OM ONS HEEN GOEDE VRIJDAG 40e Jaargang No. 12203 Verschijn! dage'ijks, behalve op Zon- en Feestdagen WOENSDAG 28 MAART 192» HAARLEM'S DAGBLAD ABONNEMENTEN por 3 maanden Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd I ADVERTENTIEN Van 1—5 regels f 1.75 iedere regel meer 35 Cts. Reclames 60 Cts per regel. BIJ is (kom der gemeente) 13.57l/i- Franco per post door Nederland f3.87l/„ Afzonderlijke nummers f0.15. Geil- abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en aanbod van 1—4 rege'« 60 Ct« lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f 0.677»franco per post 10.65. Po*t Gir# 33S10. p«T plaatsing, elke regel meer 15 Cts. A contant; bulten het Arrondissement dubbele prijs. Uitgave der N.V. Lourena Coster, Direoteur-Hooldredacteur J. C. PEEREBOOM, Telofoen 3082 Ij Directie en Administratie: Croote Houtstraat 83. Teleloonnrs. Redactie 600 en Administratle724 BIJKANTOOR voor Santpoort, Vclsert, Velseroerd, Hijkeroog, IJmuiden, Bevervijk enz. DR1EHU1ZERKERKWEG 2, VEL8EN, TELEFOON 352> DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN. EERSTE BLAD Heden. WOENSDAG 28 MAART. Gemeentelijke Concertzaal: Buiten- eewoon concert Haarl. Orkest Ver., 8 uur. Schouwburg Jansweg: Filmavond der afdoeling Haarlem en Omstreken van de Vereeniging „Nederlandsch Fa brikaat", 8 uur. Remonstrantsche Kerk: Lezing voor de Orde van de Ster in het Oosten, 8 uur. Café Brinkmann: Buitengewone le denvergadering der Haarlemsche Bach vereeniging, half vijf. Hotel Lion d'Or: algemeene verga dering van aandeelhouders der N. V. Maatschappij tot exploitatie van on roerende goederen „Door Eendracht Sterk", te Schoten, 8 uur. Kunsthandel F. H. Smit. Groote Houtstraat 69Tentoonstelling van schilderijen, door K. A. van Eek, io—6 uur. Tea-room Luxor Theater, Groote Houtstraat: 's middags 3.305.30 en 's avonds 811 uur: Concert. Cinema Palace FoverMiddag- en Avondconcert ..305.30 en 811 uur. Bioscoopvoorstellingen. Bloemen daal. Tentoonstel ling in Hotel „Vreeburg" door Jan Teders betreffende de economische huishouding en hare toepassing. Te half vtcr voordracht over het gebruik van electriciteit in de huishouding. Te 8 uur: Demonstratie van het elec- trisch koken. DONDERDAG 20 MAART. Stadsschouwburg, Wilsonsp'eiji: Tournee Rika Hoppsr me" ..Opstan dins" 8 uur. Bovenzaal van ..De Kroon"Ver gadering van de ,-fdeeling Haarlem en Omstreken. Nel. Boiul voor Zie- kenver-s'egini» hr.'f negen. KunsUinndcl F H. Smit, Groote Houtstraat o Teniocnstfi'-'nq: van schilderijen, door K. A. van Eek, jo6 uur. Tea room Luxor Theater. Groote Houlstraai: 's middugó 3.3'J- 5.3U en "iavuiids 8-ii uur Cancer-. Cinema Pnlace tover: Middag en Avondconcert 3.30 5 30 en 8—11 uur Cinema-Dalace. Groote Houtstraat Bioscoopvoorstelling. 8 uur. Schouwburg 'e a ui, Gr Markt Uioscoopvooivtelhng, 8 uur. Luxui Theater, Groote Houtstraat Bioscoopvoorstelling, S uur. Scala-Theater KI Houtstraat 77: Bioscoopvoorstelling, 8 uur. Blocmendaal: Tentoonstel- l.nc in Moto! ..Vreeburg" door Jan Teders, betreffende de economische huishouding en hare toepassing. Te drie uur voordracht over het gebruik van cas in de h- 'sJioudfng met de mon*! rat ios. Te 8 uur demonstratie van het koken on ga*. C OhragüOi( rfufmkoweoevvwoerTa .pf.DizOnp.ooCagmuodeij No. 3166 F. L. Nix 70 jaar. „Heb j'o geld?" woog de Secretaris van den voogdijraad, de hoer F. L. Nix, toen ik hem Dinsdag op zijn bu reau aan de Gedempte Oude Gracht bezocht. Om geen misverstand to veroorza ken: hij vroeg 'het niet aan mij, maar aan een opgewekten Rijksveldwachter, die even na mij was binnengekomen. „Gefld of de kinderen wakker", schertste dc veldwachter, „ja me neer en hij diepte wat papier uit zijn zakken op. „Anders nog iets?" „De kinderen van X zijn verspreid" „Gaat het goed bij de familie?" „Ja, hij maakte een bec-tje poppe- kast, ik heb gozeid; als hij lastig is. smijt hem de deur maar uit". En zoo zat ik dan, vóórdat er nog iets gevraagd of gezegd was, over het doel, waarvoor ik kwam, midden in de zaktn van den Voogdijraad. Tragi sche dingen, moeilijke dingen, aange name resultaten dikwijls, teleurstel lingen natuurlijk ook wel. „Wat is dat voor gold?" vroeg ik. ,.Van mensaben, aan wie de kinde ren ontnomen zijn en die in hun on derhoud moeten bijdragen" „En komt dat binnen?" vroeg ik, wat ongeloovlg „Zeker, desnoods door loonbeslag bij den werkgever" Maar niet alleen met ontzetting uit ot ontheffing van ouderlijke macht en voogdij bemoeit zich de Voogdij raad; zij is ook de tusschenpersoon in gevallen van onderhoudsplicht na echtscheiding, in vergoedingen, die be trekking hebben op onderzoek naar bet vaderschap. En wat. daarbii komt kijken! „Negen cn negeotie brieven zijn ingekomen in 14 dagen", vertelt mij de heer Nix. „en dat is nog niet eens veel: het is wel 195 geweest, in drie weken". Er wordt mij het regieW van uitgaande stukken getoond: 575 In nog geen drie maanden. En nlles keurig aangeteekend en bijgehouden, registers, dossiers, onmiddellijk na elke vergadering van den Voogdijraad aangelegd of bijgevuld. Ja, daar gaat wat om op dat stille kantoor aan de Gedempte Oude Gracht, waar buiten de rechtstreeks belanghebbenden, de rechtbank en den kantonrechter, zoo weinig men sehen van afweten. In liet afgedoopen jaar werden in 21 vergaderingen van den voogdijraad 403 gevallen behan deld: 355, die tot ontzetting of onthef fing va den voogdij konden leiden. In het golieel werden 48 kinderen gedu rende dit jaar door tusschenkomst van den Voogdijraad verzorgd: door ver- cenigingen en gestichten, particulie ren, familieleden, en armbesturen. Moeilijk werk en dat bovendien nog zoo zuinig mogelijk gebeuren moet. „F.r wordt veelal getracht, deze kin deren na schorsing bij familie ge plaatst te krijgen, die dan meestal tot aan de uitspraak van het vonnis, deze kinderen zonder oenige vergoe ding verzorgen Het ie ons op deze wijze volukt, op de uitgaven voor het Rijk bélengrijk te bezuiniger., zoodat het totaal der uitgaven over 1920 be dragend 7549.70, over 1921 slechts be droeg 5083.89 en over 1922 terugliep tot ongeveer 4900." En het innen van dc verschuldigde golden gaat niet gemakkelijk. Er zijn uit de voogdij ontzette vaders zwer vende, of in de gevangenis, of ziek of v.cikloos. Een is er naar Amerika vertrokken. Die beta dt m t cclieei niet meer. „Maar". zec( (ie heer Nix, terwijl I wij over al deze dingen zitten te pra ten, „het ontzetten vnn ouders uit de ouderlijke macht kan natuurlijk nooit het doel zijn, veel moor om de kinde den in het gezin te laten en zood en- de de familie in stand te houden. Dit is bijwerk, dat eigenlijk mooier is, dan het werk zelf. De menschen be wegen om zich te beteren, de redenen tot ontzetting zoo wegnemen dó.t is het aangenaamste!" den". Ik vraag, wat er onder bijzon dere aanvragen wordt verstaan. „Ver zoeken om gereedschappen, werklaar- zen, kielen en broeken, noodzakelijke meubelen, als ledikanten in de gezin nen. Ja. cr wordt met toewijding ge werkt in het Burgerlijk Armbestuur". Als wij letten on den datum van aankomst. 22 Maart 1899, dan zal de heer Nix binnen een jaar een kwart eeuw lang lid van het Burgerlijk Armbestuur geweest zijn. Tot zoover wat :k van den heer Nix vernam. Het is niet vee', want Nix is een bescheiden man. die zonder oohef r.'Ï!' kalmen weg gnat. Maar 'oen ik «iicrzrifden middag Mr. P. Tieenk Willink, voorzitter van den Voogdijraad, ontmoette, kreeg ik gele genheid deze sobere inededeeüneen aan te vullen. ..Toen Mr. Thie' de functie neer legde en inii vroeg, die over te nemen, zag ik daar wel tegen <n>- Tliicl zei: ..ie kriist zoo'n voortreffeliiken secre t. r.s. ie ruit er nie s anders dan ple zier vaa hebben." Dat is voor nnj aanleiding geweest om het voorzitter schap od mii te nemen en mijn ver wachtingen van den secretaris zijn in e.k opzicht in vervulling gegaan. On ze samenwerking is zoo aangenaam als maar denkbaar is. ook omdat hij het z o waardeer wanneer óo voor zitter zich met de zaken bemoeit. Als ik een* wenk geef of een opmerking maak. dan zegt lui „ik vind hel pret tig. dat u de zaken zoo nauwkeurig controleert." Met bui engewonen tact- weet hij de menschen tot hun plicht te bren gen in gevallen, waarin de wet te kort schiet, bijvoorbeeld door een man le bewegen te betalen voor de vrouw en kinderen die liii ver aten heeft. Ziin acminis ratio is keurig in orde Meermalen ziin belangstellenden uit andere gemeenten daarnaar komen lriiken. Hij is niet zoozeer de ambte naar van den Voogdiiraad, maar de medewerker, de meest geroutineerd,'e eu geoutilleerde. En wat hem voor dit werk zoo buitengewoon geschikt maakt, is dat hii zoo on zaghik veel houdt vaa kinderen. Als liii een troep ie als het ware uit liet vuil opraapt, dan kan hii met verrukking vertel len „dat derde, och, dat was een schot, een dot van een kind." Neen, he'. ambt lic-eft hem niet verstrakt of verstijfd zoo oud als hii is en na al ziin ervaring laat hii nog meerma len ziin goeie hart spreken en geeft uit ziin eigen zak." Zoo snrok de voor? tier van den Voogdread over den secretaris. En hii voeg 'e er aan toe - „dat. is niet al leen mini persoonlijk oordeel, maar ook de meening van den Voogdijraad in zijn geheel Er is dus. zou il: zeggen, reden vnojr den lieer Nix, om Zondag 1 April zijn ïüiten verjaardag te vieren. Vooral omdat lui nog in alle opzich- 'en tot het werken m deze drukke taak in staat is. J. C. P. Maar waarom is er op dit oogen- blik aanleiding, iets te zeggen over de taak van den Voogdijraad.' Omdat de Secreians van den raad, de heer F. L. Nix. op Zondag 1 April n.s. zeven tig jaar oud wordt. Kent u hem niet? Och, jawel, de groote man. die ook op dc koudste oagen over Haarlems straten gaat zonder hoed, zonder over jas ol handschoenen, i 1 ij heeft dat allemaal niet noodig. Zijn helooning is een weelderige witte haardos, met verslikt door hoofddeksels, zooals hij ons. Eu ziek schijnt hij er ook niet van te worden. Een Sibeiier van aan leg. zou men zeggen, ofschoon hij zijn jonge juren heeft doorgebracht in veel warmer klimaat. Op 13 Juli 1869 neemt Ferdinand Louis Nix a!s vrijwilliger' dienst hij' het Indische leger, is' er weldra, kor poraal titulair, korporaal, sergeant, bereikt den l'Jden December 1874 den officiersrang als 2don luitenant. Drie jaar later wordt luj bevorderd tot eersten luitenant in 1888 tot kapitein en 24 Juni 1895 eervol, op verzoek, uit 's lands dienst ontslagen, mei recht op pensioen. Ziehier een eorvolle staat van dienst. In 1876 cn 1877, 1S89, 1890 en 1891 neemt hij deel aan krijgsverrich tingen tegen Atjeh, ontvangt het eere- t eek en voor belangrijke krijgsbedrij ven en het öiulcrsrheidingsterken voor langduriger! Nedrrlnndsclicn dienst als officier. Maar met zijn ponsioncering is zijn werk in de wereld niet nfgcloopen. Hij vviidt zich aan de phllantropie. In 1899 wordt hij benoemd tot lid van het Burgorltjk Armbestuur, «lus in een i.jd teen ii t ink van «ia! Dolk - i cel- Toen hij die functie eenuen liid waar genomen had, werd hij uitgenoodigd als voorzitter op te treden. Dat bleef hij totdat door een verandering in de organisatie het presidium op een van de wethouders overging. „Dit werk", veriellhu n»ijk „sluit aan t> j dat voor den Voordurend e-i „Wat ten prachtig vvoor!" zegt A. .oi ziju hJUtmun li. Kijkt verrukt rond naar de blauwe luent en de hel dere zon en haalt eens diep adem, om al dat heerlijks in te zuigen. „Buitengewoon", zegt B. „Als we dat maar niet moeten bezuren' A. ziet de tram aankomen en draaft naar de halte. Hij kan over dat niooie weer maar niet uitgepraat raken. „Wat een mooie dag! zegt hij tot den conducteur. „Als 't maar zoo blijft", antwoordt de conducteur bezorgd, „verleden jaar was t net zoo en wat hebben we een slechten zomer ge had!" A. voelt zijn genot gedempt door dat pessimisme van den volgenden da^r en als hij s avonds thuis zit. en toevallig een stukje papier onder de hand heeft, rijmt hij liet volgende: Wij leven vandaag en wij leven niet morgen. Laat iedre dag zelf voor zijn aan genaams zorgen, Dus grijp wat je hebt en geniet van het heden, Want morgen is vandaag jo toch immers ontgleden! Geniet van de zon, die vandaag voor jc schijnt, En denk niet benauwd, dat ze morgen verdwijnt, Het is uitgesloten, dat je ooit geniet, Wanneer je maar tobt over zorg in 't verschiet. Stadsnieuws i h-t HEROPENING R IJ W1 ELI IA NI) EL. Heden wordt de handel in rijwie len en motor van den heer J. Swiialf in het geheel verbouwde perceol Kruis straat 11 geopend. Daarvoor was zaak aan de Kruisstraat 43 gevestigd. Dc geve! trekt door zijn fraaie uit voering de aandacht van menigen voorbijgang:r- Ook het interieur vol doet aan alle eisctien van smaak en moderne inrichting. De naar de ebchen des tijds ingerichte werkplaats is ruim en frisch terwijl in de etalage- ruimte een keur van rijwielen eji mo toren wordt tentoongesteld. Een keu rige verlichting verhoogt het aspect Ook is er centrale verwarming. Aan de zaak is een automobielhan del verbonden ernigo soorten ziin nan den ingang Ridders'.raat trnto' nee- s: ld. De gelioele inrichting getuigt van SCHILDERIJEN DOOR K. A. VAN ECK IN DEN KUNSTHANDEL SMIT. Indien mijn geheugen mij niet be driegt, is de heer Van Eek teeken- loeraar in Don Haag. Zeker is dat ik eenigen tijd geleden graphisch werk van hern in een kleinen Haagschen kunsthandel gecxpo:eerd vond. En zoo de heer Van Eek geen teeken- leeraar is, never mind hij zou het kunnen wezen. Zoo een die graag spreekt van „wij, or listen" enz. Bo vendien schijnt hij het benijdenswaar- dig voorrecht te hebben in dezen ijd even zeldzaam als benijdbaar, an liet steuncomité met rust te kun nen laten: zijn gansche expositie ziet er met fonkelnieuwe lijsten keurig verzorgd uit. De eerste indruk is er een van materieeler. welstand. Voor een gemis aan artistieke welstandlg- heid, voor een tekort in de kas aan innerlijke beteekenis, zijn nog geen steuncomitó's opgericht. Ze zijn onge twijfeld in de maak, want er zijn nog ontzaggelijk vele personen die nog nimmer in een commissie of sub-com- sie gezeten hebben en het nuttig effect zal van beide categorieën het- zelfde zijn: twijfelachtig. Zoo ik af dwaal van mijn voorwerp is het een einig de schuld van den heer Smit die mij, als verslaggever, zoo een bui tengewoon genoegen zou doen indien hij "nu hierna eens een expositie ar rangeerde van een werkelijk bclaug- urtist, oud uf modern, om hel even. Hij weet, ben altijd juicheiis- bereu! maar, ix zeg hem dit in ver trouwen, een hartelijke waardeering van iets dat werklijk mooi is seiirijf ik in zes maal zoo weinig tijd als de irzichtige, ik-wil-niet-graae-kwet- recensie, dre hier veelal mijn deel ..dt. En ik word niet per uur, doch per stukje betaald. Doch dit moet on der ons blijven. Keeren wu tot den heer Van Eek te rug, en trachten eerst onze bezwaren te formuleeren, dan moet allereerst gezegcl zijn, dat diens werk wel kleu- maar niet van een schoone kleur De kleur is rauw. Een lucht van kogeltjcsbhiuw staat als' een plank boven een landschap, er is geen ruim te tn zoo'n lucht voor een vogel om door te vliegen: hij zou zijn snavel stouten. Dan zijn er rose-fondantkleu- ren naast giftige groenen die pijn doen en ze zijn er gedachteloos, zon der verband neergezet. De schilder wijze is dilettanterig en met die be paalde zelfingenomenheid den dilet tant vaak eigen en die ook absoluut niet hinderlijk is zoolang h j voor zijn productie niet de geheele machi ne. publiek, pers en handelaar in be weging wcnscht te zetten. Over het algemeen moest men daar wat min der rap mee zijn, ae Qualiteit zou er ainchl op verbeteren. at iiu d.e rauwe kleuroydracht betreit, zou men unj op «o.nmige I ranste jong-..on auimen w.usu uie scxiijuoaar nus ue.g-ui.-oi uoen tn toch hoog auiigescur<*»eu staan. Ik denk aan Ltiiiio hij voorbeeld. Maar i.oev.e! mijn voorkeur aten kant nitt ungual heb >k daar toch al tijd ecu groote mate van technisch kunnen cn eau aangeboren gevoel voor evenwicht ook m dissou neerende kleurcombinaties kunnen waarneer Men kau daarvan houden of niet, maar zwak zjn die lieden allerminst. Gaan w ij nu op zoek naar wat wij in den heer an Eek waardeeren kun nen, dan vinden wij in een oud stil leven met oranje tulpen een aange name bescheidenheid, die niet zonder fijnheid is. .22) In een groot Duinland schap (1) is datzelfde. A an het latere werk is don No. 15 en 16 Boschrand, boomen en duinen, het meest te waar deeren en heeft een werkje met vis- schersbooten \8) een prettige openheid. Veel werk wordt, op flinke» afstand gezien, meer gebonden. Het lijkt dan minder aarzelend, doch in feite blijft het natuurlijk zooals het zich op de hand gezien, openbaart. Het is al weer best mogelijk dat ik mij vergis, maar het zou kunnen zijn dat de heer Van Eek zich te zeer voor den buiten kant van het schildersvak interes seert. Het is, geloof ik, geen onaar dig bedrijf, maar kunst die wat was, werd juist gemaakt door menschen die om hun kunst lijden en verduren wilden. Ik zie gelukkig voor hem in den hoer Van Eek geen martelaar, lhj noemt het zelf ook zoo zwaar niet. Als een pientere koopman laat hij op zijn invitatie een stuk recensie uit den Nieuwen Rotterdammer afdrukken: „Forsclt en goed. De kleur staat in eens mot leven bezield voor ons" dat is nu prompt contrarie aan wat ik zooeven de eer had te betoogen. De lezers mogen het daarom zelf nu maar eens gaan uitzoeken. Misschien wordt door die controversie juist de belang stelling voor deze expositie gewekt. En dat is voor den exposant van /neer waarde, dan tc weten wie er gcliik heeft. J. II. DE BO IS. 27 Maart '28. GYSBERT JAPICX. De vereeniging Frysk Selskip Gys bert Japicx hield Dinsdagavond ir den Schouwburg aan den Jansweg een „bütengcwoune gearkomsie". Wel was de bijeenkomst buitengewoon. In den regel toch wordt tweemaal in een winterhalfjaar in den Schouw burg een tooneelvoorstelLing gege Nu was Ds. De Stoppelaar van Warga uitgenoodigd om een voor dracht te houden als inleiding en toe lichting van do door hem te vertoo- nen film over „1: Fiyske fe". „Moai Frymi" cn „Winter Do film werd Op den Goeden Vrijdag, 30 Maart, VERSCHIJNTONSBLAD NIET Wij verzoeken derhalve vriendelijk, ons de Advertentiën voor het nummer van Zaterdag (het nummer voor Paschen) vroeger toe te zenden dan anders, uiterlijk Donderdagavond vóór zes uur. De plaatsing van advertentiën van eenigen omvang, die later in ons bezit komen, kunnen wij niet garandeeren. DE ADMINISTRATIE. erleende, spreekt van zelf. ^Dit koor zette na de opening door den voorzitter den avond in met „De Fries om Lteas en „Needrichheit Als men in aanmerking neemt dat „Frisia" te kampen iiecft met een voortdurende wisseling van leden, dwingt, wat de heer Post met dit koor bereikt, respect af. 't Was vreemd, dat toen eerst het Frjsk l'olksliet staande gezongen werd; 't kwam zeker door het be ginnen al om half acht. Toen kwam Ds. De Stoppelaar voor de, lessenaar om te getuigen van zijn liefde voor het mooie, oude laud, mooi door zijn geschiedenis, mooi door zijn weiden en heidon, door zijn bosscha» cn meren, door het gezang en gekweel van zijn vogels, zijn knus se zandpaadjes niet de l.leine boer derijtjes. Maar niet alleen inooi door don eenvoud van dc „wouden" vooral ook door den weeldorigen overvloed van dc greidhoek, de streek van Fries- s roem en eerctiet stamboeKvoe- en moet Ds. De Stoppelaar hoo- i vertellen van do najaarsKeuriug het stamboekvec te Leeuwa. hem huorcu opnoemen ai 'uie na men van ne ncuuouue stieren en koeien uit ucn catalogus van de n» jaarsiccurtug, van uien stamboom an i 1/2 ai. lengte en I Al. breeute oigescnreven, van die vitrine met lGo gouden en zilveren medailles bij Lupv-ius ie Aiaissum, wtens vee over de getieele wereld verspreid is, men v u..t uit dien mond hooren, om o^.ijpen, dat ue zuo bekende liefde vau dc Friezen voor hun „he: telan met zonder grond is. Maar toen de spreker begon over het wetterlan (waterland) toen klonk er iets vau enthousiasme in de stem van dien ïratuuniiinueRden Fries. Hij kwam woorden te kort om ons te schilderen ae schoonheid van de c ue dorpen, de meren, de wijde, v. ij cc vlakken, bij zonueschpn cn m dc glinstering van de maan, in de ze:i- g.ng van de" lelie zomerwarmte en onder de gecsehng van stormvlagen, t ls niet noodig te reizen naar^ de Noordpool of naar het verre Zui den in «ie stille eenzaamheid tus schen de Friesdhe meren beseft men evengoed dat ,,de heem len Gods eere "verkonden". Daar i" die poeren en petten leert men dc geschiedenis van de planton cn dieren in hun eeu wigen strijd om het bestaan. i-.n dan de vogelsEn onder die vogels, als de meest kenmerkende vuur bet r ricscho landschap, de kie vit ïen slotte Friesland in de" winter met zijn vermaken van prijsmtdeelen, dansen en vrijerij, met zijn helden op dc schaats, wier namen aan jong cu oud bekend zijn. Al dat moois liet Ds. De Stoppe laar ons zien op de film om inede daardoor ons uit te noodigen, dat mooie laud te komen bezoeken, nu daar de natuur weer ontwaakt, nu het gejubel van de grutto's en turc luurs klinkt ovcr dc velden, ou de kie vit in wilde buitelingen zijn levens blijheid demonstreert- De film toonde eerst het prachtige stamboekvee op de markt en thuis, b de boerderijen in het veld we za gen de keuring door den veearts, de controle van Je melk, een hcelc rij afstammelingen van den bekenden stamboekstier Albert. Maar daar na een schitterende rij beelden tnooi Friesland, het vogelleven, de zcilsport. Spontaan klonken toen op de Friesche santjes. Tot slot eerst wrnterwille (winte genoegen) te Leeuw-arden p" toe^i een ringrijderij op de Wilhelminabaan. De film viel buitengewoon in den smaak van do talrijke F'riezen. zoo als het applaus aan het slot bewees. Na de pauze werd door eenigc lc den van net selskip opgevoerd „Iljar jonker" een blijspeÜetje, waarom !:..rtctijk gelachen is. t Werd stekend gespeeld en zooais Dr. 8 pers aan het slot opmerkte paste het precies bij het voorgaande. Do Fno sche boer laat zich niet modernisec ren, en de vrouwen, die het boerach tige zoo onbehouwen en lomp von den, werden belachelijk. "t Was al bij middernacht toen we den schouwburg verliet m om plaats S VN AGOG E Dl E NS TEN. :J. Israel. Gemeente. Vanul 29 Maart 1923: Donderdag: Ta' anicth Bechoriem. Ochtenddienst te 7 uur. Leeroefening na den Ochtenddienst Middag- en Avonddienst te 5A uur. Ochtenddienst te 7 uur. Deze diensten worden in het Ge- mcentegebouw gehouden. Sabbath: Vriidagavonddienst bij den Ingang te G uur. Ochtenddienst te 6.15 uur. Predikatie by den Middagdienst Pesachfeesf: Zaterdagavond: Avond gebed te 7.12 uur. Ochtenddiensten te 8, uur. Middacdiensten te 2 uur. Avonddienst bij het invallen van den nacht. Middendagen. Ochtenddiensten le 7 uur. Avonddiensten Lij het invallen van den nacht. Al de diensten op het Pésachfeest worden ter Synagoge gehouden. Het Tooneel W.it hot levon verwooel, door Hot Schouwtoonool. twintig jujir kan veel veranderen. Nu kunnen wij ons bijna niet meer voorstel len. dat een lendens stuk als „Wal het le- verwoest" hier zou worden verboden. Toch is het nog niet zoo heel lang geleden dat burgcniccs:cr Jhr. Boreel de opvoering „Les Avariés" door een l-'ranschen -p door zijn veto verhinderde. Eu hij de oenige niet. Had zclft de Parijsche suur die anders werkelijk wel wal Iragen kan de opvoering van Brieux' k :a la Ville lumière niet onmogelijk gemaakt? Eerst nadat het Stuk te Brussel Luik was gespeeld en goed was ontvangen werd ook de voorstelling te is toegestaan. •e wonderlijk xijr. soms de beslissm- van den censor! De schunnigste stuk- waarin h-louter te doen ia om hel publiek t© prikkelen, werden te Parijs a ook wel eens nier toegestaan en een erk a!s „Les Avariés", dat een vurig pleidooi is voor verbetering van verkeerde :<kstanden, een wuk. waaruit in bijna ei ken zin waarachtige, groo-.o menschen liefde spreekt, weid geweigerd, enkel en alleen, omdat het openlijk ccn ziekte be handelde, waarover men alleen „bij ge sloten deuren" in het geheim placht to spreken. Juist tegen dat geheimhouden gaat voor een groot deel Brieux' s:njd. De dokter in Les Avariés wijst er bij herhaling cn met nadruk op, hoe veel leed en kwaad daar door alleen is veroorzaakt. En wel heel opmerkelijk was in verband hiermede het verbod van dat stuk. „Wat het loven verwofsT' is een grooL hartstochtelijk beloog. Het Is meer een pleidooi dan een drama. Brieux schreeuwt bet ons tn zijn stuk als het ware tor. dat het publiek io veel in onkunde wordt ge laten cn «ius moet worden opgevoed. Bij Brieux gold nooit «le theorie: „Tart pour l'srt". Deze prediker hnd in zijn stukken altijd iets le zoggen. Dikwijls ook in „Les Avariés" offerde hij zelfs 'do kunst op aan zijn tondenz. Wat hij persoonlijk to zeggen had, was voor hem hoofdzaak. Altijd weer, wanneer ik oen stuk van Brieux zie. krijg ik heel sterk don indruk togenover het werk van een zeer goed, no bel mensch te stauii. De „dokter" in „Wnt het leven verwoest" mot zijn algemeene monsohenliefde is Brieux. Toen ik Ko van Dijk den dokter gisteren hoorde zeg gen: „Wij moeien zoo ver komen rein to blijven en één meisje lief te hebben I" moest ik onwillekeurig glimlachen om dc censors van 20 jaar geleden, die een werk van zoo hooge en reine strekking verboden en de stukken, welke oen propaganda voor le polygamie zijn, rustig toe lieten. Brieux heeft betere drama's geschreven dan „Les Avariés". Dit stuk ik zcida het reeds is niet meer dan «n plei dooi in actie. Ilct houdt dc belangstelling van het publiek vast door het zeer belang rijke onderwerp, dat het behendelL En ook door de warme, waarachtige menschen- 'iefile, die uit heel het stuk spreekt! Wer kelijk dramatisch is Brieux in „Le* Av*. .a's" alleen maar aan het slot van het .wc«-.-,'c -drijf, wanneer de vrouw tot do ontdekking komt, wat haar man haar en haar kind heeft aangedaan. In die zoér.o ondergaan wij de ellende mee, in de - - rige tooneelen luister enwij slechts rm: het dikwijl» zeer interessant© cn alt:;- met overtuiging uitgesproken betoog van Heel dit stuk van Brieux wordt gedragen wot-1 practischcn zin vnn den rag ku niet genoegen I

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1923 | | pagina 1