Uit tile Wereld. BEURSOVERZICHT w uifcu naguot wcIko oil- tUUSLCli llCl SUCZ-KU11U<1« net wciciU\ cfAuciuevil lal i I bij HAARLEM'S DAGBLAD ATERDAQ 27 JANJARi 1S23 DERDE BLAD HOE HET SUEZ-KAN AAL TOT STAND KWAM. Kanaalplannen wan de oude Pharao's. Napoleon's opdracht aan Lepère. Een ve.dienstelijk consul. Hel besluit vn Said-Pacha. England's hou ding. De internationale commissie. Een ecnvoud.ge plechtigheid. De eigenlijke werkzaarnheucn. - Rcusach iige baggermachines. Dreigend ge vaar. Een heipoter in don nood. Hot dooi berolkL raamde op 200 miliocn frank. Den laueu Ucveinii^r löö8 was de Sucz- r.unaai-.Vlaatöciiappij lot slatld ge bracni met een kapitaal van ^00 inii- lioen lrajik, verueeld over 4UU.OUO aunüee'eu van ÓOJ trank. In tiuiin- rijk was ingeschreven voor rutin 2U( duizend aaiiueeien, buuen Frankrijk voor ruitn iöuuü (hugelund had zich weer ouinoudeuj, de niet gtp aaiste aanueeten ten getale van 177.042 nam Khedive. Op den tweeden Paaachdag (2o April) van het jaar 18Ü9 hud er op het strand der M.ddcllandsche Zee, op de plaats waar weldra volgens het plan een nieuwe stad, Port-baid, zou verrijzen, een eenvoudige plechtig heid plaats. Daar waren vereenigJ een groep ingenieurs en werklieden; boven hun hoofden wapperde de Egyptische v'ag, geheschen op den top vnn een in het zand geplanteu scheepsmast. Uit de groep trad Ferdi nand de Lesseps naar voren en sprak de in hun idealen eenvoud indruk wekkende woorden: „In naam der Suezkanaal-Maat- schappij verklaar ik, dat wij aan stonds voo. de eerste maal het hou weel zullen slaan In het terrein, waar weldra de zee het Oosten met het Westen zal \ereenigen." En de eerste houweelslag werd ge geven. Den volgenden dag begonnen de werkzaamheden met net graven •m een vaargeul door het Menzaléh-meer, de modderzee, welker ondraaglijken stank geen Europeesch v erkinan kon trotseeren. Werklieden uit de streek, visschers die gewend ■•"•en aan de pestilente uitwasemingen van het moddermeer, het eeuwenoude slib van de Oostelijke zijtakken van den bene- den-Xijl, boden zich aan zij slaagden er in, dwars door de modder een ka- naai voorzien van stevige zijkanten, aan te brengen, 4 i 5 meter breed on ió kilometer lang. Maar naarmate de arbeid vorderde en het aantal arbeiders toenam, werd de behoefte aan behoorlijken zoetwa ter-aanvoer eteeds meer gevoeld. In minder dan twee jaar (van 1860 tot eind 1861) werd er van -Cairo naar Timsah een kanaal gegraven, dat ge schikt was voor binnenvaart en dat tevens waterleidingbuizen van aarde werk voedde, die in twee takken lie pen van Timsah naar Suez en near het in aanbouw zijnde Port-Saul. Maar er was nog meer noodig. voor dat het werk in vollen gang kon ko men. A'les ontbrak op de landengte: pakhuizen, bakkerijen, dist ill eer-ma chines, ambulance?, ziekenhuizen, barakken, woninoen vor arbeiders en arbeidsleiders. Dat alles verrees als uit den grond en nu kon bet eigen lijke werk met volle kracht worden doorgezet. Er waren, zooals bij de inwijding van het kanaal in November 18G9 ver meld werd, 74 milliocn kubieke meter aarde, zand, leem, kiezel weg te rui men. De handenarbeid van een ge heel volk ware tegen zulk een taak niet opgewassen geweest. Maar met konden baggermachines, zooals de m dustrie ze gaandeweg begon te leve ren, steeds grooter en geweldiger, af doende helpen. De grootste dezer ma chines wogen tot een half-milhoen kilogram, ze waren 40 meter lang, 8 breed en 14 hoog. en haalden dikwijls elk 2500 tot 3000 kubieke meter op in een enkelen dag. De bagger werd ma chinaal over de oevers verspreid ©1 ook wel door schuiten gebracht naar bet omvangrijke Timsalt-meer en daar uitgestort Het werk vorderde snel, ook dank zij den heerendiensten van niet min der dan 25.000 Fellahs, dat zijn nako melingen van de oude Egyptennnrs en van naar Egypte verhuisde Ara bieren, toenmaals geheel afhankelijk van den wil, ja zelfs de willekeur der onderkoningen. Tegen het einde van 1862, drie jaar na het begin der kanaalwerken, stroomde 't water der Middellandsche. 7,ee het Timsah-meer binnen door een vaargeul, 15 meter breed cn ander- halven twee meter diep. Maar een zware slag trof de Suez- kanaal-Maatschappij door den dood von Mahomet-Said. De nieuwe kho- dive, Ismaïl, onder den drang van den Turkschen Sultan Abdul Aziz, die op zijn beurt onder Engelschcn invloed stond, stelde zulke eischen, dat de geheele zaak op het punt stond te mislukken. Gelukkig was er in het keizerlijke paleis de Tuilerleën zerin Eugénie. Op haar verzoek liet Napoleon, toen nog int volle macht en aanzien in Europa, zijn ïnv'oea gelden: het gevaar werd afgewend en de werken met kracht hervat en door gezet. Eindelijk blijven er nog 40 mil- lioen kubieke meter weg te ruimen, maar nu komt er gebrek aan ge d en een nieuwe leening van 200 millioen frank blijkt noodig. Ook deze moei lijkheid wordt overwonnen, en den I8en Maart 1809 stroomt het water der Middellandsche Zee de Bittermeren binnen en zes maanden later, den 15en Augustus,komen de wateren der Roode Zee eveneens in de Bittermee- ren zich vereenigen met die der Mid. deliandsche Zee. Het grootsche werk was tot stand gekomen, de moed cn volharding van Ferdinand de Lfls- tjeps beloond! - IJ Den 17en November 1869 des mor- gens te 8 uur verlieten 22 oorlogs schepen of ten oorlog uitgeruste sche pen de roede van Port-Sald en voeren onder het feestelijk losbranden vnn liet geschut het kanaal op ter ope ning van den nieuwen zeeweg. Voor op ging het Fransehe koizcrsjacjjt 1' Aigle, waarop zich bevond keizerin Eugénie, de beschermvrouwe van hei giootsche werk, terwijl verschillende prinsen en hooggeplaatste staats lieden volgden op de overige sche pen, bijvoorbeeld de keizer van Oos tenrijk, prins Frederik Willem van Pruisen, Prinfi en Prinses Hendrik 'er'-wlcn. de Emir Abd-el- nci pui lig VU1I Zij 11 piuu te AUilip< CiL'llnueciu, de J!iuut;iluiiu.e..c ZcC Vil Ue ituOue Z.ee aour een Kanaal le vei- ecnigeii en uauiuuui den zeeweg tu»- Bcnelt de Noord- en uosuiuai vuu AtriKa outzagnjk te verkuilen, was niet, nieuw, ueeus in ue l*e eeuw v. L. was op bevei van uen Kgyplisuien koning luuuses 11 een Kaïuuupiuii op- gemaaid, en waren ue werken begon nen; zeven eeus\en later weru de zu<ik op nieuw ter nand genoined dour ku- nuig Necno. Om een of andere reden women ook toen de wersön niet voi- tomd, maar eindelijk in de 3o eeuw v. C. ouder koning PtOiomaeus Pfii- ladelphos kwam hel kanaal werkelijk tot stand. Later onder keizer Traja nus en daarna ouder Kalif Omar, werd het gerestauieerd maar in de Sste eeuw van onze jaartelling werd bet door verzanding volstrekt on bruikbaar. Nog weer later droeg Na poleon, toen nog generaal Bonaparte, tijdens zijn veiulocht in Egypte den ingenieur Lepère op, een verstag uit te brengen over het kanaalplan der oude Puarao'é en hel plan te ontwer pen en van een 'ileuwen verbindings weg tusschen de Middellandsche- en de Roode Zee. Lepère nam vol geest drift die taak op zich. 11 ij meende dat bet hoogst gemakkelijk zou zijn de stad Suez aan den Westelijken boven arm van de Roode Zee tc verbinden met Cairo en mei het oude Pelosium (20 kilometer Oostelijk van he. tegen woordige Port-Said): de kosten wor de door hem geschat op 17 millocn frank. rerdinand de Lesseps was 2j jaar ouu toen hein net rapport van Lepere ter nand kwam uoouf. Als Fransen consul achtereenvolgens te Cairo, te Rotterdam, Maruga en,Barcelona had hij een open oog voor de sou fccp vaan belangen. liet iaat zich dus verkla ren, uat het plan tot vereenvoudiging van het wereldveraeer hein met zulx een geestdrift vervulde, dat hij, tus schen de andere werkzaamheden van zijn arbeidzaam leven door, twintig jaren besteedde om het in alle bij zonderheden te bestudeeren en de uitvoerbaarheid daarvan te onder zoeken. Vervolgens zei hij de diplo matie vaarwel om zich voortaan uit sluitend te wijden aan de uitvoering van het grootsche plan. Do omstan digheden waren op dat tijdstip gun stig. De jonge khedive (onderkoning) Mahomed-Said, aan wiens vader de Lesseps tijdens zijn consulaat fa Caiio meer dan eens goeden raad had gegeven was ingenomen met het ikanaa'plan en den 30sten November teekende hij een besluit, waarbij „aun zijn vriend Ferdinand de Lccccps vol macht werd verleend tot het oprich ten en besturen van een maatschap pij tot doorgraving van de land'engte van Suez." Voor de uitvoering van zijn plan rekende de ontwerper natuurlijk in de eerste plaats op den steun van de Engelschen, wier handelsvloot die van alle andere natiën verre overtrof. Hij had echter gerekend buiten zeke re conservatieve begrippen van de toonaangevende Engelsche politieke mannen uit dien tijd Het is wel ei genaardig (we hebben het meer dan eens gezien) dat Engeland het 'and is van de meest vooruitstrevende ideeën en tevens dat van het meest bekrompen behoud. Dit laatste bleek ook toen. Engeland hield zich niet alleen geheel afzijdig, maar deed al het mogelijke om de uitvoering tegen te werken. AlLerlei bezwaren werden geopperd: Aan de Noordzij, aan de kust der Middellandsche Zee bevond zich, een modderwel, broeinest van besmettelijke ziekten, waardoorheen het, zoo beweerde men, onmogelijk was een geul te graven; aan de Zuid fcijde bij Suez, zoo heette hot. verder, •was drijfzand, dat de werklieden zot verzwelgen, terwijl in de Roode Zef in de nabijheid van Suez geweldige rotsmassa's alle scheepvaart onmoge lijk maakten. Ondanks alle tegenkanting bleef de Lessees in zijn voornemen volharden. Hij wist honderd personen, die elk voor 5000 frank stortten, voor zijn plannen te winnen cn bracht op die .wijze een half miUioen frank bij een tot bestrijding der kosten van het voorloopig terreinonderzoek. Met twee Fransehe ingenieurs Mougel on Linant bakende hij het geprojecteer de kanaal af Het zou loopen van Suez aan de Roode Zee, door de Bit termeren en het Timsah-meer, naar Pelusium aan de Middellandsche Zoe (een afstand van ongeveer 160 K.M.). Een tweede kanaal zou worden go- gravpn van den Nijl naar het Tint- Bah-meer, met twee zijtakken naar Suez en naar Pelusium: ten einde in deze water- en regenlooze strook de werklieden van zoet water te voorzien en om tevens te dienen voor land- bouw-doe'einden, De kosten werden door de drie onderzoekers geraamd Km 185 millioen frank. Toen het vóOrondorzoek zoover ge vorderd was, wist do Lesseps van do voornaamste mogendheden behalve Engeland gedaan te krijgen, dat zij hoogstaande vakmannen afvaardig den tot vorming van een „Internatio nale wetenschappelijke commissie". Leze commissie die na te Parijs te zijn saamgekomen, zich den Sstcii November 1855 Inscheepte to Mar seille, werd door Mahomet-Said vor stelijk ontvangen. Een karavaan vnn 180 kamcelen bracht haar langs de afbakening van 't geprojecteerde ka naal en het onderzoek viol In alle op- Eichten gunstig uil voor het p'nn Mougel-Dinant, alleen met dit ver schil, dot zij voorstelde de uitmon ding in de Middellandsche Zee 20 kilometer westwaarts van Pohisiiim Kader, de Oostenrijksche jiaatsl'e- den van Beust en Andrnssy en ds Khedive Jfsmaël met zijn ministers. Op de avono van den 20sten waren alle schepen vereenigd in de Roode Zee De nieuv e zeeweg had toen, bij een lengte van 162 kilometer, overal een diepte van Meter: maar met de ge weldige baggermachines, waarover men beschikt, kan het kanaal uitge diept worden tot op 14 meter. Het verkort den weg tusschen de voor naamste Europecsche havens en In- dié met van 5 tot 9 duizend zee mijlen.. Bij de plechtige opening van het Sucz-kanaal had Engeland zich ais altijd afzijdig gehouden; maar toen in 1875 de Knedive in geldnood ver keerde, kocht het voor vier millioen pond sterling diens aandcelen, de 177.6-12 van Mohamad Said. Sedert dien tijd wordt de Suez-MaatschnpplJ beheerd door een Engelsch-Franschcn Raad van Beheer, die in functie ial blijven totdat, hp jaren na d» ope ning. dus In 1968, bet kanaal met al le bijbehooren het eigendom zal we den van het Egyptische gouverne ment, due van Engeland. Aan den ingang van Port-Sald prijkt eedert ruim 20 jaar het bron zen standbeeld van Ferdinand de I esseps; het voetstuk draagt als in schrift de leuze van den grooteu man. „Aperire terram gentibus", d.L de aarde openstellen voor de natiën. Uit de Omstreken REACTIE IN RUbbEr»WAARDEN, BETERE STEMMING VOOR SCHEEPVAARTAANDEELEN. 1926 Jauuari 1923. Over 't algemeen beeit do Beurs in do axgeloupeu berxehts week mot veel verauucring van betuekeiua onder gaan. De berichten uit het Roergebied iiiju nog met van dien aard Uat men zich over de toekomstige ontwikkeling der toestanden aldaar aan voorspel lingen uurit wagen en ten einde te gen alle eveutueele gcüeurterusscu voorbereid te zijn, geen men er de vooraeur aan de bestaande engage menten zooveel mogenjk al te wixKe- ïen en met nieuwe arianes te wacnten tot dat in de poUtieke verhoudingen wat meer klaarheid zal zijn genomen, itet ai tinei van Llojrd George, waar in deze in zeer S'herpe bewoordingen het optreden van Frankrijk laakte en een zeer somber beeld opiung van zij- ue verwacntuigen die op deze actie zullen voigen, oracht in den aanvang der week een zeer onbehaaglijke stemming te.weeg. De Franc dralüo onrustbarend op het betoog van dezen alleszins compe tent geaenten beoordeeiaa waarbij vooral zijn verwachting dat Duitsch- land door het drijven van Fran Kr ijk in do armen van het -olsjc.. isme ge dreven zal worden, diepen indruk maakte. Tegenover het betoog van i.loyd Ueorge dat het B.itscbo plan een vrijwillig m »ratorium enkele jaren voorstelde, ten :nde Duitsch- iand in de gelegei "re.d to stellen zijn financiën in evenwicht te bre* "on en door middel van een binnenlandsche leening gedeeltelijk de schadeloos stelling to betalen om daarna uit zijn overschotten van de- export de rest te voldoen, wordt van andere zijde opgemerkt, dat Lloyd George geen enkel woord van afkeuring Eet hoorcu over de toch algemeen bekende onwil ligheid van Duitscliland om tot sta bilisatie der Mark over te gaan cn tot een scherpere controle over den uit voer dcr groote vermogens te beslui ten, zoodat wanneer in het voorgestel de moratorium was toegestemd hoogst waarschijnlijk aan het einde daarvan nog niets zou zijn gedaan om aan de Fransehe eischen tegemoet te komen. In het nieuwe Fransehe plan dat deze. week bekend werd, wordt voorgesteld Duitschland een moratorium va i twee jaar toe te staan, met de verplichtin gen om een binnenlandsche lccning van 3 milliard goudraark uit te schrij ven, gegarandeerd door do Duitschc industrie, waarvan 500 millioen voor stabilisatie van de Mark en de rest voor de schadevergoedingen zou moe ten worden gebruikt. Er zouden ver der monopolies van tabak, lucifers, al cohol, zout. suiker, petroleum en der gelijke producten moeten worden inge steld. Het heeft echter geen nut over dit plan nader uit te weiden, zoolang in het Roergebied de rust nog niet is weergekeerd, daar de Duitscke regee ring te kennen heeft gegeven geen be sprekingen inzake de kwestie der schadeloosstelling te zullen voeren, zoolang niet definitief wordt afgezien van de bezetting van het Roergebied, daarbij als motief aanvoerende dat over de toekomstige hcrstelprestaties niemand zal kannen oordeelen daar, zonder de vrije beschikking over de kolenmijnen, niet te bepalen ie tot welke prestaties de Duitsche industrie in staat zal zijn. De Fransehe Franc kon zich, na de belangrijke inzinking, in do daarop volgende dagen weder krachtig her stellen, op groote sbeunaanioopen welke naar beweerd werd, door de Fransehe regeering op de voornaamste beurzen werden uitgevoerd- Al zal deze steun, indien de toé'stan- den zich in ongunstigen zin ontwik kelen, wel niet volgehouden kunnen worden, deze week had zij toch dit gunstige gevolg dat de markt over 't geheel een rustiger voorkomen ver kreeg en mengeneigd wasdon toestand minder somber >n te zien. Overigens heeft men de laatste jaren geleerd niet te veel gewicht te htcn aan politieke gebeurtenissen en kwam ook thans de m den laatsten tijd meerma len opgemerkte neiging der beurs om zich aan de politieke invloeden te onttrekken, tot uiting. zoodat ten slotte de koersverliezen zeer onbedui dend zijn en zoo deze al plaats had den aajn andere in voeden moeten wor den toegeschreven. Op de lokale industrieels markt ging deze week zeer weinig om. Hoewol geen groote kooplust viel op te mer ken, was daartegenover ook de aan drang tot verkoopen niet groot en konden meerendeels de bestaande koersen worden gehandhaafd. Alleen Jurgens-waarden werden tegen lage re koersen aangeboden, hetgeen in verband stond met de verwachting dat onder de tegenwoordige omstandighe den van de in Duitschland belegde ka pitalen een zeer gering rendement ver kregen zal kunnen worden, terwijl deze Mij. ook in andere ondernemin gen, waarbij zij geïnteresseerd is, be langrijke schade moet hebben geloden. De gewone oandcelon liepen van 5.": tot 50 terug/ de pref. B van 57 tot 55 1/2. Aand. Gouda Kaarsen rea geerden in sympathie hiermede van 109 tot 97. Aand. du Croo Brauns notecren 57 tegen 62 1/4, Werkspoor 89 tegen 88 1/4, Philips lampen '229 1/2 tegen 249 1/4. Rotterd. Droog dok 160 1/2 tegen 162 3/4, Centrale Suiker 83 tegen 81. Hoewel de berichten uit de Araerik. industrie gunstig blijven luiden en de prijzen oploopen, ook ui verband met den toesiand in bet Roergebied, moes- ton toch de koersen, in verband mei. uo algemeeue stemming iets pryago- üooh konden ten blotte wcuor oploopen, waaruoor L'onirn Steels au lub tot 107 3/4, Studebaker van liy 7/7 tot 117 7/8, reageerden Ain. Smeltings van 55 tot 56 1/2 opliepen. Voor Cultuurwaarden was de be- lang*telling, bij gebrek aan nieuwe gegevuua, zeer matig, waardj ir de koersen n.fde in vero.md met de ;e:s ug.i opende suikerprijzen, eoingi- zins afbrokkelden, waarna echter te gen het einde der week een gunstige wending intrad op aanxoopen voor In dische resemng, zoodat ten slotte de Koersverscnnlen met groot zijn. Zoo noteeren Vorstenlanden 153 1/2 tegen 161 3/4, Hand. Verg. A dam 3b3 te gen 379 Java Cultuur 301 tegen 305, 'oerworedjo 68 tegen 68. Aand. Compama waarover liquida tie-geruchten de ronde doen, noteeren 20 1/4 tegen 19 1/2. Mijnbouwaandeelen lagen verlaten. Aand. Redjang Lebong hepen van 102 1/4 tot lou 1/4 terug, Aand. Sing xep-Ltn van 102 5/8 tot 100. De Petroleumafdeeling Eon even min veel belangstelling tot zich trek- Kon- Het interview van den r De le rding over de algemeene situatie der Koninklijke bracht geen nieuwe gezichtspunten, zoodat ook de? uit lating, die speciaal tegen de belasting- politiek der regeering gericht was, geen steun aan den koeis kon verlce- uen. Het heeft overigens de aandacht getrokken dat de heer Detcrding voor de sluiting der raffinaderij te Chijol en Mexico sprekende, deze maatregel verklaarde door de zucht naar bezui niging, doch onverklaarbaar blijft dan toch het feit dat nog in 't vorig jaar zulke belangrijke sommen aan do uitbreiding dezer raffinaderij zijn ten koste gelegd. Over do kwes tie der petroleumbelangen in Turkije, waarover de Amerikaanscho toe hoorder bij de conferentie te Lausanne deze week het woord voerde en daar bij alle belangen van Amerika behar tigd wcnschte tc zien, wilde dc lieer Deterding zich niet uitlaten. Konink lijke liepen na geringe tusschentijd- sche fluctuaties van 385 1/4 tot 376 1/4 terug. Een groote verkoopor der in Geconsolideerde was oorzaak dat bij de toch al geringe animo voor dit papier in verband met de regee- ruigsbemoeiingen, de koers van dit fonds van 125 1/4 tot 115 1/4 terugliep, in overeenstemming waarmede Orions van 34 1/2 tot 30 reageerden. Do ruboermarkt was deze week aan groote fluctuaties onderhevig. Aan vankelijk konden de koersen op de voortgezette rijzing van het product nog eenige procenten verbeteren, doch de rijzing ging niet meer rqo vlot en werd spoedig door ccne reactie gevolgd op de terugloopende rubber- prijzen te Londen. De rubberprijs is thans op een niveau aangelana waar op men zich bii de vaststelling der productie-beperking had voorgesteld de restrictie op te heffen, zoodat thans, mede in verband met do actie dcr Amerikaansche rubberfabrikan ten, geen belangrijke verhooging van den prijs is te verwachten. Op deze overwegingen werden de stukken, waarop in de meeste gevallen een belangrijke winst kon worden be haald, van de hand cedar—waarte- geover geen voldoende kooplust be stond. Aand. Amsterdam Rubber reageerden van 153 3/4, na tusschen- tijds tot 157 te zijn opgeloopcn, tot 147, Oost Java Rubber van 223 1/2 tot 209, Silan Sumatra van 111 tot 100 1/2, Serbadisdi van 290 tot 279 1/2. In Scheepvaartaandeelen kon tegen hei einde der week een verbetering in treden op de te voren plaats gehad heb bende reactie, op de overweging dat, nu dc Duitsche schepen, zich in ver band met den toestand in het Roerge bied. in het buitenland van dure kolen zullen moeten voorzien, de concurrentie kracht dezer schepen belangrijk xal ver minderen. Aand. Holl. Am. Lijn liepen van 127K tot 123 terug en herstelden zich daarna tot 127W, Kon. Boot no teerden 78H 72 75^. Scheepvaart Unie 10S3/4 J05 1/4 107 3'4. Java- China-Japan Lijn 83 81 83, Mij. Nederland 140 135^ '39- Tabaksaandeelen hadden in belangiij. ke mate onder de minder gunstige markistemming te lijden, waarbij ook de terugloopende rubberprijs van invloed was. Aand. Deli Mij. liepen van 266 tot 254 terug. Deli Bat. Mij. van 286H tot 274 *4, Senembah van 341 tot 320 3/4. Thee-aandeelen waren eveneens aan aanbod onderhevig, hetgeen bij de gerin ge omzetten in deze afdecling, tot lagere koersen leidde. Aand. Alg. N.-Ind. Thee reageerden van 73 tot 66*4i In Amerik. Spoorwegen kon, op het voorbeeld van N.-York, een niet onbe langrijke rijzing intreden, waarbij spe ciaal dc lager genoteerde shores werden begunstigd. Comm. South Rails kon den van 29 tot 307/8, Pref. Wabash van 35 3/8 tot 28 7/16 verbeteren. Mexicaansche waarden waren ge vraagd op het bericht dat de Mexicaan sche regeering tot de eerste storting, be- noodigd voor de rente-betaling op 1 April a.s.. is overgegaan. Geld op prolongatie 33! IJMTJIDEN. Uitslag va kooplngen. Woonhuis met «ehuur, aan de Koningstraat 2. Kooper Mü. Bronsteee, Heemstede, f4750. Twee woonhuizen met erven aan de Krugerstraat 35 en 37, gecombineerd. Kooper Mij. Bronstee, Heemstede, f 6040.—. Politie-assistentie werd verelend in het café van B. Eenige personen wa ren onderling aan het vechten De las tige bezoekers werden uit het café ver- wijderd. C«vonden voorwerpen: sjaal, kwl- tantieboek, zwart hondje, pakje met in houd, paar kinderhandschoentjr», cein tuur. Uit het politierapport. Door de politie werd aangehouden de visscber- man J. B„ die in het politicblad gesigna leerd stond. B. nad nog eenig-. dagen hechtenis te goed. Woensdag is door de politie aange houden de zw-rvende C. de J„ uit Sche- vcningen. Door de ouders was deze aan houding verzocht. J. werd dooi de politie op transport gesteld. Vischaan roer, Gedurende weak van 18 tot en met 24 Tanuari 1923 ziin te IJmuiden aan den rijks vlsohafslag aangekomen 52 Ho'land- sche en 48 Duitsche stoomtrawlers, 27 zeiltrawHoggers, 1 zel'beuger (sloen). 8 stoomlbeugers. 2 Snurre- vaaJtrawlers, 2 En?e!sche stoom- harinedriftere en 64 kustvisecncra. De besommingen dier vaartuigen •varen Holland seh e stoomtrawlers van f 800 tot f 3648 Duitsche stoomtrawlers .van f 882, tot f 5359. 55eUlogeers van f 9 tot f 1036. 1 zeübeueer f 529. Stoombeugers van f 1913 tot f 3290. Snurrevaadtrawlers van f 249 tot f 429. Engelsche stoomdrifters van f 2742 tot f 3532. terwijl de kustvïsschera te samen 2225 besomden. De aanvoer bestond uit: 840.121 K.G. trawlvise-h, 40.515 K.G. beug- visch. 1154 kisten gezouten en 387 manden versche haring. De totaal orforensst bedroeg f 255.709. WIJKEROOG (Politiepost). Gevonden voorwerpenherders hond, vulpenhouder, automobielwicl met band, lederen handschoen, reticule, flu weel kindermutsje, schakelarmband, taschie met sleutels, grijze kinderhand- schoen. HILLEGOM. R.-K. groslijst De stemming voor nummer 2 in de R.-K. Kiesvereeniging alhier voor de groslijst voor de Pros. Staten had tot uitslagAlkemade Bader 7, De Boer 1 en Balvers 856 stem- Onze Lachhoek ONGERUST H ij (na den geheelen dag uit vls- schen te zijn geweest). Kijk eens, wat een prachtige visechen ik mc-abreng! Z ij: O, heerlijk! Maar ik ben het laatate uur zoo ongerust geweest H ij (gevleid): Kom, onzin! Wat zou mij nu kunnen gebeuren! A ij: O, maar ik ben ook niet onge rust gewoost over jou! Ik was alleen maar bang. dat de vischwlnkels ge sloten zouden zijn vóór Je weer in de stad was! BEVERWIJK. Openbare v e r g a d e r i n g S. D. A. P. Vrij dagavond sprak voor de S. D. A. P. in een openbare vergadering mevr. Miedema-Zondervan, over het onder werp: „Tegen de Reactie". De voorzitter, de heer v. Ilcltlon, opende met een enkel woord, waarin hij zijn teleurstelling uitsprak ftvei de geringe opkomst. Do reactie viert overal hoogtij; zie slechts naar bot Roergebied. Een oorlog, zegt sj»r. 15 lang niet denkbeeldig, en om de idee van de congressen van Rome en Den Haag te verwezenlijken, zal van de arbeiders zware offers en toewijtdng eischen. Mevr. Miedema begon met een her innering aan de toezeggingen eenige jaren geleden door de heerschende klasse van Nederland gedaan, en de inlossing daarvan. Toen men van deii angst was bekomen, trok men zich hiervan weinig meer aan. Dit is hooge mate te wijten aan de reli gieuze organisaties, die zich in een iioek lieten dringen mei enkele mooiv woorden. Kon men in de troonrede van 1919 de „polsslag" van den tijd mrken. in die van 1920, was ulles weer zoo goed als teruggenomen. On ze Christelijke regeering. zegt spr. die zeide te regerne bij de gratie Gods, en dio zou dienen, het belang van het geheele Nederlandsche \cLk, heeft de ze belofte op de schandelijkste manier verkraohtl De 6trijd voor het algemeen kiesrecht is zwaar geweest, maar ten-, slotte is die strijd beloond met eene overwinning. Een overwinning in zoo verre, dat het algemeen mannen- en vrouwenkiesrecht werd veroverd. Toon eohter de vrouwen het kiesrecht hadden, voelden wij, dat do strijd nog veel zwaarder zou worden, daar de vrouwen over het geheel, minder po litiek onderlegd zijn dan de ménnen. En dit is toch oog meegevallen, zegt spr. en verwijst daarbij naar de eer ste verkiezingen onder dit kiesrecht naar Maastricht. Daar had men ge hoopt de sociaal-democratie lam te slaan. En hoe is dit den reactionnai- ren tegengevallen. Alles Is gedaan om ons tegen te werken en onze pru paganda te doen mislukken. Na Klaas tricht kwamen Leiden en Delft, en met veel moeite en opoffering, is het ons, ondanks alle tegenwerking, ge lukt, ons stemmental meer dan te verdubbelen. Daarna kwam Amster dam, en zoo ergens, zegt spr. dan wa* het daar dat de S. D. A. P. schit terend uit den strijd te voorschiin is gekomen. De oorzaak hiervan was. dat de sociaal-democraten in het col lege van B. en W., 2ich altijd tegen de reactie met alle macht hebben ver zet, Wibaut en de Miranda, die zoo veel hadden gedaan voor volkshuis vesting en voedselvoorziening, men wist, ook duizenden vrouwen, dat men men die niet missen kon. Het was dus met ©enig vertrouwen dat wij in 1922 de Kamerverkiezing tegemoet gingen, alhoewel de Kamerverkiezingen niet gelijk te stollen zijn met verkiezingen voor den gemeenteraad. En het resul taat Is bekend. Overal klinkt de kreet van bezuinl- eing, doch men bezuinigt alleen daar waar het niet kan. Op de salarissen der lage ambtenaren en arbeiders, maar niet op die der hoogste functio narissen. Niet bezuinigd op het mill tniriame, maar op de werkloozonuit- keering. Voor de zuigelingenzorg was geen verhooging van subsidie te krij gen, en het A. R. Kamerlid Scheurei, was de grootste tegenstander, ondci het motief, dat als men op dezen weg een stap had gezet, men steeds verder ven betrekken, ook al zouden de an- zou moeten gaan. In 1917 toen onsdere bakkers tegen een 002 lagercn la*10 7ieF ioger den oorlog m<-r" r';* wllen :fv— -ï\ ren, was slechts 43 millioen noodig, en in lJÏi is hierdoor gevraagd het bagatel van i ISO miiltoen, en dat on der vredesomstandigheden. Hierbij komt nog de vlootwet van f 300 mtl- •lOen on f 106 millioen voor kanon nen. .daar het is <ie schuld dcr arbei dersklasse zelf, dat dit gebeurt. Ala de arbeiders ecnwillend waren, zou men niet zoo ver durven gaan. Do wetgeving die al!es doet ter wille van hot kapitalisme, doet voor de arbei ders niet», of men moet hen er toe dwingen. En de arbeiders goven zelf de bourgeoisie de macht in handen door hun stembiljet. Alles zegt spr. wil rnen nos weer ontnemen, de ar- beidswet die ons wat meer levensge luk gaf, wil men zoo verslechteren, dat wij weer naar den tijd van voor den oorlog teruggaan. Spr. wees op de „herziening" der onderwijswet. Het kapitalisme wLl hunzelfde win sten blven behouden van de oorlogs jaren, en als dit Iets minder wordt, inoet dit worden gevonden op de loo- non der arbeiders, terwijl van do winst der aandeelhouders niets af mag. Binnen oenige maanden, zegt epr- kunt gij aan de bezittende klnsse too- non. dat wij niet langer In de rich ting willen gaan zooals dit nu go- beurt, on dit door bij de a.s. Staten verkiezingen uw stem uit te brengen op de Bcoiaal-demxT&ten. Door een der aanwezigen werd een vraag ge steld die door spr. tot genoegen wred beantwoord. Hierna sloot de voorz. de vergade ring. Politieberichten. Door S. teerd aan gifte gedaan van vermissing van een gouden horloge Du ketting. G. deed aangifte dat een ladder ont. vreemd was. BLOEMENDAAL. Gevonden voor werpen. Terug te bekomen bij: J, Rouzen, Rampenlaaii 27, CRerveen, een bontkraag, G. J Prenen, Middel- tuindorplaan 21, uwrveen. een gelo motorhandsclioen, aiej. de Boe»er, Bloemendaalscheweg 120 Bioemen- daaJ, een armbandhorloge. J. B. Hand graaf, Dompvloedslaan 15, Overvecn, een bruin kinderbontje; Pliilippo, van Twlskpleln 5, Overveen, een duimstok, Herben, Dompvloedslaan 11, Overveen een fluitje. P. Krook, Boschlaan 9, Bloemendaal, een zilveren beursje. II. Niesten, van Alphenstraat 6, Haar lem, een taseh; A. v. Aedonlc, Kinhelrrï plein 3, Bloemendaal, een broodtrom meltje. Vermeer, Korte Kleverlaan, Bloemondaal, een zakmes, L. Póuwer, Lage Duin en Daalsoheweg 1, Bloe- mendaal, een collier, aan het bureau van politie te Overveen. een kinder armband, twee sleutels, een ceintuur, een speldje, een zakmesje, eon hand- beschermer, een dasspeld. Komen aanloopen: een Iersche Set ter fcii Tessclaar, Duinlustwcg 46, (e Overveen. SCHOTEN. OE BOUW DER CHRISTELIJKE SCHOOL. In Haarl. Pred-blad schrijft da. Blauw: Telkens vraagt men mij hoe het nu toch staat met onze te bouwen Christ. School. Iemand kwam er zelfs op imjn spreekuur instantelijk naar infortnee- ren. \Vaar9chiinl1jk zijn er meer dio dit weleeos willen weten ofschoon zij er niet naar vragen. Welnu het wach ten is nog steeds op de machtiging tot den bouw door de Kroon. Dczo machtiging is nog niet -verleend om dat Gemeente- en Schoolbestuur het nog niet eens zijn geworden over de plaats der school. Het Schoolbestuur wil de school bouwen op een terrein, dat er jaren geleden reeds voor Is ge- kohet, gelegen aan de Herzogstraat achter de Ged. Schalkburgcrgracht, het z.g.n. „grijze zandje" en liet Ge meentebestuur wil de school liever hebben b.v. tusschen den Middenweg en die oude boerderij dicht bij het huis te Zaanen. .De Onderwijsraad heeft nu beide partijen over dezo kwestie gehoord en zal zijn advies nu aan den Minister zenden. Hoe dat ad vies zijn zal weten wij niet en dus ook niet waar en wanneer de school komen zal. Is het spreekwoord waar dat alle goede dingen langzaam ko- men, dan zai deze school wel heel goed worden want het gaat wel lang zaam. Juli 1921 richtte het Schoolbe stuur aan den Gemeenteraad het ver zoek om de benoodigde gelden vcor den bouw der school beschikbaar te willen stellen en nu zijn wii nog niet verder dan dat door binnen 3 maan- den na de indiening niets te besluiten op dnt verzoek de gemeenteraad vol gens de wet geacht wordt er gunstig op besloten te hebben. Maar wij ho pen toch verder te komen. ZAXDVOORT. OE BROODPRIJS TE ZANDVOORT. Op de alhier gehouden vergadering van de Forensen-Vereeniging „Zami- voort" bracht de indertijd benoemde duurte-commissie verslag uit van haar werkzaamheden. Ata voornaamste resultaten kon zij er op wijzen, dat een der Zandvoort- sche bakkers met ingang van 1 Fe bruari a.s. als gevolg van besprekin gen met do duurteoornmlssie de brood prijzen zal verlagen. De prijs van waterbrood wordt ge bracht. van 22 op 18 ets., die van het melkbrood van 28 op 22 cent. Ook met een brandstoffen-levoran- ciei maakt de commissie een afspraak omtrent korting op de geldende prij- ■*n. Men verwacht thans te Zandvoort oen strijd tusschen den bakker Syt«- ma, die hot brood tegen den lagen prijs gaat leveren en zijn concurren ten. De leden der Forensenv©ieeniging staan echter aan de zijde van genoem den bakker en hebben toezegging ge daan het brood van hem te zullen blij-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1923 | | pagina 9