Buiterilandsch Overzicht
HAARLEM'S DAGBLAD
WOENSDAG 20 JUNI 1923 - DERDE BLAD
OVER DE OPLOSSING VAN DE BELGISCHE MINISTERSCRISIS.
ZAL DE CONFERENTIE TE LAUSANNE EINDIGEN ZONDER DAT
OVEREENSTEMMING !S BEREIKT?
OVER HET SCHADEVERGOEDINCSVRAAGSTUK.
DE VERHOUDING VAN ENGELAND TOT RUSLAND.
DE IEREN EN DE VERKIEZINGEN IN ENGELAND.
Vandaag nog weinig nieuws omtrent
dè
kabinetscrisis in Bclgio
Het staat nog te bezien of Tlieunis
er wel in stagen zal een kabinet te vor
men.
Volgens een telegram uit Brussel is
iet 'i'iieuuis, die Dinsdag weder aller
lei besprekingen hield niet gelukt da
katholieke en liberale standpunten in
zake liet Vlaamsche uuiversiteele
waagstuk dicht genoeg bij elkaar te
brengen oni een compromis mogelijk
te makan.
Er wordt gevreesd dat indien er lu
den geen betere resultaten worden be
reikt, Tlieunis van alle verdere stap
pen zal afzien. Minister van Staat,
Carton de Wiart, gewézen gezant
België te 's-Graveuiiage, zou alsdan
oo zijn beurt de proef wagen.
Intussehen publiceert liet bestuur
van t gematigde Algemeen Ylaamsch
Verbond, de volgende motie:
Het Algemeen Vlaamsch Verbond,
overwegende dat geen regeering mo
gelijk is, die aan de zuiver calfcureele
Kwestie van het inrichten van een
Vlaamsch 'hooger onderwijs een oplos
sing zou willen geven tegen den wil in
van het Vlaamsche volk; overwegende
dat die wil reeds lange jaren voor den
oorlog werd vastgelegd in een wets
ontwerp. door Anseele, Franclt en van
Cauwelaerfc ter Kamer ingediend, dat
ten andere, zooals uit de besprekingen
in beide Kamers duidelijk is gebleken,
geen andere oplossing zelfs ban wor
den gevonden, eisclit van de vertegen
woordigers van het Vlaamsche volk
in het parlement, dat zii niet zullen af
wijken van de beginselen, die de Vla
mingen in zake de vervlaamsching
steeds hebben gehuldigd en getrouw
zullen blijven aan de Vlaamsche leuze:
Gent of niets".
Verschillend» Belgische avondbla
den zien d._n toestand zeer pessimis
tisch in en merken op, dat Tlieunis,
sis er over een paai- datren geen ken
tering is ingetreden, van zijn pogin
gen on> een nieuw kabinet te vormen
wei zal afzien. In dat geval, zegt de
„Soir", zal de oning waarschijnlijk
een beroep doen op Carton de Wiart.
Inzake de
conferentie to Lausanne
wordt ons uit Londen' gemeld dat de
correspondenten der bladen te Lausan
ne vrc&aen. dat Jé conferentie; welke
thans in 'de 20ste weck is, binnen en
kele dagen zal: eindigen, zonder dat
overeenstemming zal zijn bereikt.
Angora houdt vast aan de aanvaar
ding door de geallieerden van de be
taling der schulden in de gedcprcciecr-
de maanden. Frankrijk even resoluut
te de afwijzing, deze berooving van
JTrr.nschc effectenbezitters tc saaction-
r.ccre.t.
De „Daily Telegraph" meldt, dat de
besprekingen zouden zijn doodgcloopcn
op die wijze, dat ds geallieerden prac-
tiseh Ismci Pasja hebben mcdc-gcdecld,
dat zij ondci' deze omstandigheden er
ge ca nut in zien de onderhandelingen
voort te zetten.
De Times wijdt een hoofdartikel aan
deze „dwaasheid van Angora" en be
toog: dat zoowel de overheid der stad
Konstantiiiopel, als de regeering te
Angora tegen de bepalingen der over
eenkomsten hebbers gezondigd of op
het punt zijn dit te doen en wel met
opzet. Niet alleen hebben, zegt liet
blad, de Tutlcen met een beroep op een
juridisch advies getracht papier in
plaats van goud te stellen, doch ook
wat de brug van Galata aangaat en de
uitlegging der concessies, waarover
wordt onderhandeld, poogt men derge
lijke streken uit. te halen.
Het bla-1 mc'trt dan op, dat een staat,
'die niet de reputatie heeft van te goe
der trouw te zijn, niet het vertrouwen der
andere landen kan winnen, waarop toch
politieke :c!-:;rhe:d is gebaseerd even-
a's het financieel c: edict, dr.t voor eco
nomische welvaart noodig is. Het Turkije
van heden heeft, zegt het, dit vertrouwen
juist misschien nog meer dan eenig an
der land van r.oode.
Zijn regeerders maken ca geen ge
heim van, dat. «ij aanstonds nadat de
vrede zal zijn geteekend, een beroep
.wensclien te doen op de Wcsl-Europee-
schc geldmarkten, ten einde een gr00te
leening te sluiten. En toch gaan zij
1 voort de wereld de meest overtuigende
bewijzen te geven van hun gebrek aan
goede trouw en schamen zij zich niet de
meest bindende contracten niet na te
leven en hun toevlucht te nemer tot
even kinderachige als oneerlijke sofis
men ter verdediging van het verbreken
van het gegeven woord.
Zullen de geallieerden tot overeen
stemming kunnen komen over
het scriadovergoedings-
vraagstuk?
Een telegram uit Londen meldt ons
daaromtrent
Hier acht men het waarschijnlijk, dat
het Belgische kabinet ondanks zijn af
treden, zich toch zal kunnen bezighou
den met het onderzoek van liet Fran-
sche antwoord op de Britsche vragen
om de Belgische mccning daaromtrent
aan Parijs te doen kennen. Zelfs een
■korte vertraging van het beantwoorden
der nota wordt hier niet een slecht tee
lten geacht, vooral in verband met het
door de bladen vernielde verlangen in
de kringen der Fransohc politici en
publicisten tot het bereiken van over
eenstemming tusschen de geallieerden
over het schadévergocdingsvraagstuk.
Deze stemming heeft in do Britsche
j^ers een optimistische toon ie voor
schijn geroepen. Goedgekeurd wordt,
dat de Britsche vragen nïeL opper
vlakkig 2ijn, doch doordringen lot den
aard der kwestie zelve.
De „Times" schrfr'f „Wij jrijn cr
van overtuigd, dat een openlijke
vriendschappelijke aaneensluiting der
l'ransche en Britsche standjiuutcn de
eerste noodzakelijkheid is voor
dringende verkrijgen van een oplossing
en voor den vrede van Europa; dat ze
moet gevestigd worden op wedcrzijdsch
begrijpen en wederzijdsche erkenning
van de groote economische en sociale
feiten, die ons allen gelijk Heffen."
Inmiddels verklaarde de voorzitter
der Uuitsche democratische partij Se
nator Petersen Hamburg cn. hel is
een staal van de meeningen die nu nog
ill Duitsche kringen heersteen in
een interview terzake van de cjuaestic
„wapenstilstand aan de Roer" het vol
gende
„Het door de gewelddaden der Fraa-
schen en Belgen uitgelokte verzet kan
niet door een bevel der regeering wor
den gestaakt. Het zou trouwens in strijd
zijn met alle democratische beginselen
als de regeering tegen haar overtuiging
in en tegen den volkswil tot staking
van het verzet order gaf. Zou de rcgce-
ring dat doen, dan zou ze worden weg
gejaagd, de vorming van een nieuwe
regecring zpu onmogelijk zijn, de bur
geroorlog en de chaos zou over Duitsch-
land komen.
Over die kwestie zal eerst onderhan
deld kunnen worden, wanneer het Duit
sche volk de zekerheid heeft, dat de
eenheid en de vrijheid van het rijk niet
is aangetast."
Ten opzichte van de
verhouding van E "geland
tot Rusland
wordt uit Londen gemeld
Zij, die op Curzon's jongste nota aan
Rusland critiek hebben uitgeoefend op
grond van het feit, dat Engeland te veel
.oegaf aan de Sovjet-regeering, schijnen
gelijk te krijgen. Reeds thans heelt deze
laatste een nieuwe nota naar Londen
gezonden, waarin zij haar tevredenheid
betuigt over de wijze, waarop haar ant
woord in Downingstieet is ontvangen,
terwijl zij er tevens op wijst, dat nu
blijkbaar het goede oogenblik is aange
broken om onderhandelingen tc be
ginnen over een de jure erkenning der
Moskousche icgeering.
Deze nota, waarover reeds Zaterdag
in diplomatieke kringen geruchten lie
pen, zal vermoedelijk het noodige Slof
doen opwaaien, aangezien een dergelijke
erkennjing nooit in de bedoeling heeft
gelegen, terwijl deze, oo.lc in belang
hebbende 'handelskringen'- fcdogst o'nge-
vcnscht wordt geacht.
Een interview, dat Krassin met een
ertegenwoordiger van het I-I. N. heeft
gehad, heeft reeds aanleiding gegeven
heftige .uitlating van Leslie
Urquhart, den oorzkter van den En-
gelschen Bond van crediteuren van Rus
land. In een commentaar dat hij aan
interview wijdt, merkt hij voor de
zooveclste maal op, dat Rusland in geen
enkel opzicht financieel betrouwbaar is
:t hij, onvoorzichtig te zijn ge
weest, toen hij namens de „Asiatic" een
contract- anet Krassin teekendc, dat niet
door Moskou werd gehomologeerd.
Moskou heeft daardoor getoond, zegt
hij, nog in geen enkel opzicht tot een
verbetering van zijn gedrag geneigd tc
Bij de discussies over de financieele
begrooting
in den Franschen Sonaat
zeide minister De Laslcyrie dat Frank-
ijk zijn militaire uitgaven had vermin
derd cn de kosten van het burgerlijk
bestuur had ingekrompen door het ont
slag ia 1922 van 4S.696 ambtenaren.
Hij gaf een overzicht van de belas
tingopbrengst voor alle categorieën be
lastingbetalers in Frankrijk, in het bij
zonder van de bewoners van de bevrijde
gebieden, die in 1922 1707 millioen
irancs belasting hadden betaald tegen
1160 millioen in 1920. Hij herinnerde er
aan, dat voor den eersten keer sedert
den oorlog het evenwicht van de ge
wone begroeting was verkregen met de
opbrengst der belastingen.
Verder zette hij uiteen dat de eenigc-
st die op de schatkist drukte was dc
noodzakelijkheid om te leenen ter be
strijding van de terugvorderbare uitga
ven voor de wederopbouwing. Hij v
klaarde dat het buitenland, dat geen v
tc gebieden had, zich niet voldoen
de rekenschap geeft van deze noodza
kelijkheid en niet voldoende doordron
gen was van het schandaal, dat Frank
rijk verplicht was. zich groote opofferin-
te getroosten tot herstel van dc ver-
woeste gebieden, terwijl het overwon
nen Duitschland alle betaling weigerde
_-l zijn middelenaamvendden om zijn
industrüecle hulpbronnen lot entwikke,
lig te brengen om de wereld een nieu
wen economiscben oorlog aan te doen.
De minister besloot met te verzekeren,
dat Frankrijk den vasten wil had,
Duitschland ie doen betalen. Frankrijk
zou de moeilijkheden van de toekom:
goed te boven komen als die va
rerledcn. De wereld kan met vei
trouwen Frankrijk's hezstel tegemoet
zien.
zijn.
Daar es groep van Urquhart zeer
terfc is, en het bedrag waarvcor dc F.n-
gelsche zakenwereld door Rusland is be
nadeeld, op 1S0 millioen pond wordt
geraamd, schijnt het uitgesloten,
ccn Engelschc regecring, speciaal e
die onder leiding van een zakenman
Baldwin slaat, er toe zou kunnen ov
gaan dé Sovjctregcering zonder meer
de jure te erkennen.
Over de houding der Republikeinen
bij de aanstaande
verkiezingen in Engeland
verklaring van het publici-
teitsdepartement van De Valera open
baar gemaakt. Het volgende is er aan
ontleend
„Het Iersche volk zal niet ter stembus
worden geroepen, om uitspraak te doen
over de kwestie „republiek of vrijstaat".
Die kwestie kan alleen dan tot oplos-
ng konten, als Engeland zijn ooiiogs-
drcigement Intrekt en zich, terwijl het
heele Iersche volk dc vrije keuze wordt
gelaten, afzijdig'houdt. De vrijstaat, zoo
als de z.g. staat va.it Noord-Ierlaud lieet,
is gesticht op kwade trouw, op geweld
bedreigingen'.
Ie regeering, de „republiek" als zoo
danig is niet voornemens, orders of
wenken te geven in verband met de a.s.
erkiezingen. Of cr al dan niet officiecle
republikeinschc candidaten zullen wor
den gesteld is een kwestie waarover niet
geering. maar de politieke partij
tcJicslissen heeft.
der die van de tegenwoordige
toesianden op de hoogte is begrijpt, dat
c. bi; de a.s. verkiezingen voor den
republikein niet do geringste kans is
op con fair play. Dit wordt onmogelijk
gemaakt niet. enkel door hei Britsche
oorlogsdreigement, maar -ook in den
lande zelf door dc strenge maatregelen
tegen de republikeinen, door de stren
ge perscensuur, door de rustelooze cam
pagne tot desorganisatie van de republi.
keinscae actie en door de gevangen
schap van zoo veel duizenden der meest
actieve republikeinsche werkers.
Het is mogelijk, dat desondanks de
politieke partij van S;nn i-'ein icch be
sluiten zal, b.v. écn candidaat te stellen
in ieder district, zoodat het volk gele
genheid heeft tc demonstreeren, welke
zijn keuze zou zijn, indien de Britsche
bedreiging ophield.
Worden zc gekozen, dan zullen die
candidaten elke verplichting van een
eed van trouw aan een vreemden .ko
ning afwijzen en krachtig hun steun ge
ven aan iedere groep en iedere actie,
welke ten doel heeft, dat alleronrecht-
vaardigst ca ondraaglijk beletsel voor
de vrije volkskeus op tc heffen."
Verspreid nieuws
DE DALING VAN DE DUÏTSCHE
MARK.
I11 cle zitting van de commissie uit
den Duitschen Rijksdag, die de ooi
zaken van de markdaling onderzoekt,
heeft de communist Froelilich, zoo
wordt uit Berlijn aan de X. R. Cl-
gemeld, medegedeeld, dat in de toe
passing van de deviezen-verordening
slechts één enkeïe overtreder tot ge-
jenisstraf is veroordeeld en wel
wegens het aankoopeti van 10 Tsje
chische kronen. Froehltch zegt voorts
dat aan een enkele firma vier milliard
mark zijn geleend uit, het nationaal
fonds tot steun van den strijd in liet
Roergebied. Als de voorzitter hier een
opmerking maakt, zegt Froehlick dat
de bekende firma Otto Wolf te Keu
len zich aan openlijk bedrog heeft
schuldig gemaakt en dat het rijksde-
parlement van economische zaken niet
den moed heeft gehad tasschenbeide
komen, maar met allerlei uitvlucht
zijn eigen houding tracht goed te
praten.
De -voorzitter verzoekt spreker zich
in weinig in zijn uitdrukkingen te
matigen. De regeering zegt hij
heeft niets .gedaan wat u het recht
go e ft - -el ergeli j ke - b es cliul di ging'eö uit te
spreken. Juist, antwoordt Fro.ehlicb,
de regeering heeft niets gedaan. De
eenige verontschuldiging waar zij zich
op beroept, is dat zij geen accountant
naar het bezette gebied 'heeft kunnen
zenden, ofschoon onomstootelijk bc-
wèzen is dat de firma Wolf een be
ten nadsele van de schatkist
heeit gepleegd. De voorzitter merkt
op dat volgens het oordeel van alle
aanwezigen het geval Wolf dient te
worden opgehelderd.
Staatssecretaris Trendelenburg her
innert er aan dat hij dit geval reeds
in een gesloten, bijeenkomst van de
commissie ter sprake heeft gebracht.
Spreker lieei'fe toen gezegd dat het on
derzoek is vertraagd omdat men moei
lijk ecu accountant naar het bezette
;ebied had kunnen zeilden- Spreker
Heeft dc noodige instructies gegeven
om de zaak te Keulen zelf onmiddel
lijk te laten onderzoeken. Hij is be
reid aan de commissie de noodige mc-
dedeeliisgen over den loop van dit
onderzoek te verstrekken.
Froehüch vindt het niet noodig iets
van zijn beschuldigingen terug te trek
ken. De democraat dr. Dernburg wil
het geval-Wolf buiten beschouwing la
ten, is echter ook van meening dat de
autoriteiten wel wat erg kleingeestig
zijn opgetreden. Bij liet- controlecren
van den deviezeuhanu.il worden onge
looflijk ver! krachten verspild. Om
bedragen onder de 1000 dollar zou men
zich niet moeten bekommeren en zich
alleen met grootere ernstige gevallen
bezig houden.
NIEUWE MAATREGELEN IN HET
ROERGEBIED.
De Fronsche bevelhebber heeft, zoo
wordt- uit Essen gemeld, een verorde
ning uitgevaardigd, krachtens welke
de beaettingsautoriéeitcu ondernemin
gen, die goen gevolg aan him bevelen,
in eigen beheer kunnen nemen of aan
derde in concessie kunnen geven.
Tegen elkeen die weigert de opdrach
ten van de bezettingsautoriteiten of
de vorenbedoelde concessionarissen op
te volgen, wordt gevangenisstraf tot 15
jaar en geldboeten tot 150 millioen
mark bedreigd- Ieder die zich schul
dig maakt aan daden van sabotage,
welke den dood van mensteen tenge
volge hebben of kunnen hebben, zr.l
met- "dejt. (iood worden gestraft of bij
verzachtende- omstandigheden met
dwangarbeid, die t-ct levenslang kan
gaan.
Elke directeur of afdeelingschef
van een onderneming die verzuimt de
noodige maatregelen te nemen om da
den van sabotage te verhinderen
wordt niet gevangenisstraf tot 15 jaar
en bocté iot 150 millioen mark be
dreigd-
Een andere verordening schrijft
voor dat- auto's, vrachtauto's en mo
torrijtuigen in het B. G. voorzien
moeten zijn van een rijbewijs der be-
zettings-autoriteiten, waarvoor een
vergoeding van 50.000 tot êOO.OCO mark
te betalen is.
KET INTERNATIONALE STUBEN
TSNCCNGEES TE BUDAPEST.
Uit Boedapest wordt gemeld liet
internationaal Studer.tencongres koos
tot secretaris-generaal der Nederlan
den Schokking; tot vice-seeretaris
Kom-::d Hoffman van den Amerikaan-
schen Bond cn tot vice-president Rou
se (Engeland).
Vervolgens werden de verslagen van
enkele landen voorgelezen, waarbij
in het verslag van Hongarije in het
bijzonder de gastvrijheid van Hol
land bij het onderdak verleenen aan
HoDgaarscke kinderen herdacht werd.
DE NUNTIUS ~VAN"PRAAG MAAR
BRUSSEL,
Dc nuntius Micara van Praag, die
naar Brussel is vertrokken, werd "uit
geleide gedaan aan het station te
Praag door den minister van bniten-
landsche zaken, het diplomatieke
corps en vertegenwoordigers van de
Katholieke Volkspartij. De waardig
heid van nuntius van Praag zal tijde
lijk worden waargenomen door mgr.
Arata-
GENERAAL SMUTS EN DE VOL
KENBOND.
De „Daily News" beschouwt het
als waarschijnlijk, dat generaal Smuts
tegenwoordig zal zijn op de vergade
ring van den volkenbond in Septem
ber a.s. te houden. De prémier van
Zuid Afrika zal in elk geval in die
maand naar Engeland komen ter bij
woning van de economische rijkscon
ferentie en men meldt, dat heb zijn
voornemen is, minstens het slot der
besprekingen van de volkenbondsver-
gadering bij te wonen.
Van
het politieke tour-
nooiveid.
Do wankele Hanze-bankon.
Mr. Merchant's leeraars-
salarismotio verworpen.
Hot zïokieverzekerinsspro.
bloem. - Een sohijnram-
meling met de portefeuille
1 van minister Aalberse,
Toen wo Vrijdag de parlementairs ver
gaderzaal verlieten, Zouden we aan alles
eerder gedacht hebben dan aan het ge-
re cd-liggen vóór de volgende vergadering
(die van heden) van een. wetsontwerp, om
bij supplctoire begrooting eenige tiental
len millioenen beschikbaar te stellen uit
'b lands kas tot steun aan de Hanse-banken
En toch lag hel er. Besloten werd, het
ton spoedigste in dc afdeelingen te on
derzoeken. Wc zullen er dus wel heel
gauw. méér van liooron.
Mr. March ant heeit met zijn leeraars
salaris-motie niol het succes gehad, da:
hij gehoopt had. Zijn geesteskind wem,
nadat de heer Dresselhuys zich namen
zijn fractie mot de conclusie, doch niet
met de toelichting der motie accoord had
verklaard, bij Techts-lïnksche stemming
(4054) om zeep gebracht. Alleen mevr.
Bronsveld (die ook bij hei cdllegegelden-
verhoogingsontwerp al uit den katholie
ken band sprong) cn de heer Micluelsen,
de voorzitter van den Haarlémschen Raad
van Arbeid, stemden met links vóór.
'Da heer Buys is een» ivréer den- .•dogen
gaan kruisen met minister' Aiilberso over
do sociale verzekering, in? 'hel bijzonder
over de ziekteverzekering.' Mep weet, dat
hij cr een interpellatie over aangevraagd
had, en die interpellatie nu mocht de
heer Duys vandaag houden.
Allerlei argumenten de heer Buys
somde ze ophebben dan minister van
Arbeid aanleiding gegeven, met de ziekte
verzekering te ..talmen", Jnlusschen kwam
et plr.n-Posthiima 'Rupers. daarna ae
ota-Groenevelrl in verband met de aige-
eele herziening der sociale verzekering en
c invoering der eenheidsrente, tenslotte
c malaise en zoo ging de ziekteverzeke-
Jig van Pontius -naar Pilatus.
Kaar zijn meening is er geen hetere op
lossing dan deze: tie ziekteverzekering los
te maken van de herziening.
De vragen, met het stellen waarvan de
intcrpeüsnt besluo', luidden:
1. Is de minister bereid, aan de Kamer
mee te deelen, op welk iijdstip de wets
ontwerpen tot herziening dc-r geheele so
ciale verzekering- de Kamer zullen heb
ben bereikt?
2. Is de minister niet van meening, da:
et in het belang van een spoedige invoe
ring eener ziekteverzekering getvenscht is.
deze los te maken van die algeheels her
ziening
Ministers antwoord was kort en bon
dig. Z.Exc. verwees eenvoudig nanr het
geen harerzijds in de Eerste Kamer bij de
behandeling der begrooting van Arbeid
gezegd: n.l. dat het niet
mogelijk is, thans het iijdstip van de in-
tg der wetsontwerpen inzake de eo-
v«zekering vast te stellen, aangezien
zaak van meer factoren dan alleen
vénsch van den minister afhang', en
dat de minister bereid is, de ziekteverze
kering afzonderlijk in te dienen, indien
mocht blijken, dat voor de algeheels her-
.-zekeriiji-g geen meer
derheid mocht zijn l,e .vinden.
-tevreden met, dit antwoord op zij-n
dis volgens den bewindsman
verzekering ie fundeert:?, zor.der Vlaï mëi
zich aan het invoeiingsrijdstip te"
binden.
-Minister Ruys, die alles zwijgend ba:
aangehoord, dacht 'ns aan zijn collega
van Financiën, keek weer vergenoegd:
dat was zoo kwaad nog iniel gevonden
de hoeren Aalberse en Kuiper 1
Maar do heer Duys had liever 'n posi
tieve eisch van minister Aalbersi
hoord. Was die eenmaal uitgesproken, ten
:unste van de ziekteverzekering dan
den de rechtsehe opposanten wel door den
hoepel springen, dacht hij.
Is hier geen circus," interrumpeerde
de voorzitter!
Het slot van de zaak was, dat mir
Aalberse verklaarde nadat de n
Duys door rechts cn door den Vrijheids
bond was afgewezen dat hij de n
indien ze moebt worden aangenomen, niet
t zich zou neerleggen.
INTIMUS.
Stadsnieuws
PROVINCIALE STATEN VAt:
NOORD-HOLLAND.
Gedep. Sinten stellen voor aan de ver-
ec-nigmg „Volksuniversiteit Amsterdam"
haat cursussen met ingang van het
jaar I92J tot wederopzegging ccn jaarlijk-
sche bijdrase tc- verlec-ncn van ten hoog
ste f 25U0.
Gedoputeerde Staten doen de Staten
voorstel om alsnog eenige betrek
kingen in liet salarisreglonient 1320 op te
nemen.
Ds sluisbouw ta i-Jir.uiden.
G3d. Staten stellen voor -voor het aan-
ggen vau een binncnkan&a-l ten Noor-
su van het fort te IJmunien in verband
inet den bouw van een nieuwe sluis ai
daar een bijdrage toe te staan van 55/I£
der werkelijke kosten.
In hun toelichting merken Ged. Staten
op: Voor den bouw va.-i een nieuwe schut
waarbij in hoofdzaak is gevolgd 't
erp B der Staatscommissie, inge
steld bij Kon. besluit van 15 Aug. 1909
10, welke in het jaar 1311 -baai-
slag heeft uitgebracht is do wenschelijk-
heid gebleken de nieuwe sluis, door eun
v lo graven buitenkanaal met de
buitenhaven in verbinding te brengen.
Deze aanvulling der plannen ligt o.i. voor
de hand en de mogelijkheid ervan is
reeds door de bovengenoemde Siaafseom-
ïissie in haar rapport geopperd.
Ke: bestaande buiienkanaal namelijk,
dat tocgzrig geeft tnt de buitenhaver^ i-
rccfcl tegenover de bestaande sluizen ge
legen, terwijl de nieuw te bouwen sluis
160 M. ten Noorden daarvan zal komen tc
begon. In den toegangsweg van het hut-
tenkanaal naar de nieuwe sluis ligt mits-
dien een vrij scherpe bocht, Voorts zou
om den toegang naar de .nieuwe slurs
'crgemakkelijken, noodzakelijk zijn de
landtong, die door de uitgraving zal ont
staan tusschen de bestaande groote sluis
en de te graven nieuwe sluis, vrij ver af
aven. hetgeen tot gevolg zou hebben,
da: de gelegenheid tot het meren van
binnenkomende schepen, welke door c.-
groote sluis kunnen worden geschut, be
'angrijk zj! worden verminderd terwijl oos
oeverlengte om voor de nieuwe sluis
lestemde binnenkomende zeebooten te
meren, zeer klein zou wezen.
Wanneer echter een tweede buitenkanaal
rn Noorden van het fort zou worden aan-
gelogfl) -worden - deze- bezwaren ondervan-
;u kun men'een veel groolsre osver-
.anglé voor het nieren van schépen 'be
houden. Bovendien lean de scheepvaart
door de te bouwen nieuwe sluis, meer gc-
icheïden blijven van dlo door de fcest-aan-
groote sluis. De aanwezigheid van
1:5 één buiteckanaal geeft voorts aan-
-r.g tot vertraging in de doorvaart,
.angezten he: me: het oog op de veilig
heid nitt toelaatbaar is, twee schepeh
Ee:i
1 pars
ïgcn
don 1
dlcnde.de lieer Duys
verzoekt wat- in 's heeren Duys'
tweede vraag is omschreven..
Aanvankelijk* meende ook de heer Oud
ion motie te moeten indienen, maar deze
verd 'n lia-f uur later weer ingeslikt, na
dat den heer Oud gebleken was, da: zij
etïe'.fde beoogde als da molie-Duys.
De discussie die onvermijdelijk volg
de haalde de steunpilaren der sociale
't'zckeiEngspohtiek uit hun schuilhoek.
Zooveel hóófden, zooveel zinnen. Zoo
oordeelde dc hoer Smeenk dat do sociale
verzekering xioodeloos duur zou worden
indien met de ziekteverzekering werd ge 1
wacht op de algeheele herziening, cn be
toogde de heet Kuiper, dat althans ce
grondslagen der algeheele revisie kon
den worden vastgelegd cn dat daarop de
iekleverzekering gemakkelijk zou kun-
lenworden opgetrokken. Daarentegen
waarschuwde de heer Dresselhuys tegen in-
voering vau de omslachtige T.nma-ziek-
teverzekertng en vond de heer Snoeck
Hcnkemans dat in geen geval het cén
hcidssysteem zou mogen worden' gevolgd,
dat den band tusschen arbeid en rente zoo
wrecdelijk zou doorsnijden.
partijgenooten van den heer Duys,
do heeren Troelstra cn Brauligam steun
den inierpellaut, wien liet tenslotte
begon te „duizelen".
Naar dc minister verklaarde had de lieer
Kuiper zijn meening zeer goed vertolkt: Ia
rst de basis der algeheele her-,
leggen
ander heeft aanleiding gegeven
net opmaken van een -ontwerp van een
zoodanig tweede buiienkauaal ten Noor-
van het fort, waarbij het worteleinde
liet noorderhoofd zal worden omge
legd. Daar het. nieuw te graven buiten-
tegenstelling met het beslaande,
niet door bestaande werken in z:j"n vorm
afmetingen beperkt behoeft ?e- worden,
het mogelijk daaraan een zoodanig tra
cé te geven, dat daarbij zeer flauwe boch-
m, beschreven met sl talen van 50U0 M„
kunnen worden toegepast, terwijl het 'een
zoodanige breedte zal kunnen verkrijgen,
schepen van het type, dat uit
sluitend op de Nieuwe schutsluis aange
wezen zal rijn, eik-ander aldaar kunnen
passoeren. Die breedte zal zijn 80 M. in
den bodem op een diepte van 12 M.
N. A, I'. toi'wij'. een spiegelbreedte op de
hoogte van laagwater van 120 M. kan wor
den verkregen. Een overzichtskaart waar
op het nieuwe kanaal is aangegeven, ligt
voor de laden van Uwe Vergadering op dc-
griffie ter inzage.
De kosten van aanleg van ne' kanaal
zijn geraamd op f 2.5CO.COO.
Provinciaal Ziekenhuis
„Duinenbosch".
Verschenen is het verslag betreffen
de het Provinciaal Ziekenhuis „Duin-
enbosch" te Bakkum (N.H.) over 1022.
In do meeste-, betrekkingen 'kwamen
geen of weinig vacaturen voor; alleen
in die vnn verpleegster was, als altijd,
de wisseling grootp»
Eenigo nieuwe paviljoens werden
gebouwd. Het aantal bedden in h?t
zustersziekenhuis bleek voldoende.
Meestal waren niet alle plaatsen be
zet.
Hol badhuis werd in 3022 bezoclii
door 1239 personen.
In het najaar werd een proef geno
men met hei maken van borstels en
manden, voorloopig voor eigen ge
bruik. Het aonvankelijke resultaat is
:er bevredigend.
Het wekelijksch gasverbruik- be
droeg gemiddeld 148 kub. M.
In verhand met de PcnsioemveU 1922
werd besloten, het n:eitw Inkomend
personeel drie maanden in lossen
dienst te nemen, vóórdat tot aanstel
ling in tijdelijkeu dienst wordt over
gegaan.
In de samenstelling van de Commis
sie van Bestuur kwam geen verande
ring.
Met ingang van 1 Januari 1923 werd
wegens het bereiken van den 70-jari-
gen leeftijd eervol ontslag verleend
aan den predikant' Ds. V. Roos, die se
dert 4 Augustus 1909 aan hei- Zieken
huis verbonden was.
T11 het begin van 1022 liee.ft de srriep
dnchlig in hei Ziekenhuis gewoed. Vi
den loop van het jaar overleden drie
zusters.
Het aantal vrouwenplaatsen
Onze lacïiiïGek
EIGENAARDIGE BESTEMMING.
Mevrouw: Man, ik geloof niet
dat je een van die sigaren rookt,die
ik je met je verjaardig heb cadeau ge
geven.
M ij nhee r: Neen, die rook ik ook
niet. Die bewaar ik, tot onze jongen
wil leeren rooken.
IIIJ WAS NOG NIET ZEKER!
Moeder:. Wim, wat zou je doen
ais een andere jongen je een leugenaar
noemde?
Wim: In mijn gezicht?
Moeder: Ja.
W i m: Koe groot is c
rat?
jongen zoo
jaar waren alle maunenplaatsen nog
niet ingenomen.
liet aantal overledenen onder de pa
tiënten bedroeg iu 1922: 61 mannen en
45 vrouwen.
Het aantal ontvluchtingen bedroeg
dit jaar 33. Dc lijders werden allen
weer teruggebracht.
I11 1922 werden in totaal 23.5S9 re
cepten klaar gemaakt.
In de werkplaatsen ging alles zijn
gewonen ordelijken gang.
Aan het eind van het jaar waren
aanwezig 801 patiënten. Uit Amster
dam kwam het grootste aantal, name
lijk 519.
rekening sloot aan ontvangsten
en uitgaven met een bedrag van
1 1.891.236.32.
VOLKSUNIVERSITEIT.
In een des zalen van het gebouw „De
Nijverheid" hield de Volksuniversiteit
vcor Haarlem en Omstreken een a'ce
re ledenvergadering.
1 -voorzitter, dc heer A. H. Gerhard,
opende de vergadering en drukte zijn
blijdschap over <ie opkomst ui:.
Bij he: agenda-pun:' Mededoelingcn
over het volgend winterprograroraa" deel
de de Voorzitter mede, dat het bestuur ta
de is gegaan, om in het volgend seizoen
niet meer zooveel wc-rkcursusssn te doen
houden, als hot vorig jaar en wel wegens
den slechten financieelen toestand, mede
door het uitblijven van eiken Rijkssteun.
voorzitter sprak de hoop uit, dat men
tn de toekomst zijn vleuge's breeder zal
len uitslaan, zooals dit zoo gaarne
geweascht wordt.
Het vólgende programma is opgemaakt;
Aardrijkskundige bioscoopcursus, die zic-U
zal bewegen over Egypte, de Noordzee en-
haar bewoners, Indië en Noorwegen; een
is door Herman Poort over de Nc-
dorlandsehe letterkunde; een cursus van
professor Van der Pluiin over de schilder
kunst uit de moderne tijden; een cursus
van Dr. Colenhrander, tc Heemstede, over
sexueele hygiëne (doze cursus voor een
gemengd gehoor, als proef); een cursus
•an Dr. Berkeibach van der Sprenkel over
Godsdienst en opvoeding; een cursus van
Dr. Japikse over Jan de Vi'i: en zijn tijd;
cursus over de philosofische en let
terkundige betcekenis van Goethe s
„Faust"; een cursus van dc-n heer Por-
tielje over het dierenleven. Verder zal «en
jrooi aantal cursussen gevrijd zijn aan
de geschiedenis -van Haarlem door alls
tijden. Deze zuilen zeer interessant zijn.
zullen cr weer eenige werkcursusse-r
plaats hebben over scheikunde, natuur
kunde en: wiskunde.
proef is men voornemens cén een-
v'oudigen" cursus te doen houden, die kan
gelden a:s een soort opleiding tot ten
moeilijker cursus; deze cursisten w.'l nu-:;
leeren verslaan en genieten v.m moois
ur, wat dikwijls moeilijk js wegens
resmde woorden, die er in voorso-
Dérc cursus zal alleen worden ge
houden, als gegadigden zich da3rv-->--r
lanmclden. Du cuuus zal dan ook niet
tp het programma worden geplas:::.
De vergadering kon zich met tUc? plan-
Het js;
rslae cn liet financieel vers'
;nder hoofdelijke slemitr
:ekeurd. 'De rekening over 1022 sl
sen eindcijfer van f 11.647.67. Dc
ug voor liet jaar 1924, sluitende 1:
eindcijfer van f 11.500, werd evcnei
;ekeurd.
de "crgndei'iiig werd gevraagd,
c-n kans bestaat, een subsidie van
:gende gemeenten tc verkrijgen.
Volksuniversiteit plachten bij
•ig
voorzitter antwcordöe, dal er nog
geen kans was geweest, iets -van die ge-
den los tc krijgen. „Als deze ge-
ten," zei da Voorzitter, „ook maar
minste begrip van saanihoorigheid
hadden, dan zouden zij wel ecu subsidie
hebben aangeboden!"
Voorzitter bracht woorden van -of
secretaris en penningmeester voor hun
gewichtige werkzaamheden,
5 aftredende bestuursleden, de heeren
F ui tri S.ic.iilage (penningmeester). J.
Ba::s::a (secretaris), Jhr. E. Teaïtig
Berkhout Sr., Dr. G. E. van den
jitrgh van Eysinga en Mej. Chï. larve;,
werden bij acclamatie herkozen. (Applaus»
linentaa
daarop de ziekte-na seh&sl bezst Op het einde van het
H E'J*F O T 0 G RA F 5 R EfJ VAN
TEtStbriTSÏAAWuh fuKsÜNbd.
do neer 'lor JiaLl, lid van uo Twee-
te lvaiflc-r, Heelt, atui tiefl munster vuq
ustitij ue volgeuue vragen get'icfll:
lo. Oordeelt, ue minister net in ov'er-
enstemrnjng met de ïiooazaKehjk voor
ta uptuDüuiüeKi van tereeniztmngeu,
aai v.m i'.ji 101 \ija*in nluo.tu
n tijuscmvien oorkometinc pnoto-
ujp.neeu van tcrecfltematiau perso-
ien c.d Wo:uc «ursehiirt c.a
„ae-us a. .1 buiig pnotograiiscne op na
il en ia de reentazutd te doen, dun wel
nu deelt Aijn Excellentie, dut op de*,a
vviize een met aan te bevelen gebrui.c
vornt gemuaUt vun die openbaarheid
ui dat aezc ztcii heelt te beperken tot
iet, toelaten van publiek eu persver-
ïuggovers in dc rechtszaal, mee uit
dun.ng vau het toestaan ::u plioto-
n'ui):i;ïche opnamen uls boven be-
tioeiü'?
2o. Zoo de minister tot laatstbe
doeld oordeel overhelt ea dus van mee
ning is, dat het hierboven gescnetste
plioiographuercn een uitwas vormt
van. bet begrip openbaarheid der te-
chtzittingon, is Ziju Excellentie dun
bereid, de noodige maatregelen te tref-
opdat- o|i afdoende wijze oen ein
de geniuokt wordt aan liet photogru-
piteeren van terootit^fcaands persen'n
binnen im gerechtsgebouw, een han-
deiïng. welke, zoowel voor do terecht
staan den, als voor hun families, als
inhumaan kan worden gekenschetst?
