Velser Brieven.
Buitenlandsch Overzicht
Stadsnieuws
HAARLEM'S DAGBLAD
DONDERDAG 22 MAART 1923
DERDE BLAD
Knoopen tellen. Gelegen-
lieitUzuinigheid. Verslag
gevers' moeilijk werk. Mi
nister contra gemeenteraad
Ik heb er de raadsagenaa nog eens
op nagezien en daarna mijn greening
voor de vergadering dat er wel heel
wat tongen in beroering zouden ko
men over enkele zaken. Wie geregeld
de raadszittingen bijwoont kent wel
zoo ongeveer de praat-onderwerpen,
waarbij de vurige rossinanten, die
„stokpaard" heeten, van stal worden
gehaald.
Er komen wel eens nieuwelingen in
de renbaan, maar in den regel riiet
als de vierjarige zittingsperiode bijna
verstreken is.
Nu ik het resultaat van de vergade
ring naga, kom ik tot de conclusie dat
de z.g. kamerstukken er op de gewone
manier doorgingen, de stukken die
niet als zoodanig te betitelen zijn le
verden een poover resultaat.
Misschien zal iemand mij tegenwer
pen dat het besluit om geen verhaal
van pensioenbijdragen op de ambte
naren en werklieden toe te passen
even belangrijk is als wanneer was
bes'olen zulks wèl te doen. Dat zou
volkomen juist zijn, alleen liggen do
belangen eenigszins uit elkaar. Ik be
doel meer dat na al wat er gepraat
is over deze materie, zoowel bij de
begrooting als thans, de toestand de
zelfde blijft.
Van tweeon een, of de bezuinigings-
actie bij de begrooting is maar ge
praat in de ruimte geweest, of men
durft er nu de gevolgen niet van te
aanvaarden.
Onder den invloed -van de begro
tingscijfers en de zuinigheidsbetrach
tingen die daar in den tegenwoordi-
gen tijd bij hooren (misschien is het
maar mode), deden eenigo raadsleden
een voorstel om een deel (3J van
de pensioenbijdragen op de ambtena
ren te verhalen, de wet liet dat toe.
Over de wenschelivkheid ervan was
de raad het spoedig eens, maar fat
soenshalve ging het voorstel om ad
vies naar georganiseerd overleg. Was
er geen georganiseerd overleg geweest
dan had het voorstel denzelfden dag
nog kracht van besluit gekregen.
Van den raad naar georganiseerd
overleg en terug is een lange weg, en
toen het stuk terug kwam was de be
grooting vergeten en de ach-en-wee-
stemming ervan, verdwenen. Voor een
jaar kon men weer een beetje de zui
nigheid laten varen.
De voorstellers kwamen nu zelf te
rug, zal ik maar zeggen, van de dwa
lingen huns weegs. Bij de begrooting
voor 1924 kan men (die „men" is dan
de nieuwe raad) weer zien. Wel, niet,
Wel, niet, knoopten tellen.
Waarmee de ambtenaren natuurlijk
in hun vuistje lachen, zij meenden in
December al zeker dat hun een veer
geplukt zou worden.
Met deze geschiedenis is nog eens
duidelijk gedemonstreerd, dat het on
derzoek van de begrooting in de af-
declingen niet zonder straf nagela
ten kan worden. Tenzij belangrijke
voorstellen van bezuiniging, voorstel
len van ingrijpenden aard, zoo vroeg
van te voren worden gedaan, dat ze
bij de begrooting geen vraagstukken
meer zijn.
De heer Schilling corrigeerde nog
even de houding van de raadsfractie
der S. D. A. P. bij de begrooting. Men
had wel ingestemd met het voorstel
om verhaal toe te passen, maar dat
gedaan om van twee kwaden het min
ute te kiezen. Men was bang dat, er
uesiolen zou worden tot 10 loons
vermindering. Bet ofticieele verslag
vermeldde cat wel niet, maar als dat
telkens verbeterd moest worden kon
uien wel aan den gang blijven.
Het was niet vriendelijk gezegd te
gen den oflicieelen verslaggever. De
tegenwoordige functionaris heeft het
zich nog niet zoo erg aan te trekken,
hij doet het pas. Maar, vraag ik mij
af, wannéér dat verslag werkelijk zoo
ondeugdelijk is, waarom wordt het
dan niet afgeschaft? De gedachten van
een raadslid zijn toch moeilijk te ver
melden, gesteld al dat een verslagge
ver die kende. Stel u voor een ver
slag aldus De heer X verklaart zich
tegen het voorstel van den heer Y (hij
dacht er hij, dat hij liet er feitelijk
mee eens zou zijn als het niet van
den heer Y kwam). Ik noem maar
wat. Was het niet de heer Schilling
die indertijd streed voor het behoud
van liet gedrukte verslag, omdat men
dan gemakkelijk nog eens vroegere
besprekingen en besluiten kon na
zien?
Op deze manier zal het aanbeveling
verdienen cm aan elk raadslid een
drukproef te zenden van het verslag
en dan de gewenschte veranderingen
aan te brengen. Alleen vrees ik dat
er op den duur dan geen drukker
meer te vinden zal zijn, die genegen
is de correcties uit te voeren.
Do schoolgeldverordening kon voor
1923 niet de goedkeuring van gedepu
teerden erlangen. Vanwege de beslui
ten vau den minister weet u. Er zijn
tegenwoordig meer raadsbesluiten die
aan die ziekte laboreeren. De raad is
dan ever 't algemeen van meening
dat de ongesteldheid bij den minister
schuilt en, legt zich, hoewel tanden
knersend, or bij neer. De heer Schil
ling deed nog een voorstel om het
raadsbesluit te handhaven en dus de
verzenen tegen de prikkelen te slaan.
Zijn poging leed schipbreuk, de raad
wilde geen water in een zeef pompen,
m,a.w. geen werk doen dat bij voor
baat al gedoemd is nutteloos te zijn.
De burgemeester weet onder allo
omstandigheden den raad wel de baas
te blijven, door elkaar praten wordt
in den grond gesmoord door een ver
zoek het woord tot den voorzitter te
richten. Dergelijke verzoeken, hulde
aan den raad, falen nooit. Dat neemt
niet weg. dat als de sigaren tegen het
einde der vergadering voor den dag
worden gehaald, wanneer de ernstige
zaken afgehandeld zijn, de gemoede
lijkheid vaak om 't hoekje komt glu
ren.
Een voorstel om een adres aan de
Eerste Kamer te richten tot behoud
van den Zomertijd werd na een heu
veltje verworpen. De raadsleden voe
len zich wel te weinig dorpeling om
het nut van den zomertijd niet te be
seffen, maar verwachtten van adres-
seeren door den raad geen succes.
Met genoegen nam ik acte van de
verklaring van der. burgemeester dat
de financieele toestand van Velsen
niet slechter is, dan die van andere
gemeenten. Ik zou nog een beschrij
ving kunnen geven van de besprekin
gen over den stank van het afvalwa
ter van Meerenberg, maar ik vermoed
beter te doen geen verslag van die
geuren te geven.
VELSENAAR.
WAT DUITSCHLAND INDERTIJD HAD AANGEBODEN,
DE ONTWAPENING VAN DUITSCHLAND,
HET VERVOER VAN STEENKOLEN EN COKES NAAR DUITSCHLAND,
NIEUWE UITWIJZINCEN EN STRAFFEN.
Men moet voorzichtig zijn met de be«
trouwbaarheid der berichten ui*. het Roer.
gebied.
.Typisch is
Aan het feestmaal der „Parijsohe
Pers" heeft de heer Poincaré, naar
men zich herinner', de pers gewaar
schuwd tegeu gecamoufleerde onjuiste
Duitsche berichten. Hij schetste daar
bij de drukte op een redactiobureau,
als dc berichten uit verschillende dee-
leu der wereld binnenkomen er er
een oordeelkundige critiek op moet
worden uitgeoefend. „Daar is bijvoor
beeld een „nouvelle" met een aardig
Engelsoh hoedje od; het is blijkbaar
een vriendin mogen we die touken de
deux zetten Wij besluiten haar gast
vrijheid' te verleenen; en den volgen
den dag ontdekken wij, dat zij den
hoed gestolen heeft te Londen, maar
dat zij in werkelijkheid geboren is te
Berlijn of te Hamburg."
De Duitschcrs waarschuwen natuur
lijk wederkeerig tegen de Fransche en
Belgische berichten.
van Mains naar Dusseldorf is in
vollen gang en bijna voltooid. De
„Stahlhoff" is voor een deel reeds,
nadat de daar gevestigde syndicaten
en directies van ijzergieterijen in al
lerijl hun bureaux hadden ontruimd,
door de Franschen betrokken. Se
dert dient het meer clan 150 kamers
tellende gebouw nog slechts voor be
zettingsdoeleinden.
Intusscben is ook de inkwartiering
in Dusseldorf toegenomen. Er moest
voor 1000 officieren en een groot aan
tal manschappen kwartier worden ge
maakt, waardoor de toch reels groot c
woningnood nog aanzienlijk is toège:
nomen. De opperbevelhebber der
Fransche troepen, generaal Dégouttc,
zal in de eerstkomende dagen van
Mainz naar Dusseldorf verhuizen.
Voor hem is een eigen villa gerequi-
reerd. Verder eischen de bezettings
autoriteiten het verbouwen en de in
richting van een groot aantal par
ticuliere kantoren en eenige hotels ten
dienste der bezetting.
De Franschen krijgen thans
steenkolen en cokes.
Er is Dinsdag een begin gemaakt met
de verlading van cokes van de nieuwe
laadplaats der cokesfabrieken te Blu.
menthal. Niettegenstaande dat hier
mede wordt voortgegaan, hebben de
Duitsche mijnwerkers het werk hervat.
De mijn werd ontruimd door de Fran
schen onmiddellijk na inbeslagneming
van het voor de lading van cokes benoo-
digde spoorwegmateriaal voor smalspoor.
De Duitsche werklieden gaan voort met
de fabricage van cokes, zoodat dc door
de Franschen in beslag genomen hoe.
veelheden voortdurend worden aange
vuld.
Nu is ook het Fransch-Bclgische be.
heer over de spoorwegen in de bezette
gebieden in werking getreden.
Het aantal treinen, dat thans in alle
bezette gebieden loopt, beleckcnt een
merkbare vermeerdering van het gemid
delde van de voorafgaande dagen.
De kolenzendingen worden voortge
zet. Woensdag vertrokken drie treinen
naar Nederland. Voorts vertrok-een aak
met een lading van 1830 ton steenkolen
van Ruhrort naar Rotterdam, met be
stemming'naar Italië.
In verband meb dc weigering van
den gemeenteraad van Dortmund, om
het Qoocüge materieel te leveren voor
de inrichting van een militair hospi
taal te Kastrop, requireerden de Fran
sche autoriteiten de benoodigde arti
kelen bij acht handelaars te Dort
mund, Hiei-bij deden zich geen inci
denten voor.
Dc verhouding tussehen dc bezet-
tiugsautoriteiteu eenerzijds cn dc bur
gerlijke bevolking en hot ambtenaren
corps anderzijds, wordt allengs beter
zoo wordt uit Fransche bron ge
meld.
Nieuwe uitwijzingen.
De burgemeester, Dr. Kalvelage,
en de oudste wethouder, Dr. Lur
ken, werden, zooals gemeld, voor ee
nige dagen uitgewezen- Roth, even
eons wethouder, die als loco-burge
meester fungeerde, ontving een uit
wijzingsbevel.
Den gemeente-ambtenaar Güsgens
trof hetzelfde lot. De familieleden de
zer beide ambtenaren werden mede
uitgewezen.
De Fransche autoriteiten te Dus-
seldorp, hebben JJinsdag 27 Duitsche
douane-ambtenaren gearresteerd en
uitgewezen.
Straf voor sabotage.
Ten gevolge van daden van sabo
tage op de telegraaf- en telefoonlijnen
in de buitenwijken van Dusseldorp,
hebben de Fransche autoriteiten aan
deze stad een boete opgelegd van 20
millioen mark. Dit bedrag werd in
beslag genomen aan de gemeentelijke
kassen.
Togon het Fasoisme.
De „Vorwnevts" kondigt een eensgezind
georganiseerd verzet der socialistische ar
beiders tegen liet Duitsche Fascisme aan.
Het blad verklaart, dat de Socialisten
met het oog op de bloedige politieke
moordaanslagen der Fascisten tegen de
dragers der Republikeinsche gedachte
zich niet kunnen blijven beperken tot de
eot nu toe gevoerde politiek van gelegen-
heidsverzet tegen de Duitsche Fascisten.
De aansl.-g op den spoor
weg bij Montzen.
De „Matïn" meldt uit Aken, dat in
de omgeving dezer stad' een Neder
landsch onderdaan en twee Duitschcrs
ziin aangehouden, die ervan verdacht
worden de bedrijvers te ziin van den
dynamietaanslag, waardoor bii de
.(brug van Montzen, aan de Belgische
grens, de rails werden weggeslagen,
zoodat er bijna een groot ongeluk was
gebeurd. Een der aangehouden Diut-
schers is volgens het Wad de zoon van
den bankier von Mallinckrodt, die
vóór den oorlog te Antwerpen geves
tigd was. Uit papieren, op hen be
vonden. is gebleken, dat zii een op
slagplaats van ontplofbare stoffen
hadden nabij de Nedenandsch-Duit-
sche grens. Hiernaar wordlt' thans g'e-
zoeht. De Duitsohers behoorden vol
geus de „Matm" tot de organisatie
Consul.
Het spoorwegongeluk bij
Friemersheim.
I-Iet spoorwegongeluk bij Jiïiemersheim
in het bezette Duitsche gebied eischte,
volgens betrouwbare mededeelingeu, meer
slachtoffers, dan door de Franschen werd
gemeld.
Zestig soldaten werden gedood en tot
nu toe meer dan vijftig paarden afge
maakt.
Volgens een telegram uil Bochum wordt
thans eerst bekend, dat op de door de
Franschen gemilitairiseerdo zuidelijke
spoorlijn door ontsporing van een goede
rentrein zeven Fransche spoorwegarbeiders
zijn omgekomen.
Weer een spoorwegongeluk.
Een door Franschen bestuurde trein
is op een kolenwagen bij de gasfabriek
te Ludwigshafen geloopen, waarbij
een groot aantal wagons werden ver
nield, doch geen nienschenlevens ver
loren gingen.
De dader van
den moordaanslag op Smeets
is opgespoord.
Officieel wordt medegedeeld, dat de
Keulsche politie er in is geslaagd,
in den aanslag op Smeets klaarheid
te brengen en de identiteit van den
dader vast te stellen. De naam van
den dader wordt evenwel nog geheim
gehouden, teneinde het verder onder
zoek niet te bemoeilijken. Alleen
wordt medegedeeld, dat de dader een
nog jong persoon is.
De arrestatie is ieder oogenblik te
verwachten.
De gunstige wending in den toe
stand van Smeets houdt aan, zoodat
naar alle waarschijnlijkheid elk ge
vaar voor complicaties geweken .is.
Komen er
teekenen van toe.
nadering?
In verband met-de gewijzigde hou
ding der Duitsche ambtenaren inge
volge de nieuwe instructies van den
uitgewezen regceringspresident Fuclis
te Munster, waarschuwt de correspon
dent van de „Information" te Dussel
dorp, dat het wellicht een dwaling
zou zijn te meenen, dat deze tactiek
de voorbode van een capitulatie zou
zijn.
De „Temps" laat in een hoofdarti
kel dezelfde waarschuwing hooren.
Volgens de „Information" zou
Duitschland, dank zij zulk een samen
werking, nieuwe middelen voor zijn
verzet vinden door den verkoop van
een deel der opgehoopte voorraden.
Behalve geldelijke overwegingen zou
volgens de „Temps" een andere re
den voor de veranderde houding der
Duitsche ambtenaren de wensch zijn
de ontevredenheid der ambtenaren,
die uit hun functie gezet zijn, te kal-
meeren.
Men wijst algemeen op het verschil
in den toon, welken men te Berlijn
hoort en dien in het Roergebied en
waarschuwt voor een niet voldoend
gerechtvaardigd optimisme, dat voor
al wordt gepropageerd door de finan
cieele kringen te New York en Lon
den.
Er zuilen intusscben van Duitschen
kant eenige verklaringen worden af
gelegd.
De Rijksdagcommissie voor Buiten-
landsche aangelegenheden komt, naar
het „Berliner Tageblatt" meldt, jï.s.
Maandag bijeen.
De Rijkskanselier Cuno is naai- Mün
eken vertrokken, nadat hij te voren
aan de fractieleiders uit den Rijksdag
eenige mededeelingcn had gedaan om
trent den inhoud zijner voorgenomen,
rede. Hij zal die reeds hedenavond in
het Münchcner raadhuis houden.
Gaat Amerika nu eindelijk pogen
om Europa uit het moeras te helpen'!
De „Tribuna" verneemt, dat de
Amerikaansche gedelegeerden op het
congres der Internationale Kamer
van Koophandel to Rome als verte
genwoordigers der Amerikaansche
kooplieden cn bankiers Vrijdag a.s.
hun Europeesehen collega's een
praclisch voorstel zullen voorleggen
voor
het economisch en financieel
herstel van Europa,
In geval Frankrijk dit voorstel zou
aanvaarden, zouden de Ver- Staten
niet ongeneigd zijn in eenigerlei vorm
aan het herstel deel to nemen.
Volgens nadere informaties moet
dit bericht een kern van waarheid
bevatten. De Amerikanen zouden be
reid zijn, aan Frankrijk onmiddellijk
de 26 milliard goudmark, welke het
van Duitschland eischt, te verstrek
ken, op voorwaarde, dat Frankrijk
de schadeloosstellingskwestie hierme
de als afgedaan beschouwt en dat En
geland, Frankrijk, België en Italië te
voren deze basis aanvaarden.
Uit Rome wordt aan de Telegrauf
geseind Naar ik verneem, zal op het
congres der Internationr.Je Kamer van
Koophandel een nieuw voorstel tot
oplossing van de kwestie der sehade-
loossteling worden gedaan door den
Amerikaanschen gedelegeerde Tahe.y.
Het voorstel zou op liet volgende
neerkomen
Dc Amerikaansche banken zullen
zich verplichten aan Frankrijk 26
milliard goudmark, contant te beta
len, zijnde het Fransche deel van de
Duitsche schadeloosstelling, op voor
waarde dat Frankrijk de kwestie der
schadeloosstelling dan afgedaan be
schouwt.
Naar ik voorts verneem, zal deze
betaling aan Frankrijk geschieden
uit de opbrengst van de emissie van
obligaties in goudmarken, in Ameri
ka en Frankrijk uit te geven. In
Britsche kringen van neb Congres
wordt echter sterk betwijfeld, of het
wenschelijk is een dergelijk voorstel
daar ter sprake te brengen, te meer
omdat het een veroordeeling van
Frankrijk ten aanzien van zijn actie
in het Roergebied in zich sluit.
Bergmann's voorstellen.
De Berlijnsche vertegenwoordiger
van de Amerikaansche Hearsi-pers, Von
Wiegand, heeft het volgende vernomen
over de Duitsche schadeloosslelliags-
voorstellen, welke indertijd aan staats
secretaris Bergmann zijn meegegeven.
Het geld voor de betaling van de 30
milliard goudmark, welke door Duitsch
land werden aangeboden, zou door mid
del van drie internationale leeningen
worden verkregen, welke door een in
ternationaal bankconsortium zouden
worden overgenomen. De eerste leening
zou 20 milliard goudmark groot zijn er-i
het bedrag daarvan zou onmiddellijk op
rekening vau de schadevergoeding wor
den gestort, teneinde Frankrijk jn bet
bezit van baar geld te stellen. De tweede
internationale leening, groot 5 xniljli-
ard goudmark, zou 5 jaar later worden
opgenomen, terwijl weer 5 jaarlater een
derde leening, eveneens ten bedrage van
s milliard goudmark, zou worden opge
nomen.
De Duitsche industrie en de Duitsche
banken zouden die leeningen garandee
ren.
Von Wiegand verklaart, dat in die
30 milliard goudmark de waarde dei
reeds door Duitschland gedane betalin
gen in baar, steenkool, kleurstoffen, in
beslag genomen Duitsch eigendom, dë
waarde der Saarmijnen enz. niet waren
begrepen. De waarde van dit laatste
tezamen wordt door de Duitsche regec-
ring geschat op 56% milliard goudmark,
waarbij de waarde der vroegere Duit
sche koloniën nog niet is medegerekend.
Aan het Duitsche aanbod van 30 mil
liard goudmark waren dè volgende voor
waarden verbonden Internationale han
delsvrijheid voor Duitschland op de basis
van gelijkheid, geleidelijke terugtrek
king van de bezettingstroepen uit het
Rijnland en terugtrekking van de bezet,
tingstroepen uit Dusseldorf, Duisburg
en Ruhrort.
In het Britsche Lagerhuis stelde Wedg
wood de volgende vragen
ie. Heeft de Fransche regeering aan
de Britsche regeering gevraagd, of
Groot-Brittannië geneigd is zich aan te
sluiten bij maatregelen, welke ten doel
hebben de nakoming door Duitschland
van de bepalingen van het verdrag van
Versailles met betrekkin^ tot
de ontwapening vnn
Duitschland
en de werkzaamheden van de controle
commissie.
2e. Zal de Britsche regeering, met het
oog op haar houding ten opzichte van
de Roeraclie, zich cr van onthouden aan
generaal Bingham, den Britschen verte
genwoordiger in de coptróle-commissie,
opdracht te geven aan de werkzaamhe
den van de commissie deel te nemen?
Bonar Law beantwoordde de eerste
vraag bevestigend, doch de tweede ont
kennend.
Daarop vroeg- Wetdgwood, of gene
raal Bingham aan de werkzaamheden
•an de controle-commissie deelneemt?
Hierop antwoordde Bonar Law bevesti-
gend.-
In antwoord op een andere vraag,
verklaarde Bonar Law dat de kwestie
van een pact inzake militaire waarborgen
door de Fransche on Britsche regeeiin-
gen, sinds de bezetting van het Roer
gebied, officieel nooh officieus is aange
roerd.
Uit Parijs wordt nog geseind
De Raad van Ambassadeurs beeft ken
nis genomen van bet rapport van gene
raal Noliet, betreffende de militaire
contröle-commissic in Duitschland, wel
ke haar werkzaamheden den ïsden Maart^
heeft hervat.
Verspreid nieuws.
UIT RUSLAND.
Do verveIging der geeste
lijken.
In Bet Britsche Iloogeramis liee:|
Lord Curzon, in apt woord op een ojj-
rnerking van den aartsbisschop van
Canterbury, die zijn bezorgdheid uitte
over de arrestatie en de dreigende be
rechting van den aartsbisschop van
Petrograd en vijftien geestelijken, me
degedeeld, dat het proces tot 21 April
is uitgesteld. Er is reden te gelooven,
dat het ware doel van het proces is
materiaal te verschaffen voor anti
christelijk© betoogingen met Paschen.
De Britsche diplomatiek© vertegen
woordiger te Moskou heeft instructie
ontvangen zijn vertoogen ten gunste
der gevangenen voort te zetten, ter
wijl de Britsche regeering allen in
vloed zal aanwenden te hunner gun
ste.
Een eenheidsfront.
Op 18 Maart is te Moskou de eoc.-
rev. partijdag geopend. Er waren 400
gedelegeerden verschenen. In een ver
klaring van het hoofdbestuur cn de
voorstellen der delegaties wordt ge
zegd. dat niet In t 00e op de vorming
van een socialistisch eenheidsfront
met de communisten de ontbinding
der partij noodzakelijk is.
e gezondheidstoestand
van Lenln,
De „Krasn. Gaz." van 14 Maart
geeft de eerste officleele mededeelln-
gen over Lenln'6 toestand^ Dezo re-
geeringsmededeeling luidt:
„Na een korte ziekte, die het vori
ge jaur Mei begon, hervatte de voor
zitter van den Raad van Volkscom
missarissen Wladimir Iljitsj (Lenin)
op 3 October zijn gewone, d.w.z. bij
zonder inspannende bezigheden. Na-
twee maanden kwamen echter de
symptomen van vermoeidheid weer
terug.
Op aandringen van doktoren en
vrienden moest Lenin in December
weer een tijd de leiding neerleggen.
Ze'.fs mocht hij geen bladén lezen, om*
dat de lectuur hiervan te veel van zijn
denkkracht zou eischen. Wel stonden
de doktoren tce, dat hij zich met en
kele vraagstukken bezi.^ hield; zijne
artikelen over het volksonderwijs, de
eoigauisatie der arbeidsinspectie en
an bet Sovjet-apparaat zijn hiervan
de vruchten.
Do behandelende geneoshceren,
prof, Fórster, Kramer en dr. Koshef-
nikof, geloofden, dat de ingetreden
verbetering mogelijk zou maken, dat
Lenin spoedig weer de leiding op zich
kon nemen. Dientengevolge publiceer
de de regeering geen berichten over
zijn gezondheid. In de laatste dagen
is echter een ernstige verergering
van den toestand ingetreden, zoodat
de regeering het noodig acht van nu
af aan mededcelingen over Lenin's
gezondheidstoestand te publiceeren.
De verklaring van Rykof in de bij
eenkomst van den Mosk. Raad is nog
ernstiger. Deze deelt mee. dat, hoewel
er geen levensgevaar is en genezing
mogelijk, de toestand zoo is, dat in
de eerste tijden Lenin de leiding niet
op zich kan nemen. De rechterhand
en het rechterbeen zijn verlamd door
storing in den bloedsomloop. Zijn
geest heeft niet geleden.
DE BINNENLANDSCHE TOESTAND
VAN OOSTENRIJK.
Den buitengewoner! kabinetsraad zal in
zijn a.s. zitting een door den Ministerraad
ontworpen wetsontwerp ovor de samenvoe
ging der ministerial overhandigd wor-
den. Tengevolge biewah zal het ministc
rio van buitenlandsche zaken met het de
partement van den Bondskanselier ver
bonden worden; waarbij het Departement
van Buitenlandsche Zaken zijn eigen mi
nister behoudt, zoolang dc Bondskanse
lier mc-t arbeid overladen is. De ministe
ries van oorlog en Binnenlandsclie Zaken
en die van verkeer en handol worden ver
eenigd.
De Buitengewone Kabinetsraad zal do
ontwerpen over de inkrimping der minis
teries nog voor Paschen afdoen. Over de
daarmee samenhangende kwestie van eox
formeelc ontslagname van het gehcele Ka
hinet of liet aftreden der uittredende mi
nisters is tot nu toe nog geen beslissing
govallen. In ieder geval blijft het Knbinet
Dr. Seipel beslaan. De hier verspreide go
ruchten over de vorming vnn een coalitie-
of een concentratie" Kabinet met liet in
treden der Sociaal 'Demoeraten in de re
geering zijn absoluut zonder grond. Ilicr
gepubliceerde dagbladberichtcn over on
derhandelingen die de oud-minister van
financiën en Christen Sociale afgevaar
digde Dr. Gurtler met de sociaal-democra
ten in partij opdracht zou vocron zijn on
juist.
DE DUITSCHE STAATSHUISHOUDING.
Volgens mededeelingcn in don Duitschen
Rijksdag is het program tot stabiliseering
vau de staatshuishouding tengevolge van
de Fransche bezetting van het Roergebied
en andere Duitsche 'landen in flarden ge
scheurd.
Het totale tekort op de Rijksrekening
bedraagt voor 1922 zeven biüioen mark,
waarvan alleen drie voor de uitvoering van
het Vredesverdrag. Voor het verzet in liet
Roergebied en Rijnland is ecn"billioen uit
gegeven.
DREIGENDE ALGEMEENE STAKING.
In Opper Silezië was de proclamatie van
le algemeeno staking tegen dc geweldda
den van de zelfwcerorganisatie Woensdag
te verwachten.
In vijf mijnen en twee. ijzerfabrieken
wordt reeds eenige dagen.gestaakt- De ar
beiders vau liet Waldenburger bokken,
evenals die uit Poolsch Opper-Silezië, zijn
voornemens zich bij de nlgemeene staking
nan te sluiten. Reeds hadden tussehen de
Rijksregecring en vertegenwoordigers der
werkgevers en arbeiders onderhandelin
gen plaats over de bijlegging van het
conflict.
UIT IERLAND.
Vrees voor aanslagen der
republikeinen.
Het hoofdlbureau der Londensche
politie Beeft een waarschuwing ge
zonden aan alle gasfabrieken en elec-
trische centralen in Londen en omge-
.•ing om on haar hoede te zijn tegen
aanslagen van de zijde der lersche re
nublikeinen. Deze zouden n.l., als
j er wraak od de uitlevering van ver
dachte lersche rebellen door Enge
land. voornemens ziin aanslagen te
Dieuren.
Botsingen tussehen nat.,
soc. en soc.-democraten.
Te Immenstadt in Beieren is het tot
ernstige botsingen gekomen tussehen
nat.-soc. en soc.-dem. Hund'ei-tschaf-
ten. De laatst en schoten met scherpe
Datronen uit infanterie-geweren. Vier
nat.-soc. werden zwaar en twee licht
gewond.
KUNST AAN ALLEN.
Men schinift ons
Zooals bekend is, ziin in verschil
lend© steden yan ons land verenigin
gen Draotisch werkzaam in verbaud
met de kunstzinnig© ontwikkeling van
het volk. Zoo tel', de Amsterdainsche
Kunstkring „Voor Allen" in korten
tijd' reeds nicer dan achtduizend le
den.
Een eigen tijdschrift propageert het
doel dat de Vcreeniging beoogt en lelt
als vaste medewerkers voor tooneel
Ko Arroldivoor muziekSem.
Dresden en Paul Sanders; voor let
terkunde Herman Poortvoor beeld
houwkunst Theo van Reynvoor
huis cn hof Jan Gratama en A. P.
Smits en voor schilderkuns" en kunst
nijverheid Otto van Tussenbroek.
In April wordt opgericht ce Bond
van Vereenigingeu, die de ontwikke
ling van den kunstzin van de menig
te voorstaan. Deze Bond zal alsdan
••vim 10.000 ledei. te-len
In Utrecht heeft zich kort £clcden
'een nieuwe afdceling gevórmd, welke
Inmiddels met veel succes werkzaam
Is.
Ook voor Haarlem worden pogingen
in het werk gesteld om tot de oprich
ting van een dergelijke organisatie te
komen.
Tal van leerzame voordrachten,
muziekuitvoeringen en tooneelvoor-
stellingen zullen alsdan binnen het be
reik komen van hen. die tot heden om
geldelijk© redenen daarvan verstoken
bleven.
Wij komen od (Tit schoone plan na
der terug. Wie er voor gevoelt ©n wie
mee wil doen rnclde zich schriftelijk
met opgave van volledig adres bij
don lieer Otti> van Tussenbroek, al
hier. Deze opcave bindt tot nie's. doch
men ontvangt alsdan een oproeping
tot een te belegocn vergadering, in
verband met dc stichting ccner Haar-
lemsche afdeeling.
Wil inon in brcede lagen bereiken
hetgeen als verheven beginsel wordt
voorgestaan, dan zal in deze tiiden
van kentering de medewerking van
allen noodig en onmisbaar zijn.
DE SPAARNESTICHTING.
Zooals in ons raadsvcrslag to lozen staat,
is Woensdag in den Raad besloten bet
voorstel van B. en \V„ subsidie to gevoa
aan den cursus in maucnvlochtcii en
borstclinaken van de Spaar nest ichting
voor oud-leerlingen der Buitengewone
School (voor ouderwijs nan achterlijk©
kinderen) nan te houden.
Het is bekend, dat dc Spaarncstichting
tot de Kerstvncaiitio 1922 heeft doorge
werkt, maar toen hot bijltjo er bij heeft
moeten neerleggen, omdat er geen geld
meer was. En als de gemeente geen subsi
die geeft, zal de geheel© stichting wel op
geheven moeten worden, tenzij de ge
meente haar werk zou willen overnemen,
waartegen het bestuur geen bezwaar zou
hebben.
Wij hebben indertijd een uitvoerige be
schrijving van het work dor Spaarncstich
ting gegeven, die zooals wij toen meldden,
eenige lokalen van het Proveniershuis tot
haar beschikking had, om daar oud-leer
lingen van de Buitengowone School (nl. do
zéér achterlijken, do z.g. imbecillcn) werk
te vorschaffen. De jongens werden daar
bozig gehouden met mattenvlechtcn cii
vooral borste.lmaken, waren dus zoodoen
de (ook tot grooto voldoening van de
ouders) „van de straat" en verdienden een
kleine som, varieerende tussehen twee en
ijf gulden per week. De jongens kwamen
op de borstel makerij op ongeveer dertien-
jarigen leeftijd; de oudste was 23 jaar-
Raar aanleiding van het raadsbesluit
lot aanhouding hadden wij een kort on
derhoud met den heer L. Broekhuizen,
voorzitter der Spannicsliehling en hoofd
der Buitijgewone School.
Do heer Brockhuizenn zeide ons het zeer
te betreuren dat do Raad het rapport van
do Raadscommissie inzake den „Nazorg"
wil afwachten, daar het nog wel drie
maanden kan duren als dit verschrijnL
Voorts is er in den Raad geklaagd dat de
twee onderwijzers, die aan den cursus les
geven van den omgang met achterlijke
leerlingen geen „slag" hebben. Wij vroe
gen don heer Broekhuizen, of deze klacht
gegrond is. Hij antwoordde ons: „Die twee
onderwijzers zijn borstolmnkcrs cn geen
onderwijzers van beioep zoodat zij, wat
Jen omgang met de jongens betreft, nog
hebben moeten loeren, zooals trouwens
een onderwijzer, die pas in do school komt
óók moet loeren. Maar ik zou niet gaarne
durven beweren, dat zij ongeschikt zijn,
,1 is de een geschikter dan de under: ik
•ind daarentegen dat zo heel wat hebben
gepresteerd, Bovendien: gewone onderwij
zers zouden aan dezen cursus niet op hun
plaats zijn, want het betreft hier uitslul-
iid vakwerk, waarin het moet goge-
;n worden door vaklied en."
Dat eenige leerlingen van den cursus
rundsleden bezocht liebbcn (waarover in
den Raad is geklaagd) nohtto de heer
Broekhuizen ook zeer vorkoord. Dit is
geheel buiten zijn Weten gebeurd; op
dracht is er niet voor gegeven. Misschien
hebben enkele ouders die leerlingen er
toe aangezet.
Uit het bovenstaande blijkt wel dat de
Spnarnestichting, zij het dan gedurende
korten tijd, zeer nuttigen arbeid hooft ver
richt en dat het zeer te betreuren zou zijn,
als die nrbeid niet op de een of ondere
wijze werd voortgezet.
Het Tooneel
D o g' o e <1 k o o p c Voor
stellingen van het
Tooneelverbond.
Men lean de afdeeling Haarlem van
het Toon edl verbond zeker niet gemis
aan initiatief verwijten. Dezo naar
ik meen jongste afdeeling is een
der meest bloeiende in het land en
staat, wat het aantal leden betreft,
tegenwoordig dan -ook in dc voorste
rij. Zij heeft dien bloei ongetwijfeld in
de eerste plaats te danken aan de in.
stelling van de zoogenaamde „twee-
guildens-voonstellingen". Men wordt
nu eenmaal niet dan bij llooge uit
zondering lid van hot Toonoélvorbond
enkel en alleen om het streven van het
Verbond te steunen. Ik heb nog nooit
een circulaire „tot opwekking" van
het Tooneelverbond gelezen, waarin
niet met nadruk gewezen werd op de
groote voordeelen, welke dat lidmaat
schap aanbiedt, namelijk dc gratis-
voorstelling cn de toezending van het
maandblad „Het Tooneel"; het eigen
lijke doel van het Verbond hing er
altijd als een staartje bij.
De Haarlemeehe afdeeling heeft in
dertijd volkomen terecht inge
zien, dat een gratis d tie t toni ton voor
stelling en het maandschrift liet Too
neel niet voldoende lokaas waren om
een groot aantal leden te trekken rn
zij heeft toen de proef genomen met
goedkoope voorstellingen, waarmee
zij ©en voorbeeld gaf aan alle andere
afdeclingcn in het, land. Dat was een
daad van durf, want het was vooruit
.niet te zeggen, of de goedkoope voor
stellingen voldoende rendabel zouden
blijken te zijn. De onkosten waren
zeer hoog en alleen bij voldoende en
blijvende belangstelling van het pu
bliek zouden do inkomsten do uitga
ven kunnen dekken. Het eerste jaar
heeft dan ook allerminst winst opgo-
leverd cn men zou met het organisc*»-
ron van dc goedkoope voorstellingen
na de teleurstellende resultaten van
dat proefjaar zeker niet hebben kun-
ion doorgaan, wanneer eenigo bc-
duupsk'den zich niet vooraf persoon
lijk voor het verlies aansprakelijk had
den gesteld.
et tweede jaar bracht betere re
sultaten, wat voornamelijk te danken
is geweest aan de zeer gelukkig© keuze
der' stukken. Het Bestuur ging toen
