HAARLEM'S DAGBLAD
OM ONS HEEN
LAWNTENNIS
SiimciilaüË
Het testament van
Elisabeth Marnock
VRIJDAG 1 JUNI 1923
TWEEDE BLAD
No. 3191
Civis Liber.
C i v i s liber, de vrije burgei
Nu ju, Mij moeten dat begrip vrijheid
niet al te letterlijk opvatten. De sa
menleving brengt mee, dat do
mensch zich onderwerpt aan een reeks
van wetten en verordeningen, die zoo
wel zijn persoonlijke vrijncid verkor
ten als zijn betrekkelijke vrijheid van
beweging verzekeren. Vrij is, die zijn
jjyirtstocütcn weet te beheersehen. De
absolute vrijheid, waarvan warhoof
den droomen, leidt tot de ergste over-
heersching van enkelen over velen-
Anarchisme tot den chaos en commu
nisme tot duldeloozen dwang. A an
het laatste hebben wij in Rusland zul
ke krasse bewijzen gezien, dat wij ons
afvragen of hun broeders in Neder
land niet zien kunnen of niet zien
willen. In het eerste geval moeten ze
wel stekeblind zijn, in het tweede
wel zeer huichelachtigdaar het laat
ste beleedigend zou zijn, verkies ik
Let eerste en verklaar hen voor ste
keblind. Anne menschen
Evenwjel, het oog ziet van zich.
Leeft, mogen wij wel vragen, de civis
liber in ons eigen vaderland.' Den
aantal personen meent van niet en
heeft daaraan uiting gegeven door een
circulaire in de wereld te zenden tot
aanbeveling van een vereeniging.
,,die paal en perk wil steden aan
„do steeds sterker naar voren drin
gende neiging, om voor alles en nog
„wat verbodsbepalingen uit te vaar
„digen, die den volwassen, normalen
„mcnsch in zijn vrijheid beperken,
„zonder dat zulks uit een oogpunt van
„algemeen belang noodzakelijk is".
Natuurlijk ligt in de laatste woor
den de moeilijkheid. Zonder dat zulks
uit een oogpunt van algemeen belang
noodzakelijk is. Over de vraag, w a i
uit dat oogpunt noodzakelijk zou
zijn bestaat eenmaal geen eenstem
migheid. Maar het is van belang te
vernemen, wat de vereeniging daar
onder verstaat„Wanneer het er om
gaat", zoo lezen wij in de circulaire,
„misstanden of woekeringen weg te
nemen, wordt het normale gevoel van
billijkheid niet aangetast en zal elk
verstandig mensch zich in zulk
geval bij de beperking van zijn per
soonlijke vrijheid nederleggen. Gaat
men verder, dan geraakt men op een
,weg, waarop geen grens is aangege-
yen".
Ook dit is nog niet recht duidelijk,
maar het komtde stichters willen dat
„bestaande verboden, die de persoon
lijke vrijheid onnoodig belemmeren,
worden ingetrokken en voorts door
o-a. verzet aan te teokenen tegen ver
boden die ons gaan bedreigen, waar
■van wij noemen het bioscoopverbod,
de drooglegging, de beperking van
'de vrijheid naar eigen goeddunken
over den vrijen Zondag te beschikken,
een rookverbod en nog.andere belem
meringen, die wellicht r.og in voorbe
reiding zijn
Ten slotte wordt verzekerd, dat de
nieuwe vereeniging zal trachten, de
openbare meening in liet geweer tc
brengen, om de meening van de Ne-
derlandsche staatsburgers te peilen
(een stoute vergelijking) en dat ge
loofsovertuiging noch politieke kleur
zal worden gekwetst.
Tot zoover tb circulaire. Merkwaar
dig is het, dat de meest in 't oog val
lende dwang hierin juist ontbreekt,
pe stemplicht. -Natuurlijk kunnen voor
dezen wonderlijken dwang goede re
denen aangevoerd worden. Toen de
wetgever had uitgemaakt, dat het
evenredige kiesstelsel het bilüjkste
was, een opvatting die zeker past in
een staatsrecht, dat de meening van
de meerderheid huldigt, was het vo1-
komen logisch, daaraan de verplich
ting tot stemmen toe te voegen, om
dat alleen op die manier de zekerheid
.werd verkregen van de ware evenre
digheid. Naderhand bleek de opvat
ting van een groot gedeelte der Ne-
'derlandsche kiezers anders te zijn
zij verkozen niet gedwongen te wor
den en eischtcn het recht op, zich te
houden buiten den stembusstrijd. Van
dit oogenblik af werd de stemplicht
belachelijk. Het is dus onbillijk aan
de Staten-Generaal te verwijten, dat
die is ingevoerd, maar wij kunnen ons
'erover verwonderen, dat die niet in
getrokken werd, toen de gelegenheid
daartoe zich voordeed. Dat- is de
doordrijverij der ijdelheid. die niet
erkennen vil. dat zij een flater ge
maakt heeft. En nu is de toestand dan
;oo geworden wie om de opne of an
dere futiele reden of misschien zelfs
Wel zonder roden niet gaat stemmen,
ondervindt daar verder niets onple
zierigs van- Men kan nu eenmaal dui
zenden overtreders niet straffen.
Het geval is zooaan een volk wet
ten opleggen, waaraan het nooit ge
toond heeft behoefte te hebben, is al
tijd een fout. Misschien klinkt dit aan
een Staten-Gcneranl. die langzamer
hand van het denkbeeld van regeeren
tot beheersehen komen moet (als ik
er toe behoorde, zou ik evenmin aan
de verzoeking ontkomen) onaange
naam en onjuist in de ooren. Wie op
den stoel des gezags zit, kan zich ze
ker moeilijk voorstellen, dat hij geen
wetten moet uitvaardigen vóórdat de
pubhke opinie daarom vraagt; toch
is het zou cn tegenover veel wat ten
onrechte democratie genoemd wordt,
lijkt mij dit de ware democratie. Het
is wel mogeujk, dat de Tweede Ka
mer, op deze wijze te werk gaande,
het veel minder druk zou hebben dan
nu, maar ik kan niet inzien, dat dit
een groot verlies zou zijn. Nergens
staat immers voorgeschieve», dat de
Staten-Generaal ademloos aan den
arbeid moet blijven, als een wetteu-
machine dag en nacht doordraaiende
Wetten en verordeningen, die niet
worden nageleefd, zijn een gevaar
voor het gezag. Dit is een waarheid
als een koe, die de regeerders uiterst
spaarzaam behoorde te maken in het
geven van nieuwe voorschriften. In
tusschea zijn noch de Staten-Gene
raal, noch de gemeentebesturen van
deze waarheid doordrongen. De laat-
sten zouden al heeHvat goeds kunnen
doen door zich te hoeden voor navol
ging. Als het niet zoo gevaarlijk was,
zou het om te lachen zijn, dat nauwe
lijks de ecne gemeenteraad iets nieuws
ontdekt of uit het buitenland (liefst
uit Duitschland) overgenomen heeft,
of- de andere gemeenteraden moeten
het ook hebben. Zoo volgde indertijd
de eene vrouw de andere na in het
dragen van de queue de Paris.
Zoo stelde de Raad van Heemstede
een cigarettenverbod voor kinderen
vast, nadat Haarlem het noodlottige
voorbeeld had gegeven. Met ernstige
gezichten bepaalden de hoeren in stad
en dorp, dat de overtreding alleen mo
gelijk was op publiek© plaatsen, dc
openbare straat of openbare gebou
wen. Niet als de kwajongen een siga
retje zat te rooken bij moeder thuis.
Dat verbod heeft nu een paar jaar ge
werkt, het is totaal mislukt, (vraag
maar aan de politie) maar niemand
heeft den zedelijkc-n moed, in de
Raadsvergadering op te staan en te
zeggen „dat heelc rookverbod is een
onding, laat ons het intrekken!"'
Noodlottig voor 't gezag, dat zulke
misbaksels in leven blijven.
En dan de bioscoopAls die een ra
telslang was, met vier rijen vergiftige
tanden boven elkaar, kon er niet ster
ker tegen geopponeerd worden, dan nu
Dat er een keuringscommissie bestaat,
die kinderen weert uit voor lien ver
keerde of onbegrijpelijke vertoonin-
gen, is best. Maar volwassenenDe
ivet behoort toch niet het kindermeis
je te spelen bij moeders van gezinnen
en mannen met baarden. Dit denk
beeld is dan ook gelukkig door de P.e-
geering ingetrokken, maar nu is er
voor in de plaats gekomen, dat
meenten beneden de twintigduizend
zielen iedere bioscoop kan worden
verboden. Is ze dan, zou men zeggen,
gevaarlijk in kleine en onschadelijk
in groote plaatsen Men kan antwoor
den: waarom zon zo toegelaten worden
gemeenten, waar iedereen er tegen
is i Neen, maar waarom dat niet
gelaten aan de practijk? In menig af
gelegen dorp is de bioscoop de benige
afwisseling in de troostelooze saaiheid.
Maar wil de groote meerderheid die
niet, dan komt er geen bioscoop of
de ondernemer vertrekt na zes weken,
wanneer hij ziet, dat het niet gaat.
En de drooglegging, dc plaatselijke
keuze. Haarlem droog. Schoten nat nf
omgekeerd. Yelsen droog, Beverwijk
nat. Hoe kan zooiets goed werken m
de practijk? Dan zou een «algemeen
verbod voor heel Nederland logischer
wezen. Maar wie durft dat aan, na de
berichten uit Amerika?
Laat ons tot de circulaire terugkee-
:n. Of de vereeniging veel tot stand
zal brengen is misschien twijfelachtig.
De geest van den tijd streeft naar pa
pieren deugdzaamheid, dit wel sneller
erd is, maar minder beklijft, dan
het succes van de geduldige, langdu
rige propaganda tegen misbruik van
bioscoop, arank en rooken. Toch kan
de aanwezigheid van de .vereeniging
waarschijnlijk preventief verse u.
Vooral wanneer haar leden zonder
eel te vergaderen, want dat is maar
tijdverlies, zonder veel te requestree-
want dal is maar zegelverlies,
gevormd wordt uit personen, die door
handel en wandel toonen, geen behoef
te te hebben aan de papieren kogels,
waarmee de overheid de menschelijke!
zwakheden van kant denkt te maken.
Het is haast niet te gelooven, hoe
veel kracht er uitgaat vun nobele, be
scheiden, eerlijke menschen. Veel
meer, uan van vele wetten
J. C. P. 1
(van onzen
Parijs, 30 Mei.
Wij hebben het reeds eerder uligelogd,
de wereldkampioenschappen Jawntennss
worden dit jaar voor het laatst gespeeld.
Na dit seizoen zullen er geen wereldkam
pioenschappen en dus ook geen wereld
kampioenen meer bestaan. Do Amerika
nen hebben hun zin gekregen, de Euro-
peescho landen hebben maar toegegevi
a.an do Amerika3nscho wenschen omdat
er sporten te over zijn, die toonen welk
een verwarring ontstaat wanneer de spoi
broeders der wereld zich van eikaar gaan
verwijderen. Einde dezer maand beginnen
te Wimbledon de wedstrijden on
reldkampioenschappen op gras banen. Pe
laatste maa\ Het volgend jaar kunnen de
wedstrijden opnieuw plaats hebben, des
noods met dezelfde deelnemers,
eeretitei zal «r niet meer aan verbonden
zijn. Evenzoo te Sain: Cloud, waar d<
laatste officieel® karupioenscnappen dein
dagen beslist zijn, me: de finales, die wi.
reeds in een vorig nummer uitvoerig be
schreven. Daarom is een necrologie over
het door do Amerikanen om zeep ge
bracht® Saint Cloud hier op haar plaats.
Vele lezers zullen het mooie voorstadje
in Parijs kennen, een half uur in een
boemeltreintje van do wereldstad geïe-
i. Een geliefkoosd oord voor Parïjschc
Zondagsmen schen, met zijn prachtige
-beschaduwde tanen, een dorado
alles wat zich geheel of gedeeltelijs
mechanisch voortbeweegt in auto's of op
fietsen. In deze prachtige omgeving lig
gen do 20, zegge twintig gravelbanen van
do sportvereeniging le Stade Francais en
hier zijn sinds 1912, met een S-jarige on
derbreking voor do oorlogsjaren de we
reldkampioenschappen lawntennis op
harde banen gespce'd. Wat Wimbledon
was voor de grssbanen was St. Cloud vooi
het gravel, het erkende mecca van de
adspiranten naar dc hoogste eer in de ten-
•ereld. Gesticht op initiatief van een
i van dezelfde natie, die thans door
haar actie de continuïteit der wedstrijden
heeft belet. De Amerikaan Duane Williams
-ader van den bekenden speler R. N". Wil
liams nam in het bovengenoemde jaar he:
initiatief tot de instei'ing dezer wedstrij
den. Het idee werd aanvaard door l»«t
Stade Francais, dat er met bewonderens
waardige energie in slaagde in minder
tijd te S3int Cloud een
grootseh complex van tennisbanen te
doen verrijzen, een waardig strijdperk
oor de grootste spelers ui: alle landen.
In de eerste week van Juni 1912 werden
c eerste wereldkampioenschappen te
St. Cloud gespeeld. Niet minder d3n acht
nationaliteiten waren vertegenwoordigd
het werd een succes voor de vertegen
woordigers van liet Duitscbe rijk. Froiti-
heirn won het enkelspel der heeren en met
Kreulzer samen het dubbelspel. De Fran-
gaise Mile Bruquedis legde beslag op den
damestitel terwijl de vrouw van den Bel
gischen kampioen, Mme do Bonnan mei
den Franseliman Decugis liet gemengd
dubbe'spel won. Het damesdubbelspel
zou eerst in 1914 op het programma
komen.
Het volgende jaar was vooral belangrijk
door het deelnemen van den Australischen
reus Anthony Wilding, die geheel volgens
de verwachting in het enkelspel overwon'.
Wel dient in aanmerking genomen te
worden,' dat Enge'and dat jaar niet ver
tegenwoordigd was, maar men mag wel
aannemen, da', geen Engeischman Wil
ding in dien tijd van zijn grootste ver
maardheid had kunnen slaan. Vele des
kundigen beschouwen den stoeten Austra
liër thans nog als de beste speler van alle
tijden. Hel3.ss sneuvelde Wilding in het
begin van den oorlog en do waarheid van
deze uitspraak kan dus niet meer bewe
zen worden. Fr!. Rieek won liet dames
enkelsnel door Mllo Broquedis in den
eindstrijd te overwinnen. Kleinsehroth en
von Bissing brachten den lieerendubbel
op hun naam. De Califorsiiseho Miss Ryan
Decugis den mixed.
In 1914 was
de
einemmg
groot.
Belgie zond Watsan en du Vivier, Dene
marken Bowsing, Ztt-edcn Fick. Engeland
Kiügseole en Gordon Lowe. Ante-
sportredacteur.)
rika Graig Bi,bile en Miss Ryan. Italië.
Spanje cn Rusland ontbraken in tegen-
stelling me: he: voorafgaande jaar. Frank
rijk schreef in met het traditioneel*) vier
tal Decugis. Gobert, Laurentz en Gernsut.
Opnieuw wis: Wilding beslag se leggen
op den titel en zijn spel was nog overwel
digender dan iu 1913. Het zou zijn laatste
groote overwinning zijn maar niet zijr
laatste glorie. Die ontving hij. toen lil.
spoedig na het uitbreken van den wereld
strijd in Enge'.schen dienst op het vel.
De groote merkwaardigheid van, deze
kampioenschappen echter was het debuut
van een 14-jarig meisje, dat loi
ieders verbazing alle damesspeelsters var
meerdere routine en grootcr vermaardheid
versloeg en zich den kampioenstitel
eigende. Het debuut van de onver;
kelijke Suzanne Lenslen. De Frar.j,
behaalden nog meer successen. Het paar
DecugisGennos behaalde den titel in 't
heercn-dubbelspel cn Mile Lenglen wist
respectievelijk met behulp van Decugis en
Miss Ryan nog twee wereldkampioen
schappen, de mixed en de damesdubbel
op haar naam te brengen.
Na deze sensationeele resultaten kwam
do grootere sensatie van den oorlog cn
tot 1920 lag St. Cloud verlaten. Toen de
wedstrijden voor hel jaar 1920 opnieuw
georganiseerd werden was men uiterst be
nieuwd naar dc prestaties van de vc-or-
oorlogsche kampioenen. Wilding was ge
sneuveld. Mile Lenglen moest zich op het
laatste oogenblik om gezondheidsredenen
terugtrekken. Er zouden nieuwe kampioe
nen in do voornaamste categorieën ko
men. Het vreemde element was weer sterk
vertegenwoordigd. Japan was zelfs door
Shimidzu aanwezig. Verder dienen ge
noemd te worden Wiaslow, Blackbeard,
Norton, Dodd voor Zuid-Afrika. Manuel
Alonso, de Spanjaard, Turobul!, Looilnuid
voor Engeland, Niles, dc Amerikaan.
Frankrijk had hetzelfde equipe gehouden
en behaalde het grootste succes. Do 1>
treurde Laurentz won het enkelsnel c
verder met Goberf hot dubbelspel en m
Mme Golding de mixed. Miss Holman
legde voor Engeland beslag op het da
mes enkelspel en met Mrs. Satterthwaite
op de dames-dubbel. In het dames enkel
spel streed een jeugdige Spaansche Mile
oubirana, die met een groote reputatie
naar Parijs was gekomen een merkwaar-
digen strijd tegen Miss Holman. De eer
ste set werd vrijwel zonder strijd met &—0
door Miss Holman gewonnen. Li de
tweede won Mile Subirana de eerste vijf
games, maar verloor toch nog met 7—S.
1921 was het jaar van den nieuwen
Amerikaansehen ster Tilden en de geheel
herstelde Mllo Lenglen. Bovendien be
hoorde Mrs. Msllory tot de deelnemers.
Tilden sloeg den Belg Wasker, cie ook dl:
jaar zoo sterk speelde, in den eindstrijd.
Mile Lenglen toonde zich volkomen de
meerdero van Mrs. Mallory. Gobert en
Laurentz wonnen opnieuw het hoeren
dubbelspel, Mllo Lenclon met Decugis en
Mme Golding respectievelijk do overblij
vende titels. Tilden en Mrs Mallory wer
den reeds in de eerste roeide van de mixed
geslagen.
In 1922 leende Frankrijk de wedstrijden
ui: aan Belgió dat ze op dc banen van do
Leopold Club te Brussel liet verspelen. Do
deelneming Was niet zoo .algemeen «\S
vorige jaren. Austraiié en Amerika ont
braken geheel, verscheidene Europeesche
sterren waren eveneens afwezig. Frank::jk
behaalde een volledig succes. Cochet won
het enkelspel en Lenglen de damescatogo
ric. De lieerendubbel was voor Coohci-
Borotra, de mixed voor Cochet-Lenglen,
dc dnmesdubbcl voor Lenglen Miss Ryan
De Califoxniache waa dus de «enige nict-
Fransche die succes wist te behalen.
Over de wedstrijden van dit jaar hebben
wij reeds uitvoerig geschreven. Ze sluiten
de rij op waardige wijze. De wereldkam
pioenschappen te St. Cloud zijn tot een
historische gebeurtenis geworden, maar
de l-'ranscha organisatoren hopen in dc
volgende jaren da inschrijvingen op het
zelfde peil te kunnen houden, ook al ont
breekt het lokmiddel vaa den wereld-
OVER DEN STEMPLICHT.
Aan het voorloopig verslag der
Eerste Kamer over het wetsontwerp
tot- wijziging van de Kieswet, de Pro-
viuciaie wet en de Gemeentewet ont-
leencn wij het volgende:
Verscheidene leden, ofschoon in be
ginsel geen tegenstanders van stem
plicht, stemden toch in met de leden,
die de handhaving daarvan betreur
den. Zij schreven het échec van den
stemplicht loe zoowel aan de omstan
digheid, dat in ons land, in tegenstel
ling met, België, waar alleen de Zon
dag slemdag js, op alle dagen gestemd
wordt, als aan het feit. dat in ens
land eene groote versplintering van
partijen valt ie constateeren, die in
derdaad lusteloosheid bij de kiezers
moet wekken.
Daar nu aan die vorsuippering van
partijen ons volkskarakter niet vreemd
js en de invoering van den Zondag als
stemdag bij breed© kringen van ons
volk op groote bezwaren zou stuiten,
achtten ook deze leden het boter, den
stemplicht, die moeilijk te handhaven
is en waartegen roeds een stelselma
tige oppositie bestaat, af te schaffen.
Hiertegen werd aangevoerd, dot
stemplicht een noodzakelijk, comple
ment is van evenredige vertegenwoor
diging; dat daarom de slechte kiezers
opkomst een motief mag zijn om
tot terzijdestelling van dien plicht
over te gaan.
Onderscheidene leden betoogden dat
hel on-Nederlandsch is de kiezers met
dwangmaatregelen en strafbepalin
gen, met den veldwuchter als het wa
re, naar de stembus te drijven.
I ZEDELIJKE VOLKSPOLI TI EK.
I Het- Genootschap voor Zedelijke Volks
politiek houdt zijt. algeroeenc -verga
dering op lü Juni te Utrecht iu liet
1 Gebouw voor Kunsten en VVeten-
I schappen.
Dingen dis niet iedereen weet
RATTEN EN MUIZEN.
De mensch hééft in den loop der
iijden verschillende dieren aan zich
dienstbaar gemaakt en vele daar
van gepromoveerd tot geliefde huis
dieren. Onder de dieren, die niet door
den mensch als zoodanig aangesteld
zijn, en zich toch kost en inwoning in
niet bescheiden mate verzekeren, bo-
hooren de ratten cn de muizen. Dc
spreekwijze „Ongenood© gasten zet
men buiten de deur", kan men bij
deze logé's niet zoo gemakkelijk toe
passen, voorn! ratten zijn moeilijk te
verjagen als zij zich eenmaal ergens
gevestigd hebben. Wel den. mensch
sympathieke eigenschappen heeft de
rat niet. Hij is vraatzuchtig, kwand-
aarditr. vraatzuchtig en vernielzuch
tig. In geen enkel opzicht is hij ons
van nut, hij vernielt boeken, kleeren,
tapijten, behang en bederft onze* eet
waren. Bijna niets dat knaagbaar ls,
is bestand tegen zijn scherpe knaag
tanden. Om in huis te komen, graven
ze zich door balken, schuttingen, vloe
ren enz. een ondcraardschen tunnel.
De kalk van den muur bijten ze zelfs
uit de voegen los, door heel nauwe
spleten kunnen ze hun lenig lijf wrin
gen en zoo hun dool bereiken. Steen,
glas en metaal zijn de oenige stoffeu,
die stand houden tegen hun scherpe
beitels, voor dc rest bestaan er geen
hinderpalen voor hen, en zijn ze een
maal binnen, dan zijn er maar weinig
middelen om zo te verjagen. Hun go-
hoor en hun reuk zijn uiterst sterk
ontwikkeld, zoodat 7.ij het gevaar al
van verre hooren en ruiken.
Daarbij zijn ze bijzonder slim, ruiken
bijvoorbeeld aan een val de menschen-
hand en wachten er zich wel voor van
de lekkernij te snoepen. Bij het stellen
van de val trekt men daarom wel eens
handschoenen aan, maar heeft door
die voorzorg de val een paar slacht
offers gemaakt, dan is dat te gelijk
een waarschuwing voor de anderen,
en loopen die „niet licht in de val".
Honden eh katten zijn meestal bang
voor ratten, alleen de kleine pittige
fox, die ook zoo sterk in het muizen
vangen is, gaat den rat te lijf en
durft hem aan. al komt hij cr in een
gevecht dan ook dikwijls niet zonder
kleerscheuren af. Een natuurlijke gang
zaken is, dat, als ze eenmaal we
ten, dat zo gevreesd worden, ze hoe
langer hoe brutaler en aanmatigen-
der worden, leder heeft wel eens ge
hoord of gelezen van zuigeünge'jes,
dien in deu wieg vingertjes en tcen-
door die lastige gasten wer
den afgeknaagd, in de varkensstal
gaan ze de varkens te lijf, die zich te
gen hun vlugge belagers niet kunnen
verweren. Het herhaaldelijk zien van
ratten alleen doet do dieren dikwijls
kwijnen en hun eetlust benemen.
Te water en te land. overal zijn de
rakkers even gevreesd. Watervogels
pakken ze bij een poot beet en trekken
Ir© naar Omlaag 'om ze tfaar fe verslih*
den. Een dorado zijn g: sohepen
ivoor hen. zo worden of iv i lading
laan boord gebracht of zwemmen
I :n de haven van de wal naar het
Door het gebrek aan een voldoend
aantal nanvnilors om hen te verdelgen
en door hun slimheid, die zich sleed»
weer stelt tegenover de slimheid van
de menschen, zouden zij het heel sjvoo-
dig mensch cn dier onhoudbaar ma
ken als de natuur niet ons daarin
tegemoet kwam. door in hen zelf het
middel ter verdelging te leggen. Ze
zijn zoo grenzeloos afgunstig en
moorddadig, dat ze geen onbekende
soortgenoot in hun jachtgebied dulden,
ze voeren onderling een bijna onaf
gebroken str;;d, die meestal pas ein
digt, wanneer een der strijdcenooten,
gedood en daarna opgepeuzeld ls, van
daar dat men bijna nooit een dooden
rat vindt. Na o©u strijd worden een
voudigweg de gewonden afgemaakt en
daarna opgegeten door dat vriende
lijke volkje. Het gemeenschappelijk
lijden in den val vereent ze xe!fs n*g
niet, integendeel, het komt niet zeiden
voor, dat van twee in dezelfde val
gevangen ratten cr een heel dikke
overblijft, die dikte is maar tijdelijk,
omdnt mijnheer zoo even zijn lotge
noot heeft opgepeuzeld. Ouderliefde
schijnt er ook niet veel te bestaan hij
hen: in schrale tijden eten de ouder»
zonder eenig bezwaar hun jongen »p.
Geen enkele eigenschap, die hop
lot eer strekt in «1170 oogen, Ivzil de-
ze diersoort. Wij kunnen ons dan ook
niet genoeg weren tegen hen, .vooraf
ook omdnt zij de verspreiders zijn van
de voor de menschen zoo vreesdij ka
ziekte, de pest. Het op welke manier
dan ook in aanraking komen met <ci.
voorwerp, waarop een besmette ra'
gelegen hoeft, levert groot gevaar vook
-len mensch op. Het spareu van dvz4
dieren is onverstandig, het verdelgen
plicht ieder voor die er toe in de gele
genheid is.
Zoo'n zwarte lijst als do ratten, heb
ben de muizen gelukkig niet. Ze zl.in
veel vredelievender, minder moord
zuchtig, minder brutaal cn minder
slim. Ze zijn daardoor ook gemakkelij
ker te vangen en te verjagen. Alleen
al de lucht van poe» in huis doet za
cl een goed heenkomen zoeken om niet
zelden je buurman gelukkig ma
ken.
Het is jammer, dat ze zooveel over
last aandoen door hun vernielzucht en
hun snoejilust. en ook doordat ze zoo
veel ongedierte hebben: het zijn leuke
vlugge diertjes inct ecu pittig kopje en
levendige kraaloogjes. Ze zijn uiterst
nieuwsgierig en hot is een grappig ge-
xicht, zooals zij met. hun schitterends
oogjes ont een hoekje kunnen zitten
«rluren wanneer ze oen vreemd geluld
hooren. Naast groote spilzucht ken
nen ze ook spaarzanmbcid en zo slee
pen dikwijle groote voorraden naar
hun nestje voor de schralere lijden.
Gelukkig, dat nor* cn verschillend#
vogels en va! goede bondgenootcn van
ons zijn, anders zou er al gauw c> rn
plaatsje meer voor ons overblijven,
hetgeen men zal begrijpen als men
weet dat moeder muls 5 a 6 maal per
jaar jongen werpt 11 dan meestal I a
6 tegelijk, welke dieren 11a 14 dagen
voor zich zelf kunnen zorgen, iDu-
groot zoo'n kolonie in Oen Jaar tijd bij
ongestoord voorttelen kan worden is
een rekensomroetje, waaraan wij ons
liever niet wagen, gedachtig aan <i«
vraag van den uitvinder van het
schaakspel en schaakbord om tot loon
voor zijn uitvinding le ontvangen voor
het eerste hokje van zijn bord 1 graan,
korrel, het tweede het derde I, het
vierde S. het vijfde 1G enz.
Als lekkernij doen ratten cn muizen
bij de Chinee zen opgeld.
DE HUURWETTEN.
De Eerste Kamer heeft mot 23 tegen
G stemmen de wijziging der Huurwet
ten onngenomen.
NED. AANNEMERSBOXD. De
Nederlandscho Aannesnersbond zal op
Dinsdag 10, Woensdag II en Donder
dag 12 Juli te Groningen zijn jaar-
lijksche vergaderiucg houden. Ilct ge
meentebestuur van Groningen zal
Dinsdag 10 Juli hoofdbestuur, afdee-
lingsbostuur en regeling*, oinmissio
officieel ten stndhuizc ontvangen.
HET ONCELUK MET HET MARINE-
VLIE CTUIC.
Betreffende Itet ongeluk met het
marine-watervliegtuig W 57, gister
middag bij de oefeningen in het Zui-
derfrontier, wordt nader gemeld, dat
dicht bij deu Wandelaar een zvvnnr
defect aan den motor ontstond, waar
door dalen noodzakelijk waa. Een der
drijvers geraakte onder den motor cn
kte los. De inzittende dreven c n
uur rond op het overblijvende stuk.
tot zij door het Engelsche «chip City
of Eastbourne werden opgepikt. De
'loot, die naar het vermiste vliegtuig
vos gaan zoeken, kon alleen de heide
drijvers mee terugbrengen; dc motor
ging verloren.
BRAND IN VER KADE*» F BR IKK.
Tc Zaandam is Donderdagmorgen
G uur brand uitgebroken in dc biscuit
fabriek der firma Verkade en Comp.
aan de Valkstraat, waardoor dc puk-
kcrij zoo goed als geheel uitbrandde.
Omtrent de oorzaak is niets met zo
kerheid vast te stellen; de brand is
ontstaan in de glacecrkasL Hoewel de
brandschade niet buitengewoon groot
Is, is ile schade, tengevolgo van het
Musschiiigswotcr en de rook, vrij be
langrijk.
PROF. MR. TREUB.
Prof. mr. Trcub, voorzitter van den
OndernemorBraad voor Nederlandseh-
I Indie, wordt Zaterdag 0 Juni, na ren
1 kort verblijf te Parijs, in Den Hang
terugverwacht van zijn reis naar Ne-
dcrlandsch-Indië.
De Onderncnu rsraad voor Neder!.-
1 Indie is voornemens don Sisten Juni
oor. algemeene ledenvergadering to
houden, waarin prof. Trcub eenigo
mededeelineen zal doen over zijn ver
bij' in NedcrI.-Indie.
I MUUR OMGEVALLEN. Bij het
(afbreken van een huis te Jourc \tel
een muur op twee werklieden. De tim
merman N. lioekslra van Joure werd
zeer ernstig aan het hoofd en do 1 ui-
nierman N .Draaier van St. Nieolnus-
ga nan zijn boenen verwond.
Feuilleton
Geautoriseetde vertaling naar het
Engelseh van
E. A. ROWLANDS.
11)
Mr. Tenderten benijdde inwending
den anderen man, want er was iets in
Julian Hfyant's manier van optreden,
dat hij nooit zou aanleeren, hoe hii
er ouk zijn best toe deed. En boven
dien was Bryant knop van uiterlijk
en Tcnderten heeletnual niet. Daarbij
maakte zijn laatste avontuur, dat men
hem interessant vond. Toch bleof
iTenderten meester van de situatie.
Bryant en hij hadden nog niet met
Sikaar gesproken; Tenderten wist nog
niet 'welk aandeel hij zou krijgen van
de goede gave, die Julian in den laat-
steii tijd ontvangen had.
Maar dat kwam nog wel in orde en
Tenderten lachte wanneer hij over
due!-.! wat I.ady Ellen en huur nicht
zouden zeggen, wanneer zo wisten,
dat de man, met wien ze nu zoo ge-
jvoon stonden te praten, gewoon chauf
feur was geweest.
„Ik was van plan u beiden te vru>
Igen bij mij te komen soupecren", zei
Lady Ellen, toen haar auto voorreed,
„maar mijn nicht wil naar huis toe
1 en dus moet ik liet tot een volgende
gelegenheid uitsielien. Maar kom mij
eens opzoeken, mijnheer Bryant. Ik
beu in Londen, ik zou bijna zeggen,
alleen in Londen, want iedereen die
ik ken is verdwenen".
„Ik zal komen", zei Julian.
Hij had een eigenaardige, langzame
manier van spreken, en hoe meer La
dy Ellen naar hem Kcek= hoe meer zii
vond, dat hij en Adrian Dawney eterk
op elkaar geleken.
De twee mannen bleven staan, ter
wijl de auto wegreed, toen gaf Ten-
derten Julian heel familiaar een arm.
„Ik zal met u torugaan", zei hij.
Toen lachte hij. „Ik ben zoo blij. u
zooveel afleiding te zien zoekeu,
Bryant; dat is het verstandigste wat u
doen kunt. Een man verveelt zich
dood als hij altijd maar alleen is".
Julian trok zijn arm uit die'van
Tenderten terug en stak een cigarette
op.
„Ja voor mezelf ben ik geen eri
aangenaam gezelschap", zei hii. toen
stak hij zijn hand uit en zeide-, ..Ik j
hoop niet. dat u me ongastvrij zult
vinden, maar ik ga nog niet direct
naar huis, piijnheer Tendorten",
„Uitstekend", zei Tenderten, ttne-
wel het hem heolemaal niet aanstond.
„Ik kom u gauw eens opzoeken. Kom
morgen bij mij op de sociteit dinee-
reu. Tot welke sociëteit behoort u?"
„O, daar heb ik nog niet over ge
dacht", zei Brvant, onverschillig, bij
na onbeleefd. „Goeden avond".
Hij knikte en stak de straat over
om verdere conversatie te vermijden;
hij haalde diep adem, toen hij merkte,
dat hij eindelijk alleen was. Het was
waar, hij ging niet naar huis, het
was 'n prachtige avond en hij dwaal
de nog urenlang door de straten. Hij
verachtte zichzelf en toch wist hij,
dat liet hem onmogelijk zou zijn een
einde te maken aan het weelde leven-
ijs, dat hij nu, door toedoen van den
won, van wien hij zooevcn afscheid
had genomen, leidde.
HOOFDSTUK VJII.
Na langen tijd geaarzeld te hebben,
besloot Julian een brief te schrijven
aan Frank Derrymore, den man, die
ccnigen tijd geleden zoo goed voor
hem was geweest.
Hij zond den brief naar do sociëteit
verwachtte niet spoedig een anl- -
woord te zullen ontvangen, want teen
hij Derrymore den -laatsten keer ge
sproken had, had deze hem verteld,
dat hij voor geruimen rijd naar Ier
land ging.
Den volgenden morgen bracht Ste
phens hem echter al een brief van zijn
vriend.
Derrymore was ln Londen en vroeg
Julian bij hem op de sociëteit te ko
men dineeren.
„Ik ben erg verlangend je te spre
ken, kerel schreef hij. ,,Je brief was
zoo geheimzinnig. Gelukkig was ik
voor een paar dagen in de stad cn
kreeg hem daardoor Onmiddellijk. Je
zegt, dat er iets vreemds met je voor
gevallen is en aangezien je van uit een
ander adres schrijft, hoop ik. dat dat
vreemde nieuws ook goed nieuws zul
zijn. Als je misschien even de sociëteit
op wilt laten bellen, dan weet ik of
je komt. Ik vertrek vanavond weer
naar Ierland.
Bryant liet Stephens onmiddellijk
naar de Sociëteit voor Officieren van
Land- en Zeemacht telephoneeren om
te zeggen dal hij er op den afgespro
ken tijd zou zijn.
Hij glimlachte, toen hij het verbaas
de gezicht van zijn bediende zag.
„Hoewel hij wel mijn geld uan-
neemt", zei Julian bij zichzelf, „be
schouwde hij mij dus tot nu toe nis
iets minderwaardigs".
Zijn
bestond, verheugde bij zich weer,
iemand van m^icht te xijn door zijn
rijkdom.
Hij besloot zeer veel voor liefdadige
doeleinden weg tc geven, llij had zelf
zooveel geleden, dat hij vastbesloten
was nooit oen verzoek om hulp af tc
w jzen voor hij dc zaak waarom het
ging, grondig oiiuerzoeht hud.
lervvijl bij zat te ontbijten kwam
bij Julian de gedochte op naar het
woonhuis van Mr. l'leydell tq gaan.
ilij veractilte Tenderten. die man was
uls een levonde herinnering uan alles
wat hij wildo vergeten, want hij wo*
vastbesotcn te vergeten: toch kon hij
hoeveel moeste hij er ook toe deed een
stem van zijn geweten niet tot zwijgen
brengen Enid. Hij moest van haar
weten, waar ze was o' wat ze uit-
voerde. Hoe zij leefde.
l'leydell zaï wel hel oog op haar
willen houden", zei hsj „daar zal ik
hem tenminste toe zien tc brengen".
Er kwamen ook oogenblikken dat
hij cynisch werd en dat de woorden,
di© Enjd hem geschreven had buiten
gewoon waar leken. Het was beter dat
ze eens eon poosje niet bij elkaar wa
ren; de heerlijkheid vnn het leven hnd-
veel
dai
anders dien morgen. Toen hij de
schillende bedelbrieven doorlas, waar
uit zijn correspondentie grooteodeels
hen staan, Gelukkig konden ze niet
bij elkaar z jn, of hij alleen met zijr»
rijkdom, of zij siimcu in armoede cn
tobberij en het wanhopige govoel van
mislukt te zijn. En Julian Bryant
schrok voor oen dergelijk loven, te
rug; toch kon hij niet vergeten <11,
waar hij ook leek, hij zag overal Emd.
Den vorigen avond was er op het
tooneel een meisje geweest, dat v«wi
op haar geleken had. Een oogenblik
had zijn hart stil gestaan cn hij was
in do pauze bijna achter de coulissen
gegaan om huur op te zoeken; toen
had hij zijn vergissing bemerkt, het
meisje op het tooneei leek uiterlijk
wel veel op Enid, maar zijn vrouw
was toch amier» geweest.
Hij liet rijn auto voorkomen cn
reed naar Pleydell's huis. do huis
houdster zei hom, dat mijnheer pus
over een week terugverwacht werd.
Julian stapte weer in. Hij had neg
ruim een uur den tijd voor hij Der-
rymore zou ontmoeten.
Hij reed Bond Street in. Het was
nog zoo'n vreemde gewaarwording
voor hem, dat hij geld uit kon goven,
dat hij nog altijd aarzelde voor hij
zi| zijn rijkdom met hem zou kunnen lijkervvi-zc koopea moest cn itij de«d
deelen. Do schaduw van die geator- I groote bestellingen, zijn positie maak
voo oude yipuw, zou aitipi tusachen I te, dat hij overal met de meeste on.
