Apulia,
Stadsmsnws
DE JUBILEUMFEESTEN
Groote aardbeving' in Japan
-li
-•
41e Jaargang No. 12334
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Maandag 3 September S-923
HAARLEM'S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd |5| AOVERTENTIENVan 1 tot 5 regels f 1.75; iedere regel meer 35 cents. Reclames 60 cents per regel. Bij
is (kom der gemeente) f 3.57'/-. Franco per post door Nederland f 3.877». Afzonderlijke nummers f 0.15. Geïllustreerd lil abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
(kom der gemeente) f 3.57'/:- Franco per post door Nederland f3.87l/i. Afzonderlijke
Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f 0.511/,; franco per post f 0.65,
Directie, Redactie en AdministratieGr, Houtstraat 93, Post-Giro 33810
Telefoonnummers: Directie 3082, Redactie 600 en Administratie 724
aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Directeuren: J. C. PEEREBOQStS en P. W. PEEREBOOM
HooJdredacteur J. C. PEEREBOOM
Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velseroorri, Wtjkerocg, IJmuiden,
Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 3521
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
MAANDAG 3 SEPTEMBER.
Jubileumfeeslelijkheden.
Schouwburg Ja its wegUitvoering
van „TropenadcT* door „Jacob van
Lennep" 8 uur.
Groot© MarktConcert, S—10 uur.
HofdijkpleinOrgelmuziek.
Feestterrein Kindorhuissingel
O-plating van een luchtballon.
Gebouw Sint B&voavond-feest-
vergaderinp Naar Chr. Besturenbond
en Chr. Vrouwenbond.
Concertgebouw „Modern", den gè-
heelen avond Jubileumsprogramma.
Bioscoopvoorstellingen.
Heemstede: „Bosch enHoven".
Diner- en Avondconcert.
Eveneens schilderijen-tenlocnstel-
ling.
Bloeinendaal: Hotel „Duin
en Daal": Tentoonstelling werken ian
Haarlemsclie schilders.
DINSDAG 4 SEPTEMBER.
Jubileumfeeiitelijkhedcn.
Schouwburg Jansweg; Concert,
's avonds 8 uur.'
Gemeenteraadsvergadering des na
middags 1.30,
Cinema-Palace, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Theater „De Kroon", Groote Markt
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Luxor-Theater, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Scala-Theater: Kleine Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Atlanta-Bicscooop, Zijlstraat:
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Concertgebouw „Modern": Den ge-
heelen avond Jubileumsprogramma.
Heemstede. „Bosch en Hoven"
middag- en avondconcert. Eveneens
schilderijententoonstelling.
Bloem endaal: Hotel ..Duin
on Daal" Tentoonstelling werken van
Haarlemsche schilders.
Schoten: Gemeenteraadsverga
dering, des namiddags 2 uur.
Velsen: Gemeenteraadsvergade
ring. 's avonds 7 uur.
Hillegom: Gemeenteraadsver
gadering. cïes namiddags 2 uur.
Bloemen daal: Gemeente-»
raadsvergadering.
Heemstede: Gemeenteraadsver
gadering, -i uur.
Za n d v o o r:t Gemeenteraadsver
gadering.
B e-v e r vv ii k: Gemeenteraadsver
gadering, 1.15.
DE TWEEDE DAG DER FEESTE
LldKHEDEN.
Wat het weder aangaat hebben wij
het Zaterdag den tweeden dag van
de feesten te Haarlem niet zou best
getroffen als den eersten. Bui na bui
kwam de feestgangers overvallen. Aan
de gezellige drukte in de stad en op
het feestterrein deed het echter niet
af. En gelukkig.nu en dan brak de
zou door do wolken.
De stad had he.tze.lfde fleurige aan
zien als den vorigen dag. Velen had
den gevolg gegeven aan den wensch
van den Burgemeester-- en hun vlag
laten hangen. -
Des middags hadden
Gymnastiek sport en athle-,
tiekfeestcsi
op het feestterrein aan den Kinder
huissingel plaats.
na' De gymnastiekuitvoering
cp het feestterrein.
Wederom heeft de vereeniging
„Koninginnedag" niet over het weei'
ie felagon eehad. Zntorfajimddg halt
twee viel er nog een stortregen, die
voor liet verdere gedeelte van den dag
het ergste deed vreezen. Dit bleek ge
lukkig opgegrond.
Tegen half drie, toen de gynmastiek-
uitvoerïng op het feestterrein aan den
Kinderhuissingel een aanvang.zou ne
men. scheen do zon weer niet volle
kracht en hield de regenwolken m be
dwang. Jammer genoeg kon het groo
te terrein het overvloedig gevallen re
genwater niet dadelijk verzwelgen,
zoodat er hier en daar nogal wat
plassen lagen.
Do heer, S. Hooij, die de hoofdlei
ding had, wist evenwel voor de uit
voering der verschillende nummers
steeds de juiste plaatsen te kiezen,
zooflat geen stagnatie ondervonden
werd.
Met de muzikale medewerking van
de muziekkapel „Bavaria" (directeur
de heer Phil. Schafer) had de geza
menlijke opmarsch der leden van de
gymnastiekvereenigihg „Bato" en der
R. K. gymnastiekvereeniging „Ursus"
plaats. Deze maakte een keurigen en
pittigen indruk.
Er was een keurig en welverzorgd
programma samengesteld, dat veel af
wisseling bood.
De verschillende nummers werden
correct en vlug afgewerkt. liet pu
bliek (ook aan den anderen kant van
het hek werd veel belangstelling ge
toond) scliepte blijkbaar bet meeste
behagen in de stokoefeningen der da
mes en het werken aan de brug dooi
de heeren. Die waren dun oolc liet
aanschouwen alleszins waard. Do drie
hööi'en, die gelijktijdig een fraaien'
hoogstand op de brug maakten, ont
vingen een welverdiend applaus. Ook
liet tremplin-lioogspringen trolt te
recht de aandacht.
Maar ook de klem-terreinsp.elen voor
do R. K. Patronaten waren een lust
der oogen
In den loop der uitvoering kwamen
ook een;ge autoriteiten en leden van
het hoofdbestuur der yereenigingi
„Koninginnedag" een kijkje hemen.
-We bzagen o.a. Mr. Wessbra, den Ge
meente-Secretaris; dan heer De Breuk,
oud-wethouder; den. heel' E. H. Tenc-
kiuck, 'commissaris v'an poltbie; den
heer H. L. Warnier, inspecteur van
'den dienst der Lichamelijke Opvoe
ding; ijlen lieer J. L.' Bouwer,- direc
teur van den dienst van den Hout en
Plantsoenen, enz.
De turnsters en 'turners, die niet
aan sommige nummers behoefden deel
te nemen, amuseerden zich opperbest
in zweefmolen, draaimolen en lach
buis-
Een aardig intermezzo was de
komst van de kinderen met kleppers
en trommels op het terrein, die met
muzikale begeleiding van „Harmonie-
Crescendo" eenige aardige nummers
ten beste gaven.
De heer Warnier bood den heer
Hooij namens het hoofdbestuur der
vereeniging „Koninginnedag" met een
hartelijke toespraak een fraaien lau
werkrans met oranje lint aan.
Deze gymnastiekuitvoering is ook
een welgeslaagd onderdeel van do
lvoninginnefeesten.
De trommel- en klepper
marsch.
Heel veel vertier in de stad gat de
trommel- en kleppermarsch, die des
middags 500 jongens en meisjes, on
der leiding van oud-kapelmeester Eu-
gen Rap, van het ]0e regiment infan
terie, en met begeleiding van Har
monie-Crescendo gaven.
Even voor drieën stonden ze al
klaar, in den Stads-Doelen. De oude
Doelen heeft veel meegemaakt. Maar
zag de antieke gevel, op de binnen
plaats ooit meer kindervreugde?
Zag hij in zijn langen leeftijd meer
oranje-gewemel 2
Want elke deelneemster en elke
deelnemer droegen de nationale vor-
stenbleur. Meisjes met oranje--9jerpen,
jongens met oranje-baretten, oranje-
blouses en één zelfs met oranje put-
ti'swe kunnen dus evengoed van de
groote jeugd-orarijedemonstratie
spreken.
Precies drie uur ging als een
lange licht-vlek de stoet voorafge
gaan door Harmonie Crescendo door
net donkere, smalle Doelen-poortje,
via Botermarkt, Ged. Oude Gracht,
Zijlstraat, naar de Groote Markt-
Daar stelden allen zich op in
wijden kring voor het bordes van
het stadhuis. De heer Maarschalk,
onze burgemeester, oud-wethouder J.
de Breuk en het bestuur van de ver
eeniging Koninginnedag waren toe
schouwers van officieele zijde.
De Groote Markt bood een wonder
lijken aanblik. Op den achtergrond,
heel groot in de zon de Groote
kerk, daarvoor en daaronder vele hon
derden menschcn op daken, op bal-
cons, in palen, op de muziektent en
op den beganen grond. Het rood.
wit en blauw hing in groote lappen
neer van de daken en .geheel voor
aan als een kleuren-feest, dc 500
klepperaars en trommelaars
Voor velen zal het een zonderlinge
openbaring geweest zijn toen de meis
jes, door de Harmonie uit stekend
begeleid het klepperen begonnen.
ITet klonk aisof éen hand de houten
kleppers deed ratelen I
Het was werkelijk mooi, dat sa
menspel _met het muziekkorps, en wat
sloot zich de stemming wonderwel Lij
den blijden middag aan
Want waar Let er vóór en na dc
marsch slecht uitzag, scheen nu, uit
de hooge blauwe lucht, de zon.
Tiet trommel concert der jon
gens was haast nog mooier 1
Eugen Rap heelt eer .van zijn werk.
Hij werd, dat moet vermeld worden,
sterk gesteund door Harmonie-Cres-
:endo-
Met persoonlijke hulp van den
den Commissaris van politie, den heer
Tenckinek, werd er voor gezorgd, dat
alles in volmaakte orde en regelmaat
liep.
Na de uitvoering op de Groots
Markt trokken de kinderen door
Haarlem's mooi-gemaakte straten
naar het terrein aan den Kinderhuis
singel, waar ze nog 'eens de kleppers
ratelen en do trommels roffelen lie
ten.
Het was een aardig idee van het
bestuur van do vereeniging „Koning
innedag'" om de draagsters of dragers
van do Mooiste of aardigste, costume»;'
prijzen te geven.
De namen van die gelukkige kin
deren laten we hieronder volgen
M'oisjesEerste prijs A.gnes Wester-.
Hoven2de' prijs Lies van Mievlo
tierde prijs; Gerretjè Hendriks, vier
de prijsChristina van Iletzen en
vijfde iprijs: J'acoba Tëéuwen.
JongensEerste prijsJan van Ste
venhagen tweede.'prijs-Jan Liebo-
sanderde prijsHenk van Steven
hagen: vierde prijs: Willem Westen
berg en vijfde prijs: Willem van IVn
vering.
Op hst feestterrein.
Zaterdagavond was het op het terrein
niet zoo druk als Vrijdag het weer was
dan ook niet gunstig. Tusschen'beideo
vielen er hevige regenbuien en zelfs
onweerde het flink. Maar de buien duur
den niet lang en dan...1, er is ruimte
genoeg om tc schuilen in de verschillen
de tenten cu bij Wesseling- De ui
kende stemming liet zich niet wegrege-
De muziekvereeniging „Harmonie-
Crescendo" voerde weer op verdienste
lijke wijze een mooi programma uit en
de verschillende vermakelijkheden en in
richtingen om den inivendigen iuensch
te versterken, maakten, dunkt ons, nog
wel goede zaken.
Maar anders, en beter, ging het op
Zondagavond! Dat leek op de drukste
dagen van de oude Haarlemsche kermis.
Voor en in den stoomcaróussel (altijd
nog een groote aantrekkelijkheid!), het
lachhuis, het hippodrome verdrongen de
menschcn elkaar en toch werd geen
oogenblik de goede, vroólijke stemming
verstoord. De zweefmolen had geen
schommels genoeg en Japie, de koeken-
verlotcrneen, wij mogen niet zeg
gen, dat -hij geen koeken genoeg had,
want zijn voorraad is onuitputtelijk, maar
de aftrek was toch kolossaal. Vele men
schcn gingen naar huis met één ge
weldige koek en dan nog vier gewone,
die óók al van een respectabelen omvang
zijn! Zooals bekend, is 50% van de op
brengst voor de afd. Haarlem der Ned.
Vereen, lot bestrijding der Tuberculose.
Als het zoo doorgaat (en waarom zou
het dat niet, temeer daar van Maandag
af Professor Cocadorus zelf komt!) zal
het een heel bedrag worden
Ja, want dit is eigenlijk de tent. van
Professor Cocadorus, dea beroemden
marktkoopman en wij,-die hem in geen
jareu hoorden, had-den ons al gespitst op
een geestige „marktredevoering". Wij
werden echter teleurgesteld, Cocadorus
kwam wel even kijken, maar hij sprak
niet. Later kwamen wij liem op het
terrein tegen.
„Wel, meneer Linnewiel," vroegen wij,
„zullen wij u niet eens hooren?"
„Ik zou '1 graag doen" zei Cocado-
cus, „maar ik kan m>j 01:n,.gelijk ver
staanbaar maken met het orgel van dien
draaimolen vlak bij. Maat de menschcn
komen toch wel. zooals 11 ziet! Morgen
neem ik de zaak van Japie over ik ben
op de kermis ie Schoonhoven geweest
maar ik zal niet veel meer kunnen doen.
dan Japie nu doet. Er is hcusc'n tc veel
lawaai om te .spreken."
Professor Cocadot us kon niet nalaten,
neg wat oude herinneringen op te halen.
IIoc hij vroeger vaak in 't Brongebouw
heeft gewerkt, locn dc heer Van Gas- j
teren nog diicmutr .vss, hoe hij jaren-
lang de menschcn'hoeft vermaakt op de
Haarlemsche Maandagniarkt (daarbij zélf
goede zaken makende) en hoe leuk het
altijd toeging- op de I-Iaarlemsche, kei-
De „professor" treedt nu alleen
maar bij buitengewone gelegenheden
op. Zoo gaat hij dezer dagen naar Brus
sel. om zijn medewerking tc vcrlccncn bij
dc jubileumfeesten, die de Hollantlschc
Kolonie daar gaal vieren Ook is hij uit-
genoodigd door de Hollandsche Kolonie
te Londen, maar jammer genoeg vallen
de Londenschc feesten juist samen met
de Brussclschc,
Met zichtbaar genoegen sprak Coca
dorus nog over zijn optreden voor de sol
daten in dc forten gedurende twee mobi-
lisatiejaren, met den heer en mevrouw
Speeniioff.
Wij wenschtcn den befaamden „Pro
fessor" veel succes in Brussel en gingen
toen nog eens langs de vcrversching;
tent, waar weer zeer druk gedanst werd.
Toen wij langs dc muziektent liepen,
naar den uitgang, speelde juist de mu
ziekvereeniging „Lourens J. Coster", die
den geheelcn avond een aandachtig luis
terende menigte om zich wist te verza
melen, de finale.
Over een half uur zou het sluiting zijn.
Muziok-Fcstival.
't Was erg jammer dat voor dit num
mer van het programma der focstiveek.
het weer niet meewerkte; zander dien
tegenslag en ook wanneer de entreeprijs
w-.ii meer naar bescheiden beurzen
berekend geweest, zou dit festival
welgeslaagd punt der fecstagenda ge
den zijn. Na viel het hec-'e vreedzame
tournooi letterlijk m 't water. Het regenct
or het dreigde te regenen, zoodat de wak
kers muzikanten doorgaans verceiw.aamc
lmu stukken zaten Ie spelen, terwijl liet
scu-.iarsehe publiek van uit de verver
sellings tent, waarin liet een veilig toe-
vluchtsoowl gevonden bad, de klanken
opving door do sijpelen'
die beide groepen scheidde, heen. Alleen
tegen het einde klaarde de hemel
kon er steviger contact komen lusschen
uitvoerders en toehoorders.
Maar ondanks allen tegenslag g,
deelnemende vercenigingen geen moed
verloren. Alle zeven iie inschrijvers ver
schenen tijdig op het feestterrein om
„Crescendo" van Sjj.aarhdnim opende
de reeks. Directeur P. A. Dekker zwaaide
ijjjtind'ig den dirigeerstok, met het, ycsiiiï
inat, dal zijn muzikanten op zeer.bevre
digende wijze do ouverture „.Tëamne de
Na vs
„La
liet
hooien.
Dit korps werd opgevolgd door do Ha
leuisehe muziekvereeniging „Loük
.Taiisz. Cosier", mét J. A. Meng aan 1
hoofd. Na het concours te Santpoort had
dit gezelschap wat goed te maken,
dat het beter Ken' dan dpi het zich daar
voordeed, was zeker. Daar gaf liet mu ook
volop blijk viyi. Om alleen maar ie ge
wagen van de suite 00 „'La Roi s'i
se" van Dsiibes, die perfect gespeeld werd
-yi een soepel tempo, met mooie nuances,
frisch van klank en rhvthme, moet ik be
kennen, dat T-. J. Coster zich kranig ge
rehabiliteer;! lieeft. 'l Was puik, en eer
lijk gezegd, het was het belangrijkste van
ha: festival.
Het fanfarekorps „Kunst na Arbc-id"
uit Bennebroek, onder leiding van Eng.
H. Rap, produceerde een klankvolume dat
buiten de verhoudingen stond zijner bc
zetting. Vooral de trombones gaven wa
te veel. Auulers goed van stemming ei
pittig van rhythme.
„WiUielroina" uit Santpoort, maakti
een beslist goeden indruk. Directeur Roy
nier van 't Hoff haalde met zijn mar.no
tjos zijn vlag gemakkelijk thuis, zoo volg
zaam ais zij op zijn directie reageerden.
De lieer F. J. v. d. Burgi, de ijverige
iekler van het Haarlemsche harmon;
korps „Utile Duici", weerde zich ook
dapper om van de twee opgegeven num
mers, die aan het korps nog nl hooge
eisehen stellen, het beste terecht te bren
Toen was hel de beurt aan de Haarl.
Politie Muziekvereeniging, dir. Reynier
van 't Hof:. Van de beide stukken werd
het laatste „Dona Flora" met het meeste
ucces verklankt. Dit klonk zuiver, even-
'ic-htig en flink gecadenceerd.
..Harmonie-Crescendo", dir. II. W. Hof
meester, kwam de rij sluiten met de
Ouverture voor Harmoniemuziek van
Mendelssohn, die van tc weinig voor'ue-
•eiilir.g getuigde-, en „Die Mé'stersinger
ran .Berlin" vsui Lincke, die des te vlot
cr ging. .doch na een klassiek stuk van
Mendelssohn heeiernaal niet van pas
n; trouwens zulke schunnige muziek
hoort niet thuis in 't repertoire van een
ei'een)ging als „Harmonie Crescendo".
De deelnemende vereemgingen ontvin-
als
1 fes
da Ver
val 1
franiep gedenkpenning
ïuingmnedng.
Na afloop vnn Het. programma werd in
et gebouw „Olyinpia" aan tien Kiiuler-
huissiiigel door de deelnemers geloot om
drie muziekinstrumenten, een piston, een
trombone, en een tuba, dooi- „Koningin
nedag" ton beste gegeven. Do gelukkige
winners waren: le prijs „WiLhelmina",
Saiil.iioort; 2e prijs, ,,'Laur. Jansz. Coster"
Haarlem; 3e prijs „Crescendo" Spaarn-
dam.
De verloting werd geleid door den ijve
rigen secretaris van ..Koninginnedag", den
lieer Ed. A. v. Bildorbeek. Do commissaris
heer E. H. 'i'i-nckinck woonde de trek
king bij.
Fess'oonoert Schouwburg Jansweg
Weer weinig volk: ditmaal wellicht om-
het nu buiten te goed weer was. Ge
lukkig dat de :w--v coneertgevende ver-
gingen. Gom. Koor. „Onder Ons" en
een goed conti:
en wellicht ook genoeg dnmslustigen om
het bal, dat na afloop gegeven Werd, ge
zellig te doen slagen.
De heer Piclage had het koorprogranuna
in den feesttooi! gehouden, allemaal
op eentnej na Hollandsche nummers,
met oranjeliedj'es als hoofdschotel, Hel
was wel leuk die opgewekte echt Holland
sche wijsjes, in pittige bewerking van
Loods en Pieiage te hooien,' en ik vraag'
mij af, waarom krijgen wij die niet eens
meer, waarom moeten die echt vaderland
sche wijsjes, die typische uitingen van
folklore, van "t eene Oranjefeest, tot het
andere, steeds opgeborgen worden
"I Oude loflied „Gomt nu me; sang", ge
arrangeerd door Loots, was Tmooiste. „In
't Voorhout", bewerkt door Pielc.ec, hei
meest karakteristieke.
„Mijn Hof" van Loots, klonk niet
gausch vlekkeloos; „Het liedje van den
Bergenaar" daarentegen was, a'.s altijd
onder Pieiagens directie een model van
welbegrepen voordracht; en het koddige
„Sclenadahüpfl" ging soepel en friseh.
De niandoiinisten van ,,Con Amoie" en
hun directeur Joh. Court hadden wel hun
best gedaan om me: een dragelijk pro
gramma voor dén dag te komen. Hun
beste nummer kwam aan 't slot, de „Pan-
taisie de Concert" van IC. N. Moei, <it.-;
niet onaardig dynamisch gekleurd werd.
De directeuren der coneertgevende
veroemgiagen werden toegesproken door
den lieer Ed. A. Eildcrbeek, die beu
namens „KoEÏnginnedag" bedankte. Dc
lieer Pieiage had een fr3aien Krans in
ontvangst tc némen en voor de leden van
je-inlcn.
JOS. DE KLERK.
De „Bavaria-kape!" heeft Zater-
dagavonü velen doen genieten van
haav vlotte muziek. Eerst op het
Stationsplein, waar vele belangstellen
den het concert bijwoonden.
Tot lcwarfc over negen duurde hefc
concert, waarna de muzikale wan
deling naar dc Groote Markt werd
gehouden. Daar werd het concert
voortgezet, maar tegen tien uur be
gon het zachtjes tc regenen. Een'flin-
kc onweersbui kwam opzetten en
deze belette het voortgaan van de
muziek. Het publiek trachtte zich
zoo spoedig mogelijk te bergen. Ook
de muzikanten moesten wijken. Wel
jammer, dat de muziek op een dus
danige manier moest worden afgebro
ken. Maar dc korte liju, dien de
Duitsehers gespeeld hebben, heeft
dc kapel een goeden naam bezorgd-
De muziek viel zeer in deu smaak
en bij het eerstvolgende concert zal
het den directeur, den heer Philipp
Schaffcr en zijn mannen zeker niet
aan belangstelling ontbreken.
Het concert van dc II. O. Y. van
Zondagavond nas een mooi concert,
dat venwel door velen meer is ge-,
zien dun gehoord. Ontzettend was
de drukte op de Groote Markt en het
hinderlijke loopen tijdens het spelen
was oorzaak, dat juist de fijne mu
ziek verloren ging. Zelfs auto's dreun
den tusschen de menschcn door en wie
een eindje van de muziek afstond,
ving slechts zoo nu en dan een klank
op. Kwajongens knalden met hun
vuurwerk en accompagneerden aldus
de muziek op de meesl onaangename
wij2e. Ja, er waren menschen. meest
opgeschoten jongens, die zich niet
'uitzagen, hossend ti brullend tus
schen dc werkelijke muzieklief heb
bers door te gaan. Zooals we reeds
zeiden, de II- O. V. Lcclt als gewoon
lijk wéér voor goede muziek gezorgd.
Maar helaas zeer weinigen hebben er
var. kunnen genieten.
DE STAD YOKOHAMA DOOR BRAND VERWOEST. ONTZACLIJKE
SCHADE IN DE HOOFDSTAD TOKYO. DE HEVIGSTE AARDBEVING
DIE GOIT WERD GEREGISTREERD.'
EEN KIJKJE IN DE WESTERSCHE Y.'IJK VAN YOKOHAMA.
De eerste, dag van de nieuwe maand
heeft bewezen, dat do serie rampen,
die. de wereld in da laatste maanden
meer dan ooit schijnen le treffen, nog
niet ten einde is. Uit Japan kwam
Zaterdag het bericht van een hevige
aardbevino, die ernstige schade heeft
aangericht in de hoofdstad van hei
eilandenrijk. Tokyo, in de kleine stad
Yokosuku en die tenslotte in de groo
te Japansche haven Yokohama een
geweldigen brand lieeft veroorzaakt,
die ree-s tal van slachtoffers maakt.'
eu liet beslaan der stad in gevaar
brengt.
De aardbeving, die te 12 uur in
den middag begon, duurde zes minu
ten en wat dit beteekeut, kan ïeder-
die wel eens in onze koloniën een
aardbeving heeft meegemaakt besef
fen. Wanneer bet 6 seconden duurt,
is het al erg genoeg, maar een aard
schok, die zes minuten aanhoudt,
moet de verschrikkelijkste gevolgen
hebben. Tot overmaat van ramp werd
te lialf drie een hieuwen schok ge-
-oeld. Daar de verbindingen verbro
ken zijn, is de omvang van de ramp
slechts langzamerhand bekend- gewor
den, maar reeds spoedig Werd verno
men, dat Yokohama, bijna geheel in
brand stond en de bewoners naar de
schepen vluchtten. Er is wel geen
stedenbouw denkbaar, die- zoo spoe
dig tot brand moet leiden, als die in
Japan. "Want hoewel een belangrijk:!
haven als Yokohama, met zijn 453.'00l)
inwoners, tal van aan Westersche en
Jaoaiische firma's toebehooremle stee
ncn handelshuizen telt, beslaat toch
verreweg grootste deel der stad
uit de bekende bamboe- en -papieren
hbisjes, waarin de conservatieve Ja
panner leeft. Een Japanner is er aan
gewend, dat zijn huisje zoo nu en dan
eens afbrandt. I-Iet kan nu eenmaal
niet anders en hefc kost betrekkelijk
weinig, om liet weer op te bouwen,
vooral omdat, hij met zijn eisen han
den het grootste werk verricht. Wan
néér echter 'n heele stadswijk in brand
geraakt, word het wat anders en w'i
kunnen ons moeilijk voorstellen, hoe
hefc rtcg mogelijk kan zijn. ook ma:»r
een enkel van deze rieten-panieren
huisjes van de vlammen te redden.
Japan is een van de meest vulksan-
ijke landen der wereld e»v hoewel
ernstige uitbarstingen tot cb greet?
zeldzaamheden bëliooren, k-nncu ge
ringe aardbivirgen veelvuldig voor. I
Yokohama ligt Op Ongeveer een uur
sporen van de hoofdstad Tokyo, do
giootsio stad van Japan met tiaar
nuilioen inwoners. Up het bijgaand
kaartje wordt do ligging dezer beide
sledeu duidelijk. Wanneer to Yoko
hama liet tuur niet tijdig gestuit kan
worden, zullen ook belangrijke eigen
dommen van Westeischfc firma s,
waarvan cr in de/e stad zeer vele ver
tegenwoordigd zijn. bedreigd worden.
Yokohama is do belangrijkste haven
van Japan eu haar uitvoer van zijde,
rijst, tace, koper enz. maken her vroe
gere visschersdorp tot c-eu bergplaats
van vel© kostbare handelswaren. Als
dit alles verloren gaar, zal zelfs de
Japanner, gewend als hij. moge zijn
aan het eeuwige reparcejen en zelfs
.opnieuw opbouwen van zijn broos ver
blijf. zijn fatalistisch© kalrnle moeien
verliezen.
Do ^richten over doze ramp wor
den tte.ds onrustbarender. Niet al
leen Yokohama, doch ook Tokyo is op
tal van plaatsen in brand geraakt.
Wel i-4 men er tenslotte in geslaasrd
den brand in deze reuzenstad te be
dwingen, >mnar niet voordat het vuur
talrijke paniek-slachtoffers had ge
mankt en onmetelijko matoripele scha
de had veroorzaakt. Alle gromst© ce-
bouwon z in afgebrand, zooals een
«root warenhuis, een soeietoii van
Kuropecsche bewoners, het arsenaal
het k-Msterüik theater, terwijl oik
brand is nit «ebroken in het keizerlijk
ooicis. P-» Asaknsa toren. dit ver
maarde J-M-nosche bauwwerk i= in"-*-
stort e» heeft 700 menschcn b?dol-
Yokol
nrschiinliik cchei-1
