Sailors Solid
Onze lachboek
NAAR HOLLAND
Donderdag 8 Februari 1923.
DEftD£ BLAD
Stadsnieuws
De bezetting van het
Roergebied.
Protestvergadering van de
S. D. A. P. en het N. V. V.
Er was veel belangstelling voor de
pro test vergadering legen hel bezetten
van het Roergebied, belegd door de
S. D. A. P. en het N. V. V. De groote
zaal van het Brongebouw was geheel
bezet. In een openingswoord deelde de
voorzitter, de heer D. Roza, mede dat de
aangekondigde sprekers, de hcéren F.
M. Wibaut en Ilenri Polak, .verhinderd
waren op te treden. In hun plaats zou
den spreken de heeren F. S. Ncordhoff,
voorzitter van den Centralen Ned. Amb-
tcnaarsbond en A. B. Kleerekoper, lid
der Tweede Kamer.
Rede Noordhoff.
De heer Noordhoff, die het eerst
sprak, begon met een uiteenzetting te
geven van het standpunt dat de mo
derne vakbewoging tegen het anti-mili-
tairisme inneemt, in tegenstelling met
vcór den oorlog wilde na den ooilog het
1. V. V. de arbeiders opvoeden tol men-
scben die tegen eiken oorlog zijn en
propagandisten voor den wereldvrede.
Het werd onduldbaar geoordeeld dat het
mïlitairismc nog langer groote uitgaven
zou vorderen in een tijd van verarming
cn van algemeene bezuiniging. Sinds
Augustus 1919 heeft bet I. V. V. or voor
geijverd om indien ooit oorlog mocht
dreigen in te treden, door een alge
meene werkstaking te proclamceren, le
trachten dat gevaar af fe wenden.
Een paar maal is dan ook het I. V. V.
met onderscheidene middelen xeeds han
delend opgetreden'om een oorlog te voor
komen en met kracht werd de gedachte
vim de internationale broederschap ge
propageerd. Herinnerd werd veider aan
het I. V. V.-Wereidcongres voor den
vrede, dat verleden jaar in Den Haag
plaats had en aan uitspraken van con
gressen van het N. V. V., die hierop
neerkomen dat het N. V. V. bereid is
daadwerkelijk den strijd tegen het nuli-
tairisme en voor den wereldvrede te
voeren. Deze door hem uiteengezette
kentering' in de ideeën van de moderne
vakbeweging, werd door spr. ten zeerste
tiegejuicht. De pacifistische idéé wordt
nu gehuldigd door de arbeidersklasse en
is nu niet meer alleen eigendom van
de bourgeoisie-pacifistem.
Ook de encycliek van den Paus voor
den wereldvrede, vond bij spreker toe
juiching. Verder deed spr. opmerken
dat door middel van opvoeding en van
propaganda de menschheid rijp moet
worden gemaakt voor de eischen die de
nieuwe tijd stelt en dat dit de opdracht
was van het I. V. V.-Wereldcongrcs. Het
kan er op uitloopen dat van de arbeiders
een daad van internationale solidariteit
moet verwacht worden en dan dienen
daartoe de arbeiders gereed te zijn.
Komend op de bezetting van liet
Roergebied, zeide spr.. dat Frankrijk
6treeft naar een vaste positie op liet
vasteland van Europa waartegen
Engeland in het verleden zich steeds
met de felste kracht heeft verzet. En
geland zit nu aldus spr.. op het vin-
kengetouw cn neemt ten opzichte
van de „Fransche avonturierspoli-
tiek" een afwachtende houding aan.
Maar er zal een oogenblik komen,
dat Engeland zegtnu kan het zoo
niet verder «aan.
Van alle kanten drei&t nu het oor
lossgevaar en in het Roergebied kan
het tot wanhoopsmaatregelen ko
men. Inmiddels dragen nu de ar
beiders in het Roergebied reeds het
Jeed m zijn volle zwaarte. Te midden
van dat alles kwam nu de oproeping
van het T. V. V.toont u bereid tot
internationale solidariteit. Het N. V.
V. ging na welko houding daartegen
Is aan te nemen cn besloot een aantal
nrote.slvergaderlngen te houden en
f 150.000 beschikbaar te stellen voor
de levenmiiddelenvoorziening in het
Roergebied ten bate van de arbeiders,
lion betduit dat is gevallen, nadat
was nagegaan wat de moderne arbei
dersbeweging in tradene landen
deed.
Op dat besluit van het N. V. V. is
van verschillenden kant critiek uitge
oefend. Maar aldus spr., het hl. V. V.
kon niet anders handelen. Alleeii in
Nederland con algemeene werkstaking
Ie proclameeron zou een wanhoops
daad ziin geweest,. Inmiddels is uit
die critiek on te maken dat het N. V.
V. toch met ziin bes.uit een daad van
beteckeilis deed. liet N.V.V. wensclit
zijn eigen w<v te gaan en zal zich
noch door rechts, noch door links
daarvan laten afdringen. Men dient
niet te vergeten dot er geen tijd voor
een rustige propaganda was en voor
een opvoeding in de ideeën van het
I. V. V. ten opzichte van de inter-,
nati01 ale solidariteit en dat het daar
om nu nog niet kon kamen tot een
groot soli e daad van internationale so-
luiaritoit. Met uiteen le zetten dat de
ipogunda voor de gedachten van
het I. V. V. onverpoosd dient te wor
len voortgezet on niet daartoe <ui te
wekken, eindigde spr.
Rede K leerekoper.
l)c heer Kleerekoper zeide dat het
Fiansehe volk groot geink heeft, dat
het herstel vraagt, dat is een eisoh
van recht en billnkheid. want in oen
oorlog is in Frankrijk ontzettend veol
verwoest en vermeld. Bij het Verdrag
Versailles is echter bepaald,
dat Duitsclnand alleen moet vergoe
den dc schade, geleden door de bur
gerlijke bevolking in Frankrijk-. Ten
aanzien van Belgic ïpoet alle schade
woroen vergoed. Binnen 30 jaar moet
de schade aan Franknik zijn betaald.
Duitschland nam de verplichtingen
op zich. maar betaalde tot heden
1 3 milliard goudmarken aan con
tanten cn 20 müllurd aan economi
sche w nardc-n.
Dc Engelsehen hadden een paar
maanden geledön voorgesteld om de
schuld teiug t« brengen tot 30 mil
liard goud marken, welkt aanbod
Frankrijk verwierp, rnaar daarna
bleek dat met 50 milliard goudmar-
ken genoegen werd genomen- Indien
nu Poincaré zeide dat er reden is
een deurwaarder naar Duitschland le
zenden, dan heeft luj daar asm gelijk-
Het is maar de vraag wat onder een
deurwaarder wordt verstaan. Thans
uitten de Duitsche mijneigenaren hun
protest, rnuar daar zij niet hun be
lastingen voldeden, hebben zij ge
maakt, dat Duitschland niet aan zijn
verplichtingen kon voldoen. En de
Duilscke regeering trad niet op tegen
do Duilsche bourgeoisie, zooals zij .dat
i doet tegen de Fransohe bourgeöi-
e.
Inmiddels is de bezetting van het
Roergebied een misdaad en een waan-
in, want aan die bezetting gaat zoo-
..-cl Frankrijk als Duitschland ten on
der. Poincaré bereikt niets met die
bezetting. Van die bezetting verwacht
te spr. "ecu bedreiging van de demo-'
ovatie in Duitschland, die aan het op-
koineu is. Wat nu te doen? Het verzet
van de mijnwerkers in het Roergebied
gaal tegen liet werken onder het ba
jonet. Ook onder een Duitsche bajo
net zouden die arbeiders niet willen
werken. Het is daar een conflict tus-
schen een burgerlijke bevolking «n
een militaire bezetting. De arbeider
vecht daar met zijn arbeidskracht en
de bourgeoisie inet de militaire
macht. Dat is een feit'van groots cul-
tureele boteekenis. Indien in dat con
flict dc arbeiders iets kunnen berei
ken, dan is dat van veel gewicht.
Het is noodig, dat in dit conflict
de arbeiders hun plicht doen. Indien
nu de arbeiders in Nederland gingen
slaken, dan zou dat tot niets helpen.
Bovendien op dit oogenblik is in
Duitschland geen oorlogsgevaar.
Voor een oorlog zijn twee partijen
noodig en Duitschland zal met in oor
log gaan. Het is een rechtsvraag of
Duitschland schade kan betalen en
welke schade, een vraag, die met
dooi bajonetten, maar door rechters
moet worden beslecht, ging spr. voort.
Indien de kwestie kon worden ge-
bi acht voor het international© Hof
van Justitie, dan was dat zeer toe te
juichen. Tot een rechtsstrijd dient de
strijd te worden omgewerkt- Spreker
zette dan nog uiteen, dat indien het
Roergebied Fransch mocht wordon,
dit een haat in Duitsohland zal kwea
ken, die onherroepelijk to eenigcr tijd
tot een nieuwen oorlog zal leiden. Met
uit te weiden over hot socialisme en
met op te svekkon toe te treden tot de
S. D. A. P. besloot spreker.
EEN RESOLUTIE
Daarna werd een resolutie aangeno
men. Deze resolutie protesteert eerst
tegen de militaire bezetting van het
Roergebied en gaat daarna voort:
De vergadering spreekt den vvensoh
uit, dat de Nederlundsche regeering,
als lid van den Volkenbond, geen ge
legenheid ter bevordering van inter
nationale bemiddeling ter vredelieven
de beëindiging van het conflict in het
Roergebied zal laten voorbijgaan cn
ereenigt zich met de arbeiders van
Frankrijk en Belgie in do verwerping
an do geweidpolitick, die de ellende
in de bevolking van gchoel Europa
verergert.
Zij roept de arbeiders van Neder
land en allen, die Europa voor den
naderenden ondergang willen behoe
den op, de socialistische arbeidersbe
weging te steunen in haar hardnek-
kigen strijd tegen militarisme eu im
perialisme.
INTELLECTSBEPAUNC EN
BEROEPSKEUZE,
Voor dc Ver ee nig mg van Leeraren
Leerareesen aan Gem. Inrichtingen
van Gymn. en Middelbaar ondei wii»
te Haarlem zal op Dinsdag 13 Februa-
lezing worden geiioudea door
Ir. H. van Mourik Broekman, direc
teur der le H. B. S. V. alhier, over
Intellectbepaling Beroepskeuze.
INTERNATIONAL ORDER OF
GOOD TEMPLARS. Dr. M. Le-
grain, directeur van het krankzinni
gengesticht Viliejuif bij Parijs, zal
voor bovengenoemde vereemgiag een
reeks voordrachten houden over hel
onderwerp: „Alcoholisme en Degene
ratie". Dr» Legrain, die een meei
dan 30-jarige praktijk en als psychia
ter een werftdvermaardheid heeft, zal
zijn voordrachten toelichten met licht
beelden, naar microscopische onder
zoekingen uit zijn eigen practijk. De
rede die in het Fransch zal worden
uitgesproken, zal worden vertaald. De
voordrachten zullen worden gehouden
te Amsterdam op 8 Febr., te Haarlem
op 9 Febr., te 's-Gravenhage op 10 Fe
bruari en te Rotterdam op 11 Febr.
1923. Te Haarlem in den Schouwburg
aan den Jaas weg.
ALG. NED. VERBOND. Woens
dagavond vergaderde in „de Nijver
heid'' dc af deeling Haarlem en om
streken van het Aleem. Nederlandsch
Verbond, oncler leiding van Prof. v.
Schelven.
Uit het jaarverslag van den secre
taris, Mr. J. D. van der Plaals, bleek,
dat liet aantal leden daalde van 234
op 222.
Het verslag van. den penningmees
ter, den heer Groin, toonde een batig
saldo van f 270.82 aan. Dit bedrag D
vrij groot omdat er maar één kuiYéb
avond gehouden is.
Hierna was aan do orde een be
stuursverkiezing, wegens aftreding als
voorzitter van Prof. van Schelven, die
voorzitter van de groep Nederland
\an het verbond is geworden en zoo
te reel werkzaamheden zou krijgen.
Als nieuw bestuurslid werd geko
zen Prof. F. A. Stoett. Vervolgens
werd het houden van een kunstavond
besproken. Rekening moet worden
gehouden met de kas. Het bestuur zal
de zaak nog eens onder de oogen zien.
De voorzitter bracht de zoo noodig©
propaganda ter sprake. Het zal noo
dig zijn meer leden te werven. Er zal
een speciaal nummer van Neerland ia
in elkaar gezet worden, dat in groote
aantallen verspreid moet worden. Ook
ander propagandamateriaal is te krij
gen bij het hoofdbestuur.
Eenige leden verklaarden zich be
reid de propaganda op zich te nemen.
Bij de rondvraag \estigde de hc-er
Grom er de aandacht op, dat dc le
den het werk van het bestuur zeer
kunnen vergemakkelijken, door bij
verhuizing hun nieuwe adres op te ges-
reu. De post zendt nl. de brieven niet
meer door, ook al is het nieuwe adres
aan de post bekend. Vroeger geschied
de dit wel.
Voorzitter en penningmeester klaag
den over de volgens hen bureaucrati
sche handelwijze van de posterijen in
den laatsten tijd. Zoo ontving de pen
ningmeester een briefkaart met het
adres „Den heer X. Overveen", terug
met de mededec-ling: „Woont niet te
O ver reen, maar in Aerdenhoul".
Maar de kaart werd niet naar Aer-
denhout doorgezonden, doch ging re
tour afzender.
Hierna werd de vergadering geslo
ten.
Binnenland
DE TOESTAND VAN „DE HALVE
MAEN".
Uit N'ow-York, wordt nog over „De
Halve Maen" aan de „Tel." hot volgen-
lo gomeld:
In verband met den slechten toestand,
ivaarin zich de „Halve Macn" bevindt,
schrijven de „New-York Tunes" en an
der© New-Yorksche bladen, dat bet een
schande zou zjja om> dit fraaie Holland-
cho geschenk to laten vergaan. Vice-ad-
miraal Vogelzang, een Hollander van ge
boorte, ia reeds vertrokken voor een on
derhoud mot do senators te Washington.
Volgens do geruchten zullen dezen 15900
dollar aanvragen tot hetstel van dc „ïfal-
e Maen".
Het schip werd oorspronkelijk in 1909
door Nederlanders van het Hudson-Ful-
ton-Comitó aan den staat New-York ten
geschenke gegeven. Amerikanen zeggen,
dat het een plicht van den staat is dc
„Halve Maen" to repareoren en het
schip op oen of aader publiek terrein te
New-York te plaatsen.
Onze gezant, de heer De Graeff,
wenscht den toestand van de „Halve
Maen" te onderzoeken, waaneer deze ge
dokt is nabjj Bear Mountain op de Hud
son, 40 mijlen van Now-York verwijderd.
Dezo reis is thans onmogelijk vanwege
don bovroron toestand van de Hudson. De
minister zal spoedig naar New-York te-
rugkeeren en een bezoek brengen aan do
„Halve Maen".
Franklin Roosevelt, president van de
Nederlandsch-Amerikaansche Vereeniging
William Redfi.cld, voorzitter van de Ned.
Kamer van Koophandel, zjjn reeds ver
trokken om to confereeren met Henri
Culver en de New-York Historical So
ciety, die oen scheepsdesknndige zal zen
den om den algemeenen toestand van de
„Halve Maen" te onderzoeken en do re
paratiekosten te schatten. Het voorne
men bestaat om een ernstig schrijven te
richten aan den Senaat te New-York, met
een verzoek om onmiddellijke hulp tot
herstel van het schip.
Roosevelt, Redfield, Culver en andere
Hollandscho Amerikanen koesteren den
wensoh, dat de „Halve Maen", desnoods
met behulp van een publieke inschrijving,
zal gorestaureerd worden en een plaats
zal vinden in een meer van het Central
park in New-York, u
PERMANENT HOF VAN INTER
NATIONALE JUSTITIE.
Het Permanent Hof van Internationale
Justitie heeft uitspraak gedaan in
geschil tussehen Frankrijk en Engeland
betroffgpdo de nationaüteits-decretea in
Tunis en Marokko (Fransche zone) on hun
toepassing op Britsche onderdanen.
De Raad van den Volkenbond had
het Hof om advies de vraag voorgelegd
of bovengenoemd geschil al dan niet vol
gens internationaal recht een vraag is,
die uitsluitend is van inwendigen aard
(artikel 15, paragraaf 8 van het Volken
bon ds- verdrag.)
De beide regeeringen waren het eens,
dat indion het advies van het Hof over
bovengenoemde vraag luidt, dat het geen
zaak van inwendigen aard betreft, de
zaak in haar geheel zal worden onder
worpen aan arbitrage dan wel aan een
juridische regeling onder de voorwaar
den, welke de beide regeeringen in onder
ling overleg znllen vaststellen.
Do «onclusies der betoogen van de
Fransche regcering voor hot Hof was, dat
het antwoord op de vraag, gpsteid door
den Baad van den Volkenboni, moet ge
geven worded in bevestigenden zin.
Do Engelsche regeering betoogde dat
het antivoord ontkennend moest luiden.
Hot Permanent Hof i3 na het on dor-
zoek van meening, dat het geschil, be
doeld in do resolutie van den Raad van
don Volkenbond van 4 Docembcr 1922,
volgens het internationaal xocht niet een
raak is uitsluitend van iBWondigon aard
{artikel 15, paragraaf 8 van het Vol ken-
boadsverdrag) cn geeft bijgevolg op
do vraag, wolko aan het Hof is gestold,
con ontkennend antwoord.
HET RAADHUIS TE HILVERSUM
In de zitting van Gedeputeerde Sta
ten van Noord-Holland werd Woens
dagmiddag behandeld een adres van
eenige der hoogstuangeMngon ingeze
tenen van Hilversum tegen oen besluit
van den raad dezor gemeente, waar
bij besloten werd een bedrog van
500.000 te reserveeren ten behoeve
vaai een fonds voor een nieuw ge
meentelhuis.
Uit den dienst van 1921 was oen
batig saldo van 700.000 overgebleven,
waarvan de Raad op voorstel van B.
en W. vijf ton voor het bovengenoem
de dool reserveerde.
Lit de hoogöt-aangeslagenen der
burgerij is daartegen verzet aungetee-
kend. Bc.unghebbeinl.cii zonden een
adres aan het gemeentebestuur, waar
in zij meedeelden van meening te zijn,
dat in dezen tijd de bezitters van groo
te vermogens, waarop dc gemeente-
huishouding in hoofdzaak berust,
thans niet met zulk een groote uit
gaaf nog zwaarder belust mogen wor
den. Zij oordeelden, dat allerminst
dc huidige generatie, die de dupe
van de economische malaise is, belast
moet worden met een uitgaaf, waar
van latere generaties ook zullen pro-
fiteeren, terwijl 'ie gemeente thans
zooveel offers vergt van de belasting
betalers. Het gemeentebestuur had vol
geus hen ze-li het voorbeeld moeten
geven, door zich deze groote uitgaaf
te ontzeggend liet had zich dus met
het tegenwoordige gemeentehuis moe
ten trachten te behelpen.
Dit adres is evenwei geen aanlei
ding voor B. en \V. geweest, om de
zaak uit te stellen. De belanghebben
den hebben zich dus met een adres
tot Gedeputeerde Staten gewend, oiix
dit raadsbesluit te vernietigen.
De zitting werd bijgewoond door
Mr. P. J. Reymer, burgemeester van
Hilversum; den heer P. J. Dam, wet
houder van financien en de raadsle
den J. L. van Cts en C, Vlaanderen.
Namens de hoofdaangealagenen wa
ren aanwezig de heeren W. Pont, Mr.
Ch. le Rütte, Van der Meer van Kuf-
feler, L. Thole en G. H. J. Desandré.
De laatste voerde namens adressanten
het woord, ter bestrijding van het
voorstel.
De heeren Reymer, burgemeester,
en Dam, wethouder, verdedigden het
voorstel en noemden eenige cijfers om
aan te toonen, dat de financieele toe
stand van Hilversum gunstig eu dat
de bouw van het Raadhuis zeer nood
zakelijk is.
Het collego van Ged. Staten zal over
deze kwestie een beslissing nemen.
FRANSCHE ONDERSCHEIDIN
GEN. Zaterdag n.s. zullen namens de
Fransche regeering op het Franach
consulaat te Rotterdam nan ,1a be
manning der stoomroddingsboot
„Prins der Nederlanden", onder
scheidingen worden uitgereikt voor
de rfedding der bemanning van den
Franscüen lichter „Falaise" op 24 Oc
tober 1921. Aan <le weduwen der bij
de ramp met de Pres. van Heel om
gekomenen en den ©enig overleven
den dier "boot zullen eveneens onder
scheidingen worden uitgereikt.
OPLICHTING. Een apotheker te
Delft is door den bekenden morphi
nist V. opgelicht voor 1 40 door mid
del van valsche recepten voor een
hoeveelheid morphine. Deze persoon
pleegde reeds herhaaldelijk soortge
lijke misdrijven.
SPAANSCIiE GRIEP. De Spaan-
sclie griep heerschi in vele plaatsen
van Zuid.Limburg, voornamelijk on
der de kinderen. De ziekte is geluk
kig niet van ernstige»» aard.
LEZINGEN VAN BERNARD SHAW.
Volgens de Tel. zal Bernard Shaw
in ons land lezingen komen houden,
daartoe uitgenoodigd door de Ver-
eeniging NederlandEngeland-
M UXTY ERZAMELIN G.
Vriendelijke oude heer
(tot kleinen jongen)Verzamel je slui
ers?
Kleine jongen: Ja meneer.
„Hier heb je er dan twee Hoeveel
heb je er nu 1"
„Twee meneer I"
GESCHIEDENIS.
Hotelier (tot gast)Dit is oen
zcc-r oud hotel, meneerAlles iu dit
huis heeft zijn geschiedenis I
Gast: Die kip, die u mij vanmid
dag liet opdienen zal wol een heel
lange geschiedenis hebben gehad!
COMMISSIE VOOR MAATSCHAP
PELIJK HULPBETOON. De raad
van Winschoten heeft met 8 tegen 6
stemmen besloten, liet burgerlijk
armbestuur af tc schaffen en donr-
r iu do plaats t>: stellen oen com
missie voor maatschappelijk hulpbe
toon, die, onderverdeeld in sub-com
missies, het geheelc terrein van <1©
gewone en crisisondersteuningen be
heert.
De burgemeester deelde mee, dat
hij zich niet met dat besluit kou ver-
eenogen om den financioelen toestand
van <ie gemeente zoowel ais om -le
afhankelijkheid in dezen van liet rijk,
zoodat hij krachtens art. 70 der Ge
meentewet <le uitvoering van dit be
sluit achterwege zal laten.
EEN AANVARING. Dinsdag
middag is vlak voor Bruinisse een
klipperschoepje, schipper Fonteine,
van Dreischor, geladen met kunst
mest, aangevaren door ccn Engelsche
large, met het gerelg, dat hot schoep
je bijna onmiddellij.-L zonk. Dc schip
per, zijn vrouw en kinderen wertlon
door een hoogaarts van Brutnua© ge
red,
TOCH ZUINIC!
Men schrijft aan het Ilbl naar
aanleiding van de modedeoling van
dat blad, die wij in ons vorig mun-
21 Januari jl. is reeds de aandacht
gevestigd op de veranderde wijze van
invulling der aan de belastinginspec
tie m te zenden loonopgaven. En voor
al is er toen de nadruk op gelegddat
de werkgevers hun geëmployeerden
even zouden inlichten o.er de bete^-
keuis er, het nut vau dez© loonopga
ven. Men kon daardoor bereiken, dat
de personen, met de invulling der lus
ten belast, dit ook met oordeel deden
cn niet een eigen idee volgden.
Dc- medewerking van het j ubliek
blijkt uit de volgende cijfers- Tevens
valt daaruit te concludeeren, hoe men
in dit opzicht de bezuinigingjpogin-
gen van den Staat waardeert.
In Amsterdam zijn in 1923 tot heden
aan 7500 verschillende patroons loon
opgaven ter invulling toagV.onden.
Sommige van die opgaven bevatten
tientallen vellen (Spoorwegmaatsch.,
Werkspoor enz.) bijeengehouden door
een omslagvel. Een berg papier dus
Tot lieden kwamen er ter inspectie
Amsterdam daarvan ingevuld terug
2085 stuks. Daarvan waren er over
eenkomstig d'i bedoeling correct inga-
vuld 856. Voorts kwamen er 683 terug
zonder bijbe-hoorend omslagvel,
waarop de naam van den werkgever
voorkomt. Terwijl er tenslotte 52b to
taal verkeerd v.aren ingevuld.
Rekent men naar dit resultaat, dan
dan zullen er van dc *C(J0 dus 1200 to
taal verkeerd ingevuld terug kunnen
komen. Een verknoeien van eenige
duizenden vellen papisr door bet pu
bliek. Met het gevolg tevens, dat de
ambtenaren vele uen meer werk zul
len moeten doen om uit deze verknoei
de lijsten door vergelijking van na
men althans nog iets, al is 't ook al
leen den naam van den werkgever op
te sporen.
Voor de meeste lijsten schuilt dc
verkoord© invulling >n het vermelden
van meer dan één naam in elk vakje
en het bij voorkeur bezigen van dc
perforatie als d© lijn, waarop de na
men moeten staan!
Het omslagvel zal waarschijnlijk in
't vervolg vervangen worden door een
geleidebriefje, ot wel het tweed© blad
zal door perforatie geschikt gemaakt
I worden voor 't vernielden van na
men.
door NINE MINNEMA.
H-
Frau Seifer glimlachte. Toen, op
eens bood ze aan om koffie te zetten.
„Toe Grete, blijf nog wat zitten. Of
w'u je thee?"
„Ja thee". Dat was goed en gezel
lig Koffie, dat was geen drinken te
genwoordig. Maar thee. Al was het
slap het had toch geen rare smaak.
En a4 die koffie-ersatz. 't Was vree-
solijk. En mollc had je ook niet. Nu,
thee zonder melk, dat gaat best.
„ja, bitte tee". En Frau Seifer zette
het water op. „Prettig hoor, Grete,
dat je bent gekomen. Weet je, als ik
over Anna spreek, dan hebben de
menscben er allemaal zooveel over te
zeggen, dat ze weggegaan is. En zo
meende Jiet toch goed, het kind. Weet
je wat zo nog 'gezegd lieeft aan het
station? Moeder, zei ze, als 't vver-
kolijk waar is, dat ze daar m Holland
zooveel verdienen, dan moet jij 09k
overkomen. Dan. kan je daar mis
schien wasechen voor de menschon."
„Ze zeggén, dat in Holland het le
ven ook duur is".
„Och ja .misschien wel. Maar Anna
wou het maar probeeren, en als het
haar niet bevalt, dan krijgt ze, als
ze ccn half jaar blijft, bet reisgeld
weer terug. Nu, dat kon ze iicht wa
gen. En als 't haar wel bevalt, mag
ze over ©en half jaar veertien dagen
thuis komen. Ook met vrij reisgeld"
„Hoe is Anna er aan gekomen?"
„Ja door me broer in Erfurt. Die
sprak in zijn zaken een mijnheer uit
Holland. En die twee spraken zoo
over alles. En toen zei die mijnheer:
in Holland was het ook niet alles,
want je kon er om zoo te zeggen
geen dienstmeisje meer krijgen. Ze
namen nu allemaal Duitsche En toen
zei me broer, dal bij een goed meisje
wist, als die mijnheer er soms een
r."odig had? Nou cü dat was zoo, en
ne toen schreef me broer aan Anna.
Ik heb toen naar me broer geschreven,
<i;:l hij vooral om informaassies moest
vragen. Non. en 'i was goed. En me
broer heeft voor Anna den pas en zoo
en voor de reis geld gekregen van
die mijnheer, 't Was jammer, ze had
den zich nog verrekend en daarom
had Anna 1000 Mark te weinig. Die
het m© broer der bij gedaan. Maar
dat moet Anna weer terug geven,
want me broer zijn zaken gaan ook
niet zoo goed meer".
„Ik wist heelcinaal niet, dat Anna
een oom in Erfurt had".
„Och nee, we spraken er nooit
over. Hij had een rijk© vrouw ge
trouwd. enne. toen wilde hij van ons
niet al te veol meer weten en dat is
dan toch je eer te na, maar nu in
dit is hij heol aardig geweest. En An
na heeft ook bij hom gelogeerd, die
nacht
„Is ze van hier naar Erfurt ge
gaan?"
„Ja, en toen '6 morgens van Erfurt
in één stuk dooi' naar Holland."
Grete zweeg. Zoo ging het dus. Jc
moest er toevallig van hooren. Ja, ze
was ook al bang geweest, dat liet an
ders niet ging. Ze had wei oens ge
dacht aan een advertentie. Maar hoe
krijg je ccn advertentie in oen krant
in zoo'n ver land. k Of schrijven op
eonadvertentie. Do „Mtttel-Deutsche"
stil koopen. Maar vader zei a ltijd:
„Kind, een meisje moet niet op ad
vertenties schrijven. Dat is to ge
vaarlijk. Ze lokken je er moe in slech
te huizen. Dat had hij al gezegd, toen
Lisel WaJd geschreven had op een
advertentie uit Leipzig. Nou, en Leip
zig dat is toch heel wat dichter bij
dan Holland.
„Enne Frau Seifer hebt u al
wat van Anna gehoord?'' Grete wist
het wel van do briefkaart, maar ze
had hoop, dat Frau Seifer de brief
kaart. zou laten zien.
„Ja een kaart van haar me
vrouw".
„Niet van Anna".
..Nee Maar dat moet je niet zeg
gen hoor, want dan vinden ze Anna
weer a»o onhartelijk. E11 dat is zo
niet".
..Ze zal moe geweest zijn van .de
reis en nu hot misschien druk heb
ben in haar nieuwe betrekking".
„Ja natuurlijk, dat is het", en toen
kookt© het water en Frau Seifer zen©
ithee en zo dronken gezellig thee en
.Anna bekeek de vreemde briefkaart
uit het verre land, de vreemd© brief
kaart, die met „Lateinischc Buchsta-
ben" vol geschreven was. ,,'t Is goed
Duitsch". vond Anna, „maar wat een
rare lettere."
En toen na de thee ging ze weg en
zei, dat zo van de week nog wel eens
aankwam.
En vlug liep ze toen naar Mariecken.
Hè, hè, wat was 't nog een eind. Of
nee, zoo ver was het niet, maar ze
moest zoo klimmen. Frau Seifer woon
de in het benedengedeelte van do stad
en Mariecken boven, diclvt bij de
MaTkt. Grete woonde op de Markt.
Stel je voor, dat ze vader of moeder
nu tegen kwam. Want die mochten
niet weten, dat ze bij Frau Seifer ge
weest w-as.
Als Frau Seifer het morgen maar
niet vertelde, als ze de wosch haalde.
Mariecken had een aardig planne
tje Maar je moet het niet thuds zog
gen Grete. Mijn broer wou ons van
middag trakteeron in de Lütherstras-
se. Echte boonenkoffie met molk en
dan taartjes. Leuk hèMaar je moet
het niet thuis zeggen".
„Ne© thuis zal ik het niet zeggen,
stel je voor. Moeder zou razend zijn.
Ik in een conditorei, terwijl bij ons
Maar toen zweeg ze. Want Ma
riecken hoefde niet te weten, hoe erg
Let wel was.
Tocih, Grete dacht, kon ze wel gaan
Zc. zou er vader verdriet me© doen.
Maar echte koffie en taartjes. En de
broer van Mariecken was zoo'n aar-
digo jongen
,,1'k was ban, dat je te laat zou
komen", pruilde Mariecken. ,,Ik heb
zoolang op je gewacht." Kn toen: „ik
doe mijn kattejak 4) aan. Heb jc dat
al gezien?"
„Ne©, toe Iaat eens gauw kijken!"
Grete wilde vroolijk doen. Maar toch,
haar mantel was gestopt onder den
arm. Mariecken had laatst een nieu
we jurk gehad cn nu ©en kattejak.
Een kattejak. Jc ideaal!
Mariecken liet het kostbare kle
dingstuk kijken. Ik krijg nog een hoed
ook Vader heeft goede zaket» gedaan.
„O!" 't Werd Grete te muchtsg
4) Mantel van nagemaakt bont.
Wat voor zaken deed de vader van
Mariecken? Soms ging hij op reis,
waarvoor, waartoe, dat wist eigenlijk
niemand. Maar daar wild© Grete met
aan denken. Ze moest en wilde blij
zijn met Mariecken. Om het nieuwe
kattejak en om den hoed.
Maar toen z© santen uitgingen, was
't Grete net of ze de stop in haar man
tel, die etop onder den arm, duide
lijk voelde
Ze gingen de markt maar niet over.
Mariecken begreep wol, dat Grete lie
ver niet langs haar huis liep. Vader
en moeder zouden dan vanavond vra
gen
Dufi liepen ze even om. „Maar we
moeten wol hard loopen" vond Ma
riecken. „Want stel je voor, dat Wolf
gang en zijn vriend al weg waren.
Wolfgang en zijn vriend. Grete keek
even naar Mariecken. En Mariecken
bloosde. „Ja ?.ie je Grete, te vertellen
is er nog niets, maar
Grete glimlachte: „O, o, die Ma
riecken". Ze-walde blij zijn. Maar ze
voelde zioh hopeloos, 't Was haar, als
had iedereen een toekomst behailve
zij. Iedereen: Anna in Holland een
goede betrekking, Mariecken zou wel
gauw trouwen. En zij, Grete, ze kon
hier oud worden en in een gestopte
mantel loopen en Malskoffie drinken
en ©en boterham met margarine eten.
Om nog niet :o denken aan dat vree-
solijke vet, waar moeder de aardap
pelen in Lakte.
„Zie je Grete, ik ben toch zoo blij,
dat ik jou heb. Want zoo alleen in
een conditorei binnenstappen, dat is
toch zoo
Weer probeerde Grete te glimlachen
Ze wilde niet jaloerseh zijn.
Wolfgang en zijn vriend waren in
den middag ai vroeg op stap gegaan.
In de conditorei zouden z© op de meis
je» wachten. „Ze drinken eerst ©on
grog en dan met ons koffie", fluis
terde Mariecken ondeugend- „Maar ik
vraag na de koffie Glühwein en dat
moe', jij ook doen. Thuis kan er geen
glas wijn meer overschieten" pruilde
Mariecken.
j „Nou, je hebt he! heel wat beter
Idan ik", vond Grete.
Mariecken straalde .Ja, z© had het
goed. Dat van die wijn had zo eigen
lijk zoo maar gezegd. JSen beetje om
Grete. W ant Grete was e>en stakker.
Je moet den mantal van haar oens be
kijken.
„Ziezoo we zijn ©r. Mariecken voor
op, gingen ze de conditorei binnen.
lK-neden wae de winkel. Mariecken,
den weg wetend, ging meteen de trap
op, Grel© zenuwachtig achter haar
aan. Als zo haar hier zagen, en het
morgen aan vader en moeder vertel
den. Ze hoorde niet bij een concurrent
te zitten. Moeder zou razend zijn. Nou
ja, dat was het minste. Maar vader
zou verdriet hebben.
En toch. 't Was zoo eenzaam en on
gezellig thuis.
Boven, in de conditorei, was het
café, two© niet groote kamers. Er hing
rook. Grete zag niet meteen waar ze
zaten, Wolfgang en zijn vriend. Ma-
rieken, bijna overmoedig in haar
nieuwe kattejak, stevende door de
rook heen. keek om zich, lachte,
groette,
't Werd Grete haast te benauwd.
Overal kennissen. Natuurlijk, want in,
een kleine etad kon je el kaai- alle
maal, overal kennissen. O, mbrgen
zouden vader en moeder het vast hoo-1
ren.
Daar zaten ze. Wolfgang en de an
dere. Mariecken trippelde er heen,
lachte, stelde Grote voor aan dhn
vriend van haar broer. En met Veel
gelach van Mariecken gingen z© zit
ten. Het was ltier lekker warm. Ja, de
dames moesten hun mantel maar uit
doen. Ja, 't was warm. Grete schoot
vlug uit den gestopten mantel, maar
Wolfgang nam hem aan cn hing hem
op. Misschien zou hij de stop zien. En
Grete wist: dan was haar laatste hoop
weg. Wolfgang mocht haar graag, dat
wist z© wel. Maar hij zou goen arm
meisje thuis durven brengen.
Marieckon deed met tegenzin het
mooie kattejak uit. Maar toch maar
toch de rijk© Mariecken triomfeer
de', triomfeerde altijd. Want Grete
zag, toen liet kattejak hing, de mooie
gebloemde zijden voering. De vriend
van Wolfgang zou de tijden voering
ook zien en
Wolfgang bestelde koffie. Maar de
dames moeten .Torten" uitzoeken,
daar hebben wij geon verstand van,
hè Fricdrich?" En Mariecken grin
nikte. „O die Wolf, hij heeft alleen
verstand van het eten van Tortcn".
En toen lachten ze om den verkorten
naam Wolf en Mariecken trippelde
naar beneden om taartjes cn punten.
„Ik bestel er ontzettend veel. zie Jul
lie maar eens na, of je wei genoeg
geld bij je hebt".
Grete was boven gebleven. Weer door
al die menschel) heen, döt durfde ze
niet Ze voelde zioh ongelukkig en
stijf bij de jolig coquette Mariecken.
Ze keek sul voor zich. dacht aan Anna
Seifer. Die was verstandig geweest.
„Wat ben je stil, Grete?" vond
Wolfgang.Friedrich zal niet begrijpen
hoe Mariecken aan zoo'n stille vrien
din komt.
„Ik stil?" Ze voelde zich onnoozeL
Klaar Friedrich redde de situatie en
zei iets vriendelijks tegen Grete. Gro
te zoo'n aardige Duilsohe naam en
Grete had een echt Grctchen-gczlchtje.
Jammer, dat ze haar hoed op had,
want ze had toch zeker haar haren in
vlechten om haar hoofd, net als een
.echte Gretchen.
Grete glimlachte, voelde zich ©ven
blij. Nee de Gretchcnfrisuur droeg zo
niet meer, maar ze vond het wel mooi.
Ze hield veel van alles wat edit
Duitsch was".
E11 ze praatten even door. Friedrich
vond haar wel lief. Er zat meer in
haar dan in Mariecken. Maar geld is
ook wat, nee niet w a t, geld is heel
veel als je nog carrière moet maken.
Maar anders, zoo'n sentimenteel
snoetje ais Grete, daar hield hij wel
van. Hij kon gerust vriendelijk tegen
haar zijn. Marteken zou haar wel
verteld hebben, dus Grete was een
vriendin van zijn meisje.
Friedrich en Grete praatten. Wolf
gang zweeg, 't Leven ging toch niet
zooals je graag v.:1de. Hij had idtljd
:edach', dat Grete en hij Maar
dat ging niet. Sedert Crete's vader
oorlogsinvalide was, was 't bij Grete
thuis hard achter uit gegaan. Nou Ja,
daardoor niet alleen, iedereen werd
arm in Duitschland. Zijn vader niet,
die deed zaken, in en Luiten zijn va
derland
(Wordt vervolgd.)
