Muziek.
gons Rwfc Russisch graan door Pskof, dat
via Estland woiat uitgcvoord.
Er werden van dit graan monsters ge
trokken on. deze U I,viulon te laten onder-
zoeken. In Estland is men van meotiing,
dal een groot doel vau het uitgevoerde
graan eigenlijk Arnerikaaiisoii graan is,
dat bestemd was voor do hongerlijdenden
in Rusland. Aniuriiionnsehe medicijnen en
andere artikelen wo'dcn in groote hooveel-
heden in do randstaten vorkooht.
Reu vijfden Maart njo door .T.otl.vifl 30
wagons mei, levensmiddelen voor do Rus
sische hongerlijdenden gepasseerd.
In de sovjet jK-ra wordt verklaard, dnt
Rusland 10.ÜCO ton ginan aan do inwoners
van het Roeigobiad hoeft gezondfen.
Ten opzichte van het Rusrisclio graan,
dat wordt uitgevoerd is men.hier do moo
ning toegedaan, (Kt daardoor liet gevaar
voer de verspreiding van besmettelijke
ziekten in West-Europa kun worden ver
groot. Een dcol van oil graan toch is als
belasting in u-.iura bij do boeren geïnd,
doorwioa hot deels in geheimo bergplaat
sen was verborgen.
In tal van stiek.ua, waaruit dit graan
afkomstig is, hvorschon typhus en andere
besmettelijke ziekten.
DE ENCELSGHE MARINE-
BECROOTINC.
Tijdens liet debat ovor do Marine-
"bviffroo^lni in het Lagerhuis, ver
klaarde A merv. «e Eerste Lord' der
Admiraliteit. dat de bogroöting in
twee iasr Riet 31 millioen is vorrnïn
derd. Ter uitvoering .yan do Verdra
gen van Washington is nog een be
zuiniging van lö tot 20 millioen noo-
dte.
Deze bezuiniging brengt een ern
stige verantwoordelijkheid mede en
een verdere vemiindciHnei van de ma
ritieme kracht kan niet wordon ver
wacht.
Een amendement van Snowden. dat
de biieenroeninc van een conferentie
van de ondertcekenende staten van
de Verdragen, van -Washington be
oogde. werd met een meerderheid van
87 stemmen verworpen.
UIT IERLAND.
Nieuwe executies.
Dinsdag vonden in Ierland zeven te
rechtstellingen plaats.
Gemeld wordt, dat een aantal deel
hebbers aan de Iersche samenzwering te
Londen aan hun arrestatie ontsnapt zijn,
door tijdig-, naar verluidt naar Ierland
de wijk te nemen. De Vrijstaatsche autori
teiten hebben op den zolder van .liet
kantoor cencr stoombootondememing te
Cork vier reddingsboeien ontdekt, waar
bij in den kurken rand tweeduizend re-
volvetpatroaen waren verborgen.
Bemiddeling van den Paus.
Mgr. Luzio, oud-piofcssor in het ca
noniek recht in Ierland, heef' zich naat
Ierland begeven met een opdracht van
den Heiligen Stoei, ten einde aan de bis
schoppen en andere notabelen oen uit
eenzetting te geven van het Pauselijke
standpunt met betrekking tot den toe
stand m Ierland en ten einde in samen
werking met hen een kalmecring dei
gemoederen tot stand te brengen.
Statisiiiews
ONDEROFFICIEREN.
Voor de afdeeling Haarlem van de
ondorof f i cl e rs vereeniging ..Ons Be
lang" liield Maandagavond de heer
Striibos ccn lezing met lichtbeelden
over onze vogels.
Voornamelijk werden onze duin
en watervogels besproken.
Do zeer mooie lichtbeelden gaven
interessanto kijkjes u.t het vogelle
ven te zien, afgewisseld dopr schil
derachtige plekjes ui'- onze duinen.
Een Luid applaus dankte spreker
voor diens moeite.
NOORWEGEN FILM.
Dinsdagavond werd voor de afdeeling
Haarlem van de Noderlandsüh© Reisver-
eeiiiging iu don Schouwburg aan den
Jane wég door den lieer Jl. li. Schutter van
Christumia ecu voordracht met fiknver-
Looniug over Koorwegen gehouden. Dezo
avond mag inderdaau zeer geslaagd hec-
ten, de vertooning van deze lilin is een
uitstellende propaganda voor een reisje
naai- dit land. Do neer Schutter, die deze
lezing namens de Vereeniging van Vraem-
di.-lingeuveikoor In Noorwegen hield, is
een Hollander; toch kon men merken, dat
hij lang onder de Koren verkeerde, zijn
.typische uitdrukkingen klonken liet pu
bliek dikwijls vreemd in do oóren.
Bij het begin van do voorstelling, riep
do neer J: G. P. Sabel den aanwezigen
met hun gast ecu hartelijk welkom toe,
waarna de heer Schutter zijn voordracht
met een vermelding van de geographischo
bijzonderheden van Noorwegen bogon. De
ontwikkeling van Dot nog jonge toerisme
aldaar werd eveneens besproken.
Hierop volgde, <ie filmverlooning. Het
leven in de sleden en dorpen met Bun
mooie gebouwen en bergen de ski- en al-
pensport trokken achtereenvolgens het
oog voorbij. Overweldigend zijn die fjor
den, te meer daar de filmoperateur met
zijn toestel ln alle hoekjes eu gaatjes heeft
walen binnen te dringen. De opnemingen
van de wildernis en de bergstraomen en
.watervallen waien schitterend.
De deel en „het vlotten van hout" en de
„Noorrcbe visscherij" vormden attracties
op zich zelf.
De holdeu toelichtingen van den heer
Schutter verhoogden do belangstelling.
Vermelden wij nog, dat de heer P.
Halsema op de pianjj klassieke Noorsche
muziek ten beste gat.
De film heeft alleszins de belangstelling
van. een geheel vollen Schouwburg ver
diend. Zij zal liuar uitwerking dan ook
niet missen.
DE NEUTRALE SCHOOLVEREENIGING
„DE HOUT".
In de heden, Woensdag, gehouden ver
gadering van den Raad van State, afd.
voor do Geschillen van Bestuur word o.m,
voorlezing gedaan van een Koninklijk be
sluit, waarhij ongegrond is vorklaard een
beroep van den raad dor gemeento Haar
lem tegen ceu besluit van God. Staten van
Noord-Holland, waarbij met vernietiging
van een besluit van den raad van Haar
lem is beslist, dat na door Burgemeester
en Wethouders mot bet Bestuur der Neu
trale Schoolvereenigiug „Do Ilout" te
Haarlem gepleegd overleg, een nieuwe be
slissing behoort te worden genomen op de
door dit bestuur ingediende aanvrage om
do benoodigde golden to mogen ontvan
gen voor do stichting van ten bijzondere
school voor lager onderwijs op een terrein
gelegen aan het Zuidur Buiten Spaarne.
GEVONDEN VOORWESPEN. Terug
tc bekomen bij T. II. Vos, Voorhelmpiein
23, schakelarmband. W. Akkerman, J.
Leysterstraal 0, armbandhorloge. Erdsiork
Gr. Heiligland 60, book, Olydam, Schre-
veliusstraat 31, broche, J. Blomsteol, Zijl-
weg UT, Pransolie boeken, M. Borger,
Kerkhof?treat En, kinderbontje, J. v.
Hoorden, L. Annnst.raat 11, bril in étui, J.
Vornout, Langedijkstraat 27. grijze cein
tuur, Schonhage, Leliestraat 9a, grijze das
M. Jansen. Burgwal 105, blauw wollen kirt-
(k-rhnndschoon, Kennel Fauna, Parklaan:
hond, zwart bruin, gebracht door Stam,
Suitpoorterstraat 25, foxhond, gebracht
door v. Ciltert, Spekslraat 4, Kat, gébracht
door A. Hendriks, Gen. Cronjéstraat 99, J.
Middelbeek, L. Begynestraut 30, haarkam,
Grntnmd, Spmirnolnan 25, bruina heoren-
portemonnaie, Directeur Postkantoor Zijl
straat, heerenparapliüe, C. J. Cornet,
Voortingstraat 18, bruine kinderportemon-
naie.
Terug
tu bekomen bij: .7. ,T, ten Bosch, KJ. Hei
ligland 71, armband. A. v. Vliet. Zijlweg
39, broche met portret, "W. de Graaft, Es
sebilderstraat 46, muziekboek, Flipsen, Zo-
niervaart 12a, kindewbonlje, J. Bouwman,
v. Zeggelenstraat 6, blauwe ceintuur, A. v.
d. Heuvel, Schouwtjeslaan 2n, lederen
ceintuur. G. Hnarboseh, Papentorenvest
37. fietslantaarn, Duin Roosveldstr. larood
Duitsaho Herdershond, J. Wester, Smede-
straat 25. bruine kinderhandsohoen, M.
Tam, Rustenhurgerlaan 9, hondenhals-
M. v. d. Water, Witte Heorenstraat Erd,
bruin© damesbandschoenen, J. A. Kiiyfc,
Korte M'argnrot,kastraat 20, witto ltlndèr-
handsehóen, A. W. Miedoma, Graaf Wil-
lematraat 43, lorgnet, .T. r. Hondriks, Bak.
kerstraat 39, moer van kinderwagen, C.
Smit, Tuinstraat 7rood, dames-bontmuts,
13. Eyl^crs, Pietor Kiesslraat 12, heeren-
parapluic, J. Tecuweu, Frans Halsstraat
59, borduurwerk. Station Ned. Spoonvogen
Afd. Gevonden Voorwerpen, darnosrijwiel.
Politiebureau, Afd. Recherche, Smedestr.
heerenrijwiel, T. W. Hoogkamer, Barend-
scstraat 50, zilverbons.
Musikaliseho Kammerspïele.
Stadsschouwburg.
net gezelschap van Dr. Erich Fisoher
kwam weer met een geheel nieuw pro
gramma, en wel een dat ten zeerst© vol
deed. In „Die W©inprob©'' hebben de
Musikaligohen IJammerspieler eon waar
dig pendant voor hun sucoesvoll© „Ro
man in der Wasohstube". Dankt dit laat
st© stuk zijn grooten bijval aan het oer-
komiseh© spel van één lid van het gezel
schap, „Dio Weinprobe" bereikt zulks
door het prachtig volgehouden caricatu-
ï-al© samenspel. Ik had de betiteling op
het pogrramma van het stukje „elna
Busehiade" over het hoofd gezien, en
nochtans maakte het spel van het drie
tal direct op mij het effect van Wilhelm
Busch-caricaturen, zoo typisch imiteer
den do spelers in gebaren en standen de
grappige teelcemvijze van dezen originee-
len parodist. Een oogenblik dacht ik aan
George Crulkshunk, den bekenden illu
strator van Dickens, maar het onweer
staanbaar effect der knuppelrijinen, die
evenzeer iels persoonlijks hebben hij
Buseli als b.v. bij „De Schoolmeester",
beduidde mij algauw dat hier met goed
gevolg getracht werd den beroemden auteur
van „Fipps, der Affe", „Balduin Bah
lamm", „Schnurdiburr" en „l'liseh und
Plum" tóoneelmalig weer te geven. Dat
pietorale in houding en gebaar gaf iets
heel oaraoteristioks aan de uitbeelding, en
was in zijn geheel een sterk staaltje van
regie- en tooneelspeejkunst. Evenals bij
de caricatuur werd alle3 overdreven geac
centueerd en nu pleit het voor den goe
den smaak van de ai-Listen dat zij voort
durend mate wisten te honden. Minder
gedistingeerde spelers zouden in zoo'n ge
val al gauw over de schreef gaan en 't
dnarorn bederven, da regisseur Neustadt,
Max Mensing en Claire Jacne wisten zich
evenwel in te toornen en imiteerden in
detail zoowel als in groote lijn uitstekend
de grappige teekeniugen van Busoh. De
enkele muzieknummertjes van Heinrich
Marschner, die Dr. Erieh Fisoher in deze
Busehiade had te pas gebracht werden
door het drietal goed gezongen.
Van meer muzikale beteekenis was ech
ter de operette „Die Verwandelte Katze"
met muziek van Jacques Offenbach, waar
lijk in zijn genre een model-compositie.
Claire Jaehe, Emmy Griesinger, Max
Mensing en Herbert Neustadt zongen de
interessante partituur met den yereischten
liohten toets, en hun spel was' ook aller
geestigst. Neustadt was als Ramatagobra
een prachtig type on Claire Jaehe als de
„verwandelte Katze" er was quaestïe
van zielsverhuizing, waardoor de poes in
eon jonge dame veranderd werd hield
haar spel, met moeilijk af te loeren kat
tenmanieren, uitstekend vol.
Hot aardige duospel „Die Wahrsagerin"
ging met muziek van Gluck. Het gaf Em
my Griesinger en Max Mensing volop ge
legenheid hun inooie' stommen te laten
golden.
Het voortreffelijk pianospol van Dr.
Jeno Kerntler verdiende werkelijk een he
ter instrument ten dienste te hebben dan
de ontstemde piano van den schouwburg,
Binnen veertien dageu komt het gezel
schap alhier zijn afseheidsvoorstelling
geven. Een herhaling van „Die Wein
probe" zou zeker velen, die dezo onricatu-
rale schets zagen, genoegen doen, en voor
de anderen kan ik ze aanbevelen.
H. O. V. Buitengewoon Concert.
Een stampvolle zaal met menschen,
waarvan nog een aantal zich moest behel
pen met een plaats op het podium; ver
schillende teleurgeslelden voor wien liet
woordje „uilverkooht" een vergeefsche
reis beteekende; enthousiaste, haast fana
tieke bijvalsbetuigingen wio durft er
nog twijfelen aan de populariteit van ons
orkest en aan het gulhartig contact dat
liet verbindt met zijn getrouw publiek 'I
Het gold nu ditmaal een sympathiebewijs
to geven tegenover do wakkere musici der
-li. O. V. die den avond organiseerden ten
bate van het ziekenfonds der orkestleden.
En daar ruimschoots aan voldaan; een
bewijs, hoe onze bovolking met het orkest
meeleeft en zijn (looge verdiensten op
prijs weet te stellen. Ook van andc-re zijde
was er gul ie tegemoetkoming; de concert
zangeres mcj. Dr Moorlag en de pianiste
Mevr. Annie Mosrlts—-van Velthuyson ver
leenden geheel belangloos hunne mede
werking, en ook de lieer Koot had wel
willend een vleugel ten dienste gesteld.
Het concert word geopend met de fns-
sche Pastorale symphonic van Beethoven,
waarvan vooral de middengedeelten
Scone am Bach", „Lustiges Zusamdien-
stiii der Landlcute" en „Gcwitter" zeer
gelukkig weergegeven werden. Do blazers,
wier aandeel hier zoo belangrijk is, wa
ren oj> zijn best. Speciaal xolevoer ik het
danswijsje door den hoboïst heel keurig
gespeeld. En voor het onweer heeft het or
kest eindelijk eens een paukenist, die niet
schroomt om een duchtig sforzando le
wagen.
Voor de betrekkelijke bezetting van het
orkest was de ouverture van do Meester
zangers een knappe prestatie.
Als begeleidend element liet het instru
mentaal ensemble zich ook uitstekend gel-
dei), niet het minst in het delicate Kró-
nungskonzert van Mozart, doch ook over
de verklanking der aceörapagriomoiiten
zijner liederen, mag de componist J. Jl.
den Hertog, die aanwezig was, zich niet
beklagen.
Het betrof drie orkestliederen, die do
gewezen AmsterdamBche wethouder van
onderwijs componeerde op teksten van
Alii. Steenhbff-Smulders en Adama van
Soheltema, en dio door Mej. Di Moorlag
voorgedragen werden. Over het zingen
dezer zangeres kan ik' niet veel zeggen,
want de dikke orchestratie gaf haar weinig
kans zloh te laten golden.
Slechts aan 't slot van „Zomer" kwam
haar geluid tot zijn reoht en 't bezorgde
haar een brillant succes, waarin ook de
componist deelde. Dit lied is ook veruil
het beste van do drie. „Nieuwe Lente"
leek mij minder geschikt voor orchestra-
lio. Objectief bosohouwd is er in do pom
posities van den heer Den Hertog veel te
waardeeren; in hunne boste momenten is
Mahler-invloed niet te ontkennen. Zulks
typeert zich ook vooral in de orchestral©
effecten. Aleeu wist Mahler beter het even
wicht te bewaren door overdadigheid le
vermijden. Daartegenover staat dat bij
Den Hertog meestal het oerehrale domi-
noort. Doch als ik aldus mijne beschou
wing voortzet, kom ik op subjectief ter
rein, en dat was ditmaal niet mijn plan.
Mevr. Annie Mesritz—van Velthuysen
gaf een doorgaans fijne vertolking van het
frissehe Krdnungskonzert, uitgezonderd
hare cadenz van. 't Allegro, die veel te
dik was, en uit het kader viel. Ook aan 't
slot was een lichte inzinking merkbaar,
liet bleef niet pittig genoeg.
Maar heerlijk heb ik genoten van den
onsehatbaren rijkdom van Mozart's een
voud in het Larghetto. Dat werd door de
pianiste met onnavolgbare charme en dis
tinctie voorgedragen.
Van den hter Gerharz ging als altijd de
warme bezieling uit die de prestaties van
het orkest op een voornaam plan bracht.
Als naai gewoonte dirigeerde hij Bootho.
ven uit het hoofd.
Een succesvolle avond., waarmede wij de
orkestleden gelukwenscken.
JOS. DE KLERK.
OFFICIERS-CURSUS.
Van 12 tot en met 24 Maart a.s.
wordt gehouden een ofioierscursus
van den Vrij willigen. Laaidstcinncorps
Motord'ienst, onder leiding van ka
pitein -Rovekamp, commandant aan
dezen cursus, die wordt gehouden bij
de schoolcompagnie van den Motor-
dienst in d;e oavaileriekaz-erne.
Hieraan wordt deelgenomen door de
he eren dr. J. C. Eren-gaard, res.-ma-
ioor, DeventerMr. A. Baron van
Heeckeren van Keil, res.-ma.joor. De
Steeg; S. Prins, res.-kaipitein, Haar
lem; L. P. J. Geldens. res.-kapitein,
U ireelitG. J. B .van Hove. res.-ka
pitein, AmerongenJ. C. J. Baron
B rant sen. res.-kapitein. Breda; G.
M. Dce. res.-kapitein, LeidenMr. D.
van Weideren, baron Renders, ïes.-
kapitelïf, LeeuwardenDr. J. W.
Weersbai nres. -1 e l Luiten ant, Velp
L. J. de Vos, res.-le-luitenant, Assen;
J. M. Baron v. Tuil van Seroosker-
k-e, res.-Ierhiïtenant, Geldrop; C.
Penning, res.-le-luit. Den Haag; J.
A. Vermeulen, resvle-luit. Ginneke;
Jhr. A. P. Meiier, res.lell-uït. Velp;
II. Cr. A. Z, Baron Haersolte, res.-
kapitein, ZwoiLe; M. van Hoogen-
huyzoi, ,res.-ktapi'ijedn-, Kapellc bij
Goes; J. H. van der Woerd, res.-le-
luitenant Deventer.
Deze allen voor zoover zij buit.en
Haarlem wonen, hebben intrek .geno
men in hotel ..Des Lodes" Janswcg.
Een idealist in „Onza Woning"
Daar halen vele menschen nog al
tijd de schouders voor op, voor
„zoo'n idealist"!
Wat heb je aan die lui, zoo redenee
rt n ze, die altijd in hoog er spheren
leven en niets snappen van de eischen,
die het praotische laven nu eenmaal
stelt, wat koop je voor ai die mooie
idealen, die toch nooit verwezenlijkt
zuilen wordenBlijf maar liever met
allebei je beeaien op dun vasten grond
staan, zorg dat je zelf niet te kort
komt en houd je ver van die idealis
ten!
Zij die zoo spreken, vergeten, dat
een wereld zonder idealisten, en dus
zonder idealen, een dorre, droge, lou-
ter-materialistische wereld zou zijn,
waaraan de gedachte aan verheffing
en beter-making vreemd zou wezen;
een maatschappij zonder idealisten,
dat zou zijn een koude maatschappij,
waarin nog veel meer dan nu reeds
het geval is, ieder slechts zou denken
aan zijn eigen belangen en elke drang
naai- het hoogere en betere zou ont
breken.
't ls goed, dat er idealisten zijn.
Al ben je nu zelf niet zoo idealis
tisch aangelegd, dan kan er toch
soms, in een gesprek met „zoo'n idea
list" iels in je open gaan, er kunnen
perspectieven voor jo geopend wor
den. waardoor je eenige oogenbiik-
ken de materieele eischen t an liet le
ven, die vooral in onze dagen zien
zoo sterk doen gevoelen, vergeet en je
aandacht wordt bepaald bij dingen
aie wat hooger liggen dan de dingen
van alledag.
Waar wij met dezen aanloop heen
willen?
't Zal u zoo dadelijk duidelijk wor
den.
Zij, die de tentoonstelling „Onze
Woning" bezochten, zullen hebben
geconstateerd, dat het er pre,ttlg ver
blijven is; je krijgt er niet in de eer
ste plaats den indruk: ik Joop blei
langs een reeks van „stands", maar:
ik hen hier in een huis, waarvan de
bewoners wel zoo vriendelijk zijn mij
eens het een en ander te laten zien.
Dat komt door de smaakvolle inrich
ting van het geheel en doordat er op
deze expositie een geest heerscht, dien
wij nu eens „den geest van Jan Te
ders" willen noemen.
De heer Jan Teders, de Amsterdam-
sche woning-inrichter, die het initia
tief voor de tentoonstelling in de
voormalige 6ocietcit „Trou moet
B'.ycken" nam, is er inderdaad ln ge
slaagd een aangenaam-aandoend ge
heel te verkrijgen en dat hem dat
gelukt is, Ls te danken aan zijn idea
lisme.
Want de heer Teders en hier zün
we, waar wij wezen willen is
„zoo'n idealist", die echter ook oog
heeft voor de eischen. die het praoti
sche leven stelt.
„Komt u eens praten!" zei hij ons
en gaarne voldeden wij ann de uit-
noodlging.
...Ta". zei C.q heer Teders, „toen wij
plaats hadden genomen in een van de
twee aurdig-Ingerlchte kamers van
Onze Woning, „zoo'n tentoonstelling
is nu wel aardig, maar daarom alléén
is het mij toch niet te doen. Ik zie
verder. En daarom worden er op de
ze tentoonstelling ook eenige lezingen
gehouden, zooals (lie van den lieor
Soeters op Vrijdagavond a.s., die üe
aandacht zullen vestigen op eenige
voor de huidige maatschappij van het
hoogste belang zijnde vraagstukken.
Ouzo maatschappij is ziek, is aan 't
verworden (om geen sterker uitdruk
king te gebruiken) en, zooals ik bij de
opening van de tentoonstelling al zet-
do: uit onze binnenhuizen moet het
materiaal komen voor de vorming
va» een betere maatschappij. Daarbij
moet niet alleen geiet worden op de
inrichting van die binnenhui
zen, maar ook. op de wijze, hoe er in
geleefd wordt. En zoo komen wij
op het vraagstuk van de opvoeding,
want wie betere menschen wil vor
men, moet met het kind beginnen.
Hiermede liouut de leznig van den
ne,.r Soeters over ,,De domheid van
net kind", onmiddellijk verband. Er
moet veel meer aandacht worden ge
schonken aan het opvoedkundig
vraagstuk. De resultaten van onze op-
voeuing zijn met goed en dat komt
niet het minst door de verkeerde wij
ze, waarop wij bopaalde dingen ap-
precioerch. Hoe vaak komt het niet
voor, dat de knapheid van kinderen,
die op schooi „goed mee kunnen",
wordt opgehemeld en hoe vallen die
zelfde kinderen later in de maat
schappij dikwijls tegen. En omge
keerd: wat zim er «velen, die op school
voor „dom" doorgingen, later uitste
kend terecht gekomen!
Dit onderwerp zal door den heer
Soeters wetenschappelijk worden be
handeld en ik zelf zal m oen lezing
o.m. aantoonen, wat onze maatscmip-
pij heelt gemaakt van hen, die 't een
of ander handwerk beoefenen en
voorts zal ik ook het loven van onz<a
gezinnen in onze binnenhuizen be
spreken.
Wanneer er niet meer zedelijke ge
lijkheid komt in de maatschappij, als
niet het waarachtig, diep gevoel van
menschelijkheid wordt aangekweekt,
als niet en daarop wordt op deze
tentoonstelling ook sterk de aan
dacht gevestigd de bedrijven meer
gaan werken vcor de gemeenschap,
dan zal de geweldige rnaatschapj>e-
lijke teruggang, die nu overal valt
te constateeren, niet kunnen worden
gestuit".
In verband met zijn ideaal: het wer
ken van de bedrijven voor de gemeen
schap, dee.de do lieer Teders ons nog
mede, dat lijj te Amsterdam een „de-
monstratiehuis'heeft, waarin hij, in
samenwerking met het gemeentelijk
gas- en electriciteitsbedrij! atmtoont,
hoe een woning zoo goedkopp, zoo
practised en zoo aestheiisch mogelijk
kan worden ingericht.
Aan dit demonstratiehuis is een
bureau van advies verbonden, waar
ieder op het gebied van woningin
richting inlichtingen kan kriigen.
Na Haarlem komen andere plaat
sen aan de beurt voor het houden
van tentoonstellingen.
Zoo hoopt de heer Teders zijn idea
len het land door te dragenl
DIENSTPLICHT.
Uitsprake Inzake vrijstelling wogens
broedei dienst.
De Burgemeester van Haarlem
brengt ter algemeene kennis, dat
eenige uitspraken op aanvragen om
vrijstelling van den dienstplicht wc-
eehs hroede-rdienst ter secretarie de
zer gemeente voor een ieder ter in
zage zijn gelegd.
Tegen elke uitspraak kan binnen
tien dagen na den dag van deze be
kendmaking in beroep worden go-
komen
a. door den ingeschrevene, wien de
uitspraak geldt, of door diens wetti
gen vertegenwoordiger
(b. door elk idler overige voor deze
gemeente voor dezelfde lichting inge
schreven personen of door diens wet
tigen vertegenwoordiger.
liet verzoekschrift moet met rede
nen omkleed zijn. Het behoeft niet
gezegeld te zijn. Het moet worden ge
richt aan de Koningin, doch worden
ingediend bij den Burgemeester, ter
secretarie van deze gemeente. De bur
gemeester zorgt voor de doorzending.
Voor zooveel betreft -ufi®pirak©n,
door Gedeputeerde Staten gedaan,
kan bovendien de Commissaris der
Koningin bmnen denzelfdcn termijn
bij de Koningin m bercop komen.
HET CONTRACT IN HET BLOEM
BOLLEN BE D RIJF.
Behalve de kath- bond. hebben nu
ook de leden van de afdeclingen in
de bloembollenstreek tan den chris-
telijken en van dc-n modernen land-
arbeidersbond het laatste aanbod van
oe drie patroonsorganisaties aan
vaard. Het weekloon wordt met ge
middeld f 1-50 verlaagd en in de
maand Mei wordt de arbeidsdag met
1 uur verlengd.
DE ONDERNEMING. Do N.V.
Maatschappij tot Exploitatie, van Roe
rende Goederen „De Onderneming"
heeft in. liet gebouw De Nijverheid,
onder leiding van den heer Junge, een
vergadering gehouden.
Uit het verslag van den secretaris
'bleek dat de Vennootschap geen on
gunstig jaar te hoeken had'. Na behan
deling der balans-, winst- en verlies
rekening kon aan de houders der le
serie ruim 15 1/2 en dio der overige
seriën 7 dividend uitgekeerd wor
den en wel na ruime afschrijving, De
aftredende bestuursleden de hoeren
Junge 'en T. A.. Groen werden her-
Uit üe Uiiisïreken
BLOEMENDAAL
Kruising KIeverlaan
Spoorweg. Aan de Kleverlnan
zijn alle voorbereidende maatrege-
g'elen getroffen, om de dubbele rails
voor do electrische tram te leggen. De
boomen en seinpalen zijn al verdwq.
non, liet wachthuisje is achteruit ge
zet, de grond uitgegraven, terwijl de
rails en do zware houten steunsels
Jdaar liggen. In den nacht van Wo^j
dag op Donderdag zullen rappe han
den dit omvangrijke werk in luttel
uren moeten voltooien. De Klever
laan. is dan voor liet rijverkeer afge
sloten.
ÏJMUIDBN.
DE SCHUTSLUIS.
Aan d© Memnrio van Antwoord op het
afdcelingsvty-slag aangaand© de Begroo
ting van Waterstaat is het volgende ont
leend
Do Minister zal zich beijveren met den
bouw groote voortvarendheid to betrach
ten en overweegt of het mogelijk zal zijn
beschikking over een zoo noodig gcooler
Dingen die niet iedereen weet
CASBEREIDING.
In de groote gasfabrieken wordt het
gas, waarop we koken, dat we in onze
gashaarden en voor verlichting gebrui
ken, gemaakt. Een klein gasfabriekje
kunnen we voor de grap in onze kamer
maken, dan zien we ineens het principe
van de gasbereiding. Daartoe vullen we
den kop van een steenen pijp voor een
deel met kleine stukjes steenkool; de
opening van den kop sluiten we af met
weeke klei of stopverf. De pijp wordtLnu
in de brandende kachel tusschen de
gloeiende kolen gelegd, terwijl de steel
uit do kachel moet steken. Door'gebrek
aan lucht 'kan de steenkool niet verbran
den, door de hitte wordt echter de kool
ontleed in cokes en gas. Houdt men nu
een ontvlamde lucifer aan het eind van
den steel, dan brandt het daar ontsnap
pende gas met een blauw vlammetje,
en bljjft daar branden, zoolang de steen
kool nog gas kan voortbrengen.
We hebben hier dus een heel primitief
gasfabriekje. De kachel stelt de zoo
genaamde retoxtenoven voor, de pijpe-
kop is een retort en de steel de leidmg.
In de gasfabriek leidt die leiding echter
door verschillende zuivc ring's toe stellen,
omdat het gas nog veel onzuiverheden
bevat.
Bij een bezoek aan een gasfabriek be
ginnen we bij de stokerij, bij de retor
ten. Deze zijn gewoonlijk gemaakt van
ijzer, vuurvasten steen of klei. Het zijn
cylindervormige of half-cylindervormige
bakken, die een ioo K.G, steenkool
kunnen bevatten, ze worden echter
maar voor de helft of drie-vijfde gevuld,
daar de brandstof in omvang toe
neemt door het ontrekken van gas, niet
in gewicht. Door het ontsnappende
gas wijken de vaste dcclen namelijk uit
een en «maken de dichte steenkool
poreus..
Vijf tot negen retorten liggen in een
oven. Zoodra de retorten met ijzeren den-
ren zijn dichtgenjaakt en de oven heet
is, begint het gas zich te ontwikkelen.
De oven wordt onafgebroken gloeiend
heet gestookt, zoodat de retorten, die
steeds om beurten gevuld worden, voort
durend gas leveren. Om de vier a vijf
uur levert de in de retort aanwezige
brandstof geen gas meer, de retort-
deur wordt dan geopend. Om nn te voor
komen, dat het in de retorten overge
bleven gas zich met de lucht vermengt
en dan het gevaarlijke ontplofbare knal
gas vormt, wordt het dadelijk aangesto
ken en verbrand. De ontgaste kolen
dus cokes liggen in de retorten tot
een grooten klomp aaneengebakken.
Met lange ijzeren haken worden zij naar
voren getrokken en in een ijzeren kar
retje, dat al gereed stond, uitgestort.
Deze cokes wordt deels gebruikt om de
ovens te stoken, deels verkocht. Een
derde van de hoeveelheid gevormde co
kes is slechts noodig om de ovens
gloeiend te houden.
Het in de retorten gevormde nog ruwe
gas, ontsnapt in de vertikalc buizen,
bedrag bij suppletoir© begrooting te be
vorderen.
P !0i 1 i 't i ib •e| ra| c ih, t a ïu Dooii
de recherche te IJmuiden is a,ange-
houden S., 'die nog 6 maanden ge
vangenisstraf te goed had. S. was
voortvluchtig doch is te IJmuiden op
gepakt en ter beschikking van de Ju
stitie gesteld.
In den nacht van 11 op 12 Maart
zou een Duitscihe varensgezel zich
aan boord van zijn schip begeven.
Hij stapte echter langs de loopplank
en viel te water. Door de politie werd
hij er uit gehaald.
Nieuwe Autodiens t. Blij
kens een advertentie in dit nummer
wordt weer een nieuwe auto-dienst
IJmuiden—Haarlem geopend. Daal
de dienst van de heeren Wit en
Zwart opgeheven is, hqeft IJmuiden
met den nieuwen dienst weer twee
verbindingen met Haarlem, evenals
Beverwijk.
BEVERWIJK.
V 0 o r d e n R a a d. B. en W,
bieden den raad ter goedkeuring aan
een verordening waarbij het verbo
den wordt volkslqgementen of slaap
steden te hebben of te houden zonder
toestemming van B. en W. Verder
worden voorwaarden voorgesteld
waaraan volkslogeanenten en slaap
steden te hebben voldoen.
VJLLSEN.
Vergadering Oranje-Co
mité. Onder voorzitterschap ran
den heer J. Groeneveld vergaderde
Dinsdagavond in „De Prins" boven
genoemd comité. Doel was om te be
spreken öf en op welke wijze feest
gevierd zal worden bij het regeerings-
jubileum van de Koningin. Slechts
een tiental belangstellenden was op
gekomen.
Na ©en inleidend woord door den
vooi-zitter werd besloten af te wach
ten wat andere vereenigingen over de
ze aangelegenheid zouden besluiten
en trachten dan samenwerking te
verkrijgen.
POSTKANTOOR. Lijst van onbe
stelbare brieven en briefkaarten, van
welke do afzenders onbekend zijn. 2e
helft Februari. Brieven: Gem. arbeids
bureau, Amsterdam.
8ENNEBR0EK.
Geslaagd. Mej. M. C. Hoekstra al
hier slaagde tc Amsterdam voor de acte
nuttige handwerken.
HAARLEMMERMEER. - Personalia.
Onze vroegere plaatsgenoot, da heer C. P.
Belb, is' met ingang van 1 Mei a.s. he-
.noemd tot Ontvanger der Directe Belas
tingen, Invoerrechten en Accijnzen te
Boskoop.
Boazbank. D© coöperatieve Spaar- en
Voorschotbank „Boaz" te Niouw-Vonnep,
hield Maandagavond in café Nijssen al-
die op de retorten staan en die alle
samen komen in één. buis, de zoogc.
naamde „voorlaag", waarin water staats
1-Iet gas dringt door het watei heen en.
laat een van do bijproducten daarin
achter, namelijk teer. Dit teerwater
wordt afgevoerd naar een teerpuL
Het gas gaat nu door een buizenlei
ding, waar een lagere temperatuur
heerscht. Daardoor worden de nog aan
wezige tcerdampen cn do waterdamp
afgekoeld tot vloeistoffen. Deze buizen
leiding heet de condensator.
Daar het gas nu nog bestanddeelen
bevat, die het onzuiver maken, wordt
het daarna geleid in de scrubber of
wasschor. In de buizen van dit toestel
strijkt het langs vochtige cokes, die de
zwavelwaterstof, de zwavelammonium en
de laatste tcerdeeltjes vasthouden. Nu
komt het in de exhaustor, dat is een toe
stel, dat dient om de drukking van het
g-as in de retorten te regelen.
De slot'bewerking van het gas gaat
langs scheikundigen weg en geschiedt
in -het zuiveringstoestel. Het wordt
door ongebluschte kalk of vochtige kalk-
hydraat gevoerd, waardoor koolzuurj
zwavelwaterstof, ammoniumverbindin
gen, aniline en eenige andere stoffen
er aan onttrokken worden. De kalk, waar
het gas doorheen is gegaan wordt in
de leerlooierijen gebruikt om de huiden
te ontharen.
Is tenslotte de wassching volkomen af-
geloopen, dan is 't gas geschikt om naar
de verb suikers te worden gevoerd. Het
afgewerkte gas wordt van de gasfabriek
door de aanvoerbuis in den gashouder
gebracht, de wijde mond der straatge
leiding, die binnen in den gashouder
begint, geeft het toegang tot het bui
zennet, dat in de straat ligt en verder
lot de gasleidingen in onze ihuizen,
lantaarns, enzj
De gashouder is een groote ijzeren
doos, die dient om de afgewerkte hoe
veelheid gas té bewaren. Deze doos moet
van boven dicht zijn, omdat anders het
lichte gas natuurlijk direct zou ont.
snappen. De doos moet dus met den
dichten kant naar boven staan. Daar
liet gas steeds zoo groot mogelijke ruim
te wil innemen, zou, indien de houder
eenvoudig omgekeerd op den grond
stond, alleen dan het gas de ruimte ver
laten, als deze propvol was. De gastoe-
voer zou dan dus zeer onregelmatig
zijn. Het water heeft echter uitkomst
gegeven.
De omgekeerde ijzeren doos hangt
met haar onderrand in een diepen ge-
metselden waterput. Door middel van
rechtstandige rails en wieltjes kan de
houder naar boven of naar beneden
gaan, al naar de hoeveelheid gas, die
zich iu den houder bevindt, Het water
in den put drukt naar boven. Het gas in
den houder drukt naar beneden, totdat
er evenwicht lusschen beide is. Is do
hoeveelheid verbruikt gas grooter dan
de toevoer, dan zal dc houder naar be
neden zakken, is de toevoer daarente
gen grooter dan gaat de ijzeren doos
naar boven. Een zeer regelmatige druk
wordl er dus zoodoende op bet gas uit
geoefend.
Lichtgas verraadt zich al gauw door
zijn onaangename lucht, wanneer er
ergens in huis een lek is in de leiding
of een kraantje zonder doel openstaat,
dan bemerkt men dat heel gauw. En
dat is wel noodig ook, omdat het te
veel inademen van gas, den dood ten
gevolge kan hebben. Jaren geleden ge-
bruibte.'imen in Amsterdam reukloos
gas. Het is tóen voorgekomen., dat ver
scheidene bewoners van een bepaalde
buurt bewusteloos werden gevonden.
Eerst wist men niet, met welke onge
steldheid men t-e doen had. Men wist
niets met zekerheid te zoggen; daar de
verschijnselen echter op gasvergiftiging
wezen, ging men zoeken en vond wer
kelijk een oodergrondsch lek.
daar haar jaarvergadering Na opening der
vergadering, werden eenige huishoudelijke
zaken afgewerkt. Tot bestuurslid werd
herbenoemd de heer' Joh. Biermond, ter
wijl tot lid van den Raad van Toezicht
werd herkozen de heer Joh. Verkuijl Pzn.
Omtrent uitbetaling van dewinst op
aandeelen 'werd besloten dat deze voor
192210 pet. zal bedragen. Het entréegeld
werd. voor 1923 vastgesteld op f 30.
De balans wees een eindcijfer aan van
f 249.497.481/2 en do verlies- en winstreke
ning f 3.856.65. Goedgekeurd werdeen
voorstel van den Raad van Beheer om van
de winst af tè zonderen f 250, te verdeeien
als volgt: Armen Ned. Herv. kerk t©
Nieuw-Vennep f 50, id. Geref. kerk f 30; iu.
Chr. Goref. kerk f 50, id. Ned. Herv. kerk te
Abbenea f 25 en Chr. boeren- en tninders-
vereeniging en Chr. Middenstandsvereoni-
ging f 100.
Rechterlijke macht. De heer Mr. J.
H. ten Bokkel Huinink, kantonrechter te
Hoofddorp, die in Haarlem zoo'n noodlot-
tigen val dood, heeft zijn werkzaamheden
weer kunnen hervatten.
Kantongerecht. Do heer J. van Wijn
gaarden, deurwaarder bij de Arrondisse-
ments Rechtbank te Haarlem, is aange
wezen voor de tijdelijke waarneming der
betrokking van deurwaarder bij het Kan
tongerecht alhier.
Rijwieldiefstal. Maandagavond werd
uit den stal bij het café van J. K. te
Hoofddorp, ten nadeele van A. F. aan den
Sloterweg alhier, een damesrijwiel ont
vreemd. De politie stelt een onderzoek in.
Meciitszaken
VERDUISTERING. De ambte
naar bij de Posterijen en Telegrafie
J. H. K., die dienstdoende aan bet
kantoor Tulpplein te Amsterdam, in
November «van bet vorig jaar tele
grammen aannam, maar niet ver
zond, en bet ontvangen geld ten eigen
bate aanwendde, is door de recht
bank te Amsterdam veroordeeld tot
een jaar gevangenisstraf.
PUBLICEEREN VAN EEN ONWA
RE BALANS. De Utrechtsche reclit
bank heeft, 200 meldt de N. R. Ct.,
uitspraak gedaan in de zaak tegen
den él-jarigen T. H. J. N., gewezen
directeur van de Centrale Crediet- cn
Handelsbank te Amersfoort, die 14
dagen geledon terecht heeft gestaan,
beschuldigd van het opmaken van een
onware balans en van verduistering
in dienstbetrekking vaij eflecten. Het,
M. had 1 jaar en 3 maanden ge
vangenisstraf gevraagd, met aftrek
van de voorioopig'o hechtenis. De
rechtbank sprak beklaagde vrij van
de verduistering en veroordeelde hem
wegens het publiceeren van een on
ware fmJans tot 8 maanden gevange
nisstraf met aftrek van do voorloo-
pigo .hechtenis. Ze gelatte voorts be-
klaagde's invrijheidstelling, daar
voor het misdrijf, waarvoor de be
klaagde veroordeeld, geen vooN
Toopige hechtenis is toegelaten.
