1923
DERDE BLAD
IN HET ROERCEBIED NEEMT HET LIJDELIJK VERZET DER BE
WONERS TEGEN DE FRANSCHEN NOC STEEDS TOE. HET AANTAL
STAKINCEN, VOORAL OP DE SPOORWEGFN, VERMEERDERT. DE
DUITSCHERS WILLEN CEEN TROEPEN EN MUNITIE VERVOEREN EN
OOK ZELFS CEEN WACHTPOSTEN OP DE STATIONS ZIEN.
DE FRANSCHE RECEERINC VRAACT VOOR DE ROER CREDIETEN
VAN 45 MILLIOEN FRANCS.
DE ANTI-FRANSCHE BETOOCINCEN.
DE FRANSCHE EN DE BELCISCHÉ GEDELEGEERDEN IN DE COM
MISSIE VAN HERSTEL ZULLEN HEDEN, WEGENS DE HOUDING DER
OUITSCHE RECEERINC, HET VAN KRACHT BLIJVEN VAN DEN BE-
u TALINCSSTAAT VAN 6 MEI 1921 EISCHEN.
i De Roer-bevolking blijft haar
lijdelijk verzet
volhouden. Dat is de Icoric inhoud der
vele en uitvoerige berichten, die komen.
Zoodra de Franschcn iets willen afdwin
gen, is het resultaat steeds hetzelfde
Alle ambtenaren en arbeiders staken on
middellijk hun werk.
Brich Dombrowsky vertelt in het
pBerl. Tagebl." het volgende teekenen-
de staaltje Toen de heer Cos te, de chef
der Fransche ingenieur*-commissie, aan
het centraalstation te Lssea een extra-
.treia vroeg, bestaando uit een locomo
tief en een tenderwagen, om naar Dus-
seldorf te gaan, werd uem du rondweg
geweigerd. De beambte verklaarde hem,
dat er om denzeifden tijd immers ook
een sneltrein reed sa dat hij dien dan
maar moest nemen, evcnalsied er ander.
De heer Cóste moest rich schikken.
Volg :as berichten uit Keulen en Dus-
seldorf hebben ook de spoorwegbeamb
ten in het Roergebied verklaard, troepen
noch munitie naar de Roer te zullen ver
voeren. De vakvereenigingen vergade
ren bijna voortdurend, de bedrijfsraden
der spoorwegarbeiders houden zich ge
reed om de algemeene staking te procia-
meeren, wanneer de Franschea van hen
zouden eischcn, troepen te vervoeren.
£Toi nu toe is dat ethter niet gebeurd.
Woensdag zijn meer dan 6ooo wag
gons met kolen naar het onbezette
Duitschland gegaan, cn meer dan 5000
■waggons met andere goederen. Sedert
eenige dagen worden door de Fran-
schen geen treinen meer aangehouden,
en de waggons, die in beslag genomen
waren, rollen hun bestemming tegemoet,
daar de spoorwegbeambten zich aan
geen militaire bevelen meer storen.
Volgens medcdeeling van den rijks-
kolencommissaris zijn sedert 15 Januari
naar Frankrijk en België te zamen
hoogstens 7000 'tonnen herstel-kolen
over de Duitsche grens gebracht. Fran
sche berichten die anders melden, wor
den onjuist genoemd. De in de treinen
en op den Rijn in beslag genomen kolen
hebben de Franschen niet kunnen ver
eenden zij liggen nog steeds in het
Roergebied. Thans is reeds een mil-
lioen ton kolen, die voor herstel-doel
einden naar Frankrijk en België waren
geladen, naar het onbezette Duitschland
gezonden. De toevoer naar het overige
Duitschland neemt dus niet af, maar
toe. Maar dit zal waarschijnlijk reeds
DE „FORD"-KONING.
Een van de meest ondernemende
Amerikanen is ongetwijfeld de heer
Henry Ford, auto-grootindustrieel
Detroit, ex-kapitein van een vredesschip
dat op zijn reis tijdens den oorlog zooal
niet metterdaad, dan toch (helaas) mo
reel verongelukte, Henry Ford, herha
len wij, candidaat-zonder-kans voor den
in 1924 openvallendcn presidentszetel
van zijn land en en-passant volgens de
jongste berekeningen de rijkste man ter
wereld. Wij schrijven dit niet, omdat wij
zoo juist het bestaan van den heer Ford
ontdekt hebben; er is wel degelijk een
acrueele aanleiding. Do Ford-fabrieken
hebben namelijk dezer dagen hun 5 mil-
lioenste auto afgeleverd. Dit ontzagge
lijke aantal automobielen werd door de
geweldige fabrieken tc Detroit in den
tijd van 30 jaar gebouwd. In 1S93 con
strueerde Ford zijn eersten primitieven
wagen, die thans nog op een voetstuk
in zijn werkplaatsen staat en nu gezel
schap heeft gekregen van het geache
veerde product dat het nummer 5.000.000
draagt.
Zooals wij hierboven reeds memo
reerden, heeft dc fabricage van deze
auto's den heer Ford geen windeieren
gelegd. Inderdaad, dc hierondei volgen
de cijfers hooien meer thuis ia een mo
derne Staa'sbegrooting onder het hoofd
schulden, dan in het huishoudboek
van mevrouw Ford, het zijn getallen die
feitelijk alleen door ster rek undigen
eenigszins geapprecieerd zullen kunnen
worden. De heer Ford dan heeft een
fortuin van ruim 400 miUioen gulden en
zijn inkomen is tegenwoordig ongeveer
12 ton per.... dag. Dit is allemaal geld,
belegd in roerende goederen en in con
tanten aanwezig. De waarde van de
Ford-fabrieken, mijnen, spooiwegen en
atelïeis voor de vervaardiging van onder-
deelen, allen het eigendom van dezen
auto-koning, wordt geschat op bijna
5 milliard gulden.
De voortdurende toeneming in waar
de van dit bezit moet den eigenaar lang
zamerhand tot een benauwenis worden.
Het bezit van een som. die iemand een
ajustig, onbekommerd bestaan waar
borgt, is schoon, maar de eigenaar van
een milliard of meer verdient onze diep
ste sympathie. Dergelijke bedragen zijn
voor een enkel mensch niet meer te
verwerken, ook al doet hij als Ford, éie
zelf het eenvoudigst mogelijke leven
leidt, een noodzakelijkheid voor een ern
stig man van groote zaken en zijn mede-
menschcn ruimschoots van zijn over
vloed bedeelt.
binnen enkele dagen anders worden,
want de Franschcn beginnen het ge-
hcelc Roergebied systematisch van het
overige Duitschland af tc snijden. De
groote troepenverplaatsingen gaan onaf
gebroken voort. Van de spoor maakt
men daarbij geen gebruik, daar het per
soneel zou weigeren de troepen te ver
voeren. In plaats daarvan worden vracht
auto's mobiel gemaakt. Dc militairen
beginnen de steden te verlaten en bege
ven zich naar do grenzen van bet Roer
gebied, om de douanelinio tc bezetten.
Volgens de ,,D. Allg. Ztg." zijn t<
Essen na het vertrek van do 47ste di
visie de eerste Maroka&ansche troepen,
binnengetrokken, en de „Tag" weet
zelfs te vertellen, dat een aanzienlijk
deel van de tegenwoordige garnizoenen
door Marokkanen zal worden afgelost.
Het conflict neemt steeds scherper
aan.-
Met deze verklaring geven de spoor-1 de bezetting, doch tegen de Rijnlandsche
wegmannen opnieuw te kennen, dat het separatisten. Daar men in den nacht de
hun ernst is met den tegenstand cn dat uitroeping der Rijnlandsche Republiek
zij niet bereid zijn hun houding ten had verwacht, had de politie omvang-
gunste der Franschen tc wijzigen. j rijke voorzorgsmaatregelen getroffen en
Het personeel der tot een arbcidsgo-1 de openbare gebouwen bezet. T egen mid.
meenschap aaneengesloten stations Wan-1 dernacht verzamelde zich een groote
ne, Gladbeek, Boer, Recklinghausen en menschenmassa voor het gebouw der
Recklinghausen-zuid hebben tot de be-door Dorten uitgegeven courant „Rhein-
zettingsautoriteiten een ultimatum ge-lander". Het gelukte der politie niet het
Nader wordt nog gemeld i
De Fransche troepenbewegingen hou
den aan, alle in N. en Z. richting, dus
naar de grenzen van het pasbezette ge
bied;
Een trein met Belgische troepen, die
op weg was naar het Roergebied, werd
in het bezette Rijnland door spoorweg
personeel tot staan gebracht, die wei
gerden den tiein verder te leiden, waar
door het heele bedrijf werd stilgelegd.
Het verkeer in het W. deel van het Roer.
bekken is op een kleinen omweg na,
dien men nog naar Dusscldorf maken
kan, voor het oogenblik stopgezet.
De organisaties van spoorwegperso
neel in het Roergebied hebben den pre
sident der Fransche veldspoorwegcom-
missie te Essen in een schrijven de vol
gende eischen gesteld Onthouding van
elk ingrijpen in het gansche bedrijf en
het verkeer; arrestaties van spoorwegper
soneel, van welken rang ook, mogen niet
worden verricht; leden van het bezet
tingsleger cn der bezettingsautoriteiten
hebben onder geen omstandigheden toe
gang tot de dienstvertrekken het con
troleeren van Duitsch spoorwegperso
neel door gewapende militairen of an
dere ambtenaren van het bezettingsleger
is niet toegestaan; alle troepen en inge
nieurs moeten uit de nabijheid van den
spooiweg worden verwijderd.
It-geval deze eischen niet worden in
gewilligd, wijzen de organisaties de ver
antwoordelijkheid voor alle daaruit
voortvloeiende gevolgen van de hand.
richt, waarin o.a. de onmiddellijk*
ruiming van alle stations wordt geëisoht;
verder wordt verklaard, dat tot de bezet
ting behoorende personen, ook geleiders
van leveusmiddelentrcinen, sloebts toe
gang hobben tot do 'perrons indien zij
van toegangsbewijzen zijn voorzien en
wordt geëischt, dat goon maatregelen
worden genomen tegen het Duitsche
spoorwegpersoneel. Daar dit ultimatum
niet beantwoord was, hoeft het personeel
der beide stations te Roci-linghausen hot
werk neergelegd, terwijl do uitbreid:
der staking tot de andere stations kan
worden verwacht.
Ook op hot hoofdstation te Dusseldorf
het bedrijf stopgezet, daar de Fi
schen troepentransporten over dit sta-
'on wildon leiden.
Te Aken hebben do spoorwegmannen
eveneens geweigerd Belgische troepen tc
vervoeren.
De trein met do zes veroordeelde groot-
industrioelen was de laatste, die uit Dus
seldorf vertrok.
Wegens de door do Franschen verrichte
arrestaties z\jn to Trior het gansche
tram-, post- en telegraufvorkeer,
de gasfabrieken, de waterleiding, de olec-
trische central on enz. volkomen stopgezet.
De bedrijfsroad van het sleepbedrijf to
Rnhrort heeft geëisoht, dat do wacht
posten van het banaal cn do sluizen
den worden teruggetrokken, daar anders
het bedrijf, alsmede hot schutten zouden
worden stopgezet.
Botoogingen naar aanleid!^
van da maatregelen tegon de-
mijneigenaren, ambtenaren,
enz.
Da terugkeer van Thyssen en de vijf
andere groot-industrieelen uit Mainz is
een ware triomftocht geworden. Reeds
to Mamz werden hun door «en enorme
menschenmenigte ovaties gebiacht, die
zch herhaalden aaa elk station, waai
de trein stilhield. Te Essen waren zoo
veel menschea voor het station samen-
gestroomd, dat het tramverkeer tijdelijk
moest "v.otdcn stopgezet.
Met bet zingen van de „Wacht am
Rhein" en het Deutschlandlieö werden
eroordeelden ontvangen.
een onderhoud met journalisten
verklaatae Thyssen, dat hij en de an
dere directeuren revisie tegza het von
nis zouden indienen. Niets zou hen kua-
iegen tot het wijzigen van hun
houding en ook in de toekomst zouden
kolenlevenngen aan Frankrijk cd Bel
gië worden geweigerd, „er mag gebeu
ren wat er wil", aldus Thyssen.
Omtrent de ongeregeldheden, die te
Mainz zijn voorgevallen, wordt nog ge
meld, dat de betoogers de tramwagens
aanhielden en er de Fransche officieren
uithaalden. Een groote groep personen
trok naar ITollSndischer Hof, waar een
groot aantal Fransche officieren is ge
huisvest. Hier sloegen de betoogers de
ruiten in en eisckten, dat de muziekka
pel het Deutschlandlicd speelde. Mei
groote moeite en slechts door een ster
ke macht Fransche soldaten, vooral Ma
rokkanen, gelukte het eerst in den nacht
de rust te herstellen en dc circa 30.000
menschen, die aan dere dernenstratie
deelnamen, uiteen te doen gaan.
Ook te Koblenz is het tot ongercgeld-
gebouw te beschermen. De menigto
drong het binnen, vernielde de ruiten
en wierp pakken couranten op straat.
Vrijdagmorgen had een nieuwe bestor
ming der drukkerij plaats, waarbij in
het gebouw groote verwoesting werd
aangericht.
Te Dusseldorf hadden betoogingen
plaats tegen de veroordeeling v-.n den
president van het Landesfïnanzamt. Il
alle staatsbedrijven werd hc werk van
5 tot 7 uur gestaakt, ook hei post-, te
lcgraaf- en telefoonverkeer. Aan de
demonstraties werd door de Fransche
bezettingstroepen, gedeeltelijk door ge
bruikmaking van óe wapens, een eind
gemaakt.
Het spoorwegverkeer via Dusseldorf
in de richting DuisburgOberhausen
Nederland staat volkomen stih
Nieuwe maatregelen der be.
zettings-autoriteiten.
De Fransche.1 hebben ecu bedrag
van 300 millioen mark, dat door de
Dortmunder Union van de Rijksbank
werd afgehaald, in beslag genomen. De
Rijksbank en allo andere Dortmunder
bauken hebben daarop do loketten
gesloten.
Te Hohen Budberg aan den linker
Rijnoever hebben de Franschcn den
stationschef en twee machinisten we
gens verzet gearresteerd.
De Oberprasident van Aken en 13
andere rijksambtenaren zijn uit het
bezette gebied uitgewezen
De Fransehen nebben 350 millioen
mark, bestemd voor loonen der indus-
trieelo onderneming Hosch in beslag
genomen, toen het geld van de Rijks
bank werd afgehaald.
Het „Berl. Tag.'' meldt, dat tot
dusver alle opvolgers van den regee-
ringspresident te Wiesbaden zijn uit
gewezen. In weerwil daarvan blijven
ae ambtenaren standvastig alleen den
D iitschen autoriteiten gehoorzamen.
Fransche spoorwegtroepen hebben
te Essen het gebouw der spoorwegdi
rectie bezet en een wacht er voor ge
plaatst.
De regeeringspresident te Aken, dr-
Rombach en zijn plaatsvervanger, heb
ben aanzegging gekregen het bezette
gebied te verlats
Belgische spoorwegtroepen hebben
het station Iiamborn bezet. Het per
soneel legde hot werk neer.
Naar aanleiding van de- bctoogin-
gen te Mainz besloot de hoogo com
missie tot de uitzetting van burge
meester Kulb. den Polizeidirektor,
die verantwoordelijk worden geacht.
De Fransche regeering vraagt
een crediot van 45 millioen
francs voor do operaties in het
Roergebied.
Poincaré zal onverwijld bij hot bu-
jau der Fransche Kamer oon wetsont
werp indienen betreffende do uitga
ven, noodzakelijk geworden door de
operaties in het Roergebied. Het cre-
diet bedraagt 45 millioen voor de
maanden Januari en Februari.
Ie Gcmmissie van Herstel
zal heden, Vrijdag, vergaderen.
Omtrent het Fransche plan, dab in
de Commissie van Herstel zal worden
behandeld, en waarvan alle détails
officieel gepubliceerd, kan nog ge
zegd worden dat de drie milliard
f;oudmarken der leening, die Duitsch-
and voor twee jaar vau allo betalin
gen ontheffen zou, oijeengebracht zou
den moeten worden door de Duitsche
industrie, die in ruil daarvoor stuk
ken zou ontvangen van een met-rem
boursabele leetnng in goudwaarden.
De vrijstelling der Duitscho betalingen
zou in die twee jaar absoluut zijn, cn
dus ock omvatten de vergoeding der
bezettiDgskosten.
Het plan voorziet verder in een zeer
strenge regeling der Duitsche finan
ciën. Alie bijdragen aan Duitsche sta
ten, zelfs die; welke in de Duitsche
constitutie zijn opgenomen, worden
opgeheven de belastingen moeten .net
stiptheid geheven wordener moeten
staatsmonopolies worden ingevoerd zuBen
voer den verkoop van alcohol, tabak,
lucifers, zout en suiker. Dezo mono
polies zouden mi eten worden ver
pacht, evenals dc spoorwegen, mij
nen, bosschen en zoutziederijen van
den staat. De Duitsche staat zou zich
verder een vierde der aandcelcii in
alle industrieele ondernemingen moe
ten doen ter hand "tellen in ruil voor
staatspapieren, en die aan dc gealli
eerden afstaan. Zoodra het Duitsche
rijk en de Commissie van Herstel dit
mogelijk zullen achten, zal trouwens
ook een nieuwe munteenheid moeten
worden ingevoerd. Tenslotte bepaalt
het plan dat alle inkomsten uit dezo
verschillende maatregelen in handen
zullen komen van een garantie-comité,
zoodat de geheele Duitsche financiecle
gestieeigenlijk onder een soort van
curateele zou komen te staan. Een en
ander zou dóór heb Duitsche wetge
vend lichaam moeten worden goedge-
keurdj zoodat alle latere interventie
van die zijde gecoupeerd zou zijn. Do
aan de Roer genomen panden zouden
in handen van Franschen en Belgen
blijven gedurende de geheele morato
rium-periode als waarborg voor het
nakomen van de Duitsche verplichtin
gen, en alle belastingen en heffingen
zouden door Fransche cn Belgische
beambten worden uitgevoerd.
In oen ander telegram uit Parijs lozen
wy evenwel:
Barthou heeft de Commissie van Her
stel officieel in kennis gesteld van het
Fransche plan in antwoord op het ver
zoek om een moratorium van het Duit
sche ryk. Barthou en Delacroix waren
beiden van meening, dat, gezien hot ver
zet van Duitschland togen de n aatrege-
len der geallieerden, het Duitsche Rjjk
door den 13den Januari ter kennis der
Commissie te brengen dat alle lovoringea
in natura uit hoofde der schadevergoe
dingen waren gestaakt, dit verzoek heeft
doen vervallen. Dientengevolge zullen zjj
by do Commissie het voorstel aanhangig
maken, om het algeheel in gebreke blij
ven van Dniisch;aad te constatecren; zij
.•tagen, dat het constateercn Tan
gebreke blijven ter kennis wordt
gebraeh. van de betrokicen mogendheden
ea rulls- zonder meer het van kracht
blijven van den betalingsstaat van 6 ilei
1921 «ischen.
Binnenland
heden gekomen, hier evenwel niet tegca thans bekend zijn, al is het nog niet zijn.
Wat doen do Fransche in
genieurs?
De berichtgever van de „Oeuvre"
stelt deze vraag in zijn jongste tele
gram uit Essen. Het is moeinjk te we
ien wat de ingenieurs van do niissie-
v.oste eigenlijk in net Roergebied uit
voeren, zegt liij, want zij spreien
haast niet- Z:j zwijgen. Maar dat
schijnt dan ook zoo wat alles te zxju
wat ze doen. Men ziet ze zitten in
de diepe fauteuils in do hall van Ho
tel Kaiserhof, onder don hoovaardi-
gen blik van een Wilhelm II in grij
zen mantel met roode omslagen, eu
zijn snor in de lucht, wiens beeltenis
een eereplaats inneemt aan de muren
in het hotel. Zoo nu en dan zet een
auto een druk-doendon heer voor het
hotel afde heer Coste zelf, die zich
naar de lift haast, of de heer Ader,
die zich weer buiten vertoont, maar
wicn een slot op de-n mond is gelegd.
Zij komen van het Kolensyndicaat. Do
andere ingenieurs wachten tot de heo-
ren Coste en Ader en hun assistenten
cr in geslaagd zijn om ondanks den
Duitschen tegenstand een of ander
plan op touw te zetten. Dan zullen ze
wel een nauwkeurig omschreven rol te
spelen krijgen.
Maar op het oogenblik schijnen ze
zich niet al te zeer te vermaken, en
do correspondent zegt dat ze cr uit
zien alsof ze de eeiugen zijn bij dc
,,occupatie", die niet „geoccupeerd"
UITSLUlTINC IN DE BOUWVAKKEN
TE AMSTERDAM?
De AJgemeene Dairoonsvoreeni-
eiin? ot vaststel!iiur en handhaving
van arbeidsvoorwaarden Ln de bouw
vakken. de R.K. Bonu van Bouwvak-
oatroorw en de Grondwerkerspatroons
vereeniging te Amsterdam, hebben
Donderdagavond een gecombineerde
vergadering gehouden, en meldt de
N. R. Ct.. met nagenoeg algemeene
stemmen besloten aan de samenwer
kende besturen vrii mandaat te ge
ven. om over te gaan tot uitsluiting
van alle leden van de Fedeortle van
Bouwvakarbeiders. Dit naar aan
leiding van de reeds vrii langdurige
stakingen der betonwerkers, leden
van de Federatie, aan het werk van
het nieuwe postkantoor van de firma
Stulemeyer en aan een werk van de
belonmaatschapnii Trio.
EN KOKEND WATER GEVAL
LEN. Te Echt :s het 3-jarig zoon
tje vaJi den landbouwer P. H. in een
l>ak mei kokend water gevallen. Het
ventje is aan verwondingen over
leden,
DE MINISTER VAN OORLOG-.
Ooiv. «leze week vcoticht de munster
van ooriog. de heer Van Dijk. zijn
werkzaamheden nog te huis.
CHK13TELIJK-HIST0RISCHE
UNIE.
In de algemeene vergadering van
de Chrisielijk-Historische Unie. die
23 Fobiuari ie Utrecht gehouden
wordt. zal. blijkens een aankondiging
in De Nederlander, de heef B. J. Ger-
retson spreken over Onze beginselen
in het gewestelijk en gemeentelijk be
leid. en dr. H. J. Lovink overDa
beteekenis van den Nederlandsen en
land- en tuinbouw uit internationaal
oogpunt.
OMGEKOMEN. Woensdagavond
is to Alphen aan den Rijn een tent-
wagen van den landbouwer P. van
B., waarin met dezen aog 4 personen
gezeten waren, door een vrachtauto
van den lieer V aangereden. De tent
wagen kantelde en kwam in het wa
ter terecht. De inzittenden werden
spoedig op het droge gebracht. De
landbouwer Van B. echter bleek, toen
hij aan wal getrokken werd, reeds
te zijn overleden.
Wel. Janse, wat wou i
- Ik zou vanmiddag graag naar
1 begrafenis gaan, meneer.
Nee. dat gebeurt niet jij
maakt een gewoonte van begraven.
Ja meneer, maar ik zou zoo bij
zonder graag willen gaan.
Naar wiens begrafenis wou je dan
nou weer?
Naar de uwe. meneer I
VALUTA,
Dezer dagen spraken wij een kennis
die zoo juist van een bezoek aan Oos
tenrijk was teruggekomen. Hij verleide
ons van een zeven uur lange spooneis
die in Hollandsch geld omgerekend, on
geveer 15 cent kostte. Hij betaalde in
den restauratiewagen een dubbeltje voor
een flcsch wijn. Kort daaroj) passeerde
de trein dc Zwitserschc grens en onze
kennis verkocht daar de leege fiesch
ior de tegenwaarde van 12& cent.
De voorbeelden van valuta-wonderen
zijn onuitputtelijk. Aan een Duitsche
dame komt echter o. i. de palm der ver
nuftigheid in dit opzicht toe. Haar sys
teem was grootsch en, zooals alle, waar
lijk groote dingen, uitermate eenvoudig.
Toen het deze Hannoversche dame
anderhalf jaar geleden onmogelijk werd
■an haar zeer bescheiden inkomen te
blijven leven, besloot zij het kostbaarste
familiestuk, een paarlen collier, te Ber
lijn te verpanden. Een deskundige
schatte de toenmalige waarde op 60.000
mark. De dame beleende het collier voor
de helft van deze som. Drie maanden
later wist zij van vrienden dit bedrag
los te krijgen om het pand weer in te
lossen. Toen was de weg voor haar
systeem gebaand. Na de inlossing bracht
zij het kostbare kleinood onverwijld naar
een ander pandhuis waar het (de mark
was intusschen aardig gekelderd) op
225.000 mark geschal werd. Zij beleen
de het voor 110.000 mark, betaalde haar
vrienden de geleende 30.000 terug «n
leefde van de rest geruimen tijd onbe
zorgd. Zes maanden later weer een lee
ning, nu van 10.000 mark, nieuwe val-
vatie op 2K millioen mark cn thans is
het collier beleend voor \Vi millioen
mark, terwijl dc dame keurig haar
laatste leening heeft terugbetaald en
nog steeds royaal van haar paarlen
leeft.
Inderdaad het ei van Columbus.
Maar als de mark nu bij tijd en wijle
gaat stijgen
Ja, dan is de dame verloren, maar wie
dan leeft, die dan zorgt.
De Fransche Académie heeft een prijs
Van 250.000 franken uitgeloofd vooi
den eersten man, die de communicatie
met Mars tot stand brengt.
Men meende dat onze communicatie
met Mars gedurende de laatste jaren
meer dan gcwenscht is geweest.
De sterrenwacht te Harvard in Ame
rika kondigt aan d at de ster R. Z.
Cephei zich door het luchtruim be
weegt met een snelheid van 2H millioen
mijl per uur en dat het licht van deze
ster dat thans de aarde bereikt, dit he
mellichaam ruim 3800 jaar geleden ver
liet.
Een valuta-ster, naar de cijfers te oor-
deelen.
HET GOEDE VOORBEELD.
De bewoners van een klein Engclsch
stadje werden dezer dagen verrast door
een aanplakbiljet op een der cafd's van
het stadje: „Voorgoed als slijterij geslo
ten. Eigenaar tot geheelonthouding be-
EEN „VROOLIJK" KIND.
Jackie Coogan, de filmheld van Het
Jochie en andere Amerikaansche films,
heeft een merkwaardige serie leer
meesters. Paderewski heeft hem piano
les gegeven, Pavlova leerde hem dansen,
Sousa wijdde hem in de geheimen van
den Concertdirigent in en Carpentier
heeft hem keren boksen.
EEN NIEUWE HULDE AAN
SHAKESPEARE.
De koning van Siam heeft „Romeo en
Julia" in het Siameesch vertaald. Reeds
vroeger bewerkte hij „De Koopman van
Venetië" en „Naar het u lijkt"
WINTERSPORT.
Dit is de tijd van de wintersport, Zooal
niet in ons land, waar wij niet verder
komen dan regen cn wind om-en-nabij
het vriespunt, dan toch in Zuid-
Duitschland, Zwitserland en de Scandi
navische rijken. Daar vieren de bob
sleighs, skis, luges cn schaatsen hoog
tij. Zelfs in het Noorden van Engeland
heeft men eenige dagen wintersport ge-
iierd.
Er zijn tijden geweest, dat do „luge",
het kleinste eenpersoons-sleedje, in de
Alpenstreken gebruikt werd voor reizen
en een Engelsch schrijver uit dc iSde
eeuw verhaalt van een tocht over de Al
pen van Nizza naar Turijn. Toen hij
met zijn gidsen boven op den berg was
gekomen, baalden deze een slede voor
meerdere personen tc voorschijn cn
haalden het gezelschap na eenige moeite
over, hierop plaats te nemen. Onder
angsten en beven werd de gevaarvolle
reis ondernomen, die zoo snel ging dat
zij, beneden gekomen, meerdere uren
moesten wachten op hun bedienden, die
den kalmeren en veiliger weg gekozen
hadden.
WITTE STEENKOOL.
De vlucht die in verschillende, daar
toe geëigende landen, de toepassing
van waterkracht als energie-verwekker
heeft genomen, is reusachtig. Kunt u
zich een dunne waterstraal voorstellen,
waardoor een sterke man mat een sta
len knods niet kan heenslaan?
Onmogelijk? Zij bestaan in het nieu
we turbine station te Fully 111 Zwitser
land, De opening waaruit bet water
komt, is niet wijder dan 4.centimeter en
de waterstraal is zoo massief, dat een
ijzeren staaf, die er op geslagen wordt,
eenvoudig terugspringt.
Het water komt uit een meer dan
1600 Meter hooger dan het station ge
legen meertje en wordt door bardstalcn
pijpen naar omlaag gevoerd. Deze zijn
60 c.M. in diameter bij het meer, gaande
weg worden zij nauwer, terwijl cc wan
den dikker worden om den ontzaggelij
ken waterdruk te kunnen weerstaan.
De waterstralen worden naai 12 tur
bines gevoerd, die elk een sterkte van
3000 P.K. produceerea.
EEN BEWEGEND LAND.
Er zijn landen op ccze uitermate
merkwaardige wereld c:e voortdurend
van positie veranderen. Het meest in
teressante geval is Groenland. Twee
Deensche geleerden hebben een nauw
keurig onderzoek naai dit verschijnsel
ingesteld en zijn tot de conclusie geko
men dat Groenland zich in Westelijke
richting- voortbeweegt met een snelheid
van ongeveer 20 Meter per jaax. Twee
opmetingen, de een gedaan in 1S70, de
ander in 1907 loonden een verschil vaa
ongeveer 1200 Meter, wat er op zou
wijzen dat de snelheid varieert of wel
aan bet afnemen is.
Het is een bekend feit, dat ook de
Noordpool aan plaatsverandering onder
hevig is De opmetingen van deze be
weging zijn buitengewoon moeilijk,
maar twee meteorologische inrichtingen
zijn tot de conclusie gekomen, dat er
vau een geringe verplaatsing kan wor
den gesproken. Verscheidene deskundi
gen zeggen zelfs dat beide polen zich
verplaatsen ea voorspellen dat dit ver
schijnsel na vele jaren de tegenwoordi
ge tropen tot een eeuwig ijsveld zal ma-
ken en de koude streken van heden tot
tropen zal veranderen.
Tot nog toe heeft Nederland geen teo-
kenen van reislust getoond. Maar weest
niet verbaasd, wanneer u 's ochtends bij'
het wakker worden plotseling bemerkt;
dat n ergens anders is.
OM LANG TE LEVEN.
Wilt gij den achtenswaardig en leeftijd
van negentig jaar bereiken? Volg dan
den zeer gedetailleeiden raad op van een
dokter te Chicago, die de voorkeur geeft
aan logische voorzorgen buven aj>en-
klieren en soor'gciijke kunsirr.iddclen.
I Deze medicus heeft zijn levenswijs
heid in tien huismiddeltjes neetgelcgd
wier gebruik niemand zal schaden, maar
ledeicen tot heil ziin. Hier volgen zij
1. Eet niet te veel.
2. Drink niet te veel, vooral alcohol.
3. Werk niet te hard, of te lang.
4. Werk niet re weinig, werk liever
voor niets dan heelemaai niet.
J 5. Doe werk voor het algemeene wel
zijn; al het andere werk is verknoeide
energie.
6. Slaap niet langer, dan de onder
vinding u als noodzaak heeft leeien be
schouwen.
7. Zorg voor ontspanning, niet tcr-
wille van de ontspanning zelf, maar
voor het opdoen van nieuwe kracht.
5. Haast u niet altijd,
9. Kleed u eerst voor comfort, eerst
dan voor stijl ea mode.
ro. Vermijd tobberij; zij verzwakt geest
cn lichaam.
