LUCHTVAART
n
n
c
in
"1
1
1 1
1
11
UI
I
ai Ita
IB
a 1 1
ffil ISI
1 1 1 1 1
L
n
1 Dl 1 1
P
UI
1 11 1
□1 1
1
1 1 1
1 iD
1 1 1 1 1
ies Hsu m si
1 m ii is 1
1111 1 1 a
ni in in 0 1
1 1 1 II 1 OI 1
fill
iJ!_
ÈL
uu
4
j x
i
is
4'-'
•a
fH
B
is
1
10k
T
T
H
ii
1
1
1
1
1
1
0
0
DUIKEN - DOOK -
GEDOKEN
(AM Sports)
DÉ PLANNEN VOOR EEN VLUCHT AMSTERDAM—BATAVIA.
WAT AMERIKA EN ENGELAND DOEN.
kwam in het afgeloopen jaar voor de
luchtvaart een post van bijna 30 miLli-
oen dollar voor. Natuurlijk is hierbij
ook d.e oorlogsluehtvloot begrepen.
E ige dagen geleden maakten wij
fcie" ug van de plannen die bestaan
V- net organiseeren van een vlieg
tocht Amsterdam—Batavia ia April
Van het volgend jaar- Hoewel er zon
der twijfel nog heel wat za! moeten
worden voorbereid, alvorens deze zwa
re tocht met eenige kans op succes
zal kunnen worden" aanvaard, kunnen
wij in de samenstelling van het comi
té, waarin o.a. de namen van da Hee-
ren Deterding en van Aalst voorko
men, een waarborg vinden, dat de fi
nancieels zijde, die niet gering ge
schat moet worden, geen moeilijkhe
den zal opleveren. Én ook het toestel
zal wel in orde zijn, nu Fokker er,
eveneens als lid van het comité bij
betrokken is. Wat een groot ding zou
het zijn, wanneer deze vlucht eens
slaagde. Wat een belangrijk ding
reeds, wanneer zij gedeeltelijk slaagt.
De luchtvaart is immers het groote
[technische onderwerp van de laatste
15 jaar. En wie zal dan niet met ge
noegen zien, dat er óp dit gebied_ in
.ons klein landje niet minder onder
nemingsgeest en durf heérscht, dan in
de groote rijken 2
Nederland heeft op luchtyaartge;
bied reeds een goede reputatie. Wij
herinneren ons allen, dat alle Engel-
sche bladen een paar jaar geleden iet
wat spijtig ons land aanhaalden als
een, waar het modernste verkeersmid
del naar waarde werd geschat, ter
wijl in het machtige Britsche keizer
rijk geen subsidie was te vinden voor
een enkele luchtlijn, waardoor er spoe
dig geen enkele Britsche luchtvaart
verbinding met het vasteland meer be
stond. Blijkbaar hebben deze klach
ten hun uitwerking niet gemist, want
fbans zijn er zelfs drie Engelsche lij
nen, maar do reputatie van Neder
land op luchtvaartgebied was door
deze vergelijking gevestigd. Hebben
wij ook niet de K.L-M. die reeds bij
na- 2 millioen KM. heeft gevlogen en
nog nooit een enkel ernstig ongeluk
heeft gehad? Men verwacht een derge
lijke energie niet van ons landje, het
zij dan door ondervinding op ander
gebied, of door onze betrekkelijk onbe
teekenendheid in het wereldgebeuren.
Dit is juist een reden, waarom wij on
ze participatie in het wereldlucht ver
keer steeds moeten blijven uitbrei
den. En de grootsche tocht naar Indië
js daarom van buitengewoon belang.
Laat ons eens naar de andere lan
den zien en nagaan, wat zij op lucht
vaartgebied doen. TV ii zullen ons
daarbij beperken tot de drie groote
mogendheden van dit oogenblik, Ame
rika en Engeland zijn Frankrijk uit
het oogpunt van luchtverkeer, voor.
De Franschen leggen zich meer in het
bijzonder toe op verbeteringen van
bet vliegtuig. Zij hebben daartoe o.a.
in navolging van Duitschland veel ge
daan op het gebied van motorlooze
toestellen en houden zich thans druk
bezig met de door zwakke motoren
gedreven aviettes-
In de Vereenigde Staten is het
luchtverkeer het meest ontwikkeld.
De grootste aandacht is uit den aard
der zaak besteed aan de route van
New York naar San Francisco. Deze
verbinding is niet alleen van belang
voor haastige Amerikanen, die de reis
van 5 dagen per trein te lang vinden
en voor de overbrenging van de bin-
nenlandsehe post in korten tijd, maar
wanneer het oogenblik komt, dat snel
le vliegtoestellen erin slagen passa
giers en goederen in twee dagen of
korter van kust naar kust te vervoe
ren. zullen zelfs Europeanen, die naar
sommige deelen van liet verre Azie
Willen gaan, hiervan met tijdsvoordeel
gebruik kunnen maken. oorloopig
echter is de postverbinding op dit tra
ject hoofdzaak en er is geen twijfel
aan, dat hierin reeds het volmaakte
is genaderd. Dagelijks vliegen tiental
len vliegtuigen van Washington en
Cleveland naar New York van St.
Louis, Omaha en Mimaepolis naar
Chicago van Omaha naar San Fran-
'cisco vice versa enz. Op het traject
N.°w York San F »ai*
15 Mei 1918 'tot 31 October 2-21 vlieg
toestellen gevlogen totaal 26215
vlieguren, wat gelijk staat met 123
- ikeer rond den aardbol. De. Vereenigde
f; Staten telic-n op het oogenblik meer
dnn 15000 geroutineerde vliegers. En
op de Amcrikaanschc begroeiing
Vijftien millioen is bestemd vo_
rinetoestellen, een verwonderlijk hoog
bedrag, .wanneer men bedenkt, dar
Amerika op zulk een grooten afstand
ligt van de twee eenige landen, waar
mede het, logisch gedacht, ooit in oor
log zou kunnen komen, namelijk Ja
pan en Engeland- Een luchtofiensief
gen dergelijke verwijderde vijanden
dan ook slechts denkbaar in samen-
erking met de oorlogsvloot.. Maar
keeren" wij tot het handels- en
keersaspect terug, dan kunnen
aststeflen dat Amerike grootsche toe
komstplannen koestert met betrek
king tot een internationaal luchtver
keer. Er bestaan plannen, waarvan
wij reeds onlangs terloops melding
maakten, om verscheidene Amerikaan
sche toestellen een vliegtocht om de
wereld te doen beproeven. Van het
uitgangspunt' Washington zou gevlo
gen worden door Canada, Alaska,
naar Wladiwostok. Dan verder dooi
Indo China, Singapore, Bombay, door
Mesopotamië en langs de Middelland-
sche Zee naar Marseille, vanwaar de
terugtocht over de Asorenz, via Groen
land naar Washington zou moeten
;aan.
Dat doen en hopen te doen, de Ame
rikanen. En de Engelse-hen?
Aan de overzijde van de Noordzee
heeft men de beteektnis van de m
Amerika vertoonde energie wel goed
begrepen. Nog zeer kort geleden heeft
men. als gevolg van de herhaalde
klachten diênomtrent, besloten tot een
belangrijke uitbreiding van de mili
taire luchtvloot. De Hertog van Nort
humberland heeft bij die gelegenheid
de gedenkwaardige, en volkomen
juiste, overtuiging geopperd, dat En-
treland door den vooruitgang der avia
tiek niet langer een eiland was. Ons
laat dit tamelijk koud, maar voor een
Engelschman beteekent dit het einde
van de veel geroemde „splendid iso
lation1'. Hun vrees betreft echter
slechts tijden van oorlog, in handels
zaken heeft Engeland nooit de con
nectie met het, zij het dan eenigszins
seminachte, continent vermeden-.
Thans is de Engelsche handelslucht
vaart zeer actief. Gedurende 1922 al
leen werden 10100 passagiers met
Britsche. toestellen heen en terug
Kanaal en Noordzee gebracht. In dat
jaar werd een millioen K.M. gevlo-
sren. Er wordt met grooten ijver ge
werkt aan de voorbereiding van een
luchtlijn tusschen Engeland en zijn
Aziatische koloniën.
laat. De afvaart dor C Melerklnsse is reeds
over een kwartier. Met kijkers zien wij
de boot-en en herkennen de „Willem Six"
Hollands Hope" aan livsmie nuru-
mers-in-'-t-eeil 6H2 en 6111. Do Golliwog be
hoeven wij niet to zoeken, want deze zal
niet medezeilen daar do stuurman uit
droeve noodzakelijkheid moest ver
trekken. Wij komen vlug paderbij en
n weer gereed met de elart-horloges
do hand, drukken tegelijk met het
vijf-minutensohot af. Aanvankelijk was er
wel wat wind, maar die is in 't laatste
half uur veel minder geworden; hier en
daar slechts bespeurt men op 't water
licht gerimpel. Wanneer het s;artseliot
gegaan is, ligt „Holland Hope" op de
tweede plaals, over stuurboord bij den
wind gelijk de anderen, terwijl de Tin
„Olkkala" no. 1 ligt er boven, iels meer
gang heeft en uitloopt, „Hollands Hope"
raai daarna door den wind. Carp met
.Willem Six" ligt vrijwel achteraan, wan
ïeer hij vrij is, zoekt hij ook zijn geluk
vrer den bakboordboeg. 't Is een akelig
drijfpartijtje, spoedig ligt het heele ge
doetje zoo dwars en scheef dnor elkaar,
dal wij niet de minste veronderstellingen
kunnen maken. Langzamerhand verwij
dert het geheel zich van ons bij den start
lijn vertoevend stoomertje op den eersten
boei toe en na een paar uren zien wij
door Jen kijker, dat als no. 1 de Fin
Olkkala" den boei rondt, „Hollands
nope" hem op de hielen volgt neg een
komt er achteraan, nog óén, twee, drie,
nu rondt „Willem Six", nummer ze-
't gaat nogal; toch wel keurig opge
haald van achteraan af. Do wind is plots
door komen zetten doch zóó van richting
veranderd, dat de strek naar den volgen
den hoei wederom in den wind is. Écht
zomerweertje. Da Fin komt te vechten
met „Hollands IIopo", dook blijft do over
hand behouden; wat ons nu dan lijkt, is,
dat hij de „Hope" geheel en al loslaat
en een langen gong over bakboord mankt.
Carp met „Willem Six" weet r.teeds weer
tegenstanders te slatun en komt dus flink
in de voorhoede terecht met den Noor;
„Boreas" en den Noor „Elysabelh IV",
die beiden razend hard loopen met dit
lichte windje. Bij den boei aangekomen
ronden zij in de volgorde: „Olkkala" I,
„Hope" II, „Boreas" III, „Willem Six"
IV, „Eiysabc-lh" V.
Wij laten hen mu in den steek, want
m boord bij ons zijn belangstellende
Zweden voor andere klassen, waarover
hier niets gezegd wordt.
Tot slot mogen wij uitermate verheugd
zijn, want toen de zesmeier? 's midd3gs
>m vijf uur binnenkwamen, eindigde de
.Hollands Hope" als co. 2, en „SVillem
Volgens de nader ingewonnen officieele
berichten staat nu in totaal aantal punten
de „Willem Six" het hoogste en kom;
hem den hoofdprijs toe. Hiep, hiep, hoe-
li Op de tweede plaais volgt de „Hol
lands Hope". De twee Hollanders boven
aan. Nog eens hiep, hiep. hoezee! Leve
Gerard de Vries Leutsch, die eoo'n
prachtig succes heeft met zijn zelf ont
worpen en gebouwde „Hollands Hope"
Watersport.
(Van onzen bijzondereu correspondent.)"
DE VIERDE EN LAATSTE ZES-
METEEWEDSTBTJD TE GöTEBORG EN
NOG IETS WAT ER AAN VOORAF
GING.
'e Ochtends vroeg loopen wij tweetjes
door de straten en straatjes van Göle-
borg, het plattegrondje in de band. Op
dat plattegrondje staat ergens met
kruisje aangegeven de plek, waar
kerkje zijn spitse neuzeke in den vroegen
frissehen wind steekt (Wij weten dat, dat
neuzeke spits is, omdat wij het op 't
kaartje afgebeeld zien). Naar dat kerkje
loopen wij toe in al de diepe morgenstil
te;" men zou haast op de tcenen gaan
loopen, om het verstorende voetstapge-
klink op te doen houden.
Nog een paar minuten gaans en wij
'staan voor den kleinen ingang van het
kerkje; wij gaan voorzichtig naar binnen.
Een uur later wandelen wij weer
boord. Kerkgangers gaan vóór ons,
ter ons, eerst groot in getale, langza
merhand in mindere hoeveelheid, daar
sommigen hunne huisdeuren openen
binnengaan in de woning, deze recht
gene links een zijstraat inslaan, tot w
tenslotte nog eenigen tijd zonder gezel
schap voortstappen en al weer spoedig
i aan boord beland zijn.
't Is korten_ tijd later nu en 't zelM*
wedstrijdterrein. Wij zijn niet velen aan
wezig. Wederom treft ons de hechte kue-t,
die zoo stoer zijn horst maar de zee keert
en haar tegenhoudt, ondanks baar vele
reeds aangewende pogingen deze te
brijzelen.
ij varen heel snel nu, want wij
WIT.
Stan-l in cijfers:
Zwart II schijven op: 9, 12. lo,
14. 15. 16. 17. 19, 20. 21_en 30
"Wit 10 schijven op 25, 26, 28, 32,
33,34. 42. 43, 49 en 50.
OPLOSSINGEN.
De auteurs-oplossine van Probleem
No. 596 van den Leer P. A. Nooy te
Haarlem is:
Wit: 26—21, 31-27, 36-31, 33 :22
(Zwart IS :27 Al 47—11 (Zwart 12 :33>
39 6 (Zwart 30391 44 33 en wint.
A. Wit: 39:6, 44—39 (of 6—D en
wint.
Zwart:' '42:33, IS:27 (de beste).
De heer W. van Daalen, die van de
door ons gepubliceerde vraagstukken
sieeds een grondige studie maakt en
aan wiens juiste critnek wij groote
waarde hechten, schreef ons naar
aanleiding van dit probleem het vol
gende
„Mooi kan ik dit, probleem niet
noemener doen zooveel zwarte stuk
ken dienst als „figurant", o.a. de
schijven op 3, 14 en 20, wat in een
probleem af te keuren is.
Zonder afbreuk te willen doen aan
>t werk van onzen goeden vriend
Noov, en aan zijn problematische
prestaties, zou ik het toch mooier ge
vonden hebhsn, w anneer het probleem
er uitzag ais od onderstaand diagram,
waarmede ik in de lijn gebleven ben
van zijn opbouw-idee. doch waar wat
meer „slagwerk" in te vinden is: im
mers hierin volgt na den slag van W it
1:11 ook nog de slag 39 10.
Ik vermoed dat hii dien dubbelslag
er in beeft w illen leggen, doch daar-
niet heeft kunnen slagen. Door de
soliiif op 13 heeft de heer Nooy den
stand veel te dicht gehouden.
De geachte auteur houd© mij deze
opmerking ten goede!
Automobilisme.
DE AMERIKAANSCHE PRODUCTIE.
Waar blijven al die automobielen toch.
Amerika, dat reeds zoo ontelbaar veel
wagens per jaar fabriceerde, zet er in
15:3 meer spoed achter dan ooit. De pro
ductie van toerwagens, zoowel als vracht
auto's, heeft er thans ongekende afme
tingen aangenomen. Gedurende de eerste
zes maanden vai dit jaar leverden dc
Amerikaansche fabrieken 2.046.S00
aulo's af, een getal, dat het overeenkom
stige cijfer over - het eerste half jaar
ig?z met 72 overtreft en dat van igzi.'
zelfs met 96
Met andere woorden 1 in twee jaar
lijds is de jaarlijksche productie van
Amerikaansche automobielen verdub-
beid.
DAMRÜBRIEK.
Damredacteur: J. W. van Dartelen.
Haarlem, Boosveldstraat 70.
Alle correspondentie, deze rubriek be
treffende, gelieve men te zenden naar bo
vengenoemd adres.
„Wit speelt en wint" geldt voor
alle vraagstukken.
Oplossingen der problemen uit deze
rubriek worden gaarne ingewacht tot
uïterliik Maandag 30 Juli a.s. hij den
redacteur dezer rubriek.
PROBLEEM No. 604.
Auteur A. H. v. d. Geest, Lisse.
(Eerst© publicatie),
ZWART,
84
1 1 1 1 1 1 m s
1 hi m 1 1 q
1 1 h 1 1 is in
1 m i lis M
m m b 1
n
Hl E! 1
11 1 1 ii
□I 1
IT"
1
1
1 D
II 1 1 1
WIT» j
Stand in cijfers'!
Zwart 14 schijven op'4. 5. 7, 8, 10,
12. 14. 17, 19, 21, 22,23, 27 en 2S.
Wit 14 schijven op: 15, 25, 26,
30, 34, 36, 37, 38, 39, 40. 42,
44, 45. en 47.
PROBLEEM No. 605.
'Auteur: A. H. v. d. Geest, Lisse.
(Eerst© publicatie).
ZWART.
Stand in cijfers:
Zwart 11 schijven op: 7, 8, 9, 11,
13, 14, 15, 18, 20. 23 en 29.
Wit 11 schijven op: 2I..22, 25, 26,
27. 31. 36, 39, 43, 48 en 49.
PR., -
Auteur: A. II- v. d- 1.
(Eerste publicatie.)
■'.[•■"-•o:- ZWART, 1
2 _8_
J
n
IUI
•jj
17
19
ZWART,
5
O O 'ESI IQ'
1 m m 1 1 IF
L
c
I» LU-U, 1 v» L» k W J 'U
)ii, Vragen, enz., te zenden aan d
van Haarlem's Dagblad, Gr. Hollis
Haarlem.
SCHERTSPROBLEEiW No. 14.
I. I. C0LPA (Dordraclit).
-.iii j
4-zet
Een meesterstukje op het gebied der schaakcuriosa. In
„Nederlandsche Schaakproblemen" zegt (wij en) de compcM
(lé57 -1913)„deze eenige inval motiveert meer dan voldo-
die ik hem gaf".
PARTIJ No. 179.
Gespeeld te Ostrau, 12 Juli 1923.
Wit:
K. Rubinstein
(Szczuczyn).
Zwart:
M. E u \v e
(Amsterdam).
Dame-pionopening.
«7 48
49
co
WIT.
Stand in cijfers
Zwart 15 schijven op 3, 7, 8, 9, 10,
12. 14, 17. IS. 19, 20, 22, 23, 25, en
30.
Wit 12 schijven op: 26,31,32, 33,
34. 36. 37, 33, 39. 44, 47. en 50.
Oplossing: Wit: 26—21. 31—27,
36—31, 33:11, 39:10, 44:33 en
wint.
Probleem No. 596 werd correct op
gelost door de volgende heerenW.
van Daalen, F. A> Berkemeier, W. C.
Groenings, W. J, A. Mat'.a, A. F.
Hoogvelt, Ph. F. Amelung, Aebe de
•Jong, H. T. Luif. J. Siegerist, S M.
Mons, C- J- van Wijk, H. G. en W. J.
Teunisse. H. Boks, J. van Looy, P.
Mol'.ema on Jac. Fr. van Garde-ren, al
len te Haarlem; P. J. Eype en A.
Slinger, beiden te SchotenA. H. v.
d. Geest t© Lisse.
d2—d4
1
d7—d5
Pgl-f3
2
PgS—fG
e2—eS
3
e7—e6
LflQ3
4
c7c5
b2—bo
5
Pb8—cG
0-0
6
Lf8-dG
Lcl—b2
7
O
1
O
a2—a3
8
b7— b6
PI3-e5
9
Lc8-b7
Phi— d2
10
Dd3-e7
ii—Ii
11
Tf8-d8
Tfl-f3
12
Pfj—e4!
2)
Tf3-h3
13
f7fy
3)
Ld3xe4
14
d5Xe4
Ddlh5
15
LdGXeS!
0
DhóXhTf
16
Kg8—f7
f4 «eó
17
Tda—h8
Dh7>'h8
18
Ta8xh8
Th3xh8
19
Lb7aG
B)
Pd2—fl
20
De7-d7
6)
Tal—dl!
21
PcGxeB
d4—dö
22
Pe5—g4
d5Xe6!
23
DdiXeG
Th8—d8
24
La6—b5
7)
c2—c4
25
Lb5—eS
Tdl—d5
26
15-iil
8)
h2-h3!
27
f4xe3
9)
Pfl—g3!
28
e3—e2
Pg3xe2
29
Pg4-e3
Tdo—gó
30
g7—g6
Pe2-f4
T'g5Xg6!
Tg 6f6f
TdSxebf
TföXfö
Tfó-göf
Tg5—höf
DeG—e7
Pe3—f5
Kf7—g8
De7xe8
-c3
10)
37
•h7 11)
seroffcr
1) Om Pd7 mei het I'.
op h7 te beantwoorden.
2) Na 13. LXe4, dXe PXe4,
Pxes ontstaan zeer gei'- leerde
varianten. Uitvoerige a 7 i be
wezen, dat remise het re van
deze verwikkelingen zouz eest.
3) Na f6 beslist LXet en d s Dh:>.
4) g6 is minderwaardig v. f pc 'XgG
en hü is niet goed, daar Wit. 1 niet
PxcG, LxcG; 17. dxca, Lxc5: Pc4
een prachtig aanvaisspei krij.
Belet Pc4.
6) Hier moest Lxfl en l>g ~e-
schieden.
7) Er dreigde Td7f.
8) Een zeer gevaarlijke tegenaan
9) Pxe3?; 28. Pxe3, fxe3; 23. 1»
en wint.
10) Op DxdS: Tg7f en mat op den
volgenden zet.
11) Na Kf3 heeft IVit da keus
tusschen 2 goede voortzettingen:
lo. 37. Te5, Dt738. TXe3, wint den
e pion, daar Dxi'4 faalt wegens T/8:
2o. 37. Pg6f, KG; 38. PnSf, KfS;
39. LgTf, Kg8«0. Le5f, Kh7; 41.
Tg.f, KI1642. Pfif, Kh543. gif,
Kh4; 14. Th 7 mat.
(Aant. van meester Euwe in
de Nieuwe Rott. Crl.).
Oplossing Probleem No 195.
Stand der stukken:
Wit; Kc8, Dh4, La6, Lf4, Pol, Pe5, a3.
Zwart; Ke4, a4, a5.
1. Pe5-f7
Ke4—dB; 2. Dh4—e7, Kdö—cG;
2.Kd5
Ke4-d4> 2. Dh4-hl, Kd4— c3;
2.Kd4—c5;
Ke4-f3; 2. Pf7-góf, Kf3—g2;
Ke410; 2. Pf7dG-j-, KfócG;
2.Kfö—gG
3. De7-dGT-
3. D*7e&f.
3. DhlbBf.
3. Lf-i—e3f.
3. Dh4-hff.
3. LaGelf.
3. Dh4—hóf.
Goed Opgelost door: N. N., te Haa
Voorts Is Eindspolstudie No. 41 alsnog goed uitgev. -
v. Dort, te Schot en.
Correspondentie.
Schoten. H. \V. v. D. In Probleem No. 195 faalt l.DM -Mn'.
Ke4—d4; op 2. LaG-e2 kan Zwart 2.Kdi—c5 antwoord.
volgt niet.
Het tournooi te Ostrau.
Onder verwijzing naar het artikeltje in de vorige rubriek, volgt hierondej een volledig overzicht van
bovenbedoelden wedstrijd:
Deelnemen
HÏ
H
0
w
m"
a
CQ
H
a
a
i
Totaal
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
T
1
1
y
y
y.
l
1
1
1
y j y
I
1
1
10 y
0
0
1
y
1
y
1
Vt
y
1
1
1
1
sy
0
0
U
y2
y
1
y
y
1
y 1 3/s
y
7
y2
y2
R
1
v>
y2
y
H
1
y
y
1
8 y
5. Sielesnew
y2
H
y2
0
N
y
1
0
y
1
1
y
1
y 1 7 y.
6. Spielmann
y2
0
0
y
y
0
0
0
I
1 1 y
1
0
1
1
6
0
y2
H
y
0
0
0
M
1
K-
7
0
0
y
y2
1
1
y
1
0
i
0
i
0
1
6 y2
0
y2
Vz
y
0
1
y2
1
0
0
0
e y
10. Rubinstein...»*.
y
H
0
y
y
0
0
0
S
y.
M
&y
11. Hromadka
Vi
0
0
0
0
y
0
1
i
0 1
T
1
0
4 y.
0
0
y
0
1
0
y
y
0
R
y
1
*y
0
0
y
y
0
y
i
a
I
y
A
y
5
0
0
0
y
0
0
0
1
0
,y
u
2 y