HAARLEM'S DAGBLAD
Rubriek voor onze Jeugd.
De verborgen
documenten
ZATERDAG 15 SEPTEMBER 1923 -
DERDE BLAD
Stadsnieuws
Het programma van tie
Volksuniversiteit
Men schrijft ons:
Wij hebben in deze kolommen de,
stelling verdedigd, dat het program
ma van oen volksuniversiteit aller
eerst het „elclc wat wils" in praktijk
moet brengen; laat ons eens kijken in
hoeverre het pas verschenen program
ma aan deze stelregel gehoorzaamt.
Allereerst moge ons echter een .opmer
king van het hart, een opmerking1,
die wij niet bedoelen als een aanmer
king op het beleid van het bestuur van
do Volksuniversiteit, doch als een ver
zuchting over de tijdsomstandighe
den, die ook al het Bestuur van de
IV.U. tot de driewerf verwenschte
bezuiniging gedwongen hebben; mo
gen slechts degenen, die nog eens wat
voor geestelijke doeleinden te missen
hebben, de „begunstigers" of te wel
„donateurs", waarmee de "V.U. nu
juist niet al te rijk gezegend is, er
een zacht gesteld, daarom niet minder
dringende aansporing in ontdekken.
Welnu do opmerking is: vyaar zijn de
cursussen in sterrenkunde, wijsbe
geerte, opvoedkunde gebleven, vakkon
die verleden jaar en voorverieden jaar
telkens op het programma prijkten
'Ons dunkt dat velen hier ter stede
want dit zijn leergangen, die juist zoo
hij uitstek geschikt zijn voor het
volksontwikkeliugswerkmet eemge
teleurstelling in hun toon die vraag
zullen hebben gedaan toen zij ditmaal
voor het eerst het programmaboekje
ter hand namen. Laten echter de
astronomische en paedagogische wijs-
lieid-begeerigen er het- bestuur van de
V.U. niet al te hard om vallen. Men
kan de cursussen ook niet al te veel
in hetzelfde cirkeltje laten rond
draaien, hoe jammer dit ook zij voor
degenen wier begeerte naar meer ont
wikkeling juist opgewekt werd door
leergangen van voortreffelijke docen
ten als Dr. Bierens de Haan en Dr.
v. d. Bergh. van Kysinga. Laten zij
bedenken hoe nuttig -bet is om ook
eens cuvsussen te gaan bijwonen over
verwante onderwerpen als de half-
wijsgeerige leergang, die aangekon
digd wordt voor na de Kerstvacantie
.van den' beer G. Ras over Goethe s
Faust of die van een ©enigszins an
ders georiénteerden docent als Ds.
Berkelbach v. d. Sprenkel over „Gods
dienst en Opvoeding".
Dezen laatsten cursus" kunnen we
gevoegelijk indee-len bij de rubriek
„leergangen voor allen" evenals die
van'Dr. 'colenbrander over „Sexueele
Hygiene" en die van Herman Poort
over „Moderne Nederlandsahe Letter
kunde". Wie over deze onderwerpen
Wat weten wil, kan er zeker van zijn
dat hij wat van zijn gading vernemen
zal, hij zij geleerd of eenvoudig, tot
welke maatschappelijke of leeftijds
groep hij behoore.
Wij behoeven evenmin iets to zeg
gen ter aanbeveling van de Letterkun-
de-cursus van Herman Poort. Deze
spreker behoort tot die categorie, die
evenals mevrouw Boldingh-Goerhans,
mej. Annie Salomons, enz. over dit
7,00 moeilijke onderwerp het oor van
van het publiek weten te trekken, het
geen blijkt uit de getallen 'toehoor
ders, die hij in andere steden heeft
weten te boeien: in Groningen 269, in
'den I-Iaag 386. Voor zoover wij echter
Weten h eeft men in Haarlem den heer
Poort nog niet eerder kunnen hooren,
zoodat wij wel. vermoeden, dat velen,
die indertijd met genoegen naar bo
vengenoemde spreeksters hebben zitten
luisteren, zich ditmaal eens zullen op
maken naar de gerenommeerde avon
den van den heer Poort, temeer om
dat het dezen keer wel weer gaan zal
over de geliefkoosde hoofdwerken,
maar nu weer eens op een heel origi-
neele, zeer bijzondere manier beke
ken; men zie het programma!
Ter linker en rechter zijn van de
ze luistercursussen voor allen
zouden wij den bioscoopcursus van
den heer D. van Staveren over een
aantal land en volkenkundige ouder-
wèrpen (Egypte, Noorwegen, De zee
en haar bewoners) en die van Prof.
W. v. d. Pluym over moderne Fran-
sohe schilderkunst willen plaatsen. De
heer van Staveren heeft zich hier ter
stede verleden jaar met een soortgel ij
'ken cursus velie vrienden geiriaiaktj.,
Want men kan over de waarde van
de film, en zeker over de waarde van
de film bij bet onderwijs, verschil
lend denken en het toch geheel met
dezen docent eens zijn, toen. hij ver
leden jaar in de St. Josefsgezellenver-
eeniging als het nut van zijn leer
gang noemde: „niet veel kennis aan
te brengen, maar belangstelling te
wekken en zoodoende te ontwikkelen".
Volkomen juist, en het jaarverslag
van de V.U. heeft deze opinie geves--
tigd, toen het dit voorjaar meedeelde,
dat van de 305 cursisten op de bios
coopavonden 197 personen nieuwelin
gen waren (en anders misschien ook
nooit gekomen waren, doch nu zeker
voor een belangrijk percentage terug
zulleu komen), en dat van die 303 op
do laatste lesavond nog 237 zaten te
luisteren. Geen wonder dan ook bij
een onderhoudend en opgewekt man
als D. van Staveren.
Is Prof. v. d. Pluym dan minder
onderhoudend en opgewekt, dat wij
dezen leergang zoo tegenover die van
den heer van Staveren stelden! Wie
de tintelende, af en toe speolscho elo
quentie van dezen kunsthistoricus
heeft mogen ge-niéten, .zal bij die
vraag een glimlach niet kunnen on
derdrukken. Maar wij bedoelen geen
enkelen docent der V.U. te kort te
doen, wanneer wij de lessen van
Prof. v. d. Pluym nu eens iets voor
fijnproevers noemen. Echter ook al
weer niet in dien zin, dat wij daar
mee zouden willen zeggen, dat deze
cursus niets b.v. voor arbeiders zou
wezen. Wij weten dat er het vorige
jaar met genoegen uit deze categorie
do voordrachten van Prof. v. d.
Pluym hebben gevolgd, en Wij kunnen
ons voorsbellen da.t ook een minder oilt
wikkelde gaarne iets hooren wil over
b.v. „kubisme" en „futurisme".
Maar wij kennen een kunstzinnig
en fijhbeschaafd man die nu al jaren
lang n' en d'éplaise zijn zeer drukke
bezigheden en zijn reeds zeer grooto
I kennis oo dit gebied, tocli nog steeds
de avonden in de Meisjesburgerschool
en onder het geboot van dézen ook
wijsgierig zeer, goed onderlegden spre
ker beschouwt als een van zijn lief
ste uurtjes van den geheelen winter.
Wij bedoelen met de tegen over el-
kaarstelling van deze beide laatste
cursussen der Volksuniversiteit niet
anders dan dit: hoe onbillijk en tegen
strijdig de nog altijd zoo apodictisch
uitgesproken en slechts op napraten
berustend dooddoeners© over de V.U.
zijn: aan den eenen kant „de Volks
universiteit is alleen voor het volk" en
aan den anderen kant „juist het volk
komt niet op de Volksuniversiteit".
VOORDRACHTEN OVER CHINA
EN JAPAN. In de nieuw ingerichte
hoorzaal van de' School voor Bouw
kunde enz. (Kunstnijverheidschool),
Dreef 3, zal door den directeur dei-
School, de heer H. C. Vérkruysén een
middag- en avond-voordrachtenreeks
gehouden worden over de beeldende
kunsten van China en Japan. Met
tal van lichtbeelden, van gebouwen,
schilderingen, bronzen, porceleinen
enz. cn filmprojecties van het tegen
woordige China en Japan zullen de
besprekingen toegelicht worden. Voor
velen een gelegenheid om met de cul
tuur en kunst van deze veelbesproken
landen kennis te maken, te meer daar
den hoorders een gedrukte leiddraad
benevens een schetskaart der landen
zal verstrekt worden, zoodat men na
de voordrachten nog eens rustig het
gehoorde kan verwerken-
ESPERANTO. Aan de mededee-
lingen van de Haarlemsche Esperan-
tistenvereeniging „Koraiprenado faros
Paera" is het volgende ontleend
Tot zijn leedwezen moet het bestuur
mededeelen, dat- zijne ijverige -secre
taresse, Tino H. E. M. van der -Heu
len, op reis naar het 15e Esperan
tistencongres ernstig ongesteld gewor
den is en na eenige dagen te Bentheim
te zijn verbleven, naar huis terug-
keeren moest.
In haar toestand, die aanvankelijk
zeer zorgwekkend was, is gelukkig een
nsbige' keer gekomen, zoodat het
gevaar voor nadeelige gevolgen als
geweken kan wprden beschouwd.
Tine van der Meulen zal echter in
den eersten tijd hare werkzaamheden
niet kunnen waarnemen.
Het behoeft hier zeker niet vermeld
te worden, hoe zwaar dit valt aan on
ze ijverige secretaresse, die zich in
den korten tijd van haar bestuurs
functie, reeds zoo verdienstelijk voor
onze beweging beeft gemaakt.
Dinsdag 25 September a.s-, zal te
Heemstede, ee-ne propagandayergade-
ring gehouden worden, waarin Me
vrouw J. C. IsbrückerDerksen,
uit den Haag als spreekster zal optre-
den. T,
Maandag 8 October zal de heer E.
E. F. Junod, predikant te Den Haag,
in het. gebouw „Zang en Vriendschap'
Jansstraat Haarlem, spreken over
„de Sage van den Babeltoren".
VEREENIGING TEGEN HET MIS
HANDELEN VAN DIEREN VOOR
HAARLEM EN OMSTREKEN.-' Om
trent het jubileum kiezer vereeniging
vernemen wij nader, dat het 50-jarig be
staan zal herdacht worden op Vrijdag 23
September in den schouwburg Jansweg.
Bij die gelegenheid zullen ook zeer
fraaie dierenfilms vertoond worden.
Voorts bestaat het voornemen den leden
een feestavond aan te bieden. Deze zal
op Vrijdag 5 October eveneens in den
schouwburg Jansweg plaats hebben,
LEGER DES HEILS. In de afge-
Ioopen week weiden in de Tehuizen
voor Dakloozen aan het Spaarne, ver»
strekt 1344 porties voedsel en-336 nacht
verblijven.
BOND VAN (LEERLINGEN DER M. T.
S. TE HAARLEM. In de jaarvergade
ring is het bestuur vsun bovengenoemden
Bond als volgt samengesteld: C. van
Söhieveen, voorzitter, L. W. Keukelaar,
vice-voorzilter, W. de Wit Jr., secretarie,
D. Bchuitomaker, penningmeester, M. J.
de Bilt, commissaris.'
A. W. W'EISSMAN. Ruim 65 ja
ren oud, is Donderdagavond, na een
kortstondige ongesteld, in zijn woning
alhier overleden de architect A. W.
Weissman, vroeger bouwmeester in ge
meentedienst te Amsterdam, aan wien
destijds de houw van 'Bét Stedelijk
Museum werd opgedragen.
De heer Weissman heeft in vele pe
rioden hier over architectonische on
derwerpen en het vraagstuk van het
stedenschoon geschreven. In 1912 deed
hij een uitgebreid wérk verschijnen
„De geschiedenis der N.ederlandsche
bouwkunst". En vóór dien tijd heeft
hij in, opdracht van het Koninklijk
Oudheidkundig Genootschap, met wij
len den architect G. van Arkel de
„Noord-I-iollandscihe Oud-heden" be
schreven en afgebeeld. Als bestuurs
lid van den „Bond Heemschut" en als
lid van de Rijkscommissie voor Monu
mentenzorg waakte hij mede voor het
behoud van hetgeen het voorgeslacht
aan kunstwerken ons heeft nagelaten.
Op buitenlandsche congressen heeft
hij meermalen de regeering vertegen
woordigd. I-lij was verder lid der Ad
viescommissie voor bouwontwerpen en
uitbreidingsplannen in de provincie
Noord-Holland, voorzitter der vereeni
ging „Hendriok de Keyser", lid van
het hoofdbestuur van „Nederland in
den Vreemde",, eerelid van het Oud
heidkundig Genootschap „Utrecht"
en redacteur van „De Bouwwereld"
DE BROOD- EN MELKPRIJZEN.
Wij hebben aan een der -onderteekc-
aars van den brief aan den Raad inzake
de brood- en melkprijzen, den heer King-
ma, gevraagd wat hem en den heeren
Joosten en Poppe aanleiding gegeven
heeft tot het schrijven van den bedeel
den brief.
„Wel," zeide de heer Kingma, „wij
zijn tot het schrijven,van dien brief over
gegaan, omdat gebleken is, dat brood
en melk hier zeer duur zijn. Neem bij
voorbeeld eens een artikel als karnemelk -
sche pap die kost hier 18 cent en bij
de Karnemelk Maatschappij te Amster
dam 12 cent. Dat scheelt heel wat vooi
een groot gezin! 'Trouwens, in Amster
dam be'aal je voor de melk zoo onge
veer wat je wilt. Als je daar tegen je
melkboer zegt „Ik kan bij uw concur
rent voor 13 cent melk krijgen en bij u
moet ik 14 cent betalen!" dan is hij
dadelijk bereids óók voor 13 cent te le
veren.. 1 :i
Wat den melkprijs vooral 3 uur maakt
is de verkeerde manier yan distribueeren,
Gemiddeld vefkoopen de melk-knechl$
150 L. per dag dit zou wel 300 L. per
dag kunnen zijn. Het kan bijvoorbeeld
voorkomen dat van drie naast elkaar
wonende gezinnen, aan wie eenzelfde
leverancier melk levert, het eene de
melk om uur wil 'hebben, het andere
om 9 uur en het derde om :o uur. Dit
telkens moeten terugkomen op één punt
kost natuurlijk veel tijd en dus geld. Ook
zou de bezorging vlotter van stapel kun
nen loopen, als -het publiek meer mce-
werlkte en zorgde, dat de kannen cn
pannen, waarin -de melk genomen -wordt,
schoon zijn als de melkknecht komt."
MR. DR WYTEMA 1
In den gemeenteraad van Dordrecht
heeft Vrijdag mr. dr. Wytema, die he
den als Burgemeester van Rotterdam
wordt geïnstalleerd, afscheid genomen.
Des ochtends heeft het personeel der
gemeente-secretarie en van het kantoor
van den gemeente-ontvanger afscheid
van den burgemeester genomen. Do
heer W. Kunnen, referendaris, heeft
daarbij het woord; gevoerd en dank ge
bracht voor alles, wat de burgemeester
voor de ambtenaren heeft gedaan en
voor de aangename wijze, waarop hij
hun steeds is tegemoet gekomen.
Namens de ambtenaren is een ets van
Eugbne Liicker aangeboden, voorstel
lende den Dorcltschen toren, waarbij ge
voegd was een album met door den
schilder Th. Dykwel uitgevoerde op
dracht cn tevens bevattende de door den'
heer Post, ambtenaar aan bet bureau
belastingen gecalligrafeerde namen der
ambtenaren.
De burgemeester heeft voor deze at
tentie bedank: en tevens voor de wijze,
waarop de ambtenaren onder zijn burge
meesterschap hun plicht heben vervuld.
Hij zeide, steeds een aangename herin
nering te zullen bewaren aan de ambte
naren der gemeente Dordrecht.
Uitgaan
MADRIGAAL-VEREENIGING.
Het Concertbureau W. Alphe-
naar alhier heeft, zooals wij reeds
meldden, voor Haarlem en omstreken
in uitzicht gesteld een concert op
Dinsdag 18 (September a.s., des avonds
te 8 uur in de Groote Kerk te Haar
lem-
Deze vereeniging die zoo'n schit
terende reputatie geniet, zal, wordt
ons nader gemeld, ook a.s. Vrijdag te
Delft, bij de aanbieding van een
nationaal huldeblijk aan H. M. de
Koningin, ter gelegenheid van Haar
Regeeringsjubileum, eenige liederen
zingen.
Ook deze liederen komen voor op
het programma dat te Haarlem Dins
dagavond zal worden uitgevoerd.
(Deze raadsels zijn alle ingezonden
door jongens en meisjes die „Voor -
Jeugd" lezen.)
Iedere maand worden onder de beste
oplossers drie boeken in prachtband ver:
loot.
1. (Ingez. door Napoleon.)
Mijn geheel is een plaats iin Noord-Bra
bant van 12 letters.-
I 10 3 4 is een roofvogel.
4 9 6 is een inhoudsmaat.
12 2 4 is een dee' van een huis.
8 9 i7 komt van de bijen.
5 3 is 'een lengtemaat.
II is een medeklinker.
2. (Ingez. door Gems.)
Ik ben een getal, keer rae om en ik
ben hetzelfde getal.
3. (Ingez. door Heidebloempje.)
Mijn geheel is een provincie van Ne
derland van 10 lett-eis.
3 8 4 10 5 6 dien: om ergens bij te
klimmen.
4 8 10 5 7 is een Zuidvrucht.
9 8 8 3 4 is een -voorwerpje, dat bij veel
handwerken gebruikt wordt.
'1 2 5 7 is een kleur.
4 (Ingez. door Spartaan.)
Ik ben een spreekwoord van 19 .letteTs.
11 12 13 14 is nog beter dan goed.
1 2 6 eet men in de ramen.
7 8 is een vorm van het werkwoord.
16 17 18 19 is een ander woord voor jus.
9 10 15 3 is een.bewoner van Deneraarken
4 5 6. 19 14 is een graansoort.
5. (Ingez. door Nelly Savrij.
Met b ben ik een boom, met k een
gebouw, met m een teelten ,met p in den
tuin, met w arbeid, met z van steen.
6. Strikvragen
a. (Ingez. door C. Goosens).
Is een huis eerder opgebouwd of afge
broken 7
b. (Ingez. door Nelly Savrij.)
Hoe langer men er aan trekt, hoe korter
het wordt.
c. Recht gelezen ben iüt hoog, omgekeerd
ben ik laag.
d. "Welke zwarte dwerg bouwt een berg
groot-er dan hijzelf
e. Met welke boog kan man niet 'schie
ten
f. Welke stoel is geen meubelstuk?
g. Wie heeft een mond en toch geen
hoofd?
h. Ik kan loopen, spreken en zing. Ik
word nooit moe, ofschoon ik nooit slaap.
Mijn gezicht is zoo rond, als een volle
maan. Ik woon op faooge torens, zoowel
als in kleine hutten.
i. Er zit een mannetje op heLdak,
Het rookt een pijp en geen tabak.
Van steen is zijn huid en zwart is zijn
(mond.
Nu eens vierkant en dan weer rond.
Raadseloplossingen
De raadseloplossingen der vorig# woek
zijn:
De kachel. j
laken appel
2. haaTd grens Kampen,
zomer lente
3. Zooals het klokje thuis tikt, tikt het
nergens.
4. a. Londen, b. Ede. Ommen, d. Rolde.
5. Wie een kuil graaft vöor een ander,
valt er zelf in.
6. Druif—Duif,
Goede oplossingen ontvangen van:
Attalanta 6 Theeroosje 6 Kxuizemumtje
5 Behangertje 6 Roesje 6 Pierewiet 6 In-
d-ramajoe 6 Jolian de Wit 6 Lachebekje 5
Wilgenroosje 6 Friso 5 Matroos 5 De
kleine Vogelvriend 6 De kleine Violist 6
De kleine Majoor 5 Anemoon 6 Napoleon
5 Zonnebloem 6 Willem III 4 Denappeltje
4 Autoped 4 Vogeltje 4 'Laatste kwartier
6 Volendammer 4 Kleine Zonnepit 6
Gems 4 Do kleine Spoonnan 5 Bruinoogje
1 Haarlem 5.
0
Railrnbriek
GEMS zal a.s. Woensdag Zonneprinsesje
een bezoek brengen.
Wedstrijd No. 4
VOOR 'T LAATST OP SCHOOL.
„Kom je Kees," riep Wim aan de deur.
Even later was zijn vriendje bij hem en
samen wandelden zij naar school. „Ge
lukkig voor 'f laatst," zei Wim. „Ja, en
vandaag krijgen we de getuigschriften en
de prijzen." „En Meester krijgt onze
fruitmand." Daar had je Dik Smit. „Zeg,
weten jullie het al," riep hij hgn toe, „de
burgemeester komt vanmorgen ook en don
een paar heeren uit de stad." „Hoe
je dat?" „Hein zei het. Zijn moeder
werkt bij den meester, en de meester heeft
het haar verteld." Onderwijl waren zij op
het schoolplein gekomen. De meeste kin
deren waren er al. „Waar is Karei Hof
man toch?" vroeg Kees. „Die ia achter
de school. Hij leert, geloof ik iets uit het
hoofd en. „O, 'dan weet ik het al,"
zei Kees lachend en tot z'n kameraden:
„Hij liever dan ik." Daar luidde de school
bel. Allen stormden naar binnen en na
men hun plaatsen in. Karei Hofman
kwam het laatst binnen. De jongens had
den hem aangewezen, om Meester namens
allen te bedanken en hem de fruitmand
aan te bieden. De kinderen hadden hun
beste kleeren aan. Voor de klas, aan een
groene tafel zaten de burgemeester en
twee vreemde heeren. Meester zat aan z'n
eigen tafeltje er naast. Daar stond de bur
gemeester op. Hij kuchte eens, keek de
klas rond en begon: „Jongens en meisjes!
Jelui gaat nu de school verlaten. Ik hoop,
dat jelui daar goed en vlijtig geleerd hebt.
Jelui hebt hier van alles geleerd. Rekenen
lezen, schrijven 'en (nog veel meer. T
karn het wat beter dan de ander,
ieder kan er toch iets van. Teil bewijze
daarvan hebben wij voor jullie mooie ge
tuigschriften laten maken en, nu komt
het mooiste, jelui krijgt hij dat getuig
schrift een presentje. Ik zal jelui nu de
getuigschriften uitreiken niet je presen
tje," Aohtereenvolgens werd "nu ieders
uiaam afgeroepen. „Mina Vogel." Din-a
Joosten. Bij ieder kind sprak de burge
meester iels passends. W&t een rumoer
opeens-in do klasl
Na eenige minuten klopte de burgo
meester met een hamer op de tafel en
riep: „Stilte!" „Sssst." hoorde men in de
klas. Nu stond de oudste van de twee
heeren op en sprak: „Jongens en meis
jes. Jullie zit nu voor laatst op dezé
banken en ik geloof niet dat het jullie
spijt. Maar later als je oud bent, zul je
nog wel aan je schooljaren denken en
wenschen dat je nog jong was. Jutlie
gaat nu 't leven in. Ik zal 't kort maken,
maar dit wil ik toch. even zeggen: Weesl
bovenal eerlijk. Dikwijls kom je in ver
zoeking, maar biedt weerstand. Vroeg of
laat komt 't toch hit. Dank er
lijk duurt het langst".
„Nu is het jouw bèurt," fluisterde Dik
Smit tegen ICaTel Hofman. „Neen, ik doe
het niet." Maar Wim Kroonsberg, die 't
hooTde stak de vinger op en zei: Meneer,
Karei Hofman wil iets zeggen."
„Kom dan maar voor de klas, jongen,"
zei Meneer. Alleroogen waren op Karei
gericht. De jongen die het dichtst bij de
deur zat sloop weg. Met een vuurrood*
kleur stond Karei voor de klas. „Meneer,
wij éh. eh, wij zijn u heel dankbaar
voor alles, wat u. voor ons gedaan Beeft."
Daar kwam Jan met een prachtige fruit
mand binnen. „Ohl Oh! Sst, est!" Karei
vervolgde: „Daarom geven wij u deze
fruitmand. Ik hoop, dat u er veel plezier
van mag hebben." Gelukkig het
uit. Karet ging weer naar zijn plaats. Nu
nam Meneer 't wooTd. „Kinderen, ik dank
jullie allen voor die mooie verrassing.
Of ik er plezier van zal hebben 1 Ik hoop
dat het jullie goed zal g3an in de wereld,
dat ieder een nuttig lid der maatschappij
zal worden." De burgemeester
heeren vertrokken, ou en de kinderen
mochten afscheid nemen van de andere
onderwijzers. Nadat ze Meneer eik nog
eens persoonlijk bedankt hadden, gingen
'ze naar huis. „Fijn hè," zei Kees onderi
weg tot Wim. ,,Wai is fijn?", vroeg deze.
„Dat we van school af zijn." „Nou reuz
was het kort bescheid.
JOHAN DE WITT, oud 13 j!
Brievenbus
Nieuwelingen
LIZE HUYKMAN, oud 12 jaar, Leidsohe
Vaartweg 237, te Heemstede, 3di
ling in de maand September.
De 10de nieuweling in iedere maand
ontvangt een boek ter kennismaking
onze Rubriek.
Brieven aan de Redactie ven de Ktn-
derafdeeüng moeten gezonden worden
aan Mevrouw BLOMBERG-ZEEMAN,
d. Vimnestraat 21rood.
(In de bus gooien zonder aanbellen.)
JOHAN DE WIT. Je hebt in Amster
dam zeker veel moois gezien. Ik kan
voorstellen, dat het een fijne verrassing
voor je was, toen je vernam, dat je den
lsten prijs hadi.
WILLEM VAN DER iL., Je hebt me
wel een getrouw verslag gegeven van alle
festiviteiten. Maar de kinderspelen had
den niet plaats in den Hout, maar oj
het feestterrein aam den Kinderhuissingel.
I-Ieb jo je ouden patroon al eens bezocht
Hoe vond je Tropenadel?
INDE. AM A JOE. 'k Hoop, dat de prijs
naar je zin is. Ga zoo voort dam krijg je
langzamerhand een zelfverdiende biblio
theek. Ik heb wel gehoord vam meuschen
die te laat waren en daarom de Koningin
niet gezien hebben, 'k Vind het heusch
komiek, dat jij een dag te vroeg was. Be
valt het je goed in de 5de klas?
PIEREWIET. - Dat was een reuze-brief
jongen. Ik kan me voorstellen, dat je jo
kompeertijd de heerlijkste tijd van de
cantie vond. Leuk, dat er zoo'n heele
milie bij was. Dien stormachtigen nacht
daoht je toch zeker met een beetje heim
wee aan je bedje bij moeder thuis. Maar
Onze Lachhoek.
NOG ERGER.
„Weet jij iets ergers dan een giraffe
met een stijven nek?" vroeg een grap
penmaker, die een boertje voor den
gek wilde houden-
„Jawel", antwoordde de boer, „een
duizendpoot met likdoorns !"-
HIJ KON NIET WACHTEN.
A. Hoe kwam je gisteravond ér
toch toe, weg te loopen toen aange
kondigd werd dat de zangeres „Mor
gen" zingen zou?
B.Je hadt toch zeker met gewild
dat ik tot den volgenden dag had ge-
racht
INCEZONDEN MED E D EELIN CEN
k 60 Cts. per regel.
Bij Fa. ANTON DE ROOIJ
ANEGANG 14 HAARLEM
10 pCt. korting
a contant, op Teekenbehoeften
je hebt de waarheid vam '6 spreekwoord
ervaren: De aamhouder wint. Heideprin-
sc-sje heeft zeker ook genoten in Edam.
Wat zal die optocht met die zelf vervaar
digde voorwerpen leuk zijn geweest. Nu is
werken zeker weer de boodschap. Zorg er
maar voor. dat je 't -volgend jaar met een
schitterend rapport maar de M.U.'L.O. gaat.
ELSJE mag haar schuilnaam houden.
BEHANGERTJE. O, stoute broer om
zusjes brief to vergeten. Maar je schuld
bekentenis is zoo royaal, dat ik jo alles
maar vergeven zaL Ik denk, dat zus ook
wel aan je prijs zal hebben.
POESJE. Vind je werken geen heer
lijk werkje? Maak je nu mooie randjes?
Ik kam mg| voorstellen, dat julüo eiken
dag meer van Jopio ga am houden. Wat
beu je heerlijk gauw jarig. Waar ben je
Woensdagmiddag naar toe geweest?
KRUIZEMUNTJE. Kom jij ook weer
eens opdagen. Je hebt het ook zoo druk
gehad met feest vieren. Is de foto goed
uitgevallen? Heb je een groote bal gekre
gen V Je beker wordt zeker dagelijks ge
bruikt. Je avondem zijen mu wel bezet.
Maar dat is ook wel weer gezellig. Hoe is
het met moeder en de zusjes?
NAPOLEON. 't Is zeker wel wat
moeilijker in de nieuwe klas. Je raadsel
is goed.
ANEMOON. 'k Vergat Woensdag je
wedstrijdwerk mee terug te geven. Al6 je
het nog hebben wilt, kom het dan a.s.
Woensdag maar halen. Vimd je het boek
mooi?
DE KLEINE MAJOOR. 'k Vond het
prettig weer eens een brief van jou te
krijgen. Gaat het nu goed met je? Bevalt
het Thea best op school? Kam ze al
streepjes maken Wat ben je een dikke
jongen gewordenJe hebt het op Zand-
voort zeker heel goed gehad. Het was wel
een meevaller, dat je met de Jubileum
feesten weer in Haarlem was.
DE KLEINE VIOLIST. Ik dank-jul
lie nog wel voor de mooie bloemen en ook
voor dat lekkers stuk chocola, dat in da
enveloppe zat. Dat was nog eens een heer
lijke brief. Ben jo je prijs al aam 't lezen
Jullie kunnen in Santpoort ook wel feest
vieren. Ik vind het leuk, dat je al bezig
bent aam een paaidenleidsel. Woensdag
hoop ik den Sïnt-Nicolaaswedstrijd uit
te schrijven.
DE KLEINE VOGELVRIEND. Het
was Vrijdag bij jullie Luilekkerland. Ea
dam nog de goochelaar en de poppenkast,
't Kon niet heerlijker. Ik wist niet, dat jij
zoo'n liinkelbaas was. Je bent maar een
aardige vogelvriend hoor, om voor mij
ook een stuk chocolade te bewaren. Hot
smaakte fijn en ik dank je er hartelijk
MATROOS. De volgende week hoop
ik jo wensch te vervullen, don kom ik
met den Sint-Nioolaaswedstrijd voor dett
dag. Dan kam onze knappe Matroos zijn
kumsien weer verioonen. Jij hebt maar
dubbel en dwar# gevierd, maar nu
ben je zeker weer dapper aam 't leeren
en.voetballen
FRISO. Bevalt het je op de nieuwo
school? Is je neefje vandaag gekomen?
Ik hoop, dat het mooi weer is, dan kun
je hem allo mooie plekjes vam Haarlem
laten zien.
WILLEM III. Het doet me genoegen,
dat 't boek naar je zim is. Jullie hebben
in Amsterdam maar Heerlijk genoten.
ZONNEBLOEM. 'k Zal eens kijken,
of je je belofte houdt. Leuk, dat jo op
het feestterrein nog een prijs hebt ga
wonnen. Ben je in Zamdvoort flink aan
gekomen? Groeten voor moeder.
VOLENDAMMER. Prettig, dat het
je op de M.U.L.O, zoo goed bevalt. Heb
je veel huiswerk? Je hebt heel wat vak
ken. Wat zijn je beste vakken?
LAATSTE KWARTIER. - 'k Was na
tuurlijk bijzonder in mijn sohik met dien
„haTtelijkcn groet", maar 'k had tocli
liever een brief van je gehad.
GEMS. Wel jammer, dat je met moe
der een vergeefsehe reis bij Zonneprin
sesje hebt gemaakt, 't Was gelukktg mooi
ZANGLüST. Nu hoop ik maar, dat
het boek maar je zin is. Wat zal moeder
éen pijn hebben gebad! Is mu allee weer
in orde? Hoor ik nog eens wat?
W. BLOMBERG—ZEEMAN,
r. d. Vimnestraat 21rood.
Haarlem, 15 Sept. 1923.
Feuilleton
Naar bet Engelsch
van.
A. WILSON BARRETT.
(Geautoriseerde vertaling).
V
De likeur en sigaren die nog al eens
vernieuwd werden, zouden de oorzaak
worden van veel wat in d.en"-loop' van
den avond gebeurde. In de eerste
plaats deden zij Charles, die ook tel
kens weer iets moest bestellen, om zijn
buren gezelschap te houden, rillen bij
de gedachte aan de betaling. Hij wist
zeer goed, dat een avond als deze bij
den tegenwoordigen stand van zijn
geldzaken een krankzinnigheid was.
En ten tweede waren zij waarschijn
lijk voor een groot deel de oorzaak
van den geest van roekeloosheid, die
hem aangreep en hem verleidde tot
een stap, dien hij zeker in kalmer
oogenblikken nooit gedaan had.
In het restaurant begon het leeg te
worden en eindelijk vertrokken ook de
dikke lieer en zijn kameraad. En Cln
les volgde hem zoo ongemerkt als hij
aar kon.
Op de stoep bleef do dikke lieer een
opgenblik staan.
„Ik zal, dunkt mii, haar huis wan
delen", zeide hij ten laatste. „Het is
mooi weer en ik zal beter slapen als
ik eerst een luchtje schep".
„Leen mij dan uw auto", zeide zijn
vriend, met een blik op een van de
mooiste rijtuigen, die v.oor de deur op
hun eigenaars wachtten. „Ik zal beter
slapen, als ik niet in een taxi door el
kaar wordt gerammeld";
De dikke ljeer, die van. zijn oogen-
blikkelijke ontsteltenis scheen beko
men (ie zijn, had blijkbaar niets tegen
dit, voorstel. Hij hielp zijn vriend in de
auto, gaf zijn chauffeur een wenk, en
wandelde langs Piccadilly in de rich
ting van Hyde Park-Corner.
Charles, een plutselinge ingeving
volgend, liep stil achter hem aan.
De dikke man, met zijn hoogen hoed
een beetje schuin en lustig zwaaiend
met zijn rotting met zwaren gouden
knop, wandelde voort langs het lïek
van het Green Park, blijkbaar in een
'zeer tevreden stemming.
Misschien was het die zelfvoldaan
heid, die Charles prikkelde, misschien
kwam het ook door de likeur; openes
kreeg hij het in zijn hoofd, naast den
ander te gaan loopen, die verbaasd
omkeek.
Blijkbaar had hij eerst gedacht, dat
de man, die achter hem aankwam een
landlooper of een bedelaar was, die
het gewone verhaal zou beginnen.
Doch toen hij de kleeding en het ge-
zich van Charles zag, werd hij nieuws
gierig.
„Ik zou gaarne willen, 'dat u mij
iets vertelde", zeide Charles bedaard.
De dikke man bleef staan.
„Ik ken u immers niet", zeide hij,
blijkbaar verbijsterd.
„Weineen", zeide Charles luchtig.
„Maar dat is geen redeif, om u ni-ei
ronduit een vraag te doen".
De auder haalde de schouders op,
en scheen niet recht te weten, of hij
Charles ernstig zou behandelen of hem
als een ontsnapte krankzinnige Le-
sciiouwen.
„Nu, wat is er dan?" vroeg hij ein
delijk. „Waarom wilt u met geweld
die Chippendale schrijftafel hebhen?"
Zonder dat laatste likeurtje zou de'
jonge man waarschijnlijk niet op liet
dolle denkbeeld gekomen zijn om den
man aan te spreken, in.wien juffrouw
Byron zooveel belang scheen te stel
len, doch in geen geval had hij zulk
een gevolg daarvan kunnen verwach
ten.
De dikke man uitte een schorren
kreet, zijn rood gezicht werd doods
bleek, en met zijn met'bloed bcloopen
oogen keek hij Charles zoo scherp aan,
alsof hij tegelijk zijn buurman in het
restaurant en den chauffeur van des
morgens in hem herkende.
Voor zijn wilden blik deinsde Char
les onwillekeurig een stap terug.
Die stap was zijn verderf. In zijn
opgewondenheid had hij er niet op
gelet, dat zij het gedeelte van Picca
dilly bereikt hadden, waar het trot
toir een paar vpet hooger ligt dan de
straat, en dat hij nu aan den rand
van die verhooging stond.
Op dat oogenhlik hoorde hij het ra
telen van een zware motorvrachtkar,
even keek hij om, en daarvan maakte
de dikke man gebruik, om hem ou-
verhoeds op het lijf te vallen. Dien
plotselingen schok Icon Charles niet
weerstaan, hij wankelde, en viel met
een slag op den rijweg, terwijl de
vrachtkar er aan kwam.
Een oogenblik was hij half be
dwelmd, en luisterde naar de wielen,
die boven zijn hoofd ratelden, ieder
oogenblik verwachtend, dat hij ver
pletterd zou worden; toen kroop hij
verward en verlegen overeind, En
zocht zijn hoed op, die het er minder
goed had afgebracht dan hij zelf,
want de wielen waren er over heen
gegaan. Zijn handschoenen zag hij
nergens.
„Hier zijn ze", sprak een stem vlak
naast hem, Charl-is keerde zich om,
en zag een man, met esn paar hand
schoenen in de hand, die vroeger wit
geweest waren.
„Dank u wel", zeide hij, ze met een
gedwongen glimlach aannemend, en
daurna omkijkend naar zijn tegen
partij van straks.
De ander volgde dien blik.
„Hij is weg", zeide.hij „wegge-
loopen. Hij poogde u te vermoorden".
IX.
Die laatste woorden had de spre
ker zoo kalm, en toch zoo stellig over
tuigend gezegd, dat Charles hem ver
baasd aankeek.
Hij zag een eenvoucüigeh, flinken
man van een jaar of veertig, netjes
gekleed in een donker pak met een
scherp, ovaal, gladgeschoren g-zicht.
en zwarte, verstandige oogen, die wel
een beetje treurig keken, maar le
vendig en indrukwekkend waren.
Charles lachte.
„Ik geloof dat u gelijk heeft", zei
de bij. „Dat scheen zijn plan te zijn.
Ik hud het hem ook wel een beetje
lastig gemaakt, maar bij is toch een
groote schurk. Die kar had mij hijna
verpletterd. Waar ging hij heen?"
„Hij liep een eindje weg, en nam
een rijtuig, toen hij zag, dat u het er
goed afgebracht had", antwoordde do
man bedaard. „U kunt hem vervolgen
als u dat wilt. Ik heb gezien, dat hij
u een stoot gaf",
Charles aarzelde en dacht aan juf
frouw Byron. Hij was nu gehoel ont
nuchterd. Wat een ezel was hij ge
weest. Dat was zeker de manier niet,
om haar uit de een of andere moei
lijkheid te helpen.
„Ik zal eerst eens afwachten", zei
de hij. „Maar u spreekt, alsof u hem
kent".
„Dat doe ik ook", zeide de ander.
Die woorden hadden zulk een eigen-
aardigen klank, zijn zwarte oogen
glansden zoo vreemd, dat de jonge
man hem nieuwsgierig aanstaarde.
„Dan wou ik wel, dat u mij iets
omtrent hem vertelde", zeide hij. „Be
halve dat hij mij blijkbaar wilde la
ten overrijden door die kar, stol ili
ook belang in hem om om andere
redenen".
Zijn metgezel wierp hem een snel
len blik toe uit zijn scherpe zwarte
oogen.
„Terwille van iemand die Byrori
heet?" vroeg hij.
Charles schrikte.
„Lieve hemel, ja!" riep hij. Opeeng
zweeg hij en staarde den man aan,-
zich afvragend, wie hij toch kon zijn,
en wat hij wist.
Blijkbaar raadde 3e vreemdeling
zijn gedachten.
„U is een beetje van streek", zeide
hij, „volg mijn raad, ga naar huis en
