HAARLEM'S DAGBLAD
Aan de kust van Azuur
Haarlem belegerd.
ZATE1DAQ 23 APRIL 19 3
D&RJE BLAD
Voor ons, die al met ontzag opkijken
naar 17de en iSde eeuwsche geveltjes,
omdat zc zooveel gebounenissen en toe
standen moeten gezien bebben, waarvan
wij ons nauwelijks meer een voorstelling
kunnen maken,is een tijdperk van vijfen
twintig- of vijftigduizend'jaar bijna niet
te bevatten. En dat er nog iets over zou
zijn van zooveel jaren terug, zoodnt we
ons een flauw denkbeeld van de toen
malige wereld kunnen maken, klinkt
onbegrijpelijk. Wan1 wat weten we van
onze Baiaafscbe voorouders van vóór
twintig eeuwen. Ni°' meer dan een paar
Romeinsckc1 schrijvers en onze natio
nale trots van ben hebben gemaaktj
verder absoluut niets.
Maar dat valt meeer zijn bier en
daar overblijfselen uit dien overouden
tijd bewaard, die ons het materieele le
ven van den prae-bistorischen mensch
vrij duidelijk doen kennen, want zijn
buisr?ad was zer eenvoudig, zeer duur
zaam cn daardoor soms tamelijk volle
dig overgebleven' Die gebruiksvoorwer
pen zijn bepaald een moreele steun voor
ons. Want tegenover Grieksche vazen,
altijd mooi van verhouding en lijn, en
geestig van schildering, tegenover keu
kengerei uit Pompei, ach, eigenlijk te-
genovr alle vroegere handwerk van be
gaafde volkeren, voelen we ons wat
onplezierig, want we denken aan ons
fabriekswerk en onze traditie van goeden
smaak, die er door vermoord is Maar
bij het zien van die oudste steenen werk
tuigen en primitieve sieraden kunnen we
weer het gevoel van meerderheid genie
ten, dat bij mcnschen uit een tijd van
vooruitgang behoort op te komen, wan
neer ze staan tegenover de'werken van
het voorgeslacht.
De eerste mcnschen leefden waar
schijnlijk in het quartaire, het vierde,
tijdvak. Drie tijdvakken had de aarde
toen "al c jrgcniaakt zonder menschen.
Als eersto leriode beschouwen de ge
leerden den tijd, dat de aanvankelijk
gloeiende aardmassa al flink was afge
koeld, niaar er nog ^een leven bestond.
In het tweede tijdvak verschijnen de die
ren, maar dieren, die voor ons de won
derlijkste verschijningen zouden ziin
reusachtige reptielen met onuitspreke
lijke namen op -saurus. Soms lieten zc
een cliché van zichzelf achter in een .oen
ontstaand gesteente en zoo zijn ze be
kend geworden. Zo werden in het ter
tiaire tiidperk verdrongen door vogels
en zoogdieren. Daarna kwam de mensch,
een kwaad oogenblik. Volgens Carlyle
is de mensch een dier, dat werktuigen
gebruikt. Inderdaad dit schijnt wel de
beste definitie. Alle andere gaan niet
op. Dier met gevoel? Alle dierenvrien
den zullen toestemmen, dat dieren vaak
fijner besnaard zijn dan heel veel men
schen. Mot verstand? Hm. Een dier,
in staat zijn gevoel onder-woorden te
brengen? Daar lijkt wel iets voor, maar
die begaving is onder ons ook nog niet
zoo algemeen. Een gesprek van iuwe
jongens en mannen is vaak niets dan
een uitstootcn van vloeken, even,zinne
loos geuit als het wau-wau van onze
Fickie in een verveelde bui. We blijven
dus liever bij de werktuigen. Want het
schijnt, dat zelfs apen alleen een werk
tuig gebruiken om een doel te berei
ken, wanneer ze het eerst van mcn
schen hebben afgezien.
Even tc-r linkerzijde van Menton ver
heft zich cén rossigbruine rots bijna
loodrecht uit de zee. Aan zijn voet staat
een druk, helwit Casino, dat ik nooit heb
kunnen zetten bovenop staan wat ge
bouwen; een hotel en het Italiaansche
douanekantoor. Gedeeltelijk er voor, ge-
deeltelijk -er door heen, loopt de kust-
spoorweg naar Genua. Het geheel is
maar al te modern.
bij een diepte van dertig meter oorspron.
I kelijk ruim twintig meter hoog, maar
I door langdurige bewoning en de on
onbekendheid der Hollandsche voor
jaarsschoonmaak, was de bodem wel
veertien meter opgehoogd. In de eerste
plaats met beenderen van den maaltijd.
Soms lijkt de grond v.cl een koek ver
steend been, zoo kwistig waren de restjes
op den grond gegooid. Denk maar niet
aan de lucht in die op de volle zon ge
legen verblijfplaatsen! Verder 'it0cloo
pon zand, asch van da vuren, r?;c t'irjc
baar jaren lang op dezelfde plaats - -s-pi-
aangemaakt, en verder voorwerper, are
verloren waren gegaan tusschcn het vuil
op den grond, of als onbruikbaar ,/eg.
geworpen.
De beenderen zijn zelden heel. Maai
er zijn zulke knappe palacontologcn dat
zc aan een stukje been het hcele dier
herkennen, ook, wat het toppunt lijkt, al
was dal dier hun te voren onbekend. We
weten dus, welke dieren er toen in dia
streken leefden. In het begin van het
quartaire tijdvak, toen het klimaat heet
was, waren de voornaamste olifant, nijl
paard en neushoorn later, toen het veel
kouder werd, verdwenen deze en kwaden
holenbeer, eland, panter, hert, r -ard,
auros, rendier enz. Natuurlijk verb-pea
daar duizenden, jaren over. In 1 dien
lijd bleef ook de industrie niet onver
anderd de vaardigheid nam steeds toe,
zooals blijkt uit de voorwerpen, die des
te ruwer zijn naarmate men dieper graaft.
Want wat zich in de bovenste lagen be
vindt, is er, zooals van zelf preekt, het
laatst bijgekom'en en dus net jongste
onder in zijn de oudste overblijfselen.
Daar het opgraven methodisch gebeurt,
wordt voorzichtig telken» een dunne laag
weggenomen,.de ligging der voorwerpen
aangctcckcnd en alles, zelfs splintertjes
been, onderzoekt men daarna nauwkeu
rig. Zoo heeft een der medewerkende
'geleerden meer dan een millioen been-
fragmenten door zijn handen laten gaan;
stukken, die natuurlijk niet alle evenveel
nieuws te vertellen hadden.
Het eerste werktuig, dat de mensch
gebruikte om te boren of te snijden, zal
wel een bij toeval gevonden scherpe
stccnsplinter zijn geweest. Later trachtte
hij zijn vondst nog wat bruikbaarder te
maken door er met een anderen steen
stukjes af te slaan. Die vroegste, ruw bij
gewerkte messen en punten lijken veel
op toevalligheden en menig stuk is een
reden tot >wist onder de geleerden. Maai
langzamerhand leerde de mensch het
"ics'.e materiaal, vuursteen, kennen, en
erkreeg hij een buitengewone vaardig
heid in liet bewerken ervan.
Er zijn steenen messen, waarvan de
lengte meer dan 20 c.M. is en de dikte
nergens meer dan 1 c.M.
Al mogen we nu glimlachen om het
materiaal, de uitvoering verdient stellig
bewondering en zou door óns misschien
pasf:haar waarde geschat kunnen wor
den, als we zelf eens alleen waren gela
ten mot een stapel steenen en het be
leefde verzoek, ons maar zoo goed moge
lijk te redden. Terwijl we den vorigen
dag bij het inslaan van een spijker een
belangstellende, maar passieve rol speel
den.
Op andere plaatsen zijn uit denzclfaen
iid voorwerpen van rendierhoorn ge-
ronden. Aan de kust der Middellandsche
Zee schijnen de rendieren, hoewel ze er
voorkwamen, toch zeldzaam te zijn ge
weest, te zeldzaam om een rendierhoorn-
industric te scheppen. De bewoners de»
grotten van Menton hebben hun werk
tuigen en wapens alleen van steeD <re-
maakt en misschien van hout, maar
dat verteert in den loop dor eeuwen.
Wat voor bewoners? Ook dat is ccnigs-
zins bekend, want in vele grotten zijn
ook geraamten gevonden, niet door het
toeval daar komen te liggen, maar mei
zorg bijgezet. Men had voor deze doo-
den misschien voorname lieden een
groeve gemaakt, het lijk daarin gelegd
en de kuil weer opgevuld met rood
bruine, ijzerhoudende aarde, die dicht
in de buurt te vinden is. Soms is er al
poging gedaan om het lijk te be
schutten door steenen platen naast eii
boven het hoofd het begin van een
doodkist.
Het doet vreemd aan, die band te
tusschcn ons en de eerste menschen: de
zorg voor de dooden. Er is nog iets
ze met ons gemeen hebben de zucht
naar opschik. Zooals het er nu st
klinkt het wat onvriendelijk; laten
zeggen, dat ook in hen al de liefde voo»
de schoonheid was ontwaakt, maar nog
Maar in de spelonken van die roodc
rots hebben al menschen geleefd in den
tijd, toen de menschheid nog nauwelijks
een geschiedenis had. Bij toeval is dal
de vorige eeuw ontdekt door een paai
voorwerpen, die in die grotten aan de
oppervlakte lagen. Toen ging men na
tuurlijk graven. Wie voor het eerst op
graaft, moet altijd de pokken en mazelen
van dat werk uitzieken vol begeerte
graait hij als een kind naar wat hem
boeit, on trekt zich van de rest niets aan.
Pas als de wetenschap van de spade de
begeerigheid der jeugd heeft weten te
temperen door bezadigd overleg, levert
een opgraving, behalve een oogst van
museumstukken, ook een inzicht in de
opeenvolging van beschavingsperioden
en tal van dingen meer. Men lacht wel
eens om de buitengewone langzaamheid,
waarmee het Egyptische koningsgraf nu
onderzocht wordt. Maar dat is de lach
der onwetendheid. Al zoo vaak hebben
zelfs geleerden uitgeroepen „Hadden
we toen toch maardat ze nu ook
wat heden nog van geen belang schijnt
nauwkeurig nagaan, want morgen zal
het misschien blijken de basis te kun
nen zijn voor een nieuw inzicht in vele
dingen.
Later is cr, vooral door toedoen
den Prins van Monaco, zeer zorgvuldig
gewerkt, maar van de eerste vondsn
weten we dus weinig zekers. Er schijnen
gepolijste steenen voorwerpen bij tc zijn
geweest. Dit zeker te weten, zou van veel
belang zijn, want het steenen tijdperk,
de tijd, vóór de menschen metaal eerst
brons, daarna ijzer, gingen gebru.ken,
verdeelt men weer in tweeën, de palaioli-
thischc periode is die der afgebikte. nog
ongepoliiste voorwerpen; in de neoliti-
schc polijstte men. De neolitischc tijd
loopt door, tot waar het licht der ge
schiedenis al even een onzekere scheme
ring breng', in de duisternis in do on
derste laag van het opgegraven Trojc
'deren. Maar ze moeten cenigszins met in de diepere lagón van ccn paar grotten
gekromde kniecn bobben geloopen. zoo- waren vee] kleinere menschen begraven,
als een nap dat Hat'vertelt htm die onmiskenbaar negereigenschappen
knieschijf wc-, 'n~ was reefts be- vertoonden in bun bouw. schede' en ver
kend en, volgens gewoonte, naar de houdingen. Dit ras was r.og onN-kcnd,
eerste vindplaats dat van Cromagnon ge- daarom noemde m*n het de mensch van
noemd. Ze hebben helaas in de grottcr. Grima'.dï, naar »«d dorpje in dc buurt,
van Menton niet de talentvolle wandtec- liet zijn nie' M'.eeo nege-;, maar boven-
keningen achtergelaten, die elders in dien nog zeer laagstaande negers, het
Frankrijk en Spanje nog van hen be- meest overeenkomende met Australiërs
staan; tcckeningen van hun dieren, vaak en Bosjesmannen. Volgens een knap man
zóó juist gezien, dat weinigen het hun zouden die negers nooit zijn verdreven
thans zouden verbeteren. uit Europa, maar opgegaan in de bevol-
Hct cenige kunstproduct uit deze king, wat verklaarde, dat in Frankrijk
grotten is een leelijk, veeibestreden vrou- en Zuid-Zwitserland sporadisch nog
wenbeeldjc. waarover geleerden elkaar mcnschen voorkomen met een negertype,
heel wat onaangenaams hebben tocge- tc wijten avn hun verre r.ar.-.tcn.
voegd W an' geleerden zijn. als ze niet de Na die medc-deeling ga je daar ook op
hartelijkste cn onbaatzuchtigste vrienden jacht naar negers. Het gaat cr mee ah
zijn, dc meest bittere en achterdochtige met spelen er apenootjes eten eenmaal
vijanden, alleen uit liefde morde weten- begonnen, kun je niet ophoudon nj" ten
schap, en dus moet he* hun vergeven slotte kijk je zelfs je eigen familie a<ïter-
worden. doch tig aan. Begin das liever niet.
Aan h«t ras van Cm -"ngnon bleek
nog oen andci ras te zijn voorafgegaan; J. KOBBE.
den,
a nog s
a bijier
govon-
Maar zoo er al aan de oppervlakte
ncolithisch wcik lag,.het overige be
hoort geheel tot de oudste periode. Er
was in de holen nog al veel te graven
De groolsie grot, dc Barma grande, was
weinig ontwikkeld. Een snoer ruggewer-
vels van een zalm, kleine zceschclpjes,
hertetanden, soms met kleine insnijdin.
gen langs den rand, waren dc wie weet
hoe kostbare en begeerde tooi, die men
liefdevol den dooden had gelaten. Ze
moeten blijkens 'de vindplaats vaak een
haarverssering van schelpjes hebben ge
dragenen ook hun lcndcngordel was
daarmee versierdom den hals was
meestal een ketting van wervels, herte
tanden of schelpen, soms met een groo-
ter schelp als hanger.
Eenmaal vond men er kleine stukjes
ivoor, met insnijdingen versierd. Een
voudig genoeg, maar hoeveel arbeid ver
tegenwoordigt elk van die pronkjes.
Hard ivoor en een steenen mes het
duurde misschien maanden, eer dc ver
vaardiger er oen klaar had.
Alle voorwerpen, die bij dc latere op-
gravingen in de Barma grande zijn ge
vonden heeft Thomas Hanbury laten
onderbrengen in een klein museum aan
den ingang van dc grot. Alleen een paar
skeletten rijr., met glas overdekt, in d«
grot gebleven op de plaats, waar
gevonden zijn. Toen dc eerste skeletten
blootgelegd waren, was men verbaasd
over de grootte ervan. Al metende kwam
men tot menschen van 2.25 M- Late»
brachten meer bezadigde geleerden de
grootte terug op ongeveer t.c.o M.„ v
bii het meten was eerst over net hoofd
gezien, dat de beenderen -.vat in elkaar
sluiten en hun lengten niet zoo maar
opgeteld mochten, worden. Toch nog een
statig ras en evenzeer intelligent en
sterk als groot, zooals blijkt uit hun
omvangrijke schedels cn de zware been-
Koude Decemberdagen, de lucht is 1
betrokken, af en toe een sneeuwhui
Over d'-e wintersche velden hangt een
dichte nevel .alsof natuur de zwakke
stad wil beschermen, haar onttrek
ken aan het oog van den vijand, dic-
haar ondergang zoekt.
Zulüen de inwoners de ramp nog
weten ai te wenden? Door zich te on
derwerpen Maar wie verlaat zich 01
het woord'van due d'Alve? Door zich
te verdedigen? klaar wat vermag een
stadje mot een bevolking, die in aan-
tal achterblijft bii dat barer bele
geraars? De overheid aarzelt, de bur
gers zijn verdeeld, besluiteloosheid bi
let hun maatregelen te nemen.. Ze
zien het onvermijdelijke naderen,
hopen nochtans, dat het aan hen zal
voorbij gaan.
..'s Morgens vroegh is de vraedt-
schnp weder vergadert om resolutie le
geven op een brief. Den. inhout van
dien was dat ct'ie burgemeester^ mits-
gader alle de burgerij® nog genade
stond© te verkrijgen". Zoo schrijft een
onbekende in zijn dagboek op de:i
derden December. Ik blader graag 'n
zoo'n handschrift, waarin de gebeur
tenissen ..van dngh tot èagh" stam
opgeteekend. Niet omdat. het zvh
nooit vergist, maar omdat de sobere
behandeling u menigmaal de dingen
beter doet begriipen. Niemand wist
precies wat de vroedschap besloten
had. en juist die onzekerheid veroor
zaakte ..eon groot verschrikte onder
de gemeente in de stadt. toen eon
drietal leden der regeoring omstreeks
tien uur „sccretekn, dat nauweliks
een burger wisten", in de richting
van Amsterdam vertrokken. De over
heid had het besluit genomen gehei
me onderhandelingen met den vijand
aan te knoopen(burgemeester dc
Yries. Christoffel van Sohagen en de
pensionaris Adriaan van Assendelft,
waren op weg gegaan om dein Frede-
rik voorstellen te doen.Zoti de burge
rij daarin berusten'? En de bevelheb
bers der stad?
Het vertrek van het geZantso'iup
was als een sein voor de vastbe ra'lo
nen om door te lasten. Wigboïd Rip-
perda, de bevelhebber der stad. riep,
uoe dienzedfden dag. de burgers bsi-
een in den stadsdoelen in de G-ari-
huisstraat. dezelfde plaats, waar. vijf
dagen later, Marnix, als vertegen
woordiger van Oranje, het volk zou
toespreken. Ge staat hier dus wel op
historischen grond, en het oogenblik,
waarop de welsprekende man zich
tot dé „vrome en manhaftige bur
gers deser stede" wendt, mwgt co vrij
onder de historische oogenblikken tel
len. Ziin woorden brachten een om
mekeer. zo waren beslissend voor den
verderen gang van zaken. Wat hii
letterlijk gezegd heeft is- niet bekend
de overlevering heeft het gesprokene
stellig uitgebreid' en opgesierd en dus
verzwakt. Ik kan mij althans niet
voorstellen .dat Ripperda onder hel
spreken in Damiate zou aangeland
ziin, zooals een der vele berichtgevers
vermeldt. Hij zal zoover niet "ogaan
ziin, maar zich bepaald hebben tot
„treffelijck© vermaninge", zooals
mijn dagboek hc-t uitdrukt. Onder
den indruk van het oocenblik sprak
hii van de brieven, die genade hc
loofden, indien „die van Haerkm van
stonden aen .en son der eenlgh u.vtstel
met oolmoedt om vergiffenis quamon
bidden." Hii keurde het af. dat d«*
overheid daarop aan 't onderhande
len was gegaan „ongeacht den etdl.
waer bv sv hacr verplicht hebbe aas
de Prince van Orangien, sondir ons
adviis en buyten weten van voorname
burgers, oversje en bevelhebbers." D.t
was inderdaad een fout van de rege?
rina. in zake de overgave der stad ltatl
zij met don bevelhebber moeten over
leggen. En hoe hii hierover daclit.
deelde, hij nu mede„want ick neem
Godt ende menschen tt ehetuvshe, dat
ick voor mii ghenomen hebbe mijn
bloedt tot de laetste druppel toe uyt tc
storten voor de burgherii. en ut lek
mijn leven wil op setten voor de vrij
heid en behoudenis deser stede, by
de uvtcFstc adem'. Onder dc aa.wve-
zigen behoorden ook burgemeester
Stu>ver. dc schout Arent J.msr, fis
Lancelot van Brederode. Indien ook
dezen het woord gevoerd hebben,
zooals ik een enkele maal vermcM
vind. zal het in denzedfden geest zijn
Hot "ligt voor de hand. dat Ripper-
da's woorden grooter iniruk maak-
ten. De cohcole vergadering viel h
bij. en bemoedigd ging ze uiteen,
bevelhebber ,.sich verwondert hel-b
de over de stantvastigheyct der bur
geren en ghsirouwigheyi. van sijn
voick" neen.: aanstonds maatrege
len. Hii schrüft aan tien prins om hem
van den toestand op de hoogte te stel
len en -zendt en bode naar oversteLn-
zarus Muller die mot rijn manschap
pen aan d'm Nieuwendant lag. om
hulp. Den volgenden dag .s het stede-
.iik garnizoen versterkt met enke
le vendels, dn onder bevel stonden
van Jacob St.-enbach Dan opent hij
de van beelden boioofde kerk voor de
Gereformeerden, ei. neemt de heeren
van Schager er van Avsendelft, die
van hun zending naar Amsterdam in
de stad zijn teruggekeerd, gevangen.
Burgemeester de Vries was niet mede
gekomen, hii ontkwam aan de wraak
van zijn verontwaardigde medebur
gers, maar zijn mede-afgevaardigden
werden naar. Delft vervoerd, en zijn
tiaar, schuldig verklaard aan verraad,
onthoofd.
Inmiddels was Marnix te Haarlem
aangekomen, om, op bevel van den
Prins, in overleg met schutterij en
gi'den, deonbetrouwbare regeering
af- te zetten en te vervangen door een
andere samengesteld uit Calvinisten,
voor een deel teruggekeerde ballin
gen. Zitting hamen Nicolaas yan der
liOan. rustig, verdraagzaam, moedig
man, wiens zoon Gcriit. secretaris der
stad, ook als krijgsman lauweren
oogstte. Dan Jol.an van Vliet en
Gerrit Stuyver. beiden na dc* overgave
gevangen genomen, maar uitgewis
seld tegen voorname Spaansche ge
vangenen. A!s vierde burgemeester
werd Pieier Kies aangesteld, bii wien
od dit oogenblik Marnix h,geert. Van
de schepenen werd o.a. Jan van Zu
ren niet herkozen. Na de inneming
dor stad werd liii burgemeester, naar
men zegt heeft hij tal van origiiieele
stukken uit de diagen van het beleg
doen vernietigen. Bii deze verande
ring der regeering werden de oud-bur-
pome esters Quirijn Tnleeïus en Lam-
breoht van Boesveld in hechtenis ge
nomen, onschuldige mannen, wier
namen zulk een droevige vermaard
heid zouden verkrijgen. Zoo was men
dan zeker, dat de regiering voorloo
pt» geen neiging tot overgave zou
iconen. Marnix vertrek nog niet. hij
zou een oog in 't.zoil houden.
Don Frederik. van deze'dingen on
derricht en teleurgesteld in zijn
hoop om de stad docc onderhandeling
in handen te krijgen, nam het besluit
ha-ir onverwijld aan te vallen..^ Die
van Haarlem maakten het hem' aan
vankelijk gemakkelijk. Zc hadden ver
zuimd den diik door te steken, zc
kwamen te laat om met goed gevolg
de schans te Spaarndam te verdedi
gen, ze konden niet méér Vetten, dat
de vijand zich nes-telde in het Lepro
zenhuis. Schermutselingen, uitvallen
heklendad'en aan beide zijden En den
12-k-n Deeember was het voorspel ge
ëindigd. de tragedie kon beginnen.
In 1S73 werd, bii de voormalige Ziil-
poort. een deel der oud-' versterkingen
opgegraven cn gesloopt. Wat de lezer
daarvan 00 onze tcekening ziet, is de
l«:nner.ziide van de Kirderlv.usvest te
genover do Garcnkokeis.-b. b. Rechts
de overblijfselen van de code Pijn-'
toren.
H. E. KNAPPERT.
der Nedévlandsohe delegatie was de heer
van Kurilebook zeer content.
De ontwupeuingskwesliö werd met cenige
-cl'o--»ne tirades wat kan men ook ander»
verwachten naar de toekomst verscho
ven. oen terrein, vaar „Bui'.cnlaudschc
Zaken" cn „Oorlog" elkaar collegiaal cn
broederlijk on',moeien,
Bij „Oorlog" toch is de ontwaponings-
mogelijkheid of onmogelijkheid do spil,
vsa. de heclc zaak cm draai'. Wie van
meefting if, dat ontwapening .voraïsuog
onmogelijk is, zal voor hetzelfde „alsnog"
moeten berusten in de instandhouding
van «en leger, over het meer of minder
Jan verder val'. praten.
Dat mevrouw l'o'huis—Smit ah, 3. D. A.
ÏVsohe, die hot d«l>u incotte, tu'. de cate-
jvrlo der ontwapenings-gocdgiloovigcji
ehooxt, weten w» zoo zachtjes -i*n wel.
He.ar pleidooi ontwapening klonk
zeer welluidend, tuaar eenig ei fee. sortee-
deed het tuauurhjk niet, zoolang de
meerderheid .ii"t aan haar zijdo staat. En
als dat wèl eens hot geval zou zijn
denkt de S. D. A. 1', or vermoedelijk an
ders over. Voor d*> rost drong movrouw
f'othuis aan op bespoedigiug van het
dienstweigeringscnuverp zij kan gerust
zijn, het slaat al np de agenda van dc
Tweede Kamer oh op het achterwege la
ten der horhalinrsoefeuingen in 1923.
Daarna kwamen er achtereenvolgens twee
vrijzinnig-democraten aan het woord: do-
heer Schónfeld en nir. Slingcnberg. Eerst
genoemde waarschuwde tegen aitkeering
ineens van belangrijke steuusonuneu inge
volge dc raübiÜEatie-siaciucifersinotie-
Sualman cn bepleitte geleidct.jxa, perio
diek» aitkeering, laatstgenoemd: vroeg
eijff— in verbana met de beperking der
U-"moning ingevolge dc bemoeiingen van
den "oikenboiid.
Voorts besprak de heer Süngenherg de
afvloeiing van beroepskader, die volgen»
hem onrust in vele kringen heeft gesticht
omdat ze niet voldoende doordacht wordt
uitgovoerd, en hij bepleitte uits-.ol totdat
een moer geschikte, zooveel mogelijk allen
bevredigende regeling zou zijn gevondon.
Nadat zoncjcr stemming bij wijze van in
'ei-mezzo en vanwege den spoed, die
hierbij noodig was do vereeniging van
Dpn Haag met, Loosduinen was goedge
keurd, evenals die van Stad en Ambt-Gm-
n, werd het militaire gekeuvel voort-
et. Zoo kwamen op een rijtje van vier
hoeren Beciaerts, Verkoutoren, Slote-
maker en Blomjour de onmisbaarheid van
leger aantoorer laatstgenoemde her
innerde mevrouw pothuis eraan, dat de
Oostenrijksche soek* al-democratie zich met
kracht tegen d" door mr. Zimmerman
voorgestelde legerjnkrimping had verzet!
'r.delijk informeerde mr. rJcndcis
naar do juistheid .aa het „Avondpost"-
'leridn als zoude- aan de Hembrug reus-
aehligo sommen verspild zijn bij deo aan
maak van onde'-g lelijke munitie.
De minister aan het woord komend,
-prak de juistheid van dit bericht dadc-
ijk vierkant tege«. Er is aan de Ilcmbrug
ïiets abnormaals geschied; alleen heeft
eenigo vernieuwing van munitie plaats ge-
.ad die gemaakt was in dc oorlogsjaren
met bestemming voor betrekkelijk spoe
dig verbruik, dat gelukkig! niet noo
dig is geweest.
Voor hot overige was do rode van don
minister ui duurde zij enkoio uren
ien reprise van zijn rode in de Tweede Ka-
ner. Lcgcrafschaffing: als do andere mo
gendheden ons daarin zijn vóórgegaan
eerder niet, althans in een klein land als
iet onze. Logeromvong: te beschouwen in
■erband met onze verpliehtingor. jegen»
uidere staten. Afvloeiing: is zoo goed mo
gelijk geregeld; een regeling, die tegelij-
ijd afvloeit en alle betrokkenen bevre
digt is onbetaalbaar.
Enkele andere zaken werden „in, welwil
lende overweging" genomen.
Met het voorbehoud der Vrijnnntg-Do-
nocraten on Sociaal-Democraten worden
,!o Oorlogsbcgrooting, de Vestingbogroo-
-ing en de begrooting der AjtiUcxic-inrich
.ingen b. s. goedgekeurd,
Woensdag gaat de Senaat oen avondver
gadering houden om door hot velo werk
(lees: de langdradige discussie) heen
komen en begin Mei hoopt praeses
Voorst tot Voorst gezond on wel terug te
Do viscli, die volgens dew molhodo
:rdt gekoeld, kan vervoor ïolfs naar
arme gewesten verdrogen, zonder dat
rstho smaak ou reuk verloren gaan. De
N.V. Verccnigdc Ijsfabrieken, die deze
visch gezonden had, oogs'.to er veel suoooa
mee, vooral bij do lunch, die r.a atioop
der vergadoring werd gehouden. Ze
smaakte verrukkelijk.
De heer J. D. B. Olie Ir-g-, directeur der
N.V. de Plaatwollerij te Vclsen hield «cn
voordracht over „Dc koeltechniek bij de
bereiding van samengeperste gassen e:i het
gebruik dier gasten bij bot lassrhen van
metalen."
Spreker deelde in «en uitvoerig betoog
mede dt moeiiijkhoden, welke zijn bedrijf
vroeger hnd ondervonden, bij het betrekken
en fabriceeren van «uuratof. Toen men »elf
inrichting plaatst© voor het fabricecrou
zuurstof, bleek die inrichting niet aan
do eischon van «en rustig bedrijf to vol-
i. Kedcn waarom later een ander toe
stel werd gcplnatst, hetgeen werkt zooal»
hot oehoorl.
Hot gehcolc roforaat to behandelen, zou
tovoel plaatsruimte vragen, terwijl hot
inakon van oen uitlroksol wellicht oorzaak
zou zijn dnt belangrijke dingen werdca
overgeslagen voor minder belangrijke. Wij
volstaan daarom met (le vermelding, dat
de beschrijving die do hoor Olie ons gaf
cn later demonstreerdo in de fabriek der
X. V. Flaotwellcrij onderscheid aangaf
tusschcn autogenisoh lassohen met oxy-
aootylccngas en zuurstof, lasschon me: w.v
tergas '.eigenlijk smeedwerk met als
«meedvvv, de gasvlam) en het lasechcn
met de cKCtrttcho hohtboog.
liet «abncocren van zuurstof, de machi
nes, -li. «rbij gebruikt worden enz., zijn
oetderr. erpf'n. dt« niet in «on kort verslag
als dit beschreven kunnen worden. Da de
mons'.. t:van het gebruik der gasson, hot
lassche. van de dikke ijzeren platen en*,
was interessant om to zien. Voldaan gin
gen de leden der verecnigjcg na afloop
-.ijn.
INTIMUS.
Van het politieke tour-
nooive'.d.
EERSTE KAMER.
27 April.
Oorlossbcarooting.
Er begint nu wat „soliot" in do begroo-
llngsdisoussies te komen? Vandaag werd
„Oorlog" begonnen on aiVc-dann, zoo
vreedzaam zelfs, dat er niet eens stem
ming werd gevraagd. Do gebruikelijk© te
genstanders (V. D. cn S. D. A. P.) namen
TWEEDE KAMER.
27 April.
Eon dag van allorhnndo.
De Tweed© Kamer hield lapjesdag. Be-
h&ndcldo veel allerhande cn weitlig ge
wichtigs. Des heeren van Raveeteyn's
Noordwijksche duinenvrijheidsmotie werd
.net op één na algemeen© stemmen (die
iér.o was van hem zelf) verworpen. l!o:
ontwerp houdende nadere bepalingen om
trent den zoutaccijns ter vergemakkelij
king van den import van ruw zout werd
ónder stemming goedgekeurd, evenals een
:ntwcrpje tot verbetering van de afwate
ring in honger liggende gronden en een
dito in verband niet dc eenhoofdige leiding
in dc-n Baad van Toezicht op de spoonv-
gen.
Eemgcn lijd werd gediscussieerd ov.
het alleen voor Utrecht belangrijke on
werp tot onteigening van een strook grond
de Potterstraat ten behoeve van de
breeding dier straat in vorband met het
nieuw© postknaitoor (do stemming moest
worden Uitgesteld) en over do Zuiderzee-
bogTooting. Wat deze laatste aangaat voer
de alleen do hoer Van Gijn het woord een
vóél woorden te betoogen. dat men
niet verder moet gaan dan het droogleg
van de Wïeringermeer, een plas van
18000 H.A., op zichzelf grooter dan de
Haarlemmermeer en een werk, dat weinig
sico zal opleveren, in tegenstelling me:
st groo'.c Zuiderreeplan, dnt naar do
ïwati).-: van den heer Van Gijn moei ri
co gcct't dan liet Panamakanaal.
Donderdag zal minister Van Swaay ar.t
woorden. Dinsdag en Woensdag houd'.
Z.Exc. een inspectiereis.
Verworpen werd met 50 tegen 14 stem
icn een ontwerp-overeenkomst mot dc
Domaniale mijn inzake een andere wijze
an berekening van de netto-win?: cn dc
ij-lrsgcn aan den Staat. Do zaak blijft hiei
ius zooals zo was.
INTIMUS.
worden te hebben te
Maar vóórdas ik ga
dat zij ge;
cht wilden
Be z u i n i jï iji fc? Men schrijft
ons:
Door den gemeenteraad is besloten
dal voor de politie eenifc© dienstrij-
wielen beschikbaar zouden worden ge
steld. Het onderjsoud van deze rijwie
len is opgedragen aan een hersteller
te IJmuiden. Als dus een der rijwie
len te Velseroord of Wijkeroog een
lekke band heeft, moet racn daarmee
naar IJmuiden, waarmee voor Wijkor
oog ongeveer1 uur verloren gaal.
terwijl met e©n weinig goeden wil.
toch hier ook wel Iemand is te vinden
die dit reporatïcwerk kan en wil doen.
Kinderfeest De Oranjc-
commlsie der Ciir. School te Wiiker-
cog hield Donderdagavond etu 'ver
gadering.
Om t© komen tot een Jiigcmoen
plaatselijk kinderfeest, waren tot de
ze vergadering üitgonoodigd, de hoof
den der verschillende plaat-wijjko
scholen, de ycrocniging „Kinder
vreugd" en verdere belcngstollenden.
Uit d© aanwezigen werd een hc-
stuur gevormd, bestaande uit do
heeren: J. Snüt, voorzitter; J, Dct-
mtm, J. Kleefstrn, H. P. van Roosen
daal, B. P. v. d. Ban, L. NV. Kuiper
eu P. Bierma.
Ook zullen nog de nocdige sub-corn-
missies worden benoemd.
Er werd btsloten, dat er met dc
kinocren gemeenschappelijk feest ge
vierd zal worden.
Des morgens zal een optocht wor
den gehouden met alle kinderen, daar
na een zanguitvoering in de open
lucht. terwijl dc kinderspelen 's mid
dags zullen plaats hebben op ecu ge*
meenschappelijk terrein.
De commissie stelt zich voor. dc
kosten te dekken uit een collecte, die
door dam es zal worden gehouden
aan de huizen der ingezetenen.
Do vonnoedelijk© datum der feesten
is 8 September.
IJMUIDEN.
Dg toestanden in hei
v i s s c h r ij b e d r ij f
Onder voorzitterschap van den Bur
gemeester heelt heden iu tegouwoor-
dighe.d van deu directeur van het
Stuatsv isscher&havenbadrijf, een con
ferentie plaat© gehad met do besturen
der Reedersvereenlglng en der IJ mui
der Vieschhandclveroenigtng, over dc
l-jcstanden in het visacnerijbedrijf te
IJmuiden. Omtrent de resultaten, kon
ons nog niets worden medegedeeld.
Politieberichten. Aan
gehouden is S. de B.. die gesignaleerd
stond in het Politieblad en nog 3 da
gen gevangenisstraf had te onder
gaan. B. is naar Haarlem getranspor
teerd.
G e v on d o n voo-r w e r p c n.
Bril niet koker, grijs kindermanteltje,
paar beige dameshandschoenen, hce-
renportemonnaie mot inhoud, kettink
je met hartje, beerenrijwiel grijs
groen met Berko-lamp.
Concert. A.s. Maandag 30
Ad ril zal in de Nederl. Hervormde
Kerk te IJmuiden ©en concert worden
gegeven, ten behoeve van de Inainger
bewaarschool. Aan dit conoert zuBlen
medewerken mevrouw baronesse C.
van Tuyll van SerooskerkeBoreeJ
iviool): movrouw L. M. Koolhoven
Evre Ash© (alt) en de heer Jan lïoo-
<U (orgel).
Uit de Umstroken
VELSEX. - Nodcrl. Vereen, voor Kool-
tochniek. Onder v ïorzitterscuap van
don heer T. P. Louis, bij afwezigheid van
Prof. Kamcrüngh Onnes, hield bovenge
noemd© veieeriigir.g haar 25e algemeen:
vergadering in Hotel „de Prins".
Behandeld werden de jaarverslagen ovei
1922. Ofschoon wegens bezuiniging enkel
iedca bedankten, gingen <ic financiën niet
achteruit, daar andere icdcu groniere bij
dragen «honken. Op 31 Deo. 1922 telde
«ie vefeen. 232 leden. w.o. 55 donateurs. Het
ha::s raido van 1S21 groeid© in 1922 tot
f 2CG.5S. Do begrooting voor 1SG3 wees ook
ai een batig saldo aan. n.L van f 1W.10,
deze iiegroo'.ing werd goe'dgekeurd.
Dr. M. «Ie Haas, •bestuurslid, werd na
aftreding herkozen. Onder'.ui-.ehon was
c«:n mand visch tentoongesteld, geconser
veerd volgens hof (vries) systeem Dr, Ol-
BEVERWIJK.
Politieberichten. - D. kroog
proccs-vi-rbnal wegens overtreding der
Hinderwet.
Een tweetal personen is aango-
houdeü wegens het niet beluien van
een boete. De eeiic betaalde dc boet»
doch de under deed dit mot ön word
getransporteerd naar Haarlem, ook
kreeg hij proces-vói'baal voor bet op
geven van een valschen naam.
Ra&dsageuda voor de vergadering
van den Ruud op Woensdag 2 Mei
l'Jk'3 des namiddags 14 ure (half twee).
1. Benoeming twee onderwijzeres
sen ïi. 1. o. school.
2. Benoeming onderwijzer u. 1. o.
school.
3. Benoeming leden scliatlingscom-
ntissic rijksinkomstenbelasling.
L Aanvulling verordening van poli-
Vastalellins verordening comrnU-
sie van toezicht nijverheidsavond*
school-
G. Vaststelling regelinig toelating
leerlingen hoogere handelsschool to
Haarlem.
7. Aanbieding plan bouw openbare
school voor u. 1. onderwijs en aan
koop grond voor dez© school.
8. MededeoMngen en ingekomen
stukken.
9. Belastingzaken.
