Brieven uit Finland
frii
JÉ! Au ^4
door
C. A. J. DIJKSTRA.
No. i.
;\Voonsdag, den 16en Mei 1923, was
liet vijf jaar geleden, dat hut Finsche
iVulksiogvr ouder Kanongebulder en
gejubel der bevolking zijn intocht in
Jiet met vlaggen versierde llelsing-
lurs Jiield. Weliswaar had de volks-
vertcgenv.-u >rd:ging van hei groot
hertogdom Finland reeds op 0 Decem
ber rol? i-.n aeeicct uitgovuarüigd,
jwuurbij Finland reeds tot «ene zelt-
etandigc, vrije en souvèraiuo repu
bliek werd uitgeroepen, doch aange
zien do regcoring niet over de noodigo
machtsmiddelen beschikte om hare
besluiten kracht bij te zotten, en do
troepen categorisch, weiger
den het land te ontruimen, had deze
proclamatie eigenlijk weinig te be-
jtockenon. Fun leger had Finland in
die d-igen al lang niet meor, daar de
•keizerlijk ltussiscno rogeering het een
<!iar oi twintig geleden veiliger liod.
igevondon do recalcitrante Finnen van
een eigen nationaal verdedigingsin-
ti: i.t te ontblooten. Do garnizoe
nen in de Finsche steden en vestingen
bestonden dus uitsluitend uit Russi
sche uoepen. Na het uitbreken dor'
revolutie in Rusland propageerden
jdeze troepen ook in Finland het bols-
jewirmo en het was dus niet te ver
donderen, dat op 30 Januari 1918 het
roode oproer uitbrak, hetwelk zoo snel
om zich hvengreep, dat in korten tijd
de bolsjow ioken overal de baas waren.
De iv gee ring was uit lijfsbehoud ge-
noodz;u:kt nn«r Wasa uit te wijken,
terwijl do goedgezinde burgerlijke
eicm.outon heimelijk de steden verhe
it,en en zich in Ustrabotton verzamel
den, alwaar generaal Gustnv Friher-
rc Mannorlieim, die uls cavalorie-gene-
/aal don grOotcu oorlog in Russi-
jchen dierst had medegemaakt, de
z.g. Witte Garden fonneordo. Een ge-
ïuaki.rlijke tank .was dat niet, daar
Alannerlieifm. met een nijpend gebrek
aan ins'. racteurs to kampen had. De
■dienstplicht was voor Finland door
du liassen reeds jaren geleden afge
schaft, zoadat onder de Finsche vrij-
v i ilji- zich bii de Witte Gar
den voegden, weinig of geen sol
daten en kader aangetroffen werden.
Voorts hadden de Russen er steods
angstvallig voor gewaakt,, dat do Fin
51011 niet. in het bezit van wapens ge
raakten, zoodat het nieuwe legertje
ook nog met gebrek aan geweren en
munitie te kampen luid. Daarin
kwam eerst eenige verbetering, toen
het Mannerhcim geluikt was de Rus
sische garnizoenen van Tornen, IJlen-
borg en nog onkelo andere plaatsen
te ontwapenen, waardoor cono aan
zienlijke buit aan geschut, geweren
eu ammunitie in zijne handen viel.
Kort daarna keerde het Finsche Ja-
fcorbataljon, dat aan Duilscho zijde
den grooten oorlog medegemaakt
had, via Wasa in het vaderland to
ri ig en sloot zich aanstonds bij do
AVitto Garden aan. Door do komst
ivan dit. bataljon werden de grootste
moeilijkheden met betrekking tot hot
nfrick'tin tsvrnagstuk opgelost en er
.werd mot kcortsaehtigen ijver aan de
(verdere africhting dor nieuwe troe
pen gewerkt. Toen de Witte Garden
.vuldoende geoefend waren, werd door
Jilamicrheim, bijgestaan door de F:
sche, eveneens voormajigo Russische
generaals, Thesleff en Ignatius, een
[Wil Front geformeerd, hetwelk zich
.van lijiirneborg aan do Westkust in
(Noord-Oostelijke richting tot ten
iNoorden vau Tammerfors uitstrekte.
Ifet Zuiden des lands was geheel in
iliundon vim <le bolsjewieken, die een
Onbeschrijflijke lorrour uitoefenden.
De afgrijselijkste wreedheden werden
door hen bedreven. Geheclo families
iwerdon door lien met do tong aan de
jtafol vartgenageld. Arbeidersvrouwen,
die in oon handmof een rovolver hij
Zich droegen, schoten onverwachts op
ioderoe», die in hare oogon voor een
bourgeois kon doorgaan. Zelf3 be
stonden cr Roode Vrouwen Bataljons,
die zich aan de groot3to wreedheden
schuldig maakten en or een eer in
stolden om Witte Gardisten, die het
ongeluk hadden in hunne handen te
Vallen, op onmedoogenloozo wijze te
verminken. Gelukkig heeft deze roode
jtorreur in Finland slechts enkele
maanden geduurd, dank zij het kor
date optreden, vau generaal Manner-
Jieim en zijne volgelingen.
Hot hoofdkwartier der Rooden was
lo Tammerfors gevestigd en op die
IBnid ooncontreerdo Mannorlieim dan
ook zijn aanval. Begin April begon
ido opmavscll van het Witte leger en
na een gevecht, dat 4 dagen duurde
en waarbij Tammerfors gebombar
deerd, belegerd cn bestormd werd,
Itvas !u t pleit beslist. Icdero bolsje-
rtvi< k. die met de wapens in de hand
gegrepon word, werd onherroepelijk
Zonder vorm van proces togen den
muur geplaatst en gefusilcerd.
Een vrijwllligerkorps van de
lAlauds eilanden, hetwelk uit Finnen
tn Zweden bestond, was inmiddels te
Abo geland en had die stad zonder
slug of stoot genomen, daar de Roo-
di-u op het bericht van den val var
fTamuicrforS als door oen panischcn
frehrik bcv.-mgen sdhenen.
lugeveor ter zelfdei' tijd had ook
Dui; inland aan de roopslcm om hulp
giT.oor gegeven cn zond ecu aanzien
lijke vloot onder bevel van den geno-
2'üa.l Graaf von der Goltz naar Fin-
Pand. Begin April landde Von der
(Goltz to 1-Iaugü en bereikte onder
(Voortdurende schoi nuitselingen op don
|12den April Holsingfors, welke stad
hij in '2 dagen vcroverdo. In dio da-
jgcu in tie hoofdstad het tooneol van
tvcrwocdo straatgovochton geweest en
men ziet thans nog hier en daar pulu-
hcopcn van in elkaar geschoten ge
bouwen. Be Russische vloot, die gedu
rende do rovolutio in tfo haven was
blijven liggen koos bij do nadering
«oii het Duitsche leger het ruime sop,
terwijl ook de vesting Svcahorg door
j3c Russische troepen geëvacueerd
Werd. Na de inneming van Ilclring-
fors marcheerde het Duiische leger
Dostwaarts cn vcrecnigde zich t<
Gal.tin on ltihimdki met Manncrheim
die inmiddels ook niet stilgezeten had,
Kort- daarop werd ook Yiborg geno
men en hiermede was do overwinning
der Witten bezegeld en hot roode
Avontuur als geëindigd to beschou
wen. zoodat generaal Mannerhcim
op 16 Mei 191S zijn triomfantelijkoi
intocht in Helsingfors kon houden.
leder jaar wordt deze dag feestelijk
herdacht, doch hij heeft hot tol' nu
toe niet zoover kunnen brengen, dat
hij tot officieelcn feestdag verheven is.
De regeoring hcoft het namelijk niet
aangedurfd do immer nog zeer talrij
ke roode elementen der bevolking tc
irriteeren en daarom heeft men den
Gden December, den datum, waarop
door het Finsche volk de zelfstandige,
vrije en souvercino republiek uitge
roepen werd, tol, officieelen herden
kingsdag verheven.Dit noemt nietwo;..
dat voor de goodigezindo burgerlijke
bevolking, die zooveel van hot bolsje
wisme to lijden heeft gehad, de 16e
Mei een veoi grootere rol speelt.
Het feest wordt steeds gevierd met
een groote parade, waaraan afdoe-
lingen van allo troepen onderdeolen
benevens de Skyddskaren deelnemen.
Deze skyddskaren zijn een typisch
Finsche instelling en doen eenigszins
aan onzen vrijwilligen landstorm
denken, hoewel omiddellijk erkend
'dient to worden, dat de animo hier
veel grooter is dan ten onzent. Dat
komt natuurlijk hoofdzaJtelijk daaruit
voort dat, men hier aan den lijve on
dervonden hcoft wat het bolsjewisme
beteekent. Daar sport en attiletiek
zeer voorname plaats in het le
ven van don Fin innemen, laat het
zich liooren, dat deze skyddskaren
over puik materiaal beschikken en
hoogst betrouwbare, goed gediscipli
neerde troepen vormen. Do rooden
zien het met leedo oogen aan hoe de
ze vrijwilligei'skorpsen voortdurend in
sterkte toenemen en er is dan ook dooi
de communisten in den Rijksdag reeds
herhaalde malen op aangedrongen,
dat deze skyddskaren ontbonden zul-
u worden.
Ook dit jaar werd de parade
derom op het groote Senatstorget
gehouden. Op de monumentale trap
pen van de zich over de geheele
breedte va.n het plein uitstrekkende
Nicolaikerk mot hare blauwe koepels
hadden zich de autoriteiten en de le
den van het Corps Diplomatique met
hunne dames benevens de studenten,
het officierskorps en de andere genoo-
digden opgesteld. Eenige militaire mu
ziekkorpsen, die tegenover het midden
van de kerk mot den rug tegen het
groote standbeeld van Czaar Alexan
der II hadden postgevat, brachten om
beurten marschmuziek ten gehoore,
op de tonen waarvan de troepen voor
den Minister van Staat, Kallio, die
hij ontstentenis van den president,
StaMberg, do revue hield, defileer
den. Vervolgens werden aan eenige
skyddskar-afdeelingen, die nog niet
over eigen vaandels beschikten,
nieuwe vaandels uitgereike, hetgeen
met veel ceremonieel gepaard ging.
De vaandels werden daarop door den
veldprediker ingezegend.
Generaal Mannerheinij die eigen
lijk de held van dit feest is, was dit
jaar niet in het land en vertoefde in
Algiers, waar hij tengevolge van een
ongeval ziek ligt. Het heelt hem ech
ter op 16 Mei niet aan gelukwenschen
en sympathiebetuigingen ontbroken,
aaruit blijkt, dat hij nog steeds in
s harten van de Finnen voortleeft.
Mannerhcim behoort tot een voor
malig Zweedscli adellijk geslacht en
is een knappe militaire verschijning.
Als Russisch cavalerie-officier heeft
hij voorheen in Rusland veel van zich
doen sprekon en werd hij tot de beste
ruiters daar te lande gerekend. Ook
moet hij den RussischJapaiischen
•oorlog medogemaakt en goruimen tijd
tot de keizerlijk Russische hofhouding
behoord hebben. Zoowol uit hoofde
•an al hetgeen hij voor Finland ge
daan heeft als door zijne imponoeren-
de persoonlijkheid ware hij de aange
wezen man geweest om als hoofd van
den Finschen staat op te treden. De
linkerzijde zag in hem echter te veel
den reactionnair, terwijl de nationa
listen het hem maar niet konden ver
geven, dat hij geen rasechte Fiu is,
en Zweedso.h bloed in de aderen heeft.
Aan deze partijpolitiek is het te wij
ten, dot Mannorheim niet tot presi
dent verkozen is, waardoor het land
van den steun van een zijner groot
sten mannen beroofd is.
Sport en Wedstrijden
7jOÖ zal Zondag gespeeld Worden 1
Haarlem IID. V. D. II Do Amster
dammers hebben door hun zonderling
gedoe al twee verlicspunten te pak
ken. Aan de Haarlemmers is nu de
gelegenheid, om twee winstpunten
b.nncn te halen, waar stellig oi> gere
kend wordt.
Maandagavond zal S. V. naar Mac-
bi II giian, waar van 7—9 de laatste
competitie van de Macbi-reserves ge
speeld wordt.
Haarlem II ontvangt Dinsdagavond
Macbi I; voor heide clube is het de
sluitwedstriid. Als D. V. P, Tl Zondag
van de Haarlemmers verliest, zijn de
Haarlemsche reserves gevrijwaard
voor de laatste plaats
KORFBAL TE BEVERWIJK.
Na de wegkwijning van de B. K. G.
Beverwijk, werd, in het afgeloo-
pon seizoen aldaar niet in dc competi
tie van den H. It. B. gespeeld.
Nu schiint er (zoonis w© reeds in
ons nummer van Maandag meedeel
den) weer nieuw leven voor dc korf
balsport te Beverwijk te komen. Hel
rostantje van K. C. met nieuwe
enthousiasten hebben een nieuwe club
gevormd met den naam Bo Quic-k. Er
zijn plannen om in dc a s. competi
tie van den H .K. B. met twoe twaalf
tallen uit te komen. Na dc verzwak
king en waarschijnlijke uittreding
van A. J. C. is de opkomst van hel
Beverwijksche korfbal voor den II. K
B. weer een .welkome aanwinst.
Zijn de Hoofddorosche korfballers
nog niet zoo ver, om ook in den H.
K. B. te komen
ATHLETIEK.
Langzaam gaan ook de korfbal
lers het groote belang van lichte alh-
letiek inzien voor hun sport. Verschil
lende 'clubs gaan dezen zomer ,,athle-
tieken". Advondo, Haarlem cn De
Kraaien wekken hun leden op, vooral
aan de oefeningen mee te doen. Jam
mer genoeg, ontbreekt vaak eenige
goede leiding!
Cricket
Overzicht.
Wederom konden de cricketers Zon
dag wegens den regen niet spel
clo Spanjaardslaan moest noga
langrijke plaatselijke ontmoeting,
Rood en Wit gespeeld worden! Wel
iiebben de reserves elkaar aau d;
Sehoterweg bestreden, waarbij i
jonge Haarlemmers over hun oude
Zustervereeniging zegevierden. Au
vankelijk leek het er op, dat llood
Wit gemakkelijk zou zegevieren; i
wijze waarop doHaarleimners de slows
van Mr. Davidson speelden, was be
neden alle critiek; alleen liet keurige
batten van R. do Ruig was oorzaak,
dat liet totaal vun even honderd werd
bcroikt. Dat de jonge Rood en Witters
dit totaal zouden overschrijden, leek
goCn al to moeilijke taak; hot goede
bowlen der Haarloin-spelers was ech
ter oorzaak van een totaal débacle
de gelederen van Davidson c.s., wat
dool: de Spanjaardslaanbewom
even meer dan 40 runs scoorden
daarmede de 3e nederlaag in succes-
sio tot een feit maakten.
Voor Zondag zijn voor onze Ilaar-
letnsche eerste klussers do volgende
ontmoetingen vastgesteld;
Haarlem.V. O. C.
V. R. A.Rood en Wit.
De strijd op Schoten belooft zeer ze
ker interessant te worden;.wij voor
zien op het goede bowlen van den Rot-
terdamschen aanval een laag Ilaur-
lcm-totaal. Aau den anderen kant zul
len Schmeink en liealy op hun beurt
wel zorg dragen, dat ook V. 0. C.
geen al te hooge score zal maken. De
elftallen zijn volkomen gelijkwaar
dig; er valt dan ook vau den uitslag
weinig te voorspellen.
Rood eu Wit heelt eveneens een
zware taak, om de Amsterdammers
achter het Stadion tc weerstaan. Toch
geven wij den Haarlemmers een kans
je, wanneer zij tenminste, wat aanval
betreft, volledig zullen uitkomen.
Het reserve-team van Rood en Wit
ontvangt de Zaankanters, waarbij een
zeg -n op de Albineezen voor de hand
ligt.
Haarlem II, dat thans aan de spits
van de ranglijst staat met S punten
uit 4 wedstrijden cn slechts op den
voet wordt gevolgd door het reserve
elftal der „Groote Haagsche" mc-t 7
punten uit 3 wedstrijden, heeft Zon
dag rust en .is dus in staat. het. ver
loop van het eerste elftal tegen V. O.
C. te volgen; mogo dc jongeren van
goed cricket getuige zijn om er later
eventueel hun voordcel mede te doen.
Voetbal
WILLEM li—R. c. H.
Men schrijft ons:
Zondag zal het eerste treffen Voor
de kampioenscompetitie plaats vinden
tusschen Willem II en It. C. II. to Til
burg. Daar beide elfallen reeds twee
maal gewonnen hebben. Willem II
daarentegen twee verlicspunten boek
te wegens staken van den wedstrijd
tegen Go ahead, heeft do Racing thans
ongetwijfeld beter kansen op den titel,
dan Willem II. Slaagt de Racing er
bijvoorbeeld in, om beide ontmoetin
gen van de Tilburgers te winnen, dan
heeft zij acht punten en zou daar
mede kampioen zijn. Willem II daar
entegen zou uit de resteerende drie
wedstrijden minstens vijf punten moe
ten 1-ehalen om kampioen te worden
cn daar ook Be Quick voor liapr nog
op het programma staat, geven wij
haar niet veel kans.
Of R. C. H, in staat zal zijn, ont
tweemaal van "Willem II te winnen,
zullen wo moeten afwachten, hoewel
het ons niet onmogelijk lijkt, als er
tenminste gespeeld \vordt in den vorm
als tegen I3o Quick in de eerste helft.
Daar do kansen zoo staan zullen de
R„ C. Il.'ors zich wel inspannen om
het tot een goed einde te brengen.
Zeer waarschijnlijk, komt het elftal
weer volledig uit, dus:
Radsma.
Kuyt, HaZevoet,
Geutskens, Niéuwenhuys, KroW,
Koning, Van Dam. Roelfsenta. Nachte-
geller, Boekclaar.
KORFBAL.
DE RESTEF.REXDE WED
STRIJDEN.
Ofschoon hot korfbalseizoen offi
cieel gesloten is, hebben de weers-om-
etandieiiedon cr voor gezorgd, dat er
een klein deurtje open moest blijven,
i om de nakomer? binnen te laten.
do Budai Da
lai d«
oroehlfitig do Hoj;;.iar$cbo zangcuHuur
•o^eavijfcld op w.inriligo wijze doen ken-
icn. Bi eva dor hoogste groepen mede-
hagende, zal zij in den wedstrijd het
•crpliehto koor Ode la fon't van Wyls
•li hot Lied vom Liede van I'ogatscliuigg
ils zelf uitgekozen koor voordragen. Ilaar
tegenstanders zullen een tweetal Belgi
sch© en 'n Duits Olie en 'n Zweedsoho on
n Poolsoho zfttrigvereenigirig zïj'ai, wollto
Ft to onderschatten mededingers zijn.
Behalve do Budai Dalarda neemt ook
jg do Ilugaria Manicnkoor-verceniging
met 100 ledon deel, welke de algemcenc
secro'ris der Airictordamsehe zang ver-
ring hïertoo heeft uitgenoodigd. Dezo
ringing zal zich onder leiding van
president baran B. Szentfcere?.-.!]
'.meester J. Kascis naar Amsterdam
TENTOONSTELLING VAN NEDER-
LANDSCHE BEELDENDE KUNSTEN
1S98—1323.
Teneinde oen overzicht ta geven van":
est© dat in Nederland op het gebied der
Beeldend© Kunsten gedurende do vijs-en-
tig jaren dor Itcgecring van do Ko-
in is voortgebracht, eal in het Ste
delijk Museum van Amsterdam, een ten
toonstelling worden gehouden van kunst
werken van kunstenaars, die in dat tijd
perk tot op heden hebben gewerkt.
Op verzoek der-Central© Commissi© uit
het Algemeen Feestcomité is, onder al-
eon voorzitterschap van den heer C.
W. II. Bnard, Directeur van het Stedelijk
Museum en ouder hot algemeen secreta
riaat van den heer M. P. Voüte Jr., «cm
Commissie samengesteld ter voorbereiding
en inrichting dezer tentoonstelling.
DE MECKELSH EEIAARDCONCEBTEH.
Do correspondent van de N. R. Ci. te
russèl schrijft:
Maandag 4 Juni a.s. beginnen de ook
wijd o\er de Belgischo grenzen bekende,
Mechelse carillon- of beiaardconcerten
Jof Denïjn weer met oen uitgelezen
programma, waarop naast Mendelssohn,
Val. Xicolai, Paesiello cn Vcm Suppé ook
namen van Vlaamsche componïsteai als
Karei Mesidach en Pc'.-.r Bcnoit voor
komen.
ccals do vorige jaren zijn dc-ze con-
n, ten getale van twaalf, over de
maanden Juni, Augustus en September
verdeeld; zij hobbcn telkens des Maan
dags van 9 tot 10 uur 's avonds, plaats,
üp ieder der programma's heeft Jef De
nïjn ook een speelbeurt ingeruimd aan
zijher eerste leerlingen hij staat
thans aan het hoofd van een nog jonge
maar reeds 'bloeiende school voor beiaar
diers do hulp-beiaardiers C. Lefèvere
Ci. Nees.
Dit jaar heeft Denijn zijn repertoire
aangevuld met een aantal oude Neder-
landsche Souterliedekens, volksliederen en
est'elijke liederen. Tijdons de in 1922
Mechclen gehouden tentoonstelling voor
betaardkunst word een handschrift van
Johannes de Gruytters, stadsbeiaardier te
Antwerpen in het middon der 18de eeuw
aan het licht gebracht. Het handsohrift,
dat het jaartal 1746 draagt, bestaat uit een
merkwaardige serie van 100 voor carillon
csehreven of getransponeerde stukken en
de «enige verzameling van dien aard,
•elko uit vroegere «euwea bewaard is ge
bleven. Enkele der mooisto mummers uit
repertoire -an Do Gruytters zullen op
13 Augustus do°* Denijn worden uitge
voerd. Ook van Jan Jozef Colfs, stads
beiaardier en organist der hoofdkerk te
Mechelen in do 18de eeuw, cn van P. J.
Leblanc stadsbeiaardier to Gent in 1752,
worden dozen zomer, voor hot eerst, een
paar stukken gespeeld.
In 1919 cn 1920 werden, to Mechelen,
.boiaardconcerten georganiseerd ten bate
vam liet herstel der carillons te Saint
Quentin en te Oudenaarde. Dit jaar, op 3
September zal, tijdens het concert, aan de
toehoorders gelegenheid worden geboden,
het hunne hij to dragen tot het herstel
van het klokkenspel te Dinant.
(.GEMENGD. NIEUWS^
31 ET FAILLISSEMENT EOXTOMLFA'.
Uit Londen wordt aan do Tel. gemold:
Het Bankruptcy Court, de rechtbank
voor faillissementen, alhier, heeft het on
derzoek voortgezet in zake het faillisse
ment van Horatio Bottomley, dio thans
goed en wel achter slot en grendel zit.
Zooals men zich zal herinneren, word
deze gewezeu Lagorhuis-afgevaardigdo cn
kramtcneigenaar ih hot afgeloopen najaar
tot 7 jaren zware gevangenisstraf^ vei
loterijandememiug en andore
praktijken waardoor hij het -spoedig
Ijkdom wist te brengen. Dank zij
iverhoudingen in Engeland kon
r do samenleving worden gesio-
werd nog lan-
„UMPIRE".
Letteren en Kmst
INHOUD VAN TIJDSCHRIFTEN.
In „Sterkstroom" schrijft Ir. G. J.
Warntelink over dc cischen tc stellen aan
dc tarieven voor de levering van elccin-
sche energie. Hij doet opmerken dat be
schouwd van he: standpunt uit van de
rendabiliteit van net bedrijf het de vol
gende zija i. de tarieven moeten een
volledige vergoeding waarborgen voor
dc jaarlijksche bedrijfskosten z. z:j moe
ten een groot cn zoo regelmatig moge
lijk verbruik van elcctiicitcit bevorderen
cn 3. 7.ij moeten met een zoo eenvoudig
mogelijke meting kunnen toegepast wor
den,
In „Ons Nederland" bijzonderhe
den aangaande dc samenstelling van het
spoorboekje, de vervaardiging van de
spoorkaartjes cn over de locomotieven,
die zeker niet algemeen bekend zijn. Ver
der gezichten op Oosterbcck met een be-
schrijving van een' reis met een toeristen-
auto en een vers van Hélinc Swarlh
Bloesemboomen.
In „Ons Leger" maakt J. van de-
Wal eenige opmerkingen naar aanlei
ding van dc verklaring van de S. D. A. P.
en het N. V, V. omtrent het vraagstuk
der persoonlijke dienstweigering, Voorts'
een artikel over het gebruik van vogels
voor het aankondigen van vliegtuigen.
In .Avicultuia" een beschrijving
van een hoenderpark, ccn ca ander over
het houden van eenden en een artikel
over oud-Engelschc herdershonden..
In „Het Lichtbeeld" ccn artikel over
de didactische waarde van de projectie-
lantaarn cn de bioscoop.
„Floraüa" geeft ccn vervolg op he;
speciaal oichidcciin-nummcr.
HONGAARSCHE ZANGERS NAAR
HOLLAND.
Naar men weet, Ml in Amsterdam ter
gelegenheid van het veertigjarig b
do K01
Vei
rdoor het he
Uit
möded-.e
vim dc
Bottomley
105.405 pond sterling beloopt. Hiervan zal
waarschijnlijk in totaal SO.OCO pond ster
ling worden erkend. Zijn bezittin
tien geraamd op 27.0C0 pond s'.ei
advocaat van don curator bracht
verschonen brochure ter sprake,
werd beweerd, dat Bottomley van zijn
bezittingen een belangrijk deel turn hel
faillissement hooft onttrokken door deze
pp naam van anderen over to schrijver.
l)e advocaat vroeg daarop toestemming,
particulier onderzoek te mogen instellen
hetgeen werd toegestaan.
DE WONDEREN DER MODERNE
TECHNIEK. Een Daimler lucht-ex-
press, dezer (lagen van Manchester
naar Londen vliegende, geraakte'in
de mist- eu rookwolken boven Londen
den koers kwijt. Drie kwartier lang
kruiste de machine boven de stad,
zonder dut de piloot wist waar hij
was, en wat lïii moest doen. Eindelijk
kwam hij op het lumineuze denkbeeld
liet luchtstation „op te bollen" met
zijn draadloos telefoontoestel. De ont
vanger daar zette onmiddellijk een
„richting vindend" apparaat in wer
king. Hel bleek weldra, dat do ver
dwaalde vliegmachine vérscheidene
mijlen ten Oosten van het vliegveld
kruiste. IHj telefoneerde toen draad
loos aan den piloot terug, dat hij 111
Westelijke richting moest beginnen te
vliegen on zich onderwijl met- hem in
verbinding moest houden. Dit ge
schiedde. Onderweg lcreeg de vlieger i.-l
kenis nieuwe aanwijzingen van zijn
station, eu hij bijna boven het vlieg
veld wos, hoorde hij: stop eu daal cn
zag een sterk licht door den mist heen
schijnen. Hij daalde zooals hem ge
zegd was en landde binnen enkele se
couden veilig en wel op zijn bekendo
plaats.
EEN DRAMA OP EEN ENGELSCH
SPOORWEGSTATION. De „Daily
Chronicle" geeft het verhaal van eon
drama aan het station to Brighton,
dat den dood teil gevolge had van ecu
77-jarigcn man, John Todd, ecu wel-
gastelden landbouwer. Hij reed met
den trein van Victoria Station naar
Brighton eu wilde den trein aldaar
■vorlaton, terwijl deze nog in beweging
was. Hierbij kwam hij te vallen, doch
werd door een stfitionswachtor bij do
boenen vastgegrepen, ten eindo te
voorkomen, dat hij tusschen den trein
en hot perron zou komen. Ongelukki
gerwijze) word heb onheil niet voorko
men, daar dc ambtenaar voor eigen
veiligheid den passagier moest losla
ten. De lijkschouwer beweerde, dat het
slachtoffer zelf schuldig was aan liet
ongeluk cn dat den beambte geen
blaam treft,
TREINEN IN ENGELAND MET
EEN' SNELHEID VAN' 80 MIJLEN.
Vit Londen wordt gemeld dat eeni
ge Britscho spoorwegmaatschappijen,
niet name de Great Western Railway,
begin volgende maand treinen met
verhoogde snelheid zullen laten rij
den. Men verwacht exprestroiuen met
een tot heden too niet bereikte snel
heid van 80 mijlen per uur. Het meest
verrassende hierbij is wel dat men
bruiken, als reeds in dienst zijn. liet i:
nl. bij jl. gehouden proeven gebleken,
dat deze in staat zijn, zonder eenige
moeilijkheden, dergelijke snelheden te
bereiken en vol te houden.
PESTGEVALLEN IN SPANJE EN
FRANKRIJK, Dc Parijsclie corres
pondent van cle „Daily Mail" bericht
aan zija blad, dat gevallen van builen
pest zijn voorgekomen te Oran, Algeria
en Malaga in Zuid-Spanje, welke laat
ste haven op 17 dezer besmet werd. ver
klaard. Het stoomschip „Gibel Zerjon"
van de Bland-Line, dat tc Gibraltar aan
kwam, werd in quarantaine gelegd.
Dc kapitein van het Fransche stoom-
sekte „Ja.rlot". dat eveneens te Gibraltar
arriveerde, maakte melding van 1
breken van gele koorts cn van gevallen
van ruggemerg- cn hersenvliesontste
king tc Se villa.
De correspondent meldt verder nog,
dat ook in Frankrijk cn wel in het voor
stadje \an Parijs, St. Ouen, dezer dagen
vier gevallen van pest zijn voorgekomen.
Er zijn twee slachtoffers gevallen, waar
onder het 3-jarige zoontje van een po-
litie-agent. Ook het 3-j(""ig dochtertje
en de vrouw van den agent zijn ziek,
Daar zich echter in de laatste dagen
geen gevallen meer hebben voorgedaan
en alle personen, die met dc patiënten
in aanraking komen, werden ingeënt,
vertrouwen de autoriteiten dat verder
geen gevallen zullen voorkomen.
St. Ouen is de woonplaats der vodden
rapers, waar het grootste gedeelte van
het afval wordt verzameld. De riolen van
St. Ouen zijn speciaal gezuiverd en alle
■odden worden verwijderd.
DE VERSCHRIKKINGEN VAN
ELLIS-EILAND. In het Engelsche
Lagerhuis is er de aandacht op geves
tigd, da- dezer dagen vier Engelsche
eerste-klasse passagiers, onder wie drie
dames, geen vergunning hebben gekre
gen het Amerikaansche grondgebied tc
betreden.-
Tot den minister van Buitenlandsche
Zaken werd het verzoek gericht, er voor
te waken, dat dezen Brjlsche onderda
nen op het Ellis-eiland geen onwaardige
behandeling ten deel valt en dc noodigc
stappen tc doen, dat hun goede verzor
ging verzekerd is, totdat zij in Amerika
worden toegelaten of totdat zij terugkco-
re'n naar Engeland.
McNeill, de onderstaatssecretaris van
Buitenlandsche Zaken, antwoordde, dat
al het mogelijke in het belang dezer Biit-
sche onderdanen zal worden gedaan.
HET DRANKVERBOD IN AME
RIKA. He: Amerikaansche gezant
schap te Londen heeft dc volgende me-
dodeeling uit Washington ontvangen:
Het besluit van den minister van Finan
ciën te Washington inzake dc uitvaardi
ging van een reeks bepalingen, ten doel
hebbende uilvoering tc geven aan de be
slissing van het Opperste Amerikaan
sche gerechtshof inzake het aanwezig
zijn van sterken drank aan boord van
buitenlandsche schepen binnen de Amc-
rikaansche territoriale wateren, zal ook
dc volgende bepaling bevatten
Wanneer een buitenlandsch schip mc^
alcoholische dranken voor consumptie
aan boord vóór jo Juni ccn buitenland
sche haven heeft verlaten met bestem
ming naar ccn Amerikaansche haven,
dan zal die sterke drank niet in beslag
worden genomen volgens paragraaf 14
van de regeling.
Uit deze mcdcdccling blijkt dus, dat
dc Amerikaansche regccring voorne
mens is, om met genoemde uitzondering,
met ingang van 10 Juni a.s. het draak
verbod streng toe tc passen aan boord
van alle buitenlandsche schepen binnen
de Amerikaansche territoriale wateren.
EEN INCIDENT BIJ DEN ZWIT-
SERSCHEN GENERALEN STAF.
De Zürichcr correspondent van be: Hbld.
schrijft ILcn rad:cgraui heeft reeds ge
meld. dat divisie-commandant Sondercg-
gcr zijn ontslag genomen heeft als chef
van den genenden staf. Het incidentieele
karakter van het geval schuilt zoowel in
het onverwachte dezer gebeurtenis als in
het feit, dat dc aanvrage om ontslag
5 locomotieven zal go- onmiddellijk aangenomen cn
gépUbliCCórd !s', zónder 'daï ook' me? een
enkel woord aan den aftredenden chef
eenigen dank voor bewezen diensten uïu
gesproken werd. Deze laatste omstandig,
beid wordt (door ingewijden) verklaard
uit de ontevredenheid bij het militaire
departement over het feit, dat de chef
van den generalen staf aan derden reeds
mededeeling gedaan had van zija de
missie, nog voor dat men daarover te
competenter plaatse had kunnen beraad
slagen.
Aanleiding tct dit ontslag was ccn be
trekkelijk klein verschil in de doorvoe
ring der mobilisatie. Algemeen verluidt,
dat sedert eenigen tijd reeds andere
grootere verschillen tusschen den chef,
en het departement voorgekomen zijaj
Wij zullen echter spoedig de juiste toe
dracht der zaak kennen, aangezien de
voorzitters der- verschillende Kamer-
groepen in deze aangelegenheid reeds
om volledige inlichtingen aan den be
trokken minister verzocht hebben. Het
lijkt echter, alsof deze onverkwikkelijke
zaak voor do zooveelste maal kan wor
den teruggebracht tot de oude quaestie
der supprematie, m. a. w. tot dc demo
cratische vraag is het wenschclijk, da:
de chef van den generalen staf zien
voegt naar dc ordonnanties van het
Militaire Departement en dc daaraan
toegevoegde, uit verschillende korpscom-
mandanicn bestaande „Landesverteidi-
gungskommission" of moe: het anders
om zijn?
Hoe het ook zij, Zwitserland verliest
dezen stafchef een buitengewoon,
knap man, die zich in velerlei opzichten
zeer verdienstelijk heeft gemaakt,
EEN OPZIENBAREND VEItGIFTI.
GINCSPBDCE5 TE FLORENCE.
Dinsdag begon voor het Hoi van Assizcn.
to Florence een dor merkwaard ig-sto pro
cessen, welko er do laatste jaren zijn be
handeld, schrijft do „Daily Mail".
Kapitein Mario Biselli, een bekend jong
aTtillcrie-officier van het garnizoen van
Florence wordt besohnldigd van moord op
zijn schoonvader en poging tot moord op
zijn schoonmoeder door hun vergif jn do
koffie to liebbon toegediend.
Drie jaar geleden trad kapitein Biselli
1 het huwelijk met de eenige dochter vam
sn welgesteld koopman, Alfredo BinL
!ct paar nam zijn intrek bij do oudera
er jonge -.-rouw. Volgens do verkiarm-
en gaven do spilzucht en het voortcu-
;nd geldgebrek van kapitein Biselli an li
dding tot veelvuldige familietwisten ca
•eijerde Biai in Augustus 1921 nadruk-
elijk verder de schulden van zijn schoon-.
oon te betalen.
Op 31 Augustas van dat jaar maakte
iiselli do koffie gereed en braebt ze naar
ijn schoonouders. Dezen proefden er oen
bitteren smaak aan en 's nachts werden
rel Bini als zijn vrouw ziok, maar zij
herstelden. "Kapitein Biselli was zeer at
tent voor do zieken.
Op 15 Augustus bracht hij hun wodcr-
m wat molk en gaf hun hun drankje.
Thans was de bittere smaak duidelijker
te proeven cn deden er zich vcrontrus-
tondo vergiftigingsverschijnselen voor.
Bini stierf den volgenden dag. Zijn vrouw,
herstelde en deed aangifte bij do politie.
Tengevolge van het onderzoek der politie
werd kapitein Biselli gearresteerd en
naar het huis van bewaring overgebracht,
waar hij reeds bijna 2 jaar op do behande
ling van zijn proces wachtte.
Het lijk van Bini werd opgegraven en
het onderzoek der inwendige organen
bracht sporen van vergiftiging aan hes
licht.
OP ZOEK NAAK HET STOFFELIJK
OVERSCHOT VAN PRINSES POCAHON
TAS. Een gezelschap geschiedkundig., n
cn mannen der wetenschap is, zoo meldt
de Britscho draadlooze dienst, begonnen
opgravingen to doen op het kerkhof der
oudo parochiekerk te Gravesend, om het
stoffelijk overschot te vinden van prinses
Pocahontus, do dochter van een I<n-
diaansoli opperhoofd, die ongeveer drie
honderd jaar goleden heorsclito over een
uitgestrekt gebied in Amerika.
Aan de prinses wordt do eer gegeven do
eerste Britsche kolonisten to Chesapeake
'oor verdelging le hebben bewaard, toeu
zij door vijandige Indianen werdén be
dreigd en kapitein Souts, don leider der
kolonie van Nieuw-Engeland to bobben!
gered door haar hoofd op hel zijne to
toen de krijgslieden haars vaders
op het punt stonden hem do hersens in
Zij werd daarna tot het christendom
bekeerd en huwde met don jongen Brit
sehen kolonist Rolfe, die haar naar Enge
land bracht, waar zij aan het hc: werd
ontvangen.
Amerikanen beschouwen hot scxv
s een gevoelsquaestio onomsloolo-
lijk vast te stellen waar zich haar laatste
rustplaats bevindt, dat de „English?
Speaking Union" van den minister van."
binnenlandscho zaken wist gedaan tc krij
gen last te geven tot liet opgraven van
baar stoffelijk overschot.
HET VLIEGWEZEN IN ENCELAND,
Blijkens mededeeling van den Minis-
r voor dc Luchtvaart in Engeland ver
voerden dc door de Regcering gesubsi
dieerde vliegmachines 11.460 passagiers
in 1922.
Doodclijkc ongelukken kwamen niet
'oor, slechts één passagier; is gewond
geworden. -
DE HELDENDAAD VAN EEN
MIJNWERKER.
Door het verrichten van een helden
daad, waardoor hij het leven van een
aantal zijner kameraden redde, stel
de een Engelsche mijnwerker bewust
zijn leven in de waagschaal. Hij bracht
er het leven af, maar bekwam daarbij
zulk zwaar letsel, dat het twijfelach
tig is, of hij ooit in staat zal zijn, weer.'
t© werken.
Het relaas van dezo heldendaad
wordt gedaan in de „London Gazet-
te" in verband met een mededeeling,.
dat do koning hem de Edwnrd-mcdail-
le heeft toegekend.
Op 10 October 1922, zegt het offïci-
eele rapport, kreeg een arbeider*
Burton genaamd, een aanval van val
lende ziekte. Hij werd bewusteloos
aangetroffen door Hatcher ca tweo
of drie andere mannen, dio hom naar
den uitgang droegen. Inmiddels begon,
een stuk buis, dat Burton den hellen
den weg nf had moeten brengen, te
rollen cn kwam op de mannen af-
Hatchor hoorde het aanrollen en be
grijpende, dat het leven der andere
mannen in gevaar was, daar zij 2ich
niet uit de voeten konden maken, 'iep
hij den weg op om tc trachten het in
zijn vaart te stuiten. Ilij wierp zich
voor de buis neer en bracht ha3r tot
staan.
Hatcher kreeg zeer fernstig letsel
aan ruggegraat en bconcn on is sinds
dien nog niet, in staat geweest om to