SimlightZ
Brieven uit Berlijn.
Rubriek van den Arbeid.
(Van onzen correspondent.)
HET PAROOL VAN VERSOBE
RING
Berlijn. 11 Febr. 1923.
De Fronsch-Belgische actie aan de
Roer is voor Duitschland en za! waar
schijnlijk blijken te zijn voor gebed
Europa een ramp en wellicht zelfs
iet® ergers op economisch gebied. In-
tusschen is geen koe zoo wit of men
vindt er no? wel een zwart vlekje aan
on geen gebeurtenis zoo rampzalig, of
als men goed toekijkt, vindt men nog
wel een Lichtplekje.
Voor Duitschland is dit met de be
zetting van het industriegebied ook
het geval. Wat bijkans vijf jaren lang
onmocelnk scheen de oncenigheid
begon niet met revolutie, maar ver
oorzaakte deze is thans op weg een
feit te worden: Het zich één voelen
van de groote meerderheid van het
Duitsche volk. In moreelen zin heeft
dus de. aotie van Frankrijk zekere
voordeelen voor Duitschland als: na
tie. Het nationale gevoel is ontwaakt
en wordt gevoed door het hardnekkig
voraet aan de Roer tegen wat men
hier bijna zonder uitzondering als
Onrecht beschouwt. Er was tot dusver
reen enkc-l punt op welk gebied dan
ook. waarin alle partijen en groepen
van het Duitsche volk het met elkaar
eens waren. Met uitzondering van
kleine groepen aan de uiterste linker
flank zijn echter allen over de bezet
ting van de Roer roerend eensgezind
in haar veroordeeling. En Cuno heeft
tot noc toe het handig verstaan, de
bijeengedreven vogels van diverse
pluimage bij elkaar te houden. Of hij
verder de steeds nog bestaande tegen
stellingen zal kunnen overbruggen,
moeten we afwachten.
Deze ec ^gezindheid in de beoor
deeling van den ernst der tijden, is
een morcele factor van niet te onder
schatten beteeken is. Er begint iets van
politieke waardigheid over dit ter
neergeslagen volk te komen en zeker,
de houding van de Fransohe et. Bel
rische troepen in het nieuw bezette
gebied cetuigt van den ernst Bren wil.
om conflicten te vermijden, doch ook
de houding van de bevolking in den
economischer! oorlog. Over het alge
meen gedraagt zi> zich kalm en ver
mijdt zij provocaties en de weinige in
cidenten die tot op heden zijn voor
gevallen zijn de uitzonderingen, die
den regel bevestigen. Aan weerskan
ten. Nu eens waren het een aantal
opgew enden standjes, meestal opge
schoten Duitsche jongens, dan weer
zenuwachtig geworden subalterne
Fransche militairen, die de botsingen
veroorzaakten of dreigden te veroor
zakengewoonlijk kon door de hou
ding van de bezonnen elementen een
ongewenscht voorval worden verme
den.
Hier in de hoofdstad des rijks heeft
men niet zooveel mogelijkheden, om
door actieve deelneming aan de pas
sieve resistentie blijk te geven van het
herleefd nationaal gevoel van eigen
waarde. Men zoekt het dus od an
dere wegen te manifesteeren. En liet
van Berliin uit voor het gekeole rijk
uitgegeven parool luidt: Versobe
ring In deze ernstige tijden wil. men
eeen overdreven luxe ten toon sprei
den en het wachtwoord is spaarzaam
heid. eenvoudigheid in het openbare
leven. Vroeger heette hot: „Wer nie-
mals liat 'nen Rausch gehabt, der ist
kein braver Mann". tegenwoordig
wordt openbare dronkenschap iemand
als schande aangerekend'. We hebben
het jaren geleden eons beleefd, dat
eenige studenten, die een dame op
straat schandalig hadden behandeld,
werden vnigesproken, omdat ze to
taal beschonken waren geweest.
Thans ware zulk een vonnis van een
rechtbank iets ondenkbaars.
Er bestaat dus een streven naar
versobering. Maar we wonen hier in
Duitschland en al hadden we tien re
voluties gehad. Duitschland blijft nog
oltiid het land van de meest uitge
breide overheidsbemoeiing. Ilad de
regeering alleen maar het parool uit
gegeven en het verier van de bur
gerij af laten hangen, dit op te vol
gen. dan zou dit zeker een svmpa-
tiekeren indruk on den buitenstaander
hebben gemaakt, dan hetgeen men
hier ziet gebeuren. Waarbij komt. dat
de belanghebbende kringen uit eigen
beweging zich tot opofferingen bereid
verklaarden. Thans echter heeft de
pol:tie het zaakje ter hand gen-omm.
Terecht heeft men van overheids
wege ingezien, dat in dagen van nood
voor het geheele volk, m tijde-., cat
de prijzen voor alle levensmidde
len tot fantastische hoogte stiigen en
vleesch en eieren voor de groote mas
sa onbereikbare weeldeartikelen zijn
geworden, op culinair gebied een
beetje vereenvoudiging het gemeen
schappelijk front tegen den poüiieken
en economischen need moest verster
ken. De hotelhouders en restaura
teurs zagen dit zelf ook in en gaven
te kennen. dat zij de aangegeven
richtsnoeren bi'liik vonden en bereid
waren daarnaar te handelen. Dus
zouden bij het eerste ontbijt geen
eieren meer worden verstrekt, uitge
breide maaltijden met meer dan één
vleeschgerecht niet worden toege
staan. braspartijen worden geweerd.
Dat dit een offer voor dezen stand be-
teekont behoeft geen betoog. De ver
dere maatregel, geen Fransche wij
nen of likeuren meer te verkoopen
was alleen oogenschijnlijk zoo mooi.
Darmee doen de restaurateurs een
goe-d zaakje want later halen ze de
schade door verhoogde prijzen na
tuurlijk dubbel en dwars weer in.
Maar Duitsche en vooral Berlijn-
Bohe politiemannen blijven zich zelf
gelijk, hoe de wereld zich ook mag be
wegen. En dus verscheen een poli;
tieverordening over het geval, w «ïrfbij
tevens de sluiting van alle lokahom
11 uur 's avonds werd gelast. Hier
mede heeft men. zooals dit met po
litieverordeningen meer het geval is.
ver voorin) het doel geschoten.
De Berïiiners zijn van oudsher
nachtpitten. Voor den oorlog bestond
er dan ook geen sluitingsuur en ons
zijn lokalen bekend, die langer dan
ecu doziin jaren geen minuut geslo:
ten ziin geweest, toen de oorloesnooi
tot spaarzaamheid in het gebruik
van licht en verwarming noopte en
een sluitingsuur werd ingevoerd, dat
daarna periodiek werd vervroegd. In
de stille uren werd zoo'n lokaal dan
bii gedeelten schoongemaakt, maar
van 10 uur 's morgens tot 6 uur in
den nacht was er een strijkje aan 'i
spelen en het bedrijf stond nooit ge
heel stil. De oorlog wende de Ber ij-
ners cn de hier vertoevende vreem
delingen langzamerhand aan vroeg
naar bed gaan en minder boemelen.
Maar met vreugde werd een iaar ge
leden de verlenging van het shiï-
ir tot 1 uur 's nachts begroet,
ar oen wereldstad is dat ook
hcusch geen overdreven laat klokje.
On zo politie besliste nu ineens, dat
twee uur van het uitgaan af moes
ten. En natuurlijk staan de eigenaars
van café's en cabarets op hun achter
ste be-er.en. Zij waren bereid genoe-
te nemen met de vereenvoudi
ging hierboven geschetst. Maar hun
best© uren door een penn est reek van
den nolitiepresidont te zien sohrap-
pon. dut was te veel. De strijd hier
over is nog niet beslecht. Maar we
willen één der argumenten van de
belanghebbenden tegen de 11 uur
sluiting nader bekijken cn dan zullen
we zien. dat ze niet zoo erg ongelijk
hebben.
Wet de eigenaars van uitgaan-gele
genheden tegen de verordening aan
voeren is in hoofdzaak vermindering
van hun omzet en dus hun winst en
gelijktijdige vermindering van de
omzetbelasting, vermeer dorde werk
loosheid en volkomen nutteloosheid
van de bepaling. Zij zeggen, dat. om
11 uur het Berlijnsche publiek toch
niet naar huis gaat en dus. als hel niet
legaal nog een paar uurtjes gezellig
bijeen kan blijven, dit clandestien
doet. En cte hardnekkige, doch zoo
goed als viucktelooze strijd der Ber-
hjnsche politie tegen de nacht-lokalen
is daar. om de juistheid van deze be
wering te staven.
Zelfs 1 uur is voor een stad van 4
millioeu inwoners een vroeg klokje
van gehoorzaamheid on er bestonden,
vooral ten behoeve van de vreemde
lingen. die zich met hun hooge valu
ta in Beriiin wilden aiuuseeren, con
aanmerkeuik aantal nachtiokalen. Te
vergeefs heeft de politic daartegen den
striid aangebonden. Hoe zal ze nu
niet tegen de bierkaai vechten, nu
üoqr iut vervroegde sluitingsuur het
aantal zal worden verdubbeld of ver
tienvoudigd.
En niet een vaartje gaan we dien
weg op.
Ook voor do fameuse verordening
kon men nog verder uitgaan, als alle
bekende lokalen van amusement of
gezelligheid imn deuren sloten. Liep
ruen cm een uur of twee door de
I-Tiedricbstrasse of over den Ivur-
försiendamm, dan fluisterden plotse
ling uit het duister van een huispor
tiek opdoemende gestalten een adres
of vroegen of men zich niet verder
wilde amuseereïi, de portiers van de
groote hotels hadden een lijstje van
nochtcafé'-s, en ook de chauffeurs van
de nachttaxi's wisten raad te schaf
fen.De bevolking van deze nachtlo
kalen bestond behalve uit een zeker
scort dames en een aantal ongure ele
menten, die van de veelvuldig voorko
mende dronkenschap der rijke vreem
delingen probeerdc-n partij te trekken
cn waaronder veelal bekende misda
digers voorkwamen, voornamelijk uit
Amerikanen, Hollanders. Engelschen
2n andere menschen met hooge valu
ta. De champagne de eenige drank
- kostte een 40—50.000 mark per
flesch en een strijkje van 'n consor-
dino spelenden violist en een pianissi
mo begeleidenden pianist, benevens
een paar dansjuffies dienden tot amu
sement. Dat de .politie daartegen te
velde trok was wol begrijpelijk, om
dat die lugubere zaakjes afbreuk de
den aan den goeden naam van Ber
lijn, cn vooral ook, omdat ze soms
de hand op een misdadiger van repu
tatie kon loggen. En zoo ontstond de
strijd, die van weerskanten met groo
te hardnekkigheid en intelligentie
werd gevoerd. Niet onaardig is een
staa.lje daarvan, da.t we onlangs in
een dagblad hebben gelezen.
Het personeel van een filiaal eener
kleine bank, die als kantoorlokalen
een gewone woning had gehuurd,
vond telkens, als het s morgens in
dienst trad, dat de vertrekken onaan
genaam naar kouden rook van siga
ren en vaak ook naar likeuren roken.
Men stelde een onderzoek in en toen
bleek, dat eiken avond, als de geëm
ployeerden reeds lang het kantoor'
hadden verlaten, een meubelwagen
voor de deur verscheen. Het kantoor
werd weer opengemaakt, de kantoor
meubelen opzij geschoven en clubfau
teuils en kleine tafeltjes werden op
elegante wijze gerangschikt. Eenige
manden met champagne en likeuren
werden binnen gebracht en het nacht
lokaal was kiaar om tot vroeg in den
ochtend de gasten aangenaam bezig
to houden. Om 6 uur kwam de meu
bel wagen weer en alles werd in den
vroeger on toe stand teruggebracht, zon
der dat de directeur of een der ge-
eniployeerdc-n eenig idee van de
nochtbevolking der lokalen had. Een
pech voor do ingenieus© ondernemers,
van dezen nachtkroeg was het, dat ze
vergaten te spuien. Daardoor werden
zo ontdekt
Tegen zulke lokalen treedt de po
met groot machtvertoon op. Hede af
dodingen worden gemobiliseerd, stra
ten afgezet en als de inval is gelukt,
worden alle aanwezigen van het lo
kaal op een vrachtauto geladen, waar
na do heele bende naar een ander lo
kaal trekt en als de buit voldoende is,
d.w z. als de vrachtauto soms zijn
liet cr wel twee of drie vol is, trekt
men naar het hoofdbureau van politie.
Wie zich daar niet kan legitimeeren,
wordt er een poosje gehouden, de ove
rigen kunnen gaan. Eiken nacht is de
met deze zakon belaste commissaris
van politie met een honderd beambten
op de jacht en het aantal nachtgele
genheden is nog even groot als vroe
ger .En naast deze bestaan er reeksen
van kleine kroegjes, waar geen cham
pagne wordt geschonken, maar waar
ile souteneurs en misdadigere van
Berlijn bijeenkomen. Ook hier worden
wel eens vreemdelingen heengetroond
en uitgeplunderd. De politie kent deze
lokalen, maar daartegen doet ze niet
veel, omdat ook haar spionnen cr ko
men en soms een „zware jongen'"
kon worden geknipt.
Niet ten onrechte zegt men nu, dat
als door het sluitingsuur het aantal
nachtkroegen verveelvuldigd wordt,
ook de politie nog meer mannetjes in
dezen dienst zal moeten stellen. En
men wijst daarnaast op de schrikba
rend toenemende onveiligheid in Ber
lijn c-n vraagt, of men niet beter deed,
die paar vreemdelingen, die 40.000
mark voor ec-n flesch panje uitgeven
en uit kunnen geven, er maar in te
loten loopen, het goede publiek
twee uurtjes gezelligheid bij bier of
wijn le laten en de aandacht te wijden
laan inbrekers, vtraatroovers en stand-
f beelddicvcn.
j H. BI. KOELENSMID.
INCEZONDEN MEDEDEELINCEN h SO Cts. per regel.
3chap van uw moeder en zal uw toezien-1 ANTWOORD: Neen, daar éie ooedcl
- oogd «..fr.k.üjk .8» vMt U bc-p™ r,« wMmtoi
b.rtigiag uwer bel.ugcn in dcie voor ca acel me eccg 0
VBAAG: Ik beo 75 en niat meer kinderen ef bet kind te "i"'
ntnnt tel «erkee. Met mgn eroun der. Do onverdeeldheid de. boedel,
meet ik in het geheel vee I S leven. Mgn brengt dit, en er geen boodeliehe.d.ng
schoonzoon heeft een uitstekende be- plaats vond, mede.
trekking. Zijn man en vrouw nu niet ver- RAAG: Een dochter gaat, na °-n'=.o
plicht onze zorgen iets to verlichten! I jaren thuis te z>jo geweest, wegens het
ANTWOORD: .Ta do wet geeft U het overladen der moeder, trouwen. Broers en
recht o mmet het oog op uw behoeftige zusters willen nu den inboedel .sten
omstandigheden uw schoonzoon en doch- taxeercn. Hébben zy recht op dien boe
te spreken
„Springende handen?- Qccn last" van,'hoor! Wij gebruiken,
in de keuken ook olt"yd goede zachte zeep, voor 't werk.
i voor de handen I „Cn wot is dat don voor Zeep?' „Natuudjjk
Fabrikanten van TWINK en VIM
fjj
imfi
GEMENGD NIEUWS
Een Oorlogsherinnering
De Tantaluskwelling der
Britsche Admiraliteit.
Wellicht heeft het publiek nooit begre-
peD, hoe het kwam, dat do „Gocbcn", het
bekende Duitsche oorlogsschip, dat zich
gedurende de eerste dagen van Augustus
1914 in do Middellandsche Zee bevond,
heeft kunnen ontsnappen nan de ver-
eenigde Engelsche en Fransche flottillcs,
zoodat het een schuilplaats achter de niet
te forceeren vestingen der Dardanellon
kon vinden, waardoor een inmenging
Turkye in den grooten wereldoorlog t
ingeleid.
Dit vreemde geval wordt nu in één dor
hoofdstukken van de kort geleden gepu-
blieoordo herinneringen van ilen Engel
schen staatsman Winston Churchill ver
klaard. Do „Goeben" n.l. bevond zich
binnen het bereik van Engclscho kanon
nen, maar kon eenvoudig niot tot* zinken
gebracht^worden, omdat ongelukkiger
wjjze Engeland den oorlog nog niet
aan Duitschland verklaard had, hoewel
de admiraliteit elk ooger.blik de verstrij
king van hot aan Duitschland gezond'
ultimatum wachtende was.
„Terwijl wy conferentie op conferentie
hielden speelde zich in do Middellaudselio
Zee eon geval af dat rampzaligo gevolgen
met zich zou mcdosleepeu.
Eindo Juli 1914 stond Frankrijk e:
dus voor: Mocht een oorlog uitbreken dan
was hot plan der opperste Fransche le
gerleiding, oen keurkorps der Fransche
Noord-Afrikaansche bezettingstroepen te
gen den Duitschen vijand in het. vuur tc
brengen. Het transport van deze t" iepen
zou zoo spoqdig mogelijk ouder d.c be
scherming van het Fransche Middelland
sche Zee-eskader geschieden, hoewel de
transportschepen zelf niet geconvoyeerd
zouden worden, aangezien do Fransche
état-major général van mcening was, dat
een Fransche vloot, geplaatst tusscben de
Oostenrijksche vloot en do transportsche
pen, een voldoende waarborg voor oen on-
gehinderden overtocht zou zijn.
In de Middellandsche Zee bevond zich
echter een lastige spelbreker en wel de
„Goeben". Dit schip overtrof alle Fran
sche kruisers in snelheid, waardoor hot
zjjn aanvalspunt over een front van
a 400 mjjlen kon bepalen. Het kon
•c.a.vr. het Fransche eskader gemakkelijk
uiï den weg blijven en Je Algerynschc
transporter, bij verrassing tot zinken
brengen, welke taak aan de „Goebei
volgens den schrijver, reeds lang door
Duitschland was toegedacht. Slechts ,drie
Engelsche kruisers konden zich in i
heid mot de „Goeben" meten.
Van SÖ Juli af werden door Churchill
verschillende telegrammen gewisseld
Sir Berkeley M:Ine. commandant
kruisers, welke v ersch.llende lastgevingen
inhielden, o.m. het bijstaan van de Fj
sche transporten; het aanbinden van
strijd met de Duitsche 3nelle kruisers, i
de „Goeben" en het zich in verbinding
stellen met do Fransche mariDoautoritci-
ten, zoodra daartoe een telegrafische toe
stemming werd gegeven.
De toestemming voor dit laatste
2 Augustus, 7 uur 's avonds, gegeven door
middel van het volgende telegram: „Toe
stand zeer kritiek. Bereidt U op onver
wachte aanvallen voor. TJ kunt zich in
verbinding stellen mot de Fransche offi
cieren, het oudste in rang, van uw basis,
voor een gezamenlijke actio, iu het geval
dat Engeland do bondgenoot van frank
rijk tegen Duitschland zou worden."
Het gevolg van die toestemming was,
dit do snelle Engelsche kruisers „Indo-
misable" en „Indefasigablo do Duitsche
kruisers „Goeben" en „Breslau" in den
morgen van den 4den Augustus zoo dicht
mogelijk op de hielen zaten. Do Engelsche
Admiraliteit ging hiermede aecoord en
telegrafeerde terug dat do oorlog drei
gend was en dat de „Goeben" door go-
weid verhinderd moest wordon tegen do
Fransche transporten op te treden, van
welk bevel nog een bevestiging moest,
worden afgewacht.
Zoo stonden dus de zaken in den morgen
van den vierden Augustus, de Engelsche
kruisers mochten dus het vuur alleen dan
openen op de „Goeben"', indien dit schip
do transporten zou aanvallen. Het En
gelsche kabinet achtte het, aan z(ju eer
verplicht met omniddollyko vijandelijk-
hedeD te wachten totdat het ultimatum
Engeland heeft niet geweten, hoeveel
deze daad van eer haar en de gcbeolc
wereld zou kosten, terwijl Churchill ge
bonden aan het kabinet het besluit n et
del, die door het mcisjo zelf gekocht 1st
Geld was niet aanwezig.
ANTWOORD: Als die inboedel nawijs
baar het eigendom is van do dochter, dio
trouwen gaat, hebben du erfgenamen van
dc moeder er geon recht hoegenaamd op.
VRAAG: Een doel van mijn vloerkleed
s met pekol doorweekt. Men droogt het
regelmatig, maar na verloop van oen paar
dagen wordt het weer nat en komt do
opzetten. Wat is hiertegon
rechte a
houding tot wat hij verdient, wat gij be
hoeft, bjj te dragen. Do Rechter bepaalt
do hoegroothoid dier uitkocring v*""* "w
beider levensonderhoud.
VRAAG: Ik hob een huis V
paar jaar gehuurd. Vier jaar geloden
word het gebouwd, in dien tijd werd cr
niets aan gedaan. Mag ik het huis om
die redenon verlatont
ANTWOORD: Noen, TJ moot eerst do j pekel «cc
eigenaar somracoren om zyn vorplichtin- to doen!
gen tot dougdolijk ondorhoud na to ko-1 ANTWOORD: Boen het kleed goed uit
men en doet hij dit niet hem op lien met zeepwater ('t bcsto is ammoniak-
grond dagvaardon tot ontbinding uwer zeep) ook aan den achterkant ou ook don
huurovereenkomst mot schadovorgooding. vloer en leg het kleed niet weor op zyn
Als dit vonnis is uitgesproken, iu kracht plaats voordat kleed en vloer goed droog
van gewijsde is gegaan, kan U er veilig ^Üp-
uittrekken j VRAAG betreffende erfenis.
VRAAG- Mjjn moeder stierf 14 jaar ANTWOORD: Na het overlijden van
geleden, zonder dat boedelscheiding uw moeder was, indion zij in goederen
plaats had. Mijn vader gaat naar het gemeenschap was gehuwd al wat de
Diaconiehuis. Mag hij nu bulton weten ouders te zamen hadden van uw va-tor
van zijn zoon don boedel verkoopen! Hy en der overledene kinderen, zoodat hy
heeft geld genoeg om zich in te koopon. alleen er geen zeggen meer over had.
Van hier en daar-
MET CONTRACT IN DE KLEEDINC-. De Minister
INDUSTRIE. Irechtelijke ovi
crp grond van ötaats-
,-egmgen niet bereid
Naar Het Volk'verneemt hebben de met het verleenen van overwerkver-
eamenwerkende bonden in de kloe- gunningen^ te wachten of door de bo-
dingindustrie -thans aan de werkge-1 voegde ambtenaren te doen wachten,
verefederatie een antwoord gezonden tot de Kamer gelegenheid heeft gehad
naar aanleiding van de voorsteden, over de wijze van toepassing der Ar-
die on de laatste conferentie zijn ge-beudswet 1919 haar oordeel uit te spre-
daan. ken.
vermocht te overtreden.
Op elk bevel kon de „Goeben" door lk
kruisers tot zinken worden gebracht;
men begrijpt- wrik een Tantaluskwelling
de Admiraliteit had te doorstaan. Chur
chill zegt nu achteraf, dat alleen voor de
veiligheid van Groot-Brittanniê een han
deling van zijn kant in 'deze quaestie,
welke op het gezag van de regeeriag in
breuk zou maken, gerechtvaardigd ware
geweest.
Toch hoopte men nog op den volgenden
dag, den oden Augustus.
Toen echter de schaduwen van
nacht op de Middellandsche Zee vielen,
zette de „Goeben" er een snelheid van
27 knoopen in, een snelheid, welke zij
slechts korten t\jd kon volhouden, maar
welke haar voor goed aan de macht
de Engelsche vloot onttrok en welke haar
in de veilige Turkscho haven bracht.
Churchill zegt hierover nog, dat do Tur
ken hun geheim goed bewaard hadden.
Dion avond kwamen Franscho admi
raals met d®n eersten lord der Admirali
teit, den chef van de ótat major on óhur-
chill bijeen om zich over een eventucele
samenwerking in 'Eet Kanaal en do Mid-
.dellindscho Zee to verstaan, aan welke
bijeenkomst Churchill eenige rogels ge
wijd hoeft. Van de Fransche officieren
zegt hy, dat zy in hun sombere uuifor-
men, mot hun ernstig gelaat don indruk
gaven, dat het nu om het levon of' den
dood van Frankrijk ging. N-ooit heeft Na
poleon kunnen denken, dat de Franschen
op dit tragische uur weer do beschikking
zouden kragen over Malta als vlootbasis,
als ware het Toulon. Malta, het eiland,
waarvoor Frankrijk en Engeland jaren
lang tegen elkaar hebben gestreden en
dat de aanleiding tot den oorlog van 1803
werd! Eindelijk om 11 uur 's avonds
het ultimatum verstreken. De bevelen tot
opening der vijandelijkheden met Duitsch
land werden als e:n bliksemstraal aan
alle schepen medegedeeld.
Dit hoofdstuk werpt behalve op het ge
val der „Goeben" ook meer licht op het
begin van den oorlog.
DE DREIGENDE MIJNWERKERS-
STAKINC IN FRANKRIJK.
Uit Parijs wordt aan 't Hbld. geseind:
De communistische mijnwerkersraad
schijnt niet veel fiducie te hebben
aangekondigde staking, aangezien hij
zich, in' weerwil van de verachting, di<
hij anders tegenover de reformisten aai
den dag pleegt tc leggen, thans reed:
drie mal schriftelijk tot de federatie aet
C. G. T. heeft gewend orn op een ge
meenschappelijke actie aan te dringen,
zonder echter antwoord te krijgen.
BnSrlalt voor frasen
VRAAG: Heeft iemand, die in gemce:
schap van goederen is gehuwd, doch reeds
35 jaar niet wettig gescheiden van
echtgenoote leeft, b\j haar overlijden
recht op haar nalaterschap! Het huwe
lijk is k'ndcrloos, doch er zijn kinderen
uit het eerste huwelijk van den man.
Hebben deze kinderen ook recht op bo
vengenoemde nalatenschap, indien de
man vóór do vrouw komt te overlijden!
ANTWOORD: lo. Alleen indien zij bem
bij testament tot erfgenaam heeft inge
steld. 2o. Do kinderen uit der overledene
eerste huwelijk geboren, zijn door de wet
geroepen erfgenamen ook al bestaat er
geen testament. 3o. Ja de dood van hun
Stiefvader doet daaraan niets af.
4o. G\j zyt gerechtigd in de huwelijks
gemeenschap, die door het tweedo bu-
welyk op uw vrouw is ontstaan.
VRAAG: Nu m'yn moeder sinds één
jaar dood is, is er niettegenstaande myn
vader reeds tweo brieven van den voog
dijraad ontving, nog geen voogd over mjj
aangewezen. Is dit niet verplicht! Mjjn
vader blijft alleen thuis achter, hebben
zijn vijf kinderen nog recht op eon deel
van den inboedel!
ANTWOORD: Ja. De uit hot huwe
lijk mot uw overleden moeder goboron
kinderen zyn gorochtigd tot hare nala
tenschap, welke bestaat nit de helft van
wat vader en moeder ten tijde van haren
dood bezaten aan goederen daar zy toch
vol in gemeenschap van goederen zullen
;yu gehuwd.
VRAAG: Nadat mijn moeder gestorven
was is cr geen boedelscheiding gemaakt.
Dé tweede vrouw van mijn vader is ook
gestorren. Heb ik recht op het erfdeel,
dat mijn beide moeders my nalieten! Er
is ook een huis met hypotheek bezwaard.
Ik ben eenigsto dochter en minderjarig.
ANTWOORD: Tenzy nw tweede moe
der u instelde tot erfgename harer na
latenschap hebt gij slechts recht op het
a toekomende erfdeelr uit dc nalaten-
In de eerste plaats herhalen de bon
den hun verzoek om de bestaande
overeenkomst te verlengen tot 24 Fe
bruari, opdat er gelegenheid blijft, om
met de kleermakers en de patroons-
vertegenwoordigers overleg te plegen.
Ten aanzien van de patroonsvoor-
stellen wordt opgemerkt, dait, naast
eenige toenadering, de nieuwe voor
etellen ernstige nadeelen bevatten, die
het verkrijgen van overeenstemming
niet bevorderen. In de eerste plaats
wordt hierbij gedoeld op de bepaling,
waardoor in de weken waarin chris
telijke feestdagen voorkomen, een deel
der daardoor verzuimde uren op Za
terdagmiddag kunnen worden inge
haald. Vervolgens bedoelt het voorstel
om den werktijd te bepalen op
uur gedurende 26 weken en voor
overige 26 weken op 51 uur per week
en tenslotte het voorstel, waardoor de
tariefregeling wordt verzwakt.
De arbeidersorganisaties stellen
thans voor, den werktijd te bepalen
op 48 uur per week en voor de eerste
3 overuren per week een verhooging
van 15 pCt. te betalen. Ten aanzien
van de garanties zijn de bonden be
reid den leilen te adviseeren, dat in
het tijdvak, waarin volgens de be
staande overeenkomst gemiddeld 40
uur werd gegarandeerd het gemiddeld
aantal uren op 32 te stellen' en voor
het tijdvak, waarvoor 35 uur is be
paald, gemiddeld 25 uur te bepalen.
Het werkgevers voorstel om de
vacantie voor de huisarbeiders te doen
vervallen zal, evenals de weigering
om voor do maat-annex-confectieza-
ken de tarieven in verband met de
verkoopsprijzen te brengen, bij
kleermakers terecht groote tegenstand
ontmoeten meencm de besturen.
De hoofdbesturen zijn van oordeel,
dat de werkgeversvoorstellen in dezen
geest dienen tc worden gewijzigd om
met kans op succes aande kleermakers
te kunnen worden voorgelegd.
Tenslotte wordt in don brief
patroons verzocht nog deze week een
conferentie te beleggen, waarop wel
licht overeenstemming kan worden
verkregen.
DE ARBEIDERS IN DE
TEXTIELINDUSTRIE,
Op de vragen van het Kamerlid
Schapers betreffende de voorgenomen
verlenging van den arbeidsduur in de
textielindustrie, antwoordde de Mi
nister van Arbeid, Handel en Nijver
heid, dat hij thans nog niet kan me-'
öedeelen, welke plannen hij heeft ten
aanzien van den werktijd in de iex-
tieindustrie, wijl daaromtrent nog
geen beslissing is genomen.
Met machtiging van den directeur-
generaal van don arbeid hebben dis
trictshoofden der arbeidsinspectie
krarhtens art. 28, eerste en derde lid,
der Arbeidswet 1910, eenige vergun
ingen voor termijnen van drie en zes
maanden verleend, om de arbeiders
van 16 jaren en ouder in een textiel
fabriek ÜV6 uur per dag e® 53 uur per
week te laten werken, op grond van
dg bijzondere omstandigheid, dat bij
de heerschende malaise deze onderne
mers door die werktijdverlenging,
waardoor dc produotiekosten daalden,
in staat werden gesteld om opdrach
ten voor hun fabriek te aanvaarden.
Arbeidsduurvorlenging kan voor een
onderneming onmisbaar zijn om te
geraken tot een kostenden prijs, die
haar product verkoopbaar maakt. In
de textielindustrie, zoowel voor wat
betreft de fabrieken, welke wol, als
die welke katoen, linnen, jute of hen
r.ep verwerken, dreigt verdere in
krimping en stilzetting van het bedrijf
wegens onverkoopbaarheid der pro
ducten, hoewel er wel vraag i6, doch
tegen lager prijs dan den tegenwoor
dige® kostprijs.
In de ooncurreerende landen wordt
niet langer gewerkt, doch wel goed-
kooper, eensdeels doordat door valu
ta- en andere invloeden de loonon be
langrijk lager zijn (Japan, Voor-Inclië
Belgie, Duitschland), andersdeels
doordat minder voor vrachten, steen
kolen en andere algemeene onkosten
behoeft te worden uitgegeven (Noord-
Amerika, Engeland). Bovendien wor
den in vele landen hooge invoerrech
ten geheven. Daartegen te concurree-
ren alleen door loonsverlaging zon
het loon hier te lande brengen op een
peil, dat voor de arbeiders nadecliger
is dan een werktijdverlenging.
Ontkennend antwoordde de Minis
ter op de vraag, of hij op grond van
het Overgangsbesluit 1920 de verlen
ging van den arbeidstijd wenscht toe
te staan.
NIET WERKEN OP R.-K.
FEESTDAGEN.
Onder overweging, dat het weriscbe-
lijk is, dat ten aanzien van het inha
len van verzuim, ontstaan door het
niet-werken op R.-K. feestdagen een
algemeene regeling wordt getroifen,
heeft de Minister van Arbeid enz. tot
wederopzegging vergund, dat in alle
gemeenten des Rijks in ondernemin
gen, waarin in fabi ieken of werkplaat,
sen arbeiders werkzaam zijn die op
6 Jan., 19 Maart, den Donderdag in
de week, volgende op die, waarin
Pinksteren valt, 29 Juni, 15 Aug., 1
Nov., 8 Dec., in die onderneming geen
arbeid verrichten, door die arbeider
telkens in een tijdvak van twee ach
tereenvolgende weken, bestaande uit
de week, waarin een van bovenge.
noemde data valt, en de daarop vol
gende week, in afwijking van het be
paalde bij art. 24 der Arbeidswet
1919 op alle werkdagen, met uitzon
dering van den Zaterdag arbeid wordt
verricht gedurende ten hoogste tien
uren per dag, onder voorwaarde, dat:
le. de arbeidstijd van de betrokken
arbeiders in zijn geheel gelegen is
tusscben 6 uur voorin, en 7 uur nam.
of in de gevallen, waarin krachtens
het Werktijdenbesluit voor fabrieken
of werkplaatsen 1920 ruimere tijdgren-
zen zijn toegestaan, tusscben de daar
aangegeven tijdgreaizen;
2e. in zoodanig tijdvak door de be
trokken arbeiders in totaal niet lan
ger arbeid wordt verricht dan gedu
rende 96 uren;
3e. naast de arbeidslijst een geschrift
is opgehangen, waaruit duidelijk
blijkt, welk© werktijdregeling door de
betrokken arbeiderëlin zoodanig tijd
vak zal worden gevolgd;
4e. in dien het districtshoofd dit
heeft geèischt, het lioofd of de be
stuurder der onderneming, of een
door dezen daarmede belast persoon,
ais bedoeld in art 75 der Arbeidswet
1919, met inachtneming van de door
het districtshoofd daaromtrent gestel
de voorschriften aam het districtshoofd
niededeeling doet van de onder 3e. be-
doelde werktijdregeling.
BESCHERMING DER NIJVER
HEID.
In verband met een adres van drie
groote eonfectiefirma's in Enschedé
en Almelo, waarin deze protesteerden
tegen ©ventueele maatregelen tot be
scherming van de Nedcriandscbe nij
verheid, heeft de Bond van Confectie-
fabrikanïen aan den minister van fi
nanciën een adres gezonden, waarin
de bond zich volkomen aansluit bij
de motie van den gemeenteraad van
Tilburg tot steun van het besluit vuil
de Noordbrabants'clie werkgevers, ten
spoedigste maatregelen te vragen om
de heerschende malaise en de daaruit
voortvloeiende groote werkloosheid te
beteugelen. De bond dringt er bij den
minister op aan, niet het oor te lee-
nen aan zeer enkele speciale groepen
van groot-industrieelen, wier pro
ductie niet te lijden heeft van de Duit
sche mededinging.
DE SOCIAAL-ECONOMISCHE
KRONIEK.
Men schrijft aan de Nieuwe Crt.:
Enke'e dagen geleden zijn tal van
personen, van wie verondersteld mag
worden, dat zij belang stellen in het
geen er in de wereld op sociaal en
economisch gebied voor valt, door het
Centraal Bureau voor de Statistiek in
kennis gesteld met het voornemen om
bij voldoende deelneming de sociaal-
economische Itroniek, welke elk kwar
taal in het Maandschrift wordt opge
nomen, als afzonderlijke brochure in
het 'icht te geven. Thans reeds is de
uitgave verzekerd en daarmede do
juistheid aangetoond van het vermoe
den, dat er buiten de lezers van het
Maandschrift in den lande nog velen
zijn, die belangstellen In den econdmi-
;cben toestand, in de sociale stremmin
gen- en het sociaal gebeuren in bin
nen -en buitenland.
STEUN AAN WERKLOOZEN.
De raad van Arnhem heeft B. en W.
gemachtigd door het crisisbureau aan
de trekkende leden van de werk oozen-
kassen voor zoover de toestand van
hun gezin zulks no'odig maakt, een
bijslag te verleenen tot e'en bedrag van
het verschil tusschen hetgeen zij nu
ontvangen en hetgeen zij zouden heb
ben ontvangen, indien dezelfde bedra
gen van uitkeering als in 1922 ook dit
jaarwerden, uitbetaald.
