HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 1923 - DERDE BLAD
Wat de Raad doet in Bloemendal
Raadscommissiën. Coade
orde ers rose!. Uitbreid in-
gon binnen do gronzan.
Woningbouw,
Reeds zijn in Bloemendaal in de nieu
we zittingsperiode drie vergaderingen
gehouden; in de ccrsle twee waren nog
geen commissieleden gekozen en -het
scheelde niet veel of 't was nu nog ntct
gebeurd. Als Mussolini in Bloemendaal
burgemeester was, zouden die commisj
siiin er wellicht niet noodig. zijn," maar
de heer Laan, de nieuwe wethouder, kon
heusch niet langer zonder een grond-
comimissie, die voor de werkloozen moest
ook vergaderen en dus maar dra. aan
't stemmen! Eerst wer.il door den heer
Otto een langdurig debat ingeleid over
de bevoegdheden van de commissie. Eeu
cemmissie van bijstand wordt niet op
dezelfde manier geïnstalleerd als een van
advies. Het verschil was niet altijd in
het oog gehouden, meende de heer OtLo,
en daar moest nu maar eens een eind
aan gemaakt worden. Bovendien vond
genoemd raadslid het noodzakelijk dat
onderwijs en publieke werken ieder nog
een commissie rijk werden. Precies vol
gens de gemeentewet zullen B. en ,W.
in de volgende vergadering daarover een
voorstel doen. liet is .werkelijk niet
kwaad, dat er eens iemand is die B, en
\V. er op wijst dat dc zaken behoorlijk
behandeld en voorbereid hooren te zijn.
Daarin ligt opgesloten dat de raadsstuk
ken een goede toelichting krijgen, met
adviezen, niet zoo.weinig als men te
geven hoeft, maar zooveel als ,voor een
goede behandeling in den raad nuttig
Ook is het niet goed ingekomen stuk
ken ter vergadering als voorstel te be
handelen.
Het is altijd goed gegaan op de vroe
gere manier, meende de heer Laan, ja
wel, maar „goed'' is toch niet altijd het
beste.
Na iedere uiting van een raadslid, dat,
het beter was zooals de heer Otto het
voorstelde, zei de de Burgemeester Maar
het is in den vorm. )Klemtoon op is.)
Enfin, het kwam toch zoover dat de
stemming door kou gaan, met haast al
de variëteiten die voor kunnen ikomen
vrije stemming, ze Vrije stemming, her
stemming, het lot. Daarna bedankte dan
de door het lot begunstigde weer eens
en ging het weer vrije stemming ct.c.
Van tijd tot tijd krijgt de raad namen
te geven aan nieuwe straten, het straten-
complex bij de Julianalaan heeft den
naam Oranjepark, de straten zullen met
namen als Oranje-Nassau-laan en derge
lijke worden versierd. Een der raadsle
den dacht dat het Oranjepark in Aor-
denhcut was te vinden. Gelukkigo ge.
meerite die nog zooveel open ruimte
heeft dat parken kunnen liggen waar ze
willen, dat ze nog overal te Jantasceren
zijn binnen de gemeentegrenzen.
Van de twaalf agendapunten zijn er
twee aangehouden, beide om nog eens
adviezen in te winnen. Eén voorstel, n.l.
dat om voortaan geen kosten van bouw
plannen aan woningbouwverenigingen
meer te betalen, kreeg geen kracht van
besluit, het werd door een motie vervan
gen, maar niet dan na een langdurig
debat, waarbij de tegenstanders elkaar
niets nader kwamen.
Dr. Bornwater en anderen wilden het
niet lastig voor de bouwverenigingen
maken, de heer Schult'z haalde er zelfs
zijn vroegere bewering (bij, dat annexatie
bij Haarlem goed zou zijn omdat Bloe
mendaal niets wil doen voor cle volks
huisvesting. liet gaf allemaal niets, ne
gen van de veertien aanwezige leden wa
ren het met dc motie van den heer Otto
eens voortaan geen betaling van bouw
plannen of die moeten door B cn W.
goedgekeurdzijn
Intussclien is wel zoowat duidelijk ge
worden wie de geregelde sprekers zullen
wezen in de raadsvergaderingen. Do
heer Otto zal niet de minste zijn, dat is
vrij zeker. En of de' gemoedelijkheid die
den ouden raad kenmerkte, weer zal
keeren? Ik betwijfel lier ten zeerste, of
het moest zijn tegen den tijd dat de nu
nieuwe raad weer oud gaat worden. En
dat is T.og ver af, wanneer niet spoedig
de annexatie aan de orde komt.
Tusschen pers en raad was een hok
geplaatstik geloof niet dat de verslag
gevers lust gevoelen om op een rnads-
zctel plaats te nemen en veronderstel dus
maar dat het was om de raadsleden meer
binnen te houden er loopt af en toe nog
al eens iemand naar buiten, dat is hin
derlijk wanneer juist een collega-raads
lid tegen .den tijdclijk-abscnte wil gaan
debatteer en,
v. O.
11 Ie OmstreKen
SCHOTEN.
DE HUIZE Ni VAM „PATRÏA".
Alhier werd Vrijdagavond opgericht
de ver (leniging „Ouderling Hulpbe
toon", bestaande uit bewoners (huur
ders) van de huizen van „Patria".
Er werd op. d>e vergadering uiteen
gezet dat de bouwer de huizen op den
duu,r niet zal kunnen houden. De be
doeling was nu een huurdersveroeni-
ging" op t-e ric'hten en daarvan cle sta
tuten zóódanig samen te stsllbn, dat
do vereeniging met een kleine wijzi
ging kan worden veranderd in een
woniiigvereeniging, zoodat de leden,
wanneer de woningen eenmaal voor
den verkoop zullen worden aangesla
gen, het recht krijgen de huizen ue
koopen, met steun van het 11 ijk en
van de gemeente Schoten. Medege
deeld word, dat wethouder Algra veel
voor dit plan voelde.
Door huisbezoek zal worden ge
tracht, meer leden te winnen. Ook zal
het bestuur onderzoeken wat er uog
aan do woningen moet worden-gedaan
om zs bewoonbaar te malcen en dit
aan don bouwer kenbaar maken. Het
resultaat van dit bezoeTc zal aan de
algemeens ledenvergadering worden
medegedeeld. Deze kan dan een be
sluit nemen.
De bewoonbaarheid van deze wo
ningen schijnt nog veel te wenschen
over te laten1'.
Wij hoorden tenminste op de ver
gadering ispceken over schilde-rijlat-
ten, die naar heneden komen als. je er
een schilderij aan ophangt, van val
lende steenen enz. Een der bewoners
had onlangs onder zes lekken zes pan
nen gezet.. Den volgenden morgen wa
ren alle pannen vol! Een andere be
woner stapte des morgens, bij liet op
staan in water, dat eenige centimeters
hoog in zijn slaapkamer stond.
De gemeente-architect had onlangs
de. huizen bezocht en verklaard, dat
zij nog niet bewoonbaar waven.
BLOEMENDAAL.
Gevondenvoor werp en.
Terug te bekomen bij: H. Aartsen, 7.0-
merzorgerlaan 14e, Bloemendaal, een
voetbal; garage Beekman, Bloemen-
daalscheweg, Bloemendaal, een ach
terlantaarn van een auto; Toornent,
Boschlaan 6, Bloemendaal, een rozen
krans met kruisje; mevr. Van Dorp,
Parallelweg 1, Bloemendaal, een poes
je; Van Leeuwen, Bloeniendaa'lsche-
weg 80, Bloemendaal, een gouden ze
ge! ringetje: P. van der Meij, \Vester-
duinweg 9, Aerdenhuut, twee cein
tuurs van regenmantels; Slotemaker,
Catslaan 2, Aerdenhout, -een rijzweep;
Dekker, Zijlweg 11, Overveen, een
fietspomp; 'aan het bureau van politie
te Overvoen, een ceintuur, ©en broche,
een zweep, een ceintuur, een ring met
sleutels, een paar handschoenen, een
ring met sleutels, een sigarenpijpje.
Komen aanloopen hij: Sweers, Bre-
derodelaa.n 3, Bloemendaal, een klein
bruin hondje; Jhr. Panhuijs, Bloemen-
aaalschoweg 176, Overveen, een gele
hond.
IJMUIDEN.
Vischaa n.v oer. Gedurende
de week van 13 tot en met 19 Septem
ber zijn te lJmuiden aan den rijks-
viscliafslag aangekomen de navolgen
de vissciiei's vaartuigen: 50 Ilolland-
scha- en 10 Duitec.he stoomtrawlers,
3 mótor- en 13 zsiltrawllcggers, 1
steoni- en 1 mülorbeuger, 4 zeilbeu-
gors (sloepen), 1 Deensche motor-
trawler, 1 motor- en 7 zailharinglog-
gers, 8 EngelsChe stoomhanngdrifters
Motorloggers van f 263 tot f 886.
Zeilloggers van f 365 tot 657.
1 stoombeugsr f S21.
1 Mofcorbeuger f427.
Zeilbeugers van f 617 tot f 688.
'1 Deensche motortrawler f 1954.
1 Motorharingloger f 733.
Zeilharingloggers van f 1734 tot
f 5065.
Eimelsche sioomharmgdrifters van
1 956 tct f 2633.
Terwijl de kustvisscliers tezemen
f 6579 besomden.
De aanvoer bestond uit 615.218 K.G.
trawlvisch, 14.321 K.G. beugviseh,
1133 kantjes pekelharing en 4932 kis
ten.- versche haring.
De totaalopbrengst bedroeg f 203.815.
Goedkooper Gas?
LEVERING DOOR HET HOOGOVEN-
EEDRIJF MOGELIJK TEGEN EEN
PRIJS VER DENEDEN DIEN VAN
HAARLEM?
Door don heer IC. H. Tusenius. lid van
don ïsïwI is hét volgende schrijven aan
den gemeenteraad gericht':
Oin'dergeteekende, lid van Liw Raad
verzoekt D hem te willen toestaan in
de eerstvolgende Raadszitting op
heidTot heden was deGeaneerrteraad van
rot B. en W. te mogen richten inzake
de mogelijkheid tot het afnemen van
lichtgas van de Kon. Nede.'l. Hoog
ovens en Staalfabrieken. -
(W.g.) K. H. TÜSENIUS.
Toeliohting
Ongetwijfeld is het ook aan Uw Ooi
lege bekend, -dat binnen zeer korten
tijd de lion. Nad. Hoogovens en Staal
fabrieken in staat zullen zijn," en ook
bereid zijn, op zeer gunstige voorwaar
den gas te leveren aan omliggende Ge
meenten tot .vrijwel onbeperkte hoeveel
heid. Tot hedem was de Gemeente vaar
Velsen nog niet in do gelegenheid zich
over deze kwestie op de hoogte te stel
len of uit te sproken. Doel van boven
staande interpellatie is dan ook slechts
de (mogelijkheid te openen deze kwes
tie in bespreking te brengen.
Wij kunnen over het bovenstaande nog
het volgende meedeelen. Het gas dat het
Hoogovenbediijf im onbeperkte hoeveel
heid kan leveren is van calorische waarde
even minder dan het gas dat Velsen thans
van Haarlem betrekt. Evenwel zal het be
ter zijn dan het gas dat in Amsterdam
bruikt wordt-, waaruit dus geconcludeerd
kan worden, dat het goed gas zal zijn.
Als belangrijkste factor kan dan ook
golden dat de gemeente Velsen bij een ge
bruik als tegenwoordig, f '150.000 minde:
zou' hebben te betalen dan aan Haarlem.
In 1922 werd van Haarlem -betrokken
ruim 2 1/2 jniliioen SI3. gas. Neemt men
aan dat in 1923 evenveel gebruikt wordt,
dan zou dat per H.3 6 cent- schelen.
Behoudens de mogelijkheid voor de ge
meento om eon financieel voordeel van be-
teekenis te behalen, hebben de gasver-
bruikers de kans om'gas te betrek-ken da!
zeker een derde goedkooper is dan thans.
Aan de andere zij.de behaalt de gemeente
het zeer groote voordeel dat het een bedrijf
binnen eigen grenzen helpt mogelijk ma
ken, of, als dat teveel gezegd is, het be
vordert toch zeker den bloei van dat bc
drijf. Als wij ons niet vergissen is binnen
kort een -voorstel te verwachten om een
nieuw contract met -Haarlem aan te gaan
over do gaslevering.
Het zal daarom mok zijn in geen geval
een contract te maken voor langer dan
één jaar.
In verband met bovenstaande kari -rui
versneld, dat de staatsmijnen reeds gern
tijd aan de goiassnte Sitturd gas li
der vaartuigen
Ilólb.ndsrha stoomtrawlers van
f 1103 tct f li80.
Duitsche stoomtrawlers van" I1435
tot f 4141.
tot
be
lid Ito:
Wanneer Velsen zelf een gasfabriek liad
zou de zaak niet zoo eenvoudig zijn. maar
het gasbp'1 -"' "u met even weinig moeite
gas van ui-. Bre.esaap als van uit Haar
lem dislribueeron. Het is zelfs niet onmo
gelijk dat veel meer gemeenten'in Kemnö
merland op den. duur gas van het Hoog-
ovenbedrijf 'kruinen betrekken.
Do plaaisvorvangar van don Burgemees
ter. In de vorige zittingsperiode van dei»
gameentera-ad was tot loco Burgemeester'
aangewezen Wei'.iuuder (Landeweert, al
hoewel deze tegen deze functie eerst nog
al prïncipieele bezwaren had. l)it was toen
:r uiog muur 2 wethouders waren, doeli loon
ater een derde wethouder werd verkozen,
de heer Hantigraaf, had ieder cle gedachte
dat deze heer, gezien zijn leeftijd we! loco-
icester zou werden. Dit was even-
tt het geval, de lieer Ltmdcweerl
behield zijn functie en naar men meende
t elks tevredenheid. Algemeen was dan
■k de gedachte dut in het .nieuwe college,
it toch weer uit dezelfde personen be
aat de functie van plaatsvervangend
.irgemeestei' opnieuw aan den heer tLiin-
rweert zou worden opgedragen. Dit blijkt
niet het geval te zijn, tenminste van
welingelichte zijde werd ons medegedeeld,
dat thans de heer H.-unl graaf zal optreden
loco-Burgemeester. In cle vergadering
deze beslissing is ge-
vallei:
1 ZIJU t
rschij®"
ïaardig"is
n ander zal hoof
dersverkiezing, die ook zeer c
geloopen.
Raadsstukken. B. en W. stellen den
ad voor een principieel besluit te nemen
n aanzien van do wefischeiijkheid grond
t het gemeentelijk grondbedrijf te ver-
koopen, dan wel die in erfpacht uit te ge-
De meerderheid van het college is
verkoop.
B. en W. adviseeren afwijzend te be
schikken op een verzoek van O. J. Haver
J. J. RasmusseHs orn het bouwverbod
een stuk gïond aan don Wijkerstraat-
g op ta heffen, of bedoelden grond voor
gemeente aan te koopen. Het afwijzend
vies steunt op de wonsclieiij-klicid liet
atênplan te handheven, dat op de plaats
ar de bedoelde perceelen liggen «n
hoofdverkeersweg aangeeft.
B. en W. stellen voor eeu raadsbesluit
(ged.) van 7 Juni 1921 m te trokken, waar
bij werd besloten hypothecaire voorschot-
oorschotten zal nl. geen gebruik wor-
Adres van de federatie Velsen der
S. D. A. P., inzake het gedwongen dcelne
men door kinderen aan de e.angrepetities
voor cle jubileumfeesten en de vraag van
een lid van dm gemeenteraad ten opzichte
vam colportage .van feestliederen door
schoolkinderen.
Naar aanleiding van het adres der fede
ratie Velseri van.de S. D. A. P.. welk adres
in handen van B. cn W. werd gesteld om
.ic-icn \c-vyy v.' Uil deze ee-
ulo kobben ziek 7 en uit Aalsmeer
17 personen opgegeven om gedurende
do komend© wintermaanden een van
cieze in nood en el!énd© verkeefendc
kinderen te verzorgen.
HILLEGOM.
STATUTEN. De Staatscourant
bevat de statuten van cle Naamlooze
Vennootschap Schilpzands Bloembol
len- en zaadnandel t-e 'Hillegom.
Do vennootschap heeft ten doel den
bloembollenhandel, de bloembollencul
tuur, den zaadhaudel en de zaadcul
tuur rnet al hetgeen in den rnimsten,
zin tot een of ander behoort.
Het kapitaal der vennootschap
wordt bepaald op f 50000, verdeeld .in
aandeden, elk groot 1000.—
arvan door ieder der comparanten-
oprichters zijn genomen en volgestort
5 aandeelen, welke volstorting is ge
schied in contanten.
Voor deu eersten keer zullen als di-
:cbeuren optreden de herren J.
Schilpzand Hutgerszoon, bloemist,
wonende te Hillegom, cn C. Aay,
zaadhandelaar, oveneens wonende te
Hillegom.
ELEGTRiSOKE DRUKKERIJ
LOUREHS eOSÏEI
LEVERING VAN ALLE
PAsneuiiER-
EI>S HAKDELS-
DRUKWERK
i B. e
W.
zake inlichtingen hebben ingewonnen bij
de hoofden van scholen.
Er blijkt uit, dat, zoo'dra er «enig verzet
kwam van ouders tegen het deelnemen van
humkinderen aan bedoelde re-petities,
maatregelen zijn genomen om aan deze
klachten tegemoet ie komen, waardoor dc
verplichting tot deelname kwam te ver-
Do hoofden der opeiibn
op gewezen, dat zoodra afwijk
.lea
vastgestelde leerplan
deze noodzakelijk is, daarvoor vooraf di
goedkeuring dient gevraagd te'worden.
meening betreft, dat' leerlingen Van.
school G verplicht werden om de ter op
luistering der jubileumfeesten door di
schoolkinderen ie zingen liederen ten ver
koop ap.n te bieden, venvijzen B. en "VV
naar het terzake ingekomen antwoord var
het hoofd der school, hetwelk 'het feit va:
do colportage in het juiste licht stelt.
B. eu W. stellen den raad voor, op het
adres yan de federatie Velsen dor S. D. A.
P. in boven danaïden geest te antwoorden.
Hinderwetvergunning. Aan de Maat
schappij tot Detailverkoop van 'Petroleum
„De Automaat", te Rotterdam, is
viing ingevolge de Hinderwet verleend tot
het oprichten van een ondergrondsehe
benzine-bewaarplaats met aftap inrichting
voor de perceelen Wijkorstraatwcg L 37
Bouwvergunningen. Aan A. J. Jans
sen en G. Krom, te Santpoort, is vergun
ning verleend lot- het bouwen van 4 woon
huizen aan den Kruidbcrgerweg, aldaar.
Aam J. Kes, te Velseroórd, is vergunning
verleend tot het bouwen van twce woon
huizen aan den Kruidbergcnveg, te Sant
poort.
Aan het Kerkbestuur der Nedcrduitscli
Hervormde Gemeente is vergunning ver
leend tot hei uitbreiden van het kerkge
bouw aan de Kalverstraat, te Yelseroord.
ZANDVOORT.
Waarnemend Burgemeester. De heer
C. Siegers is door het College van Burge
meester en Wethouders aangewezen ais de
Wethouder, die bij ongesteldheid, afwezig
heid en ontstentenis van den Burgemees
ter, dezen vervangt.
Hat verstoeten Hongaartje. De Zand-
voortsche bevolking kan trotsch zijn op
hetgeen zo voor do arme Hongaarsche
kinderen deed. En wat naar aanleiding
van de oproeping om een thuis voor
jongetje, wiens moeder hem mict -mee
rug wilde hebben, geschiedde, zet de kroon
op het werk. Niet minder dan 19 aanb:
dingen 'kwamen 'bij Ds. Padt in van gezin
nen, dis het kind gaarne tot zich wilden
nemen. Het jongetje 'behoeft dus aiiet aan
zijn ontaarde moeder teruggezonden te
worden. En toch al deze kindervrienden
worden teleurgesteld. Nu de kleine werke
lijk van zijn pleegouders weg zou gaan,
konden ze bom niet missen. Ondanks de
.moeilijke tijden, ondanks den zorg,
hun eigen kleinkind hebben, behouden zij
hun pleegkind. Moge deze edele daad
zelfopoffering hen in hun verder leven
bron .wan zegen zijn.
HAARLEMMERMEER.
Laag suikergehalte. lu
dez© £©meente zijn een paar proeven
gentenen met liet suikergehalte der
bleten. Bij <je eersto proef kon een
percentage worden opget-eekend van
11.9 en bij de tweede proef 12 4. V<
waar nog; een laas suikergehalte, in
vergelijking niet voorgaande jaren,
hetgeen wel aan liet natte weder en
te weinig zonnewarmte zal moeten
werden toegeschreven.
M o n d-
klau
IfiU&ea oa Kaast
TIJDSCHRIFT DER NEDERLAND-
SCHE MAATSCHAPPIJ VOOR NIJ
VERHEID EN HANDEL.
Do September-aflevering opent mei
cn woord van hulde aan onze Ko
ningin, met dc mededeeling. dat het
hoofdbestuur II.M. namens de Maat
schappij den grooton gouden legpen
ning heeft aangeboden met het iu-
GChrift „Huid© en Dank".
Voorts een in memoriam aan J. T.
Crenier.
Uit da mededeeling en van hef, hoofd
bestuur blijkt, dat het dagelijkseh be
stuur aldus is samengesteld, til. P. E-
Posthuma, voorzitter, Wdlrave Bois-
sevain, onder-voorzitter, 11. Sicidt van
Gelder en mv. R. E. Kielstra.
In het redactioneel gedeelte is op-
eiiom.cn hst derde bekroonde ant-
voord op de prijsvraag inzake eco-
omisch herstel door drs. P>. K-. Smits.
Verder schrijft L. over don slechten
en kostbaren gang van zaken bij cle
Overheid, waartegen hij aanbeveelt
het afschaffen van do- vaste positie der
jnpfblenaren.
De aandacht wordt voorts gevestigd
op de a.s. tentoonstelling van moderne
hulpmiddelen voor fabrieks- cn kan
toor-administratie te Deventer, ter-
•ijl in de rubriek der ingezonden stuk
en eeu polemiek voorkomt tusschen
prof. Ant. van Gyn en prof. Th. Lim-
perg Jr. over „belasting- naar druag-
I tracht".
Ten slotte pleit de heer ir. R. P. J.
Tutein Nolfchenius voor decentralisa
tie iii den staatsdienst als middel vai
bezuiniging, 'daarbij wijzend op d
gunstige resultaten hiermede in Zwit
serland verkregen.
SsMess ïëbf
VIlAAGWanneer w
datiliatentoomstelling gehouden 'I
AKÏWÖORD: De dairliatenloonstelllng
le Haarlem werd gehouden van 22 tot en
niet 24 September 1922.
VRAAG1. AVaar is het in Amsterdam
gevestigde R. A. I. gebouw waar van 14
tot-'23 Sept. af oen planten en bloemen
Icntoonstelling zal gehouden worden. 2
Wat bctoekeut R. A. T.7
ANTWOORD: 1. Het R. A. I. gebouw
vindt u aan het einde van de Per din and
Bolstraat, vanaf hot Centraal station met
lijn 4. 2. Wat de letters R. A. I. betee-
konen is ons niet bekend.
VRAAG: Wat moet ik doen om een
jongen appelboom uit de worm te houden
zoodat de vrucht niet wormstekig wordt?
In October 1922 werd boompje geplant
eu in 1923 droeg bet nog geen .vruchten.
ANTWOORD: U moet uw appel
boompje voorzien van een z.g. rup
sen/band, welke om den stam wordt
aangelegd en. waaronder de wormpjes
zioh verpoppen. 2 of 3 maal per jaar deze
banden te vernieuwen en de oude ver
branden zal het kwaad tegenhouden. De
banden zijn bij een handelaar in tuin-
bouw-artikelcn verkrijgbaar.
VRAAG Van 5 broeders diende dc
eerste tijdens dc mobilisatie twee jaar.
Daarna werd hij voor zijn oogen afge
keurd'. Do tweede kwam voor vrijstelling
wegens broederdienst in aanmerking.
Hij kreeg het niet, doch geniet nu elk
jaar vrijstelling. De derde gaf zich, vol
gens zeggen der overheid, te laat voor
vrijstelling wegens broederdienst op,
doch kreeg 1 jaar uitstel. Na mij komen
nog 3 broeders. Wie van ons heeft recht
op vrijstelling- wegens broederdienst?
Tot wien moet ik mij om inlichtingen
wenden? Bij do secretarie kom ik niet
ANTWOORD De vrijstellingen we
gens broederdienst zi.in niet meer ah
vast recht te bepalen. Vrijstelling kan
worden verleend aan een dienstplichtige
wiens broeder een in de bepalngen vast-
gestelden tijdsduur in werkelijken diensi
is geweest. In den mobilisatietijd was
deze vrijstelling uitgeschakeld. De wet
Iaat zooveel vrijheid,
broeders zelfs maar 1, 3 of meer behoe
ven -,e dienen. Ieder geval wordt afzon-
derlijk beoordeeld. Wanneer men op den
daarvoor gestelden tijd. dat 15 bij cle
aangifte in Januari, deze omstandigheid
opgeeft, dan volgt een uitspraak, doet-
rvall c
dan i
j Hongaarse li e k i n cl e r c n.
Naar wij vernemen, is er 2 Oetobar
I a.s. weer e:a trein :r.:t Hongaarse'.:;
ecrs'volgencle broeder
nuari, als hij zich aan
der broederdienst op c
uitspraak af. Ëveilzoo
zijner tijd.
vrijstelling. De
Steef-: dus in ja-
noct geven, wc-
wacht kalm die
-.cl do jongste te
jDRAADLOOZfr TELEF(M5CHE_DiEQStj
DE Mc EN ING IN ENGELAND.
LONDEN. (V.D.) L'e meerling wint al
hier veld, dat het geschil betreffende de
schadeloosstellingen uit de
den
rwacht spoedige u
wikke
and. Deze inzichten
schijnen in <1® eers
zijn op den hortclïjkcn aard der bespre
kingen te Parijs tusschen Baldwin en
Poïncaré en ten tweede op de ontwikke
lingen in Duitacliiand. V/at het tweede
puint aangaat, de toestand in Duitsebland
heeft- de laatste weken ongetwijfeld een
aanmerkelijke verandering ondergaan
Gtoot-Brifar.nië heeft Steens liet standpunt
ingenomen, dat liet lijdelijk verzet hoog
stens een onvruchtbare politiek was, welke
niet tot een oplossing kon bijdragen, en
heeft inderdaad deze inzichten gedurende
de -verloope.n maanden bij verschillende
gelegenheden ter kennis van de Duitseke
regcering gebracht. Terzelfder tijd hooft'
men hier beseft, dat met het oog op de.n
inv.cndigcn politieleen toestand groote
n-.ood werd vsrelsollt van elke Duitsohe
regecring, die het lijdelijk verzet wilde
doen eindigen. Naar men zegt, heeft Stre-
semamn hot voornemen, sulk een poging
aan te wenden. Hier wordt algemeen
verlangd, te zien, dat zijn taak zal wor
den vergemakkelijkt en zal slagen. Een
belangrijke hinderpaal vcor een overeen
komst iazoiko. <le schadeloosstellingen
zou alsdan zijn uit don weg geruimd. De
Frcnsehe regeeving zou voldoening 'kun
nan krijgen in een zaak, waaraan zij
groot gewicht, hecht en de groote uitput-
tt'-g der Duitsebs hulpbronnen en de
moeii'jko 'occtaeid der Roerbevolkiaig zou
\."a-iur?r (men de ecooiomisobe resulta-
Il.-i van dc Roerbczclüng «agaat, bevindt
men, dat de Erü-sche schattingen van
banL- waarde air, produoticvo ixwuttregel
niet on juist waren. Dit zou echter micts
al'docm aan de voldoening, welke men hior
zou gevoelen, indien het geheel® voor
val ton einde gebracht werd.
De toestand in het Roergebied heeft
langen tijd een bespreking over de •scha
deloosstellingen verijdeld tot wederzijdsoh
nadeel van Duitsehland en de gonuicer
■Icn. Jfen gevoelt hier, dat de beëindi
ging daarvan, verbonden met oen open
hartige uiteenzetting van do Fransche
bedoelingen do besprekingen tusschen
Balifwin en Fofmcaré, waarvan een com
munirjué 'zulk een gunetigen indruk gnf,
zeer kan bobben vergemakkelijkt. Onder-
deze omstandigheden ineemt de neiging
toe, aan die officieele mededeeliing ta
melijk -veel waarde te heöbteii.
De nieste bladen leggen dus een opli
n.isme aan den dag, hetwelk sleohts ver
minderd wordt door het besef, dat de
problemen, die nog moeten worden uu
gewerkt, groot genoeg zijn en dat do fi
nancieele last, dien Biitannlë verplicht
is ta dragon, drukkend zwaar is.
T.'TTING VERGAQëRING VOLKEN-
EOMD.
LONDEN. (V.D.) Do vergadering van.
den Volkenbond to Genove keurde heden
do aotio van dun Raad van deu Bond
goed, door le besluiten, quaertiën aan-
gaande de uitlegging van eenige ertikclon
van het verdrag <en den bond, die de
bevoegdheden van ileu Bond behandelen
en gerezen zijn (lob: -het Il,alin.'jj-.sah—
Grieksclr geschil, ter beslissing voor te
leggon nou het Taiternatianaal Gerechts
hof le den Harig of een ander reohter-
liik college.
HUWELIJK KROONPRINS VAN
ZWEDEN.
LONDEN. (V.D.) Officieel wordt be
richt, dat het huwelijk van den kroon
prins van Zweden met lady Louise
Mauütbntlen op 3 Nov. zal plaats hebben
in de Koninklijke kapel in het St. James
paleis. Genoemde lady is de dochter van
prinses Victoria en wijlen admiraal mar
kies van Hilfordshaven.
VERTREK VAN BALDWIN UIT PARIJS
LONDEN. (V.D.) Baldwin verliet Vrij
dag om 12 uur Parijs, om naar Londen
terug te kecren. Vooraf had hij zich met
zijn echtgenoot© tn een auto van het ho
tel Grillen naar den Are de Triomphe
begeven, waar hij op bet graf van Frank-
vijlt'9 onbekenden soldaat een prachtiger,
krans legde, die het eenvoudige opschrift
droeg: „Deze krans werd gelegd door den
Eersten Minister van Groot-BritanniS".
Poinearó nam aan het station afscheid
van den Britsohen Premier; hij had met
Baldwin een onderhoud in diens coupé,
hetwelk 10 minuten duurde, en wachtte
daarna op het perron, om hem voor het
laatst 'hartelijk de hand te drukken, toen
dc trein vertrok.
De volgende mededeeling werd door den
Britschen Premier uitgegeven voor zijn
vertrek: „Bij zijn vertrek van Frankrijk
naar Engeland gaf Baldwin zijn groote
ingenomenheid te kermen over zijn ver
blijf in Frankrijk eu zijn bezoek aan Pa
rijs Hij is diep getroffen door de talrijke
bewijzen van vriendschap en goeden wil,
welke hij heeft ontvangen."
DE AM8TERDAMSCHE WATER-
LEID INC.
Eon nieuwe wütcrholclai*.
A m s t e.r d a m, 21 Sept. Geduren
de de warme daiieii van den thans
achter ons liegenden zomer heeft Am
sterdam een te kort gehad aan drink
water. De oorzaak was dat niet ge
noeg water- kon worden aangevoerd.
Eeu nieuwe rein-watcrkelder aah den
Haarlemmerweg was in aanbouw. De
ze had indien hij gereed was geweest
het watertekort aanzienlijk kunnen
vemijndercn.
Dezer dagen is de kelder, welke 10000
ltub, meter water kan bevatten, ge
reed gekomen en zal binnenkort in
gebruik worden genomen. Daardoor
heeft men overdag 10030 Rub, meter
water meer in reserve. Met het in ge
bruik nemen van dezen nieuwen wa
terhelder is bii overvloedig gebruik
van wafer van Amsterdam nog geen
einde gemaakt.. Daarvoor is noo'*
dal. aan du Ivansoorthuizen van Lei-
duin naar den Haarlemmerweg meer
eanaciteit wordt gegeven.
Door twse buizen wordt het water
aangevoerd: een derde wordt gelegd.
Deze is reeds tot stand gekomen tus
schen Lciduin cn Oostelijk Haarlem
en van Oostelijk Halfweg Lot Sloter-
dijk. liet stuk Oostelijk Haarlem naar
Halfweg moet duu gelogd worden. Het
werk verkeert in een zeer sterk stu
dium van voorbereiding. Vermoedelijk
t heb stuk van de transportleiding
langs den Haarlemmerweg maar
door de Haarlemmermeer, Ook be
staan plannen om de pompmachiriea
aan den Haarlemmerweg, dio het wa
ter direct in de stad brengen, uit te
breiden. Er werken bij een normaal
gebruik drie machines, de vierde is in
reserve. Wanneer echter langzamer
hand grootere hoeveelheden water
weggepompt moeten worden, dan zul
len 1102' meer machines noodig zijn.
De nieinve rein-watcrkelder die bin-
nen enkele weken in gebruik zal wor
den genomen, is gebouwd op 3600 pa
len. 11 ij is geheel van gewapend be
ton en heeft oen oppervlakte van on
geveer 2500 visrk. meter. Het walm*
staat er dus, wanneer bii gevuld is.
•vier meter hoog. Met. den bouw werd
heb vorig jaar begonnen, in Septem
ber. Do kosten loli-oegen vier ton.
EEN ZCNNEKRACHTMACHJME.
11 e r 1 ij n, 21 Sept. (V. D.) Tijdens
het Zionisteir Congres heeft Professor
Marcusse uit Berlijn in een voor
dracht to Karlsbad een mededeeling
gedaan over eeu door hem uitgevon
den zounekrachUna'jbine, die voor do
geheele wereld van groote beteekenis
an worden. Hierover kan mou in do
Ynssischo Zeibung" het volgende le
en: „Wij kennen de uitspraak van
dien ouden Grieksohcn wijze, volgens
ke de slavenarbeid esnmaal afge
schaft zou kunnen worden, als een
maal de wesfspoolon van zelf loopen
en de pen van zelf de citer bespeelt'
Echter allo wonderen op technisch
gebied hebben ons dit gouden tijdperk
nog niet kunnen brengen eu allo
nieuwe machinerieën hebben do men
schel ijke kracht nog noodig. Alleen
reeds de kolen, een van de grootste
helpers, eischt zwaron moeitevoilen
arbeid. En met het uitbuiten der bo
demlagen nadert do mogelijkheid dat
deze dan geheel uitgeput zullen ge
raken.
Flier kwam do techniek nu voor do
volgende vraag:
„Eeu ersatz te vinden voor de uit
geputte brandstoffen door do onuit
puttelijke „uit don hemel gezonden"
zonnestralen nuttig te maken." Dit
probleem is niet nieuw. Talrijke per
sonen hebben zich er mede bezig ge
houden en 185 patenten werden reeds
aangevraagd. Echter alle constructies
hadden een gebrek. Do Borlijnsche
professor Dr. Adolf Marcusse heeft
as een volmaakte uitvinding ge
daan-.
Tn plaats van door spiogelstraling
een waterketel te verhitten die zich
met het geheele apparaat door mid
del van een uurwerk naar de zon moet
draaien, gebruikte professor Marcus
se groole lenzen waardoor de concan-
troerende stralen in een z.g. ,,warm-
toval" geleid worden, die ze dan on
ophoudelijk nuttig maakt. Deze warm-
tcval dient ter verhitting van een bij
zonder soort olie om het zich in een
vaststaande groote ketel bevindende
water in damp van groote spanning
te veranderen. Harmede is het pro
bleem opgelost. Teckcningon verdui-
dolijkeu de uitvinding.
DE ROOFMOORD IM DEN TREIN.
BERLIJN, 21 Sept. fV-D.) Tot ont
dekking van den roofdtnoord op den
Berlijnschen directeur Kreijssig in
den trein Frankfurt a/M.Berlijn
hebben drie Zweedsche ingenieurs van
eene groote maatschappij in Stock
holm 100 Zweedsche kronen gezonden
en daardoor het totale bedrag der
belooning tot 5 milliard mark ver
hoogd. Tegelijk hebben zij medege
deeld, dat thans in Zweden hulpgel
den worden ingezameld voor de Duit-
sche crimineele politie ter bestrij
ding der misdadigers.
DE RIJKSMUNT IN DUITSCH
LAND,
BERLIJN, 21 Sept. (V.D.) De
B.erlijnsche Rijksmunt heeft de ver
vaardiging van gemunt gejd opgege
ven. Met ingang van 1 Oct. wordt
het bedrijf gestaakt-
INTERNATIONALE KATHOLIE
KEN CONFERENTIE.
BERLIJN, 21 Sept. (V.D.) Woens
dag wordt te Salzburg Je 13e inter
nationale conferentie „Pax Rom ana"
geopend, welke ten doel heeft, toena
dering tot stand te bregen van Ka
tholieke academische vcreenigiugen
van geheel Europa.
Vertegenwoordigers zijn gezonden
door Amerika, België, Duitschland,
Engeland, Frankrijk. Italië, Li-
thaüen, Luxemburg, Oostenrijk, Po
len, Zwitserland, Czecho-Slowakijo
en Hongarije.
BRAND N EEN GEL'GJSGHE
STAD.
BERLIJN, 21 Sept. (V.D.) Naar
uit Lemberg bericht wordt, zijn in de
stad Alt-Sambor in Gaüeië van het
Joodsche stadskwartier 70 huizen en
twee synagogen door een brand ver
nield, waardoor 150 gezinnen dakloos
zijn geworden.
BIJEENKOMST MUSSGLfNI SN
PAS87CH.
BERLIJN, 21 Sept. (V.D.) Naar
uit Milaan bericht wordt, verwacht
men, dat_ begin October in Venetië
of Abbazia ecne bijeenkomst tus
schen Mussolini en Pasitch zal plaats
hebben tot definitieve egeltng der
Fiunio-quaestie.
PLANNEN VAN AMUNDSEN.
BERLIJN, 21 Sept, (V.D.) Uit
Seattle in Alaska wordt bericht, dat,
Amundsen voornemens is, met 3 in
Duitschland bestelde metalen vlieg
tuigen den volgenden zomer ecr.o
nieuwe vlucht- naar de Noordpool te
I ondernemen.
