OM ONS HEEN
40s Jaargang
No. 12181
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
VRIJDAG 2 MAART 1923
AARLEN S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per_ 3 maanden Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd II ADVERTENTIENVan 1—5 regels f 1.75 iedere regel meer 35 Cts. Reclames 60 Cts per regel. BIJ
is (kom der gemeente) f3.57l/i. Franco per post door Nederland f3.87]/j. Afzonderlijke nummers f0.15. Geil- abonnement aanzienlijk rabat. Twaaïfstuivers-advertentiën van Vraag en aanbod van 1—4 repe. t>0 Cts
lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f0.57l/i; franco per post f0.65. Post Giro 38810. per plaatsing, elke regel meer 15 Cts. a contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Uitgave der N.V. Lourens Coster, Directeur-Hooidredacteur J. C. PEEREBOOM, Telefoon 3082 Directie en Administratie: Groote Houtstraat 83. Telefoonnrs. Redactie 600 en Administratle724
BIJKANTOOR voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wljlterooö, lJmuiden, Beverwijk enz. DRIEHU1ZERKERKWEG 2, VEL8EN, TELEFOON 3521
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
Agenda
VRIJDAG 2 MAART
Stadsschouwburg, Wilsonsplcïn:
Wiener ïlofburg Theater: „Das Kon-
zert", 8 uur.
Cabaret „Modern" Raaks 13: Ma-
tinée 3 uur; voorstelling S uur.
Tea-room Luxor Theater, Groote
Houtstraat: 's middags 3.30—5.30 en
's avonds 811 uur Concert.
Cinema Palace Foyer: Middag en
Avondconcert 3.305.30 en 811 uur.
Bioscoop-voorstel 1 Ln gen.
ZATERDAG 3 MAART.
Stadsschouwburg, Wilsonsplein.
Het Schouwtoonof'l: „Hard tegen
hard", 8 uur.
Cabaret „Modern", Raaks i3 Ma-
tinée 3 uur; voorstelling S uur.
Tea-room Luxor Theater, Groote
Houtstraat's middags 3.30—5.30 cn
s avonds 811 uur: Concert.
Cinema Palace FoyerMiddag- en
Avoudconcert c.305.30 en 811 uur.
Cineina-Palace, Groote Houtstraat
Bioscoopvoorstelling 's nam. 30 'en
's avonds 8 uur.
Luxor-Theater, Groote Houtstraat-
Bioscoopvoorstelling 's nam. 2.30 en
's avonds 8 uur.
Schouwburg '?e Kroon, Gr. Markt:
Bioscoopvoorstelling 's nam. 2.30 en
's avonds 8 uur.
Scala-Theater, KI Houtstraat 77:
Bioscoopvoorstelling 's nam. 2.30 en
avonds 8 uur.
Schouwburg Jansweg- Bal Dans-In-
stituut Gebr. Kvvekkeboorn, half ne
gen,.
No. 3152
Zomertijd -- Bioscoop -- Belasting-
Achterstand Drie voor een
De boer is altijd tegen den zomer
tijd geweest. De boer is ia het alge
meen tegen nieuwigheden gekant.
Waarschijnlijk komt dat door zijn
omgeving, die weinig of geen neiging
tot veranderen heeft de wijde hori
zon blijft van den eenen dag op den
anderen dezelfde, in de omgeving van
den stedeling komt telkens wijziging,
vandaar dat hij zich gemakkelijke,, in
veranderingen aJii-kt, Ook ontmoet de
landman minder menschen, is dus
meer aan zijn eigen gedachten over
gelaten behalve deze twee redenen
zijn er nog wel meer, die ik evenwel
hier niet alle kan gaan behandelen-
Nu mag daarmee niet gezegd zijn,
dat al het nieuwe voortreffelijk en al
liet bestaande uit den booze is. maar
.wel dat hij die een nieuwe regeling,
welke aan een groot gedeelte van het
Nederlandsche volk voldeed', weer af-
géschaft wil hebben, had moeten ko
men met sterkere argumenten, dan
die door de boeren tegen den zomer
tijd werden aangevoerd. Fantastische
berekeningen van geleden schade,
waarin een vergissing voorkwam van
twee nullen, de klacht dat boeren
arbeiders moesten werken nadat de
arbeid in andere bedrijven opgehou
den had (al werd het totaal aantal
werkuren niet grooter) zijn toch inder
daad niet belangrijk genoeg. Erkend
was het bezwaar van de ïelkers. De
dauw lag nog op het land, de koeien
gaven de melk Met willig af. Maar
was dat voldoende om een maat
regel af te schaffen, die aan zoovele»
voordeel gaf in den vorm van licht-
besparing en vooral grooter levensge
not door een uur langer daglicht op
den zomeravond? s
En toch is Donderdag do zomertijd
door de Tweede Kamer feitelijk afge
schaft. De Boeren hebben 't over
wonnen. Een poging van den heer
Staalman om het gevaar te bezweren
door den zomertijd te beperken tot 15
Mei31 Aug. daagde niet, daarna
Werd het boerenvoorstel tot afschaf
fing met 51 tegen 33 stemmen aan
genomen. Dwars door de politieke
scheidingslijn heen. En zoo is ons dan
een bron van groot levensgenot, waar
over wij zeven jaar juichten, door den
domme» tegenzin van plattelanders
met een simpele stemming ontnomen.
Nooit hebben wij zoo naar het refe
rendum, de rechtstreeksche uiting van
den volkswil, verlangd als dezen keer.
Dat zou een ander, een beter resul
taat hebben opgeleverd.
En misschien kan er, al is natuur-
lijk het officieele referendum uitge
sloten, toch iets van dien aard ge
schieden. Door requesben naar de
Eerste Kamer. Waar is de organisa
tie, die hiertoe het initiatief neemt?
Kan het de Maatschappij van Nijver
heid en Handel niet zijn, die immers
al zooveel deed voor de invoering?
Wij mogen toch niet toelaten, dat op
onbeduidende gronden aan het Ne
derlandsche volk een voorrecht wordt
ontnomen, dat het jarenlang ten zeer
ste heeft gewaardeerd:
Wat moeten wij zeggen van een
Tweede Kamer, die tot zulk een be
sluit in staat was
Laat ons daartoe liever heb zwij
gen doen en er dankbaar voor wezen,
dat zij ook wel eens tot verstandige
beslissingen komt.
Op dcnzelfden dag, dat zij ons den
zomertijd ontnam, heeft de Tweede
Kamer ons dc nieuwe bioscoopwet be
spaard.
Die wet was eeu typisch voorbeeld
van de neiging 0111 ons per wet en
verordening op te voeden. Goed be
doeld, zonder twijfel. Maar niet prac-
tisch. Vroeger heeft altijd gegolden,
dat wanneer in het volk een zekere
slrooraing werd opgemerkt ten op
zichte van een zaak die regeling noö-
dig had, de wetgever in deze richting
zijn regelen schiep. In onzen tijd
wordt dat maar al te vaak andersom
gedaan: do we'tgevei. stc'- voorschrif
ten samen en eischt, dat de bevolking
zich daaraan onderwerpen zal. Dit
is kunstmatig, brengt allerlei last en
moeite mee, en mist op den duur allen
inviocd, n! blijft zoo'11 -et formeel
bestaan.,
Bij de bioscoopwet hebben wij dit
weer kunnen opmerken. Fat er be
palingen noodig zijn 0111 kinderen te
behoeden voor verkeerde indrukken,
die zij kunnen krijgen van bioscoop
voorstellingen is een communis opinio,
een strooruing, zooals ik hierboven
zeide, die algemeen in ons volk kan
worden opgemerkt. Maar waar is
ooit vernomen, dat volwassen (Staats
burgers aan den Staat het verzoek
hebben gedaan om hcnzelr, die bur
gers, te beschermen tegen de gevaren
van de bioscoop?
Natuurlijk verlangt geen sterveling
een ontaarde bioscoop. Maar er zijn
ook nu immers al bepalingen (het ver
bod van den burgemeester) die exces
sen onmogelijk maken liet is altijd
wat gevaarlijk om te veel in 't alge
meen te redeneeren. Laat ons liever
concreet blijven, ons beperken tot
een terrein dat wij kunnen overzien
en ons afvragen, 01 nu bijvoorbeeld
in Haarlem de films, die m misschien
een half dozijn theaters vertoond wor
den, aanleiding geven tot bescher
ming van den volwassene.
De Kamer heelt nu het wetsont
werp alge weten. Weliswaar met een
zeer kieiue meerderheid, 4b tegen 41.
En met zoozeer langs prineipieele,
maar gedeeltelijk langs opportunis
tische lijnen. Waarschijnlijk zal 1 de
wet wel gewijzigd terugkomen.
Men kan eenmaal niet verwachten,
dat een wetgever het aan alle men
schen naar den zin maakt, integen
deel, zoo'11 wetgever zou zoo spoe
dig mogelijk naar huis moeten wor
den gestuurd, omdat er in 't geheel
géén beginsel, om zoo te zeggen geen
ruggegraab in zijn voorstellen schui
len zou. Maar wij mogen dan toch 111
elk geval verwachten, dat de wetten
die eenmaal door de Stateh-Generaal
werden aanvaard, op practische ma
nier worden uitgevoerd.
Is dab met onze belastingwetten
het geval 1 Het lijkt er in de verste
verten niet op. ln de laatste jaren
bestaat er op dit gebied wat wij zon
der overdrijving een geduchte achter
stand mogen noemen- Men heeft dien
verontschuldigd met het argumonü,
dat'er 111 den crisistijd nieuwe heffin
gen zijp ingevoerd, waarvoor geoe
fend personeel niet aanwezig was. Dit
is aannemelijk. Maar dat is alweer
jaren geleden, de eeno heffing, die
tijdelijk was, is inmiddels ingetrok
ken, de andere permanent geworden
en voor de laatste hadden dan toch
maatregelen moeten genomen zijn.
Inderdaad scheen het een tijdlang of
men dezen goeden weg opging. Fer-
soncn van algemeenc ontwikkeling
werden aangesteld als tijdelijk inspec
teur en hielpen den achterstand in
halen de meesten zijn nu,, om re
denen van' bezuiging weer naar huis
gezonden en de achterstand gaat
voort. Het regeut klachten. Van
aanslagbiljetten, die lang moesten
zijn uitgezonden, ie nog niets te zien.
Als zij verschijnen, zal het zijn met
de gebruikelijke bedreiging, om op
sbvall'e van de toezending der beken
de dure papiertjes, binnen twee
maanden liet geheelo bedrag aan
re zuiveren.
In dezen nood vond de Regeering
den maatregel van den voorloopigeu
aanslag uitde inspecteurs mogen,
vóórdat zij de aangiftebiljetten heb
ben onderzocht, een voorloopigen aan
slag afgeven. Later 1 oort de belas
tingschuldige dan wel, of zijn opga
ve al dan niet is goedgek'-1 u. Wan
neer? Ja, dat dient hij af te wachteii.
Hot zal, om den achterstand, natuur
lijk niet spoedig zijn en er zit 1111 hee-
Iemaal geen prikkel meer achter,
daar de belastingbetaler natuurlijk
in elk geval bij den voorloopigen aan
slag wel verreweg het grootste ge
deelte betaalt. Zoo niet te veel. Ook
dit is bij de snel wisselende finan-
cieele toestanden van dezen tijd mo
gelijk. -
De voorloopige aanslag is dus een
noodlottig lapmiddel- Waarom zorgt
de Rijks-belastingadministratie niet
voor een afdoende reorganisatie, die
het inhalen van den achterstand'waar
borgt? Waarom houdt de Regeering
niet eens een flinke opruiming onder
de personen in de hooge ambten, die
blijkbaar zoo n reorganisatie niet aan
kunnen of aandurven en dus voor hun
belangrijk ambt niet of uiet meer ge
schikt zijn?
De belastingbetaler ziet met ver
bazing^ dab men in den Haag den toe
stand in 'b geheel niet meester is;'
zijn eerbied voor het gezag wordt er
niet grooter op. En dit is een zeer
groot kwaad.
Wij hebben een sterk staaltje voor
ons Éggen van dc gevolgen van de
zen achterstand. Ook op plaatselijke
heffingen.
Op 28 Februari heeft de vennoot
schap, die dit blad uitgeeft, haar
aanslag ontvangen voor de zooge
naamde. „zakelijke belasting op het
bedrijf". O ven* 1921. Neen, dit is
geen schrijffout, Over 1921. En de
som is 372.Dé aanslag moet ui
terlijk binnen twee maanden worden
betaald.
Wij hebben geïnformeerd, wanneer
wij den aanslag over 1922 en 1923 te
gemoet kunnen zien. En ons is geant
woord: „men is op dit oogenblik be
zig met de beschrijving voor 1922 en
1923- De hoop bestaat dat in Mei of
Juni 1922 afgehandeld kan worden en
in September ongeveer do dienst
1923."
Daar op deze aanslagen natuurlijk
ook heb bevel zal worden gegeven, om
binnen twee maanden te betalen, zal
in Augustus 1922 en in November
1923 betaald moeten zijn, dus betalen
in EéN JAAR DRIEMAAL, maal
372.— is 1146.
Was het wethouder Romans niet,
die dit een zeer weinig drukkende be
lasting noemde?
Wij deelen dit niet mee, om zelf in
beklag te komen.
Maar wel om te doen zien, dat allen
die onder deze heffing vallen, drie
maal in een jaar zullen moeten beta
len.
Er is voor zooiets maar e'en om
schrijving SCHANDE.
Aan de ons verstrekte mededeeling
was nog toegevoegd
„De mogelijkheid bestaat dus, dat
„in één jaar de aanslagen, van drie
„jaar betaald moeten worden. Dat
„laat de wet toe. Mar- met de uit
voering van de invordering wordt re
kening met de tijdsomstandigheden
gehouden."
Inderdaad, do ontvanger zal wel
clement zijn. Maar daarvoor moet
men dan tocli zeker een verzoek ko
men doen. En wat baat dat dan nog?
Nauwelijks is in Nov. 1923 de aan
slag voor dit jaar invorderbaar, of
die Voor 1924 staat voor de deur.
Het Raadsbesluit tot invoering va«
deze belasting was al een bewijs van
de verdwazing, waartoe een groot
gezelschap menschen die toch wel ge
zond verstand bezitten komen kan:
de terugwerkende kracht, die tot
zoo'n invordering leidt, is (ik kan heb
niet anders zeggen) schande. Ook al
is de ontvanger, die met de werke
lijkheid heeft te rekenen en niet met
de fantasiën van een gemeenteraad,
tot clementie bevoegd en bereid-
J. C. P.
Stadsnieuws
•K HOU VAN HOLLAND.
In een wedstrijd voor volksliede
ren. uitgeschreven door de jury van
het Rotterdamsoh Comité ter behar-
tis-ine van nationale belangen, waar
voor 54 inzendingen waren ontvan
gen. is het lied ,,'k Hou van Hol
land" van d'en heer L. C. Steenhui
zen te Haai'leni met den tweeden
prijs (f- 50) bekroond. Een eerste
priis was niet uitgeloofd. De heer
Steeirhuizen ontving ook-voor ziin
verzen ..Koninginnedag" en „Prinses
Juliana" een derden prijs (eik f 25).
Nu roept het comité componisten
op tot een prijsvraag voor een com
positie voor een of meer dezer drie
bekroonde liedorc-n. Hiervoor wor
den uitgeloofd drie priizen elk van
f 50. De iuw hiervoor bestaat uit de
heeren. Bernard Diamant. W. Landré
en Henri Zugwiin. allen te Rotter
dam.
De heer Steenhuizen is met wed
strijden wel gelukkig. Zes raar gele
den was hii de éénage bekroonde in
d-en wedstrijd van de Vereeiiiging
voor d;en Volkszang te Amsterdam.
Ook bii een indertijd door Haarlem's
iDagbiad uitgeschreven prifevraag
werd hii bekroond.
C H RISTE LI JK-HISTO RISC H E UNIE.
Donderdagmiddag sprak mevr. E.
Roorda van EijsingaBakker in het
Blauwe Kruisgebouw voor de vrouwe
lijke leden en geestverwanten der
Christelijk Historische Unie over het
onderwerp: „Wat wij vrouwen weten
moeten voor de aanstaande verkie
zingen". Do spreekster mocht zicli in
oen bevredigende opkomst verheugen,
een groot aantal dames 'had aan de
oproeping gevolg gegeven.
Nadat de bijeenkomst op de gebrui
kelijke wijze was geopend begon sur.
haar rede met de opmerking, dat op
de vérleden jaar gehouden Tweede
Kamerverkiezingen de vrouw-en over
het algemeen haar plicht goed had
den begrepen, liet was haar evenwel
gebleken, dat het enthousiasme, nu
de Gemeenteraad- en Provinciale k'ta-
tenverkiezingen voor de deur stonden,
verminderd was. Dat de komende
verkiezingen aller bèlangst-elling ver
dienden, trachtte spr. aan te toonen,
door een populaire, bevattelijke
schets over de beteekenis en de taak
van Gemeenteraad, Provinciale- en
Gedeputeerde Staten te geven.
Aan het einde van haar bespreking
van den Gemeenteraad vestigde mevr.
Rcorda er do aandacht op, hoe Jicht
dc Chr. II st. Unie in den raad ver
tegenwoordigd was, men moest daar
om zorg dragen, dat de Unie 2 c-f
meer zetels in de toekomst zal be
zetten.
Do Gedeputeerde Staten behande
lende bracht spr. de aanneming met
één stem meerderheid van het voor
del tot liet stichten van een Roomscli
Katholieke Universiteit door den Nij-
meegschen raad ter sprake. Velen
hoopten, dat Ged. Staten het raads
besluit zouden vernietigen. Zij achtte
de Statenverkiezingen hoogst belang
rijk, aangezien door Provinciale Sta
ten do Eerste Kamer wordt gekozen,
die contróle op dc Tweede Kamer kan
uitoefenen. De Christelijk Historische
Unie en de haar verwante partijen
moeten een goede positie in de Eersw
Kamer innemen wil men o.m. de for-
meele grondslagen van het Christelij
ke huwelijk behouden waaraan in
den laatsten tijd in de Tweede Ka
mer zoo getornd werd.
Na deze uiteenzetting werden de
beginselen van de Christelijk-Histori-
sche Unie nogeens duidelijk gemaakt.
Vervolgens beval mevr. Roorda do
candidatuur van den lieer C. Maar
schalk, den hurgem. van Haarlem,
warm in de aandacht der aanwezigen
aan als die van een man die al lijd
veel belangstelling voor de partij
toonde. De annexatie van zoowel
rijke als minder rijke om
liggende gemeenten, maakte het
o.m. zeer noodzakelijk dat juist lui in
do Provinciale Staten zou verkozen
v/orden.
Spr. eindigde haar voordracht met
de opwekking tot het maken van pro
paganda in hreeden kring.
Do rondvraag leverde niets belang
rijks op.
SCHOOLGELD.
Met 1 Januari j.l. verviel de school-
creldverorden in o voor L. O. en U.L.O.
waarbij voor Haarlemsche en Heem-
steedeclie kinderen evenveel betaald
werd. Dcor het gemeente-bestuur is
- aan den minister van onderwijs ech-
tr verlof gevraagd. dc verordening
nog tot 1 September 1923 te mogen
handhaven.
Er is nu een nieuwe verordening in
bewerking. De wethouder van omlc-r
wiis overweegt, naar wii vernemen,
een dubbele nrogres-sie. waarbii niet
alieen rekening wordt gehouden met
het inkomen maar ook met, de samen
stelling van het gezin.
HAARLEMSCHE ORKEST-
VEREENICINC.
Chr. W. O kei.
De hee- Chr. W. Okel. die reeJs 31
jaar als violist aan de Ha-aiüemsche
Orkéstvereenigïng verbonden is,
heeft met ingang van 1 Juni eervoi
-ontslag gevraagd en verkregen.
PRIJSVRAAG TEYLER'S TWEEDE
GENOOTSCHAP.
Directeuren van Teyler's Stichting
en de leden \an Teyler's Tweede Ge
nootschap hebben besloten voor ln-t
jaar 1923 de volgende prijsvraag uit
te schrijven. „Men verlangt een ge
schiedenis der Noorü-N'eo erlandsche
schilderkunst vóór 1600."
Het begrip schilderkunst is al
door de toelichting in dier voege
te verstaan, dat ook muur- en glas
schilderingen in het onderzoek wor
den betrokken eii dat bij schilders
wie teeken- of prentwerk over is,
ook aan deze zijde hunner werkzaam
heid de hoodige aandacht wordt ge
schonken.
Meent de schrijver dnt er samen
hang tusschen schilderkunst en hóek-
verlichting bestaat, dan is het aan-
toonen daarvan een vereischte.
Het betoog zal in den vorm van
een doorloopend overzicht moeten
worden geschreven. Op volledige op
gave der bestaande en vefloren ge-
gane kunstwerken zal prijs worden
gesteld.
DIOC. R.K. JONGEVROUWENBOND
IN 11ET BISDOM HAARLEM.
Donderdag 8 Maart zal te Amster
dam de eerste aigemeene vergadering
worden gehouden van den Dioc. It.
K. Jongevrouwenbond in het bisdom
Haarlem.
AANRIJDING. Op den hoelt,
Korte BegijnestraatBakenesser-
gracht heeft Donderdagmorgen" een
aanrijding plaats gehad tusschen een
bespannen viervvieligen wagen en den
17-jarigen wielrijder J. P. M. De mat
die deze jongen op zijn rijwiel mee
voerde, kwam in aanraking met het
jpaard tengevolge waarvan do jon
gen viel. Hij kreeg een trap van het
paard op een der handen, terwijl
een wiel van den wagen over zijn
linkerbeen reed. Per brancard word
de jongen naar het Sint Elizabeths
Gasthuis vervoerd.
Nietegenstaande de wierkeersagenf
bij de Barteljorisstrnnt waarschuwde,
reed Donderdagmiddag één uur (och
©en wielrijder met ©enige vaart deze
straat uil. Het gevolg was, dat t.ij
met e-en verhuiswagen, die uit de
Zijlstraat de Groote Markt opkwam,
in botsing kwam. Zijn rijwiel werd
vernield. Hij zelf .kwam met den
schrik vrij.
HAARLEMSCHE ORKEST VER-
EENIG1XG. Op het buitengewoon
middag-concert voor Zondag 4 Maart
treedt als solo-pianiste op mevrouw
Marga Klatte met liet Saint Saens
pianoconcert. Het eerste gedeelte van
het programma is gewijd aan Saint
Saens, het tweede aan Wagner met
de Tannhaüser ouverture tot- slot.
STADS BIBLIOTHEEK EN LEE*-
ZAAL. Aantal bereiken in, Februari
6370, waarvan 15.3-1 .ilgenioiuie
leeszaal. Uitgeleend \veru *272 boeken.
JOS. DE KLERK.
De „Muziekwaranda", tijdschrift
voor muziekroinnende Vlamingen,
draagt op den omslag een mooi por
tret van Jos. de Klerk en bevat- vc-r
der een waardeerend artikel van An
ton van der Volde over dezen Ilaar-
lemschen toonkunstenaar, waarin
een overzicht wordt gegeven van De
Klerk's werken uit vroeger en later
tijd.
Van de Velde zegt o.m.: „Zlele-
kracht, geloof en Jiet warm gevoel
van Zomerse he levensliefde, de lief-Ie
van moeder Natuur: dat draagt De
Klerk in zich. Ilij is kunstenaar bij
Gods genade."
Het Tooneel
Platonische Liefde van C.
Beiiima, door D. I. U.
Ik lieb in n,yn leven ai heel wat on
zin op de plnrken gezien, maar grooter
préllaria als „Platonische Liefde" het
„bijspel" dat do vereeaiging Door In
spanning Uitspanning gisteravond in den
Stadsschouwburg heeft gespeeld, toch nog
nooit! Een stuk, flauwer, onnoozeler, on
benulliger, kinderachtiger, onbebolpener,
geosteloozer, naarder, dommer, idioter,
krankzinniger, vult u zelf maar in
dan dit is niet te bedenken 1 En zoo'n
verschrikkelijk prul vindt nog een uit
gever het is nota bene in de Meulen-
hoff's editie opgenomen en is zelfs
indertijd nog onder de directie van
Eduard Verkadc bü het Nedcrlandscb
Tooneel onder den 'titel Wijzen en
Dwazen tot opvoering gekomen. 1-Iet
is wan.t, dat het door publiek en pers na
één avond -van do planken ia wegge
hoond! Een grooter val dan van Beni-
ma's geestesproduct is er nooit bij ons
tooneel geweest. E11 nu vindt waarach
tig zoo'n ellondig, griezelig, naar prul
zjjn weg nog tot het dileit3nten-toor,eci!
Slikt men daar dan alles, zelfs het on
mogelijkste? vroeg ik mij tijdens de op
voering af. Neen. dan nog maar houderd
maal liever een 'lauwe Dnitseho klnckt,
oen Von Moser, of eeii Kadelburg, dan
dit Hollaudscho .vanproduci. Die Duit-
schors kenden tenminste het klappen van
de zweep en wisten eeu klucht :n elkan
der te draaien! Maar zie nu eens zoo'n
stakkerd van oen Benima, die niet van
toeten of blazen af weet en j'e den on-
mogelyksten onzin als eeu blijspel durft
voor zetten! Ik werd er akelig en wee
van, toen ik er naar zag.
Wat voor een minderwaardig Idee
moet zoo'n mijnheer Benima toch wel
vnn het publiek hebben, als h(j het zoo 'u
bedorven hutspot, durft voor te zetten!
Stel u voor een heer literator en dich
ter nog wel' en een dame, die beslui
ten eeu platonisch huwelijk aan te gaan
en dit aankondigen met de woorden:
„Mama, wij zijn geëngageerd! Ons enga
gement duurt 10 minuten!" en dan als
l:;ndsehó idioten naast elkaar op 2 stoe
len gaan zitten, ,.N'og 2 minuten, mnina
en dun gaan wif 5 minuten receptie hou
den! Nu begint de .receptie! Wij geven u
gelegenheid ons met onze plannen geluk
te wensëhen!" En na 5 minuten zegt de-
half gare juffrouw: „Zie zoo, wy zijn ge
trouwd!" Is het niet om zeeziek vnn te,
worden?
Het lust mij by zoo 'n stuk uiet om veel
over het spel te zeggen. De werkende le
den hebben alles gedaan om deze idiote
rie zoo goed mogelijk te verdedigen! Mej.
Busquet was de dame -met de platouische
neigingen. Zij deed het naar weusch maar
had 'bet naar mijn' meening nog meer in
de klucht kunren goojen. De heer Ruifrok
mankte van den literator Snnssnng een
krankzinnige en speelde dus het moest- in
den geest van den heer Benima! De heer
I-Ioeben sloeg zich dapper door de rol van
Casper, den vlogclacbtigen zoon heen, de
heer Wouda moest een ritmeester ver
beelden en. mej. Jo Stam was de een-ge,
die nu en dan eens een mensch met csd
greintje 'verstand mocht voorstellen.
Het. is te hopen, dat D. I. U. dab in de
keuze van haar stukken dikwijls zoo ge
lukkig was, zich niet weer zoo zal ver-
J. B. SCHUIL.
TIJDCEEST-ACENTEN.
De afdeeling Haarlem van dc Neder
landsche Vereenig-ing van Tijdgeest-
agenten heeft haar jaarfeest gevierd op
zulk een wijze, dat, al heeft hel feest tot
laat in den nacht geduurd, de meeste
feestgangers het bestaan van het ge
zegde „Er is een uur van komen en er
is een uur van gaan", betreurd zullen
hebben.
Van het begin af heerschle er Donder
dagavond in de groote zaal van het Si.
Bavo-gebouw een gezellige, ongedwon
gen geest. De aanwezigheid .an een leu
ke jazz-band onder leiding van den heer
Bob Bitter is ook één der factoren tot
het slagen van den avond geweest. Want
geslaagd is hij 1
Dc feestcommissie moge met het sa
menstellen van dit programma moeite
hebben gehad, haar moeite is dan ook
rijkelijk beloond.
Piet Groenendaa! had met zijn boc-
mcllicdjcs en moppen veel succes, ook
dc heer George Ilofsté, de couplet-zan
ger.
Maar bet wonderbaarlijkste was het
optreden van het slangenmensch Bos-
sani.
Soms dacht men „dadelijk breekt hij".
Het was dikwijls griezelig om aan te
zien. Zijn kunststukken werden door een
onafgebroken applaus begeleid.
Mevr. WesselWolf. sopraan-zangeres,
mocht met het zingen van de „Berceuse
de Joselyn", „Holland" en „Het Hemel
huis" veel succes verwerven terwijl me-
rouw Van den BergDe Munnik in
haar goed geslaagde repertoire dc vrij
moedigheid van een beroeps-soubrct:
ooiuïe.-
Al bet gebodenc weid afgewisseld I
loor vroolijk gedans, waaraan jong en
ud deelnam. Zoo werd er een ouder-
wetschc kruis-polka op de jazz-muziek
an het orkest gedanst.
Met genoegen zal iedereen op dezen
cabaret-avond terugzien.
Muzisk
Nieuwe Haarlem's Muzikale
Vriendenkring. Uitvoering.
Dozo jongo vorceniging 't was pas
hare tweetic uitvoering gaf Dondor-
dagavoml in do bovenzaal van het, ge
meentelijk Concertgebouw een avondj'e,
dat meer het cachet had vnn een gezel
lige soiréc dan van 'n concert. De knnsso
schikking van het publiek om tafeltjes
met 'n bloemenvaasjo er op, de voor den
physionomist gemakkelijk te bespeuren
joligo verwachting van het „bal na" op
ieders wezen, ook het programma met.
enkel dilettanten als uitvoerders, duid
den meer op een pretavondjo dan op iets
wat van dicht of van verre met kunst
in verband staat en concert genoemd
wordt. Trouwens het ljjkt mjj rlat do
Nieuwe Haarlem's Mu-ziknlo Vrienden-
kring geen hoogere nspiruties hooft dan
zoo goed mogelijk oen dilottanton-strykje
te woze. Vnn dit standpunt uit zjj
dus besehouwd het weinige wat ik over
dc prestaties dezer veroeniging zeggen
wil. Buiten de openingsmnrseh die voor
den piccolo te hoogo eisehen stelde, en
hot tweede nummer, dat zonder fluit
misschien tamelijk had kunnen voldoen,
werd genoeg bereikt om vanwege het
dankbare publiek gulle toejuichingen uit
te lokken. Vooral in eenvoudig, sectimon.
teel zangerige Melodieën sooals in
„Charme d'Amout;" was het effect be
vredigend en >et samenspel verdieaste-
'Iijk. Want Isa. ik dit orbjj zeggen do
N. II. M. V. heeft wei onkeln leden die
met ocro hun partij in oen goed dilottau-
tenorkest zouden kunnen spelen. Dat be
wees de kleine violiste Marthn Brauck-
man, die, cor.ige rhythmische tekort
komingen en een paar onzuivere noten in
de hoogo ligging uitgezonderd met
gevoel en betrekkelijk veel muzikalen
zin voor haar loof tijd, het Largo van
Handel speelde.
Dat was oolc te merken uit wat do so
lo-violist en do cellist te liooren gaven.
Hierbij w;,s ook een compositie van den
directeur, don heer A. Douwes Jr., die
wel aanleg voor melodische vorming cn
harmonisch voelen verried, maar ook
evenveel gemis aan technisch kunnen.
Mej. A. Huyboom zong liederen, inet
een mooie natuurstem, doch verder vaak
maar zoo als het uitkwam. Pat viel voor
al in eeu zoo bekend lied als ,,In 't
Woud" \au. Loots sterk op. Maar een
mooi geluid heeft deze dame zeker wel,
te mooi om daarbij niet oen beetje mu-
ziekkennis trachten op te doen om ton
minste met meer zekerheid op hot podium
te komen.
Dat do begeleidster ook nog wat te loe
ren heeft, zal ze zelf wel begrijpen.
Een talrijk publiek volgde aandachtig
de uitvoering der verschillende nummers.
Het rookverbod word streng gehand
haafd.
JOS. DE KLERK.
Poulet-Kwartot,
Mot Boothoven's Harfonquartott in
het eerste en Schumann's op. 41 in 't
tweede doel van het programma was het
onvermijdelijk dat het zwaartepunt van
dezen avond vóór do pauze gelegen waa;
dat desniettegenstaande hot Poulotkwar-
tet aan het einde een geestdriftig hulde
betoon ten deel viel pleit wel heel sterk
voor zjjn buitengewoon sporttalent, dat
het in staat stelde tot de laatste noot 100
de aandacht gespnnucn te houden.
Boothoven was dus weer do allesom
vattende, allen overvleugelende figuur
en het was oen heerlijk iots, de macht vau
z\jn genie te gevoelen in een zoo uiterst
sensitieve nerveuze vertolking, gelijk liet
Pouletkwartot ons van zijn opus 74 gaf.
Beethoven was, vooral toch zouden wjj
zeggen, een meusch, met vreugde en leed,
met strijden en lijden, cn juist dat zuiver
menschelijke, zij het dan ook geadeld
door do kracht van lfK genie, hebben wij
gisterenavond leercn konneu en begrijpen
Hot wonderschoone Adagio werd ons
door het sterk persoonlijke in do voor
dracht, door 't zuiver mcnsc'helijke accent
tot een openbaring en wij zijn don uit-
voerdors en vooral hiervan Gaston Pou-
let, do ziel yan het ensemblo, den innig-
sten dauk Verschuldigd.
Deze Gaston Poutet, de 1ste violist uit
het kwartet, is een fjju artiest, die zyn
sterk persoonlijk cachet op het geheel
weet te drukken, zonder hierbij echter
solistisch te worden; oen echt kamer-
muziekspeler; zyn viooltoon is van een
zilverachtige klaarte, (jl 011 zuiver voor
treffelijk contrastocrcnd met den matte
ren toon van den eveneens uitsfekenden
2den violist Geraud.
ïrouwoi)9 ook do altist en cellist z\jn
superieur; om iets te noemen, het pra;U-
tig soepele rubato van den altist in do
2da variatio van de Finale uit Harfon
quartott en het zeldzaam duidelijke pas-
sagowork van den collist in Schumann's
slotdoel.
Vier rasniusici dus. die een ensemble
vormen, dat tot de allerbeste van dc be-
staaudo eersterangs-kwartetten mag ge
rekend worden. Dat bun overvloedig
temperament soms tot eenigo ruwheid
leidt, geljjk in Schumann, behoeft hun
niet te zwaar aangerekend, omdat al-
loon temperament de oorzaak is.
Wat my echter minder vergeeflijk lijkt,
rh.vtlimischc slordigheid, die te consta
teren viel in het Presto van Beethoven's
kwartet en gevolg was van het verplaat-
het rhythmis^h acceut, trouwens
ook het samenspel wankoldo in 't Presto
soms heel even. Hiermede zyn echter ook
nagonocg allo tekortkomingen opge
noemd; men ziet, het is niet veel, ho«
kan het ook anders bij een ensemble van
gehalte en met zulke capaciteiten,
s het
1 lie. i
of i
bleekte vau dit Adur-kwartct, speciaal
in do hookdeelen, handhaaft het zich
