HAARLEM'S DAGBuAD
BEURSOVERZICHT
Rubriek van den Arbeid.
Stadsnieuws
ZATERDAG 2 JUNI 1923 - TWEEDE BL.AD
LUSTELOOZE MARKTSTEMMINC IN AFWACHTINC OP DE ONT-
WIKKELING DER HERSTEL-KWESTIE.
RUBBERWAARDEN HOOCER.
OLIE- EN TABAKSWAARDEN LACER.
25 Mei—1 Juni 1923.
Opnieuw valt over de affièloopeu
week van een lus'-eiooze stemming ter
beurze melding te maken. De oorzaken
hiervan kunnen als bekend worden
verondersteld en ziin nog steeds te
zoèkon 111 de met de schadeloosstelling
samenvallende prooleiaen over ue
middelen om tot herstel van kandel
en nijverheid te geraken. De berichten
die over het nieuwe Duibche aanbod
Lokend vver-'en doen. zien dat niet
meer ernst dan in het verleden ge
schiedde. ae aandacht wordt gewijd
aan de noodige garanties, die een
noodzakelijk ouderoeel zullen moeten
vormen van het schaaevergoedinss-
n'.an. l)e industrie zou een bedrag van
200 raillioen goudmars garandeer en,
tie landbouw eon gelijke som, terwijl
de garantie van het resteerende 100
millioen van de banken en den han
del zou moeten worden verkregen.
Het iaarliiksch bedrag dat voor de
schadeloosstelling benoodi/d is, wordt
op 500 a 600 millioen goudmark aan
genomen en zou gevonden moeten
worden uit de productive riiksoeirij-
vcn waartoe gerekend worden, de
douane-inkomsten, de tabaksbelasting
en liet brondewijnmoncpoiie. De voor
waarden welke hierbij echter door de
industrie worden gesteld, nl. vrijstel
ling van de uitvo'ercontrole cn onthef
fingen vail andere wettelijke lasten
zou gelijk staan met een ontlasting
van de industrie ten bedrage van 100
tot 150 millóxTi goudmark. waardoor
dus een groot deel van het aangeboden
garantiebedrag reeds zou gelekt zijn.
Wat dus met de eene hand wordt ge-
eeven. wordt met de andere hand we
der teruggenomen, hetgeen steeds de
taktiek der groot-industrie is geweest
en waarin don ook de ontevredenheid
der democratische partijen ten opzich
te der garantie is te zoeken. Mocht
echter dit plan kunnen worden door
gevoerd en de instemming der geal
lieerden kunnen verwerven, dan zou
reeds veel zijn bereikt, hoewel de
houding der beurs er niet. op wijst, dat
het nieuwe plan zoodanig zal zijn op
gesteld. dat het bij de geallieerden een
eupslig onthaal zal vinden. Intusschon
is do Mark tot het peil der Oosten-
riiksche Kroon ingezakt en lijkt liet
tijdstip niet ver meer af, dat Je Mark
ook in Duitschland zelf niet meer in
betaling zal werden aangenomen. Ten
behoeve van den onderstand van ce
workloozen en stakers in het Roerge
bied worden dagelijks fabelachtige
sommen papiennarken uitgegeven,
waarmede men slechts zoo lang kan
doorgaan nis nog ©eniga wa.v-de aan
dit ruilmiddel wordt toegekend. De
laatste weekstaat toonde een vermeer
dering der biljetten in omlo p aan van
474 millioen Mark en bereikte het be
drag van M. 7.506.645.940.
Men vraagt zich met bezorgdheid af
wat zal gebeuren wanneer binnen af
zienbare» tüd het volk. dat met waar
deloos napier wordt betaald» waar
tegen het geen voldoend© levensmid
delen zal kunnen bekomen om zich te
gen den honger te vrijwaren, tegen
deze verdrukking in opstand komt.
Wat er za! gebeureu wanneer een
bevolking van 70 millioen mensehen,
door den honger gedreven, zich in
vei twijfeling in de armen van het
bolsjewisme of communisme werpt.
Het gevo'g zou natuurlijk voor geheel
Europa en nic-t het minst voor ons
land ruïneus zijn. Dan zou ook voor
ons land dat voor zulk een belangrijk
deel op den in- on uitvoer met
Duitschland is aangewezen een zeer
belangrijke inzinking onvermijdelijk
znn. De daaruit voorvloeiende cata
strophe zou onvermijdelijk geheel
Europa in den afgrond meeslepen.
Deze mogelijke, gevolgen van een lan
ger voortduren «er onzekerheid wor
den ook in Duitsche rege.r-ngskrineeti
wol ingezien en ook in de geallieerde
lauden sluit men voor dit gevaar do
oogen niet. Dit blijkt wel voldoende
pit de moeite die men zich in Enge
land getroost om tot een schikking te
komen en uit den aandrang welke
door de Belgische regeering op
nkriik worai uitgeoeieua. Daarom
zou het zc-or te wenschen ziin. dat, nu
nusscnicu Je laatste gelegenheid
■orat genodeu, van b.iae zijden eeulge
tegemOctivOmirig wordt betoond, ten-
inde nog te readen wat te leauen
alt en zoodoende nog tot een eenigs-
zius jra^elijk'-n toestanu te komen.
Hoewel dus, oppesvlakkig gezien in
de ïactoreu uie tot leidraad menen bij
dc beoorueclmg der rijzingskansen en
van de betroKaen fonasen, geen wij
ziging is ingetreden me de liêersciieu-
de lusteloosiieid ter beurze kunnen
'erklaren, integendeel de hoop dat
eindelijk de scnadevergoedingsKWeetie-
geregeld zal kunnnen worden, een re
uen tot optimisme zou moeten vor
men, kunnen de bovengenoemde ar
gumenten ais verklaring voor de af
wachtende Houding der beurs dienen.
Men verkoelt neg te ve.l in twijfel
omtrent liet al oi niet gelukken der
onderhandelingen en men vreest te
zeer voor een mogelijke mislukking
om nu reeds een mogelïjken gunstigen
ailoop in de koersen te verdiscon
teer en.
Onder deze omstandigheden was de
levendigheid ter beurze niet groot en
bleven de fluctuaties doorgaans bin
nen enge grenzen beperkt.
Suikerv aarden die tnn laatsten tijd
het sterkst fluctueerden ondergingen
geen noemenswaardige koersverande
ring, waartoe de teruggang v
suikerprijs te N.-York ook eenigszins
medewerkte; een verschijnsel d.tt bij
de volgens de statistieken te verwach
ten suikerschaarschtc, geen verontrus
ting wekte en u'is een voorbijgaand?
reactie wordt beaohouwd. A and,
Vorstenlanden noteerden ten «lotte
171) 1,4 tegen 180, U. V. A. 468 1/2
gen 471, Java Cultuur 374 tegen 376,
Poerworedjo 1011/2 tegen 1641'2.
Van Petroleumwaarden valt eeu te
ruggang in Koninklijke te vermelden
van 6S3 tot 371 1.2 opde vrees dat ''oor
Jet groote productie in Amerika,
spoedig een nieuwe prijsverlaging var
luwe olie te verwachten zal zijn.
Aund. geconsolideerde olie konden
van 123 1/2 tot 125 1/8 verbeteren op
het bericht dat de Roemeeusclie re
ling liet aanboren van nieuwe b-rn-
n:*:. weder heeft toegestaan.
Voor Rubber waarden bestond nog
goede belungstelling op een geringe
rijzing van het product, tervvyl do
vcorw aurden te Londen in de Week
eindigende 26 Mei een teruggang aan
toonden van 55617 tons tot 54-489 tons.
A and. Amsterdam Rubber konden van
156 5/4 tot 160 3/8 verbeteren; Oost-
Jiiva Rubber van 210 5/8 tot 217; Ser
bia) ja \au 291 tct 2£f7.
Schecpvaai LaanJeeien gaven zeer
geringe fluctuaties te zien, daar «ie
«oop der vrachtcnmarkt nog gc-en aan
leiding geeft om spoedig betere resul
taten tc verwachten. Niettemin be
wijst het besluit der Nederl. Rotterd.
Lloyd oni een tweewekelijkschen snel-
vraclitdienst van Europa op Indiö in
te steHen er op dat men in scheep-
vaartkringen alles in het werk stelt
om onder" de tegenwoordige ongunsti
ge omstandigheden de plaats in het
wereldverkeer te behouden en kan
men er zich van verzekerd houden dat
de directies onzer voornaamste Mij.en
van dc geringste gunstige wending
zullen weten te profiteeren. Aand.
Hol!- Am. lijn noto.eren 10D tegen
110i, Kon. Hoh. Llyod 7 1/8 togen
6 7/8, Ned. Scheepvaart Unie 110 7/8
tegen 116 5/8, Rotterd. Lloyd 12öJ
tegen 123 1/4.
Tabaksaandeelen waren algemeen
lager, eensdeels op dc tegenvallende
prijzen bij de laatste inschrijving be
dongen en de verwachting dat ook dc
resteerende partijen geen hooge prij
zen zullen opbrengen, terwijl overi
gens dc berichten oyer den nieuwen
oogst met gunstig luiden. Aand. Do
li Batavia 'iepen van 314 tot 300 te
rug, Deli Mij. van 272 3/4 tot 200,
Senembah van 285 tot 273.
Van Theeaanderlen konden pref.
Banjocwangi Thee en Rubber van
130 1/2 tot 138 verbeteren, op het be
richt dat over het afgeloopen boek
jaar 18 ';i dividend zal worden uitge
keerd.
Aand- Rongga no tee ren 137 tegen
137 1/4, Sedep 326 3/4 tegen 3254.
De houding der Am. industrieele af-
dee'ing was weifelend, hetgeen ver
band houdt niet de moeilijkheden wel
ke de industrie in de Unie ondervindt
bij het aanwerven van arbeidskrach
ten tengevolge van de bepaling der
immigratie, terwijl eeu tussehenva'len-
de vacantiedag do omzetten sterk do
den inkrimpen, De Federal Rgservo
Bourd gaf echter ia zijn laatste
maandbericht geruststellcndo berich
ten over de bedrijvigheid in de Am.
Zakenwereld en is van meening dat
er geen aanleiding is tot de vrees dat
de nandel van Amerika aanmerkelijk
zal verminderen. Comm. Steels no-
teeren ten s'ottc 101 3/8 tegen 100 3/4,
Studebaker 120 11/16 tegen 118 3/8,
Am. Smelting 04 tegen 60.
De sterke inkrimping der omzetten
erd vooral in de afdeeling der Holl.
industr. aandeeien gevoeld, waar na
genoeg geen variaties van eenige be-
teekenis tot stand kwamen. Aand-
Centrale Suiker notccren, na tussohen
tijds tot 124 to zijn opgeloopen, ten
slotte 113 7/8 tegen 119, Aand, Jur-
gens 66 1/8 tegen 67j, Philips lampen
255 tegen 255J.
In navolging van New/York, waar
iets meerdere belangstelling voor
spoorwegfondscn bestond op grond
van de gunstige ontvangstcijfers. was
hier voor enkele shares eenige meer
dere vraag te constateereii. waarvan
o.a. Erie's konden profiteeren die
van 10 9/10 tot 12 1/4 opkwamen,
Comm. Unions notecren l il 3/4 tegen
140 5/3, South Pacific 94 1/8 tegen
93 5/8.
Van dc betere stemming voor
Staats- en Gemeentclccniugen maakt
de gemeente Amsterdam gebruik om
de 64 leening te converteeren in een
5 leening a 94, terwijl ook Rotter
dam een leening op deze condities
aangaat.
Geld op prolongatie noteert 3$
Van hier en daar.
DE ONDERNEMER EN DE ETHIEK.
Over dii onderwerp sprak cp de
voortgezette algemcenc vergadering van
het Verbond van Xederlandsche Fa-
brikantenvereenigingen mr, dr. Arn.
Borrct S. J., professor aan het Berg
mans College te Oudenbosch. Aan het
verslag van de rede ontleencn wij dit
gedeelte -.
Allerlei menschcntypcn ziin onder de
ondernemers te onderscheiden en zelfs
voor den ondernemer, die alleen voor
geld schijnt te arbeiden, hebben groote
schrijvers een karaktervcrklaring gereed:
zij zijn de ondernemende arbeiders in
dienst der consumenten. Moeten nu deze
menschen hun zielelevcn verkwanselen
door uitsluitend den matericclcn kant
van het leven te bezien? Zij moeten zijn:
hoogstaande, zedelijke menschen, wier
nagedachtenis in zegening zal blijven,
wier sociale taak hoogst belangrijk is
cn daardoor niet mag worden onderge
schikt gemankt aan de economische
laak.
Geen productie om de productie da:
zou inderdaad hel kapitalisme als vloek
waardig lypecren. Ook in zijn econo
misch beroep moet dc ondernemer zijn
hoog-zcdelijkc opvatting uitleven. Be
ter dan de ondernemer, die het eerst
en het laatst naar zijn stoffelijke belan
gen vraagt, is hij, die als humaan
mensch tot een zegen voor zijn arbei
ders is. Men make toch de'maatschappij,
niet tot een wedstrijd van zclfzuchti-
gen, waarin men den ander doodt om
dat men bevreesd is voor eigen leven.
Men bezie de wereld toch met een
broeden blik cn kijke niet naar de eng
heid der eigen belangen.
Koude rechtvaardigheid echter is'voor
ons maatschappelijk leven niet voldoen
de- dit alleen maakt een daad"niet
ethisch goed, en het zou uiiloopen op een
licfdeloozen omgang. Het sociale leven
kan lot bloei komen, alleen wanneer
de liefde dc eerste der geboden is. De
maatscbappeliikc solidariteit cischt dus
een warmvoelend hart voor de arbei
ders, voor zoover het den ondernemers
stand betreft. De arbeider en de onder
nemer zijn beiden afhankelijk van den
bloei van liet bedrijf cn alleen bij een
solidaire verhouding tusschen die bci-
den kan beider levensgeluk worden ver-
zekerd. Dc algcmcen-ethischc vormen
voor die verhouding zijn allereerst, dat
men tegenover elkaar sta als mensch
tegenover nicnsch en niet als twee per
sonen, van wie de ccn geen koop
kracht of hinderpaal naar vooruitgang
voor den ander mag ziin. Zij moeten zich
beiden uitleven als ethische wezens.
Sociale vrede wordt door velen een
illusie genoemd, maar indien strijd al
noodzakelijk moge zijn, dan aanvaarde
men dien niet als uitgangspunt voor
J eer. goede maatschappelijke organisa
tie. Alleen door interesse van den ar-
beider voor zijn arbeid en ziin fabriek
j zal werkschuwheid verdwijnen en dc
I maatschappij kunnen vooruitgaan. De.
1 ondernemer houae in het oog, dat hij
nimmer het eigenbelang mag voorop-
I stellen en ook nooit eenige goede
daad mag nalaten door de gedachte,
[dat het verschil tusschen de standen
j daardoor weer een weinig zou worden
uitgewischt.
De voorzitter achtte discussie over
de inleiding minder wctisehc'ijk, om
dat daardoor de diepe indruk van dc
inleiding wellicht verioren zou gaan.
Jlet is van zeer veel belang, dat het
verbond aan het eind van- zijn verga
dering zich heeft gewijd aan verdie
ping van het erge:. geestelijk leven.
De gedachten der vergaderden zijn
aan het slot bepaald bij de ethiek, die
ook het economisch leven der onder
nemers moet beheerschen en bj-
ïnvloeden- Spr. dankte prof. Bomt',
zeer voor zijn keurige in eiding.
Lcarna sprak de vo >r «ittcr eer. kort
slotwoord'
DE ECONOMISCHE STRIJD TE
GEN EEN BAKKERSPATROON.
De civiele Kamer van het Amstcr-
liunsrhe Gerechtshof, heult In hun
ger beroep van het vonnis in kort.
geding arrest gewezen door den presi
dent der rechtbank to Amsterdam,
mr. P. Coni nek Westenberg, waarbij
het hoofdbestuur van den Ned. Bund
van arbeiders in het Bakkers-. Choco
lade- cn Suikerbewerkersbedrijf, werd
veroordeeld tot het staken van de ac
tie tegen dc firma te Amsterdam,
totdat de rechter in de hoofdzaak van
het geschil uitspraak zou hebben ge
daan.
liet Hof heeft in zijn arrest het von
nis van den president der rechtbank,
zij het op andere gronden bevestigd.
Daarbij werd, zoo meldt Het Volk, in
hoofdzaak overwogen, dat ook in den
socialen strijd of politieke actie, de
benadeelde partij het recht moet heb
ben om zich in kort geding bij den
president te voorzien, wanneer die
strijd, gelijk in casu, ir.et oneerlijk?
middelen is gestreden.
Liet Hof achtte de door den vak
bond gebezigde middelen in hoofd
zaak oneerlijk, omdat volgens het
Hof is komen vast te staan, dat de
verslechtering der arbeidsvoorwaarden
door de firma P. in hoofdzaak neer
kwam op een loonsvermindering die,
omgeslagen over het brood, slechts
een vermindering van 1/10 cent per
brood had kunnen te weeg brengen.
Het was dus volgens het Hof
misleiding van het publiek, wanneer
de vakbond, in de van hem uitgegane
publicaties, het deed voorkomen, dut
de Gebr- Pool dc arbeidsvoorwaarden
van hun personeel slechter maakten,
zonder den broodprijs tc verlagen.
Op grond van een cn ander beves
tigde het Hof zooa's reeds gezegd
het vonnis van den president der
rechtbank en veroordeelde den vak
bond in de kosten van het proces,
zijnde 200. Voorts werd de Bond
met vernietiging van het door den
president gewezen vonnis veroor
deeld, tot hot betalen van een scha
devergoeding van 10 per dag. indien
de vakbond zijn ge ïncrimineerde han
delingen zou voortzetten, gedurende
den tijd dat de rechter in de hoofd
zaak van het geschil, nog geen ujt-
spraak zou hebben gedaan.
DE BINDENDVERKLARING DER
COLLECTIEVE ARSEIDS
OVEREENKOh,o i
Omtrent dit reeds veel besproken
onderwerp valt thans weder te ver
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE.
Het is in Haarlem van algemeenc
Bekendheid, dut' onze neef Wouter nu
eenmaal nuchter is aangelegd. Zijn
meeningen en uitspraken liggen dus
in dezelfde richting en een oaarvnn
bestaat hieruit: „Voor geschiedschrij
vers heb ik niet het minste respect, zij
hebben maar te snuffelen in oude do
cumenten en folianten en stellen
daaruit cikke boeken samen en wan
néér zij zelf conclusies trekken, zijn
Ze het gewoonlijk oneens met andere
schrijvers, die weer andere conclusies
trekken. Dit is geen kunst. Ik zou veel
eerbied voor deze heeren hebben, wan
neer zij de geschiedenis van de toe
komst wisten te beschrijven en daar
gouden we heeiwat meer aan hebben
Zoo spreekt Wouter en zegt er dan
iets bij in dc-zcn geest: „nis bijvoor
beeld de oorlog van 1614 van te voren
aangekondigd was, dan hadden de
geallieerden Wilhelm II in het geheim
kunnen oplichten en aan ons ter be
waring geven in Doorn en dan zou de
heele oorlog waarschijnlijk nooit voor
gevallen zijn".
Of dit waar is. blijvc in het mid
den, duar dan de Kroonprins aan de
regeeriiig zuu zijn gekomen, die nog
erger subelzwaaiei dan zijn vader
was. Maar dc opmerking brengt ons
toch tot nadenken, Is liet voor knappe
menschen niet mogelijk, met eenige
zekerheid de toekomst af te leiden uit
liet verleden en heden'? Ik geef mij
volstrekt niet voor knap uit, ben maar
ren doodgewone Zaterdagavondprnnt-
jeamakcr, maar wil toch probeer.mi
-en bescheiden proeve te geven van
dc gesehiedenis d---.- toekomst, voor
zoover mi n zwakke talenten die uit
Jied-.n en verleden kunnen opmaken.
Op den eersten Juli 1923 werd de
ijsbaan aan de Kleverlaai. geopend.
Het had in de voorafgaande maand
Juni al flink gevroren, maar daar «ïe
zon, die nu en dan overdag doorbrak,
liet ijs uiu den nacht deed smelten of
althans verzwakte, had het bestuur
van de ijsbaan den moed nog niet ge
had. de leden tot het, ijsvermaak uit
te noodi-en. In de laatste week van
Juni evenwel was het dag in. dog uit
sumber weer geweest; het ijs had vol
doende dikte gekregen eu op den eer
sten Juli \verd dan de baan geopend-
De voorzitter hield in het clubhuis een
rede, waarin h j op dit zeldzame na
tuurverschijnsel wees en die bij eiken
volzin mot. een algemeen schaatsen-
gekras van de wachtende rijders be
groet werd, niet zoozeer amdal zij liet
oneens waren, als wel omdat zij v rees
den, dat het te lang zon duren. Toen
het. slotwoord gesproken was, vielen
al de Hnarlrnischa draaiorgels, die
voor de feestelijke g<T*genhei .1 afge
huurd vvnrem gezamenlijk in. het zeen
oorverdoovend was. maar als illustra
tie van de vervvarrmg in do Natuur
toch wel gepast werd gevonden.
Personen, die het ijsvermaak vaar
wel hadden gezegd en in den zomer
voel meer genoegen zouden hebben ge
vonden. drongen er bij het bestuur op
aan, dat het wedstrijden uitschrijven
zou, daar liet bekend is, dat dan al
tijd da dooi intreedt. Het bestuur
evenwel, zeif niet onkundig van rij»
reputatie op dit punt, wees dat denk
beeld althans voor het oogenblik af en
beloofde, daarop in Augustus te zul
len terugkomen.
De hotel- en pensionhouders van
Zandvoort, die geen gasten zagen ver
schijnen, wendden zich tot bet ge
meentebestuur met het verzoek cm
maatregel' n te nemen, daar anders
geheel Zandvoort ten ónder zou gaan.
li. on \V. schreven een spoedvergade
ring van den Raad uit en Stilden
voor, onmiddellijk een goed opgezette
wintersport in de duinen te stichten.
Dit vond ingang: door het kunstmatig
Opbrengen van water werden de dui
nen in gladde banen herschapen eu
veertien dagen later vvaron «1 de !io-
t-Is en pensions gevuld met liefheb
bers van de sledevaart. Nooit had
Zandvoort zulk eeu voorde dig zomer-
vvintevseizoen beleefd, zelfs werd or
over gesproken een gedeelte aan do
?.i-e, \'an IJiniiiden tot Katwijk, af te
dammen, opdat de wintersporters
meer ruimte zouden hebben voer het
glijvermaak. Over Let Raadsbesluit
staakten eerst de stemmen, daarna
werd liet aangenomen, de minderheid
evenwel zond naar den ouden tram
(in dit opzicht was nlles bij 't oude ge-
blevenj een verzoek aan Gedeputeer
de Staten om het Raadsbesluit, niet
goed te keuren. Zij voerden daarbij
als argument aan, dat na den. winter
ontnidde'ijk de zoiner zou volgen en
kostbare uitgaven dus geen reden van
bi'Stncn zouden hebben. De andere
partij daarentegen b loogde, dat nu
de Natuur eenmaal iu de war was
met de opvolging der seizoenen, er
geen enkele aanleiding bestond oni te
ineenon, dat do tradilioncelo volgor
de zoo spoedig zou worden hersteld.
Gedeputeerd© Staten lieten daarop
weten, dat de geheele provincie Noord
Holland min of meer bevroren was en
ai jarenlang een ambtenaar van
dé i rorinciale Griffie bezig was, den
geheelen «lag Zandvoortscho «juaesties
op te lossen, hetgeen in strijd kon
worden geacht met den inhoud van'
33 Ministerial nota's en 51 circulaires
van het departement, waarbij aange
drongen werd op zuinigheid.
Midden in deze discussie draaide
plots-ling de weersgesteldheid om en
werd het schitterend, warin cn droog
zomerweer. De laatste beoefenaar van
•ie wintersport gieed met zoov-.I
vaart van de uuinbaan af, dat hij in,
zeo terecht kwam en daar vroohjk
rondzwom, omdat de temperatuur al
boven 60 gradin was gestegen. Het
merkwaardig feit deed zich dus voor.
dat Zandvo nrt tweo seizoenen achter
elkaar beleefde. Er werd dan ook geld
verdiend als zeewater.
Maar koeren wij tot de stad terug.
De lei-rlingin van de scholen, die bun
zomervacantie iu Juli en Augustus
1923 al schaatsenrijdend op grachten
en slooten hadden doorgebracht, za
gen toen in Sejjtemhor de zomer in
viel, hun kans schoon: zij richtten een
alrremeene vereeniging op onder den
naam MEER YACANTIE en wendden
zich met een request tot B. en W. cm
te betnogen, dat de groote va. antie
niet alleen gegeven werd om te rus
ten, maar ook om de hitte van den
zomer te ontgaan. Daarbij citeerden
rii den Zivecdschen professor W/s-
ncusiua. di- e-:n dik boek had geschre
ven over de stelling, dat iemands
hersens tijdens «ie hitte in min of mrtr
gesmolten locstand verkeefen en «Inn
zeer moeilijk schoolwijsheid opnemen.
Ja zelfs in uie dagen uiterst vatbaar
zijn voor beschadiging, die naderhand
niet meer kan worden hersteld. Zij
verzochten derhalve een algemecne
hittevacanllo van jiiinstens zes weken
over de geheele linie, van het voorbe
reidend lager tot Lot middilbaur cn
gymnasiaal onderwijs toe.
De wethouder van onderwijs van
zijn kant haalde groote stukken aan
uit een zeer geleerd werk van den
Noorschen hooglccraar Blufhansea,
die de theorie van Wijsneusius totaal
omverwierp en onomstootelijk aan
toonde, dat juist do door zomerwarm
te week geworden hersens lieter dan
anders in staat zijn, geleerdheid van
allerlei aard op te nemen. Bovendien
wees de wethouder op tiers merkwaar
dige onzekerheid: was de nu vigecren
de romer die van 1923, die te lont wes
of die van 1924, die te vroeg kwam?
In 't laatste geval rot' immers do ge
meden een adres van de T.cidschc vcr-
ceniging van industrieels» aan den mi
uister van Arbeid.
in het adres wordt o.m. opgemerkt,
dat een biudendverklaring uer loonen
op den duur rou gepaard gaan met
een biudendverklaring der prijzen en
in rijn verdere ontwikkeling tot een
bednjfsrudenstelscl in laatste instan
tie tot de socialiseerïna der bedrij
ven zou voeren. Ook al ziet men de
ze consequentie niet, toch blijft deze
bindendverklaring een uiting van ver
derfelijke zucht tot reglcmonteering
op industrieel gebied, de sterkste ai-
keuring verdient.
Bovendien betcekent volgens haar
dit ingrijpen een ongehoorde aantas
ting van de individueel© vrijheid en
in de practijk noodzake'ijk medo zal
brengen, dat groepsbelangen onrecht
matig begunstigd worden ten koste
van de belangen van het algemeen en
zal het dc balans tusschen de econo
mische machten ten koste van een der-
belanghebbende partijen uit baar
evenwicht brengen.
Adressante betoogt verder o.m.. dat
de ervaring, die b.v. in Duitsch'and
met een wettelijke regeling van de
bindendvcrklaring is opgedaan hoogst
ongunstig is en het waarbij thans
de tiid nïct is. nu de industrie een cri
sis doormaakt als nooit tevoren, der
gebjke maatregelen van ingrijpenden
aard in tc voeren.
Tenslotte constateert adressante dat
de bindendvcrklaring noodzakelijker
wijze een prijsstijging over de geheele
linie beteekent. ecu verhooging van
do kosten van het levensonderhoud en
derhalve een aanslag op de zoozeer
gewcnschte bezuiniging en versobe-
ring.
Adressante verzoekt den minister
zijn standpunt ten aanzien van de bin
dendverklaring «Ier collectieve con
tracten te herzien cn het advies van
den Tloogen Raad van Arbeid niet op
te volgen.
DE STUKADOORSSTAKINC TE
ROTTERDAM.
Uit Rotterdam V'ordt gemeld:
Vrijdagmorgen Loeit ren conferen
tie plants geluid tusschen «le bestu
ren van do Rotterdamsche werkge
versorganisatie in het stukadoorsbe-
drijf en afgevaardigden van do werk
nemers. Na lange bespreking werd
cle volgende overeenstemming bereikt.
Do stukadoors zullen Maandag we
der aan den arbeid gaan op dc voor
waarden <iïo Dinsdag 1.1. op de st n-
kersvergadering werden aangeno
men.
Varia.
De Jaarvergadering der Clir, Werk
gevers vereemging zul, gedeeltelijk ge
combineerd met d.c der Clir. Midden-
standsvertcniging, op 13 en 14 Juni
te Amsterdam worden gehouden. Do
floeren 11. Colijn en prof. J. K. Slo-
tcmaker de Bruine zullen er liet woord
voeren.
De Ned. Bnkkersbond en de Ned.
R.K. Bakkerspntroonsboud zonden den
•Minister van Arbeid een adres met
verzoek het bakkersbedrijf een begin-
uur van 5 te verleonen.
- Ook do Algemeenc Bond van Go-
meentepersoncel (de 'neutralen") heeft
de in dc Centrale Commissie voor liet
georganiseerd overleg voorloopig ge
troffen overoMiltomst inzake de
urïge werkweek voer gemeentewerklie
den te Amsterdam verworpen.
De voorzitter van «le Amster-
domsche Federatie van Personeel in
Openbaren Dienst heeft wethouder De
Miranda uitgenoodisd tot een open
baar debat over de 48-urige werkweek,
van het gemeentopersoneel.
De Arbeid aan de Ne«i. Scheeps-
l»ouwrcnatechapi> i te Amsterdam is
Vrijdag hervat. Na aftrek van de ont
slagen 350 syndicalistisch eeorgani
66er e 3r eioOrS konden ongeveer 1050
werkkrachten teru-kunen. Zestig pro
cent van dit rot al -- 650 a 660 heeft
zich gemeld, 390 ziin wecicb'-'veii.
De Boud ven technische ambte
naren in Overheidsdienst, heeft beslo
ten het lidmaatschap van den Bond
ook open te stellen voor technische
ambtenaren in sonde-overheidsdienst.
De gemeenteraad van Einmen,
heeft besloten, in verband met de in
.Ttini en Juli te verwachten werk'oys-
heid van ongeveer 3200 personen. -h
tot de regeerinc en de Prov. Staten
van Drente te wenden met verzoek,
maatregelen tegen die werkloosheid
le nemen.
-- De stok'n? aan de strooearton-
fabriek ..Oih, Belang" t«* Stadskanaal,
die in de meand Januari begon, is ge-
eiiv'igd. Het minimumloon is v
vraagde hitte-vacanlie als 't ware bij
vooruitbetaling worden verleend, het
geen in strijd zou zijn met do rcdelij8-
ueid der dingen, die voorschrijft, Jat
iemand pas dan rust zal nemen na
dat li ij zich door urberd vermoeid
hoeft.
Dit voortreffelijk betoog maakte op
d© jougd weinig indruk. Ieder under
betoog, dat ook niet leidde tot inwil
liging van haar verzoek, zou haar
slecht voldaan heblxm. Haar cinddo>
was vacantic eu alles wat daarmee
strijdig kon zijn, kwam niet in aan
merking. Daar «le wethouder niet t«»
vermurwen was, besloot zij tot een
protest) ergadering op de Groote
Markt. Tot verbazing der protestce-
renden liet do politic, ofschoon zij de
toegangen tot de Markt voor het pu
bliek had afgezet, ben rustig begaan.
Plotseling, terwijl de debatten in vol
len gang waren en reeds oen motie van
afkeuring was ingediend, trok de po
litie zn h aan alle kanten terug, in
baar plaats verschenen brandweer
mannen in volle uniform, die onmid
dellijk dikke waterstralen op de l«o-
toogors richtten. Er volgdo een on
beschrijfelijke verwarring: de gym
nasiasten riepen hun wanhoop uil in
't Grivkseh, Uc leerlingen van het M.
en M. L'. L. O. in de drie moderne
tulen, die van het lager onderwijs uit
ten hun schrik iu de. door hen z«lf
vereenvoudigde spelling en dc kinder
tjes van de bewaarscholen gedroegen
zich, zoonU te verwachten was, uiterst
primitief en riepen schreiend: ..Moe
der!"
In tien minuten waa de Groote
Markt in den dubbelen zin van htt
woord schoongeveegd. Met verzet was
gebroken. Den volgenden dag waren
allo klassen iu alle scholen voltallig.
Natter, maar wijzer. En dc burge
meester. met beide handen dc hand
drukkende van den commandant van
de brandweer, zei plechtig: ,.u heeft
gesteld op f 2! en er ts een contract
aangecraari t<>: l Januari 1934.
Naar corrcM>ondcm van «iö
Maasbode te Zwolle vernoemt, zal met
ingang van 10 Juni een groot deel van
het personeel van den dienst van weg
ou werken bij do spoorwegen op
wachtgeld worden gesteld.
VEREENICINC VOOR HUISVLIJT.
Aan het verslag over do cur&uq
19221923 ontleencn wij:
Gekomen uan het einde van hora
bemoeiingen over deu afgeloopen win
ter, mag de llanrlemscho vcreeniging
voor Huisvlijt ongetwijfeld wederom
niet voldoening op liaar werk terug
zien.
De inschrijvingen der deelnemers
eu deelneemsters werd zoouls gewoon'
bjk m September van het vorige ja.u
guftouden. Eeu 324 kinderen mcM-
dea zich toen aan. Deze, nagenoeff
allen tusscheu den leeftijd van 1Ü en
13 jaren, splitsten zich daarna in do
volgende 24 clubs:
3 voor timmeren; 2 voor teekcuen;
1 voor kartonwerk; voor houtsnij
den; 2 voor figuurzagen: 1 voor tiet-
vlechten; 1 voor papiervlechten; 1
voor kleiwork; 1 voor naaien; 6 voor
handwerken; 1 voor haakwerk: '3
voor poppen maken en annkleeden-
De huisvesting dezer clubs werd e©-
regeld als volgt:
5 clul'j werden Ondorgabracht in
dc school nan do Botermarkt: 2 clubs
werden ondergebracht in de school
aan de Gei. Oude Gracht; terwijl 16
cliil» onderdak vonden in hot. gebouw
(K r Toynbee-voreenicing. gelegen aan
liet Donkere Spaarne. Een der dn-
mes-leidsters ontving «en clubje gere
geld bij zich aan huis.
Het gebruik der beide schoolloka
len bracht dit jo.vr e»nigo moeilijk-
heul mede wat betreft hel schoon
houden, het. verwarmen on openen
der lokalen. Waarschijnlijk moet «le
oorzaak gezocht worden in het ont
breken van een vasten concierge voor
deze gebouwen.
Een minder aangenaam he richt be.
'reikte «ie veroeniging in het begin'
van 1923 toen B. eu W. van Haar
lem mededeelden dut voortaan voor
het gebruik der coin. s.-ltordlokn!en
verschuldigd zou zijn een bedrag vat»
f0.75 por uur en per lokaal. Geluk-
kig evenwel werd hierop later door
1!. en W. teruggekomen, na dal liet
hestour in Verband met de fiuanciee-
1- onmacht dor versaniging haar he-
zwaar had kenbaar gemaakt. Wat'
i uigaat het Toynbce gebouw zal voor
liet komende seizoen naar andero
ruimte moeten worden omgezien. Het
gebouw Donkere Snaarne i« sedert l
Mei j.l. niet moer Dij genoemde vcr
eeniging in gebruik.
In tegonstidüne met de 1 natste Ja
ren kon dezen winter voor het eerst
weder oen klein feestje worden geor-
ganiseerd. BcIaiigstollen«le kinder-
vrienden, die «le Lierv. m- beuoodi als
gelden afzonderlijk hadden bijeenge
bracht, bezorgden «le kinderen in het
gebouw «Ier JongelingS-vcreeniging
een focsteliikcn Zaterdagmiddag, al
waar door het vertoonen van ten
poppenkast, goochelen en zang
tijd op gcv.iilige cn ondnrhoudend.j
wijze werd gepasse-'-rd. Een woord
Min bijaonderon dank aan hen, die t t
het welgingen van dezen middag heb
ben bijgedragen
De jaurüikj'-he tentoonstelling vr.n
het werk der kinderen werd onk dit
l.rer w eder iu de Stadsdoelen gehou
den. De belangstelling hiervoor was
/.(cr bevredigend.
N.V, H. I. E. L.
Door een belangrijke verbouwing
van het perceel Tel lep «les!raat 52 -
54. waarin «le hoor Willem F. Andréal
scdeii tal van jaren ziin grave.T-in-
riehting iiceft ffCVMÜfBk is a«n da
N N I.V .1 N L. .1 1
van Eicctr.>cho I.iciitornamenten) een
groote ruimte geboden tot het inrich-
n van ccn winkel niet toonknmer. Bij
ons br,trokken dc zeer fraaie,
nrtisticko modellen van de door do
vennootschap vervaardigde llclitorna-
meuten in de ruime showroom onza
aandacht. In de drie vitrinea zal men
•k alle modclUn van dc door ue von-
noutschap verhandelde gloeilampen
aantreffen. Vermelding verdient de
kachellnnip, welke ook door de
„VI V.K.L." ei» iie tentoonstelling
„I)e Woning" geëxposeerd werd.
LEGER DES IIEI1.8. - In <!e «fgeloo-
pon week wwdon in de tehuisen voor dak-
,wti aan hel Spaarne O! 102, Telef. aws,
verstrekt 1428 porties voedsel cn 357 nacht-
Rel or!d«•^'.•. ijs, liet intellect, het ko
mend gcslacnt cn het gezag gered".
Dat gebeurde in September 1923.
De zomer duurde tot half December,
waarna Uc herfst intrad, dio ook nog
moest worden ingehaald. Merkwaar*
dig genoeg \ci'w:he©n er in September,
October, November geen enkele vlie®
of mug, daar xc in den extra zouter-
winter alle gesneuveld waren. Malaria
en vliegm infectie* kwamen dus niet
meer voor, de doctoren hadden niets
tc doen.
Ik moet er nog even bij vermelden,
dat half Augustus de Pranschen, da
Rulirs!r«-':en hadden ontruimd, om
dat dc Duit." lie regeering de helftj
van do in Juli overeengekomen ©or-
lou-* hatting hnd betaald, welko som
rii in een ln-ekjo van de Rijkshrand-
waarop toevallig niemand had
t«-!. t, gevr.nd. n hnd. In December
ving ?iet rin iit. dat de and- re helft
ui Januari zou worden voldaan.
Men hnd iu Dnltfchland eindelijk
eieren voor zijn geld gekozen, dank
Z!.i het verstandig optreden van den
nieuwen 'j:ijk.skunsgliar N'ott Prlede-
mnnn /nhlcuhurg.
Ik moet er nog bij vermelden, dat'
in Juli hot 40-jarig bestaan van Haar
lem's Dagblad met groot© opgewekt
heid werd herdacht.
En dit is dan ook het eenige, waar
voor ik niet mijn hoofd insta.
Do rot. nu ja, die moeten we nog
maar afwachten.
Ofschoon di© .winter in Juli en
Augustus me lang niot onwaarschijn
lijk voorkomt. Zit ik hier niet meÉ
koude voeten en schrijf ik nie». op 2
Juni, met verkleumde vingers?
FIDELIO.
