Rubriek van den Arbeid.
Van
het politieke tour-
nooiveld.
3 ER-S TE KAMER,
Thans is het woord aan do Senatoien
gekomen om hun licht te laten schijnen
over de herziening der lager-onderwijs-
wet, bij welke hcoren deze zaak iatus-
sehen zeker niet minder gemakkelijk tot
stand zal komen dan het reeds in dc
Tweede- Kamer geschiedde.
De Haarlemsche wethouder nr. Slin-
gcaberg was een der eerste woordvoer
ders hierover in het senatoriale collego.
Iljj zou de regeering zoo graag steunen
in haar bezuinigingswerk dat immors
ook met deze herziening wordt booogd
maar zag zich toch genoopt zyn stem
tegen dit ontwerp te vorheffen, omdat
hot z.i, vitale belangen van ons volk
schaadt: do klassen worden te groot go-
maakt en het vervolgonderwijs wordt do
kop ingedrukt. Geschiedt dit niet, d.w.z.
blijven do gemeenten het voor eigen re
kening voortzetten, dan zou de bozui-
nigingspoging geen effect hebben, want
don zouden de financieele lasten slechts
worden verplaatst van het Kijk maar de
gemeentebcstureu. Bovendien betreurde
de heer Slingenberg, dat liet Amende
ment-Westerman tot facultatieve weder
invoering van bet Fransch op de lagere
school niet door den minister is ge
steund, in welk geval het zeker zon zijn
aangenomen, en dat de verbeterde oplei
ding is uitgesteld.
Ziedaar de bezwaren van mr. Slingen
berg.
Ook mevr. Pothuis-Smit was uiteraard
slecht te spreken over het ontwerp, waar
in de minister zich alles heeft laten ont
nemen wat hy in de wet van 1920 had
weten neer te leggen.
Bezwaren van ondergeschikten aard
haddon de heer HeerkjjnsThijssen (tegen
do niet-wöderiavoering van -'t Fransch) on
de Veer (tegenn do lasten die aan ie ge
meenten worden opgelegd), doch zy zullen
er hun stem niet aan ontbonden. Prof.
Slotcmaker zei ronduit to moeten buk
ken voor do financieele noodzaak, hoewel
ook hjj sceptisch stond ten opzichte van
de bezuiniging.
De minister kwam heden nog niet aan
het woord.
INTIMUS.
TWEEDE KAMER.
14 Februari.
Het bioscoopdebat.
De Kamer is dezen dag voortgegaan
niet het bestrijden van de zedelyke en
maatschappelijke gevaren van de bios
coop, althans met rt praten over het ont
werp dat dien naam draagt. Na de hee-
ren Dresselhnys en Rutgers van Rozen
burg, die gisteren reeds aan het woord
waren en die respectievelijk verlangden
dat het ontwerp zich zou bepalen tot pre
ventieve censuur alleen voor de jeugd
(mr. Dresselhnys) en tot een absoluut
verbod, van bywoning van openbare
bioscoopvoorstellingen door dc jeugd (mr.
Rutgers van Rozenburg) hebben dezen
middag do heeren Vliegen, Sraeenk, Ti-
lanus, Ter Hall, v. d. Molen, Stulemey
Marchant en Kersten en mej. mr. V
Dorp hun oordeel erover laten gaan.
Veel nieuws bracht hot debat niot.
Het draaide om do bescherming dor
jougd, do moeilijkheid om de drie graden
van toclantbaarhoid te vinden (nl. voor
kindoren tot 14 jaar, voor jeugdige per
sonen van 14 tot 18 jaar en voor volwas
senen, zooals het ontwerp beoogt) on om
het algeheele verbod van bijwoning van
bioscoopvoorstellingen door de jeugd,
zooals met name van christelyk-histori-
sche en anti-revolutionnaire zyde werd
verlangd.
Eén was er, die met een paardenmid
del kwam, nk Ds. Kersten, die een motie
indiende, waarin niets meer of minder
dan een algeheel verbod van bijwoning
Tan openbare filmvortooningen, zoowc-1
voor do jougd als voor volwassenen,
wordt gecischt. Vanwege de algemecne
demoralisatie der bioscoop.
Wat de overige dames cn beeren be
treft, de heer Vliegen schaarde zich aan
de zijde van mr. Dresselhuys en achtte
geen maatstaf van keuring van films
voor volwassenen mogelyk, de heeren
Smeenk en Tilanus onderschreven hot
botoog van den heer Rutgers van Rozen
burg, do heeren v. d. Molen en Stule-
meyer begroetten het ontwerp in z'n ge
heel met vreugde en dankbaarheid, de
beer tor Hall achtte het een noodzake
lijk kwaad om uit den bestaacden chaos
to geraken en .vroeg vertegenwoordiging
van den Bond van Bioscoopdirecteuren
ia de Centrale keuringscommissie, mr.
Marchant wenschte het ontwerp geheel
te doen herzien in den geest van een be
scherming der jeugd zonder meer en mej.
van Dorp, die oader gelach verklaarde in
haar leven maar tweemaal 'n bioscoop te
hebben bezocht en dan nog toevallig
wenschte geieiüelyke inkrimping van
hot aantal bioscopen volgens het systeem
der drankwet, zoomedo een absoluut ver
bod van bijwoning door kinderen bene
don do IS jaar.
Minister Ruys de Beerenbrouck heeft
In een zeer beknopte rede de opsomming
der preventieve maatregelen, waarop het
ontwerp berust, herhaald en deze verde
digd. Uy herinnerde aan de samenstelling
van de Staatscommissie die deze zaak
hoeft voorbereid en ontkende op grond
daarvan dat men hier te doen zon hebben
mét oen domper-ontwerp, gelijk mr. Dres-
selhuy# had gezegd. Tot géén concessie
aan den leider van den Vrijheidsbond
verklaarde zich mr. Ruys daarom be
reid. Het zal er meende hq - zonder
den heer Dresselhuys toch wel komen!
Donderdag repliek en artikelen.
INTIMUS.
Binnenland
VERBOD VAN HYPNOTISCHE
DEMONSTRATIES.
Naar aanleiding •van hot bericht, dat
zich te Amsterdam een commissie heeft
gevormd tot het vorkrijgen van een vor-
bod om openbaro hynotischo séances te
houden, vestigt do Gezondheidscommis
sie te 's-Gravonhago er do aandacht op,
dat zij op de Invade gevolgen van dergc-
ljjko séances do Eegccring reeds in 1921
hoeft gewezen, met dit gevolg dat de
Centrale Gezondheidsraad het onderwerp
in studie heeft genomen en a3n do Re-
geeriug rapport daarover heeft uitge
bracht, dat to vindon is in de Juni-afle-
verlng der „Verslagen cn mededeelingoni
bctroffendo do volksgezondheid" 1922
No. G.
Tn dit rapport voreenigt zich de Cen.
tralo Gezondheidscommissie met het oor
deel der iiaagscbe commissie die derge
lijke oorstellingeu gevaarlijk vond voor
de openbare orde en de volksgezondheid.
Een strafrechtelijke actio 3clitte de
Haagscho commissie onnoodig daar de
burgemeesters bovoegd zijn de voorstel
lingen geheel te verbieden krachtens art.
188 der Gemeentewet.
ONZE NIEUWE POSTZEGELS.
azo nieuwe postzegels, die in Maart
uitgegeven zullen worden zijn, zoo meldt
Het Vaderland, paars (1 cent), donker
oranje (2 cent), bleek groen (21/3 cent)
i blauw (4 cent).
De postzegels van 1 en 2 cent Tan M.
do Klerk zyn niot zooals ze oorspronke
lijk ontworpen waren. De Oranjeboom in
Hollands tuin vult thans het geheele ze
gel; do leeuw, die voor den stam zit,
houdt cen zwaard in den poot. Aan icde-
ren kant staat het waardecijfer en de
onderkant wordt gevormd door het
woord Nederland. Het zegel is wat druk,
maar bezit niettemin qualiteiten.
Het 2 1,2 cent zegel van S. H. de Roos
weinig of niet gowyzigd. Het is cen
duidelijk en zeer fqa zegel en de kleu#
van het blceke groen is ook heel goed.
Do posthoorn, waarboven het woord Ne
derland, komt goed uit. In do bocht van
den hoorn staat een heraldieke leeuw
ouder groot en duidelijk 2 1/2 cent.
Het ontwerp van N. J. v. d. Vecht voor
hot 4 ccritszegel is ook gewijzigd. Oor
spronkelijk voor oen 1;2 cent gemaakt is
ia het midden van dc ruit oen groote dui
delijke 4 geplaatst. Aan do boven en on
derzijde staat Nederland, dat van den
linkerhoek zoowel van boven als naar be
neden gelezen kan worden. De kleur van
het blauw is sprekend zouder opdringe
rig te zyn. Ze is goed.
BANGE Uit EN. Men schrijft
aan het Hbld. van het eiland Wierin-
?en
Zondagmiddag j.l, waren een Bel
gische aakschi'-'Ter cti zijn knecht na
bij de Zuiderzeewerken te Den Oever
in een bootje in ze© aan het speleva
ren. Waarschijnlijk was het groote
zeil van het bootje oorzaak, dat het
plotseling omsloeg en de bedde inzit
tenden te water geraakten. De knecht
wist zwemmend© den wal te bereiken
de schipper klemde zich aan het om
geslagen bootje vast en d'reef af. Een
viertal sleepboot©» mot personeel en
vissehers die door den aan wel
gekomen knecht -van hot onheil qd de
hoogte waren gebracht, gingen op on
derzoek. doch ontdekten niets.
Wie schetst echter de blijdschap en
verbazing der eilandbewoners, toen
ook de verloren gewaande met zijn
•boot na een viertal uren levend aan
wal kwam. Hii was name Mik op een
zandbank gedreven en had toen nog
zooveel tegenwoordigheid van geest
het boolic leeg te scheppen en er op
goed geluk af mede naar den wal te
roeien, waar hii dan cok na vele ban
ge uren uitgeput aankwam.
VERDRONKEN.
Dinsdagmiddag voer men met een
zandsohuitje in het kanaal te Katwijk
waarbij de 17 jarig© C. Schaap uit
Katwijk aan Zee in den lijn liep.
Schaap was aan ziin middel vastge
bonden. Od een zeker oogenblik sloeg
het zeil over. waardoor liet schuitje
aan lager wal geraakte eu het touw
waaraan Schaap liep te kort werd om
aan wal te blijven. In een oogwenk
kie Schaap te water en hoewel zijn
jongere maat door aan het touw t©
trekken hem spoedig weer te pakken
had. bleken de levensgeesten reeds te
zijn geweken. Hii was de eenigste
zoon.
PROVINCIALE STATEN.
VERKIEZINGEN.
De afdeellngen Noord-Holland van
de Plattelandspartij en van den Plat-
tel&ndersbond hebben besloten, bij de
Statenverkiezing samen te werken en
uit komen met één lijst in eiken
kieskring.
De Eerste Kamer en de
evenredige vertegen
woordiging
De waarschijnlijke sterkte-verhouding
der partijen in de nieuwe
Eerste Kamer
Aan rechts 28 leden en aan
links 22 leden
De regeling der plaatsvervanging
Wij maakten reeds in ons vorig
nummer melding van de voornaam
ste bepalingen van liet ingediende
wetsontwerp om to kunnen komen
tot do samensmelting van de EersteKa
mer op den grondslag van evenredige
vertegenwoordiging.
In de toelichting van het ontwerp
wordt nog medegedeeld, hoe dc waar
schijnlijk© sterkteverhouding der ver
schillende partijen in de nieuwe Eer
ste Kamer ©n in de verschillende groe
pen op den grondslag van de bestaan
de samenstelling der Statencolleges
en volgens het aangeboden ontwerp
zal zijn. Alleen de waarschijn-
1 ij k e verhouding kan worden ge
geven, daar do door enkele kleine
groepen te volgen gedragslijn niet
vaststaat. Ze is als volgt.:
Groep I: A.-R. 2, C.-H. 1, R.-K. 7,
V. B. 1 of 2, S. D. A. P. 1 of 2. (Daar
het aantal Statenleden van beide
laatstgenoemde groepen gelijk is,
moet liet lot beslissen).
Groep II: A.-R. 2, C.-H. 1, R.K. 3,
V. B. 2, V. D. 2, S. D. A. P. 3
Groep III: A.-R. 2. C.-H. 1, R.-K.
2, V. B. 2, V. D. 1, S. D. A. P. 4.
Griep IV: A.R. 9, C.-H. 1, R.-K. 3,
V. B. 2, S. D. A. P. 3.
Eerste Kamer- A.-R. 9 C.-H. 4, R.-
K. 15, V. B. 7 of 8, V. D. 3, S. D. A.
P. 11 of 12.
M.a.w. 28 rechts cn 22 links.
Thans is in de Eerste Kamer de
partijverhouding 42 rechts en S links.
In do toelichting wordt verder ge
memoreerd, dat het ontwerp door aan
een lijstenstelsel vast te houden, ge
heel in de lijn blijft, welke de Kies
wet voor alle vertegenwoordigende
lichamen trekt. De vorm van lijsten
stelsel, welke hier voorgedragen
wordt, d.w.z. het nummerstolsel, geeft
he>t Statenlid-kiezer iedere vrijheid,
-elke het personensteisel hein geven
kan met slechts deze uitzondering,
dat liij zijn stemmen niet over de
candidaten van meer dan een partij
-erdeelen kan.
Van deze vrijheid zouden aldus
de toelichting indien zc bestond
niet veel statenlijden gebruik maken.
Wil men den statenlidkiezer dc groot
ste vrijheid geven, die hij zich maar
wenschen kan, dan behoeft men niet
tot een personensteisel over te gaan,
maar is een lijsten-nummcrstelsel ge
heel afdoende.
Bij de artikelen van het, ontwerp
wordt o.m. nog een toelichting gege
ven op de wijziging van art. 100,
welke in hoodzaak beoogt een einde
te maken aan d© mogelijkheid zetels
extra te winnen door de lijsten niet
lot één groep te verbinden, maar tot
vernuftige combinaties to vereeni
gen. Het ontwerp tracht dit doel to
bereiken door een nieuw toegevoegd
lid, luidende:
„Is de'som van de uitkomsten in
den aanhef van het tweede lid be
doeld, bij eeno verkiezing van de le
den der Eerst© Kamer in eenige groep
van provinciën kleiner dan hel. aan
tal te vervullen plaatsen verminderd
met vijf; bij een verkiezing van de
leden der Tweede Kanier kleiner dan
85, of bij een verkiezing van de leden
der Provinciale Staten kleiner dan
het aantal te vervullen plaatsen ver
minderd met acht, dan wordt, in af
wijking van het in het tweede lid be
paalde, van de nog te vervullen plaat
sen achtereenvolgens eene toegekend
aan de lijst, die na toekenning der
plaats het grootste gemiddelde aantal
stommen per toegekende plaats aan
wijst. Indien twee of meer van deze
gemiddelden gelijk zijn, beslist, zoo
noodig, het lot".
De voorgesteld aanvulling van het
artikel komt hierop neer: vereenigt
iedere partij al haar lijsten tot éen
en niet meer dan één groep, dan blijft
het aantal direct toe te wijzen zetels
boven de fatale grens, zoodat het stel
sel der grootste resten geldt. Gaat
echter één partij of gaan meer par
tijen tot toepassing van het winst
middel over, dan daalt het aantal on
middellijk toewijsbare zetels hoogst
waarschijnlijk beneden de fatale
grens, geldt dus het stelsel Hagen-
bach—Bischof (D'Hondt) waarbij dc
poging meer zetels Te verwerven mis
lukt, ja tot zetelverlies leidi. Het
Eractlsch gevolg zal dus zijn, dat met
et oog op dit gevaar iedere partij al
haar lijsten tot één groep zal verbin
den, terwijl bij de verdeeling het stel
sel der grootste resten dan gelden
zal. En dat is de best denkbare toe
stand.
Do practische toepassing van arti
kel 100 zal dus feitelijk geenerlei ver
andering ondergaan. Het stelsel der
grootste resten met de correctie van
75 blijft gehandhaafd. Voor
hoogst zelden of nooit voorkomende
w e e d e vcrdeeling wordt echter
het stelsel der gemiddelden inge
voerd, terwijl ten 6lotte de mogelijk
heid van do toepassing van het stel
sel d'Hondt voldoende preventieve
kracht zal oefenen om de toepassing j
van het eplitsingsmiddel ter kunst
matige vergrooting van het aantal ze
tels te voorkomen.
Ten slotte meldt do Toelichting nog:
Do regeling der plaatsvervanging
is in een nummerstelsel uiteraard be
langrijk ingewikkelder dan in het stel
sol der bestaande wet. De algemeene
regel voor dc plaatsvervanging in een
nummersteleel is aldus: het stembu
reau neemt de biljetten, welke tot de
verkiezing van der. uitvallenden can-
didaat hebben meegewerkt, dat zijn
de biljetten van de kiezers, die door
liet uitvallen niet meer vertegenwoor
digd zouden zijn. Van deze biljetten
worden de volgende „voorkeuren"
nagegaan: de candidaat, die de vol
strekte meerderheid dezer „voorkeu
ren" hetzij onmiddellijk, hetzij na
verdere overdracht verkrijgt, moet als
dc rechtmatige plaatsvervanger, als
de vertegenwoordiger der kiezers, die
hun vertegenwoordiger hebben verlo
ren, worden beschouwd. Dat is het
plaatsvervangingsbeginsel' van het
nummerstelsel. In het facultatieve
nuinmerstelsel wordt de practische
toepassing -in tal van gevallen echter
weer zeer vereenvoudigd.
SCHADELIJKE VRUCHTEN IN
BLIK.
Dr. Van Hamel Roos schrijft in het
Mndbh t. d. Verv.
Wij vernemen dat uit Schotland aan
do ..Ned. Grossier" een geval van ver
giftiging door Deren in blik gemeld
werd, dat zich als volgt had toegedra
gen
„Een boerenarbeider uit Midlo
thian had met zijn vrouw en drie kin
deren Amerikaansche neren in blik
gegeten. De ouders hadden er geen
nadieelige gevolgen van. maar al de
kinderen werden ernstig ziek. Het
jongste kind van vier jaar is gestor
ven. De anderen zijn herstellende.
Wij hebben het wenscheMik geacht
naar aanleiding van dit bericht cen
onderzoek in te stellen naar eenige
andere uit Amerika geïmporteerde
vruchten, en konden in het sap van
perziken en ananas, in blik geconser
veerd. hoeveelheden tin aantoonen
fals metallisch tin berekend) van res
pectievelijk 96 en S0 milligram per
kilo.
Hoewel de vruchten zeer normaal
van kleur, reuk en smaak waren, is
tooh de hoeveelheid tin. in verband
met de vermelde vergiftigingsgeval-
lcn van dien aard, dat nadeelige ge
volgen vooral bi; kinderen en zwak
ken te vreezen zijn. "Wij hebben reeds
herhaalde malen gewaarschuwd tegen
dc verpakking van zure vruchten en
groenten in onvernist blilc, en zijn
overtuigd dat een scherp toezicht ten
deze, en een dergelijke verordening
dergelijke waren uitsluitend in
deugdelijk vernist biik te conserves
ren. ten zeerste gewenscht is in het
belang der publieke gezondheid. Hier
bij is nog te bedenken dat bij een lang
verblijf in de bussen het tingehalte
steeds stijgt, en daarmede de schade
lijke^ uitwerking.
Wij hebben bij vorige waarschu
wingen menigmaal de opmerking ge
hoord. ..dat men zoolang- en in zoo
vele landen straffeloos de in blik ge
conserveerde vruchten gebruikt had'.
Wat gezonde naturen evenwel niet
of nagenoeg niet scnaaöt. kan bij
minder krachtige of bij kinderen, zoo
als in het voornoemde geval, noodlot
tige gevolgen hebben, en zijn der
halve gepaste voorzorgsmaatregelen
In geenen de©le overbodig te achten.
MR. TROELSTRA. Mr. P. J.
Troelstra kon de Kamerzitting van
Woensdagmiddag wegens ongesteUb
heid met bijwonen.
VERKIEZINGEN EN STADS-
ONTSIBRING.
De burgemeester van Amersfoort
heeft met vertegenwoordigers der
klesvereenigingeri geconfereerd over
de mogliikheid om bij de aanstaande
verkiezing stadsontsiering te voor
komen. z
EEN ADRES VAN RENTE
TREKKERS.
De afdeeüng Amsterdam van de
voreeniging van rentetrekkers der On
gevallenverzekering in Nederland,
heeft in een adres aan de Koningin
verzocht, dat alsnog maatregelen zul
len worden genomen, dat voor de ge
troffenen van vóór 1918 de rente met
50 net. wordt verhoogd.
EEN DIEVEXPA'AR GEARRES
TEERD.
In don onlangs op het Kamper-
Eiland gepleegden nachtelijkeu dief
stal met braak is klaarheid gekomen.
Bij het aanvankelijk vruchteloos ge
bleven onderzoek was de aandacht
der recherche gevallen op een man en
een jonge vrouw, die zich den avond
te voren ,te Grafhorst hadden opge
houden, hij voorgevende kapitein te
zijn van een te Kampen gemeerd üg-
eend jacht. Nagenoeg te zelfder tijd
verscheen in het Politieblad het be
richt van te Marum en te Ommen ge
pleegde diefstallen, welke bleken t-e
wijzen naar eenzelfde tactiek van den
dader. En toen nu dezer d'agen te
Leusden onder verdachto omstandig
heden een reizend paar werd ingere
kend on naar Utrecht gefbraoht, ver
trokken cen paar rechercheurs on
middellijk daarheen en wisten dte jon
go vrouw te brengen tot de bekente
nis, dat haar metgezel de inbraak op
het kamper-Ei land bedreven li ad.
Laatstgenoemde zelf bleef dit eohter
hardnekkig ontkennen. Hot onder
zoek, verder voortgezet, leidde naar
Amsterdam, waar in het verblijf van
het paar verschillende zaken weiden
aangetroffen, welke afkomstig bleken
te zijn van de alhier en te Ommen
gepleegd® diefstallen.
De aangehoudene is een varensge
zel. Groninger van geboorte: hii is
recidivist. Het meisje is een 21-jarige
Duitsche uit de buurt van Cleef.
GEMASKERDE DUITSCHERS
Te Kotten, gemeente Winterswijk.
2iin Dinsdagavond vijf gemaskerde
Duitsohers de woning van een Duit-
schen grensbewoner binnengedron
gen. dien zii. met ziin vrouw, kne
velden. Uit hun woning werd heel
wat meegenomen. Toen de mare
chaussees od onderzoek uilgingen,
werden zo uit een bosch beschoten.
In dit bosch vond men later groote
partijen worst en spek. vier nieuwe
messén. enz. De daders wisten te ont
komen.
INCEZONDEN MEDEDEEL1NCEN
a 60 cents per regel.
A.J.P.'s VANILLE-CRÊME
PUDDING
HEERLIJKE VANILLE-ROOMSMAAK.
EEN REDDING OP ZEE.
Met het Duitsche schip ..Usarnroo*
werd vanmorgen te Rotterdam aan
gebracht een man. dien men in do
Noordzee in een boot drijvende had
gevonden op 15 mijl van het vuur
schip „Maas". De man was bewus
teloos on werd bij aankomst te Rot
terdam naar het ziekenhuis getrans
porteerd.
Bii onderzoek bleek hij te zijn, zoo
meldt het Hbld., de 26-jarige bewo
ner van den Sumatraweg, Olaf Olsen
Kjoss. een Noor, geboortig uit Ghris-
tiania. die te Rotterdam het vak van
Drovi&ndvaarder uitoefent. Maandag
was hii met ziin provianclhoot dc
Maas opgegaan. Wat er verder met
hem gebeurd is. zeide hij zich niet te
herinneren.
Men vermoedt. dat die man, die
•eeds eenigen tijd aan zwaarmoedig
heid leed. ook al door huwelijksleed
ziin vrouw had hem verlaten
zelfmoord heeft willen plegen. Merk
waardig is het wel. dat hii niot opge
merkt is aan den Hoek van Holland',
toen hii den mond van den Waterweg
uilging en nog merkwaardiger, dat dc
uitkijk van de „Usarazno" dc drijven
de proviand-boot daar bij het vuur
schip „Maas" in het oog kreeg.
BOND VAN GEMEENTE
AMBTENAREN.
Ook C. W. P. baren Mackav burge
meester van Nunspeet. heeft zijn be
noeming tot voorzitter van den Ne.
derL bond van gemeente-ambtenaren
niet aangenomen.
Van hier en daar.
E BUITEN LANDSCHE WERK
KRACHTEN.
Het lid der Tweede Kamer de heer
an Dijk heeft den minister van Justi
tie en van Arbeid opgemerkt dat de
bekende toestanden in verband met de
buïtenlandschc arbeiders niet slechts
bestaan in Limburg en Gelderland
ten Zuiden van.de Waal, doch ook
langs geheel de Oostelijke grens van
ons land en met name te Enschedé,
Losser- en Lonneker.
Zijn de Ministers bereid, vraagt hij,
de maatregelen welke door den heer
Hermans in 't vooruitzicht zijn gesteld
in antwoord op zijn vragen, uit te
strekken tot geheel de Oostelijk© grens
ook ten Noorden van do Waal en zou
den ze hun onderzoek zooveel moge
lijk willen bespoedigen wegens den in
de genoemde plaatsen door de werk
loosheid ontstanen noodtoestand?
STEUN VOOR DUITSCHE VAK-
ARBEIDERS.
Men meldt uit Utrecht aan de Tijd:
liet R.-K. Vakbureau zal een stoun-
üctie organieeeren voor de leden van
de Duitsche Christelijke Vakbeweging,
die tengevolge van de Roerbezctting
in zeer benarde omstandigheden ver
hoeren. In een op 28 Februari te hou
den vergadering van de Vakbondsbe-
sturen zal do heer B. Otte uit Berlijn,
tweede voorzitter van de Duitsche
Christelijk© Vakcentrale, gelegenheid
hebben, den besturen in kennis te
stellen met de verhoudingen, zooais
die zich op het oogenblik in Duitseh-
land voordoen.
ONEERLIJKE CONCURRENTIE.
In een op 12 Februari jl. gehouden
algemeene vergadering van den Alge-
meenen Schoenmakersbond werd een
motie aangenomen, waarin het be
stuur werd opgedragen er bij de re
geering op aan te dringen, door slui
ting cier grenzen een einde te maken
aan den invoer en verkoop van pro
ducten door Duitsche firma's onder
Nederlandschen firmanaam, vér onder
den kostprijs van het Nederlandsche
schoeisel, waardoor het publiek in
den waan verkeert, dat ook de grond
stoffen voor het ïchocnmakcrsbcdrijf
zeer goedkoop zijn.
Pers-overzicht.
DE ARBEIDSCESCHILLEMiVET.
De Standaard zegt in een driestar
naar aanleiding vun de bij de Eerste
Kamer ingediende adressen met ver
zoek de nrbcidsgeschillenwet te ver
werpen, dat h.i. de poging om bemid
deling bij arbeidsgeschillen ook in
onze wetgeving naar voren te schui-
orn den bedrijfsvrecle aan te moe
digen, toejuiching verdient.
„Maar aldus het blad verder, dat
boekenonderzoek, als de Mi
nister een enquête doet instellen?
Vooreerst: wanneer kan een enquê
te worden ingesteld? Alleen dan, wan
neer het algemeen belang in
ernstig® mate bij een arbeidsge
schil betrokken is. Vervolgens kan de
werkgever aan den enquêteur geheim
houding opleggen, met betrekking tot
bepaalde gegevens. De onderzoeker
mag dus wel van de boeken kennis
nemen, maar hii mag niet alles wat
hij ziet in zijn rapport opnemen.
Ten derde zijn er waarborgen ge
schapen, dat niet alles, wat gerap
porteerd is, publiek kan worden ge
maakt.
Waarop komt de heele zaak dus
neer?
Dat de onderzoeker zelf Iets zien
kan, wat men liever niet aan anderen
openbaart Dat kunnen bepaalde han
delsgeheimen zijn.
Maar wie het ziet, is tot geheim
houding verplicht.
En bovendien, als men nu ee*3 na
gaat bij welke geschillen liet alge
meen belang in errjstige mate betrok
ken kan zijn, dan voelt men dadelijk,
dat dit bezwaar juist voor die soort
oedrijven in den regel niet zal gelden.
Dan blijft dus alleen over, dat een
eenmaal uitgestelde enquête de vrij
heid inkort, om een strijd tot het bit
tere eind door te voeren.
Maar dat is juist wat de wet be
oogt
En wat zii terecht beoogt.
De wet wil den vrede bevorderen.
En dat is wat wjj noodig hebben.
Op internationaal politiek terrein;
maar ook op economisch gebied.
Wij kunnen dan ook niet gelooven,
dat de Eerste Kamer bereid zou zijn
om het oor te leenen aan den roep om
verwerping
Voor die verwerping bestaat ö.i.
ge-en. enkele deugdelijk© grond en ze
zou in meer dan één opzicht te be
treuren zijn".
Varia.
De arbeiders van de ijzerfabrieken
in de omgeving van Doetinchem zijn
voor de keus gesteld van cen arbeids-
verlenging tot 53 uur of een loonsver
laging van 8 pet., ingaande 1 Maart.
De werklieden hebben de arbeidsvor-
lenging aanvaard.
De Staten van Friesland die een
reglement vaststelden inzake georga
niseerd overleg voor het provinciaal
personeel spraken zich daar bij uit
voor de toe.ating van categorale ver-
eenigingen rot het overleg.
Door de van gemeentewege te
Xoordwijk ingestelde commissie tot
steunverleenlng aan werkloozen is
het besluit uitgevaardigd, dat de
steun zal worden ingehouden van die
werkloozen, die nog café's bezoeken.
Heden zullen do bestuurders van
de werkgevers c-n werknemersorgani
saties in de kledingindustrie nog
maals confereeren over het nieuwe
collectieve contract.
Vol vreugde herhaalde hij den hee-
Jcn zin. llii scheen erg verrukt te zijn
over alles wat hij gezegd had en hij
ging nog wat door met ziin standje.
„Nou weet je het", zei Aiken. „Dc
eigo woorden van den Kapitein.^ „Me
neer Aiken", zeit ie ik denk dat we
ron heeleboe! menschen zullen ont
moeten die zich niet bii hun eigen za
ken kunnen houden en zich met de
onze willen bemoeien. Als je zulke
menschen ziet, meneer Aiken", zeit ie,
„moet je op ze schieten'.'
Hij was nu in herinneringen ver
diept en toen hij naar dc hoornen aan
den overkant keek, voelde hij zich ge
neigd ojn nog verder over die gebeur
tenis te spreken. Hij scheen vergeten
te zijn, dat ik er bij was en vervolg
de:
„Ik wou dat het aan boord geweest
was in plaats van in een huis met el
lendige gouuen stoelen en goud op het
plafond en lappen langs den muur en
fluweel, zooals nette lui voor hun klee-
ren gebruiken en niet Voot versiering
en kaarsen in gouden kandelaars en
de vloer zoo glad als ijs.
„Verdraaid"» zei Ned Aiken „ik
glij nog liever over bloed uit dan op
zoo'n vloer. Ja, waarachtig. Waarom
maken die Franschen derlui huizen
niet knus cn fesoenlijk in plaats van
zoo groot as een zaal. En al ben ik
ook niet al te braaf, ik vind het on
behoorlijk daar, om in zoo'n huis
Ic wonen".
„Maar toch prettig", merkte ik be
leefd op. „Je hebt toch zeker wel j?e-
merkt, Aiken, dat de meeste dingen
die niet mogen, juist zoo prettig zijn.
Dat is mot allemaal zoo. Waar of
niet?"
Hii keok me strak aan. haalde de
schouders op en verkoos me geen ant
woord te geven.
„Ik wou je geen raadseltjes opge
ven", voegde ik ©r haastig bij, „maar
je hebt al zoo lang met mijn vader
gevaren, dat ik dacht dat je (het wel
weten kon. En In Frankrijk
Aiken liet zijn p(jp vallen.
„Wie zei er wat over Frankrijk?"
vroeg hij.
„Jij toch?" vroeg ik. Ik begon
plezier in mijn bezoek te krijgen.
„Je had het toch zoooven over een
„chateau", waar jullie een of ander
plezierig avontuur beleefd hadden.
Maar laat ik je niet in de rede val
len".
Er rolde een zweetdruppel langs
Aiken's voorhoofd en hij trok ziin zak
doek strakker om zijn keel alsof hij
verder praten wilde beletten. Wel een
minuut lang zweeg hij, terwijl hij al
lerlei vago herinneringen scheen op
te halen en zijn oogen half dicht deed
om zich alles nog beter voor oogen
Ie kunnen stellen
„Waarom ben ik hier aan wal cn
nuchter", zei hij tenslotte „omdat
ik niet praten moet daarom, en ik wil
niet praten, dus dat is afgeloopen.
Het komt alleen maar omdat ik graag
grappies maak andere had ik ze
ker niks gezeid over het sjetoo of over
den Kapitein".
„Maar ik wil u wel vertellen", zei
hij tenslotte nog als laatste recht
vaardiging, „er zijn niet veel zeelui
die de kans krijgen om onder zoo'n
man te varen".
„En hoe komt dat?" vroeg ik.
„Omdat er niemand anders bestaat
om onder te varen, zooals hii".
Hij zat mij aan te kijken en do
ruimte tusschen ons scheen breeder
te worden. Het leek me nu toe, of hij
van een grooten afstand naar mij
keek, van het einde van den weg waai
de jaren cn zijn ondervinding hem
gebracht hadden, vol van gedachten,
die hij nooit onder woorden zou kun
nen brengen, al zou hij nog zoo graag
willen,
„Nee, niemand anders", zei Aiken.
Het werd al donker toen ik Tiaar
huis reed, de lucht was pa are en het
rook naar doode bladen en de rook
van brandend hout. die uit dc schoor-
steenen kwam.
Mijn vader zat in Voltair» U- lezen
bii een fel brandend vuur. Hij Meed
zijn boek dicht cn wees me een stoel
naast hem.
„Jongen", zei hij. ../e passen beter
bij elkaar dan ie zou denken: Vo'tairo
cn buskruit. Heb Jü dut ook niet op
gemerkt?"
.Is vrees" antwoordde ik, „dat ik
„dat ik nog te weinig ervaring heb.
U moet mij tijd gunnen, ik ben nog
maar tweemaal op zee geweest. Ik zal
or aan denken om den volgenden keer
Voltaire mee te nemen".
„Doe dat", raadde hii mij aan, „je
zult merken dat het je helpen zal te
gen de kapers en je over alle kleine
onaangenaamheden heen zal zetten.
Werkelijk, mijn raad. is de moeite
waard om o-p te volgen. Ik heb het
lang geleden al ondervonden cen
klein verschil van rrtoening en de
werken van een grooten philosoof..."
Hij lichtte zijn arm op en keek er
critlsch naar.
„Goed geplaatste woorden is het
niet wonderlijk, hoe kalmeerend ze
werken hoe hun logica aan hand
en oog een doodelijke zekerheid schijnt
te verleenen? Met twintig bladzijden
van Voltaire achter zich kan een man
werkelijk gevaarlijk zijn".
Hij nam een snuifje en boog zich
voorover oyi mij op mijn knie te klop
pen de uitdrukking van zijn gezicht
was vriendelijk maar onverschillig.
„Ik heb allo werken van Voltair-;
gelezen, Henry en verscheidene koe
ren".
Onwillekeurig kwam mii een too-
noeltje voor den geest, waarbij hij
stond in een kamer met vergulde stoc-
i -ii t-n kandelaars, waarvan dc glazen
aanhangselen schitteren in het zachte
gele licht en waar de lucht van
buskruit zich vermengde met de reuk
van de bloemen.
„Maar waarom", besloot hij,
ik me duidelijker uitdrukken dan Ai
ken? Als men niets zegt, hoeft men
ook niets te vreezen. liet is cen stel
regel dio door zooveel politici gevolgd
wordt. Vreemd dat het nog altijd do
moeite waard is. Vreemd
En hii maakte niet zijn hand cen
afwijzend gebaar.
„Ja, waarom zoudt u zich duidelij
ker uitdrukken", antwoordde ik. „Uw
plotselinge belangstelling is genoeg
om mij verbaasd te doen staan, als u
na mij jaren verwaarloosd tc heb
ben, er voor zorgt, nat ik 's middags
veilig uit kan rijden".
Hij klopte nadenkend op zijn snuif
doos.
„Samenloop van omstandigheden al
weer, Henry, dat is alles. Hoe kon ik
weten dat jij buiten Ned Aiken's huis
zou zijn terwijl ik er hinuen was?"
„En hoe kon ik weten dat uw va
derlijk© bezorgdheid u binnen zou
doen blijven, terwijl ik buiten stond?"
Een oogenblik schoen het me toe
dat mijn vader zou gaan lachen
een onderdeel van een seconde liet hij
blijken dat hij verbaasd was. Toen
kwam Brutus binnen.
„Mijn jongen" zei hij terwijl ik ach
ter hem dc kamer uitliep om te gaan
soupccren, „ik moet jc mijn compli
ment maken. Bij nadere kennisma
king val je me mee".
III.
Ik herinnerde mij van vroeger dut
hii niet van praten hield. Ik had hem
vaak uren lang zien zitten zonder cen
woord te spreken, zonder dat hij naar
iets bepaalds keek, met. zijn onver
stoorbare kalmte. Maar op dezen
avond schèen de gebeurtenissen van
den dag hem behoefte aan gezellig
heid bezorgd te hebben en hij was on
gewoon opgewekt en bijna onnatuur
lijk druk. Toen we aan een kleine ron
de tafel naast den haard zaten te
eten, begon hij een vroolijk, opge
ruimd gesprek en nam niet de minste
notitie van het slechte humeur dat ik
probeerde tc toonen. De groote ka
mer met de donker© lambrizeerine.
maar half verlicht door do knarsen
op de tafel voor ons, stond vol met
cen heele verzameling dingen die zich
ophoopen in een onbewoond huls: een
ladder, een stijf, verroest toom, een
eind gerafeld touw, een ketel, een
stuk of twaalf exemplaren van de Ga.
zette, leeg© flesschen, stoffig aarde
werk en gebroken stoeleu. Hij bekeek
dat alles met ©en minzame», totaal
met crilischen blik. Te oordeelen naar
zijn manieren zou hji in een schitte
rend gezelschap geweest kunnen zijn.
Te oordeelen naar zijn conversatie
zou hij in een kroeg hebben kunnen
zitten.
(Wordt vervolgd)-
