Brieven uit Berlijn
',r^.iEju w..S;
De Volkenbond
,(van onzin correspondent.)
EEN WANHOPIGE TOESTAND.
Hot parlomentairo stelsel is goon panacee,
—De gevaarlijke orisis. Waar blijft de
nian met don Ijzoron boiem? Co
ratten verlaten het zlnkontlo schip.
- '"Vr^. Berlijn 7 octobr- 1923.
Hef jaar 1897 is vour ons een jaar w.xn
beleeieuis geweest. We bad Jan toon den
niet bijster aa.iiwilligen leeftijd van IS
jaar bereikt, de laatste jaren hadden we
oen geweldige hoeveelheid jongensboeken
verslonden en de geschiedenissen van
lluylex en de Trompen, l'ict Hein,
Kiert sens, Nelson en Ifordenskjöld, M-
l>ars den Verdelger, Jan hart, Pi-
Simpel en Jack l'ickersgiL', benevens
zoeken bij familie leden te Haarlem,
oneo jeugdige schreden natuurlijk ook
naar Zandvoort leidden, 'hadden, wat men
pleegt te noemen, een gloeiende liefde
voor do zee in onze jongensborst gewekt.
We verbeeldden ons. alleen a's zeeoffi
cier een nuttig ltd van de maatschappij
to kunnen worden en een tamelijk gezond
stel hersenen, verbonden met den dn! op
de koslsohool van wijlen dan heer Jonk
heer to Yelp bewerkten, dat tve in go-
zegel jaar onze intrede konden doem in
het Kon. Instituut voor marine te Wil
lemsoord.
Do Tijd heeft niet gewild, dat we het
lot officier brachten en we zijn er niet
rouwig oni, daar tvc met de cude Egyp-
ienaren berouw een der hoofdzonden vin
den. Al te veel aangename herinneringen
hebben wo ook, al niet aan de paar le
vensjaren in het nest? waarop we ze'.f als
zestienjarige bengel liet woord van Tol
lens toepasselijk achtten, dal geen plek
op aard, hoe karig ook bedeeld, zoo cl
Ion dig naakt was. Te vinden in het Jaar
boekje der adelborsten 1699. Maar één
tiooge wijsheid hebben wo daar ge'cerd.
We waren eens ongesteld en lagen, zoo-
als daar gebruikelijk was, als licht pa
tient in de „apotheek", een lokaaltje,
waar do doklcr en de ziekenvader hun ma
teriaal konden vinden en waar ook het
spreekuur werd gohouden. Aan een an
deren muur stond nog een bed met óók
een patient en als de ziekenvader weg
was, kortten wij or.cen tijd met.«en spel
letje écarté of hombre a deux. We kregen
beiden een bepaald soort poeder, dat 'om
de drie uur moest worden ingenomen.
Het was spreekilur voor de adelborsten
en daarna voor matrozec-oppasseis. Kooit
zullen Wc vergeten, dat een onzer, die
aan neusbloedingen leed, een matroos,
die een opgezwollen wang had, een ander,
die pijn in z'n borst, in z'n zij, in z'n rug
en in z'n hals had, een derde, die „snij-
dinge in de buik" een onaangenaam ver
schijnsel vond en een vierde, die 's nachts
niet kon slapen, allemaal den dokter
geen ander woord ontlokten, dan een kort
den ziekenvader toegeroepen: „Poeiers!"
Bij nummer vier stopten wij een zakdoek
in onzen mond en bij den 'aatsten trekken
We het kussen over ons hoofd en do lot
genoot aan den anderen muur deed liet
zelfde, opdat ons lachen den volgeling
van Aesoulap-.us niets soms in de verlei
ding mocht brengen, om eens «en ander
middel voor te schrijven of ons, na hei-
6te], een paar dagen provoost.
Nu, wij waren ma een paar dagen weel
beter, maar de jongemain niet do vele
pijnen b.v. werd lieusoh hoe langer hoe
zieker, ondanks do „universcole poeiers
En zoo leerden we op jeugdigen leeftijd
reeds, dat wat voor den een goed of on
schadelijk kom zijn, den ander soms ab
soluut tniot baat, voor zijn gezondheid
zelfs schadelijk kan worden.
Het Duitsche volk heeft deze wijsheid
nog miet geleerd en sehijmt voortoopig
ook nog geen talent te bezitten, om in te
zien, dat er geen uuiverseele geneesrnid
Men heeft de bittere ervaring opgedaan
dat de beloofde heerlijke tijdeu, waarheer;
do keizer het vo'k zou brengen, per elol
vam rekening uitliepen op een moeras.
Met den keizer en ecu paar dozijn andere
monarchen joeg het zijn kcelo oude staats
systeem maar de andere wereld. En het
geloofde, dat het geneesmiddel zou eijn
de invoering van het stelsel, waaronder
andere -volken, zijn overwinnaars, leef
den. Do micuwe beheersoliers van het
Duitsche rijk zwoeren bij het pa riemen
faire stelsel.
Maar dit heeft bij Michel a' even wei
nig geneeskracht ontwikkeld, als bij on
zen jongeman de uuiverseele poeier?. De
pijnen in rug en bot?: en keel werden cr
met in, dat «en radik.-.le kuur noodig is
Wat hebben do politieke geneosheeren
deze dagen uiet geleerde gezichten «en
onzin verkondigd 1 Do Duitscliers hebben
met Duitsche „Grind'.iciikeit" het pari-
mentairo stolsel en de democratie in hun
nieuwe grondwet opgenomen,maar den
rijp daarvoor en daarmede kam men ai-
leen de dwaasheden verklaren, die in de
crisisdagem zijn begass). Uit verkeord be
grip'is het gcheelo gezag van de exeou
tieve, de rijksregecring. die dan toch óók
op grond van de pwiijccnstellatie en de
'besprekingen met de fracties van den
rijksdag was gevormd, verlegd naar liet
parlement zelf. £:rcse:ii«irui mag in zijn
rede, gisteren gehouden, verklaren, dat
hij zulks een verkeerde opvalling van her
parlementaire stelsel zou vinden, er is
volgens deze verkeerds opvatting gehan
deld. waarbij nog komt, dat allerlei :iie'.-
gespceld, zooals do vakver-;-: i:ig ingen cn
zelfs miel-Dniische vertegenwoordigers
van de Internationale, die «telt te Eerlijn
beror.den of de crh's belangrijk gsnm-g
oordeelden voor een extra reisje maar do
Duitsche hoofdstad, benevens organen der
naar de andere richting aan de"touwtjes
«rokken.
DuiwchlMd beeft een krachtige regve
ring nood 45; liet is zeer gewenscht, dat
de.rc het vert: a wen van de g-oolo meer
derheid van het volk heeft, nog meer
noodzakelijk is echter. i-V. ze zich de teu
gels niet u-t de band laat nemen, dat ze
lt:<
in Europa, ir.'
Beieren kregen,
lighcid, die i
1 tc komen en de belalhig aan
1eiunissia van Herstel te hervatten.
Zoo iemand had volgens do meening
van velen Stroseinacn kunnen zijn. Maar
do meesten gelooren niet meer, dat hij
het thans, eia hes gescharrel van d<
rige week nóg kan zijn.
StrcseruMin wilde zich door den Rijks
dag vérstrekkende innohfon laten geven,
om te -tomen doen, ivat hij onvermijdelijk
acht en waarvoor hij meende, voldoende
kracht te bezitten. Maar toen hij op
genst.md bi] hot parlement sliet, heeft de
parlementariër Siresenixnn' gecapituleerd
voor het parlement. Hij heeft gis:
mooie woorden over de:i meed der
antwoordt'.ijkhcid gesproken, snaar hij
heeft zelf den moed gemist, aan de
kleinzielige belangen- on groepenpolitiek
ren den Rijksdag hot hoofd te bieden.
Hij doet heel sterk en lijkt heel
krachtig, maar heeft bewezen, op het be
slissende oogenblik toch eigenlijk net zoo
swnk te zijp. als Wirth en Cvmo, die ook
altijd zwichtten voor de parlementaire
en buitenparlementaire Jcraohten, die de
kunst verslonden, zich invloed te ver
schaf feu.
Toen Strcsemann optrad, was hij aan
sn «enen kant een vroeger sterk gecom-
romitteerd man, die aunexiotiis; was ge-
cest en vertegenwoordiger ran die krin
Mi, die in Duitaéhl&nd het meest tot
verlenging van don oorlog hadden bij-
«dragen. Maar hij hod zich bekeerd, wat
geen schamdè voor een politicus behoeft
snde in hem den
krachtn
nsch
onraad zou keeren,
dat Dmiïchland den weg maar genezing,
o toekomst verspert.
i bete
Zoo'n man is Strcsemann niet. Het zag
r al bedenkelijk uit, toen hij Dinsdag
ijn aangekondigde rede voor den Rijks
ag «liet hiel-!. Maar men kon toen nog
e.-onlrchuldigend zeggen, dat hij, voort
gekomen ui: het parlement, alle par'emen
mogelijkheden wilue beproeven. Di.'
gin» niet. Deze Rijksdag is er sedert jaren
gewend, ministers naar zijn kruid tc
zetten en de tweederde-meerderheid, die
lem.itm voor zijn volmachten noodig
scheen mict te kunnen worden ver
kregen. Scheen, zegge.we, omdat we nog
altijd geiooven, dat als h ij wel liarl
gedurfd, de R ij s s d ag niet don
moed zou hebben gehad, om hem het
•ouwen to ontzeggen. Nu heeft hi)
gedurfd. Maar toen de Rijksdag het
tegen de regec-riug gewonnen had.
bleek, d-at de hoezen zelf angst voor hun
igcii moed liaddon gekregen. Do Groote
Coalitie was verbroken cr. men wist geen
Een oogenblik leek hel nog, of de rijks
kanselier zich zou vermannen, den Rijks
dag naar huis sturen of met oen direc
toire van zes mannen regceren. Ook dal
geschiedde niet. Bn, ten einde raad, werd
Je Groote Coalitie weer opgekalefaterd cn
trad Streswruinn gisteren me: ongeveer
precies hetzelfde kabinet en hetzelfde pro
ram voor de.nzelfden Rijksdag.
We staan zoo uitvoerig bij deze dingen
«til, omdat het ons van belang lijkt, dat
in ons land, dat met zooveel benden
Duitiehlend is verbonden, de zaken
ook hoort van iemand, die hier van na-
ie gebeurtenissen beeft kunnen gade
«laan. Esi het moet eens duidelijk worden
gezegd, dat de toestand hier hopeloos
lijkt. Vooral na gisteren. Dc beurs ziet
"at im. Want ondanks het schijnbare her-
e! van de positie der regecring is dc
ïark, die Dinsdag nog twee roebel ivaard
as, tot beneden het peil van liet sovjet
-taalmiddel gedaald. Volgens "le pari-
:il :e New-Vork zou men voor één Hoi
mdache cent bijna vier mtiüoen mark
kunnen krijgen. Een wenk voor hen, die
:ïch laten overhalen, om Duitsche bank
biljetten van een millioen in ons land
op straat voor een dubbeltje te koopén.
t is hopeloos! En misschien is het
toch goed, da: het zoo is gekomen. Want
weten nu, dat Stresem.m.n ondank?
ijn talenten en energie met van het
hout is, waaruit dictators worden gesneden;
De toestanden hier zijn er tïj'p voor, maar
de persoon ontbreekt 'zeer klaarblijkelijk.
Zelfs als Slrasemamn nu van den Rijks
dag de volmachten krijgt, die hem tot
l.eeft hij te vee! aan prestige verloren.
in the street", die het vaker bij'
het rechts einde heeft, dam de politici
van beroep ivilk-n geiooven, heef; zijn
ontzag voor den Rijkskanselier verloren,
toen deze, in plaats van met zijn „kabi
net der persoonlijkheden" mei het bijna
ongewijzigde oude ministerie voor den
Rijksdag trad. Eea paar jaar geleden,
toen Slrwernann alle ixmlaci had verlo
ren en nu eeiis naar links, dan. weer naar
rechts, atuisluilmg beproefde tc krijgen,
noemde men hem den politicken kikvorsoh
wiens sprongen op bet laddertje men
po.
!ieke havo
Deze booz'c vergelijking
dagen sn den RijteJag -.
dc
de
;:d. Het i
opg
il. En dat is
ror iemand, die niet alleen dictator zijn
il, maar zijn moet, bedenkelijk.
Het heeft zijn nut. deze dir.gon achter-
nog eens vast ie stellen. Het was niet
gemakkelijk, do juiste oric-ntecriinj
if-eloopen webk niet te vfrliezcn
s m-jschien niet onaardig even
«Hen, dat «cn heden verschenen tijd-
-ekrift met socleal-domoeratkch karakle
?en artikel bevat, geschreven door «wc
sociaal-democratisohe publicisten, dl
men tot de rnonschen met de beste cot
neclies moet rekenen, waarin over de m
Jerlsog der nrbctderslUnsso tegen het k;
pitalisme wordt geschreven, omdat toen
het artikel werd gezet, dc schrijvers nog
moesten aajmemen, dat het Directoire zou
komen. Do toestanden waren zóó verward
Vat zelfs deze mannen met hun uitste
kende mogelijkheden tot intieme infor
matie geheel dc kluts kwijt waren, dn
de pers van links zal men nu gaan betoo-
jen, dat de rechterzijde do echulj aan
alles heeft cn rechts men hetzelfde
ran links zeggen. Maar daarmede wordt
alleen bewezen, hoe slecht -Je coalitie i?
gelijmd cn hoe zwak do basis van de
njksregeering is.
Sticsomann heeft Dinsdag een prach
tige kans gehad,-om dictator van Duïtscli-
o r d c
-1 cn gehoor-
ie kans verspeeld en
een. kans gekregen.
eenheidsstaat' meer is, doch uiteen zal
zij-n gevallen in economisch samenhan
gende gebieden.
En do hyena's, waarover we zoo vaak
hebben geschreven, de zwarte mcnschen
uit den Balkan en Kletn-Aztê en Galici
veriaten ons, als de ratten het zinkende
schip. De meesten zijn al in Parijs. We
voorspellen niet graag. Maar we hebben
deze -lieden zien komen, nadat ze Oos
tenrijk kaal hadden gevreten. Thans heb
ben ze Dnitschlaind uitgezogen en nu ze
iveten, dat er hier niets meer te halen is,
komt het volgende station aam de beurt.
Maar na Parijs geiooven we aan geen
verder station. We hebben nog altijd
zeker optimisme bewaard, Maar dat
thans verdwenen. Als hier in Duitsehland
geen herstel komt, vreezen we, dat het
Europa mee zal 6leepem in den afgrond,
ook ons land. Em we zien den Napoleon
of BismaTok niet, die dit land alleen zou
kunnen redden. Maar we zion wel dc pa
den verdwijnen, gelijk het ongedierte
liet lijk van een uitgemergelde» lajidloo-
per verlaat.
II. BI. KOELENSMID.—
Fers-Omziefit
DE VRIJHEIDSBOND EN DE
VLOOTWET.
Het" „Utrechtsch Dagblad" maakt
.er de houding der voormannen van
den Vrijheidsbond ten opzichte van
do Vlootwet, de volgende opmerkin
gen
De Vrijheidsbond als gehef',
schijnt zien ten opzichte van 'i essen-
tic-elc nationale belang, dar hier .v.n
Je orde is. veder voor te bereiden tot
cn ellendige, tweeslachtige houding.
De groots liberale pers hult zicli
n een wol-v van onduidelijkheid, en
ie heer Drion, die wat zijn beset be
treft van de beteekenis eencr behoor
lijk© weermacht, eerder bij socinni
c:t vrijzinvg democraten Jan bij den
Vrijheidsbond thuisbehoort, bestrijdt
tc Leiden openlijk het regeeringsont
werp. Wat zullen de Jvamerledeh
doen'? Uitstellen een zaak die, gc
'geven dc incompetentie vm den Vol
kenbond ca het steeds heftiger wor
dend oorlogsaspect van de wereld,
geen uur uitstel lijden kan? Zullen
dc liberalen voor de zoovcclste maal
toch reeds verzwakte gelederen
nogN dunner maken door voor twee
boeren te buigen?
Er is geen richting, geen leiding,
geen stuur. Dc slapheid van het
finksch-unie-libcralisme, die de liberale
partij als groote poitiekc macht
reeds, heeft uiteen doen vallen,
schijnt haar ontzenuwende werking
voort te zetten tot het uiterste. En
thans ziet men liberalen gecoalizeerd
met- de scharen, die elk gevoel van
nationaal zelfbesef verloren hebben,
terwijl men op andere plaatsen ande
re liberalen met- groote flinkheid en
kennis van zaken onze weermacht
ziet verdedigen.
Geheel afgescheiden van de tech
nische kant van deze vlootwet, waar
over een leek niet geheel tot oordee-
len bevoegd is, kan ons het beginsel
der oppositie zoo ergeren. Omdat bij
al die agitatie om mcnschen, -'ie ge
heel geen kennis van zaken hadden,
handteekeningen af te troggelen, geen
onkel oogenblik één klank gehoord
is. die getuigde van nationaal newust-
geen enkel woord gesproken
waaruit het besef tot ons kwam,
dat men de beteekenis van een sterk,
onafhankelijk Nederland begreep. Ter-
wij! in het buitenland dc sociaal de
mocraten mede de i.t.tionale verdedi
ging in stand houden, en het nationaal
gevoel wakker, zakken ten onzent Vrij-
heidsbonders af naar een lamlendig
eosmopolitisrae, maar een futlooswij
kunnen ons toch niet verdedigen. Ter
wij! uij kunnen als wij willen, als wij
inzien dat een behoorlijke weermacht
beteekent, indirect, oeconomische
kracht. want zou Nederland ïich
air zoo sterk maken als waartoe
het in staat is, dan zou het buiten
land, met respect voor onze macht,
ons meer ontzien op het gebied van
leccnoniische betrekkingen.
Wij glijden hoe langer hoe meer weg
•an die karakterkracht, welke een na
ie ais natie doet bestaan. Ja, God
beter 't, wil de gemeenteraad van
Goor de doodsklok gaan luiden ovor
lootnet maar dat beteekent
de doodsklok over ons nationaal zelf
gevoel. Een volk, dat zich op deze
wijze weggooit in het aangezicht van
ecu aan a!!c kanten op prooi beluste
wereld, ;s het waard zijn zelfstandig
heid te bezitten
Bij de bepaling van hare houding in
de Kamer behoort de Vrijheidobond-
sehe fractie er zich rekenschap van
te geven, dat er talrijke leden van den
Vrijheidsbond zijn, die de tot dusver
gevolgde taktiek van halfheid ten
scherpste laken, en hot hoofdbestuur
dat het optreden van den heer Drion
met kwade oogc.n '.s .W/.'.er.
Na het gehaspel in Noord-Mm'aiu|
voor enkele jaren, thans dit ge
haspel met de Vlootwet. Het gaat ve
len verdrieten. De linksche elemen
ten, die transigeeren, die de nationa
le gedachte ontrouw zijn, moeten
worden uitgebrand. Wij hopen dat
men zich bedenke, eer het te laat is.
Over den eersten da" van de behan
deling van do interpellatie Troelstra
iu de Tweede Kamer, schrijft de Ka
mer-overzichtschrijver van het Hbld
onder meer.-.
Er is. van het doel der interpella
tie het verkrijgen van geeevc us
over de crisis -en over den financieelen
toestand vóór hot behandelen der vloot
tot nu toe weinig terecht gekomen.
Dat heeft voor een deel gelegen aan
minister Ruye, die een antwoord gar.
dat al buitengewoon weinig inhield
(wat de heer Colijn zei was meer to
the point) maar ten deele ook aan Jou
interpellant. De lieer Troelatra heeft
altijd nogal wat franje aan zijn be-
toogendat hindert niet zoolang er
ook maar veel stof is. waar de franie
aan vast zit. Maar vandaag was 't
haast alles franie.
De N. R-. Ct. maakt o.a. de volgejidd
opmerkingen
Het is zoo jammer, dat de Kamer
op 20 September j.l. niet het voorstel
van mr.Dresselhuye heeft aangenomen,
dat zij dien dag eveneens do motio-
Troe 1st ra heeft verworpen. Dan (spe
ciaal in eerstbedoeld geval) zou de
Ivame-r tegenover 't moeilijke vloot-
probleem cn dé daarmede verband
houdende financieel© vraagstukken
niet' staan als c&n acteur, die. zijn rol
nog niet geheel kent en redenen heeft
om ten opzichte van den souffleur op
zijn hoede te zijn.
Thans kreeg de Kamer slechts te
hooren wat de ministers van Binnen-
landsc-he Zaken en Financiën geliefden
los te laten. Blijkbaar wilden dezen
zij het ook iri db meeste welwillende
bewoordingen den indruk veetigtn,
dat minister De Geer als een onbe
zonnen kind heeft gehandeld, toen hij
het. mooiste speelgoede de luxe-uitgave
van de Vlootwet, «baloorig in een
hoek wierp.
Maar de Kamer heeft dit consta-
teC'iidb mr. Troelstra terecht altijd
le veel verlrofuwen in de persoonlijk
heid van den vorigen beheerder der
schatkist gesteld om deze lezing aan
stonds zoetsappig te aanvaarden. Al
zal zij wel moeten berusten, a's mi
nister Ruys de Boorenbrouck (geiijk
hij heden dcc© weigert een over
zicht te geven van de debatten, welke
in den ministerraad bisschop den afge
treden minister van financiën en zijn
ambtgenooten zim gevoerd.
De parlementaire redacteur van 'do
Telegraaf^ zegt i
Voor wie bedenkt:
dat deze interpellatie haar beteeke
nis ontleent aan het karakter dat zij
draagt van vervi ocgde „algemetv.o
beschouwingen" over het regèer-.ngs-
beleid, r
dat zij eon minist ir-cnsis. haar ont
staan en oplossing tot eerste onder-
zerp. en den financieelen toestand
.an Nederland en vOn Ir.dië tot tweede
heeft.
dlat zij haar dringende aanleid' n„
vond in do aan-do-orde-stelling van de
Vlootwet, een wet waarmee de gan-
sclie richting van onze buitenlanc.-
solie en koloniale nolitiok evenzeer
voor jaren wordt vadge'egd als '-ie
.dér financiec-le en ïeihti-ro....
voor wie de zé interpellatie ziet tegen
dézen achtergrond, dien is zii, aan het
einde- der eerste ontmoeting van Don
derdagmiddag tusschpa rexeermg en
volksvertegenwoordiging tot nu toe
een hcc-tie teleurstellend.
Het uiterlijk décor was wel dat v.'-n
een „groeten dag".
Achter de regeeringstafc) het ltaw-
-net. bijna compleet In 'ogfi-3 en op tr-
•bunes de officieel'', do tiell-offioieclc
n de gewone werold m ai'le dimensies
vertegenwoordigd, bh'u "mast bezw"i-
ken-ie pers-toonban c. Een volle Ka-
mer.
Maar binnen dezo praal-mst met
het schilderij van er note toetsen tn
brecdo vegen en forse ie lijnen.
Kerk en SgIïooI
NED. UERV. KERK. Beroepen :e
Put'.ershoek ds. C. J. v. d. Graaf :e Koe
ken gen.
Bedankt voor Zv/ammerdam ds. G.
Grhotjans Thz.n. te de Meern (C.); voor
Biervliet ds. J. P. Snoep te Tenboer.
Bedankt voor Ameide en Tienhoven de.
Van Ingen. te Hs::em.
GEREF. KERKEN. Beroepen :e Op
perdoes de heer II. de Zwait, cand. tc
Hallum.
JT ✓Tuf
Handel in blanke slavinnen
Dc handel in vrouwen en meisjes blijkt
nog- steeds te- worden voortgezet, Een
bewijs hiervan werd te Londen geleverd
:cn conferentie, welke onder de aus
piciën van het Internationaal Bureau
tot Bestrijding van den Handel in Vrou-
cn en Meisjes werd gehouden. Zij
werd bijgewoond door talrijke gedele
geerden uit 17 verschillende landen. Eea
Duitsche gedelegeerden, dr. J«ng,
deelde mede, dat onlangs in Duitseh
land twee individuen werden gearres
teerd, die zich met dien handel bezig
hielden. Dc gedelegeerde deed hierbij
voorlezing vnn den navolgenden
brief van een dezer individuen
„Dc beide meisjes zijn hier aangeko
men cn veilig naar Ncw-York verscheept.
I-Iocwel cr in de haven van Hamburg
veel politie was, wisten wij -haar na vee!
moeite op do boot te krijgen. Zij hadden
ons door hun geschrei bijna verraden,
maar gij kent de uitwerking van chloro
form. fk zond de meisjes Blue Bird,
D.-.ar mogen zij zoo hard om hun ouders
schreeuwen als zij willen?
Wanneer gij vcrsclie handelswaar hebt,
zend ze dan terstond gij kent het adres,
Mocht dc pohtig n op liet spoor komen,
vlucht dan raar Bremen. Een ivisscl van
ruim 1000 dollars volgt op dezen brief.
Ingeval dc n-.-cisjes onwillig mochten
I ziji:, L-iccg zc dan haar d; door mij aan
gewezen plaats. Daar zullen zij handel
baar worden. Vernietig dit schrijven
terstond".
De geadresseerde liet blijkbaar na éeze
raadgeving op te volgen. Althans, hij'
verloor den brief welke werd gevonden
en tot de arrestatie der beide individuen
leidde;
Dr. Jung deelde voorts nog mede, da:
oen der beide gearresteerden bekend
heeft, gedurende de laatste maanden 12
meisjes naar Nederland te hebben ge
transponeerd, - 1
De grootste hom
In Amerika, het land van de ontwape-
siHPscónfercniies, heeft men thans een
uitvinding gedaan op het gebied van
oorlog. Er zijn n.l. proeven genomen
met een nieuwen boni, die stellig aan
spraak kan maken op de eer, de groot
ste bom ter wereld tc zijn. Het projeciicl
ivoog 4300 pond. was ongeveer vier me
ier lang cn bevatte ongeveer 2000 pond
springstoffen. De bom was voor dé
proefneming van ccn lont voorzien cn
werd in een vliegmachine op een hoogte
van veertienhonderd meter gebracht,
Van deze hoogte werd dc bom op ccn
groot open veld in -de omgeving van
Washington neergeworpen en vervolgen»
is dc uitwerking van dit enorme projee,
tiet vastgesteld. Volgens het offtcicU
rappor: van het min is ter ia van Oorlog
Ui.'-'...- m Jii'.l-, c-.ui groot gat ii,
clcti grond, 'dat ccn huis van meer dan
middelmatige grootte or -g-emakkelijk in
had kunnen verdwijnen. De gemiddelde
diameter van den krater bedroeg 22 me
ter, :t gat was 7 meter diep en had een
rand van 2 meter hoogte. Door d-e bom
werd een hoeveelheid van ongeveer 1000
kubieken meter aarde verplaatst.. Klui
ten aarde werden meer-dan 500 M. hoog
in de lucht geslingerd en door dc
kracht van de ontploffing daalde het
vliegtuig ongeveer 8 Meter, ofschoon de
aviateür intusschen nog was gestegen
en zich van dc plaats, waar de ontplof
fing plaats had, verwijderde, voor de
bom insloeg. De bom had dezelfde vorm
en hetzelfde (mechanisme als de bommen
van duizend K.G., waarmede men proe
ven heeft genomen op oude slagsche
pen. De geweldige uitwerking, welke
dergelijke, uit vliegtuigen geslingerde
bommen hebben, is door deze proefne
ming ten duidelijkste bewezen.Zulk een
reusachtig projectiel veroorzaakt gootc
verwoestingen in een gebied,, waarvan
de straal meer dan een Engelsche miil
bedraagt*
De oplossing van het
Atfantis-raarisel
De opgravingen in Spanje, die thans
aan den mond van den Guadalquivir
worden verricht, zullen waarschijnlijk de
oplossing van. een historisch raadsel'
brengen, dat de gemoederen meer dan
twintig eeuwen heeft beziggehouden. Een
van de aan deze opgravingen deelnemen
de geleerden gelooft namelijk, de plaat»
te hebben gevonden van het geheimzin
nig werelddeel uit 4e oudheid, dat At
lantis genoemd wordr. Er bestaan
slechts enkele sporen van dit verdwenen
land. namelijk in de werken van Plato,
en men was den laatsten tijcl geneigd',
al wat hij daaroverh eeft geschreven,
voor fantasie van den grooten wijsgeer
te houden. Het is niettemin zeer waar
schijnlijk, dat Plato's beschrijving van
Atlantis niet op fantasie berust. Atlantis
zou in den Oceaan, dicht bij de „zuilen
van Hercules", de tegenwoordige Straat
van Gibraltar hebben gelegen cn het
eiland moet zoo groot geweest zijn als
Klein-Azje en Egypte samen en heeft
een buitengewoon fijne beschaving, eea
0000 jaar oude geschiedenis, groote rijk-
dom men cn jfelukkige omstandigheden
hebben gehad tot het op een boozen
dag in zee wegzonk, die tengevolge
daarvan onbevaarbaar werd. Een dec
geleerder, heeft nu do plaats ontdekt
waar zich, geheel bedekt met zeezand, dé
overblijfselen van de oude stad Tartessos
bevinden, clic drieduizend jaar geleden
de belangrijkste handelsstad ter wereld
moet zijn geweest. Voor hef opbloeien
van lartessos moet op dezelfde plek aan
de monding van den Guadalquivir reeds
een andere belangrijke handelsstad be-
staan hebben, die door bewoners van
het^eiland Kreta was geslicht en waar
aan de geschiedenis teruggaat tenmin-
te tot het jaar 2000 voor Christus. Dc
mcdcdcelingen van Plato zijn getoetst
aan hetgeen men tot dusver gevonden
neeft en zij zijn zeer gemakkelijk ver
klaarbaar gebleken. Ales wat Plato ver
telt past woord voor woord op he'
Spansche Tan'essos. Zelfs het sprookjes-
achtige verdwijnen van het g-roote
eiland in een énkelen nacht en het onbe
vaarbaar worden van dc zco'komi woord
voer woord uit, wanneer men het niet
niet letterlijk, mar uit politiek oogpunt,
uitlegt. Na den slag van Alalia in 1537
v. Chr„ waarin de Cartkageïs de Tar-
tesicrs overwohnen, verboden dc over-
winnaars aan alle nict-Carthaagscho
schepen de vaart op de zeccn ten Wésten
van Gibraltar, om zich van den geheclen
handel meester te maken. Op deze wijze
werd voor de Grieken, van wier stand
punt Plato spreekt, de zee werkelijk
onbevaarbaar. Atlantis „verdween" uit
de Griekschc geschiedenis en was in dc
dagen van Plato voor de Grieken reeds
150 jaaro nbcreikbaar.
Hongerreconis
Bij dc gelukkige redding van de vijf
Engelsche mijnwerkers uit de over
stroomde mijn bij Falkirk, heeft het he'
meest verbazing gewekt, dat zij 9 dagen
lang slechts ..van hoop en water" leef
den. Ondanks het lange vasten hadden
zij geen bijzonder sterk gevoel van hon-
gci. De wetenschap heeft echter gecon
stateerd, dat negen dagen vasten vonr
een gezond mcnsch geen bijzonder moei
lijke prestatie is. Menschen, die zich
Tij willig aan hongerprocven onderwier
pen, hielden het negen dagen bijzonder
goed uiv Nu moet men echter beden
ken. dat bij de mijnramp, bij de onvrij
willige hongerkuur van do mijnwerkers,
de vastenden niet gemakelijk in hun bed.
den lager, maar zich in het donker.iq
een overstroomde kolenmijn bevonden,
dat zij koude ledea en angstig waren.
Toch is hun positie aanzienlijk, gemak
kelijker geweest, dan die van vele schip
breukelingen, die, zooals b.v. dc bc-
maning van dc „Trevessa" het dagen
lang in de brandende zon zonder versch
water moesten uithouden. Het record
van ccn onvrijwillige hongerkuur staat
ongetwijfeld ten name van den eenigen
overlevende van ce mijnramp bij Cour-
ricres in 190Ó, die 26 dagen lang diep
onder de aarde levend begraven was.
Maar deze mijnwerker had althans nog
vor de cersle week voldoende voed-sci.
Over de vraag, hoelang de mensch zon
der voeding in leven kan blijven, zijp
de meeningen verdeeld. Verscheidene
hongervirtuozen hebben 40. zelfs 30 da
gen zonder voedsel geleefd ea in' hef
Engelsche tijdschrift J,Lancet" wordt
melding gemaakt van een 62-jarig man,
die vier maanden lang geen voedsel tot
zich had genomen en cr toch het levei)
afbracht. In het algemeen kan men
zeggen, dat een gezond mensch zoolang
buiten voedsel kan tot hij het derde deel
van zijn lichaamsgewicht heeft verloren.
Maar het gewichtsverlies heeft op zeer
verschillende wijzen plan's. Succhi b.v.
verloor 34 pond gedurende een vasten,
tijd van 40 dagen. De hongervirtuoos
Jaquc? verloor slechts 28 dagen, toen
hij zijn hangerrecord van jo dagen
nmakt?. Men neemt aan, d2t een mensch.
die veel vet heeft, het langer zonder
voeding ltap uithouden dan ccn ma
gere. want c-en dik mensch leert van zijn
eigen vet, zooals de beer in den winter.
Maar niet allen bet vet neemt af, doch
ook de spieren, ja, zelfs huid cn baar
verliezen aan gewicht, hoe ongelooflijk,
het ook moge klinken. Het cenigc li
chaamsdeel/dat hetzelfde gewicht houdt, nu
is het hart, calte
Moeilijkheden met het waarborg
verdrag.
De correspondent van De Tel. te Ge
neve schrijft aan zijn blad-
Waren er 111 het begin enkele ge
ruchten, dat het outwerp-waarborg
verdrag, eenmaal door de vergadering
aangenomen, reeds alö definitief zou
worden beschouwd en aan de verschil
lende regeeringen of haar vertegen
woordigers ter teckening zou worden
voorgelegd, het leek in het begin al
niet zeer waarschijnlijk, dat dn zoo
«-nel in zijn werk zou gaan Toen een
maal bleek, dat behalve enkele klei
nere staten ook Japan en Italië zicli
niet met dit ontwerp konden vereeni
gen en dan ook niet .zouden teeltenen,
was er geen andere mogelijkheid, dan
alleen te zorgen, dat de kwestie aan de
orde bleef en niet in lieL Vergeetboek
raakte immers het ratificatie-artikel
van dit ontwerp bepaalt, dat voor in
werking treden van het ontwerp voor
Europa, minstens drie mogendheden
geraticifeerd moeten hebben, d'io als
permanente leden In den Raad zit
ten (op dit oogenblik naast Engeland
en Frankrijk ook Italië) plus twee an
dere staten; en voor Azië wanneer
eep permanent lid van den Raad (Ja
pan) heeft geratificeerd, benevens een
andere staat.
Nog andere redénen pleitten voor
uitstel, nl. deze, dat de derde commis
sie. toen eenmaal alles begon te hrias-
ten. omdat men aan liet einde van do
vierde week naar huis wilde en eenvou
dig niet meer voldoende tijd had. de
adviezen van de speciale juristencom
missie betreffende het ontwerpen in
overweging te nemen. Zoodat tenslotte
besloten werd hot ontweip om advies
naar alle leden van den Bond 'te stu
ren. gezien het feit, dat do meenings-
verschillen dit jaar zoo goed aJs niet to
overbruggen waren en tevens, dat van
26 regeeringen (waaronder Engeland)
nog nooit iets is vernomen naar aanlei
ding van het verz iek over resolutie
XIV van verleden jaar.
De kwestie komt dus liet volgende
jaar opnieuw aan de ordewellicht
een verstandig besluit. Want ieder jaar
is de kans grooter, dat enkele hinder
niseen zijn weggenomen, die nog het
meest schuld hebben aan de bestaande
groote meeningsverscliillen.
Men zendt nu de adviezen der juris
ten betreffende enkele artikelen, die
niet meer in behandeling kon ne
men, met het ontwerp eveneens aan
de«reeeeringen toe. E011 ervan nam de
derde commissie nog over en leidde tot
erandering in het eerst© artikel, d-at
een aanvalsoorlog tot een internatio
nale -misdaad stempelt. Of deze ver
andering eon verbetering is? Tot nu
toe verbood het artikel iede-ren aan
valsoorlog, ook een zoogenaamden le-
gitiemen oorlog, ex-art. 13 van het
Fact, wanneei men aan al de voor
schriften van de art. 12 tot 15 neeft
voldaanen juist om deze uitbreiding
van dc bepalingen van liet Pact,
geïnspireerd door de idee vanvoor
al'es handhaving van den vrede, werd
het artikel dooi' velen toegejuicht. In
de nieuwe redactie wordt nog een aan-
alsoorlog als misdadig veroordeeld
maar allec-n een zoodanige oorlog
wordt als a'auvangsoor'.0g betiteld, die
•geveerd wordt met terzijdestelling
van de bepalingen der art. 12 tot 15
van liet Pactec-n legitieme oorlog
valt niet meer. onder dit artikel 1.
Nog.een ande-r document wordt den
regeeringen voor informatie toegezon-'
den. Art. 4 spreekt over den Raad,
die bepaalt, welke staat het slachtoffer
is van een aanval, en dus het recht
heeft op bijstand In een der vorige
ontwerpen-Cecil stond bii een derge
lijke bepaling dat diegene als aanval
ler zal worden beschouwd, die het
grondgebied-van een anderen st-aat
schendt; natuurlijk behoudens be
wijs van het. .tegendeel cn het- mede in
overweging nemen van andere facto-
lieze bijvoeging is als zóódanig niet
moer in het huidige ontwerp te vin
den; een speciale commissie echter uit
dc ontwapeningscommissie, waar-van-
Cecil voorzitter was. heeft zich met
de bestudcering van al de factoren
bezig gehouden, om den Raad de be
slissing over dc vraag, wie aanvaiicc
is. gemakkelijk te maken. Het resul
taat van deze studie is in een rapport
neergelegd, dat nu tevens aan de re-
geering wordt, toegestuurd.
Veel positiefs is cr op het oogenblik
van dezo studie, die op mil tair-t;chnl-
schen grondslag staat, nog niet te ver
wachten de voornaamste conclusie,
waartoe de comruksie komt, is eigenlijk
deze. dat 1-et moeilijk is te beslissen,
wie de eigenlijke aanvaller is. al
thans voor het te laat is, om nog hulp
te verschaffen. Dit alles tengevolge van
het karakter van den modernen oor
log. welks begin men immers niet
meer kan laten samenvallen met. ii-b
mobiliseoren der eigenlijke strijdkrach
ten. Want aan dit studium gaat een
ander vooraf, nl. da.t, waarin de in
dustrie wórdt gemobiliseerd cn de
grondstoffen worden opgehoopt. Dit
stadium, dat bijna niet te cOntroleeren
is. maar waarin reeds lang de aanvads-
wil aanwezig kan zijn. en waarin
reeds het overwicht aan den toekom-
stigen aanvaller kan ten deel vallen,
dat stadium is toch vaak het eonige,
waarin optreden nog kan baten. Dit
is een dor moeilijkheden van de kwes
tie. Ook hoeft een schending van
grondgebied niet altijd bewijs van aan
val te zimnoch is liet het eenige be
wijs. Wat het laatste betreft, dc vij
andelijkheden kunnen beginnen mefc
een luchtaanval of in het beslag ne
men van koopvaarders op zee. EVr
wat het eerste betreft, vaak is bij een
dreigenden aanval, de eenige redding
voor- den zwakkere, een eigen enei
uitgevoerd often6Ïéf.
En wat te doen. wanneer bij gevech
ten op dï grens niet i$ uit te maken,
wie eigenlijk hét eerst vreemd ifond-
gSbied schond? Voor dit geval zouden
gedemilitariseerde zones van veel nut
zijn. Ook is de oplossing aan do linnd
gedaan, om fn dat geval door den
Raad het verzoek tot beide paj-lijen
te doen richten, zich van weerszijden
achter een bepaalde lijn terug 1o trek
ken weigering zou 111 dat geval utcde
een factor zim om te bepalen wie aan
valler is.
Bovenstaande heeft slechts de bedoe
ling te doen zien, Jioc ingewikkeld d't
probleem is. Het rapport der commis
sie verklaart dan ook geenszins ecu
oplossing daarvan tc willen zijn,
imvijzng voor
s!lca.
