DE MODE HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 2 JUNI 1923 VIERDE BLAD DE ALLERLAATSTE NIEUWTJES UIT PARIJS. Bii het mantelpak komen drie leng ten van de mantel voor: de bolero, veel gezien bij Jenny, de mantel op heuplenste. die het meest gezien wordt en de driekwart mantel voor oudere dames. Veel .manteltjes zijn los, geheel zonder ceintuur. De costumes, die uit drie stukken bestaan de z.g*. com plets hebben heel dikwijls een cape inplaats van een matei. De rokken zijn in het algemeen 20 C.M. van den grond af voor straat dracht. Er zijn vier silhouetten, die Parijs heeft aangenomen lo. de rechte, slanke iapon, met een rok, die 20 cM. van den grond af is eu die voor overdag en 's morgens gedragen wordt: 2o.de rechte japon, die onder broken wordt door uitsprin gende ruimte aan een zijde bij c l' ar genomen of alleen van vo- 1 ren, 3o. de gedrapeerde namiddag-ja- pon of avondjapon, dikwijls geheel glad van achteren en van voren ge drapeerd. 4o. de robe de style, met een nauw aansluitend lijfje en wijde, ruime rok. 'n dracht sterk herinnerend aan de mede van het tweede keizer- rijk Sommige, eenvoudige zomerjapon netjes van bedrukte stof hebben een erbijpassende parasol en hoed van dezelfde stof De mouwen zijn lang en nauw sluitend voor ce straatjapon met gar- neering aan den elboog. Soms zijn er wijde manchetten of is er ruimte vlak onder den elboog. Als materiaal valt het wollen rips algemeen in den smaak, evenais een zeer soepel soort alpacca. Er worden opvallend veel bedrukte zijden gedra gen. die dikwijls de vreemdste patro llen vertoonen ontleend aan de kunst van allerlei tijdperken. Ook heel veel gebruikte zijde in wazige vreemde pa tronen zijn mode. Het- nadeel van deze soort zijde is dat zij gauw haar frischheid verliest en in de zon ver schiet. Ook gewone cretonne in heldere patronen wordt eebruikt voor zomer japonnetjes .Vooral voor jonge meis jes. Het allernieuwste ziin de genuan- ceerde stoffen, die een kleur vertoo- jnen in een afloopende gamma. Een japon is bijv. van boven heel licht liila en wordt geleidelijk donker paars onder aan de zoom. Een rok is lichtgroen van boven en eindigt in een zeer donkere tint groen. „Ik heb niets om aan te doen" Of Een ies in spaarzaamheid liet is waar: Nooit hebben wij iets om aan to doen. Unze mannen, onze broers lachen ons uit om dezeu uil- roep, die wel zoo oud als de wereld is. Zie zelf maar eens: bet wordt voorjaar, de kastaujeboomen ont plooien bun blaadjes en w ij moeien met die lange wintermantel loopen .Nee, meneer, wij gaan gauw naar de naaister, deftig of Descheiden, en be stellen een voorjaarsjapon, want wij hebben ons voorjaarsgevoel. in den winter hetzelfde liedje. De dunne gabardine van ons mantelpak klappert in den wind en bidt om iu de kast gesloten te worden. In den zomer nebbeu wij behoefte aan witte lclee ren en in den herfst aan een vilten hoed. De mannen zeggen, bescheiden „Zei de hoed van verleden jaar op! Trek de japon van verleden jaar aan!" Ze lijken wel niet wijsDe japon .in verleden jaar is zoo dwaas gewor den dat we er om kunnen huilen, toen hadden we dunner taille, langere ar men, rondere schouders. .En uit do plooien der japon komt een onaan gename melancholie. „Kom, hij stond je zoo uitstekend, verleden jaar," 'dringt do perfide raadgever aan. 't Kan wel zijn, maar n u staat hij me niet. Ik lijk er bespottelijk in, idioot! Wat is er eigenlijk veran derd De mode 1 Of het humeur van mevrouwtje i Helaas, helaas, het is dikwijls het humeur van mevrouw. Kom, wij zijn nog precies dezelfden als in den tijd van de schoone Helena, die de modes van Griekenland naar Azië over bracht Wij willen iets nieuws heb ben. Altijd iets nieuws, a' is t geen dubbeltje waard. Met verachting zien wij op onze gezellen van giste ren neer, de japonnen, de mantels, j dc capes, die ons goed stonden, zóó goed dat wij met welgevallen in de spiegelruiten keken. Ach, die arme oude japonnen. Ik wilde, dat men u respecteerde, dat- men vr.n u hield voor alle gratie die ge ciis hebt ver leend, voor de geur van gisteren, die in uw plooien hangt, voor dc droo- men, de verlangens en dc onrust die ons bewogen, gehuld in uw plooien Maar, neen, vaarwel oude japonnen, we hebben genoeg van u. Vroeger 5at men de 'oude japonnen aan de ienstmeisjes, tegenwoordig bedan ken zij voor die tweede hands luxe. En men neemt een schaar en maakt een kinderjurkje, een taschje, een kus sen uit de oude japon. De zij huilt onder de schaar en do kralen rollen op den grond als tranenHet is zeer treurig, de japonnen sterven té vroeg...... Zoudt ge niet deuken dat ge de ja ponnen iets langer kon laten leven, een klein beetje langer 1 Lang genoeg om ons aan hen te hechten, zoodat we ze respecteeren, lang genoeg om niet zoo gauw anderen te koopen. „Ik heb niets om aan te doen!'' Wees maar stil, mevrouwtje- Doe uw kast eens open en haal uw japonnen van verleden jaar eens te voorschijn. Het lijkt mij dat een „Mimi l'insou" heel goed zal weten hoe deze stumperds weer teverjongen. „Maar waarom Ik heb veel lieve.' een nieuwe japon!" Maar de arme verlaten japon fluistert Mevrouwtje, mevrouwtje, ruïneer uw huis niet, mevrouwtjehet brood en de suiker zijn duurmevrouwtje, de stoffen die ge draagt komen vaak uit vreemde fabrieken, de wol is gegroeid op de rug van vreemde schapen, het katoen werd geoogst op verre eilan den: mevrouwtje mevrouwtje, denk aan het geld en aan zijn wisselvallig heid Laat Mini Pinson voor u werken, maar koop niet zoo gemakkelijk iets nieuws! Er ontbreekt veel aan uw huis mevrouw j de meubels worden vaal, de bezems slijten, al gauw zijn er geen vaatdoeken mec-r in de kast. Uw nian werkt hard, mevrouw, om aan zijn vrouwtje het noodige geld te kun nen verschaffen. En het geld? De blauwe briefjes van 10 gulden komen, gaan, ze vliegen weg als herfstblade ren. Waarheen? 't ls een misterie. De japon zwijgt, zij wacht dat we medelijden krijgen en dat wij haar on; derhanden nemen. Zij is nog goed, zij is nog zacht, we hebben van haar ge houden. Kom, vrouwenvingers zijn zoo handig. Opeens hebben we er zin in om onze japon to veranderen En de oude japon komt zoo snoezig voor den dag, dat de goede vriendin nen vragen, na dien vluggen blik, die onmeedoogend alle détails van een toilet naar waarde schat. „Wat zie je er snoezig uitGeef mij toch het adres van je naaister eens!' Een Japonversiering. Een eenvoudige japon van havanna bruine crêpe marocain is geborduurd met banden van borduurwerk in ket- tingstcek. zomerblouses Onder do stoffen, die l-.et meest ee bruikt worien voor de lichte zomcr- blouses kunnen we zeker dq inilpiv- crèpes rekenen. Deze crêpe, die ook hier overal in groote zaken voorh ui den is. blijkt uiterst practise!! in lie: gebruik zijn. De banden zijn in dezelfde kleur, bruin, uitgevoerd, met hier en daar een helder groen accent. Men kan in- De stof is nl. door horizontale of geruite draden ingetrokken hetgeen tot gevolg heeft dat de stof niet kreu kelt en volstrekt niet gestreken be hoeft te worden. Wel groote voordee- len voor dc zomerdracht 1 Men ziet ze effen, in allerlei tinten of in wit,' met gekleurde lijnen er overheen. Soms is er in do hokjes een fel ge kleurd bloempje geborduurd, dat iets ouderwetsch aan het goed geeft, dat bijzonder aantrekkelijk is. Men maakt er zoowel hcele blouses van als alleen de garneering. plaats van een kettingsteck ook een stcelsteek toepassen of men hecht de draad vast met een andereu draad in afstekende kleur, hetgeen het effect maakt van een koordje. De blouse op ons plaatje is van wit te linon, gegarneerd met crêpe mil- jjflv waardoor een groen ruitje loopt. Onze eenvoudige zomcrblouses laten zich uitstekend vervaardigen uit het Japansche crêpekatoen, dat heel goed koop is. f 0.95 per meter.en heel sterk. Deze blouses vragen wel wat garnce- ring van een geborduurd randje om hals of mouwen. Do afgebeelde blouse is van safroan-gede ox-.ha crêpe, ver sierd met een bladermotiefje in Chi- neesch blauw. Allerlei bedrukte crêpes en katoen tjes -worden gedragen. Het is jammer, dat ze zich over het algemeen slecht houden in het dragen cn gauw hu" aardige heldere kleuren verliezen. Het verdient meer aanbeveling om het versieren van de blquse zqlf ter hand te nemen. Japansche motieven of hongaarsche randies in kruissteek, meest rood en blauw, voldoen uitste kend. Ook een klein naief aioenipje ;en doorloopend patroon, uitge voerd in smal zij-veterl>3nd geeft vee', oldoeuing. Het geheim van zich goed te kleeden Het ligt lieusch niet aan de hoe heelheid geld, die go voor uw kleeren kunt uitgeven of ge een „goed geT kleede" vrouw zijt of niet. De goed gekloede vrouw is zij, die volgens haar beurs en haar werkzaamheden en haar milieu gekleed is. Hel is moei lijk te begrijpen cfat zoo veel vrouwen de „flair" missen van zich goed to kleeden. Dikwijls komt het daardoor dat zij niet genoeg de verzoeking weerstaan om plotseling iets te koo pen, een japonnetje, een hoedj'e, dat hen aanlokt voor het etalageraam. Zij koopen zonder nadenken, uit een im puls, zooals een wilde afkomt op ge kleurde kralen Hoe dikwijls zijn dezo koopjes niet op teleurstellingen neergekomen I lloe weinig harmonie vertoont do op dezo wijze gekloede vrouw. Het is een feit, wanneer een vrouwi een of ander kleedingsluk koopt, dat zii niet uitsluitend aan een opwelling gehoor moet geven. Van het, begin tot het eind moet zij er over denken, wat zij nemen zal. Zij moet den prijs ongeveer in haar hoofd heb ben, evenals het doel waarvoor zij het kleodingstuk noodig heeft; de kleur die haar het boste past enz. enz. Laat ik duidelijk voor u opnoemen, waar go aan te denken hebt, wanneer ge uw garderobe samenstelt: 1. Vaststellen welk gedeelte van uw eigen of uw familieinkomen aan uw kleeren mag worden besteed. 2. Het gedeelte «voor uw kleedgeld I bestemd te verdeden: zooveel voor bo- venkléërén, zooveel voor hoeden, zoo veel voor ondergoederen. 3. Beslissen, voor ge gaat koopen, welk genre en welke kleur van kle dingstukken u het beste staan. Hebt go de twee of drie kleuren en tinton ge vonden, dio u goed staan, houdt u daar dan bij en veroorloof de mode nooit u tot kleuren te verleiden, die u niet staan. 4. Ga eerst goed voor alle winkels kijken en vergelijk do prijzen: inct andere woorden: Weet wat er koop is. 5. Wees niet al te schroomvallig om een groot deel van uw kleedgeld uit te geven voor een voornaam stuk, een degelijke mantel, een eenvoudig go- kleede japon van donkerblauwe serge, ge kunt deze twee seizoenen dragen, wanneer het noodig is. 6. Koop het voornaamste kleeding- stuk 't eerst en den mantel of de japon en completeer dan alles er omheen: hoed, kousen, schoenen, enz. 7. Denk aan uw omstandigheden wanneer ge kleediugstukken aanschaft. Koop geen „uitganns"-japon ais go door uw babies genoodzaakt zijt al tijd 's avonds thuis te zijn. Koop geen sportmantel of autojus, als j?e niets aan sport doet en nooit auto rijdt. Het lijkt u misschien heel dwaas om u dezen raad te geven maar heusch er zijn vrouwen genoeg, die op deze wijze inkoopen doen, alleen omdat de japon zoo goedkoop wai liet sportpukje zoo „leuk" staat. 8. Voor ge gaat koopen. moot ge trachten door „winkels kijken" modeplaten, door te lezen u ecu beeld te vormen van de heerschende mode en de authentieke stijlen. 9. Koop over het algemeen geen be langrijke kleediugstukken op ultvor- koopen. Hel komt dikwijls verkeerd uit. Koop er alleen kleinigheden, the desnoods een mislukking mogen zijn. 10. Ten slotte: koop het beste dat ge voor uw geld kunt krijgen en zorg er dan goed voor. Er zijn vrouwen, die zich verbeelden dat za niet om klee ren geven. ..Zij hebben geen tijd v zulke beuzelingcn" of ,,cr zijn heel t belangrijker dingen te doen dan over kleeren te denken". In hot- kort, zij doen wat veel monschen doen, die zich van een gebrek bewust zijn: zij geven aan dit gebrek den schijn van een deugd. Ik ben van nieening dat deze vrou wen een absoluut verkeerd standpunt innemen. Rovendien duurt eon werk, dat slecht is voorbereid veel langer dan een goed geprepareerde taak. Dit laatste is bestemd voor linar die klaagt dat het opvolgen van do tien hierbo ven gegeven regels te veel tijd zou kosten. En de vrouw die koopt zonder eons goed tc hebben uitgekeken en na- gedacht, verliest naderhand moer tijd met pruttelen over haar slecht-uitge- vallen inkoop! Vermoeidheid II. Waaraan bemerkt men, dat men vermoeid is? Dat is dikwijls zeer moei lijk le zeggen. Soms zelfs is hot noo dig, dat er medische hulp wordt in geroepen ten einde vast te stellen, dat er geen werkelijke ziekte aanwe zig is. Alleen in de gevallen waar dit >nilerzeek absoluut negatief is. kan men met recht van vermoeidheid spre ken. De vermoeidheid lijkt bedriegl ijk veel in zijn verschijnselen op con neut© of chronische ziekte. Men krijgt koorts, beeft overal pijn, verliest eiwit, enz. enz. Een van de belang- leste verschijnselen van overver moeidheid In chronischen vorm is liet •ermoaide gevoel, dat men constateert bij hot ontwaken en opstaan on dat langzamerhand minder wordt, om tn den avond geheel to verdwijnen. Een neider verschijnsel waar jonge men- schen dikwijls over klagen, is de pijn in den rug. Men moet dit vooral n:c: ver waar loozen. Het schiint. dat wervelkolom het gewicht van hei lichaam niet meer kan dragen on dat de pijn oen verdedigingsmiddel is. De ernstigste gevolgen van over vermoeidheid zijn, dal alle bestaande ziekten zeer verergeren, hart-, ader- of longziekten, of ziekten van de maag cn de ingewandc-n. Een voorbeeld maakt dit duidelijk. De Japansche :r.' doktoren hebben een diepgaande stu- d|e gemaakt van de bert-beri, een tro pisch© ziekte, die voornamelijk voor komt door het te overvloedig gebruik van gepolijste rijst. Deze -.iekte ven. oorzaak: verlammingen. Men hoeft nu geconstateerd, dat deze verlam mingen d i c lichaamsdeolen aantas ten, dio het meest vermoeid zijn. Rij iemand, dio den geheel&n dag loopt, treden ze in do boenen op, bij iemand die een zittend leven leidt, doch werk. met zijn nrir.cn of bandon verricht, zijn deze lichaamsdeolen het eerst aangetast. Hierdoor wordt d© slcch'.a invloed van voortdurend© vermoeid heid duidelijk bewezen. Nu ik u heb aangetoond hoe de ver moeienis optreedt en welke uitwerking zij op het geetel heeft, moeten wij trachten uit tc vinden op welke wijzen wij het beste er tegen kunnen strijden, met andere woorden, hoe wij moeten uitrusten én uitmeten wanneer men makkelijk Is als het wel lijkt. Er is uitrusten én uitrusten manneer men moe is. Gaat men b.v. op eo-n stoel zitten, dan rust men niet. In dezo houding, uitgevonden door de bescha ving, Ss géén enke! orgaan, zelfs o© been en niet, in rust. Er is maar één manier om uit te ruston en dat is zich uitstrekken, r.oo, dat dc boenen op ongeveer gelijke hoogte komen met het hoofd. Alleen dan kan mep zeggen, dat waarlijk geen een orgaan nutteloos werk doet. De vermoeiden moeten dus zoo dikwijls als het moge lijk is de horizontale houding aanne men. Soms is het aan te bevelen om niet op den rug, maar op do buik t© gaan liggen, vooral voor meiMchen, die gevoelige ingewanden hebben. Men moet niet te lui zijn om de beste manier op te zoeken, waarop men rust. Heeft men eenigen aanleg voor vermoeidheid, dan moet men zoo dik wijls als het mogelijk is gaan liggen, bed. op de divan, in een hangmat wanneer mon over weinig ruimt© beschikt, op een van die gemakkelij ke uitschuitbarO rustbedden, die maar weinig plaats innemen. En nu wanneer moet men rusten! I>ez© vraag moet grondig bestudeerd wor den. in ieder afzonderlijk geval. Vóór Hes moet men zijn benoodigdo hoe eelheid slaap hebben, maar dat ia nog niet genoeg. Een kort© rustpoos kan heel veel goed doen, hetzij na he* eten, na liet'werk of na een wande ling. Een ander procédé bestaat daar in, dat men het middel moet vinden, om te rusten, niet lederen dag, maar bijvoorbeeld één keer per week. Dezo inanier is zeer aan te bevelen voor patiënten met een chronische kwanl, die op deze wijze een goede boeveel heid rust verwerven zonder hunne be zigheden geheel te behoeven oj> te ge ven. Heel wat werk kan in liggende houding verricht worden. zoools naaien, borduren, lotterkendlg werk of wetenschappelijke studie. Men is bovendien van oordeol dat het intel- lcctuoele werk veel intenser is wan neer men ligt, dan wanneer men zit. Ander© bezigheden kunnen ook ver richt worden, met het verschil, dat men dan niet oj> den rug, maar oj den buik moet gaan liggen. De ouden aten liggende, <\»n gewoonte, die bij ons is verloren gegaan en misschien hebben wij wel niet gewonnen hierbij. Hoe het ook zij -- men moet trachten van liet vooroordeel terug to komen, waarbij het liggen op een divan of uslstcel insluit, dat men „lui" is cu niets uitvoert". Ik zeide u reeds dat wij ons moesten losmaken van het voor- oordcel dat het een teckcn van luiheid zou zijn wanneer men zich uitstrekt op een divan of cbaise- longuc. In werkelijkheid is bet feit, dat kinderen liggen of hangen in hun stoel een middel om zich tegen do vermoeienis to verdedigen en de wer velkolom beter te voorzien van zuur- stofhoudond bloed, daar liet biet minder goed loo in staat is wanneer het kind zit of staat. Ruiten dit zeer directe middel oin uit tc ruston cn degene die ik reeds vroeger noemde zijn er nog andero indirecte, methoden om tegen de ver moeidheid te strijden. Ik zal zc u in het kort opnoemen. Do methodische gymnastiek, even redig aan de krachten' van het, lichaam, de adcmhalingsgymnnstick en niet tc vergeten liet zingen geven goedo resultaten. Eon wandeling met matige snel heid is ook een kostbaar rust middel, rythmische beweging en komt de arbeid van het hart te hulp, hierin zoor verschillend niet het. rit- ten dat de functie van bijna allo or ganen belemmert. Verandering van lucht en van omgeving geven soms verrassende resultaten. Vergeet vooral de lauwe baden ett .«ehotsehe douches niet;, die in zeer liooge mate ontspannend werken. Dr. P. E. M. BROOD Volksvoedsel Bereiding Eischen aan goed brood Soorten brood Tot het belangrijkste volksvoedsel behoort in ons land zeker het brociJ. Er zijn meer landen waar het veel gegeten wordt, maar de twee brood maaltijden. zoooüs wij die kennen, ziet men i:i h:t buitenland zelden of nooit. Over liet algemeen eten ook de Fran sehen veel brood, maar zij gebruiken hel. dan meer bij hun warm maal, zoo wel 's morgens ais 's middags en 's avonds. Brood wordt alleen gemaakt uit meel, dat voel gluten bevat, zooals rogge en tarwemeel en dan wordt het gerezen of ongerezen gebruikt. Het laten rii/eu van brooddeeg levert niet onbelangrijk© voordcelen op: het is dan namelijk luchtiger, du? gemakke lijker verteerbaar, smakelijker en het is ook beter te hakken. Hei meest wordt als rijsmiddel 'gist gebruikt, echter ook wel zuurdeeg, spuitwater, bier of bakpoeder. Zuurdeeg wordt eoniaakt door bii het nieuwe deeg. deeg van den vorigen dag te voegen. De bereiding van brood gaat als Een zetsel wordt gemaakt van alle melk met de helft van het meel cn het rijsmiddel, en c>n uur lung te rijzon gezet. Daarna wordt het overige meel erdoor gekneed met het zout en bij krentenbrood dan ook de krenten. Nu .wordt het deeg op eoft deegplanlq met meel bestrooid, geslagen om het bij het rijzen ontstane koolzuur te ver doelen, dan laat men het weer rijzen, na e©;i half uur lang en in den vorm waarin liet gebakken zal worden en tenslotte wordt het gedurende een uur gebakken in een hcetc oven. Het is welbekend, dat bakkersovens altijd van steenen ziin gemetseld; dit is niet opzet zoo gedaan omdat do broodoven boven 200 gr. heet moet zijn en steen, die hitte gemakkelijk lang vasthoudt Tijdens het bakken strijkt de bak ker met een gronton kwast met water over het brood in den vorm heen en daardoor gaat de bovenkant glim men. Hot verschil tusschen melk- en wa terbrood is natuurlijk gelegen in den aard van liet vocht dat bii het kne den eebruikt wordtmelkbroo l is wel voedzamer maar niet zoo luchtig, wa terbrood daarentegen wordt snel oud. Het maken van een zetsel voor het broodbakken hoeft ook een eoede re dendoordat hc». riizingsproces hal- ■crwege onderbroken wordt, heeft dc r si werking ook even rust. <-n dan gaat het naderhand weer beter. I-iet n het lijzeu ineens doorgaan, dan zou de gist te snel uitgewerkt ziin. Natuurlijk moet brood een tamelijk neutralen $maak hebben.s bad het dit niet. dan verveelde het ons gauw, want wie zou dagelijks zooveel brood kunnen eten als nu. wanneer dit alle maal krentenbrood was! De korst ver leend echter nog een aangenaam pit tig smaakje aan dit voedingsmiddel, bovendien is zij gemakkelijk verteer baar, doordat dit meel aan de grootste hitte is blootgesteld geweest en dan oefent bet ook het gebit. En niets is slechter voor onze tanden en kiezen dan ze weini" te doen te geven: hoe meer werk ze krijgen, hoe meer zo zullen aankunnen, ec-n eigenschap, die trouwens ook aan menschen niet vreemd ;s. De volgende eischen worden aan goed brood gesteld De kleur mort blank zijn, wat soms wel eens door wat aluin verkregen wordtde korst mag niet ie hard ziin de korst mag niet van het kruim gescheiden zijn. want dit is een bewijs, dit het onvoldoende gekneed en te hard gebakken is. Het brood moet e-oed gerezen zijn, het mag geen groo- 1" galen hebben liet moet goed gaar zijn. het nwvt eln?tioii -'.in. on dc k©r?t mag riet t-* zwart zijn. Het on©bakken worden van brood komt gedeeltelijk door verlies vin wa ter daartoe \vordt bel dan ook vaak flink nat gespoeld en in den oven even opgebakken. Afdoend© is dit echter niet, want het wordt heel g»uw toch weer oud. n nu de voedingswaarde van dit zoo bcianzriike -r-.ke! voor ons. Wit- tehrood bevat ti 1 2 Procent eiwit. 1 2 pgt, vel. 55 ïxrt. koolhydraten en 35 a 40 pet. water. Bruin brood bevat 8 12 DCt.' eiwit. 1 pet. v.t en 51 pc', kool hydraten; rn roggebrood. 5 1.2 pet. eiwit, 1 pet. vet en 50 pet. koolhydra ten. Vee! ontloopt het elkaar dus niet. Van de drie is wittebrood het gemak kelijkst verteerbaar, vooral wanneer het niet geheel en al vorsch meer is, inaar bruin brood en roggebrood wor; den zoo vaak aangeraden, omdat zij der spiisverteringsappen. Zeer versolt lotjes, die in deze soorten brood ziin, prikkelen de spijsvertcrings-organen en bevorderen daardoor de afscheiding der spiisverteringsauppen. Zeer versch brood vormt zich goinakkolijk tot een klompje samen ©ri is daardoor niet ge makkelijk verteerbaar, maar het be vordert de spijsvertering evenmin. Men onderscheidt dc volgende soor ten van wittebrood vloerbrood, waarbij het deeg van veel brood aan el kaar gelaten wordt; op bepaalde af standen worden insnijdingen gemaakt waar zii dan later worden afsrobroken deze brooden hebben dus witte zijkan ten. Piaatbrood wordt ieder apart naast elkaar gebakken, waardoor elk broodje een korst rondom heeft. Pan- 5>rood wordt in den vOrm gebakken <-n heeft daardoor het zuiverste model. Casinobrood eaat ook in een vorm met de bekende ribbeltjes en hc! is van fijner meel gemaakt. Duitech brood is plaatbrood met een papje- van rijetmeel er overheen door dc hitte trekt dit samen, harst in kleine stukies en peeft later dien eigenaardig zoetigen smaak. Knipbrood wordt van niastrrood gemn.akt. door in het deeg te knippen vóór het bakkende richeltjes worden er dan mee ingebak ken. Beschuit wordt gemaakt van gebuild tarwemeel, eieren, inelk. ammonium als rijsmiddel en wat honig. Dit ge bak wordt in bollen gemaakt met een delseiiïc er overheen. waardoor de platten vorm er aan komt. Na den eersten keer bakken wordt het ge droogd. overlangs in tweeën gesneden en weer gebakken. Vroeger ging er geen dekseltje on en daardoor kre<« men dan een platte en een bolle be schuit. Ook heel vaak werden toen <le beschuitbollcn na één keer bakken al? zo wel gaar. maar nog niet knappend zijn. verkocht, en vooral wanneer zii dan warm waren, gold dit als een groot© lekkernij. Als uitstekend rijsmiddel gold vroe- eer voor beschuit ook groene zeep: misschien was liet dat Ook wel. maar erg_smakelijk lijkt het ons toch niet. Naast aardappelen is brood wel hot belangrijkste voedsel voor een volk gcon wonder dan ook dat dc distribu tie ons het gemis van de hoeveelheid, die wij gewoon waren, ernstig heeft doen voelen. en dat ook de smaak ons in dien tijd gauw tegenstond brood met een uitgesproken smaak cn i&rbii nop een weinig uitnoodigende tor, staat veel te gauw tegen. E<-n smakelijke manier om louil- nvleesch te bereiden, is dc volgende do hoeveelheid kleine aardappelen, die op den bodem van een grootc braadslee kunnen liegen, worden ge schild. trewisschen en afgedroogd. Dan worden er kleine dekseltjes af- meden en dc aardappelen niet ren puntig mes voorzichtig uitgehold. Rit een secuur wcrk;r. want aerdappe- i breken gemakkelijk. Nu wordt het uil!onvJce«ch met een uitie *n wat •terseüe fijngehakt en hierbij nog it varkensgehakt en naar smaak zont en peper toegevoegd. Het vulsel moet nogal hartig- zijn. Met dit mengsel worden nu do aardappelen gevuld, het dekseltje cr weor Opgelegd en in heet vet, waar een blauwe damp afkomt, mooi bruin ge bakken. Zijn zii goed van kleur, dan wordt er wat water hiiitovoegd en dit samen nog een half uur t© stoven gezet. Daar dit gerecht natuurlijk nogal vet is. moeten wij hierbij een groente geven, die eert tamelijk frissche smaak geeft, zooals bijvoorbeeld gestoofde >l.i of gestoofde asperges. Voor dit Uatste worden imxtccs geschild, de haidc ondereinden cr af »e>ncdcn, bet goede gedeelte in pink-lanyo stuk ken gesneden, gaar gekookt in kokend water met zenit, waarna zii oo een vergiet moeten uitlekken. Dan wordt eon sausje gemaakt van boter, bloem en melk, de asperges hierin to stoven gezet cn in de dekseltaai nog mot wat geraspte nootmuskaat lxsstrooid. 'i'St dessert geven wij een brood struif. die gemaakt wordt van ton ci troen. 3 eieren. 3. 4 ott« suiker. eca De korst 'van het brood wordt eraf eesneden cn dit laatste dikte cUi-n, ruitvormig over elkaar in ccn rvast schotelt'e- worden gelegd. Do inelk wordt met de citroenschil lang- m gekookt, ©il daarna de eidooiers, die met dc suiker geroerd zijn. en hot 'tiifgoklopte eiwit er door fzemengd. lit sausje wordt over het brood gogo- en. en de. «chold eon half uur lang veggtzet om h". brood go-ó 'e laten loorirekken. Daarna worden de tmandclcn gepeld cn in reepjes ge sneden cn ::i het brood gezet. Iu aen i moet het schoteltje dan een bruin korstje krijgen. E. E. PEEREBOOM*

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1923 | | pagina 11