HAARLEM'S DAGBLAD
BEURSOVERZICHT
Bisisslasil
Ouze laeliliOGk
ZATERDAG 15 SEPTEMBER 1923 - TWEEDE BLAD
BETERE MARKTSTEMMING OP DE VERWACHTING VAN DE RECE-
LING VAN HET ROER-CONFLICT.
RIJZING IN SUIKERWAARDEN.
7—14 September 1923.
Iu de afgeloopen week kon op de
fondsenmarlct,de in de vorige week
ingezette koersverbetering, verderen
voortgang maken, waartoe de alge
meen hcerschende. Verwachtan? dat
spoedig een overeenstemming tus
sehen Frankrijk en Duitsohtand be
reikt zal worden, krackti.g kon bijdra-
gen. Weliswaar was deze overtuiging -
reeds eercler op do beurs merkbaar
door een flinke koers verbetering van
diverse fondsen, doch deze week werd
ook door het publiek, dat uit de bla
den de betere politieke berichten ver
nam. aan den handel deelgenomen,
zoodat vooral in de- eerste dagen dei-
week niet onaanzienlijke koersverbe-
'teringen tot stand konden komen.
Tn de. redevoering welke StTesemaifti
ter inleiding der onderhandelingen
heeft gehouden, geeft hij den. weg aan
waarlangs hii gedacht heeft tot oplos
sing der bestaande moeilijkheden te
•kunnen komen. Het ligt nl. in de be
doeling het particulier vermogen als
garantie te gebruiken voor de beta
ling der schulden. Evengoed als het
vermogen van het Duitsehe Rijk als
garantie dient, meent Stresemanu,
dat het, particulier vermogen als ga
rantie dienst kan doen, door hl. op de
bezittingen van particuliere bedrijven
als pandrecht hypotheek ten gunste
van liet Duitsehe Rijk te vestigen, op
welke hypotheek door uitgifte van
ohligatiën do noodige gelden kun
nen worden opgenomen. Daardoor
v'.'ordt de mogelijkheid geopend, dat.
ook Frankrijk terstond in het bezit
komt van groote betalingen.
Daarmede zou aan de gestelde
eischen voor de ontruiming van het
Roergebied zijn voldaan, doch eerst
zal moeten blijken op welke wijze de
Duitsehe re gee ring zich voorstelt ge
noemde bedragen'op te nemeu. In het
binnenland zal bezwaarlijk gaan en
ook in heb 'buitenland zal niet veel
lust bestaan, om aan leeningen, dre
het particulier bezit in Duitschland tot
onderpand hebben, deel te netnen. Mo
gelijk dat een regeling getroffen zou
kunnen worden waarbij Frankrijk
met betaling in den vorm van dege
lijk© schuldbrieven genoegen neemt,
want betaling iu contanten, zal bij de
desorganisatie van het Duitsehe geld
wezen, wel moeilijk verlangd kunnen
worden. Hoe het zij, in ieder geval
blijkt dat" de Duitsehe regeering bereid
is, voor zoover dit in haar vermogen
ligt, aan de Fransche eischen 'tege
moet te komen, zoodat'bij wederzijd-
sclien goeden wil, wel éèn uitweg ge
vonden zal kunnen worden, al zal het
nog wel eenigen tijd duren alvorens
deze aangelegenheid definitief gere
geld is. Daarnaast zouden de verdra
gen die tussehen Duitsehe en Franscbe
industrieel en reeds bestaan voor de
leveranties voor het wederopbouw-ge-
bied worden uitgebreid in dien zin,
dat in de eerste plaats rekening zou
worden gehouden met de belangen van
de Fransche en Duilsche industrie,
zooals die zïoh voordoen in de behoefte
van Frankrijk aan Duitsehe kolen en
kali-leveringen a-oor de I.otliaringsche
ijzerindustrie.
Op groiv:- van deze leverings-
overcenkomsten zou aan de Fransche
regeering een bijzonder controlerecht-
worden gegeven.
Waren deze berichten van gunstigen
invloed op'de algemeene'marktstem-
ming, tegen het einde der week ging
weder een goo.d deel der behaalde
koers verbeteringen verloren, op de i
vrees dat door de aanmatigende hou-
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE
De krans wandelde dus Leiden in.
Van Stuiteren als directeur van den
tocht voorop, vervolgens de vier an
dere manueu, dan de vijf dames. Tan
te- Koosje had den kleinen Hongaar
aan de hand, die nieuwsgierig rond
keek en telkens iets zei, waarvan nie
mand iets verstond.
Ons eerste werk moest zijn No. 220
op de Beestenmarkt op te zoeken.
Misschien konden wij daar den jon
gen al wel dadelijk achterlaten.
Plotseling nam Van Stuiteren de
Ibeeiaen. Hij wenkte, dat wij maar
langzaam achteraan moesten komen.
„Waar gaat onze Lissoue naar
toe?"-vroeg Wouter. Maar mevrouw
Van Stuiteren keek donker. Blijk
baar beviel haar het grapje niet.
Langzaam stapten wij voort, slente
rend als menschen die meer tijd heb
ben dan zij kunnen gebruiken.
Tien minuten later hadden wij Van
Stuiteren ingehaald. Hij maakte den
indruk alsof hij versteend was. Zijn
vrouw schudde hem eens met een ge
lukkig gevolg, llij draaide zijn hoofd
c:ra, dab dus blijkbaar nog bewegen
kon, toen opende hij ook zijn mond,
die „in 't voorb ij gaan gezegd nogal
groot is en liet uit die opening de ver
schrikkelijke woordon vloeien.
„Erris geen nummer tweehonderd
.twintig op cle Beestenmarkt!"
Deze tijding had. zeor yerschillende
uitingen ten gevolge. 'Drie-van de da
mes zeiden: „zoo'n leugenaarster". De
vierde was sprakeloos. Dat. was mijn
vroa-w, namelijk voor dezen keer. Tan
te Koos zei: „arm kind".
Hupstra en I-Iopma. zeiden gelijktij
dig en wijsgeerig: „zoo, zoo!" Ik
zweeg, omdat mijn vrouw blijkbaar
haar 'oordeel nog' niet gevormd had,
Van Stuiteren zei „hm, hm" en Wou
ter hield de navolgende rede:
„Dit is oen avontuurlijke reis. Wij
krijgen wat wij wensehen. Eerst, een
ITongaarsche vrouw, die op het laat
ste moment in onze coupé a-liegt, dan
de opgemelde Hongaavsch© vrouw, die,
op het laatste oogenblik uit onze cou
pé en een man om den hals vliegt. Ten i
slotte worden wij verheugd met een
adres, dat niet klopt en met een Hon-
guarsehen jongen als pupil. Of is er
iemand", die dit kind wil aannemeu?"
„Als 't noodt? is, ik", zei tante
Koos en keek haar man uitdagend
Juist op dit gewichtig oogenblik d :ed
een Lcidsche verkeersagent een stap
ding van Mussolini nieuwe moeilijkhe
den in de Balkan zullen ontstaan. De
regoei-ing van Italië schijnt van plan
t6 zijn. niet schending van het ver
drag van l'lappalio, territoriale
eischen te stellen aan Joegoslavië, die
neerkomen op een vernietiging van
den vrijstaat Fi-u-nie, en de annexatie
erva.u hii 'Italië. Déze nieuwe bewe
ging tot bereiking van een groolor Ita
lië, heeft eenige ongerustheid gewekt,
wegens de nieuwe troebelen die hier
uit in dén Balkan kunnen ontslaan,
waardoor de zoo noodige vrede in
Europa weder voor ombepaalden tijd
zou Avorden verschoven.
De Voornaamste koersverbeteringen
vielen deze week aan de. Suikerfond
sen ten deel- Op een nieuwe belang
rijke verhooging van den suikerprijs
te New-York, kwam ook voor de In
dische suiker weder vraag, waardóór
de Visp, na geruimen tijd niet tot de
gestelde liiniten in de gelegenheid tot
afdoening te zijn geweest, een paar
flinke partijen kon plaatsen tegen
16 '25 per picol voor superieur. Bij
do hoogerc opbrengst van 290.00Ö
picnJs boven de tnxaue kon op de
daardoor ontstane vraag een flinke
lcoei'sverbetering voo- de aandeelen
intreden, op de overweging (Jat cle
bedrijfsresultaten over bet loópf.iide
jaar bevredigend zu:!en zijn. Aand.
Voistenlanden verbeterden' van 166
tot 164 1/2, Hand. Verg. A'dani -'ah
49,2 1/2 tot 439 1/2, Java Cultuur van'
324 3/4 tót 344 '.,'2. PoerworeJje van
81 1/8 tot 92 1/2 Ook Cultuurb:ink--n
kon oen A'an de betere stemming profi
teered Aand. Ko.oniale Bank kwamen
van 145 1/8 tot 153 5/8 op, Ind. Han
delsbank van 115 1/2 tot 118.
Voor Petroleumwaarden was de be
langstelling slechts matig. De groote
voorraden ruwe olie in Amerika hou
den de vrees levendig dat spoedig
opnieuw tot prijsverlaging zal wórden
overgegaan.
Niettegenstaande dp ze groote voor
raden is Amerika or steeds op uit
nieuwe terreinen te vinden en 't heeft
zich thans tob- Rusland gewend om
olie-concessies te bemachtigen. Ee
nige Amerikaansche Senaatsleden
en industrieelen hebben voor dit
doel een bezoek aan Rusland ge-
Bracht en bij die gelegenheid te ken
nen gegeven dat wanneer Amerika
en Kaukasië olie-concessies kan ver
krijgen, de Ver. Staten bereid zullen
zijn in ruil hiervoor een handelsver
drag af t6 sluiten met Rusland. De
strijd om nieuwe olieterreinen is den
laatsten tijd bijzonder hevig en de
begeerte naar nieuwe reserve-terrei
nen doet blijkbaar de Unie gemakke
lijk over andere >::ucipieele bezwa
ren heenstappen. Daartegenover heb
ben de vroegc-re vi a ir o 1 e ump r o du een-
ten, blijkbaar bevreesd voor een ver
lies van deze terreinen, besloten zich,
door tasschenkornzt van den heer.De-
terding, metdé Sovjet-regcêring jn
verbinding te stellen, ten einde de
voorwaarden en waarborgen vast te
stellen, volgens welke de arbeid op
de petroleumterreinen in Rusland zou
kunnen worden hervat. Aand. Konink
lijke liepen aanvankelijk op van
344 1/2 tot 360, doch reageerden daar
na weder tot 348 3/4. Geconsolideer
de noteerden 130 5/8136 1/4.
Op Rubberwaarden was de geringe
vermeerdering van den voorraad te
Londen, welke moet. worden toege
schreven aan de plaats gehad hebben
de staking in de haven, blijkbaar van
ongunstigen invloed, terwijl geen acht
l geslagen Averd op de veranderde vas-
te stemming voor het product. Even-
met zijn linkerbeen, en beval met ten
Napoleontisch ee'baar„Doorloopen".
Het is niet heel druk in Leiden 's mor
gens tussehen ,clf en twaalf. Studen
ten die werken, zitten dan op college
en studenten die fuiven liggen nog in
hun bed van de fuif van den votigea
avond. De eenige die onzen kant uit
kwam was een slagersjongen op een
fiets. Maar een verkeersagent moet het
verkeer regelen, ook Avanneer het zich
zelf regelt. Het gezag had gesproken.
Wij liepen dus door. En daar een
goedje Nederlander niet beraadslagen
kan zonder dat hij daar iets bij drinkt,
zaten wij weldra iu hét restaurant „de
Vergulde Turk" op de Breesiraat bij
een kop kcifxie.
Een beroemd Nederlandsche ge
leerde, wiens naam ik -yergeten ben,
heeft deze eigenschap a'an ons volk
aldus verklaard „ouze hersens zijn
wat traag ©n moeten af ©n toe- in.be
weging gezet worden, zooals je een
drankje sohudt vóór het gebruik. De
beweging a-an de elikspier brengt 'het
verlangde effect te weeg."
Diepzinnige beschouwingen werden
dus ten beste gegeven OA'fir de onbe
kend© beweegredenen van de Hon-
gaarsche atouw, overeenkomstig het
beginsel der «gijsbegeerte, dat gelijk en
gelijk elkaar afstooten, dachten de
vrouwen slechter over haar Hongaar-
sche zuster, dan de mannen.
„Het zal zich', zeiden Avij, „alle
maal nog Avel oplossen". Alleen Wou
ter bracht op ironische manier hulde
a.an de kleine komedie, die zii in el
kaar gezet had, beweerde hii, om
haar kind kwijt te raken a.an barm
hartige menschen (de heele..krii;g veel
de zich wonderlijk gestreeld) en zag
zelfs de kans schoon om, Hugo de
Groot er bij te' haten „een vrouw is
duizend mannen te erg. O, eeuwge
eer van Reigersberg."
„Wat moet nu het eerste gedaan
worden?" informeerde Hupstra.
„Eten" zei Van Stuiteren besbst-
Obcv, de kaart."
„Maar wij hébben nog geen hon
ger" klaagden de dames.
„Geen honger? Wauneer hebben
wii. weldoorvoede menschen, ooit hon
ger? Je eet els het tijd- is."
Ik rno.et zeggen, dat- Van Ktuitsren
onbetaalbaar was. Ilij wiet iedereen da
bekentenis A-an zijn lievelingskostje t©
ontlokken, zette den kellner in draf,
presenteerde eau de co'ognc, die hii
weer in de buurt was gaan koopen en
verdween ongemerkt, toen het tijd.
werd om cle .l.longaai'seke van den
trein te helen, waarmee' Zij komen
moest. Daardoor ontging hij Se
schimpscheuten van onzen braven
min kon de te Londen heerscliende
meaning dat Amerika weder spoedig
als kooper in de markt zal komen,
meer animo voor deze aandeelen in
liet leven roepen, zoodat de aandee
len meerendeels een gering koersver
lies ondergingen. Aand. Amsterdam
Rubber noteeren 154 1/8 tegen
157 1/4, Lampong Sumatra 136 tegen
134 5/8, Oost Java-Rubber 223 tegen
-230, Scrbadjadi 297 tegen 300.
Scheepvaartaandeeleu waren de
laatste maanden, wegens de teleur
stellende resultaten en do weinig be
moedigende vooruitzichten steeds aan
aanbod onderhevig, om welke rede
nen ook de baisse deze af deeling bij
voorkeur als baar operatie-terrein uit- i
koos. Door de betere marktstemming,
veroorzaakt door de gunstiger poli
tieke berichten, achtte de baisse het
raadzaam tob dekking over to gaan,
doch vond geen voldoende verkoopera
om cle vraag te bevredigen, waardoor
dan ook, zonder dat de vooruitzichten
vóór de scheepvaart noemenswaardig
zijn verbeterd, een niet onaanzienlijke
lcoersyerbetering kon ontstaan. Wel
iswaar zou bij een opheffing der
.Roerbezetting voor de scheepvaart
eenige verlichting intreden, doch de
groote hoeveelheid overtollige scheeps
ruimte houdt voorloopig een verbe
tering der scheepsvrachten tegen, ter-
hersteldoeleinden slechts voorbijgaand
eenige vraag naar scheepsruimte ten-
wijl de behoeften van Japan voor
volge zal hebben-
Aand. Höll. Am. Lijn verbeterden
van 76i tot- 83, Kon. Ned. St. Boot
van 49 totr 54J, Scheepvaart Unie van
'102 '1/8 tot '109. St. Nederland van 132
tot 134}, Kon. Höll. Lloy.cl van 6} lot
8 5/8.
Ook voor tab a ksa a;n deel enwaar
voor het herstel van do Duitsehe koop
kracht van zooveel belang is, was
eenige vraair t6 constateeren bij cle
berichten over de .toenadering tus
sehen Frankrijk eh Duitschland,
waardoor aand. Deli Mij. van 288 tot
290, Deli Batavia van 310} tot 318} en
Senerabah van 263 lot 264.} kondeti
verbeteren.
Thee-aandeelen lagen verwaarloosd
niettegenstaande de vooruitzichten*
voor liet artikel gunstig - blijven en
Rusland dat vóór den oorlog gjilk een
groot afnemer Avas, weder als koopjr
in de markt is verschenen, waardoor
de kans op verdere prijsverbetering
belangrijk is toegenomen. Aand. Ban
joewangi noteeren 'lOij tegen 1044,
Rpngga 154} tegen 155, Sedep 36S te
gen 371$'.
De Duilsche -concurrentie kan, nu
de prijzen in DuUschlancl boven her
wereiainarktniveau liggen, voor taze
Hollanclscho industrie wel nagenoeg
als uitgeschakeld wórden beschouwd,
ttrwijl ook iu de toekomst, met het
oog op de zware lasten welke cle in
dustrie daar te lande zal moeten op
brengen, geen vrees voor mededin
ging behoeft te bestaan. Het is bij de
betere marktstemming der laatste da
gen; daarom te meer opmerkelijk dat
voor de Roll, industrieel© aandeelen
hoegenaamd geen belangstelling be
stond. Aand. Furnoss-Stokyis, welke
Mij. zoo zeer in de Roerbezetting
beeft geleden, noteeren 20 1/8 tegen
201, aand. Jurgens reageerden van 58
tot 63, hoewel deze Mij. toch zeer groot
belang heeft bij een terugkeer tob nor
male toestanden in Duitschland. Phi-.,
,-lips lampen holeeren 250$ -tegert')iM.-§?,
Heemaf 36 'I/S tegen 33, Centrale Sui
ker 111 tegen 30S-}.
Am. industrieeie aandeelen waren
nageno.eg onveranderd. Tegenover [de
venvachtin? van een verbetering dor j
inclustrieele bedrijvigheid, staat ;de
vermindering der onuitgevoerde or
ders met 496000 tons op 31 Augs. bij
de Steel Corp. waardoor de noteering
der voornaamste fondsen slechts ge
ringe afwijkingen aanwijzen. Comm.
Steels noteeren 94 tegen 95}, Stude-
baker 107 ex. div., tegen 112$, Am.
Smelting 60 tegen 61}.
Dat ook Amerika groot belang heeft
bij een herstel der normale toestan
den blijkt uit de volgende cijfers.
Over do zeven maanden eindigende
neef Wouter: „je kunt het gerust wel
laten, ze komt tooh met", en zoo
voorts.
Ma-ar- dezen keer had de critische
Wouter dan toch gelijk gehad, want
toen wij aan het einde van onzen
lunch waren gekopien, sprong juist
van Stuiteren van de electrische tram
en negen stemmen zeiden eenparig
„Hij is alleen!"
En zoo kwam clan Van' Stuiteren
„de "Vergulde Turk" binnengestapt,
maar volstrekt niet met een benauwd
gezicht. „Ik had dadelijk, toen we
hier kwamen liet station Lisse moeten
opbellen", zei hij. „Enfin, dat kan nog
gebeuren." Eu nadat hij aan de dames
een heel nieuw soort koekje had aan
geboden, dat hij pas in één winkel had
opg©3ohomuield en dat de dames „een
droom van crème" noemden, ging hij
naar dé telephoon, Een kwartier daar
na bad liij al antwoord, ja, cle sta
tions-ambtenaar die liein te woord
■stond, herinnerde zich het geval heel
g-oecl. De clamo Avas een lieer om' den
Hals gevallen, dic-n zij zooals bleek,
voor een ander had aangezien. Daar-
on was zii, toen de trein wegreed,
van schrik flauwgevallen ©n met baar
hoofd op den."rand van het perron te
recht gekomen, zoodat zij nogal
bloedde. Daarna was zij met den
heer die een Haarlemsclie dokter bleek
te wezen, iu zijn auto naar Haarlem
gereden, waar z.ti in het gasthuis zou
worden verpleegd.
Dus een telegram naar het. lïaar-
lemsche gasthuis. Van Stuiteren'.had.
het al verzonden. De dames begrepen
er nu niets meer van en waren op
het punt, om booze woorden te zeggen'
over een mosder, die zóó haar zoon
in clen steek liet.
„Ssstzei tante Koosje'en wees
op de tafel. Daar lag de kleine Hon
gaar, van vermoeienis, in slaap geval
len, zijn hoofd op den arm. Zijn lang
clpnker krullend haar viel langs zijn
bleek gezichtje, vermagerd van ont
bering. Ilij sliep rustig, zooals alleen
een kind slapen kan, vol vertrouwen
in de menschen.
„Ssstzei tante Koos weer. Er
stonden tranen in baar oogeu, maar
in baar oogen niet alleen. En toen
hij wat gemakkelijker was neergelegd
op twee sloelen, beladen niet kussens
en wij wat verder wég waren gaan
z'tfceu om li?m«jiieb wakker te maken,
was er oo'; iels ongewoons in d3 stem,
wafn-msc Wouter vroeg:
.„En wat gaan wij nu cte rest van
den middag in Leiden doen'.'
„Wat zou jc denken?'' zei van Stui-
in Juli. bedroeg d© waarde van den
export 2.256.000.000 doll., de invoer be
droeg 2.372.0UO.OOO doll, een nadeelig
saldo dus van 116.000.000 doll., waar
tegenover. in dezelfde periode in 1922
een nadeeiig saldo stond van 4-51.000000
dollar.
Am. Spoorwegen waren vast ge
stemd op do voortdurend toenemende
ontvangstcijfers, hoewel de variaties
aan ouzo beurs, door het geringe be
lang hier te lande bij- cleze waarden,
zeer onbeduidend 'zijn.
Nederlandsche Staatsfondsen ble-
ven goed op prijs, niettegenstaande
de groote bedragen welke nog steeds
uit vrees voor een mogelijke waarde
vermindering van den gulden, in dol
lar-waarden worden omgezet. Geld
op prolongatie! noteert 3
Rubriek van den Arbeid
Van hier en daar.
DE INTREKKINC VAN ART. 40 VAN
HET BEZOLDIGINGSBESLUIT.
Ter Vergadering der afdeeüng Am
sterdam van de Vereeniging van Ve
rificateurs in Nederland is gesproken
over de geruchten omtrent intrekking
van art. 40 van het Bezoldigingsbe
sluit voor Rijksambtenaren (B. B. It.)
en de salaris vermindering.
Er werd een motie aangenomeu.
waarin gezegd wordt, dab de levens
positie der Verificateurs zoodanig
wórdt bedreigd, dat velen hunner in
hunne inkomsten belangrijk te laag
komen te staan, waardoor zij, bij zeer
hooge woninghuren, bolnstiugen etc.
niet in bet noodige kunnen voorzien;
voorts, dat bet wegnemen der rechts
positie van de ambtenaren enervee-
reiid en verlammend werkt, tot scha--
de van Rijk en ambtenaren.
Aan liet hoofdbestuur is verzocht,
in samenwerking met andere ambte-
naren-organiaties, al het mogelijke en
geoorloofde te doen om de dreigende
slagen af te wenden.
De ledenA'ergadering van do afdee
üng Amsterdam van den Ned. R.-K.
Bond van P. T. en T. personeel „St.
Petrus", nam een motie aan.
De vergadering van oordeel, dat af
gezien van den nog steeds hoogen le
vensstandaard, welke geenszins eeni
ge vermindering van inkomsten recht
vaardigt, alsmede van de nog steads
niet opgeheven,'door (len Minister en
dèii Directeur-Generaal der Posterijen
en Telegrafie erkende declasseering,
eene doorvoering van het voornemen
der Regeering zou gelijk'staan met
het breken van een eenmaal gegeven
woord; protesteert bij voorbaat tegen
genoemd 'voornemen; gaat a-olkomen
aceoord met het door de Centrale
Commissie voor Georganiseerd Over
leg uitgebracht advies; dringt er bij
de Regeering ten sterkste op aan, dat
advies onveranderd op te volgen.
HANDELS- EN KANTOOR
BEDIENDEN.
De afdeeling Rotterdam van den
Algemeenen Nederlandschen Rond van
Hanclels -en Kantoorbedienden nam
de volgende motie aan:
De vergadering, enz.
gehoord de be^reking omtrent de
nalatigheid der regeering tob toepas
sing der arb<»icl,s\yet ;voor. alle .groepen
dor werknemers', welke in de avet zijn
opgenomen,, met name p.a. de han
dels- en kantoorbedienden;
kennis genomen hebbende van de
door deze zelfde regsering gevolgde
politiek ten opzichte van de verstrek
king van ovcrwerkvergunningen. als
met name o.a. voor de firma Wilton.
protesteert met klem tegen deze
voortdurende verwaarloozing van de
belangen der betrokken groepen,
en besluit dit protest ter kennis te
brengen van de regeering en de pers.
CEEN EXTRA UITKEERINC AAN
WERKLOOZEN.
Bij een dezer dagen verschenen kon.
besluit is vernietigd het besluit van
den Raad' der gemeente 's-Gravenha-1
teren, voor zijn doen heel onderwor
pen.
„Een flinke wandeling maken bij
voorbeeld
De dames, protesteerden. Ze waren
al van vanmorgen vroeg op de been
geweest.
,En ik dacht, dat jelui zoo goed.
wandelen konden", plaagde Hopma.
„Dat kunnen we ook, „beet zijn
vrouw vaïi zich af, „maar niet na een
vermoeiende reis".
„Een geduchte reis, van Haarlem
naai Leiden", zei Hupstra, ernstig
met het hoofd knikkende. „Alle 'vrou
wen kunnen flink wandelen, maar
niet vandaag, wel morgen".
"Van Stuiteren,, die bemerkte dat -
het mis ging worden, kwam tussehen-' i
beide en vroeg wat het gezelschap
dacht van de Leidsche musea. „De j
beroemdste van de wereld", zei hij,
„zooals ook alle andere musea".
Dit denkbeeld werd eenparig afge-
wèzen. Musea? Dingen om hoofdpijn
van te krijgen en er niets van te out-
bonden.
„Of naar Katwijk of Noórdwijk met
de tram?"
„Mee de tram!" zei de echo eenpa-
rig. De krans was blijkoaar teleurge-
SLeid. Moest de tocht nu op eeu tram-
ritje uitloopenV
„Zou dan misschien een auto-toer
het gezelschap kunnen beuagen? Als
ik me niet ve-gis, dau komen er juist
twee aangereden, die precies hier
voor de cietir stilhouden boe kan
het zoo toevallig treffen!"
Daar ging een.algemeen gejuich op.
Had die drommelseho van Stuiteren
kans gezien, om zoo' even ongemerkt 1
per tenfoon een paar auto's te bestel-
len.
„Komen we lher terug?vroeg fan- 1
te Koes, inet een blik op den kleinen 1
jongen, die nog altijd -sliep.
„Het is de eer van do krans te na,
om tweemaal op jjezelfde plaats te
komen", zei van Stuiteren deftig.
„Het gezelschap neemt bij deze voor- 1
goed afscheid van „de Vergulde Turk" 1
Zoo moest tante Koos ihaar pleeg
kind wel wakker maken. Het was niet
gemakkelijk, maar eindelijk deed hij
dan toch de oogen open en oj> eens,
toen hij het vriendelijk gezicht van
Koos over zich heen gebukt zug, sloeg
bij*zi.jn armen om haar hals en gaf
haar een stevigou zoen. Toen had hij i
voor goed haar hart gewonnen.
Terwijl we in den frisschen wind
voortreden, bracht ecu van ons (ik i
weet niet meer wie) ter sprake, hoe c
g'e, d a, 26 Maart 1923, strekkende tob
het toekennen van een extrit uitkee-
ring/ gelijkstaande aan heb bedrag
hunner wekelijksche uitkeoririg, aan
een bepaalde groep werkloozo arbei
ders, die gedurende minstens drie
maanden steun ontvangen van den ge
meentelijken dienst voor maatschap
pelijk hulpbetoon.
De Nederlandsche Heide
maatschappij
Ontbinding van den Oranjebond
van Orde
Te Zwolle vergaderde de Nccl, Heide
maatschappij onder leiding van dea
heer A. W. J. J.- baron van Nagell.
In de openingsrede herdacht de voor
zitter de groote verdiensten voor de
Ned. Heidemaatschappij van zijn voor-
ganger, Jhr. mr. Ruys dc Beerenbrouck.
Verder herdacht hij met groote waardce-
ring den oud-conunissaris der maat
schappij, wijlen den heer J. T. Crerner.
Besloten werd den heer Ruys de Beeren
brouck lot lid van verdienste van da
Maatschappij te benoemen.
Daarna deelde hei bestuur een en
ander mede aangaande onderhandelin
gen met den Oranjebond van Orde,
waaraan het volgende is ontleend De
Raad van Bestuur van den Oranjebond
van Orde, gevestigd te Utrecht, zal aan
de algemeene vergadering van de leden
van dien (bond voorstellen tot. ontbinding
en liquidatie te besluiten en goedkeu
ring ie hechten aan een voorloopig ge
troffen overeenkomst met den raad .van
commissarissen der Nederlandsche Heide
Maatschappij. Deze overeenkomst strekt
hiertoe, dat de Oranjebond van Orde
zooals hij, zuiver materieel genomen,
reilt en zeilt zioh aan dc met hem
verwante Nederlandsche Heidemaat
schappij ten geschenke aanbiedt op de
navolgende voorwaarden
1. dat alle verplichtingen van den
bond 3o.or de verkrijgsters worden over
genomen en dat alle kosten cn rechten,
op de overeenkomst vallend, door haar
(uit 's honds middelen) worden gekwe
ten
2. dat dc verkrijgster zich verbindc het
„Van der Huchtbosch" onder Uohelen
(kadastrale gemeente Beekbergen) onder
dezo benaming in stand en in eere te
houden en het „Nationale Park 1813" op
den Leinclerberg (kadastrale gemeente
Ambt-Ommen) naar dc oorspronkelijke
bedoeling af te werken en eveneens on
der deze benaming in sland en in eere
te houden, een en ander op den grond
slag van reeds gepleegd of nog nader te
jjlegen overleg len aanzien vanzioh
daarbij a-oordoende detailvragen
3. dat het „Prijsvragen instituut" van
den Oranjebond van Orde onder deze
beDaruing in overeenstemming met de
deswege overeengekomen regeling door
de verkrijgster Avorde bestendigd.
4. dat de verkrijgster zich belast met
de bewaring van het bondsarekief, voor-
zooveel dit in onderling overleg tus-
ifchen partijen geacht zal worden voor
duurzame bewaring'in aanmerking te
komen.
De raad van commissarissen heeft ge-
"me'éhd;iri" bëë'in'sel de' schenking ie
mo.etcn aanvaarden onder de gestelde
voorwaarden, een en ander echter voór-
zoover de Maatschappij, ter beoordeeling
van haar raad van commissarissen, rede
lijkerwijze en te goeder trouw mogelijk
zal zijn daaraan te voldoen.
De algemeene vergadering hechtte
haar sanctie aan hetgeen de raad van
commissarissen in beginsel heeft bc-
sloien.
De voorzitter van den Oranjebond van
Orde, Jhr. j. Hora Siccama van de Hark
stede, zeide dat het hem zeer aangenaam
is dat de bond overgaat in een zoo krach
tige vereeniging aan de ITeide-Maat-
sohappij. Hij betreurde dat te loor gaat
eenvereeniging Avaaraan hij 30 jaar
I heeft gewerkt en waarmede thans vele
wij deii jongen zoudeu noerncn. We
konden toch niet blijven spreken van
,,ue jongen" en „heb TlongutiU'tje".
Hij moest evengoed als ieder mensch
een naam hebben om daarbij aange
duid te worden.
„Karl", opperde mevrouw Hopma.
Maar dat vond het gezelschap geen
goeien naam. Zoo heette de onbedui
dende keizer van Oostenrijk ook".
„Koloman, is een echte Ilongaar-
sche naam", zei mevrouw llupsira.
„De kolenman zei Wouter grap
pig. .,'t Doet denken aan een zwarten
man, met een zak op den rug".
Moest het dan juist een buitcnland-
sche naam Avezen? werd er van alle
kanten gevraagd. Eu zoo noemde de
krans liet Hongaarsche knaapje met
algemeen goedvinden Kees. Het was
gemakkelijk, hij zou er geen" hinder
van hebben en naderhand kon zijn
moeder hem zonder bezwaar zijn wa
ren naam weer teruggeven.
Als getrouAV verslaggever van onze
reizen en lotgevalllen kan ik toch niet
verplicht geacht worden, 0111 alle
slootjes te beschrijven, die Avij voor
bij kwamen. Maar Avel zie ik mij ge
noodzaakt melding te maken van een
voorval, dat deze Aveek iu alle groote
dagbladen is vermeld en waaraan de
Leidsclié Nieuwsbode Avegens de heer
scliende schaarste aan nieuws niet
minder dan twee kolommen heeft ge-
Avijd. Toch zie ik er tegen op, omdat
ik vrees, dat de leger mij niet geloo-
veu zal. Iiilusschen, dc reputatie, die
deze rubriek geniet als hoogst be
trouwbaar en eVnsfcig, geeft mij 'den
moed om voort te gaan.
Op het oogenblik toen wij om een
kleinen Avatermoleu waren heen gere
den, kwAm uit een groep boomeu vóór'
een boerenerf een leeuw te Voorschijn.
De chauffeur van den eersten auto
gaf oen signaal met den claxon.
De leeuw brulde.
De chauffeur zette van schrik de
rem aan. "Wij stonden neus aan neus
met den leeuw.
Wat denkt en gevoelt iemand, Avan
neer hij op eens op een vreedzamen
Nederlandschen landweg een leeuw
ontmoet?
Ik Aveet niet wat anderen dan den
ken en voelen, maar mijn gewaarwor
dingen kan ik wel schetsen. Ik zag
in mijn geest heel duidelijk do be
graafplaats te Haarlem, op een rij
naast elkaar stonden tien doodkisten
van ons tienen en daarnaast een klei
ne, die van Kees. Daaromheen stoncl
een groote menigte. Vooraan in den
BEZUINIGING.
Mevrouw: Als jij een auto
koopt kan ilc een. groot bedrag aan
kleeren besparen.
M e 11 e e r: Hoe dat zoo
Mevrouw; Wel, als we, zooals
gewoonlijk, .van den zomer naar één
hotel gaan heb ik zeven japonnen
noodig maar als jij een auto koopt,
kunnen wij naar zeven verschillende
plaatsen en dus ook naar zeven ver
schillende hotels gaan en dan kan ik
het met één japon doen!
illusies worden begraven. Spreker hoop
te, dat de stoffelijke belaDgen ten goe
de komen aan een vereeniging die in
dezelfde richting werkt der Ned. Heide-
Maatschappij.
De Oranjebond van Orde zal dus op
houden tc bestaan. Daarmede zal ver
dwijnen een organisatie die, opgericht
met altruïstische óógmerken in de ne
gentiger jaren, toen ook dc „Bond van
Orde door hervorming" te Groningen
werd gesticht, veel' heeft gedaan inzake
heideontginning.
Verscheidenen onder onze lozers zul
len zich herinneren, dat in 1S03 cn 1894
cle Bond met zijn stichtingen van beschei
den heigeluk op het Hof cn Hattcm-
sche Vclcl te Apeldoorn trachtte ten goe
de van hei volk werkzaam te zijn. Ook
werden te Barneveld boerderijen ge
sticht, die in erfpacht werden gegeven.
De Bond', die zich aanvankelijk ook
op meer sociaal gebied bewoog, was ook
een der eersten, die met zijn reglement
van de Utrechtschc Arbeidskas, opge
maakt door mr. dr Veldman, de idéé
van verzekering- tegen werkloosheid aan
gaf.
In de latere jaren bepaalde de Bond
zich alleen tot heideontginning; in welk
werk de KAvartguldenvereeniging voor
Heideontginning haar ondersteunde. De
verspreiding van sociale lectuur onder
het volk, eerst in ..Sta Pal"; daarna in
„Sociale Stemmen" cn vervolgens in
„Maatschappelijk Welzijn" nam toen
een einde.
Van den arheid van den Oranjebond
van Orde is meermalen in ons blad mel
ding gemaakt. 1
Van hen, die in de eerste jaren van
den Bond aan het hoofd van dc organi
satie stonden, noemen wij Jhr. J. Hora
Siccama van dc Harkstede cn dehcercu
J. J. Dutman en J D. C. van Dokkunij
van welke laatste in het artikel over onze
Koningin in ons Jubileumnummer on
langs nog eenige versregelen werden
aangehaald 1
De tractementen tier
Tweede Kamerleden
Vrijwillige verlaging op iniiiatlef
van den voorzitter
Naar Dc" Maasbode verneemt bestaat
bij den voorzitter der Tweede Kamer
het voornemen, om als de regeering zal
komen met voorstellen tot verlaging der
ambtenaarssalarissen, aan dc Kamerle
den een voorstel te doen vrijwillig hun
salaris met een zeker percentage te ver-
ilagen. De bedoeling van dit voorstel is,
om een grondwetsherziening tc voorko-
men 1
MIJNONGELUKKEN. De mijn
arbeider K. werd in do on der gr on d-
sche.werken der staatsmijn „Emma"
te Hoc-nsbrqek, door het onverwacht
tot ontploffing komen van een met
dynamiet geladen boorgat, ernstig
aan het gelaat ge woud. Het gevolg is,
'dat hij het licht uit beide oogen zal
moeien missen.
De aanwinst aan expositie-ruimte
je-Nassaumijn II te Hecrlerhoide door
een neervallenden steen in den rug
getroffen. Met gebroken wervel moest
hij in zorg wekkend eu toestand naar
l het hospitaal worden vervoerd.'
kring stond de burgemeester vari
Haarlem. Ilij zei (wanL ik hoorde heb
hem duidelijk zeggeu): „Tien van ou
ze beste' burgeressen en burgers zijn
iu een leeuwenmuil wreedelijk omge
komen..." Plotseling hoorde ik
daartusscheu door l-Iopma, die naast
den chauffeur zot, duidelijk zeggen:
„vort, beest!" en meteen gaf hij den
leeuw een harden klap met de para-
pluie op zijn neus. De leeuw ging op
zij. Onmiddellijk zette onze chauffeur
den wagen aan, de tweede, die wel
had moeten stoppen, volgde en in een
paar minuten waren wij buiten ver-
volging.
Iedereen, clie den I.eidschen Nieuws
bode gelezen heeft, iveet nu, dat de
leeuw ontsnapt was uit een wagen van
een reizend circus. Nadat hij ons ont
moet had, werd hij door den temmer
niet zijn helper en den vvntermole-
naar samen Aveer gevangen. De krans
leeft dus nog. Maar nooit zal ilc mijn
akelig droombeeld' vergeten en nog
veel minder de stem van Hopma: „vort
beest!"' en den doffen slag van de pa-
rapluïe op den kop van den leeuw.
Hopma is een held. En terwijl Avij'
in de auto's voori rijden, wordt hij zóó
geprezen, 'dat alle vrouwen er ja-
loersch van worden, behalve mevrouw
Hopma en de mijne, die daarvoor geen
reden heeft, omdat ik toch, zou ik
denken, voor een Hopma niet behoef
onder te doen.
Wij drinken ergens op een boerde
rij A'errukkel'ijke melk. Aan Hopma
wordt de eeremelk aangeboden. V011
Stuiteren laat zich naar het naaste
telegraafkantoor brengen en komt te
rug met het antwoord van het gast
huis te Haarlem: „Hier niets van een
ITongaarsche vronw bekend".
Het geheim Avordt ingewikkeld.
Toch gebruiken wii, ik Aveet niet
waar, ergens een landelijk middag
maal. dat heerlijk smaakt. Het. wordt
avond. Niemand Aveet, waar wij zijn.
Wij vragen aan Van Stuiteren Avaar
we zullen overnachten. Ilij kijkt ge
heimzinnig en geef!, geen antwoord.
Plotseling noodigfc hij ons uit om uit
de auto te stappen. Do koffers wor
den afgeladen. De" auto's rijden weg.
Wij blijven 111 de duisternis achter.
De kleine Kees schreit van bangheid
ik hoor tante Koos hem sussen. Maar
zien kan ik hen niet.
FIDELIO.
