HAARLEM'S DAGBLAD
Van onzen reizenden Redacteur
Rubriek voor onze Jeugd
Fei
illetosi
Het testament van
Elisabeth jfóamosk
WOENSDAG 30 MEI 1923
TWEEDE BLAD
(Nieuwe reeks.)
No. 155
De Tuinbouwkolonie Philadelfia te Vries
Hoe men or komt! Een kleino kolc r.ie. -
len Broek. Waarom buiten en niet in de
kolonisatie" en Inwendlnge Zonding. I
toestand.
Het doel. Het werk van Ds. M.
stad. De vereeniging „Land-
e verpleegden. De financleelo
Ik moest mij even herinneren. Waar
het lag. Vries? Vries? Was liet iu
Groningen, in Drente of in Overijsel.'
Toen noemde een jeugdig© makker,
die nog od school gaat en dus alle
Bpoorweglialtes tusschen Groningen en
Maastricht op zijn duimpje kent. mij
het stationVries—Zuidlaren en ik
was terecht. Het is niet bepaald vlak
bij huiseerst naar Assen met den
trein en dan 12 K.M. per fiets en dat
in dezen natten moesson!! .Maar ik
had zooveel goeds gehoord van de
Tuinbouw-kcQonie Philadel-
p i a, waar men zwervelingen, alcoho
listen en maatschappelijk ougeschik-
ten door een geregelde leefwijze en
gezonden arbeid het vertrouwen in
hen zelf weer terug tracht to geven,
dat ik besloot den tocht te onderne
men. En toen ik daar 's middags op
mijn fiets met doininé Knottneriis, den
geestelijken leider van Philadelfia,
onder èen heerlijk lente-zonnetje op
den straatweg Assen—Groningen
door het mooie Drentsche landschap
reed, vond ik mijzelf al bii voorbaat
beloond. Nu ik deze tuinbouv,-kolonie
heb bezocht en iets heb gehoord van
het goede maatschappelijk werk, dat
daar door de vereeniging „Landkolo-
nisatie en Inwendige Zending" wordt
verricht, heb ik nog meer voldoening
van mijn veis en Len ik blijde over
Philadelfia" te-mogen schrijven.
Ilct. is een betrekkelijk kleine kolo
nie. :'cze tuinbouw-kolonie te Vries.
Niet meer dan veertig man kunnen
er worden opgenomen op het
oogenblik zijn er zelfs maar 33 ver
pleegden maar hierdoor is het jui9t
doenlijk individueel opvloed up deze
zwakke en stuuriooze menschen uit te
oefenen.Een philantropische inrichting
van eenvoudiger aard dan „Plilludel-
fia" zag ik haast nooit. Alles wat
onuoodig is. alle „franje" en overbo
dige .luxe is liicr weggelaten. De in
richting is met den meest practise li .11
zin opgezet, zoo goedkoop, maar dan
ook zoo degelijk mogelijk. Philadelfia
draagt als inrichting den stempel van
het Noorden
Het huis der verpleegden lij
buiten gezien, op een Ho'.laiidsche
bollenschuur, maar als men er bin
nen komt. wordt men getroffen dooi
de ruimte, de frischheid en de voor
beeldige zindelijkheid. Twee groot e
slaapzalen, ten gemeenschappelijkeu
eetzaal, een keuken, eon waschlokaal,
ecp douche-bad en ecu magazijn,
Ziedaar het heele geböuw. Primitiever
kan het moeilijk! Een bepaald „gezel-
li gen" indruk maakt uit doorgangs
huis dan ook niet, maar Philadelfia is
geen „hofje', bestemd' om oude, ge
brekkige menschen In hun laatste le
vensjaren rust 1e geven! Integendeel!
Daar op Philadelfia moet gewerkt
(worden, daar moeten de verpleegden
door geregelde 11 arbeid ca
een gezond leven weer tot nut
tige. bruikbare menschen in de maat
schappij worden gevormd
Ik heb met dominé Knottnerus en
den „huisvader'-, den heer J. A. van
der Meiden, over het terrein on cit
velden rondgeloopen en toen ik al die
mannen daar op het land bezig zag,
toen begreep ik. waarom de stichter
Van Philadelfia. Ds. M ten Broek, zijn
doorgangshuis huiten, tusschen de tui
nen en akkers, inp'-aats van iu de
etad had gebouwd. Want hoeveel ver
sterkender en gezonder, 011 vooral
hoeveel morccl-vcrhof fen
der is het werken op het Tand dan
het papier-sorteoren in een benauwd
magazijn, het^uitzoeken van-oud-vuil
en oud roest in een vunzig pakhuis,
het vervaardigen van vuurmakers en
bosjes hout op een zolder, allerlei
(werk. dat ik in 0© inrichting voor
s.Chlbohuisden" te Amsterdam en in
het doorgangshuis van het Leger des
Heils zag verrichten, heel uoodig en
heel nuttig misschien, maar dat den
verpleegden toch altijd aan niinder-
waardige werkverschaffing ml doen
denkon en hun niet het geloof in zich
zelf. in hun mensch-zijn terug zal hel
pen schenken. Op hot l a n d doen zij
iproductieven arbeid, zijn zij met hun
.werken in niets minder dan de tuiri-
ibouwers om hen heen. E11 daar, in de
.vrije natuur, zullen de herinnering,
aan wat is geweest, cn do vrees.voor
wat nog komen zul. zeker mixtder
fcwaar drukken dan tusschen do mu
ren van een bedompt gebouw, te mid
den van enkel maatschappelijk veron
gelukten. Do stichting van de tuin-
bouwkolome Philadelfia is te danken
aan Ds. M. ten Broek. Als pre.iikinit 1
wérkte de heer Ten Broek b.j voor
keur onder de armste bevolking en
het was in de achterbuurten van de
stad Groningen, dat hii de ellende van
de zwervers leerde kennen. Er be
stoud in het Noorden van ons land
geen enkele inrichting, welke zich het
lot van deze cmgelukkigen voor 't
mecrendeel slachtoffers van den drank
aantrok. In den zomer zwierven zij
rond. dikwijls van dorp tot dorp. van
stad tot stad en tegen den winter zorg
den zij soms door het ingooien van
eon ruit of door het bedelen langs
den weg een onderkomen te Veen-
huizen te krijgen. Maar de omgeving
te Veenkuizen was niet bepaald ge
schikt om hen tot andere, betere
menschen te maken.
Als wijlen de heer Jonker in Am
sterdam, zoo begon ook Ds. Ten Broek
met in Groningen een volkslogement
en eeiï doorgangshuis voor onbekuis-
den op te richten, doch al heel spoe
dig zag hij in, dat. wilde hij de
menschen verbeteren, hij hen tijdelijk
uit de omgeving van de stad met haur
vele gelegenheden tot verleiding moest
brengen en dat alleen gezonden cn
gerëgelden arbeid hun het zelfver
trouwen zou kunnen teruggeven. Ds.
Ten Broek had het vaste vertrouwen,
dat het buitenleven op velen van deze
zwakkelingen een heilzamen invloed
moest hebben en dat werken in de
vrije natuur deze maatschappelijk on-
geschikten tot nuttige mensehen zou
kunnen maken. Daarom stichtte hij
geholpen door cenige liefdadige land-
genooten in 1912 de tuinbouwkolo-'
nie Philadelfia te Vries en een derge
lijke kolonie. „Wilhelminahoeve"
deze laatste echter louter voor „reclas-
seeringsgevalicn" te Groningen,
Op einde. In 1920 werden deze twee
kolonies door Ds. ten Broeke overge
dragen aan de Vereeniging „Landko-
löhisatie en Inwendige Zending", van
welke vereeniging de bekende Ds. J.
A. Visscher te Drachten de man
„van dc arme Friesche Heide"
aecretaris is.
In hoofdzaak zijn het zwervelingen,
menschen zonder huis en dak, die te
Philadelfia worden opgenomen. Be
halve cén rsclasseeringsgéval hebben
alle verpleegden geheel vrijwillig hun
toevlucht tot de tuinbouwkolouie ge
nomen. Zii zijn geheel vrij om de in
richting te verlaten of om te blijven,
maar eenmaal opgenomen, moeten zij
zich aan de regels van het huis onder
werpen. Omdat de meesten slachtof
fers zijn van den alcohol, is een voort
durend toezicht noodzakelijk. Want
a als moreel-steikere menschen aan
maatschappij terug te geven, dat
het voornaamste doel van deze
tuinbouw kolonie. De verpleegden mo
gen zich op gezette tijden buiten de
•erkuren vrijelijk buiten de indeli
ng bewegen, maar hel i^ liun verbo
den „lokalen niet vergunning" te be
zoeken. Ds. Knottnerus sprak met
dankbare erkentelijkheid over de
medewerking, welke hij bii zijn arbeid
ondervindt van den burgemeester van
Vries. Hierdoir heeft men bereikt, dat
geen herbergier aan een verpleegde
uit Philadelfia drank zal verstrekken.
De verleiding is voor hen dus tot een
minimum teruggebracht. Het gere
lde leven en de gezonde arbeid doen
f „die fn hét iiufs 'de braafste, goedigste
kerels waren en die toch daar builen
bekend hadden gestaan als de gevaar
lijkste „bekkesnijders". Maar dat
was alleen, als zij drank in hadden
Als je ze dan maar eenmaal zoo ver
hebt. dat ze de kroeg voorbij kunnen
gaan. dan zijn ze der. Maar gemak
kelijk is dat nietIk heb er gehad, die
bijna een jaar goed op hadden ge
past en dan opeens dronken binnen
kwamen. Eigenlijk mogen ze dan vol
gens het reglement niet langer blij
ven. maar natuurlijk stuur je zoo'n
man toch niet weg. als ie kans ziet.
hem er bovenop te halen I Eu ik moet
zeggen, dat het heel zelden voorkomt,
dat ze hier in den omtrek drank krij
gen en nog veel minder, dat ze dron
ken thuis komen I"
liet zijn niet allen zwervers, die
een onderkomen op deze tuinbouwko-
lonië hebben gevonden. Er zijn onder
de verpleegden ook enkele psychopa-
then. achterlijken en imbecielen, dia
op Philadelfia zijn uitbesteed. Zoo is
er een ongelukkige ïonge man opgeno
men, die om zijn achterlijkheid maan
den lang door zijn ouders in een var
kensliok is opgesloten geveest, en zich
nu in deze inrichting als in het para
dijs gevoelt
Op mijn vraag hoe de financieel e
toestand van de kolonie was kreeg ik
het antwoord, dat ik reeds van te vo
ren verwachtte.
„Gedurende den mobilisatie-tijd"
zoo zei de heer Vaïl eer Meiden
„heeft de kolonie zich zelf kunnen be
druipen. De groentes, die wij teelden
-- wij Hebben 'i TLA', luïft- Öi 0 H.A.
bouwgrond brachten z66 veel op,
dat wij konden bestaan. Door de le
vering aan het garnizoen van Assen,
waren wij ook niet afhankelijk van de
veilingen. In dezen tijd. nu het tuin
bouwbedrijf nergens meer loonend is,
hebben ook wij schade geleden. De
subsidie van 4000 gulden, die wij van
het Rijk ontvangen on de opbrengst
der producten ziin niet voldoende om
de kosten te dekken. Daarom hebben
wij financieeie hulp brood-noodig".
Dominé Knottnerus overhandigde
mii als antwoord op mijn vraag
een circulaire, waarvan ik de laatste
woorden hier aanhaal
„De alom heerscher.de werkloos
heid drijft de menschen naar ons
hoon. Moeten wij duiten, mogen wij
hen 00 straat zetten en daardoor velen
terugwijzen naar de gevangenis? Be
hoedt ons voor ondergang ter wille
van die mannen; ze ziin de armsten
der armen. Helpt ons in den Naaru
van Hem. die gezegd heeft: „Wat gij
den minsten mijner broederen gedaan
hebt. dat hebt gii Mij gedaan!"
Misschien zal het enkelen van d(
lezers van dit artikel. <!.ie als ik
van meening zijn, dat deze nut'ige in
stelling waar mannen van elk
Geloof worden opgenomen r.iet ten
onder mag gaan. er toe brengen een
gift te zenden aan de tuinbouwkoïonIe
Philadelfia. Te hunner informatie
deel ik hier mede. dat het gironummer
van deze nuttige inrichting is; 80086
Zuidlaren.
J. B. SCHUIL.
dc r
Het spreekt vanzelf, dat niet al de
ze zwakke naturen, bij terugkeer in
de maatschappij tegen de. verzoekin
gen van hun omgeving bestand blijken
te zijn. Herhaaldelijk komt het voor,
dat zij na öenigen tijd weer terug
kecren cm heil te zoeken on Ier het
•eilige dak van „vader" van der Mei
den. die met zouve-.l tact met deze
mannen weet om te gaan. Maar meer
deren zijn uit Piiilaieh'ia els geestelijk
gezonde mannen iu de maatschappij
teruggekeerd. De heer Van der Mei-
Jen verte de mij van een man, die ja
ren geleden een zware, zeer gerucht
makende misdaad had begaan en na
ziin gevangenistijd drie jaren in dc
tuinbouwkolonia warkzarm was gc
t. Er waren oogenb'ikken, dat
man het heel z waar had gehad
Dan ging heel zijn verlangen uit naai
de stad. naar zijn oude, woeste leven
zelfs naar de misdaad In de ka
mer. bij vader Van der Meiden biecht
te hii dan op en kwam hii tot rust, Nu
is hii al jaren terug in de maat-
ncmi en verdient hij op eerlijke
nier zijn brood. Een heel e;i»keleq
-r brengt hii nog een bezoek aan de
kolonie, waar hij weer inènsch is gc-
„lk heb hier verpleegden gehad",
o zei mij de lieer Van der Meiden,
Raadseloplossingen
Raadseloplossingen ontvangen van:
Blocmenkoüingin 6 Lachebekje 6 Goud
kopje 4 Gems 5 Do kleine Spoorman 6
Bruinoogje 6 Napoleon S Robinson 5 bo
dewijk 5 De kleine Majoor 4 Karei Ver
meer S Witte Muis 6 Kruizeaiur.tje 6 Or-
nates 6 Buitenman 6 Moccerplantje 6
Vriendinnetje 6 P. J. Oschatz 6 Woelwater
6 Blondkopje 6 Kerstboompje 6 Controleur
6 Kees de Mopperaar 6.
Ruili'ubriek
KRUIZEMUNT! E, Clerqrirsst 112,
vraagt te leen Pietjo Bel cn do Zonen van
Pietje Bel. Ze wil liet gaarne zelf komen
halen.
POSTZEGELVERZAMELAARS mogen
een aanval wagen op de postzegels, die
ik van Kees do Mopperaar ontving. Wie
't eerst komt, wie 't eerst maalt.
Met Gelukskind
Om U de waarheid te zeggen, herinner
de ik me maar flauw, hoe de doek eruit
zag. Maar toen ik torc.ij.lo naar mijn
rouw keek, zag ik, dat ze doodsbleek
„Hoe waren de kleuren?" vroeg ze me',
trillende stem. Do man wees op de teekc-
tiing en vervolgde: „Deze lijnen rood, deze
blauw, die geel."
„Zoo was. do doek. Ik zal hem voor U
holen," sprak mijn vrouw.
En ik 'zag, hoe zo met gebogen hou
ding hel kabinet opende.
..Maar er kunnen meer dergelijke doe
ken zijn," waagde ik nog in het midden
brengen.
Cu stoof de man op. „Meneer martel
niet langer. Zeg mij, waar het kind is.
Ik wil het zien. Indien het mijn kind
niet is, wat gcei ik om een vreemd kind.
Dan kunt U het natuurlijk houden. Maar,
s het mijn verloren lieveling is, dan
in ze mij veel leed vergoeden."
U begrijpt zeker wel mevrouw, dat ik
.0 verplicht voelde om den man alles
aangaande onze Gerdaatje mee te dcelen.
Als U dozen brief ontvangt, kunt U hem
ieder oogenblik verwachten. Ik .voor mij ge
en zeker, dat wij het kind
moeten afstaan. Daar hol vooral voor mijn
rouw zoo'n grooto slag is, heb ik deu
nan vriendelijk verzocht inij van uit Da-
oz even te willeu tolegrafeercn, of hij ui
f «iet in Gerda zijn kind heeft weeïge-
Ontvang ik oen telegram met: „Terug
gevonden", dan zij:-, wij van plan ook
aar Davoz te komen. Do man wil ab«o-
rugkeeren naar zijn land. En wij wiiden
Wellicht zien we het nimmer weer. Tele-
hij: .,'t Is mijn kind niet', dan
re maar op 't voorjaar. Ik kan D
do 1
u
gen zich zenuwachtig op en neer. Einde
lijk klonk het hard cn bitter: Nooit, neen
nooit. Aan niemand sla ik het kind af.
Noch aan dien avonturier, noch aan d:
dokter Boschboom.
En de brief werd verscheurd ia honderd
stukken cn al die stukjes werden
uiteengerafeld eu toen verfrommeld toi
een bal. De bal verdween door het geopen
de venster en werd met recht «cn speel
bal voor wind ea golven.
HOOFDSTUK 9.
Verdwenen.
„Is juffrouw 3:epSicnsoii uitgegaan?"
',.Ja, mevrouw, zij wandelt niet da kleine
in don tuin."
„Roep haar oogenblikkelijk bij me."
„Oni U te dienen, mevrouw."
Het kamermeisje verdween in onderda
nige houding. Nauwelijks was ze echter
de gang over, of ze mompelde: „Als ik
die juffrouw Stephenson was, dan had ik
die vriendelijke huismusch allang vaar
wel gezegd."
Zo schudde met haar wit, coquet mutsje
'.oodat de witte banden langs haar sehou-
O. daar had je die juffrouw net me*, da:
:clia::igo kindje. Van wie da: kindjo toch
wol zijn zou? Bij gelegenheid cou zo die
gezelschapsjuffrouw toch eens uithooren.
„U wordt dadelijk bij mevrouw Beer-
bruggen van Nieuwerwelt verwacht."
1 mevrouw onwel geworden vroeg
do juffrouw bezorgd.
..Weineen, dnt geloof ik niet. Zoo zijn
die dames, hè," vervolgde het meisje op
Toeli verschrok juffrouw Stephenson,
-11 ze de kamer opende. Met vertrokken
gezicht lag inevruw Becrbruggcn op den
van, in haar oogen was louter angst
lezen.
(Wordt vervolgd.)
Brievenbus
dankbaar zijn voor Uw
r we zullen o ZOO gelukkig zijn, al;
Gerdaaijo weer in onze woning is terug
gekeerd. Zeer geachte mevrouw Beerbrug-
vau Nieuwerwelt, U wilt zeker wol
geloovcn, dat we in deze dagen geheel
goed, dat het ook U strijd zal kosten af
tand to moeten doen van do iicvo kleino
daar recht is recht. Kn we moeten den
■ader afstaan,' wat hem toekomt.
Met onze beleefde groeten.
Uwe dw. Dr. BOSCIIBOOM.
Ritselend viel dc brief uit de trillende
laixlcn. Het troschc gelaa was asch- 1
nauw en de dunne, bloeke lippen bewo- 1
DANIEL LABEL, oud 10 jaar, Helmbre-
kerstccg 2. 5de nieuweling in de maand
Ho 10de nieuweling in elke maand
egt een bock.
sven san do Redactie van do Kinder-
Afdeeling moeten gezonden worden aan
Mevr. BLOMBERG-ZEEMAN v. d. Vin
(In de bus gooien zonder aanbellen.)
BLEEKNEUS. Ja, ik had in lang niets
•aa je gehoord. Nog wel gefeliciteerd met
e overgang. '1 Was zeker echt gezellig
00 met zijn allen naar Amsterdam te
Olivier Twist is «01 mooi boek.
naar hier cn daar wat langdradig. Dst
nerk jo natuurlijk niet als film ia de
,BÏ.O
vidseloplossing met
eekend en meende, dat jij dit was, daar
'e naam no te bijzonder look om ook nog
loor «en ander gekozen to worden. Die
Ho r»dy Fox hc<ft meegeloot om den prijs
-■as. Zoodra .ik Sickese-rcep omslagen
ZOMKi'.TAKJM. - Lr r.jr. wel cor.s om
Mandiglieihv., dat men xijn belofte mul
kan nakomen en dat neem ik je niet»
kwalijk. Is moeder nu weer beter f En is
Alkada huishoudstertje geworden I H«o
bevalt liet jou bij do kindertjes l 't Was
in begin zeker heel vreemd. Ik ben
gend, wat meer bijzonderheden
1 VRIENDINNETJE. - Is
wedstrijd naar je zin?
MOEDER PLANTJE. II
me: zusf Was re niet blij, dat jo haar
mocht bezoeken?
BUITENMAN. II oercel kuikentjes
zijn er uügckomen? Ea zijn er nog
ORNATES. Deze wedstrijd is zeker
wel naar je zin.
KRCIZEMUNTJE. Als ik uit school
kwam. zou ik maar dadelijk mijn huis
werk afmaken. Dan heb je verder zoo'n
vrij gevoel over je. Hoe is het met Zon
nebloem? Boral; het haar op Zandvoortf
Wel jammer, dat bet niet wat warmer !s.
Doe je haar roijr. hartelijke groeten f
KAREL VERMEER. - Jo verbergen
plaatsen zijn goed. Gelukkig, dat Willy
vooruit gaat. Heerlijk hoor, da', jullie
tweetjes weer naar school mogen. Ziekzijn
verveelt veel gauwer dan naar school
gaan, vind je niet?
WOELWATER. - 'k Hoop. dat ik de
volgende weck weer een grooten bric! van
je krijg.
LODEW1JK. Waar woon: die taal.
waar je zooveel plezier hebt gehad?
ROBINSON. Probeer nu maar een heel
grooten ketting te maken.
GEMS. Wat zal jij een lenige Jongen
worden, als je je dagelijks aan «lea rek
stok oefent. Heb je r.u het antwoord op
je vorig briefje gelezen!
CQUDKOPJE. Je gaat zeker alle da
gen eventjes naar den rolder om te
schommelen. Ben je er n«^j geen een
keertje afgevallen? Zusje moe: zeker nog
goed vast gehouden worden, 't Is heete-
maal niet noodig, dat er een enveloppe
om je briefje clt.
BLOEMENKONING1N. -Weineen, je
raadsels waren niet te laat. Ecl^t fiets
weer of wandelweer is hot nog niet. Je
ingezonden raadsel is goed. Waar blijft
Blnuwvingerije?
INDIAAN mag zijn schuilnaam houden
HATTY K. - Vogels, visschea en in
secten zijn toch ook dieren. Den gevraag-
den schuilnaam mag je houden. Echt aef-
.ig postpapier was dat.
MEVR. "v. d. L.-D. Natuurlijk !s
zorgen nooit verkeerd. En 't is goed. da:
oudere kinderen geen zieltjes loeder
cn ziin. Maar 't heeft zijn grenzen,
oft U niet, da: er zooveel zenuwzieke
e menschen rijn door dc groote be
zorgdheid. Iedere dag heeft genoeg
eigen kvrsad. Dit is een oud w.
zeer geschikt blijft voor
tijd. 't 5pcet mc, dat Wim ro
trof.
KEES DM MOPPERAAR. 't Deed
ie plezier, dat ik je uiterlijk zoowel va-
utd aantrof. Je moeder kan nog best fo
tografe of fotografiste worden. Wat moet
eggen I Die puzzle is schitterend be
dacht. Hartelijk dank voor Jo postzegels.
ATTALANTA. Prettig, dat hel bock
00 in jo smaak valt. Als je den nicu'
■cdstrijd coo heerlijk vindt, zul je
en grooten ketting krijgen. Ja, bes
hem maar zoo lang mogelijk. Leeuw
iwin is goed en gelden voor tt
Sering is volstrekt geen Fransch. Rcode
INCEZONOËN MED EOLELIN CEtf
a 60 Cts. per regel. k
TANDHEELKUNDIGE
POLIKLINIEK
GEDEMPTE OUDE GRACHT 84
Spreekuren 's morgens van 9—lf.
Maandag cn Donderdag 's avonds van
7—9. Uiterst laag gestelde Zie'Ken-
fondstarieven voor kunsttanden. land-
of kies trekken kosteloos.
ildcsi
denken onder
n? Jar
steeds je i
het Gro.-n
lsche
reisje door het weer verhinderd werd. Ik
geloof, dat Iedereen met den wedstrijd in
ijn scliik is.
BLONDKOPJE. Groenten-namen zijn
ook plantennamen. Dus dat mag. Zoodra
je raadsels tegenkom worden ze gc-
laatst.
BOSCH VIOOLTJE. 't Is goed weer
in bij vader een doosje drop te snoe
pen. Voer Zandvoort is het Jiog om to bib
ieren. Je begint maar wat knap met alle
aadsels goed te hebben. Ja, jo naam
temd fout in de Rubriek, maar ik weet
>os:, hoe je hoer. Ik liob je wel eens
piano hcorcn spelen. Ka. ra hoe kan dat?
IV. BLOMBERG-ZEEMAN,
v. d. Vin nes: raat 21r.,
Haarlem, 30 Mei 1S23.
Stadsnieuws
STEUN AAN MILICIENS. De
af electing Haarlem en omstreken van
iie nationale vereeniging tot stc-uu
van miliciens hield Dinsdagmiddag
haar algemeens vergadering, uo voor
zitter, do Leer T. L. van agteudonk
i'ijöue ecuige woorden aan de nage-
achtcuis van den lieer M. H. Dinger,
ie vele jaren penningmeester der n!-
detling is geweest. I it het jaarverslag
er 1922 nleok dat zich in dat jaar 8
iliciens om steun aan hei Bureau der
afdeeling hadden aangemeld, aan 3
is financieeie ondersteuning verleend.
Als penningmeester werd gekozen mr.
F. van Hall; als voorzitter werd
herkoren dc heer T. I.. van Wagton-
üonk.
GEEN WACHTGELD. Do minis
ter van Onderwijs, Kunsten cn We-
happeu heeft inlichtingen vt-r-
:t op een adres van mevr. C. M.
Gelder, toekenondei-wijzeres te
Haarlem, houdende verzoek om toeken
van wachtgeld wegens gedeelte
lijk..- opheffing harcr betrekking.
Met betrekking tot dc aanspraak op
ïnsioen van vakonder wijze res, die
aan bijzondere scholen werkzaam zijn
bevatte art. 122 van dc lager-ondcr-
wijswet 1920, zooals die luidde vóór
de daarin bij de Pensioenwet l!tf2 aan
gebrachte wijzigingen, een speciale re
geling. Dit artikel en die speciale re
geling zouden, naar het oordeel van
den minister, overbodig zijn gowecst,
wanneer het de bedoeling van den wet
gever ware geweest, de vakonderwij
zers Ook te begrijpen onder den alge-
moenen term „onderwijzers" in het
destijds vigeerend art, 110.
Ten aanzien van het wachtgeld i<
.oor vakonderwijzers aan bijzondere
scholen een dergelijke speciale rege
ling niet gemaakt. Op grond hiervan
meent «Ie minister, dat ztj daarop geer
aanspraak hebben cn dat de wetgever
hen ten opzichte van het wachtgeld
niet op andereu voet heeft willeu be
handelen dan de vakonderwijzers a««k
openbare scholen, bedoeld in art. 53
der 1. o. wet. Dit zou bovendien r- i-
in strijd zijn met het beginsel van ge
lijkstelling .van het openbaar met het»
bijzonder onderwijs, dat aan de wet
ten grondslag ligt.
CHRISTELIJK MANNENKOOR. 1
Op de laatst gehouden repetitie
avond van het Haarlemsch Christe
lijk Mannenkoor is besloten mede ta
werken aan do Aubado op 6 Septem
ber a.s. te Amsterdam. Op een dezet
dagen te plaatsen advertentie zttllei»
zangers opgeroepen worden, die aan
de aubade willen medewerken. Zij
kunnen dan bij bovengenoemd koot
des Maandagsavonds op de Bakenes-
sergrachi 68 de repetities mede ma-
HISTORISCHE TENTOONSTELLING
Op het programma van de vereeni
ging Koninginnedag kosnt o a. eer:
tentoonstelling voor. De daarvoor l>o"
noemde Commissie heeft besloten, dat
het een historische tentoonstelling van
Haarlem zijn zal, die onder voorbo
houd van do goedkeuring van B. en
\Y. zal gehouden worden in bet F ra uk
Hals Museum en bestaan uit boeken,
documenten, platen en portretten, be
trekking hebbende op verschillende pe
rioden van Haarlems geschiixlcnis.
Do Commissie beslaat uit do he.-ren
Dr. J. F. M. Sterck, voorzitter, J. G.
Peereboom, vioe-voorzitter, C. J. Gon-
net, H. C. Knappert, G. D Gratama,
J. 1). Rutgers van der Loeft, Jhr. Mr.
B. M. do Jong© van Ellemant, R. D-
Banrt de la Faille. Joh. do Breuk et
Mr. A. J. Enschede.
„HF. NEDERLANDEN". Versche
nen is het \orslag van de onderlinge
maatschappij vim verzekering „De
Nederlanden" gevestigd te Haarlem,
uitgebracht in de Maandag gehouden
nlgemeeno vergadering van deelne
mers.
De verlies en winstrekening over
het boekjaar 1922 wijst aan een b©-
drag van f 805CL915 en do balans op
31 December 1922 oen van f 53967.621.
Op 31 December 1922 bedroeg het ver
zekerd bedrag f 976.155.20 en dat der
premie f 31273.33.
Iu do vergadering van deelnemers
is besloten 't jaarverslag de terlles- en
winstrekening cn balans over het
boekjaar 1922 goed te keuren en de di
rectie cn commissarissen to dechar
ge* ren voor het gevoerde beheer en
het gehouden toezicht: de aftredende
commissaris, de heer D. Brouwer te
Hoofddorp, opnieuw te benoemen; het;
waarborgfonds, door oprichters bijeen
gebracht nf te lossen; to benoemen
tot wiskundig-adviseur der maatschap
pij dr. II. Ekama te Utrecht.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij: Politiebureau,
Snudcstroat, armband; J. Dijkman,
Drossestroot 14 rood. brillen in étui;
P. Roozenbart, Smedestraat 10. brui
ne ceintuur; Haak, Regulicrstrnat 33,
grijz© ceintuur. W. v. Loevestiju, Rijp-
straat 31, grijze mantelceintuur; J.
Mnchiclse. Kl. Heiligland 27, bruin©
handschoen; T. Smit, Grebberstrant
2.1, herdershond. Kennel Fauna, Park»
laan: herdershond, gebracht door v„
d. Bilt, Vrouwenhekatraat 50. bruin
hondje, gebracht door Bergman, Z.
l'oidi-rstnn: 12; geel hondje, gebracht
door Landa, Burgwal 21, zwarte hond
gebracht door T. J. Portegiea, Lan
ge' Boognardstrnat 20. slagersjas;
Hersman, Rustenburgerlaan 48, regen-
jus; Mulder, Joh. v. Vlietstrnnt 88,
halsketting; Goosens. Adr. I.oosjesstr,
33, slaapmuts; A. J. Spiets, Mr. Lotto-
laan 33, medaillon: A. Rijbroek, Ja.
cobs tra at 13, rentekaart (J. H. H.);
Politiebureau, Smedestraat, bcorenrij-
u iel; I.tuiarre, Gen. Bothnstrant 37,,
slinger %an wascliinochine; N. Laso-
?ios, I.eidschenlein 28. bruin taschjej
Vis. lf. v. Alphenstrant 17, isoleer
tang; J. Piek, lleerensingel 143. duo-
Geautoriseerde vertaling naar het
Engelsch van
E. A. ROWLANDS.
9)
Enid ging vol vuur aan den gang.
Zij was blij dat ze kon helpen, maar
toen ze de papieren doorkeek veran
derde haar gezicht van uitdrukking.
,.Oh", zeicie ze. „Ben jij een suf
fragette, Sybil?"
„Ja zeker" was het antwoord. „Dat
ben ik. Eu liet is iets prachtigs. Voor
je hier weggaat zal ik je wel liet ecu
en ander er over vertellen en dan zal
je mijn gezichtspunt ook wel dooien,
maar schrijf nu maar eerst aan Ger-
Ctein, zeg hem, dat je hier bent en
vraag hem jo voort to helpen, htt
komt er niet <>p aan hoe".
Mijnheer Gerstoin beantwoord^?
Enid's brief bijna onmiddellijk, maar
bet speet Item haar tc moeten ïnee-
deelen, dat hij voor het oogenblik niets
voor haar had. Hij vroeg haar hem
binnenkort eens op to komen zoeken.
Maar Sybil vond ai heel spoedig etn
uitweg.
Toen ze een paar dagen later op
een middag terugkwam had ze goed
nieuws.
„Ik geloof, dat ik nu wat voor je
heb, Enid", 2ei ze. „Herinner je je
Manon Laurie nog, die nog op het Con
servatorium was juist toen jij er
kwam?"
„Zeker herinner ik me haar nog.
Zij had een heel© mooie stem".
„Ja, ze zingt niet slecht", zei Sybil.
„Nu, ik ontmoette vanmiddag haar
zuster, die me vertelde, dat Manon op
een concerttournêe is met nog een
paar andere menschen cn dat do jiia-
nist nu ziek geworden was. Manon
had aan haar zuster getelegrapheerd
om is zien. dat zc iemand anders
kreeg om zijn plaats in te nemen. Ik
stelde jou voor. Zij kunnen niet veel
betalen, maar in ieder geval is het een
begin en je onkosten worden vergoed.
Wil je het doen?"
„Ja", zei Enid zachtjes. „Dat is net
wat ik zou willen. Ik verlang er naar
iets uit te voeren".
„Nu, ik vind het eon geweldig© mee
valler voor je", zei Sybil Jnckson rond
uit. ...Te mort maar niet denken, dat
no gebraden duiven je maar zoo in
den mond zullen vliegen. Ik heb )»e-
loofd Lueie Laurie on te bellen zoodra
ik jo gesproken had. Ik ga nu vlie
gensvlug naar het postkantoor om te
telegrnpheoren. En intusschen moe* j
maar vast wat inpakken, want je zult
vanavond om acht uur al weg moe-
tcu".
,,0, wat vind ik dat heerliik! Wat
ben ik blij", zei Enid bij zichzelf, toen
haar vriendin weg was cn ze alleen
zat. 2ij durfde zichzelf haast niet le
ken nen hoeveel moeite het haar kostte
in Londen te moeten zijn en haar man
niet te zien. Zij had in een soort roes
geleefd; al den tijd, nadat ze de deur
van haar woning gesloten had en haar
schreden had gezet op den weg naar
het onbekende.
De eerste dagen, dat ze bii Sybil
was. had iedere bel aan de voordeur
haar doen opschrikken, want zo dacht
dat Julian ieder oogenblik op zou ko
men dagen en haar verantwoording
vragen zou, want hij had het recht te
eischea dat zij weer terugkwam, maar
<ie dagen gingen voorbij en Julian
kwam niet.
Toen besefte Enid Bryant paa ten
volle wat ze gedaan had. Zii had niet
haar eigen handen den band doorge
sneden, die haar bond aan het eenipe
wezen, waarop ze rechten kon doen
gelden. En ze had hem noodig. Nooit
had zo de behoefte qan zijn bijzijn
zoo sterk gevoeld als in die eerste da
gen van haar vrijwillige verlating' Ze
wist werkelijk niet hoe zo de lange
kwellende dagen door mo«st komen.
Zij begon zichzel met verwijten te
overstelpen, zij was nu osertuigd dat
ze Julian onrecht had gedaan. Alleen
het feit al, dat hij zoo dupper tegen
de ontzettende verleiding gestreden
had was haar een bewijs, dat zij meer
voor hem beteekonde dan iets ter we
reld. De argumenten, die bij haar op
gekomen waren op den dog dot ze ge
lezen had, dat Elizabeth Marnock
haar man een fortuin had nagelaten,
begonnen langzamerhand, hun waarde
te verliezen. Zij waren man en vrouw,
verplicht door geloften elkander bij te
staan.
Er waren tijden, dat haar zelfop
offering haar niet alleen dwaas, maar
cok slecht voorkwam. En toch kon ze
niet meer terug.
Julian was voor haar verloren, want
als hij naar haar terugverlangd had,
dan zou hij toch niet gerust hebben
vóór hij haar gevonden had.
Zij wilde niet huilen, waar Sybil
Jackson bii was en hoewel ze de gast
vrijheid, aie haar geboden werd, ten
voile waardeerde, werd de gedachto
haar toch ondragelijk, dat zo door
oen verdraaide voorstelling van zaken
Julian iu een verkeerd daglicht had
geplaatst, waardoor Sybil een onaan
gename» indruk had gekregen over
de maaier, waarop de echeiiiing was
tot stand gekomen. Nu zij zeker wist,
dat hij niet zou komen, wilde ze liefst
zoo ver mogelijk van alles weg zijn,
dat haar aan Julian herinnerde.
Toen zo dien avond In den sneltrein
naar het Noorden zat, huilde Enid
Bryant tot ze absoluut uitgeput was.
Zij voelde zich zoo ongelukkig en het
was allemaal zoo vreemd, toen ze
daar togen middernacht in het kleine
hotellotje aankwam, zonder van
iemand iels af te weten.
Zij zag er den volgenden dag moe en
ziek uit cn de leden van het ensemble
haaiden hun schouders op.
,,lk hoop, dat jij ook niet in zult
storten", zei Manon Laurie. Zij zelf
zag er sterk en blozend uit, waartegen
Enid's bleekheid nog meer uitkwam.
„Ik beu uliecn maar wat moe", zei
Enid vlug. „Ik zal je heusch niet te
leurstellen. Iu werkelijkheid ben ik
heel sterk". Zij deed me', zooveel vuur
aan de repetitie mee, dat zo tegen kof-
li» tijd al een heel ander mensch leek.
liet waren allemaal jongelui. Voor
het grootste deel nog studeerenden, die
dit ensemble gevormd hadden en met
Manon Laurie als hun „ster" reeds
aardig wat bijval genoten hadden.
Het geld, dat Enid verdiende, leek
haar meer dun genoeg, wanneer zo
dacht aan het kleine beetje, waarvan
Julian en zij dep laatsten tijd hadden
I moeten leven, maar zij merkte al
'gauw, dat zij ontzettend veel uitgaven
had.
Manon Laurie ging met haar mee
j naar haar kamer om haar toiletten te
bekijken. Zij was goedhartig van aard
cn daarom maakte zc niet te veel aan
merkingen, maar Enid merkte toch
wel, dat ze niet veel geschikts had'om
mee in het publiek op to treden.
„Je moet je zelf maar zoo eenvoudig
mogelijk kleeden", zei ManOn Laurie.
„Kijk eens, dat grijze japonnetje, als
daar nu een kanten fichu op dc&jé
dan zotl het wel gaan, tenminste voce;
vanavond. Je hebt zulk snoezig haaf
en zoo'n allerliefst gezichtje. En ja
kunt werkelijk uitstekend accorapag-
noeren. Ik heb nog nooit zoo prettig
en vlot kunnen zingen als vanmorgen
I oj> dc repetitie",
Enid had zulke aanmoedigingen noo
dig; zij vatte er weer moed door eff
zij versterkten haar.
Natuurlijk was ze zenuwachtig en
rij gtns in den middag een poosje rus
ten.
(Wordt vervolgdj
