HAARLEM'S DAGBLAD
Brieven uit Berlijn
Feuilleton
Het testament van
Elisabeth hiarnock
Rubriek voor onze Jeugd
BiknejiiaM
EfFERS
zijn kleine Adverteniiën,
in het Alg. Handelsblad
Woensdag 20 Juni 1923
TWEEDE BLAD
(Vaa onzen correspondent.)
RECEER1NC EN PERS.
Berlijn, if Juni 1923.
Er zijn landen, waar de vertegenwoor
digers van de buitenlandsche pers ware
troetelkinderen van de regeering zijn.
Ze genieten allerlei voorrechten, soms
grooiere, daij de mannen van de binnen-
landscke pers, hebben vrij reizen op
4e Staatsspoorwegen, een perskaart,
waar ze wat aan hébben en die hun
overal doorgang verleent, waar de gc-
rtvone staatsburger op ambtelijke vc^
sperringen stoot, ontvangen tal van uit-
noodigingen en vele informaties van
waarde en uit de eerste hand.
In Duitschland was dit alleen en dan
oog maar ten deele gedurende den oor
log het geval. Toen ^vist men soms nici,
{hoe men het ons aangenaam kon maken
en keek men ons naar de oogen, in de
Ihoop, dat er door de vriendelijke stem
ming, waarin men de vreemde journalis
ten uitsluitend neutralen trachtte
te brengen, ook vriendelijk nieuws uil
{Duitschland over de grenzen naar Neu
tralis zou worden geschreven of geseind.
'Deze behandeling van de buitenlandsche
(Jpersb ehoorde lot de propaganda. En
gelijk met haast alle Duitsche propa
ganda schoot ze ver over het doel heen.
In sommige heldere oogenblikken ken
nen de Duitschers zichzelf en hun eigen
fouten heel goed en in Duitsche pers-
ikringen heeft men een prachtig woord,
dat de kritiek op een zeker soort van
propaganda onder journalisten ken
merkt „ZweckfressercL". Nu, etentjes
met een bepaald en dik er op liggend
doel hebben wc in de oorlogsdagen nog
al eens gehad. Het doel werd natuurlijk
in den regel niet bereikt en dus was "de
geschiedenis pijnlijk, zoowel voor dtj
gastheeren, die voor niets een vrien
delijk gezicht hadden moeten trekken
tegen menschen, die ze eigenlijk voor
ihet grootste gedeelte naar de maan
wcnschten, als voor de genoodigden.
'die wisten toch niet te kunnen doen, wat
van hen werd gehoopt of zelfs ver
wacht en na herhaling zoo'n beetje het
gevoel kregen, dat ze nolens volens tii
de niet bijster aantrekkelijke rol van
'tafelschuimer optraden. Een enkelen
Ikeer slaagde de poging tot het maken
,van propaganda in het buitenland won
derwel, zooals eens, toen in den beruch-
ten koolrapenwinter, toen het volk let
terlijk honger leed, de hceren van de
iWilhelmstrasse een internationale grooi-
Iheid, die hier vertoefde, gedurende zijn
gansche verblijf zoo met uitnoodigin-
gen bombardeerde, dat de goede man
geen enkelen keer gelegenheid had, om
eens in z'n eentje in een restauratie te
gaan eten en de ellende van de toen
malige spijskaarten te kunnen zien.
{Voor middag- en avondeten was hij als
maar bij excellentie zus of geheimraad
zoo ten eten en zoo rijkelijke maaltij
den werden hem voorgezet, dat hij, in
zijn vaderland teruggekeerd, met het
gewicht van zijn autoriteit betoogde, zelf
met eigen oogen, tong en maag te heb
ben waargenomen, dat er van gebrek
aan voedsel in Duitschland geen sprake
iwast
Maar de journalisten kon men niet zoo
goed beetnemen en in de buitenlandsche
pers bleven de resultaten van de Duit
sche propaganda meestal uit. niet alleen
die van de „Zweckfresserei", doch ook
van de andere wijzen vau bewerking der
jvêrtegenwoordigers van de onzijdige
'openbare mcening.- De Duitschers heb-
jben niet in kunnen zien, dat een eerlijk
maan alleen voor een goede zaak gewon
nen kan worden en dat een onafhankelijk
mensch zichzelf een oordeel wil vormen
|en niet het zich door vreemden wil laten
ivoorkauwen. Wij herinneren ons, dat we
eens met een hooge oome over de ge-
jringe successen van de Duitsche propa
ganda spraken en deze de naïeve vraag
jstelde 1 „Sagen Sie mïr doch einmal,
.welche Propaganda Sie denn eigentlich
'die beste finden?" Waarop we prompt
Jten antwoord gaven „Ueberhaupt
jikeine". Ze zijn natuurlijk niet zoo ver
standig geweest, dezen verstandigen
'laad op te volgen. Het betoogen, propa
ganda maken, zat den Duitschers nu een-
imaal in het bloed. Op hun plompe ma
ttier.
Dat is na den oorlog anders gewor
den. Velen hadden wel graag de propa
ganda bij de pers voortgezet, maar men
[had eindelijk het geloof aan het succes
(verloren en. ook wel een beetje dat aan
de voortreffelijkheid der methode. En
itoen men meende, ons niet meer voor
[de bewerking van de wereld te kunnen
[gebruiken, hield ook de groote vriende
lijkheid tegenover de buitenlandsche
[journalisten op. Daarbij kwam, dat al
lengs ook vertegenwoordigers van de
pers uit landen, waarmee Duiuchland
(vier jaren lang geworsteld had, naar
IBerlijn kwamen. Velen van hen schreven
jerg onvriendelijk over den verslagen vij
and en, al behandelde men hen in de
s
Geautoriseerde vertaling naar het
Engelsch van
E, A. .ROWLANDS.
•7)
„.JWerkelijk?" fcrroeg Desmond.
Zijn stem klonk bitter en dit hin
derde zijn tante, maar juist op tut
DOgenblik kwam zijn moeder de kamer
binnen en het gesprek nam een heel
andere wending.
Mevrouw Gresham dacht veel na
ï>ver die treffende verandering in haar
neof en kwam ten slotte tot de overtui
ging, dat het een invloed van huiten
was, die dit alles had teweeg gebracht,
zijn moeder had den spijker op den
top geslagen en zij zelf bracht er ook
dat aardige zangeresje, waarin zo zelf
zooveel belang bad gesteld, mee in
verband. Zij was bang, dat de jongen
feich ongelukkig gevoeld had en als
van zelf gaf ze daar Enid Sinclair de
pchuld van; wat Enid betreft dit was
een heel teer punt voor mevrouw Gres
ham, Zij had het. meisje zooveel vriend
nunïstefMfS. correct, graag geflenë gas
ten waren deze lieeren niet. Voor ons
brak een ietwat minder geriefelijk leven
tje aan. Als we gedurende den oorlog
naar het vaderland moesten, kregen we
een prachtig paperas, dat wc aan den
grensofficier lieten zien en ongehinderd
en ongevisiteerd schreden wc naar de
wachtkamer om een hartversterking te
nemen, terwijl de doodgewone huis-,
tuin- of keulcenpassagiers aan den lijve
werden onderzocht en hun bagage door-
woeld werd met naar contrabande- of
spionnagebewijzen graaiende handen.
Thans moeten we naar belasting- en po.
litiebureaux en van zoo maar eventjes
voor een paar dagen naar het buitenland
wippen is ook voor den vreemden jour
nalist geen sprake. Vroeger konden we
desnoods een officier meekrijgen, als wc
een woning zochten, thans vallen ook de
buitenlandsche journalisten onder het
verbed, aan een buitenlander een eigen
woning te geven. De stemming, die ten
opzichte van Duitschland in den vreem
de heerscht, is nauwelijks gunstig tc
noemen. Van de vele redenen is er al
licht een, dat men vele buitenlandsche
journalisten reden tot kregcligheid geeft
en hen persoonlijk de onaangenaamhe
den laat voelen, ze vaak zelfs verzwaart,
die het leven in Duitschland meebrengt.
De Duitsche overheden begonnen ons
als quantïtc négligcable te behandelen
en zaaiden zelfs verbittering door be
voorrechting van enkelen. Dat was in
zekere mate wel steeds geschied, een
paar collega's kregen altijd het neusje
van de zalm. Maar een zekere billijkheid
kon niet worden ontkend, omdat achtei
•hen dan ook de grootste bladen stonden
of de grootste trusts. Thans werd dat
anders.
We hebben bier, gelijk in alle wereld
steden. een vereeniging van de buiten
landsche pers. Lid daarvan zijn alle
bona fide vertegenwoordigers van bui
tenlandsche bladen of persbureaux. Maar
het heeft heel wat strijd en een ontel
baar aantal conferenties gekost, voor de
leden van deze yereeniging toegang tot
de perstribune van den Rijksdag konden
krijgen en ook nu nog hebben niet allen
een kaart. Maar sommige obscure zoo
genaamd journalisten, die óók wel eens
een keer een artikel schreven, doch daar
in uiterst vriendelijk over Duitschland
oordeelden, echter in blaadjes zonder
eenige beteekenis, in steden, die men
op geen landkaart vindt, hadden een toe
gangsbewijs.
Dit veroorzaakte verbittering cn dat is
begrijpelijk. Deze toestand duurde tot
zécr kort geleden. En thans glooit weer
een schemering van helder licht.
Wat men van het kabïnet-Cuno zeggen
mag, welwillend zijn de heeren zeker. Er,
het ziet er naar uit, dat hun welwillend
heid zich ook gaat uitstrekken over de
vertegenwoordigers van de buitenland
sche pers en de goede dagen van weleer
voor ons weer zullen aanbreken. Het
is te hopen, dat de overdrijvingen van
toen dan achterwege zullen blijven.
Die welwillendheid sprujt natuurlijk
voort uit bet besef, dat ze nuttig kan
zijn en als ze nier in de opdringerigheid
van vroeger gaat ontaarden, is er ook
niets tegen te zeggen. Integendeel.
We schijnen te mogen verwachten, dat
de tegenwoordige bewindslieden van
Duitschland tot een juist inzicht om
trent hun verhouding tot de buitenland
sche pers zijn gekomen.Dit bleek reeds
bij de verzending van de jongste Duit
sche nota. Minister Von Rosenberg had
rle geh'eele builenlandscbe'pers uilgerioö.
digd. deze in ontvangst te nemen en hij
gaf zelf een uitvoerige toelichting. Dat
hadden we langen tijd niet beleefd. En
gisteren was de rijkskanselier te gast
bij de vereen iging der buitenlandsche
persvertegenwoordigers. Het was geen
groote gebeurtenis, geen plechtigheid
om ophef van te maken, maar een ge
zellig samenzijn van -de vreemdelingen,
die tot taak hebben over het leven in
Duitschland en over de politieke ge
beurtenissen en personen hun landen in
te lichten, waarbij de rijkskanselier als
gast tegenwoordig was en met hem de
president van den Rijksdag, de heer
Loebe, staatssecretaris Von Maltzahn,
de directeur en de dirigent V3n de pers-
afdeeling der Riiksregeering, de heeren
Heilbron en Von Stohrcr, oud-minister
Schiffer en een vertegenwoordiger van
het ministerie van verdediging. Dus geen
groot gevolg van geheime cn niet-ge-
hcime raden, eii geheel in overeenstem
ming daarmede was de bijeenkomst.
Ongedwongen kon men met de verschil,
lende gasten van de vereeniging spre
ken en slechts even werd een korte toe
spraak door den voorzitter der vereeni
ging gehouden, om de gasten van de re-
gccring welkom tc heeten.
Op deze begroeting heeft Cuno ge
antwoord met een paar eenvoudige vvoor*
den. Doch deze paar woorden een rede
men het niet noemen waicn mis
schien een betere propaganda voor
Duitschland, dan een speech van een
uur met een klemmend en gedocumen
teerd of polemisch betoog. Want zoo in
samenzijn, waarbij wij de gas!heeren
waren en officieel ceremonieel ontbrak,
kon men zich nog veel minder dan on
der andere omstandigheden aan den in.
druk onttrekken, dat deze kanselier van
het Duitsche Rijk de eerlijkste bewinds
man is, dien het sedert den oorlog heeft
gehad, misschien zelfs wel de eerste vol
komen eerlijke. Cuno zeide in dit inter
nationale gezelschap, waarin ook de
Franschen niet ontbraken, het persoon
lijk" tonlacf mét 3c RuTtenlanSsche pers
op prijs tc stellen en verder te wéllen be
vorderen, omdat het, gelijk hij steeds
had betoogd, zijn ernstige streven is, tot
een politiek en economisch aangename
verhouding met alle landen te komen. In
zijn verschillende redevoeringen in den
Rijksdag, te Hamburg, Mlinchen of waai
dan ook, sprak hij de woorden, die door
geheime raden waren opgesteld, door
deskundigen beoordeeld, door mede-mi
nisters gevijld. Hier sprak slechts de
iscli Cuno. En velen, die wij spran
ken, aèSiaén ónze oférlüïgïng, dat 3e.
mensch en de staatsman Cuno geen ver
schillende gezichten hebben, dat deze
man werkelijk volkomen tc goeder
trouw is. En betrouwbaarder, dan c
ge vroegere rijkskanselier.
Maar de twijfel blijft bestaan, of 'hij
de kracht zal hebben, om bet Duitsche
sdiip van staat door rotsen en branding
naar veiliger wateren tc sturen.
H. BL. KOELENSMID.
Raadseloplossingen
Raadsels ontvangen vanPrinses Ma.r-
sepijntjo 6 Juffertje Ouirusl 5 -Napoleon
4 Robinson 4 Aaitoon v. Amcronge.n 6
Karei V 6 Ornates C Moedcrplantje 6 Bui
tenman 6 Vriendinnetje 6 Kees de Mop
peraar 5 Moeders breislertjo 5 Vxijkogel 3
Woelwater 6 Blauwvingertje 5 Wilgenkatje
5 Priso 6 Vosje 6 .Agatha Blansert 6.
Het Gelukskind
door
W. B.Z.
Ze mocht van bet comité nog 't jaar uit
blijven. Soms verlangde ze wel heel erg
maar huis. Er hadden in Haarlem Woon-
sehe kinderen gezongen op een concert en
meneer Huyser had gemaakt, dat ze mee
mocht zingen. En toen had ze nog een
stukje heel alleen gezongen, 't Was heer
lijk geweest.
Ze had een grooten hrief van moeder
gehad en moeder schreef al inaar over
dat kindje. O, ais die oom dat kindje
toch eens terugvond. Moeder schreef, dat
ziel» nog één kenteeken herinnerde, j
Toen hel kindje pas geboren was had de
baker per ongeluk met een warm kruikje
het linkervoetje gebrand. Er kwam eerst
groote blaar Onder den voet. Maar 't
gauw genezen, hoewel er een roode
plek op den zoo achterbleef.
„Die roode plek is er nog," riep Joost.
„Ja, die is er nog," herhaalde Elip.
Mevrouw Boschboom zweeg. Ze wist
laar al te goed, hoe vaak dit plekje een
ernstige beschouwing van den dokter was
geweest.
Gelukkig, daar klonk de stap van den
doktei,
,,A1 een telegram?" was oijn eerste
vraag.
„Nog mie:." antwoordden ze alle drie.
,,'t Had er kunnen zijn, maar de man
kan daar een of ander oponthoud hebben
,Dat heb ik ook al gezegd," sprak me,
iuw. Eu. ze vervolgde: „Do post bracht
i juist een heel gezel ligen brief van de
Huysertjes.1'
,Gaat liet Maria goed
,De jongens hebben een brief van haaT
gekregen, maar mevrouw schrijft, dat ze
dagelijks bij hen komt. 't Bevalt hun ult-
„Zoo, zoo, dat doet me plezier. En wat
schrijven ze over dat familie-lid?"
„Leeit U het zelf maar vader," zei Joost
op ernstigen toon.
Toen dokter Boschboom aan de passage
gekomen was over het verbrande voetje
an Gerdo, los hij dein ztn ,nog eens over.
,,'t Is nu voor mij zekerheid, dat deze
man Gerda's vader is. Alles is wel won
derlijk bestierd, maar; zoo gaal het meer
Er. heerschte dien avond een gedrukte
stemming in het gezellige doktersgezin.
Men wachtte op iets. dat uitbleef.
Aal liep van de keuken naar de kamer
i van de kamer naar de keuken.
..Daar komt Aal weer aan." fluisterden
de jongens, als ze het bekende geslof
hoorden.
„Plaag haar niet, ze is net zoo goed on
der den indruk, als wij," sprak mevrouw.
Tik, tik. „Ja Aaltje."
,,/Yls mevrouw 't goedvindt, dan ga ik
mar eens praten bij Juffrouw Kruidkoek,
k moet een verzetje hebben."
„Best Aal. Je behoeft je nieU te haasten
a onze groeten voor juffrouw Kruid
koek."
„Van ons ook", riep Joost.
..Goede ziel, ze hield zooveel van het
:iod," zuchtte mevrouw. En de anderen
:nrh;:en ook. Moeder wis; wel hoe groot
i-ler te'.eurstehing was, nu Gcrdaaije niet
neer tol hen zou terugkecrcn.
Zonder rumoerigheid gingen de jongens
naar bed. En toen do dokter met zijn
samen was, zei mevrouw plotse
ling: „Ik heb er een voorgevoel van, dut
ue vrouw van Beerbruggen het kindje
liet goedschiks zal overgeven."
„Dat kon wel eens zoo wezen. Daar heb
k zelf ook ai eens over gedacht."
,.En als het telegram nu eens niet
konuf"
.Dan ga ik e
self heen," sprak de dok.
,Je weet, da: ik mijn maatregelen reeds
nomen had om samen voor ecu week op
is te g.ien. Komt er morgen geen be
richt, dan reis ik overmorgen af".
Laten we dan samen gaan. Als me
vrouw van Beerbruggen vermurwd moet
worden, moet eeu moeder tot haar spie
ken. De jongens zullen het host eenige ca-
gen zonder cms kunnen stellen."
„Best, dan gaan we samen. Zie zoo
Aaltje is ook terug. Nu zullen we gaan
slapen vrouw in de hoop, dat er morgen
goed bericht van ons kleintje komt."
1 „Goed bericht van ons kleintje betei
kent slecht bericht voor ons," zei m<
vrouw somber.
„Dat is zoo, maar we moeten nu allee
denken om 't geluk voor ons Geluk:
(Wordt vervolgd.)
Brievenbus
Nieuwelingen zijn:
EREDERIK COENELISSE, oud 10 jaar
en ANNA CHRISTINA CORNELISSE, oud
8 jaar, Brederoaeweg 47, Santpoort (7ae
en Sste nieuweling in de maand Juni.)
AGATHA BLANSERT, Voorweg 4
Heemstede, oud 12 jaar, (9de nieuweling
in de maand Juini).
De 10de nieuweling in ieder maand ont
vangt een boek in prachtband.
Brieven aan do Redactie van de Kin-
derafdeeiing moeten gezonden worden
aan Mevrouw BLOMBERG—ZEEMAN,
v. d. Vinnestraat 21rood.
(In de bus gooien zonder aanbellen.)
ROBINSON, Je raadsel is goed. Wat
schiet je flink op met den wedstrijd.
NAPOLEON. Kan je niet een beetje
gemakkelijker raadsel bedenken. Ik Yind
die Duitsche stad zoo heel erg onbekend.
VRIENDINNETJE. Hoe is liet er nU
mee? En wat- heeft er aam geschoeid? Van
harte beterschap loegewenscht.
MOEDERPLANT.1E. Nog wel gefelici
teerd met moeders verjaardag. Gezellig,
dat jullie nu weer een prettig dagje in 't
vooruitzicht hebben.
ORNATES. Wat heerlijk, dat het met
Montbretia zoo goed gaat. Doe je haar
vooral mijn groeten.
BLAUWVINGERTJE on WILGENKAT
JE. Hoe is he: mc-t Wilgenkatje? Is
do koorts voorbij Raadsel 3 was een
beetje anders dan jij dacht. Hoe heet
't kleine hondje? Bijt hij niets meer stuk?
•Te moogfc ook het meervoud gebruiken.
Verlangen ze bij jullie in het dorp ook
zoo naar den zomer f
ZOMERTAKJE. 'k Kan me voorster-
Ion, dat het je dien eersten dag maar ma
tig in je nieuwe betrekking beviel. Je
hebt dapper door den zuren appel heen
gebeten. Kun je hel nu goed met de kin
deren vinden? Die dagelïjksclie wande
lingetjes zijn wel gezond voor je. Wat ver
velend voor Albad3, dat zij zoo aan den
sukkel is. Wensch haar van harte beter
WOELWATER. Wanneer zal het
schoolreisje plaats hebben. Ja, als 't iniet
warmer wordt, blijft het zomergoed in den
koffer en houden we de winterspulletjes
laar aan.
"VRIJKOGEL. Had je zooveel huis
werk jongem, of nam de wedstrijd al .je
lijd in beslag?
MOEDERS BREISTERTJE. - Je heb:
toch genoten op je schoolreisje. Geluk
kig maarv dat hc-t weer nog al meeviel.
Zal je aan Moeders Werkstertje zeggen,
dat ze nooit meer haar naam moet weg
werken
KEES DE MOPPERAAR. Allereerst
rnijn hartgrondige dank voor je iilustre
teekemngen. Je uitgelaten bui kwam na
tuurlijk door do prettige tijding van den
dokier. Ga zoo voort mijn zoon en je mag
spinazie eten niet. zout. Kan je al be
hoorlijk om de tafel loopen? Of zijn je
beenen nog van hout? Dat bezoek van
(lien goochelaar was maar fijn Nog fijner
is het, dal jij de kunst nu ook meester
bent. Maandag hoop ik je te bezoeken en
zal een zak met dubbeltjes meenemen,
die wil je zeker wel eventjes in rijksdaal
ders omtooveren. Ja ketting kan nog veel
groote- worden. Mijn groeten voor moeder.
LINA P. Hartelijk dank ik moeder
voor haar schrijven. Wat heerlijk, da:
ie weer voorutigaa:. Zaterdagmiddag hoop
ik rvcn bij je te komen. Ik hoop. dat ;c
me dan weer een hccleboel kan vertel
len. Ben je wc-er uit bed? Moeder sohreef
dat je liever mezelf had dan eon briefje.
En nu krijg je allebei. Zöo'n ziek nieiske
mug ook we! eens verwend worden. Hoe is
het met de broers? Staken dio,'als jij
staakt?
VOSJE. 't Is zoo erg niet, als je een
keertje overslaat. Zijn de gipsbordjes goed
uitgevallen? Wat heeft eraan gescheeld?
Verkouden door het winiersche corner-
weer?
FEI50. Weer leent zich beter voor
piano-spelen dan voor zwemmen? Pret
tig, dat je zoo flink opschiet met de mu
•-•lék- Je studeert zeker alle dagen. Ik
dacht wel. dat Jong-Nederland je goed be
vallen zou. Heb je ook al eens een .vraag
ingestuurd
WILLEM v. d. L. Wel bedankt voor
je mooie kaart uit V. Heb je goede zaken
gedaan?
Bef poffreï fi'ég n:e: gezien. Leuk, das me 1
neer nu bij jullie aan den wand hangt.
Werk nog maar geduldig aan jo ketting,
misschien komen de paar meters er
nog bij.
VRIJKOGEL. Nu was je er extra
vroeg bij. Hoe is het mot je knie? En hoe
kwam dat zoo, dat je van de fiets viel
Heb je huisarrest? Vruchten en boomen
worden tot het plantenrijk gerekend en vis-
schen zijn natuurlijk dieren. Gelukkig
maar, dat er geen schakeltjes uit je ke:
ting behoeven gerukt t6 worden.
ZDS EN BROER. Ja hoor, onder deze
namen mogen jullie meedoen. Ais jullie je
al een poosje geoefend hebben, zal het bes:
gaan.
THEEROOS IE. De wedstrijd is juist
prachtig geschikt om een saaien regen-
aehtigen Zondag toch nog gezellig door te
brengen. 30 Juni moet ik hét werk hebben.
VRIJER. Ja. jij wordt zoo'n ervaren
raadsel-oplosser, Jonge katje-s zijn zulk
aardig speelgoed. Toch inoet je ze niet te
veel in handen nemen, anders groeien
ze niet flink. Wanneer 7.ull©n de wedslrij
den nu plaats hebben ln de Kaag? Wei-
neen, ik was or heelemaal niet bang voor.
dat je me vergeten zou. Wat heb je een
lange vacantie van Zondagsschool. Als
'i nu 's Zondags manr wandslweer wil
worden hé. Waar blijft Vliegenier?
AGATHA B. Je hebt gelijk: als je de
Eubrïek al zoo'n tijd leest, moet je er
ook aan mee ga3a doen. Je vriendin is
ook welkom. Ik heb haar nog niet vermeld
omdat je me niets anders schreef dan haar
ii. Gezellig, dat jullie in één klas
zitten en dan ook nog naast elkaar. Daar
schiet zeker wel een een babbeltje over.
W. BLOMBERG—ZEEMAN,
v. d. Vinnestraat 2Irood.
Haarlem, 20 Juni 1923,
DE AUTONOMIE DER GEMEENTEN.
Op een te Utrecht gehouden verga
dering van de vereeniging vaa Christ.
Hist, gemeenteraadsleden in Neder
land sprak mr. dr. C. O. P. baron
CTeutz, burgemeester van Ede, over
de autonomie der 'gemeenten, waarbij
liij tot de volgende stellingen kwam:
I. De rijkswetgever is alleen geroe
pen en bevoegd om regelend op le
treden:
a. indien het wenschelijk is voor het
-eheele rijk een eenparige regeling te
treffen;
b. indien provincie of gemeentebe
sturen ieder afzonderlijk niet in
staat zijn een afdoende voorziening te
treffen;
c. indien die lagere besturen daartoe
wel in staat, doch daartoe inwillig
ziin. In verband hiermee worde art.
150 uit de gemeentewet geschrapt.
II. De rijksregeling onlhoude zich
ook om langs indirecten weg in an
dere gevallen dan boven aangegeven
regelend op te treden, hetzij door uit
oefening van het vernietigingsrecht,
hetzij door het voorschrijven van mo
dellen voor gemeentelijke verordenin
gen, hetzij door het voorstellen van
voorwaarden bij de toekenning van
subsidies aan gemeenten uit 's rijks
schatkist.
III. Bij de toepassing van art. 167
der Gemeentewet beperke de taak van
Gedeputeerde Staten z-'ch tot het lf -
-letten, dat de plaatselijke strafverorde
mngen bepalingen bevatten, welke
hi strijd zijn met de wet.
IV. Het stolsel der gemeentel ij ke
auu.nomie vooronderstelt de finan
cieel; zelfstandigheid der gemeann?u.
cm is een herziening van da fi-
raucicele verhouding tnsschen rijk cn
enten een dringende eisch cok,
en vooral in het belang der gemeen
tel')autonomie.
AMSTERDAM VLIECHAVEN.
De heer "Flaazevoet heeft den mi
nisters van Oorki? en v.m Waterstaat
volgende vragen gstdd
lo. Is het (len ministers bekend,
dot, te Amsterdam van particuliere
zijde pogingen worden aangewend
om Ier voldoening aan de eisohen van
het internationaal luchtvaart-verkeer,
nieuwe vliegbaven aan te leggen,
ver relcgen van da ylieghaven
„Schiphol"
2o. Zijn deze pogingen het gevolg
van belemmerende mi';'sire ■hepalin-
-en, tengevolge waarvan ..Schiphol"
zich niet ontwikkelen lean tol een
zoodanige vliegbaven, als voor de
hoofdstad noodzakelijk is en tenge
volge waarvan Amsterdam, r linde e?n
der belangrijke centra voor handel,
nijverheid en internationaal lucht-
vaartverkeer, feitelijk van een behoor
lijke vlieghn.ven verstoken is?
3o. Zijn er door of vanwege hei ge
meentebestuur van Amsterdam, reeds
stoppen ib'i de Begeering gedaan om
„Schiphol" lot Arasterdamsche vlieg-
haven te reorganiseren?
4o. Acht dc Iïegeering het, vooral
f. oen oogpunt, van bezuiniging, niet
in hooge mate gewenscht, dat er
overleg worde gepleegd met het ge
meentebestuur van Amsterdam, ten-
ilnde „Schiphol" ia eigendom cf
zoo dit laatste niet met de belangen
des lands strookt althans in onder
houd en exploitatie aan deze gemeen
te af te staan, waardoor op de meest
economische wijze ann dezo behoefte
r van Amsterdam wordt voldaan en het
LAATSTE KWARTIER. Je raadsel :sl Ibijk een belangrijke besparing go-
goed. Gemakkelijk is liet lang niet. Ik heb niet?
ïNCEZOND EN MEDED EELIN CEtf
a 80 Cts. per regel.
Alen koopt een irefferbiljel hij
de advert, bur., boekhandel, de
kiosken of onze agenten a 1 2
waardoor de advertentie is be
taald. Op het biljet wordt de
adv. geschreven en aan ons op
gezonden.
Agent voor Haarlem:
Fa. A. Vernout, Warmoesstr. 10
schap bewezen en was zoo hartelijk
voor haar geweest en ze had nooit
ineer taal of teeken van haar gehoord.
Zij had zien sterk tot Enid aange
trokken gevoeld, niet alleen door haai-
uiterlijk maar door haar heele ma
nier van optreden. Een dergelijk per
soontje moest, volgens haar, een lief
en zacht karakter hebben.
Meer dan eens had haar man haar.
al gevraagd of ze nu nog geen bericht
van dat meisje had. En mevrouw Gres
ham vond het zelf ook vreemd, dat ze
niet eens een paar regels van haar
gehoord had.
Hoe meer zij over de zaak nadacht,
des te grooter werd haar verlangen
om te weten, wat er tussc-hen haar neef
en dit meisje voorgevallen was.
Enid was ten minste in één opzicht
eerlijk geweest, toen ze dien zomer
morgen zoo vroeg weggegaan was
had mevrouw Gresham heel goed be
grepen, da't dat was om Desmond Ham
mond te ontwijken. Had zij Desmond
ongelukkig gemaakt? Waar was zij?
Mevrouw Gresham kon het niet
niMr van zich afzetten, dat Desmond
wist, waar het meisje was en dat maak
te haar ongerust. Aan het middageten
was iedereen even opgewekt en ook
mevrouw Gresham hield op haar le
vendige manier de conversatie gaan
de; maar toen ze dien avond nog eens
een oógeublikje met haar neef alleen
was, vroeg ze hel hem ronduit.
„Weet, jij ook iets van aat meisje
Sinclair, Desmond. Ik wilde zoo graag
weten, hoe ze het inaakio".
Zij zag dat oe heele uitdrukking
van z.ju gezicht veranderde.
„Het spijl me. u niets over juffrouw
Sinclair te kunnen vertelden", ant
woordde hij. „Als u iets over haar
wilt weten, moet u het maar aan
Adrian Dawnel vragen, die kan u er
alles van vertellen".
Hij ging, zonder een woord te zeg
gen, de kamer uit, en terwijl me
vrouw Gresham de trap opwandelde
naar haar slaapkamer, was ze over
tuigd, dat de verandering, die in haat-
neef had plaats gevonden te wijten
was aan een groot verdriet en dat
Enid Sinclair daarmee in verband
stond.
HOOFDSTUK XIX.
Julian ging niet direct naar een an
deren advocaat. Hij schrok er toch wel
een beetje van terug Enid zoo te laten
bespionneeren. I-Iet was zoo leelljjt, zoo
laag! Maar hij wist ook niet, hoe hij
zonder deskundige hulp te weten zou
kunneu komen, wat hij welen wilde.
Na zijn onderhoud met Tenderten
was hij nog hesluiteloozer en rusteloo-
zer dan te voren.
INTERNATIONALE CONFE
RENTIE.
Gedurende het weekeinde van 30
Juni tot 2 Juli a.s. zal in het ilroe-
derschapshuis te liilthoven een Inter»
nationale conferentie worden gehou
den, op initiatief van de Bedrijfsra-
dea der Cacao-fabrieken (Jadbury
Bros Ltd. te Bournviïle. Birmingham,
Engeland, onder het motto: „Een mo-
reele basis voor een internationale ge
meenschap". De Bedrijfsraden heb
ben Air. Normanangéll, de bekende
Enge'sche iiacifist bereid gevonden
een drietal lezingen te houden over:
Antisociale idccen, 2. De menschelij-
ke natuur en jiueru. verhoudingen. 3.
Hoe kimucn alle idealisten hunne po
gingen co-ordineereu? Aan het slot
hoopt prof. Dr. S. A. Lewitin uit
Moskou te spreken over „De arbeids-
school ca arbeidersontwikkeling". Tus-
schentijds zal er een film- en licht-
bccldenavond zijn over „Het leven in
Bournviïle". Voor deze conferentie
komt een deputatie van 7 vrouwen en
S mannen uit Bournviïle over om een
ontmoeting tc hebben met een aantal
inteilectueelen en arbeiders uit De
nemarken, Duitschland. Holiand,
België, Frankrijk en Zwitserland, ten.
einde gezamenlijk eenige van de bran
dende vragen van onzen tijd, in een
geest van volkeren- cn klassenverzoe
ning te behandelen.
ZIJN SPEELMAKKERTJE DOOD
GESCHOTEN. Omtrent het ver
schrikkelijke ongeluk te Ellecom ver
neemt de Zw. Ct. dat twee kinderen
van Y., een jongen van li en een
meisje van 10 jaar, Zaterdag aan Het
spelen waren met het 10-jarig doch
tertje van den brievenbesteller, wo
nende aan de Zutfensche straat al
daar, in oen schuurtje van dezen ach
ter zijn woning. Het dochtertje van
G. sloot de kinderen van T. een oogen-
blik op in het schuurtje, dat van bui
ten diciitgegrendelcl kou worden.
Daarna verwijderde zij zich. De jon
gen vond in de schuur een buks, nanik
deze terhand cn trok de haan over,
niet wetende dat de buks geladen was. -
Juist toen het schot afging, opende
liet dochterje van G. de deur en krees
den kogel in het hoofd, even boven de
rechterslaap, met liet vreeselijk gevolg
dat liet kind c-ven daarna overleed.
Gebleken is dat de vader van het over
leden meisje, 's middags achter zijn
v. oning, musschen had geschoten en
de buks geladen in het schuurtje had,
laten staan.
IN EEN KOLENKELDER GEVAL
LEN. Maandagochtend werd
iemand, die in het stadhuis te 's Gra-
venhage moest wezen, getroffen door
.gekerm en hulpgeroep, komende, uil»
een souster ren i. Hét bleek dat. tenge
volge van 'iet niet op slot honden van
de toegangsdeur tot een vrij diepe ko
lenkelder, een bejaarde juffrouw, die
meende een deur te openen, die toe
gang zou geven tot ean bureaulokaal
in die kelder gevallen was. Met ver
eende krachten werd zij naar boven
gébracht. Do Gemeentelijke Hulp
dienst constateerde enkelbrèuk. Do
juffrouw werd naar het Gemeentezie
kenhuis vervoerd.
VALSCIIE ZILVERBONS. Ta
Dortmund zijn de laatste dagen veel
valsche Xederlandsclie zilverbons van
één ctilden in omloop gebracht. Men
meldt uit Essen, dat twee Rotterdam
mers verdacht worden de hoofdschul
digen te zijn.
MIJNONGELUK. De zestienjarige
mijnwerker Jongen is bij een bedrijfs
ongeval in de Oranje Nassau-mijn to
Heerlen gedood. Een andere jeugdige
mijnwerker is bij 't zelfde ongeval
zwaar gewond.
VORST IN JUNI. In deu nacht
va.n Maandag op Dinsdag heeft het in
Jl'wenthe flink gevroren.
Hij haatte en verachtte dien man en
toch.moest hij zichzelf toegeven, dat
Tenderten minstens evenveel reden
had om hem te y erochten. Hel gaf hem
een soort voldoeuiug van Pleydeli te
hooien, dat zijn moeder zooveel druk
te maakte. Zij Yvas uit het huis gezet,
maar niet dan na heel veel moeite en
Pleydeli had nu op zijn verzoek het
hu is laten sluiten.
Julian zocht in deze dagen veel het
gezelschap Y'an Bill Ketch op. In niets
stelde hij zooveel belang als in de prac
tische toepassing van de uitvinding
van zijn vrocgeren kameraad.
Ook Yverd er reeds een uitvoerige
correspondentie over gevoerd YY-ant 't
plan had in Amerika aanhangers ge
vonden en er zou Yvaarschijnlijk aar-
dig Yvat mee te verdienen zijn.
Ketch aanbad als het Yvare Julian
Bryant. Hij zou alles voor zijn mees
ter over gehad hebben. Lady Ellen,
die hem nu ook had leeren kennen,
amuseerde zich dikwijls kostelijk met
zijn drogen humor. Lady Ellen Yvas
nu terug in Londen; ze had Schotland
in het begin van het nieUYvejaar ver
laten.
Bryant, en zij waren heel veel sa
men en hoewel ze uiterlijk heel intie
me vrienden geYvorden Yvai'en, Yvisten
ze toch eigenlijk nos heel Yveinig van
elkaar af.
Wanneer ze alleen Yvas, Yvas Lady
Ellen er voor zich zelf ten volle van
oY-ertuigd. dat ze „ja" zou zeggc-u,
wanneer Julian Bryant haar ten hu
welijk vroeg.
Het verbaasde haar, dat er weken
voorbijgingen, zonder dat hij die vraag
stelde.
Zij Yvist zeker, dat hij van haar
hield, hoewel ze er nu van overtuigd
Yvas, dat er eens een andere vi-ouyv In
zijn loven was geweest, Yvaarvan Lij
eY-euveel, zoo niet meer, gehouden had
dan van haar.
„Maar dat is cck niet erg", zei ze
op zekeren dag hij zichzelf, „Yvant hoe
veel ik ook van hem houd, op de eer
ste plaats komt hij nooit!"
I.ady Ellen" Yvist heel goed, dat de
menschen over haar praatten en een
heele roman gefantaseerd hadden over
haar en dit rijke jongmensch.
Er Yvaren iieel veel menschen, die
groot belang stelden in alles Yvat ze
deed en ook Julian werd nauYvkeurig
nagegaan. Haast iedere vrouw, die ze
kende, benijdde Lady Ellen, maar
daar gaf ze niet om. Zij maakten dik-
Yvijls groote Yvandelingen samen. Soms
gingen 7.0 naar Hampsteitd. soms naar
Richmond, maar hel. kYvam ook dik
wijls voor, dat ze doelloosdoor de
stralen liepen. Zij hadden zooYeel ge-
overweg!
Bill Ketch zag deze vriendschap on
gaarne.
Hij had F.nid s naam niet meer gë<
nosmd. llij was zoo stil als het graf.
maar hij luid haar niet vergeten en
hij kon zich niet voorstellen ho«
iemand als Bryant zoo gemakkelijk
het meisje kon vergeten, waarmee hij
getrouwd was geYveest en die hem toch
zeker aangebeden had. Natuurlijk
Yvo.:j bet zijn zaak niet, maar Ketcb
yy'os Bryant zooveel dankbaarheid ver
schuldigd, dat hij hem ook zoo graag
ten volle hml willen hoogachten; "en
altijd stond nu de schadmv van Eni^
tusschen hen.
HOOFDSTUK XX.
De uitvinding was nu 200 ver ge-
Yorderd, dat het noodig Yvas, dat BilJ
Ketch ook eens naar Amerika*ging;
Julian Bryant reisde -metj hem naai
Liverpool om hem daar op de booi
te zetten. Julian had, met het oog on
het. feit, dat Ketch toch binnenkon
een riilc man zou zijn er op gestaan,
dat hij eerste klas zou-reizen, maai
Bill Yvefs dit' aanbod verontYvaardigd
van de hand.
..Dat is niets voor mij", zei hij,
„daar zou ik me toen niet op mijn
plaats voelen. Bovendien mijnheer, yv«
meen, zij konden zoo goed met; elkaar - zijn er nog met, ten minste nog niet