Lichamelijke Opvoeding
LXXXIII.
DE STOEL.
De stoel, zoomodo tie zaken en be
grippen die met dit nuttige voorwerp
verband houden, hébben steeds eu
overal een belangrijke rol gespeeld.
Ieder, die behoef,e gevoelt aan het
..rust Cen weinig", heeft in de eerste
plaats een stoel noodig. Het is echter
niet altijd' uit gemakzucht of om te
bekomen van vermoeienissen, dat men
verlangt om te zitten, in den Gemeen
teraad of in de Tweede Hamer wil
men bijv, zitten uit ijver, belangstel
ling en werklust om bij te dragen tot
deu goeden gang van zaken in stad of
land. Dat duaroii ook een stoel of
bank te pas koOni is een toevadigheid.
die' aan de edele motieven geen af
breuk doet. Een ander voorbeold,
,waai-bij de stoel geenszins uit gemak
zucht of luiheid, gebrek aan voort
varendheid of sloomheid wordt aan
gewend. is dat. waarin jhii als turnap
peraat wordt benut. Ja, Lezer, die tijd
jieeft bestaa-n. in J aim's „Deut&oher
Turn kunst" van 18IG wordt reeds ge
wag gemaakt van den stoel als turn-
toestel onder vermelding van de oefe
ningen. die men er aan en er mede
ha nverrichten. Wie lus. heelt om zich
or van te overtuigen, kan ik nog me-
dedeelcn, dat hij of zii moet zoeken in
liet hoofdstuk „Manokerlei Ubun-
een" van het aanhangsel on dit werk.
Ook iu het door Lion in 18S3 ge
schreven werk „Werkzeiehnungen von
Turngeraten fur Turnanstalten jcder
Art", wordt iu tabel 60 een ongavö
v.m tnrntoestellen gedaan, welke vol
doende geacht kunnen worden voor
gynnia.stisohc oefeningen in woonka
mer of tuin. Ilii zegt er van „Dezo
toestellen hobbon "1 de bestemming,
de behoefte aan gymnastische bewe
ging van volwassenen te bevrecugen,
die door hunne dugeliiksche bezighe
den bemoeilijkt worden in het gere
geld bezoek aan turninstolIingeTi, en
die niettegenstaande dat toch, hetzij
uit drang naar gymnastische bewe
ging. hetzij uit gezondheidsoverwegin
gen. naar oefening hunner lichame
lijke krachten verlangen, öf om den
beweg'mesdrang bii kinderen voor en
tijidlens den sebooiplioMigen leeftijd
te wekken en te behouden". De stoe
len zijn voor dit doel geheel recht
hoekig gebouwd en behoeven niet
steeds al zonder lijk gebezigd te wor
den. In a.ieriel combinaties werden
zij gebruikt voor liet samenstellen van
fraaie groerxm on pyraanides. De
meer eenvoudige oefeningen werden
wel uitgevoerd bii kleine familiefees
ten. zoodat de zonen des huizes en
hunne vrienden tegelijkertijd hunne
krachten en behendigheid konden me
ten en de ouderen vermaken. Zou dit
met iets zijn voor de kransavonden
van l'idelio. of zou zure Wouter ook
over dit nuttig vermaak weer vol kri
tiek ziin? Zonder mijn idee te willen
opdringen geef ik het gesoheidenlijk
in overweging. Een paar bruikbare
stoelen ziin misschien nog wel voor
een prikje van een variété-gezelschap
in liquidatie over te nemen, want niet
alle modellen zijn geschikt. Ik moet
echter wijzen od een groote moeilijk
heid behalve de vaardigheid, ver-
eischt voor iedere oefening op zich
zelf, moet men goed ziin evenwicht
bewaren, wil men niet met stoel en al
een buiteling maken. Hier is diis een
belangrijk punt va,n overeenkomst
met den zetel in Raad of Kamer,
want ook daarvan wordt men gemak
kei ijk gewipt, wanneer het evenwicht
een oogenblikje verloren gaat. Wie
voor dit alles niet bang is en zich in
de stoel-acrabatiek wil bekwamen,
vindt in het derde deel van Huilers'
Encyklopadisoh.es Handbuch des
gesainten Turnwesens" een volledige
leerstof met tallooze afbeeldingen.
Toen de stoel als turntoestel op den
aokteurgrond is geraakt en zelfs als
zoodanig geheel is afgeschaft, is hij
toch nog niet geheel uit de gymnas
tiekzaal verdwenen. Er is een tijd ge
weest. maar dat is ook al weer vele
,-jaren geleden, dat de gvmnasuek-
ouidorwijzer nog niet geheel afscheid
van den stoel wilde nemen. Al ge
bruikte hij hem dan uiet meer voor
ziin leerlingen lui wist er voor zich
zelf dan toch. nog wel nuttig gebruik
van te maken. Hij ging er n.I. op zit
ten om zich bii het lesgeven niet al te
zeer te vermoeien. Ja, dat klinkt nu
heel vreemd, maar een menseli is nu
eenmaal conservatief en ik kan mij
bost voorstellen, dat men den stoel
niet zoo gemakkelijk eeheèl en al kon
vergeten. De lezer zal vragen, hoe
is het nu mogelijk om gymnastiekles
te geven, zittende op een stoel, ter
wijl toch „hulp verleenen" ook in
dien tijd reeds tot de examen-eischen
behoorde Ja en toch is het zoo. De
tegenwoordige I eeraar met zijn mid
delbare acte in lichaamsoefeningen,
zooals thans de benaming luidt, zal er
ook om lachen en met mij tot de con
clusie komen, dat wij toch wel be
langrijk vooruitgegaan zijn. Bij den
pittigen geest en de voortvarendheid,
waarmede tegenwoordig in onze gym
nastiekzalen wordt les gegeven, zal
ook hij zicli slechts met de grootste
moeite in dergelijke kromme toestan
den met ziin gedachten kunnen ver
plaatsen. Hoe zou men ook tegen
woordig bij de hoog© eischen, die liet
geven van een wvinnastiekles stelt aan
oplettendheid en activiteit, aan afwis
eeline en indeeling van de stof. aan
controle op de uitvoering van elk der
deelnemers enz. kunnen zitten? Ik
meende deze vergelijking van de oude
toestanden met de tegenwoordigo op
vattingen en den huidigen geest, als
tvpisch staaltje van vooruitgang niet
aan miin lezers to mogen onthouden.
H. L. WARNIER.
Gemengd Klsnws
DE THEATERBRANO TE WIES-
BADEN.
Volgens verschillende belichten is
de brand in hot Hoftheater t.e Wies-
baden aan oen misdaad toe te schrij
ven. Alles wijst er op, dab men hier
met brandstichting of met een bom
aanslag te doen heeft
Reeds de vorige week hebben die
ven do schoeninakerswevknlaats van
het theater leeggeplunderd, en de ko
peren bliksemafleiders van het dak
gestolen. Zij hebben tevens ge
tracht, zich meerde,, te maken van de
bedekt.
Keu gewezen offii ier, die op het oo;
genblik dat de brand uitbrak, voorbij
't theater kwam, hooft verklaard, dat
hij duidelijk gezien heeft, hoe de
vlammen zich langs een lont van den
koepel naar beneden voortbewogen.
Deze verklaring is in overeenstem
ming met die van twee nachtwachten,
die gezien hebben, dat zich een vlam
van don koepel naai beneden be
woog. Dog voor deze beide personen
hulp konden halen, weerklonk oen
verschrikkelijke knal. waarna het ge-
heele gebouw in een oogwenk in lichte
laaie stond. Met korte tusschenpoo-
zen volgden er uog drie ontploiiin
gen, eu reeds weinig niinuteu later
stortte de koepel in.
Uit deze omstandigheden heeft men
do conclusie gemaakt, dat er iu het
gebouw een bom is aangebracht, die
op een bepaald tijdstip moest ont
ploften- Naar alle waarschijnlijkheid
neeit het zelfs in de bedoeling van
de daders gelegen, de ontploiiing nog
tijdens de voorstelling te doen plaats
nebben, want de laatste acte van
„Rienzi", dat dien avond opgevoerd
werd, was nog niet ten einde, toen
hot publiek cn de artisten een luiden
knal hoorden, waaraan evenwel geen
verdere aandacht werd geschonken.
Bovendien hoeft men geconstateerd,
dat de brand op vier punten gelijk
tijdig is uitgebroken-
Op grond van dit alles valt het nau-
clijks te betwijfelen, of men heeft
hier met een misdaad te doen. De
politie heeft oen onderzoek ingesteld,
doch tot dusver is er nog geen spoor
ontdekt.
Do aangerichte schade wordt ge
schat op acht milliard mark.
DE REORGANISATIE DER OOSTEN-
RIJKSCHE SPOORWEGEN.
De minister der spoorwegen Dr. Odonal
verklaarde in de onder voorzitterschap van
Dr. Seipel bijeengekomen conferentie over
over de reorganisatie der Staatsspoorwegen
dat de ingetreden bezuinigingsmaatrege
len in Januari reeds een vermindering der
uitgaven van bijna meer dan 100 milliard
gegeven hebben. Do onderhandelingen
over een herziening van den arbeidstijd
en regeling der posities van het personeel
loopen ten einde. Met een uitgebreide ver
mindering van personeel zal spoedig be
gonnen worden,
ZIJN ER ONZICHTBARE LEVENDE
WEZENS?
Zooals bekend is, zijn microscopische
waarnemingen aan een grens gebonden;
met de gewone microscoop zijn alleen le
vende wezens zichtbaar, die niet kleiner
zijn dan een vierduizendste milimeter.
Toch zou hot niet onmogelijk zijn, dat
er nog kleinere levende wezens bestaan;
zoo meende men, dat menige verwekker
van ziekten, als hondsdolheid, mond- en
klauwzeer eu vogelpest, tot deze onzicht
bare levende wezens behooren. Om dit
interessante probleem tot oplossing te
brengen, bedient men zich reeds sedert
langen tijd van zeer dichte filters, die alle
zichtbare levende wezens, bacteriën enz.
terughouden. Toch bleek spoedig, dat
vloeistoffen, die op deze manier gefiltreerd
waren nog ziekteverwekkers konden be
vatten, welke zelfs mot een microscoop
niet waarneembaar zijn. Men riep nu de
hulp in van het ultramieroscoop, in het
donkere veld waarvan de kleinste li
chaampjes als lichtpunten zichtbaar wor
den. Maar de kleinste levende wezens, die
men met het ultramicroscoop waarnam,
kon men ook met een gewoon microscoop
zien. Ben Duitsch professor heeft het
vraagstuk nu van een anderen kant beke
ken. Zouden cr ultramicróben, dus leven
de wezens onder de zichtbaarheidsgrens
bestaan, dan zouden zij in een gefiltreerde
vloeistof, die van zichtbare bacteriën ont
daan is, zoo sterk moeten vermeerderen,
dat zij althans onder het ultramieroscoop
als een troebele substantie zichtbaar moe
ten worden. Professor Miche filtreerde
verscheidene mengsels die van kleine or
ganismen wemelden. Het resultaat van
het onderzoek was, dat nergens micro-ot
ganismen geconstateerd werden, die on
der de microscopische zichtbaarheidsgrens
vielen; geen enkele keer zag men een toe
neming van de deeltjes in het donkere
veld van de ultramicroscoop; er zijn dor
halve geen ultramicroben aanwezig, die
door snelle vermenigvuldiging merkbaai
worden. .Er zijn dus in bet geheel geen
ultramicróben of zo zijn buitengewoon
zeldzaam; misschien echter hebben de
zichtbare micro-organismen ontwikkelings
toestanden, die onder de zichtbaarheids
grens liggen en door den fijnsten filter
nog wegvloeien. Zoo zou het te verklarfen
zijn, dat zich ook in gefiltreerde vlooistof-
fen ziekteverwekkers kunnen ontwikko
len. De eenige slotsom, waartoe men kan
komen is dus, dat do kleinste miero-orga
nismen die zijn, wolke grootte met de
zichtbaarheidsgrens van het microscoop
samenvalt; onzichtbare levende wezens
zijn derhalve totnogtoe niet gevonden.
DE NADEELEN VAN HET ROOKEN.
De laatste onderzoekingen ten aanzien
van de nadoelen van het rooken hebben
aangetoond, dat de hoeveelheden nico
tine, welke de verschillende soorten ta
bak bevat zeer uiteenloopen. Pruimtabak
en snuif bevatten zeer weinig nicotine en
rooktabak minder dan cigarettentabak. Si-
gareu hebben een nicotinegehalte van ten
hoogste zeven procent; liavanasigaren zijn
minder rijlc aan nicotine dan minder
voortreffelijke soorten. Toch bomt nico-
tinevergiftiging het m-est voor bij rookers
van de beste sigaren, zoodat vermoedelijk
do hoeveelheid, die men consumeert de
grootste rol speelt. Bovendiens worden ha
vanna's meestal „versch", d.w.z. niet-ge-
di'oogd gerookt en tabaksrook bevat meer
nicotine, wanneer de sigaren vochtig zijn,
dan wanneer ze een drooglcuur hebben on
dergaan. Onderzoekingen bewezen, dat
een z.g. natte sigaar 60 tot 75 pot. meer
nicotine bevat, dan dezelfde sigaar in go-
droogden toestand. De rook V3n pijptabak
bevat aanmerkelijk minder nicotine, dan
die van sigaren en eigoretlen onder welke
laatste categorie dc tijdens den oorlog veel
gerookte Virginiusignretton wat het ni
cotinegehalte betreft de eerste plaats in-
Gebleken is vordor, dat bij rookers, die
„inhaleeren" acht maal zooveel nicotine
in het lichaam achterblijft als bij nor
male rookers, waardoor de slechte invloed
van het rooken van veel cigaretten, in het
bijzonder op het hart, verklaarbaar is.
Sport en Wedstrijden
VOETBAL.
HET PROGRAMMA VOOR
ZONDAG.
VI ast o lij he afdeoling.
Ie klasse.
Blauw Wil—Haarlem (scheidsrech
ter Mr. E. G. van Bisselick).
FcijcnoordSparta.
H. V. V.—II. B. S.
Overgangsklasse.
)I. F. C'.U ilvfiVEiiin.
V. U. O- I). s.
Reserve istc klasse A
Blauw-Wit II—Haarlem II (elf uur).
Reserve tsle klasse B:
D. F. C. IIHermes II.
H. li. II—V. O. O. II.
Steeds Hooger II—H. V. V. II.
Tweede klasse B.
Olympia—D. O. S.
ConcordiaR. F- C.
D. E. C.—A. S. C.
Tweede klasse C>
Steeds HoogerD. H. C.
D*rdo klmse C,
E.D.W.Slöterdijlc.
Oostelijke afdeellng,
Eerste klasse.
Be QuickU.D.
QuickEnschedé.
Zuidelijke afdaslïng.
Eerste klasse.
D.O.S.K.O -Wilhclmina.
B.V.V.—Bredania.
N.O.A.DVelocitas.
M.V.Y.—Willem II.
Noordelijke afdaaling.
Eerste klasse.
Forward—Alcides.
FrieslandAchilles.
OM HET KAMPIOENSCHAP VAN
NEDERLAND.
Go aheadBe Quick.
Burgerlijke Stand
HILLEGOM
Ondertrouwd: G. Giesbergen
en C. M. Spek.
Getrouwd: H. d:e Jong en J. G.
Bakker.
Bevallon: A. M. V'onvey-Lepp,
z.; W. M. de Lange-van Beusekom,
d.; H. van Til-IIendriks, CE. M. van
Straalen-Schavemaker, cl.; E. do
Kroon-van der Voet, d.; M. Verstra-
ten-Siineone, d.; G. Busman-Dijkhui
zen, z.; H. C. V'isser-Iiof, z.; M. Holle-
man-v. cL Jagt, z.
Overleden: J. M. J. Verstrek
ten, oud 2 dagen; M. G. v. d. Ploeg,
oud 9 maanden; A. G. Steenvoor
den, oud 14 jaar.
HAARLEMMERMEER. - Bevallen: 0.
van Leeuwen van Licmpt, A. van
een gezamenlijken mazltijd.
Kolfschoten—Mulder, z-, L. Arens—Mark
wat, z.
Ondertrouwd: Q. van Maarcn, 25 j. enK.
Schaap, 19 j. H. Möhlen, 26 j.en H. Cle
ment 20 j.
Gehuwd: E. A. Boer 31 j. en A. Bogerd
24 jaar.
Overleden": Giel Cornelis Schuurman, 2
j., z. van A. Schuurman, Cornelia Dijt, 351
j-, goh. met W. T. Vink, Grietje dc smetb
71 j. gch. met P. Mienis, Joannes Petrus
Joseph Souwens, 5 dagen, z. vun T. J.
Bouweus.
B e v a 11 e ii: J. C. A. Noordhuizen-
Reijnen, dochter; 1. van der Kwast-
Jongsina, dochter; G. Roodzand-Wis-
sink, dochter; VV. de Moor-Koorn,
zoon, N. Oskam-Jenné, zoon; C'. S. de
Paepc-Camaert, dochter;' G. Rocst-
Aartens, dochter.
Overleden: EJbertus Ruiter, 75
j., gehuwd met M. de Waal; Johanna
Maria van Rijn, 26 j. gehuwd met
J. Holwerda; Theodorus Smit, 82 j.,
wedr. van II. Binkhorst.
VELSEN. Bevallen E.- Stoker
lioogerwerf, d.
GehuwdN, Engelhart mét D. Niel
sen. H. van Croonenborg met E. Engel
hart. J. van Koot met R. Leijenaar.
Overleden J. Engels, 83 jaar, we
duwe van M. van den Ende. J. van den
Hout, 56 jaar, vrouw van II. Raspoort.
Bevallen: J. Schouten—
Brokkaare, z., A. Komen—Smit, z-, P. G.
van den BosVer waters, d., L. C. van
Desselvan Loon, z.
Overleden: F. de Smit, 79 j., D. Groc-
newoud, 71 j-, vr. van II. Luikman; M.
Duinveld, 3 weken.
POSTERIJEN. Lijst van onbo
stelbare brieven enz., over de le
der maand Maart 1923.
Binnenlandsche brieveu: M. M- van
Amstel, HaarlemBaksteen, Rotter
damE, J. Brouwer, Boskoop, G.
de Chateau, HaarlemC. Dekker
v. Honkelenberg, Amsterdam; W.
v. Drongelen, Amsterdam L. A. J.
Hageman, HeemstedeH- W. G.
Hoving. VelsenMej. J. Kolleric,
RotterdamJ. J. Kroese, Haarlem
A Hert de Lange, Amsterdamde
Leve, den HaagDr. Mendels, den
Haag; Mej. M. Meijer, den Haag.
W. Moore, Aalsmeer; Ch. P. M.
Roels, Breda; A. Snoeren, Amster
dam E. E. Spinaewijn, Koewacht
Teffer, Amsterdam finna L. Varos-
sieau, Alfen a. d. Rijn; Mej. M. Vo
gels, Bestidem, idemA. W. Wil-
lemsen, Breda.
Binnenl. BriefkaartenTh. Berg,
HaarlemMevr. G. Dekker, Anister
dam W. Dijckmann, Amsterdam
Ir- F. L. Dreéschede, HaarlemHoofd
Broodfabriek, SchotenD. Scbolten,
EnkhuizenI. M. Verhulst, Haar
lem Mej. G. de Wilde, Haarlem.
Buitenl. BriefMadame J. M. van
Rossnm, Yardona.
Buitenl. briefkaarten: J. Leiyt,
WeltevredenM. Hat'ner, Ritters-
baeh0- Potthoff, Munster ifWortf.,
A. Pruditsch, Wiehendo. f
Nota: Aanbevolen wordt om het
adres van den afzender op de stuk
ken te vermelden opdat deze bij on
bestelbaarheid kunnen worden terug
gegeven.
Voorts is het gewenscht alle ter
post te verzenden stukkon steeds van
cen volledig adres, straatnaam en
huisnummer te voorzien.
Er is niet veel noodig! om wat „rumor
in casa" te veroorzaken bij de kunste
naars. AI wie de Muzen dient, is prik
kelbaar, en dat is zijn rechtwant hij is
gevoeliger dan andere mcnschen, en >n
die gevoeligheid ligt juist zijn kracht als
artist. Slechts enkele begenadigden en
gunstelingen van het lot is het gegeven,
zich te verheffen tot de hoogten, van
waar men met Olympische kalmte het
aardsch gewoel aanschouwt en overziet.
De tegenwoordige tijd is er niet naar
om den kunstenaar rustiger te maken
de strijd om de boterham is ook voor
hem te fel en absorbeert te veel van zijn
gedachten.
Geen wonder, dat er weinig toe noodig
is om rumoer te verwekken iu zijn huis
cn hem „uit zijn huisje" te brengen.
Het minder gelukkige woord van den
Amsterdamschen burgemeester tot den
Koning van' Zweden heeft de noodige
beweging gebracht in letterkundige krin
gen. Niemand minder dan Louis Cou
penis,een der grootsten enookeender
kalmsten onder dc broederen, heeft er
openlijk tegen geprotesteerd, dat de bur
gervader der hoofdstad, Selma Lager»
löff prijzend, daarbij onzen letterkundi
gen gebrek aan fantasie verweet, in ccï.
officieele speech. Het protest was ge
rechtvaardigd.
De heer De Vlugt is hier dupe gewor
den van eene, ik mag wel zeggen inge
roeste ggwoonte dei Hollanders zich-
zclvcn klein, te maken tegenover den
geest uit een ander land. Had hij Kulde
gebracht aan dc bij ons meest bekende
en meest gevierde romanschrijfster uit
des Konings land, zonder daarbij ver
gelijkingen te maken niemand zou
daar iels tegen hebben gehad.
De vergissing -is echter verklaarbaar
bij iemand, die zich waarschijnlijk niet
speciaal in de literatuur van eigen land
heeft verdiept. Er is menigmaal betoogd,
dat de Nederlandsche voorliefde voor
buitenlandschc literatuur niet alleen
voor de Zweedschc en de Skandinavi-
sqhe in 't algemeen haar oorsprong
vond in een gemis onzerzijds. De feest
redenaar heeft dat aangeduid als gcmi3
aan „fantazie"; wij zouden liever zeg
gen compositie.
Aan fantasie ontbreekt het in de Ne
derlandsche romans (de eenigc litera
tuur waarvan in breeder kringen notitie
wordt genomen) zeker niet. Historische
romans als die van Couperus en Qucrido
vinden schaars huns gelijken; fantasti
sche scheppingen als d:c van Kees van
Bruggen, zouden wereldbekend worden,
varen ze geschreven in een taal met
giooter gebied dan de onze Salomonson
ontwikkelt in zijn verhalen een zeldzame
vcibeeldingskracht met breede vlucht..
Ik noem slechts enkele namen, die mij
dadelijk voor deu geest komen. Er zou
den er bij vaardig zoeken meer zijn te
ontdekken.
Maar 't is een onmiskenbaar feit, dat
het mcerendecl onzer Nederlandsche ro
mans lijden onder een gebrek aan wat
men ook fantasie kan noemen, maar dat
ik. 0111 misver:-!:::.! te voorkomen, hier
boven liever compositie noemde- 't 1>
het onvermogen om cen verhaal te be
denken, dat den lezer als zoodanig boeit
eu tor raam kan dienen voor wat die
schrijvers hebben te zoggen over het
zieleleven hunner personen, over maat
schappelijke toestanden en. verschijnse
len, over de schoonheid der na.;uur, over
de veelzijdige openbaringen van het
leven, In de onderdeden ontbreekt 't
waarlijk niet aan fantasie, aaa schoone
verbeelding, maar bij de meeste schrij
vers is dat, hoe schoon en indrukwek
kend ook, te zeer decoratief, terwijl het
verhaal zelf zich steeds beweegt in de
zelfde flauwe lijnen, met onophoudelijke
herhaling van bekende motiefjeshet
eeuwige trio, het onbevredigde meisje,
de zoekende jongeling, de teleurgestel
de echtgenoot, 't Is minder een gebrek
aan verbeelding dan een gemis a.iu
vaardigheid. Dat alle buitenlandsche ro
mans beter zijn, zal ik niet beweren,
zelfs niét ten opzichte der Skandinavi-
sche romans. En in de Engelsche romans
vindt men tal van cliché's, zelfs iu het
fantastische der detective- en avonturen
romans.
Maar in den verbijsterenden overvloed
van romans in vreemde talen, die ons
bereiken, in 't origineel of in vertaling,
is altijd genoeg te vinden, dat aanlei
ding geeft tot vergelijking, die ten na-
deele van den landgenoot uitvalt.
De schuld ligt niét alleen bij onZe
schrijvers,, maar ook bij het publiek en
bij de cririek, die optreedt als procura
tiehouder van de openbare rasening.
't Heeft mij menigmaal 2-etroffen, dat
publiek en een deel der critiek zich tc
zeer hadden vastgewerkt in den sleur en
zich niet wisten te oriënteeren, wanneet
cen Nederlandsch schrijver zich eens had
losgemaakt van dien sleur, werkelijk ziju
fantasie had laten spelen, niet enkel in
détails van een werk, maar in den gc-
hcelcn opzet. Dit leidde tot onbillijke
bcoordeeüng, althans lot een te gennge
waardeering voor wat een schrijver
nieuws bood.
Men moet in dezen natuurlijle goed
onderscheiden tusschcn ihet werkelijk
nieuwe, het fantastische, het verheel-
dingsspel en de pogingen daartoe on
der het motto„Dat kon ik ook wel
eens probeeren". Sommige van die po
gingen doen denken aan de manoeuvres
van een kip, die zwaluw of leeuwerik
wil nadoen, en 't niet verder brengt dan
den rand van cen tuinmuurtje.
't Is ook niet voldoende „anders dan
anderen" te doen, door eenige buitelin
gen tc maken op het slappe koord dei
kunst.
De Haagsche Tooticeltnaand h'eeft
ons een kijkje gegeven op die zucht naar
het „andere". Het bleef grootendeeis
theorie over totaal „nieuwe" kunst, alsof
ineens al het oude over den kop moest.
Veel positiefs zal cr wel niet van over
blijven, behalve cen beweging ten
gunste van het oude als de vereen;-
ging van tooneelschrijvers, gevormd op
initiatief van eenige letterkundigen, c;e
tooneelstukkeo in druk of in porte
feuille hebben, die ze niet opgevoerd
konden krijgen.
Het behoorde tot de eigenaardigheden
van deze „Eerste Nederlandsche Too-
ncelnuiand", d3t bii al wat er in ver
band met die fez-lelijkheid ten too.
neeic werd gevoerd, geen enkel oorspron
kelijk werk was.
Dc Nedorlandsche tooncclschrijfkunst
lijdt sterk onder een zelfde geringschat
ting door het publiek als de oorspron
kelijke romans vinden. Gebrek aan fan
tasie, aan behoorlijken bouw, aan een
belangwekkende en spannende intrigue.
Voor het speciaal „literaire" in het Ne
derlandsche drama voelt het publiek nici
veel, als dc rechte gang er niet in zit.
Ook in dezen wordt dikwijls te eenzi).
dig cn te voel in 't algemeen geoor
deeld. Er is een openbare meening, die
Nederlandsche stukken per sé minder
waardig acht. Dit houdt ook alweer ver
band met de groote voorliefde voor bul-
tenlandsch werkwaardoor men ver
zuimt, van het btnncnlaudsjhe kennis tc
nemen. Men vergeet daarbij, dat ock dc
literaire en het aanverwante cooneel
nationale belangen zijn. Men behoeft
geen slecht, cebrekkig werk te steunen,
omdat het van een landgenoot ismaar
men kon wel wat meer notitie nemen
van wat landgenooien voor het tooncel
schrijven, in plaats van bet terzij te
schuiven of te ncgeeren.
De schrijvers onder ons volk, die dc
gave bezitten een werkelijk boeiend too-
ncclstuk te bouwen, brengen het ook wel
tot cen opvoering en tot den bijval van
hel publiek, vooral wanneer zij mcn
schen en toestanden uitbeelden, die ons
meer gemeenzaam zijn dan buitenland
sche.
Maar hun aantal is gering, geringer
dan dat van hen, die 't maar eens pro
beeren en te veel steunen op de letter
kundige waarde hunner werken. D-j Ver-
ceniging van Tooneelschrijverc kha in
dezen gunstig werken, o.a. - ook daar
door, dat de leden onderling hunuo pro
ducten eens goed bekijken, elkaar de
intieme critiek hunner werken niet spa
ren, opdat ze tot een zuiverder oordeel
komen over de speeiwaarde, die voor den
uitvoerenden theater-directeur hoofdzaak
is. Moge uit deze onderlinge toetsing
iets goeds groeien, een aanwinst van
oorspronkelijke stukken, die werkelijk
oorspronkelijk en werkelijk tooneclstuk-
ken zijn. VVy zullen ze gaarne ontvangen.
H. J. STRATEMEIJER.
iïaliriek wur Vragen
VRAAG: Hoe wordt een, van snijwerk
voorzien, nieuw eikenhouten buffet gerei
nigd? 2. Hoe wordt een ingebeten inkt
vlek uit een eikenhouten kastje verwij
derd?
ANTWOORD: Met dunne eikenhoutwas
insmerenmet een kwastje en met eiken-
houtborstel uitborstelen.
Eikenhout behoort niet glad te zijn.
VRAAG: Dc peiuohe stoelen in ons
nieuwe huis, zitten door do mot vol kalo
plekken. Weet D een middel hiertegen?
ANTWOORD: Eenmaal per week flink
kloppen en schuieren en 't hout met was
wrijven en 'fc zal niet verder gaan. Ook is
het goed om insectenpoeder in de kieren
tusschen 't peluclio te strooien.
VRAAG: Hoe worden eiwit-vlekken uit
een gabardine regenmantel verwijderd?
ANTWOORD- Met lauw zeepsop, maar
de stof vooral niet to nat maken.
VRAAG: 1. Hoe wordt de kralen franje
van een lampeknp gereinigd? 2. Hoe ver
wijdert men donkere vlekken uit een lijst
van gepolijst koper?
ANTWOORD: 1. Neem een teiltje met
lauw ammoniakzeepsop en leg daar de
kralen rand -een poosje in en spoel in
schoon koud water na. Hang te drogen en
de rand is prachtig schoon.
2. Probeer eens met brandspiritus.
VRAAGMijn 30-jarige grijze papegaai
plukt zich geheel kaal onder de vleugels.
Wat is hiervan de oorzaak en wat is hier
tegen te doen?
ANTWOORD: Oorzaak is meestïjds stof
in de veeren dat ontstaat bij gebrek aan
baden, wat daardoor jeuking veroorzaakt.
Laat do vogel baden of spuit hem eens por
week flink nat met een blocmenspuit met
lauw warm water. Geef de vogel zooveel
mogelijk afleiding zoo mogelijk buiten de
kool.
VRAAG: Mijn zustor, oen verkoopster,
moet wegens zwakte, tweemaal iu hot
j'aar vacantia nemen. Afgesproken was,
dat zij van 7 Januari tot 1 Februari vrij
zou nemen. Zij kroeg evenwel ultimo De
ceruber pleuris en kon pas ultimo Fe
bruari in betrekking komen. Zij is per
maand gebuurd. Heeft zij nu geen recht
op het salaris over de maand Februari?
ANTWOORD: Ja.
VRAAGZijn tweo pevsoneif, die voor
gezamenlijke rekening ccu bedrijf uitoefe
nen en zich notarieel verbinden, volgens
do wet verplicht boek te houden?
ANTWOORD: Ja.
VRAAG: Iemand wil gold van mij Iee
nen cn biedt als pand zijn meubelen aan
tot het gekende terugbetaald is, met dien
verstande, dat de schuldenaar in liet ge
not van het gebruik der meubelen blijft.
Is hiervoor een verklaring op zegel vol
doende
ANTWOORD: Op die wijze kan geen
r.unr de wet geldend pandrecht worden
verleend.
VRAAGHeeft men, als men voor her
halingsoefeningen moot opkomen, recht
op loon van den patroon of krijgt men ver
goeding? Hoeveel bedraagt deze?
ANTWOORD: Neon, omdat gij van rijks
wege soldij cn kost geniet tijdens uwe
oefeningen.
VRAAG: Mijn vader was voor dc
tweede maal gehuwd. Er zijn vier kin
deren uit het eerste en twee kinderen
uil het tweede huwelijk. Vader is overle
den. Kan cr nu een testament op den
langstlevende gemaakt worden, of heb
ik recht op een kindsdeel?
ANTWOORD: ie. Ja, dat kan ge
maakt worden, doch daardoor kan uw
recht op het wettelijke kindsdeel niet
worden verkort.
VRAAG Ik heb cen liaan, broed 1922,
die sinds een paar dagen het eene oog
gesloten houdt, in elkaar gedoken zit
en met den kop schudt. Wat is hiertegen
tc doen?
ANTWOORD Geef uw haan dagelijks
door wat Ochtendvoer vermengd, cen
eierlepeltje van de samenstelling 4 dec-
lcn fenegriek, 3 dcelcn poeder van gem
berwortel, 2 dcelcn biearbonas ua'.ricus,
1 deel bloem van zwavel, Bicna: om het
oog heen cen zalf van 1 deel Peru
balsem op 5 dcelcn vaseline.
VILA AG: Hoe wordt een witte crOpü
de chine japon het bost goed gehou
den tot, den zomer, hangend over c n
Kloercnhangcr of liggend in een dooi.
ANTWOORD: Crêpe do clline is to
dun om zoo iang achtereen op een
klterenhanger te hangen.
Go doet het verstandigst de japon
netjes op te voüwen cn in een doos,
waarin go wit of blauw papier
liegt te bewaren. De kleur blijft, voor
al in blauw papier bewaard, heldor.
VRAAG: FIoC worden wollen dekens
gewosrschen zonder dut deze krimpen
of beschadigd worden
ANTWOORD: Indien ge wollen de
kens op do volgende manier wascht
w'orden ze als nieuw:
Neem zooveel lauw water, dat "de
deken cr ruim in kan staan en los
hierin op oen heel stukje ammoniak-
zeep, zoodat er geen stukjes zeep in
drijven blijven. Laat hierin de doken
twee uur dichfgedekt. staan en sin
hem dail flink in 't water heen cn
weer, op dat het vuil loslaat.
Daarna uitwringon cn in lauw wa
ter waarin een half stukje ommonial:-
zecp is opgelost cen paar uur laten
staan, flink slaan en uitwringen. Na
spoelen in schoon lauw water, uit
wringen cn hangen te drogen. Als de
deken droog begint te worden flink
uitkloppen en weer ophangen om ver
der te drogen.
VRAAG: Mijn donkerblauw mantel
pak begon van binnen vuil tc worden.
Bij het reinigen met benzine is cen
kring op de stof gekomen, lloc kan
deze verwijderd worden?
ANTWOORD: Go hebt de binnen
kant veel te nat gemaakt met benzine
Probeer eens of ge de vlek op do vol
gende manier verwijderen kunt.
Neem eeji sohooiie lap cn bevochtig
dio roet oen weinig benzine en wrijf
daar dc kring en de omgeving flink
mee af en de vlek zal wel verdwijnen.
VRAAG: Hoe worden paarse inkt-
potloodvlekken uit do verf van con
vensterkozijn verwijderd?
ANTWOORD: Hieraan is niet veel
te doen. Koop oon klein busje ripo-
iin in do kleur van het kozijn en verf
liet hiermee over,
VRAAG: Mijn kriclhaantjo heeft
kaikpooten. Waarmee moet ik dezo
penseeten?
ANTWOORD: Iloud de pooten van-
de haan eenige oogenblikken in warm
water, daarna kwasten met een meng
sel ven «en deel petroleum op drie
deelen *aapolie deze kuur meermal
len herhalen.
VRAAG Wat is het geschiktste voer
voor tortelduiven? Moeten zij tijdens d«:ji
broei onder voer er bij hebben? Moeien
tijdens -tea broei eten en drinken bij
het duifje gezet worden, of voert dé
doffer haar of voorziet zij zichzelf van
het noodige? Hoe wordt cen nest ver
vaardigd? Wie voert dc jongen? Moet
den jongen cn den ouden tijdens het
groot brengen ander "'oer gegeven wor
den? Wanneer kunnen dc jongen al
léén .rekooid worden?
ANT\VOORD Boekweit en bennip-
zaad. -vat klein gemaakte beschuit, ver
meng'1 met Sepia is voldoende. Het
nestbakjo of mandje moet aangevuld
worden met c^n gedeelte heidebezem of
dunne tabakstelen do jongen worden
door de beide ouders verzorgd, daar
heeft u niets aan tc doen. Bij goede ont
wikkeling kunnen de jongen up den leef
tijd van 6 weken opgekooid worden.
VRAAGHoe wordt zekleurd oa-
pier van glas verwijderd?
ANTWOORD St-riik op het papier
een dun laasrie gele zeep. Laat dit
24 uur zitten en ge l<unt dan gelijk
met de zeep het papier met 6en spons
met water afhalen.
VRAAG: Door het druppelen van
de koudwaterkraan en den geiser,
vormt z.ioli op het witte email van
miin badkuip een bruinachtig aanzet
sel. Het voelt ruw aan. Zonder het
email te beschadigen is het niet te
verwijderen. Kunt u mij een ander
micWiel. behalvo „PoroeJa" noe
men
ANTWOORD: Neem wat, verdund;
ruw zoutzuur en srict dat door do
kuip 011 spoel direct met kond water
na.
VTtAAG AïingesilnseP Paar ec-u
zuiver inkomen van f 2250, met aftrek
van f 170 voor één kind en f 950 voor
noodzakelijk levensonderhoud. be
taal ik aan Riiksmkomssenbelasting
f 83, opoeuten f 35.86, verdodlein«s-
betastine f 6 en cemeonte f 29.17, To
taal f 104.03. Is dit juist?
ANTWOORDDo aanslag Is ver
moedelijk juist, U hebt nog een aan
slag als forens te waohten. Het cijfer
t'950 komt ons echter onjuist voor.
VRAAG Mijn zuiver inkomen is
f 3öi)0. Aftrek noodzakelijk levens
onderhoud f 850. 11c woon kinderloos
to Schoten. Hoeveel rijksinkomsten-,
0 ik enten-, vcrdedliirings- en cemecn-
te-inkomstenibolaatin!.' moet ik beta
len?
ANTWOORD Dat staat op uw
auiislaybiiiiet. Hel opgegeven cijfer
ad f 850 komt ons niet juist voor.
VRAAG: Aangeslagen te Schoten
naar een zuiver inkomen van f 1200
met cen aftrek van f 600 voor nood
zakelijk levensonderhoud, moet ik
betalen aan riiksiukomstenhelaatinR
f 9. opcenten f 9.78, verdedig!netbe
lasting f 2, gemeente t 14, tetaal
f 34.78. Is d-t juist?
ANTWOORD Ja. behalve dat u
uog een aanslag pin forens in een an
dere gemeente tc wachten hebt.
VRAAG a. Ovor welk jaar wor
den de Inkomsten voor het bekisting-
Ia-ar 1922—1923 berekend? b. Worxlt
een eigen huis onder Inkomsten gere
kend
ANTWOORD: o. Over 1921.
b. Ja, als inkomen wordt genomen
de huurwaarde van liet perceel, ver
minderd met rente, hypotheek, grond
belasting en kosten voor onderhoud.
VRAAG Mijn dochter wordt per
week betaabi. Hcoft zii recht met een
week op to zoggen 2. Maandag werd
zii onder haar werk ziek. Het ver-
dero eedeolte der weok kon zii niet
werken. Heeft zii reohi op haar vollo
weekloon?
A NTWÖORD 1. Zii kan bii de uit
betaling van haar loon tegen een vol-
eendo uitbetaling, dus met een week,
opzeggen.
2. Ja.
VRAAG Mijn dienstmeisje is per
drie maanden gehuurd. Zii ontving
de nieuwjaarsfooi. Wegens huwelijk
zégde zii haar betrekking tegen Mei
od. Mag ik de fooi bii haar vertrek
aftrekken, of niet?
ANTWOORD: U kunt die fooi
aftrekkon.
VRAAG: Kunnen Indische loop-
eeuden bii lrit>i>?n in één hok worden
gehouden? Hoe is de eieren-op
brengst? Hebben z;i een nachthok
mot leertesten noodig i' Waarmede
worden zii het beste gevoederd?
ANTWOORDIndische loopecn-
den bii kippen in één hok is beslist af
te keuren, daar zo veol water vermor
sen waardoor de ren steeds nat en
drabbig b. zoo zii van een goeden
lees tam ziin en tevens goed ver
zorgd worden is de eieren-productie
prima.
Een beschut hok met legnesten op
deu bodem, hebben zii noodig.
Gemengd graan met een vierde-go-
deeite mais, veel groen en zoo moge
lijk vischafval is het voedsel voor op
gesloten eenden.
