HAARLEM'S DAGBLAD
BEURSOVERZICHT
Dit de Omstreken
ZATERDAG 17 MAART 1923 TWEEDE BLAD
DE MARKT NEEMT EEN AFWACHTENDE HOUDINC AAN.
SUIKERWAARDEN PRIJSHOUDEND.
TABAKKEN LAGER.
1016 Maart 1923.
Br hebben, ziek in ue afeeloapen
week seen versonijnselen voorgedaan
die m de houding der iondsenmarkl
eenigo wijziging van keioekenis zou
den kunnen veroorzaken, lie discus
sies over de al- ol met doelmatig
heid der jttoeroezeJtin« duren in de
bladen voorlt, waarbij verschillende
gewezen ministers zich in afkeuren
den zin over de rcpiaissaille maatre
gelen van -frankrijk uitlaten.
Vooral de oud-premier van Enge
land. Lloyd George, weet op kiizonuor
Diiik'^vdd wiize. de ongunstige gevd-
cen in het»licht te stellen. Tegenovei
een ie fcorL in do kole-iiieveranties van
slechts S po'.» op g ond waarvan de
bezetting plaats vond. lveeit Jj'ru-k
nik gedurende den duur der bezetting
slechts viiftig duizend ton steenkool
o ïtvangeu, ter.viil uiteers een hoe
veelheid van ongeveer drie millioen
ton s.eenkool gt Ie vera zou ziiu. Bo-
vendieu moet een kostbaar bezet tings
leger warden onderhouden, terwijl
het verzet eer toe- dan afneemt, zoo
dat zii die van don beginne af tegen
dit avontuur hebben gewaarschuwd,
door de fei en in het gelijk gesteld
schiinen te zullen woroen. Op welke
wiize nu aan de bezetting een einde
zal kornen is thans niet te bepalen,
daar beide partijen voorloopig van
geen toegeven willen weten, hoewel
de Duitsche Rijkskanselier verklaard
heeft ten allen tijde tot onderbande
line bereid -e zijn, zelfs alvorens het
Roergebied is ontruimd, waartegen
over echter van Fransche zijde is ver
klaard dat de bezetting slechts traps—
«ewiize. naar mate de betaling der
schadeloosstolling binnenkom,t, zal
worden opgeheven Voor.oopig schijnt
dus. ondanks den aandrang welke
van verschillende zijlen op frankrijk
wordt uitgeoefend, een regeling nug
niet spoedig aanstaande te zijn. Het
is wei zeer te betreuren dat nu juist
d'c handel en industrie zich gingen
horstellen van de zware slagen
door de crisis toegebracht, de Roer
quaestie door de langzaam doordrin
gende ongunstige gevolgen voor de
industrie, het evenwicht weder dreigt
te gaan vers',oren. Het is thans reeds
zoover gekomen, d'at de Amerikaan-
sche"ijzer- en staalfabrikanten met
orders voor uitvoer worden over
stroomd, terwijl vroeger juist het
omgekeerde plaats vond en Europa
aan de Vereenigde Staten verkocht.
De industrie in Amerika, die overi
gens over den gang van zaken niet
te klagen heeft en reeds ecu tijdperk
van angekenden bloei doormaakte,
profiteert dus alleen van de moeilijk
heden in Europa, waarbij nog dit on
gunstige gevolg komt dat de betalings
balans zich weder ten gunste van
Amerika zal gaan keererf, ine. alle
gevaren voor de dalend© wisselkoer
sen welke daarmede gepaard kunnen
gaan. Dit bezwaar wordt vooral in
Engeland zeer sterk gevoeld en het is
dan ook verklaarbaar dat daar te
lande de ontevredenheid over Frank-
riiks.houding zeer duidelijk wordt ge
toond. Toch wordt in de Unie, niet
tegenstaande zich alle factoren ten
gunste van dit land hebben gewijzigd,
voorzichtigheid in acht genomen bij
de waardeering der aandeelen, in
verband met de algemeen heerschen-
de meening, dat het grootste deel der
prijsstijging van diverse producten,
met te veel medewerking der specu
latie. is tot stand gekomen en reeds
veel van de gunstige berichten in de
koersen is verdisconteerd. Daarbij
komt nog. dat in den laatsten tijd.
ook in verband met de vele prijsstij
gingen en de daardoor vereischte
grootere bedragen, zulke eischen aan
de geldmarkt worden gesteld, dat de
b&Ieeningsrente beJangrij'k is opge-
loopen en het ter waarschuwing aan
de speculatie, reeds noodzakelijk
werd geacht het disconto te verhoo-
Ter beurze van Amsterdam was in de
afgeloopen week geen verandering van
beteekenis in de, den laatsten tijd aan
genomen afwachtende houding, te be
speuren. Ook lxicr zijn de toestanden niet
slechter geworden en zou in de voort
gezette rijzing- der suikerprijzen eerdei
een aanleiding tot een opgewekte
marktstemming voor de betrokken aan
deelen gezien mogen worden, Des.
ondanks was een loome stemming met
afbrokkelende koersen overheerschend,
aardoor de meeste aandeelen op lager
koerspeil zijn aangeland. De Visp wei
gerde een bieding voor superieur van
/•18.50 en zag in het prijsverloop van
suiker in de tweede hand aanleiding de
limite toi f 19.ie verhoogen. Zij ver-
kocht reeds een hoeveelheid van bijna
24 millioeiripikols en heeft nog slechts
ruim 1 millioen te verkoopen. Zeei
waarschijnlijk dat de gemiddelde prijs
boven de f 14.zal komen te liggen,
zoodat bij een productieprijs van onge-
f 10.de resultaten over het loo.
pende boekjaar bevredigend kunnen
worden geacht en de dividenden over dii
jaar zeer zullen meevallen. Dal de koer
sen niettegenstaande deze gunstige fei
len nog een lichte reactie ondergingen,
is eerder te wijten aan de algemeene
marktstemming en bij het groote belanB
dat den laatsten tijd reeds door het pu-
bliek in deze waarden is genomen, is
de neiging grooter op hooger koersen te
verkoopen dan op lagere koersen de en
gagementen te vergrooten, daar nog al
tijd omtrent de betrouwbaarheid der van
Amerika uitgaande stijging eenig wan
trouwen bestaat.
Aand. orstenlanden konden van
177^ tot 180 verbeteren en reageerden
daarop tot 1753/8. H, V. A. liepen
475^ tot 4S0 op om daarna tot 472 3/4
terug te loopen. Java Cultuur noteeren
359 tegen 354. Poerworedjo 101 tegen
iqó'A. Aand. Compania verbeterden op
onbekende oorzaak van 11 tot 133/8.
Voor Petroleumaandeelen was de sten
ming evenmin opgewekt, niettegenstaan
de uit de gepubliceerde cijfers blijkt dat
over 't afgeloopen jaar een flinke pro-
ductievermeerdering heeft plaats gehad
van de Kon. Olie. Verder schijnt deze
Mij. in Californiö in den laatsten tijd
goede zaken te maken. De belasting
kwestie is echter op '1 oogenblik bij de
beoordeeling dezer onderneming de al-
lesbeheerscbende factor en zoolang hier
omtrent geen beslissing is genomen,
schijnt de animo voor dit papier niet tot
de oude hoogte ierue te kunnen keeren.
Zij noteeren tenslotte 403K tegen 410k..
Ook voor Geconsolideerde bli.'ft de be
langstelling in verband met de verschil
lende belemmerende maatregelen dei
Rum. regeering, zeer gering. De koers
stelde zich, na onbeduidende fluctuaties,
ten slotte op 1207/8 tegen 1237/8.
Aanvankelijk was de stemming voor
rubberwaarden niet ongunstig op de re
deneering dat niettegenstaande de lagere
rubberprijzen te Londen, in Indië vooi
dit product hoogere prijzen werden be
laald. Bij de daarop gevolgde reactie
ook in Indië werd de stemming zwak
ker, zoodat de koers vei beteringen
grootendeels weder verloren gingen. In
de situatie van bet product is nog geen
verandering gekomen. Tegenover den
aandrang der Amerikaansche planters
tot de Britsche Rubber Grower's Asso
ciation gericht 0111 de rubberrestrictie op
te heffen, ten einde wilde speculaties en
fluctuaties in den rubberprijs te voorko
men, schijnt van Engelsche zijde niet
veel neiging te bestaan om aan dit ver
langen tegemoet te komen. De mindere
vraag van Amerikaansche zijde gedu
rende den laatsten tijd schijnt alleen uit
tactische overwegingen voort te kornen,
ten einde den schijn te wekken dat,de
Amerikaansche behoefte bevredigd is,
doch de dringende vertoogen tot ophet-
fing der beperking en de pogingen om
in de Philippijnen de rubbercultuur te'
gaan vestigen, hebben de meening doen
postvatten dat de behoefte van de Unie
nog grooter is dan aanvankelijk werd
aangenomen. Aand. Amsterd. Rubber no
teeren '43 5/8 tegen 145 3/4, Nederl.
Rubber (>s'A tegen 66J4, Oost-Java Rub
ber 2081/2 tegen 209, Serbadjadi 2S8
egen 286;
De scheepvaart maakt een moeilijken
tijd door. De zwakke maatschappijen zijn
genoodzaakt te liquideeren of een dras
tische reorganisatie te ondergaan, ten
einde zich aan de veranderde tijds
omstandigheden aan te passen.
Van de obligatiehouders en aandeel
houders worden belangrijke offers ge
vergd o.a. blijkende uit de voorgeno
men reorganisatie van den Kon. Holl.
Lloyd, waarvan de aand. op een nood-
peil zijn aangeland en de obligaties
lot terugvielen.
Ook aand. Holl. Stoomboot liepen
op ih-et vooruitzicht van eene reorga
nisatie van 23 tot 18 terug, liet re
sultaat zal natuurlijk zijn dat de fi
nancieel sterke ondernemingen in de
toekomst, wanneer de al gem eene han
delstoestanden zich in gunstiger zin
zullen ontwikkelen ten koste der zwak
kere zusters in kracht zullen toene
men. Er worden reeds thans combi
naties genoemd welke gevormd zou
den worden van de Z.-Afr. Lijn, Holl.
Stoomboot, Holl. Lloyd eenerzijds en
de Holl. Am. lijn en Müller cn Co.
andercijds. De financieel krachtige
maat.ijen zullen de crisis wel te bo
ven komen, te meer daar bij de
scherpe concurrentie, vele oudo 6Che
pen die thans nog bij de berekening
der opgelegde tonnenmaat worden
meegerekend, voor goed zullen moe
ten worden uitgeschakeld. Deze stem
ming Blijkt ook uit het koersverloop
der scheepvaartaandeelen, waar b.v.
Holl. Am. lijn, niettegenstaande de
ongunstige marktstemming onveran
derd op 112A 11a 115i noteeren. Ned.
Scheepvaart Unie noteeren 109J tegen
1U8Ï, Mij. Nederland 146 legen 141.
Voor tabaksaandeelen was de stem
ming, niettegenstaande de gunstige
verwachtingen van de voorjaarsin-
schrijivingen gekoesterd en die tot
heden ook wel zijn uitgekomen, niet
opgewekt en de koersen liepen alge
meen" terug bij gebrek aan nieuwe
lcoopers, tiaar in het tegenwoordig
koerspeil het gunstige ruimschoots
verdisconteerd geacht wordt.
Aand. De.i Mij. reageerden van
316ï tot 2921, Deh Bal. van 338 tot 307,
Seneinbah v,ui-3G6^ tot 328.
Theeaandeelen lagen, niettegen
staande steeds hoogere prijzen voor
het artikel worden bcsteeu, verlaten
en de koersvariaties zijn meerendeels
van ongunstigen aard.
Van Holl. ind. aand. liepen aand.
Centrale Suikar iets in koers terug op
het teleurstellende dividend tan 7
welk percentage ook op aand. Wes
tersuiker zal warden uitgekeerd.
Waarop deze laatste aand. op een
uitkeering van minstens 10 was ge
rekend liep de koers van 116J- tot 112
terug. De uitkeering van slechts 7
op Centrale Suiker moeii echter,
naar ter beurze verluidt slechts een
zeer gering deel zijn der belangrijke
winsten in het afgeloopen jaar be
haald)'. waaromtrent het; sncediig tie'
verwachten jaarverslag meer zeker
heid zal brengen. Aand. van Gelder
papierfabr. liepen op de declaratie^
vau een dividend van 9 van 11.18 to'i
112* op. Uit net verslag van deze Mij.
concludeert men dat ue resultaten
voor ve.o Mijen over het algetoopen
jaar nog wel zqllen meevallen. Aand.
Jurgens noteeren 57 3/8 togen 57,
b'uiners Stokvis 4al tegen 5UJ.
De S. Steel Corp boekte D\ er
Februari een vermeeruering der -on
uitgevoerde orders van 37.3000 ton,
terwijl de prijzen stijgende zijn. Dat
de koens niet meer dan tot 109<^ tot
(na 1103) kon verbeteren, is te Wijten
aan de bovengenoemde ongunstige
marklstemming te N.-York. Studeba-
Ker noteeren 127 3/8 tegen 124i, Beet
Sugar 48i tegen.45 '1/2, Am. Smelting
l>3i tegen 68.
Am. Spoorwegen varieerden, niet
tegenstaande de gunstige ontvangst-
.cijfers zeer weinig. Comm. Unions
noteeren 148j tegen 148. South. Paci
fic 971 tegen 99.
Een van tijd tot tijd terugkearend
velletje in Boxtel Wezel bracht de 2e
llyp. obl. van 85 op 10.
Geld op prolongatie noteert 2.j
no 31
SCHOTEN". Terug to bekomen bij
W. Hut, 2<le Iloogewoordsdwarsstrant 34,
een hondentuig, J. van Schouwen, Klever
laan 5, «en spoor en tramabonnement,
A. Waltz, Reitzstraat 55, een bruine hond;
M. Hubert,, Gen. de Wetstraat 60, een no
titieboekje,H. Veldmeijer, Goetzeeslraat
5, eenige geldstukken, P. v. N'ouland, Paul
Krugerstraat 74, een hond, P. Plantcnia,
Pres. Steijnstra.it 55, «en handtasehje en
handschoen, J. N'ierse, Rijksstraatweg
sen sleutel, O. Gouwentak, Javastraai
een zilveren vingerring en eea hand
schoen, M. Akkerman, Overlomlraat 14,
een handschoentje, H. Peterse, Spionkop
straat 44, een hondenhalsband, P. v.
Amersfoort, Middenweg 3, een N. II. ge
zangboekje, Aan hel Politiebureau, eenige
ceintuurs, een R. K. Kerkboekje, eenige
handschoenen en een sleutel.
BLOEMENDAAL. Terug te bcko
men bijL. Bakxer, Bergweg 4, Bloc
mendaal, een buks; G. de Buoij, Lage
Duin-en-Daalscheweg 33, Bioemen-
daa, een handbeschtrmerP. van Ker
sten, Ëleverparkweg 150, Haarlem,
oen versierde brocheJ. Huizinga,
Keunemerweg 13, Bloemendaa, een
paar bruine glacé dameshandschoeneli
E. Donkervoort, Donkerelaan 2, Bioe
mendaal, een mondharmonicaM.
Meijer, Duinvliedpad 3, Overveeu, een
grijze ceintuur G- van der Leij, Bosch
laan 1, Bloemendaal, een dreefbcitel-
tjeZuider Stationsweg 4, Bloemen
daal, een damesportemunnaie met in
houd; P. de Kort, v. Loosstraat 11,
Haarlem, een ceintuurL. van Meetc
en, Middentuindorpiaan 25, Over-
.'een, een paar kinderhandschoenen
aan het bureau van politic te Over
veen, een blauwe werkjas, een paar
gymnastiekschoenen, een testament
proces-verbaal, houdende verkoop van
huizen door zekere familie Hoppe
oen potloodhouder, een grijze daines-
haudschoeneii, een groene wollenhand-
sohoen, twee kinder handschoenen,
een schooltasch.
HEEMSTEDE, S. D. A. P. Dezer da
gen hield do afdeeling der S. D. A. P. een
huishoudelijke vergadering in het Wapen
van Heemstede. De voorzitter deelde mede
dat ingekomen wa3 een schrijven van B.
cn W- waarin ztj mededeelde, dal l et
adres der afdeeling in zake de stsmbu
reaux vóór kennisgeving is aangenomen.
Ook was ingekomen een schrijven dat ei
te Heemstede een vrouwenclub is opgo
rioht. Door den groei dor afd. werd lieslo
ion om over te gaan tot uitbreiding van
liet bestuur. Hiervoor werden gekozen
mej. Corry Geesink en de heer Jorrilsma,
die de benoeming aanvaardden. Nog werd
er behandeld de propaganda voor do
kiezingen. Besloten werd om 5 April
vergadering te beleggen met als spreker
de heer v. d. Val, No. 2 van de groslijst der
Provinciale Staten en in Mei nog een
de lieer M. A. Reinalda uit Haarlem' als
spreker. Verder zal er gewerkt worden
strooibiljetten en plakwerk.
- B
W
VELSEN. Raadsstukken,
stellen voor aan K. van 't Vier te Assen
delft vergunning te verleenen tot liet aan
leggen van een straat to Santpoort, ondc
verschillende voorwaarden.
Daar de schoolgeld-regeling niet vol
doet aan bepalingen door den minister
jvfin- önderwijs gesteld, wordt ophieuw een
regeling Ier goedkeuring aangeboden,
waarbij begonnen wordt schoolgeld te hef
fén voor inkomens van f 1000. De aange
boden verordening ving aan met f 1300.
Volgens do drankwet moeten opnieuw
de aantallen vergunningen voor den ver
koop van sterken drank in het klein vast
gesteld. Voor de wijken. C wordt het be
staande maximum 38 teruggebracht op 36
(er zijn er thans 36) voor de wijken D cn E
wordt voorgesteld 7 en voor wijk I, 6.
LEZING MR. C. J. SALM OVER DE
CESCHIEDENIS DER STERRE-
KUNDE.
Donderdagavond werd de laatste der
vijf lezingen gehouden welke het comité
voor winterlezingen in den afgeloopen
winter heeft georganiseerd.
De heer Deinum sprak een inleidend
woord, opwekkende tot steun voor do
winterlezingen in het seizoen 1923/24.
Daarna kreeg Mr. Salin hel woord.
Spreker noemde de sierrekunde als
waarschijnlijk de oudste van alle weten
schappen, ofschoon de meeste men»
schen er tegenwoordig weinig belang
stelling voor toonen. De bewoners van
kleine plaatsen, van het platte land, heb
ben op den stedeling tenminste nog het
voordeel de sterren te kunnen zien.
Een Amsterdammer heeft moeite in zijn
straten 's nachts een ster, laat
den melkweg of een ander stcr-
rebeeld. te ontdekken.
Mr. S. schetste in goed gekozen woor
den den strijd om het bestaan van den
oermensch. Het vernuft, .het menschc-
ljjk verstand, had hem macht gegeven
over de dieren, hij voelde zich de ko
ning der aarde. Maar dc geheimzinnig
heid van den nacht maakte zelfs dezen
fieren mensch klein, de duisternis be
ide hem, meer nog de wondere mys
terie van den sterrenhemel, dien hij zich
niet te verklaren wist, die zich daarom
weefde in de geheimzinnigheden van zijn
godsdienst. De invloed van dc vcreering
ren heeft zich van den oudsten
tijd af tot heden toe gehandhaafd in dc
namen van de dagen der week, Zondag,
Maandag enz., tot zeven toe. En het
merkwaardige is dat dezelfde namen die
5000 jaar voor Christus' geboorte in
de sterrekunde gebruikt werden, thans
>g onveranderd voortbestaan.
Eeuwen lang was de sterrekunde het
privilege van den heidenschcn pries-
er, die cr niet tegen opzag om een zons
verduistering te doen beschouwen als een
openbaring van den toom der goden,
die door offers weer goed gemaakt kon
worden.
Spreker geeft dan beschrijvingen van
het zoeken naar de geheimen van den
sterrenhemel. De gedachte dat de aarde
pannekoek was, en daaibuiten een
onmetelijke zee, dat de aarde rustte op
zuilen, of volgens Indische opvattingen,
op vier heilige olifanten, da" de sterren
gaatjes waren in het firmament, waar
door de engelen, keken of de menschen
niets kwaads uitvoerden eu waardoor
de heerlijkheid des hemels naar de aar
de straalde, waren even zoovele voor
beelden van het verklaren van onbegre
pen dingen.
Tot eindelijk de, wat spreker noem
de, revolutionnaire gedachte naar voren
trad in de sterrenkunde, toen men wilde
weten waar maan en sterren overdag en
de zon 's nachts bleven.
Sinds dien tijd was het een voortdu
rende strijd van het opbouwen der theo
rieën en liet afbreken van andere.
Aristoteles leerde de theorie van de
55 schalen van kristal om de aarde,
waarin de sterren 2a:en, in de eerste
de maan, in de tweede Mercurius, in de
derde Venus, verder de zon enz., maai
in de buitenste de groote massa sterren.
De kristalschalen schoven over elkaar cr.
veroorzaakten een muziek, de muziek
der sferen, die alleen een geoefend 001
kon waarnemen, en welker schoonheid
geen-weerga had. .Na Aristoteles, die al
tot de conclusie kwam dat de aaide rond
moest zijn, omdat die bij -maansverduis
tering een ronde schaduw op de
wierp, werden besproken Copernicus (na
1500), Tigo Brahc (die tot de conclusie
kwam dat de sleten of kiistahen schalen
niet konden bestaan, omdat een komeet
den weg er dwars doorheen had gezophi),
Galilei (een der eersten die den sterren
hemel met het gewapende oog beschouw
de, maar die door de Romeinsche gees
telijkheid werd gedwongen zijn theo
riecn over dc sterrenkunde te herroepen)
Kepler cn de groote Newton.
Dc vorderingen in de ontwikkeling
der optische instrumenten deden
steeds meer gelden en laat zich het beste
demon streeren door een vergelijking van
het instrument van Galilei, waa
lens niet een doorsnee van 4 c.M., mét
!èen der groote astronomische kij'kers
van tegenwoordig, waarin een lens met
een diameter van t M.. die 4 jaren, slij
pen en polijsten noodig heeft, w;
dc koker twintig Meter lang is en waar
boven zich een machtig dak welft, dat
draait met den sterrenloop nice, gedre
ven door een klok die zich nooit ver
gist.
De tijd van sprookjes, aldus spreker,
is voorbij, de instrumenten maken het
mogelijk vroeger nooit vermoede me
tingen te doen. maar. zegt spreker, hel
stemt wel tot nederigheid, wanneer men
de grootte van den aardbol vergelijkt roei
die van andere hemellichamen. Uit de
zon Zjbuden een millioen aardbollen to
maken zijn en van het afval nog een
slordige 300.000 stuks. Bij de lantaarn-
plaatjes die na de pauze vertoond wer
den, zagen wij nog een ster die in
grootte de zon miliioencn malen over
treft. De fotografie is een machtig wa
pen in handen der onderzoekers. De
gebrekkige teekeningen van den sterren
hemel, zooals die vroeger bestonden.
INCEZONDEN MED ED EELINCEN
a 60 cents per regel.
FSTORlCHE CR.K0UTSTRK>9
worden nu door de zuivere fotografieën
vervangen.
Het is wel een schoone wetenschap, dc
sterrenkunde, vooral wanneet men
schen als Mr. Salm. die er 'dc diepten
in doorgronden, ze verklaart.
Dc aartwezigen zullen zich zeker dé
gang naar de zaal van dc Chi. School
hebben beklaagd. Jammer dat de
schooljeugd zoo slecht vertegenwoordigd
Het ,,tot ziens" van den beer
Deinum, nr. de lezing '.ot den spreker ge
richt. vond hartelijke instemming.
Met genoegen hoorden wij de mede-
deding. dat dc- commissie dezen winter
met een financieel tekort blijit
n. Dat geeft hoop voor den vol
genden keer.
Uitvoering Concordia.
De tooneelvcreeniging „Concordia"
zal in liet gebouw van denzelfden
naam Zaterdag eea opvoering geven
in „Tropenadcl" van Babrlcius.
De verandering van do
aadszaal. Mep heeft ons
gevraagd waarom de verandering
tut do raadszaal, waarbij eenigo lo
kaaltjes zouden women bijgetrokken,
dus de verandering dié B. en W. niét
willen,' f liuOO moét Kosten. Men kon
toch een behoorlijke villa zetten voor
zoo'n bedrag.
Bij informatie deelde men ons op 't
raadhuis mede, dat wanneer de raads
zaai vergroot wordt een geheel nieu
we stoffeering moet worden aange
bracht. Breken valt nooit mee, vooral
niet wanneer er wat behoorlijks voor
in de plaats gesteld moet worden.
Het tapijt wordt to klein, (laarvoor
was in het dure plan gedacht aan een
parketvloer, vier nieuwe zetels kos
ten f 700, nieuw hohang in de raads
zaal kost meer dan 25 cent per rol,
en zoo voort. Ook zou meenen wij,
een betere plaats voor de pers ge
dacht zijn Sn dat plan.
Het spreekt van zelf dat men eon
plan zoo duur kan maken als men
zelf wil, maar wij houden het met
B. en \V.die het goedkoop© plan
(f 2200) de voorkeur g&ven. De pers
moet dan nog maar een poosje om
%en hoek kijken.
IJMUIDEN. Vischaanvoer.
Gedurende de week van 8 tot en mot
14 Maart zijn te lJmuiden aan den
rijksvischtvfslag aangekomen de navol
gende vissclici-svaartuigen 44 Holland-
sche en 43 Duitsche Noordzce-trawlers,
10 Duitsche IJslandtrawle 1 stoom-,
•2 motor- en 39 zeilttawloggers, 5 zeil-
beugers (sloepen), J motor- cn 7
stoombcugers, 2 Éngclscbe stoomha-
ringclrifters en 27 kust.visschers, waar
van 1 sieepboottrawler, De besommin
gen dier vaartuigen W3rcn
llollnndsche stoomtrawlers van
i 1041 tot 4065.
Duitsche stoomtrawlers van 820
tot 5351.
1 stoomlogger 342.
Motorloggers van f 647 tot 704.
Zeilloggérs van f 126 tot 825-
Zeilhcugers van f 525 tot 1479.
Motorbèugers van f 694.
.Stoombcugers van 731 tot f 2744.
Engelsche haringarifters van 758
tot 0383.
Terwijl de kustvissehers te znmen
J2178 besomdcu.
De aanvoer bestond uit 1.100.616
K.G. trawlvjsch, oso.755 KG. IJsland-
sche visch, 41.320 K.G- beugvisch, 492
kisten en 135 manden haring.
t.otaalopbrengsü bedroeg f 266.274
Wegens do zeer groote aanvoeren,
met name van lJslandsche visch, daal
den de prijzen belangrijk en daardoor
1 de besommingen der diverse schepen.
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE.
Oom Martinus was overleden en de
heele krans zou naar de begrafenis
gaan. Eigenlijk was oom Martinus al
leen maar een 00111 van de I-Iupstra's,
maar wy noemden hem allemaal zoo,
omdat hij zoo n prettige, gemoedelij
ke oude heer was. TI ij was de zeven
tig al lang te boven en d-e vijf en ze
ventig ook, maar twintig jaar lang
was oom Martinus ons aller oom en
vriend geweest: om beurten ging hij
met een van de families op reis. voor
gezamenlijke kosten, bij betaalde on
derweg voor allen, maar vergat al
tijd af te rekenen; aan de kinderen
gal hij aherlei caueautjes, aJs ze
kwaan nachten gedaan kwuui hij voor
nen op, later toen ze grooter n.enten
en wet eens zakgeld te Kort Kwanten,
siuot hij rentèlooze leenuigen en \e-r-
gat altijd de hooldsom terug te vor-
oeren. Voor al de famtrieieden, echte
en zoogenaamde, was bij de vraag-
baak en cte raadgever. Soms was het,
vonden, wij allemaal wel wat veel ge
vergd en dat zeiden wij hem dan ook,
bei'uuwvol, maar hij lachte dan maai
en stelde voor, dat we een Naamloozo
Vennootschap zouden stiohten tot Ex
ploitatie van Oom Martinus. met gra
tis aandeelen. „Wat ze opleverea",
zei hij, „is dus winst".
Oom Maj-tinus was dus een kostelijk
bezit. Het eenige wat wij nooit be
grepen hebben is, dat hij nooit tot een
huwelijk gekomen' was. Hij sprak
daar nooit over en wij dachten, dat
er .nooit een vrouw goed genoeg ge
weest zou zijn voor oom Martinus. Nu
was hij dan overleden, wij kwamen al
len op de begrafenis. Neef Wouter had
op zich genomen, den trein na te kij
ken waarmee we gaan moesten, maar
toen we overstappen zouden bleek,
dat hij een verkeerden trein had uit
gezocht. De naitïluiliiig was een vee-
trein, die til leen on Vrijdag liep en
het was dien uag Dinsdag.
Welk station dat was, zal ik maar
niet zeggen, omdat er veel kwaad
pver gesproken moet worden en het
onraadzaam is, gevaar te loopen, dat
de stationschef een vervolging tegen
mij instelt, wegens beieediging van
zija station. Nooit risico nemen, dat
je ontgaan kunt, is altijd inijn stel
regel geweest
liet waait altijd op dat ellendige
station. Soms uit twee richtingen te
gelijk. Als het overal elders in de we
reld doodstil is, dan waait het daar
nog, van luchtitroommgen denk ik,
die in de vuile, vieze stationskap op
gezameld zijn, omdat zo vroeger over
bodig waren. Wachtkamers zun nooit
voorbeelden van gezelligheid en com
fort, maar' de wachtkamer op dat
station overtreft letterl jk alles wat
iemand in dit opzicht ooit heeft bij
gewoond. De w ra lts te stoeien, do ge-
scheurdste reclameplaten, met de
meeste vliegenp .untjes zal ik maar
zeggen, vind je daar, benevens de ver
velendrie vakbladen en de saaiste
kranten van de voorvorige week. Tiet
is dan ook begrijpelijk, dat ieder die
op dat station wachten moet, zoo
zuur kijkt als hij maar kan en dot wil
wat zeggen in dezen tijd van malaise,
van klimmende belasting en dalende
rente.
Hoe wij gestemd waren, toen we
door Wouters domheid hier twee uur
moesten wacht'en, is te begrijpen
wat zeg ik, het is niet te begrijpen,
zóó erg was het. Zelfs tante Koosje
was uit haar humeur, iels dat wii
nooit hadden bijgewoond. Toen we
een kwartier in die akeligste van alle
wachtkamers gezeten hadden, sche
nen we Ie verstijven. Als koning Tut
Ankh Amen of andere mummies. Nie
mand sprak een woord. Het eenige ge
luid in de wachtkamer was het kra
ken van de wrakke stoelen. Wat de
anderen dachten weet ik niet, maar
ik dacht in ernst: deze twee uur ra
ken nooit om. Aanstonds raakt ook
de klok, de leelijkste, vervelooste klok
die je ooit gezien hebt, net zoo ver
stijfd als wij en blijft staan en dan
moeten wij, net als de schoone slaap
ster in het bosch, honderd jaar wach
ten, totdat er een prins komt, om ons
wakker te maken a's er over hon
derd jaar in de wereld pog maar prin
sen zijn!
Zoo zullen we zoowat een einde
loos half uur aan het verzuren en ver
stijven geweest zijn, toen op oens de
deur, de knarsendste deur van alle
stations, geopend wercl en een sta
tionsbeambte met de verschotenstc
pet op zijn verzuurd hoofd binnen
kwam en riep: „een telegram voor
Fideiio. Is die misschien hier?" Ik
vond dit familiaar en zei kortaf:
„111 0 neer Fideiio ben ik," Dit was
een fijn lesje in de wellevendheid,
durf ik zeggen, maar het sclieen niet
tot hem door te dringen: bij stopte
't telegram onheusch in mijn hand en
ging weg. Ik scheurde het open cn
tas. Las rnet verbazing met verwon
dering, niet vreugde en verrukking.
De andere kransleden keken t°ei
maar waren tc vermummied cm.
nieuwsgierig te wezen. Toen stond ik
op, met zooveel kracht, dat op het
zelfde oogenbiik tie r.toel onder mij be
zweek. eti las tnet trillende stom voor:
Oom Martinus niet overleden, maar
herstellende-. Doodsbericht overhaast
verzonden door huishoudster. Begra
fenis gaat niet door, Jan."
Het was mijn zoon, die ons dit ge
lukkige bericht nasemde.
Zelfs mijn pen is niet in staat, de
ver&ndering die over het gezelschap
kwam, te beschrijven. Al de Tut Ankh
A mens keerden tot het werkelijke
leven terug, de eerste die zich her
steld had, was Wouter: hij zei: „ik
had er een voorgevoel van. Wat een
geluk, dat wij niet met een vroegere^
trein zijn gegaan. Anders waren wy
nu al bij 00111 Matthias om hem te
•begraven en hij zou herstellend zijn.
Wat ee-n figuur. Jelui moogt me wel
hartelijk bedanken." Daar waren wij
nu wel niet aan toe. maar de stem
ming veranderde en steeg van tien
graden onder nul tot heel warm. Wij
zouden dien braven oom Martinus
dus weerzien, onze Nnamlooze Ven
nootschap tot Exploitatie. enz. be
hoefde niet le worden ontbonden, de
eenige verontwaardiging die over-
bleel, was gericht tegen ooms liuis-
houdster, die immers al zoovaak ons
gehinderd had door haar overdreven
haast. Had zij niet de afkeurens
waardige gewoonte, om ons wanneer
wij bij 00111 Martinus op bezoek wa
ren, een half uur te vroeg naar het
station te sturen! als wij niet van na
ture zulke aardige, gezellige, geestige
menschen waren, zou je haast ge
dacht hebben, dat ze ons wel graag
loozen wou.
Wie kon er toch zóó overhaast we
zen? Draaide de aarde al niet gauw
genoeg, zonder dat zij er zooveel haast
achter zette Was liet in 't dorp niét
algemeen bekend, dat zij ietleren
morgen een uur te vroeg opstond om
naar 't kippenhok te gaan, alsof de
stomme dieren voor het leggen van
het dagelijksche ei hun eigen tijd
niet mochten kiezen? Was zij het»
niet, die maar altijd liet. etensuur van
ooni Martinus vervroegde, zoodot de
mme man, er ten slotte toe gekomen
zou zijn, den vorigen dag te eten?
Al die bijzonderheden van oom
Martinus' huishoudster werden voor
den das eehaald. Suze Hopma, die
wel een beetje heel zuinia kan ziin,
onnerde de moeeUikbeid, d'at zii de
reiskosten zou betalen, die de krans
annoodia uitgegeven had 0111 naar de
begrafenis tc reizen- Hiermee stem
den de anderen evenwel niet in.
Iiopina hnd het gelukkigste denk
beeld van ziin leven tot nu ".»>e, door
cr 00 te wijzen, dat dit nu toch de
allereerste uitgaven waren van de
Naamlooze Vennootschap tot Exploi
tatie van oom Martinus. die tot duo-
verre alleen ontvangsten had opgele-
verd. Zouden wo oils die dan niet
getroosten
Dit voorstel werd met algemeen
applaus ontvangen, wel een bewijs,
hoe groot ons aller blijdschap was
over de onverwachte wending. Na
tuurlijk moest daaraan ook op andore
wiize uiting worden eeeeven cn hoe
zou een goede Nederlander .dat beter
kunnen doen. dan door te eten of te
drinken. Wii kregen dus allen tege
lijk een cnleïchbsre dorsU Inderdaad
was et t:n Luffè!. Komt heb k z o'n
1 Jiiadërluke verzame ins fivsschui ju.t
gekleurd water gezien als ln dat buf
fetJn andere buffelen nemen deze
wateren neg «cn air aan van weten-
lijk te ziin. wat zii voorstellen, maar
hier heerschte de oprechtheid in ge
heel haar gruwelijke volkomenheid.
Er stond eer kleine tafelschel in
liet buffet. Wii schudden die. ze gaf
geen geluid, de klepel was verroest;
toen wii haar krachtiger zwaaiden,
viel de klenel er ui.. Dit protest was
duidelijk- Wii riepen dus: „volluk,
aaniieme" en andc-re technische ter
men. die hii zoo'n gelegenheid pas
sen. Ook bonsden we op de tcon-
bnnk. Êindé'iik verscheen een opge
schoten meisie. dat'eerst niet scheen
te begrijpen wat we wenschten,
daiirra, vernamen wii met veel moei
te. dat er al,een broodies met kaas te
krygen waren, verder melk en gem
berbier- Daar geen van deze artike
len ons aanlokkelijk scheen, waren
wii od het punt van alle ververschmg
af te zien. toen Hupstra in een hoek
ie van het buffet een verzameling
ohceoladereopen ontdekte. Daarmee
lieten wij onze maag in de vreugde
van ons hart deelen. Zo waren wat
duf cn oud, in elk geval niet zoo be
jaard als oom Martinus dit was
een aardigheid van neef Wouter, die
ons op dit oogenblik minder gepast
toescheen, zonder dat wij haddc-n
kunnen zeggen waarom.
Terwijl wij aldus zaten te knabbelen
werd de v.-aaj opgeworpen, of wij niet,
nu we toch onderweg waren, dc reis
zouden voortzetten en oom Martinus
gezamenlijk een bezoek van belangstel
ling brengen. De een vond dit een wcl-
bedoelde attentie, dc ander keurde het
plan ten stelligste af. Hoe kunnen toch
dc meeningen van overigens met elkaar
bevriende cn goed befaamde personen
verschillen. Misschien zou dc- reis toch
nog zijn doorgegaan, wanneer niet dc
dames vastberaden verklaard ihadden,
dat zij de huishoudster onderhanden zou
den nemen wegens haar overhaasting.
Wij mannen, allerminst begecrig naar dit
gesprek, verzekerden daarop niet mindci
beslist, dat het behoorlijk cn gepast was
naar huis terug ie keeren vu undaai
oom Martinus cca gczanicniijnen cn liar-
dijken brief van gelukwenscb niet zijn
hc.stel tc zenden. Daar wij de spoor
kaartjes in den zak hadden cn de dames
met haar allen nog geen vijfticp. stut-
:rs bij elkaar konden brengen, was dc
zaak beslis:, Tirannie is in beginsel
ongepast en af tc keuren, maar kan bij
sommige gelegenheden, mi:»- goed uit
geoefend, ongetwijfeld nuttig zijn.
oor al deze geb-. -teni.-cu hadden
minder op de klok gelet, die van de
gelegenheid had gebiuik gemaakt (je
hebt van die gluiperds onder dc klok
ken) om stiekem voort te schieten. Het
was hoog tijd. om met den trein naar
huis tctug ie keeren. Uit dc wacht
kamer schieten en naar den trein hollen
was het werk van een oogenblik, zou
men denken ne-n. het duurde vjjj
lang. omdat dames r.u eenmaal niet
hard kunneu loopen. Reeds bad dc chef
met zijn waaiertje- den machinist het
teckcn van vertrek toegewuifd ik ge
loof zeker, rdnt de brave man nog een
oogenblik wachtte alleen onidat het niet
verstandig was, acht klanten van de
onderneming, teleur te stellen. Edele
man! Hoe zorgde hij voor de hem toe
vertrouwd? belangen.
Nauwelijks zaten wij, hijgcDd en bla
zend, in onze coupé of drie gelijktijdige
gillen verkondigden overduidelijk, dat
drie van de dames haar taschjcs niet
zakdoekjes, kaartjes en twee en zeventig
cn een halven cent aan geld, in dc sta
tionswachtkamer hadden laten liftgcn
mijn vrouw had gelukkig het hare vooraf
thuis al vergeten. „Als oom Martinus 1
weer voor dc eerste maal overkomt, zal
hij niet willen dat jelui die. schade lijdt,"
zei Hopma huichelachtig. „Jullie," ant
woordde zijn vrouw scherp, maar daar
gingen vrij verder niet op ir>. Liever
brachten wij ter sprake, wie het feestmaal
zou geven ter ee:e van oom Martinus'
cerüe bezoek, zoo gauw dit zou plaats
hebben. Achtereenvolgens verklaarden
wij ons alle vier daartoe beicid. Maar
als ik dc omstandigheden in hun onder
ling verband goed beoordeel, zal het oom
Martinus zijn, die bij die gelegenheid als
gastheer fungeert. Inderdaad, de Naam
looze Vennootschap tot Exploitatie van
Oom Martinus zal, denk ik, in de naaste
toekomst, weelderiger bloeien dan ooit.
