HAARLEM'S DAGBLAD
UNITED TELEGRAPH
Brieven uit Berlijn
Rubriek voor onze Jeugd.
De ui uit MaMa
ZATERDAG 11 AUGUSTUS 1923 -
DERDE BLAD
DIENST VAN DE
De invloed van den oogst op de valuta
(Particuliere correspondentie).
De overvloedige wereldoogst.
Verwachte prijsdaling van Aineri-
kaansoho granen. Afzet van het
Amerikaansdie exportoverschot.
De in Zwitserland geplaatste Ame-
rikaansche leening'. Fransche en
Amerikaansdie indexcijfers. De
situatie in Midden-Europa.
W'EENEN, Augustus.
De waarschijnlijk zeer gunstige we
reldoogst zal óp do beweging van de
internationale geldmarkt niet zonder
belangwekkende gevolgen blijven. De
Vereenigde Staten zoowel als Canada
iiebben een recordoogst, Frankrijk zal
met den oogst van Nóord-Afrjka iiiim-
Bohoots voldoende hebben en het ge
makkelijk zonder import van brood-
koren kunnen stellen. Het oogstover-
scliot van Canada 'is voldoende voor
de voedselvoorziening van Groot-Brit-
tannié in het komende jaar. Joego
slavië, Hongarije en naar alle waar
schijnlijkheid ook Roemenië hebben
aanzienlijke oogstoversohotten. Het
oogstdeficit van Italië is geringer dan
andere jaren. Duitscihland's invoerbe-
Üioefte zal kleiner zijn, doordat in te
genstelling met de voorafgaande jaren
Duitechlands binnenlandsohe -'rana
prijzen den wereld marktprijs bcyl-
Icén en hetzelfde geldt blijkbaar voor
O- stenrijk.
Gnder deze omstandigheden is c!e.
'situatie, waarin de Vereenigde Staten
aerkeeren niet bepaald aangenaam.
De prijs van de tarwe is langzamer
hand gedaald beneden den „goeden
prijs" van voor den oorlog een dol
lar per bushel was tien jaar geleden
esn goed parool voor aen farmer,
thans echter is deze prijs bijna iden
tiek aan een verliéspriis, want in de
■laatste tien jaar zijn in de V. S. de
productieprijzen in den landbouw, in
het bijzonder door de uitschakeling
van de immigratie tijdens den oorlog
met ongeveer 65 gestegen. De dol-
lartarwe, die tien jaar geleden bij een
gemiddelden Stand van 80 cents per
bushel een fnrmersideaal kon worden
genoemd, is op het oogenblik het te
gendeel. De Vereenigde. Staten •moe
ten er rekening mede houden, dat voor
het oogstjaar 1923/24 ongekende moei
lijkheden moeten ontstaan om het ex
portoverschot van. den rijken oogst af
te zetten- Dan' worden natuurlijk de
markten van te meer waarde, met na
me van die landen, welke onder alle
omstandigheden, ook bij den meest
overvloédigen oogst tanveimporteurs-
moeten zijn en die geen eigen koloniën
voor tarwccultuur bezitten. Dit zijn in
jde eerste plaats, behalve de Scandi
navische landen Nederland en Zwit
serland; 'In' laatstgenoemd land is de
tarweimporb voorloopig nog staats
monopolie, de biimenlandseho
landbouw kan in het gunstigste ge
val slechts een vijfde deel van do be
hoefte verbouwen en onder normale
omstandigheden verbouwt de Zwitser
in het algemeen geen graan voor den
verkoop, maar slechts voor eigen con
sumptie. Of de graanimport- staats
monopolie zal blijven of niet is ten
auaestie van Zwitsersche binnenlaud-
sche politiek. Op het oogenblik is de
etaat de eeniige kooper van buiten-
landsoh graan. In verband daarmede
heeft het bankiershuis Morgan Zwit
serland een graanleening van 30 mil-
lioen dollar aangeboden, welk aan
bod natuurlijk werd aangenomen. De;
Zwitsersche staatskas kreeg dit geld
op buitengewoon voordpeiige voor
waarden, waaruit duidelijk blijkt, dat
de Vereenigde Staten bij deze lecuing
meër belang hadden dan Zwitserland^
De rentevoet bedraagt slechts 5 bij
een koers van 97 en een termijn ran
drie jaar. Daar Zwitserland op het
oogenblik dollars ontvangt, die al
daar een waarde -van ongeveer 5,65
francs per dollar hebben, maar na
drie jaar waarschijnlijk zal kunnen te
rugbetalen in. dollars, die nog slechte
een waarde va-n 5.15 zullen hebben,
(want het herstel van de goudwaarde
van de Zwitsersche franc is bij de in
tensieve vergrooting van de buiteu-
landsche deposito's nog slechts een
quaestie van eenige jaren), zal h
geld Zwitserland effectief zeer goed
koop komen, waarschijnlijk op nog
geen 4 Bij herstel van de goud"
waarde van de Zwitsersche franc is
dus het door Morgan aangeboden gei
goedkooper crediet als Zwitsevsch
geld. De transactie met Zwitserland
zal wel niet de eenige zijn, die de
New-Yoi'ksche geldmarkt moet ten uit
voer brengen om de graauexporten te
financieren. Natuurlijk zal de New-
Yorksche geldmarkt slechts die graan-
klanten financieren, die noodig zijn
pni te yoorkomeu, dat de banken mei
f arme ('debiteuren stil komen te lig
gen, daar bet immobiel worden van
deze banken do beurs te New-York
groote schade zou berokkenen. De
farmers willen namelijk cle verdere
prijsdaling, die te wachten is, zich
niet laten welgevallen en zij willen
door een grootscheepsehe organisatie
niet alleen tarwe kunstmatig ïuan:-
puleeren, maar ook doorzetten, dat
elke farmer per maand slechts S
Van zijn oogst verkoopt. Zij rekenen
er op, dat op deze wijze een gezonde
sbabiliseermg van de prijzen zal in
treden. Bij de huidige ontwikkeling
van den binuenlandschen toestand in
de V.S., zullen do banken, die de hoe
ren oogstcredieten hebben toegestaan,
er niets tegen kunnen inbrengen, dat
zijn hun oogst slechts uiterst langzaam
verkoopen. Eenerzijds zou een aan
drang tot spoed van de zijde der loka
le banken, deze hun klanten eu de rc-
georingssteun doen verliezen en aan
den anderen kant worden deze reke
ningen-courant van de boeren door
liet publiek als eersbeklasse tegoed be
schouwd. Ontijdige opzegging er van
zou het ci'ediob van de banken scha
den. Anders denken natuurlijk de
groote handelsbanken van heb Oosten
er over.. Deze zijn van plan, meer in
liet bijzonder voor de spoorwegmaat
schappijen een grootscheeps beieg-
gingsprogramina tan uitvoer te bren
gen en daartoe hebben zijn een regel
matige n toevloed van nieuwe kapi
taalvorming uit het-binnenland naar
New-York noodig. Hun zou de tac
tiek van een druppelsgew ijzen c-ogsfc-
verkoop, d.w.z. een langdurige oube-
wegelijldieid van de provinciale ban
ken vermoedelijk door een serie soort
gelijke credieten als aan Zwitserland
is verleend pogen,, de markt te ani-
meeren, wat onder bepaalde omstan
digheden kan gelukken want de ter-
niijnhandel in (Jnicago zal ei onder
lijden, dat de Europeanen slechts
druppelsgewijze koopen, wat zij tot
dekking van de dagelij'kscihe behoefte
noodig hebben. De termijnhandelaren
beschikken rijkelijk over „vloeibare"
geldmiddelen en zouden den gc-heelen
oogst evenals in normale tijden kun
nen overnemeu, om hem langzaam,
met cle gebruikelijKo winst aau de
consumptie te leveren. Maar cle ter-
mijnhandel moet, zooals bekend is,
geanimeerd worden. De New-Yorksche
banken weten, dat liet publiek van hst
platteland, wanneer het zijii oogst
heeft verkocht, effecten koopt, dat
echter de handel als kooper van effec
ten niet in aanmerking komt, wanneer
zijn middelen braak liggen.
Nu zal echter de oogsbconjuctuur
op denAmerikaanschen dollar invloed
uitoefenen, zon benu zelfs op poudpa-
meit kunnen terugbrengen. Wij neb
ben er reeds op gewezen, dat Enge
land zijn graanbehoèfte met Cauadee-
sche dollars eventueel ook met pond
tegoed op Australië in het komende
oogstjaar rijkelijk zal kunnen dekken.
In deze beide valuta is Londen voort
durend ongedekt rente- en dividend-
crediteur. Frankrijk zal in staat zijn,
zonder dollars te behoeven koo-pen,
zijn graaiibehüeftetcn volle te dekken.
Dat zal stellig een gunstige uitwer
king hebben op den kooi s Van de
franc. Op zichzelf rechtvaardigt bet
Fransche indexcijfer in geenen deele
den tegenwoordigen koers van den
franoa De offieeolo .Parijsche index
was b.v. voor Juni van dit jaar rond
400 van de gemiddelde prijzen van
het jaar 1913, daar tegelijkertijd in
de V. S. een indexcijfer van ICO op
dezelfde basis bestond, volgt daaruit
dat do koopkracht van cle Fransche
franc veertig procent bedraagt van
de innerlijke koopkracht van den dol
lar, terwijl de Fransche valuta thans
slechts 30 van haar goudwaarde
heeft. Zou Frankrijk's levensmidde
lenvoorziening zonder aankoop van
Engelsohe deviezen mogélijk zijn, dan
is een verbetering van cle intrinsieke
'waarde van do Fr. franc te wachten,
wat voor Frankrijk op het oogenblik
van liet grootste belang is, omdat
Frankrijk minder een hoogen koers
in bet buitenland, dan wel in liet bin
nenland noodig heeft, opdat het on
verzwakte streven naai' sparen van
de bevolking, de financiering van het
herstel ook bij den slochtsten wil van
Duitschland en zijn vrienden in En
gelsohe financieels kringen mogelijk,
blijft. De onafhankelijkheid van den
Fransohen index van de internationale
waardeering van de Fransche franc
stijgt of vermindert evenredig inet het
verminderen of vermeerderen van de
behoefte aan invoer. 1
Welke uitwerking de 'oogstover
sohotten in Oost-Europa op de valu
tamarkt zullen hebben, valt nog niet
te beoordeelen. Zou Polen ophouden,
importland voor broodgraan te zijn
een mogelijkheid ,die voor de hand
.ligt, dan zou voor dit land veel zijn
■gowounen. Voor Oostenrijk, dat od
het oogenblik cle meest stabiele valuta
van Midden-Europa heeft, beteekent
heb oogsboverschot van Hongarije en
avn Joego-Slavië een direct geluk.
Daarmede komen de gouden ponden
van de internationale reconsbructie-
leening naar Joe-go-Slavië, Hongarije
'en Roemenie, waar zij een grootere
koopkracht zullen hebben, dan in di
Vereenigde Staten.
onmiskenbare ,-aas, <ht ?oedo .opvoc- LeW venjii goedkoopste maar gdnl^wacMen,. tot -
heeft gelezen en stillen aan de spie-
(Van onzen correspondent.)
DE ARME BERUJNERS,
Berlijn, 8 Augustus 1923.
We weten niet precies, hoeveel in
ons land een politieagent of een con
ducteur verdient, maar schabten zijn
inkomen op netto een kleine 150 gul
den in de maand. En voor ons ligt
een Hollandsch blad, waarin een ad
vertentie voorkomt van vleeschwaren.
Volgens deze advertentie kost 35pond
prima „rosbief" 2.20, 1 K-G. vet spek
0.80 en 1 K.G. mager sp&lc 1.20.
Zoo'n Hoilandsche arbeider zou dus,
als hij zijn loon in vlcesch of spek
omzette, kunnen lcoopen ongeveer 210
pond roastbeaf, 375 pond vet of 250
pond mager spek.
Voor de groep van beambten, waar
onder de politie-agent en cle conduc
teur in Duitschland vallen, is zoc
juist het loon voor de maand Augustus
bepaald. Als de man getrouwd is
paar kinderen heeft, brengt hij
na aftrek van zijn belastingpen-
ningou tot een 14 milliocn papieren
marken. Een pond roastbeaf kost hier
echter vandaag! 600.000 m'ork,
■vet spek is zoo goed als niet te krij
gen en als het te krijgen zou zijn,
moet er een fantasieprijs van 800.600
a 1 inilj. mark voor betaald worden,
mager spek, dat ook zéér sc-baarsch is,
kost 720.0:10 mark per pond. Nog
maals, dat zijn alles prijzen voor va
daag en die zijn 50 percent hooger 'dan
gisteren, terwijl ze gisteren zoowat 50
percent hooger dan eergisteren waren
en morgen waarschijnlijk niet veel
minder dan vijftig peroent hooger dan
vandaag zullen zijn. -
Dit zijn geen mopjes, maar zuivei-
ste waarheid, clie we even willen il-
lustreeren met een voorbeeld uit aller
laatste eigen ervaring. Vrijdag den
Oden Augustus kochten we 'een paar
stukken Kalodermazeep per stuk voor
30.000 mark, Maandag den 6den kost
te zoo'n stukje 125.000 mark, Dinsdag
200.000 en heden, Woensdag 390.000
mark. Eén stukje. En zoo gaat het
met alles, terwijl men kan zien, dat
de prijsstijging dikwijls 100 percent en
meer per clag is, hetgeen komt, om
dat veelvuldig niet slechts 's morgens
doch meermalen per dag de prijzen
nieuw worden vastgosteld.
Maar om op die vleesch en spekkoo-
pende arbeiders terug te komen. In
de eerste plaats Is er geen sprake van,
dat ze vécl zouden kunnen lcoopen,
want van spek b.v. geven de slagers
niet mcei' dan een kwart, pond aan
eenzelfde klant. (De opmerkzame le
zer zal hebben gezien dat hier in
Duitschland vei spek aanmerkelijk
duurder is, dan mager; dat komt van
het gebrek aan vetten).' Doch als de
man net als die denkbeeldige Hoiland
sche collega zulke carnivorenneigin-
gen had, zou hij toch niet meel' dan
23 p-ond roastbeaf, 17 pond a et of 20,
pond mager spek van z'n maandsalaris
kunnen koopen. Een gulden is op, 't
oogenblik zoo wat 2 millioen mark en
600.000 mark of zeven stuivers voor
oen pond roastbeaf is volgens onze be
grippen spotgoedkoop. Maar toch al
leen maar voor den man, die meer clan
200 pond dubbel zoo duur vleesch van
zijn maandloon zou kunnen koopen,
schreeuwend cluur is het voor den ar
me, die, niet naar guldens of marken,
doch naar pondjes vleesch berekend,
dus ongeveer een tiende van zijn. Hol-
land-schen collega verdient.
,.In a nutshell" hebben we hier het
bewijs van cle armoede van millioenen
Duitschers gedemonstreerd. We heb
ben dene armoede berekend ,zien doet
men ze betrekkelijk weinig, want zul
ke menschen lcoopen geen vleesch.
Maar af en toe voel je plotseling den
•schrijnenden grijns van de armoede.
Zoo kochten wij onlangs een beetje
gesneden ham. De juffrouw moest een
nieuwen hann aansnijden zette het mes
in vel en vet, jaapte een paar groenig
geworden stukken van de spekzijde op
cle toonbank en sabelde een paar
schimmelige brokken van de vleesch-
lcant daarnaast. Achter ons stond een,
dame. Een werkelijke dame met dat
ding en beschaving zelfs 'door afgedra
gen kleeren van ouclerwetsch gewoi-
den snit doet schemeren. Er was haast
niets te krijgen en dus vroeg ook zij
naar den prijs van de ham, waarvan
het maximum, 125 gram, juist voor
ons werd afgewogen. We willen het
bedrag niet noemen. Het klinkt thans
als een sprookje, evenals cle cijfers
van onzen laatsten brief er thans, na
veertien dagen, uitzien als herinne
ringen aan ver vervlogen lijden van
ongekende goedkoopte. Maar voor de
ze dame was de prijs te hoog en met
een gebaar van schrik en smart wend
de zij zich af. Echter om bedeesd te
rug te komen en te vragen, of die
daar liggende boop vel en vet en vieze
stukken afval dan misschien niet bin
nen het bereik van haar portenionnaie
lag. Maar dat wordt niet verkocht,
zeide de verkgopster en met een gere
signeerd gebaar trok de da.mo zich. te
rug.
Daar zagen wij de armoede in haar
bescheidensto en waardigste kleed.
Maar ook op andere wijze zien we
baar toch, als we maar opletten, We
bedoelen niet het steeds groeiend aan
tal bedelaars in alle straten der we
reldstad: Dat zijn géén armen, die
erdienen" met hun bedrijf ii
dag dikwijls meer dan de .bovenge
noemde vlijtige beambten in een
aand. Ook dit is weer geen ongepast
gi apje of overdreven gebazel. We zijn
onlangs getuige van geweest, dat
_-j. stel van drie bedelaars binnen liet
kwartier een kwart millioen heeft ge
beurd. Dat was e'en man, die 'op een
gewoon getimmerd kistje met daaraan
bevestigden stok een snaar heeft ge
spannen, en paar sleuven in het kistje
gezaagd heeft en op deze geïmprovi
seerde violoncel tamelijk aardig speelt,
een tweocle man met zoó'n miniatuin-
hannoniumpjë van de loopgraven, dat
ze hier „Quietschkommode" noemen
en een kleine jongen met een heel
mooie sopraanstern. De minste aal
moes, dio gegeven werd, was ,1000
marlt, maar velen gaven 5000, 10000 of
meer. En dat is eenige weken geleden.
Tegenwoordig zijn de begrippen al
weer anders en toen we gisteren met
twee kennissen van Hannover naar
Berlijn terugkeerden, was de huis
knecht van .liet tegenover het station
gelegen hotel voor het dragen van
twee lichte handkoffertjes en drie jas
sen, na ontvangst van een fooi voor
het. halen van deze bagage van de ka-
5 en van zijn aandeel in de op
de rekening geslagen 10 percent met
een fooi van 25.000 mark voor vijf mi
nuten „werk" niet tevreden, docli
eischic hij het dubbele. Nu waren wij
Hollanders, maar we zagen twee Duit
schers in de toiletkamer den oppasser,
die daar voor ze-ep. en schoone hand-
.doelcjes zorgt, elk 10.009 mark fooi ge
ven. Het begrip van geld verdwijnt
.langzamerhand bij de menschen met
hun portefeuilles dik van waardelou-
ze vodden van honderdduizenden mar
ken en met een los gebaar worden
zulke fooien en aalmoezen grif gege-
voedzame gerecht.
Dit zijn echter afzonderlijke geval
len van armoede. Dat de Berhjneis
ziet men aan. andere dingen
arm zijn
„en gros".
Het abonnement voor de maand
Augustus op het Berliner Tageblatt
kost 420.000 mark. Wet weten met ta
melijke zekerheid, dat dit blad nog
niet zoo heel lang geleden een oplage
hacl van ruim een kwart milliocn. Die
is nu tot op de helft geslonken. Om
dat de middenstanders, die voorname
lijk dit blad lazen, de enorme abonne
mentsprijs niet meer kunnen betalen.
Met andere bladen is het precies een
der. En nu ziet men 's morgens en des
'oor elk filiaal van elk
gelruiten van de firma Mosse of
Scherl of Ullstein den honger naar in
formatie.
En nette dames en heeren nemen op
straat ieder strooibiljet aan en steken
het in tasch of aktenportefeuille, want
opgezameld heb je elke maand een
paar pond maculatuur, die ook duur
wordt betaald. En in de restauraties
die niet door het dure schieber- en
vrec-mdelingenpubliek worden bezocht
staan geen lucifers meer op tafel en
zijn 'de papieren tafellakens terugge
keerd' peper moet je apart om yï-aj
gen en olie- en azijnstelletjes vindt
men haast nergens, zelfs tandensto-
uamiddags voor elk filiaal van elite men naast. K'3u.b,
Bcrlijnsche krant drommen menschenJkers verdwijnen langzamerhandendie
'ch verdringen, om het laatste nieuws vond je vroeger toch m elke koetsiers
lezen van de in de uitstalkasten op- knijp. n
gehangen bladen. Z-e hunkeren naar En onder de armoede der Beihjneis
dat nteuws en vroeger hadden zo of, lijden het ergst de kindei en.
de luanttlmis, of ze kochten er een Maar daarover in een volgenden
onderweg. Maar: een blad 10.000 mark, orief,
.oeü dal heenZoo staan ze dan 1
H. BL. KOELBNSMID.
(Deze
ven.
Maar voor de al'men verdwijnt het
begrip van geld niet, want zij haken
naar die prullerige papiertjes, voor
hen is honderdduizend mark nog een
bedrag, waarvoor ze-bok wel niet veel
kunnen krijgen, maai' dan toch nog
een brood om den ergsten honger z«
stillen. Af en toe zie je ze loopen, de
jammerfiguren, waaraan je nog kunt
zien, dat ze beter dagen hebben ge
kend, menschen als die dame bij den
slager. Eu af en toe wordt je op straat
schuchter. aangesproken. Dozer dagen
gefleurde ons dut nog tegenover het
Anhaltcr station. Een oud heertje met
een gekleeden jas aan, groen van
ouderdom de jas, bedoelen we
met holle kaken en sidderende han
den. Hij vroeg om een kleinigheid,
,had den geheelen dag nog niets ge
geten. Wij aarzelden. We weten dat
de bedelaars hier georganiseerd zijn,
dat ze geschminkt worden cn valscüe
baarden, valscho zweren en valsche
kinderen van de centrale kunnen krij
gen. Maar we vonden toch iets „echts"'
in het oude heertje met zijo beschaaf
de stem en we bedachten, dab de bo-
ï'oepsjammeraars gewoonlijk niet
„vandaag", maar „al in drie dagen"
niets gegeten plegen te hebben. We
aarzelden dus. Maar het oude heertje
had onze aarzeling gezien en was al
een heel eind achter ons gebleven. Wé
draaiden ons om, want dat deed de
déur dicht. En daar stond hij nog,
een toonbeeld van ellende. Toen heb
ben we hem ook een reuzen-aalmoes
gegeven: 20.000 mark. En we liepen
door. Maar ineens bedachten we, dax
er juist tegenover het station een
goedkoop volksrestaurant is. We gin
gen die paar dozijn passen terug om
eens te kijken, of men in dat restau
rant voor 20.000 mark iets kon krijgen
en zagen gelukkig op de buiten han
gende spijskaart staan: Erwten met
sjiek 18000 mark. En heelemaal ge
lukkig waren we, toen we het oude
heertje even later aan een van de
hcoge tafels aagen staan, lepelend uit
een diep hord, dus blijkbaar werkelijk
Raadsels
seis zijn alle ingezonden
en nu'isjes die „Voor onze
Jeugd" lezen.)
Iedere maand worden onder de bcsle
oplossers drie boeken iin prachtband ver
loot.
1. (Ingoz. door Marie Kemp.)
Lk ben een spreekwoord van 43 letters.
1 -} 9 5 23 is een dier.
6 5 5 30 is een ontkenning.
35 1 41 G is een hemellichaam.
13 14 30 23 is een huisdier.
23 24 30 is een lidwoord.
1 25 G 7 is een rivier in Italië.
12 14 6 ïs een voorwerp,
1 G 30 41 is een meisjesnaam.
4 5 2 29 is een deel van Java.
35 36 S 20 is een vogel.
3 2 1 is groente.
In 6 7 '3 9 bevinden zich vaak schepen.
10 11 12 is een lidwoord.
14 15 16 17 18 kan winstgevend voor den
boer zijo.
10 20 is 21 22.
25 26 27 2S 29 30 31 is een heerlijk woord
voor ec-n schipbreukeling.
32 33 54 is een lidwoord.
33 39 40 36 37 40 is hittd.
41 is d'e 1ste letter van 'het alfabet.
42 43 is een nuttig diertje.
2. (Ingez. door Lentebode.)
Mijn 1ste is een lichaamsdeel, mijn 2e
is een zaoiitzinnig dier en mijn geheel
is een echt rnalïozenwoord.
3. (Ingez. door Martina Femer)
Het gaat met een gespleten hoef,
Steeds over gladde paden.
Ais 't dorst heeft, laat men 't iedre keer,
I SDfÉ troèblo vijvers baden.
Dan loopt liet weer va,n nieuws af aan.
Eoi 't spoor, dat daarvan blijf bestaan.
Kan dikwijls oorzaak wezen van hopen
4. (Ingez. door Adelaar.)
Met b doel de kerkklok, met d sta ik in
iirecht, met g vlak ik uit, met h ben ik
n vi-seh, met K in de huishouding, me;
een jongen mei 5 op scliooh
5. (tngoiz. door M. v. d, Staay.)
Laddevraadsel.
x draagt, een hert.
x is een groot keizerrijk.
x is een immer groeaie struik.
:c is een jongensnaam.
x is een stad i,n N, Brabant.
x i is een mooie bloem.
x is een jaargetijde.
x is een plaats in Utrecht.
x een knaagdier.
x is een nuttig dier.
6. (Ingc-z. door de R,6ja.)
Moet een zanger hebben.
Een heerlijke drank.
Begint menig verhaal mee.
Onmisbaar voor bouwland.
Vain links naar rechts en
naar boven moet men dezelfde woorden
7. (Ingez. door Topsy.)
Verborgen diernamen.
a. Mijn broer liad dertien knikkers op
één dag verloren.
b. Zeg Rie, zelden zag ik zoo'n mooien
Nauwelijks
d. Ik val Keesji
e. Henk speelt
liet
Pa de deur
of
Raadseloplossingen
De raadseloplossingen der vorige week
zijn:
In het land der blinden is eenoog
koning.
2. Zaandam—Zaandijk.
3. Sint-Nicolaaswedstrijd.
5. Hooge boomen vangen vee! wind.
6. Gulpen.
Goede oplossingen' ontvangen van?
Laatste kwartier 6 Vosje 6 Juffertje Gn!-
rust 6 Theeroosje 6 "Wilgenroosje 6.
Nieuweling is.-
ANGELIQUE SANDERS, oud 14 jaar,
Zandvoortschelaan 25 Bentveld. 2de nïeu-
eling in de maand Augustus.
De 10de nieuweling in iedere maand
at vangt een boek in prachtband.
Het Gelukskind
door
"W. B.—Z.
„Met Sien," herhaalde Gerdaalje.
„Hoort mevrouw wel, hoe lief ze daf
zegt?" vroeg Aal verrukt.
Sla haar cape maar om, dan gaan we
de gasten tegemoet."
Daar opende de koetsier het portier
reeds. Mevrouw Boschboom haastte zich
m de oude Mevrouw Huyser behulpzaam
zijn.
Ja, die was oud geworden. Voetje voor
voetje liep ze tusschea juffrouw Horst en
Mevrouw Boschboom het tuinpad af.
„Is de reis niet te vermoeiend voor U
geweest?" vroeg mevrouw Bosohboom be-
zovgd, toen de oude dame eindelijk in
een gemakkelijke leunstoel gezeten was.
„De reis was vermoeiend. Maar ik won
zoo gaarne nog eenmaal in Uw aller mid
den zij.n, voordat voor mij de grooisie en
laatste reis begint."
iiéidsfraze uiten, ee voelde het, dat dit
samenzijn als 't ware een afscheidsbezoek
van de oude dame was.
Wonderlijk al het stroeve en harde dat
haar vroeger onsympathiek deed schijnen
was nu verdwenen. Een glans van dank
baarheid lichtte uit de oude, nog steeds
helder stralende oogen.
„Lief grootje, was het niet te veel?''
Greet Huyser stormde de kamer binnen,
bruusk, opgewonden als immer.
„Zou je mevrouw niet groeten?" vroeg
grootmoeder kort.
„O, dag mevrouw Boschboom", deed
Greet verlegen en ze vervolgde: „U neemt
het mij wel niet- kwalijk, dat ik eerst om
dacht. Ze is pas ziek geweest.
Zacht streek ze mei haar hand langs
het zilveren haar der oude mevrouw. In
haar groote blauwe kijkers blonk iets ,va.n
ontroering. Vroeg ér had ze voor groot
moeder gevreesd, thans zou ze haar voor
geen schatten der wereld willen missen.
„Hartelijk welkom in het doktershuis,
Groetje. Zouden we grootmama nu niet
een poosje aan de goede zorgen van juf
frouw Horst overlaten en eens gaan kij
ken, of de onderen heelhuids zijn gearrl-
Vertrouwelijk stak Greet haar arm door
dien van het doktersvrouwtje. „Heerlijk,
dat ik weer bij ben," zei ze spontaan.
„Ik vond hst ook zoo prettig, vooral
hu er kans op is, dat we genoeglijker
Kerstmis vieren dan een vorig jaar."
„Hoort U nog wel eens iets vandat vree-
selljke nare mensch?"
„Wie bedoel je Greet?"
„Die mevrouw, die Gsrdaatje niet af
wou slaap."
„We moeien eigenlijk medelijden met
haar hebben. Ze is dan ook neel erg ziek."
„Ik vind haar een spook."
„Dan beoordeel je haar toch te hard.
Denk je eens in, dat al haar werken en
streven, al haar wenschen en verlangen
Gerda betroffen. Zonder het kind was
baar leven weer arm en ongelukkig. Maar
hoor eens wat een gejoel en gejuich in
de tuinkamer."
„Dag lieve, beste vrienden. Dag jon-
gensl Dag lieve, schattige Elzeke".
Feuilleton
Geautoriseerde vertaling naar
het Ehgelsch van
OTTYVELL BINNS.
17)
„Zeg mij', vader," riep ze uit, „die
papieren die u kwijt is, hebben die
iets uit te staan mot Anthony Dart
nel}?"
Vader Banloek en zij wachtten vol
spanning op het antwoord. Ze zdgen
dat Ihij zich inspande om een antwoord
te geven en bogen zich voorover c-in
het op te vangen.
„Ja", kwam fluisterend het ant
woord, „ze...."
Dat was allesi Terwijl hij wilde
autwoorden overviel de slaap hem
weer, maar wat hij gezegd had was
voldoends geweest om Marie de din-
gon duidelijker te maken. Ze stond op
van liaar knieën, Op liaan- zachte,
vriendelijke gezichtje stond een uit
drukking waar Vader Bantoelc van
schrok. Het stond plotseling veel stren
ger on hij vergeleek haar in gedachten
even met een schilderij van een we
kende Justitia die hl- eens gezien
had.
„Weet u iets van die papieren af?"
vroeg hij. „Weet u wat voor papieren
het zijn? Waal' ze zijn?"
,,lk weet er wel van", antwoordde
Marie met een stem, die van woede
trilde. „Wat het voor papieren zijn
weet ik niet. Maar ik weet heel zeker
waar ze zijn!"
„Weet u dat?" riep Vader Bantoek
uit. ,Waar dan....?"
„Mijn. vader heeft ze", antwoordde
Marie. „Hij moet ze op do hoot van
Vader Henry gestolen hebben. Ik her
inner me nu dat hij een heelen tijd in
Vader Henry's hut geweest is. Toen
moet liet gebeyrd zijn."
„Lieve kind", protesteerde de an
der. „Weet je wel wat je zegt? Uw
eigen vader hij was een vriend van
Vader. Henry.- lïij...."
„Neen", viol Marie hem-in de rede.
„Hij was geen vriend van hem. Ze wa
ren nooit gerote vrienden. Ze hadden
altijd moeilijk heden over do inlanders.
En vink voor wij weg gingen was dat
nog erger geworden. De oorzaak or
van weet ik niet. Maar ik vermoed
ik vermoed veel. Mijn vader stelt
evenveel belang in Anthony Dartnell
als Vader «Henry. Ik denk dat hij al
leen maar naar Engeland is gegaan
om hem to zoeken, net als Vader Hen
ry zelf. En h-'j heeft papieren dia met
Anthony Dartnell te maken hebben.
Een uur seisden heb ik er nog' een
„Heeft u er een van. gezien?" riep
Vader Bantoek uit. „En wat was
het voor een soort papier?"
„Dat kan ik iu niet 'zeggen. liet
was, geloof ik, een officieel document.
Er stonden gedrukte woorden op cn
een zegel en ook geschreven woonden.
Anthony Dartnell s naam stond er op
geschreven. Ik heb het gezien".
„Vertel mij eens precies wat je ge
zien hebt, als je' het je kunt herinne
ren.
„O, ik kan het me best heriniiei'on.
De woorden, die ik zag, waren: An
thony Dartnell, 28 jaar, vrijgezel, par
ticulier.'
„Is dat alles?" woog hij rustig.
„Alles wat ik gezien heb," ant
woordde Marie, „maar er was veel,
voel meer
Vader Bantoek knikte, peinzend en
liett duurde een poosje voor hij weer
sprak. Toen zei hij: „Me dunkt, dat-
wat li gezien heeft, een huwelijksarte
geweest moet zijn. In die volgorde
staan de woorden gewoonlijk op zulk
een acte. Het.,..,"
I-Iij zweeg plotseling toen hij Ma
rie's gezicht zag. Ze was vreeselijk
bleek geworden, cn bij zag del ze ü'il-
do van ontroering. Wat is er. mijn
kind?" vroeg -hij bezorgd. „Ben je
ziek? Wat is er aan de -hand?"
zei..." stamelde het meisje,
zei dat het een.... een huwelijksakte
Nu begreep Vader Bantoek wat er
aan scheelde en zijn stem klonk beel
zacht en vriendelijk toen hij antwoord
de: „Ja, ik denk wel, dat dat het do
cument geweest moet zijn, dat u ge
zien heeft. Maai'...."
„Dus dan zou Anthony Dartnell ge
trouwd zijn?"
„Ja", antwoordde hij „maar u ver
geet een ding, juffrouw Salvpno. Er
kunnen wel meer menschen van dien
naam zijn..."
„Er was er nog een",'riep Marie,
plotseling opgelucht uit. „Hij is in
in Afrika gestorven, vermoord door
inlanders".
Vader Bantoek glimlachte. „Dan
was die huwelijksact-e misschien van
hem. of van een anderen Anthony
Dartnell dien u niet kent". Hij zweeg,
toen hem opeens iets anders in de
gedachte kwam.
„Zegt u mij eens", zei hij, „zag dat
papier er nieuw uit, of oud?"
„De inkt was een beeje verkleurd
antwoordde Marie- -\lug. „liet was
nog wel duidelijk, ziet u, maar ik
herinner me wel dab liet wat ver
kleurd was".
j,Eu het zegel?" vroeg hij. „Herin
nert. u zirrh daarvan cle kleur nog?"
„.Ta, die was blauw neen, paars!"
Vader Bantoek glimlachte. „En ce
Anthony Dartnell dien n kent. is een
jouire man. Dal, zegel heslist de zaak,
juffrouw Salnovo. De acte die u ge
zien iliebt, ikan oiiet (direct op hem
betrekking hebben, want de zegel is te
oud. Heb betreft dus een anderen An
thony Dartnell, misschien den vader
van den mau dien u kent".
„Maar waarom zou mijn vader zul
ke papieren stelen? Daarom...."
De ander schudde het hoofd. „Dat
weet ik niet. Als ik evenveel van An
thony Dartnell wist als mijn vriend,
die het ons niet zeggen kan, zou ik er
misschien meor van kunnen vertellen.
Maar als ik die papieren te zien kon
krijgen, zo nik het wellicht kunnen ra
den. Ik zal naar uw vader toe gaan.
Ik zal ze terug vragen. Dan zullen
we te*weten komen wat Vader Henry
zoo bezorgd maakt. Vandaag heb
ik geen oogenblikje tijd meer over,
maar mojgen
„Morgen gaan we naar- Plymouth,"
viel Ma,rie hem in de rede. „We gaan
er heen voor zaken, en ik denk dat
clie in verband staan met die papie-
-roeg komen. Zeg me
i toen
ren
„Dan zal ik
waar u woont,'
Marie gaf hem liet adres,
hij het in zijn zakboekje had
schreven, keek hij glimlachend op.
„Ik zal de treinen nakijken. Voor u
vertrekt kom ik bij uw hotel. En jk
verwacht vandaag ook Dr. Singleton,
dus dan breng ik u ook ds laatste be
richten van onzen armen vriend."
li ij keek even naar Vader Henry
en Marie ook. De zendeling sliep
nog steeds.
„Ik heb nooit geweten dat slaap
iets vreeselijks kon zijn." z,ei de oude
man, „maar dit is iets verschrikke
lijks".
„Ja", zei Marie. „Ja!" En toen ze
naar de deur liep stonden haar Oogen
vol tranen,.
HOOFDSTUK NIH.
Een geheimzinnige
b c zoeker.
Toen ze 's avonds, na haa.r bezoek
met haar vader zat te eten, kwam hij
geheel onverwacht met andere plan
nen voor den dag.
Marie", zei hij, „je moest maar
een tascfa inpakken, want- ik denk er
hard over om met den nachttrein
naar Plymouth te gaan.
Marie stak haar verbazing niet on
der stoelen of banken.
„Maar waarom vanavond?" vroeg
ze. „Het is heelemaal niet interessant
om 's nachts te reizen".
Salnovo lachte. „Je zult kunnen
slajien", zei hij, „en ez; is een heclo
goede reden, waarom ik wil gaan.
Ik heb er morgen een afspraak met
iemand, en als ik vanavond ga, heb
ik meer tijd".
Marie knikte, alsof ze liet begreep,
maar onder het eten dacht ze al door
