DAGBLAD
BEURSOVERZICHT
HAARLEM'S
ZATERDAG 13 OCTOBER 1923
- TWEEDE BLAD
POLITIEKE
THEE-AANDEELEN HOOGER.
RUBBERWAARDEN AANGEBODEN.
5-12 October 1923.
De beurs heeft in de afgeloopen
week wederom in de ontwikkeling der
politieke en economische toestanden,
geen aanleiding kunnen vinden inbare
ulwachtende houding, welke den laut
sten tijd was aangenomen, verande
ring te brengen. De toestanden soli ij-
nen inplaats van op te helderen, niet
den dag duisterder te worden. De op-
hortiug van liet lijdelijk verzet heeft
tot nu toe geen verlichting kunnen
brengen, integendeel, nu de arbeid
v.oder moet worden heiwat, hlljkt
eerst in welken desolaten toestand
Duitschland zoowel in financieel als
economisch opzicht verkeert. liet
nieuw gevormde ministerie schijnt
aan de almachtige groot-industrie
zoodanige concessies te moeten doen,
dat van e&ri regeering, die juist onder
de tegenwoordige omstandigheden, met
het oog op de noodzakelijke hervor
mingen en de op to leggen zware be
lastingen onafhankelijk moet zijn,
geen sproke is. Eenerzijds wordt in
verschillende bedrijven de werktijd be
langrijk ingekrompen, dooh aan den
onderen kant weet de Stinnes-groep
liet door te voeren, zonder dat bier
eeuige prestatie of belofte tegenover
wordt gesteld, dat in de mijnen een
tien-uren werkdag wordt ingevoerd.
Bovendien blijkt deze groep iu de sa
menstelling van het nieuwe ministerie
zulk een overwegende invloed te heb
ben, dat bij de -aanstaande ouderhan
delingen over de schadeloosstelling
niet veel tegemoetkoming te verwach
ten is. Iutusscben is de Mark gedaald
tot een prijs van circa f 0.55 per mil
liard en is de toestand reeds zoodanig
dat handelaars en fabrikanten geen
betaling in papier-Marken nicer aan
nemen, waarvan natuurlijk .het gevolg
zal zijn, dat ook de winkeliers alleen
togen betaling in buitenlaudsclie va
luta zullen wensclien te verkoopen.
De werklieden ontvangen echter hun
loon in papier-Marken en wanneer nu
spoedig zal blijken dat hiervoor' niets
meer te bekomen is, kunnen ongere
geldheden niet uitblijven. De invoering
van het waardevast betaalmiddel,
waaromtrent overigens de Verwachtin
gen niet hoog gespannen zijn, zal vol
gens een verklaring van den Rijksmi
nister van Financiën, zoo spoedig mo
gelijk plaats hebben, docht het is met
alleen te vreezen dat deze invoering
to laat zalkomen, doch ook de wuar-
liorgen die tot grondslag van de „Neu-
Mark" moeten dienen, doen voorzien
dat do waardevastheid slechts denk
beeldig zal zijn. Verder schijnen ook
do mijnwerkers niet te zullen instem
men met do invoering van den tien
uren arbeidsdag, zoodat alles bijeen
genomen, nog geen sprake kan zijn
van terugkeer tot normale toestanden,
die zoo noodzakelijk zijn voor bet
economisch herstel. Onder doze om
standigheden schijnt dan ook van be
taling van schadeloosstalling voorloo-
pig niet veel te komen en de onzeker
heid op politiek gebied nog langen
tijd te zullen aanhouden. Hierbij komt
nog dat President Coolidge zich deze
week beslist heeft uitgesproken tegen
annuleering der schulden der Euro-
peesohe staten aan Amerika, zoodat
cok de hoep dat door kwijtschelding
dezer schulden do regeling der scha"
deionssteiiing gemakkelijker gemaakt
zon kunnen worden, ijdel blijkt te
zijn.
In Engeland schijnt men van samen
werkine met Frankrijk, in de naasts
toekomst weniig heil te verwachten.
althans de proferentieele rechten die
men van plan is in te voeren tusschen
Engeland on do Dominions, duiden er
op dat Engeland met zijne koloniën
een afgesloten geheel wenscht te vor
men en door uitwisseling van produc
ten en levensmiddelen tegen kolen cn
industrie-producten, de overige han
deldrijvende naties zoo veel mogelijk
wenscht te weren. Men meent dat de
wederzijdsch© behoeften, gesteund
door voorkeursrechten, over cn wedor
aangevuld kuDn.n worden en zullen
leiden tot ontplooiing van den naudei
binnen het Britsche Rijk, ten einde
dit onafhankelijk van Europeesche in-
vloeden-t© maken. Ook dit is dus voor
de vooruitzichten van den Eurojice-
schen handel geen bemoedigend tto-
ken,
In invloedrijke kringen dring! men
in Engeland zelfs aan, om als uilersto
middel ter bestrijding d6r werkloos
heid, zijn toevlucht te nemen tot een
fiduciaire inflatie. Het zou in de be
doeling liggen om de geldcirculatie
niet i00 millioeu pond s eriing uit to
breiden, ten einde de handelspositie te
verbeteren. Het is zeer te hopen dat
tot dezen maatregel, die de verwar
ring slechts zou kunnen vermeerde
ren. niet wordt overgegaan, doch als
toeken van de wanhopige toestanden
en de middelen die men tot verbeteiin
hiervan wenscht aan te wonden, ver
dient het de «rnstige aandacht.
Dat, onder deze omstandigheden de
marktstemming niet opgewekt kan
zijn, behoeft b.j overweging van hot
bovenstaande ongetwijfeld geen nadere
motivcering, Weliswaar kunnen aan
onze beurs verschillende fondsen, door
speciale oorzaken zich nog aan den
druk der tijdsomstandigheden ont
trekken, doch het is duidelijk dat
wanneer niet ipoodig da algemecne
toestanden verbetoren, deze (speciale
oorzaken, die gelogen zijn in een hoo-
gon pnjs van enkele verbruikshrtiki-
len, door afnemende vraag, eveneens
in kracht zullen moeten inboeten.
Zoo heeft de voortgezette verkoop
der Ver. lud. Suikerproducenten van
belangrijke partijc-n suiker uit oogst
1324 tegen f 14 per pieol. niet tot nieT
dere vraag naar Suikerfondsen kun
nen leiden, waarschijnlijk op .ie over
weging dat de thans gemaakte jir •-
zen, hoewel nog zeer winstgevend,
vergeleken bij de reeds vroeger plaats
gehad hebbende verknopen, belang
rijk l.iger zijn. terwijl in de naaste
toekomst gerekend moeit worden oj>
een flinke uitbreiding der suikrrbte-
ten-aanplant in Europa.
Aand. Vorstenlanden noteeren, na
zeer geringe tusaciiejuijdsche fluctua
ties, ten slotie IbSj tegen 169. Han-
üelsverg. A'dani d'o voorbijgaand g
vraagd waren op de overweging dat
deze Mij. behalve met de suiker', ook
van de overige door tiaar geproduceer
de artikelen, speciaal thee, goede Win
sten trekt, noteerjii 352j tegen 4514,
Java Cultuur 353 tegen 362, Poerwo-
redjo 97 3/8 tegen 96.
Ook in Petroleum waarden waren
de fluctuaties zeer gering, doch toch
kon het hoofd fonds, niettegenstaan
de nieuwe prijsverlagingen voor'ru
we olie goed weerstand bieden aan d:>
minder gunstige algemeen© markt
stemming, welke zoowel hier als te
N.-York en Londen lieerschte, waar
schijnlijk in verband met de overwe
ging dat nu de productie In Mexico
gaat afnemen en berichten binnenko-
men over verzou lit;g der bronnen
California, de overproductie wel spoe
dig zal zijn verdwenen, te meer daar
op verschillende terreinen wegens de
verlies-gevende prijzen, de productie
moet worden gestaakt.
Aand. Koninklijke noteeren, na on
beduidende fluctuaties, ten slotte 340
tegen 341. Aand. Geconsolideerde,
waarvoor, op grond van do betere
vooruitzichten voor het oliebedrijf in
Rumeniè iets meer vraag bestond, no
teeren 129 3/8 tegen 1294.
Russische Oliewaarden waren ge
vraagd op de verwachting dat spoe
dig het bedrijf in Rusland zal kunnen
worden hervat. Pref. Schibareff liepen
van 26 tot 34 op, Russian Gen. Oil van
06 tot 71.
Voor Rubberwaarden wes do stem
ming ongunstiger op de daling van
den rubberprijs welke zijn oorzaak
vond in de vermeerdering der voor
raden te Londen, een cijfer aantoo-
nende van 55368 ton. tegen 54309 ton
in de voorafgaande weck. waardoor
in enkele weken tijds de vermindering
die het laatste halfjaar plaats had,
weder tc-niet gedaan werd.
Aand. Amsterdam Rubber reageer
den van 147 tot 143 1/8, Kendnig Lem-
boe v an 190 tot 1?34, Oost Java Rub
ber van 2221 tot 214. Serbadjadi van
2991, tot 292. Aand. N. Ind. Rubber en
Koffie konden daarentegen van 114'.
tot 160 verbeteren, op grond van het
grooto belajyj dat deze Mij. bij de
theecultuur heeft.
Scheenvaartaandeelen konden, na
aanvankelijk verder te zijn ing'.zakt,
tegen het einde der week .iets in koers
verbeteren op de geringe verbetering
welke door speciale oorzaken in enkele
•adatroutes werden gemeld, doch
aarvan het te vreezen staat, dat de
ze verbetering door groet aanbod van
a'hceiisrilimte- weder spoedig zal wnr-
loii te niet gedaan. Aand. Holl. Am.
lii» noteeren 83 tegen SO. Holl. Storm-
boot 21 1 '4 tegen IS 3 3. Kon. Xed.
Root 54 1 i fesren 55. Kon. Paketvaart
'14 Ren 1084, Ned. Scüeepaaart
Unie 105 1 4 tegen 105 1 2.
.ariaties in tnbaksaandèelen
bleven binnen engere grenzen beperkt.
l)e in de najaarsveilingen reeds ge
maakt© prijzen zijn. overeenkomstig
do verwachtingen, laag, terw.j! voor-
loopig gee.i berichten die invloed op
liet koersniveau kunnen uitoefenen, te
wachten zijn. Aand. Dcli Batavia
Mij. noteeren 295 legen 289 1/2, Deli
Mij. 2SG 1,2 tegen 285, Senembah
245 3/4 tegen 250 1/2. Een gunstige
uitzondering op de algemeen ongunsti-
arkt-stemmiii-g vormden thee-azii-
deelen, die op grond van de liooge
prijzen, welke tegenwoordig voor thee
betaald worden, goed gevraagd waren,
vooral toen bleek, dat op de deze wc-ek
gehouden veiling opnieuw hoogeie
1 prijzen werden besteed. Echter moet
vel in aanmerking worden genomen,
dat de hoogere prijs, welke hier
werd besteed, verband houdt met dc
plannen tot verhooging der belasting
op de thee. Aand. A dam Thee ver
beterden van 47 tot 47 3/4 na 50. Ban-
joewangi van 120 12 tot 121 12 na
123, Rongga van 170 1,2 tot 173 1 i na
ISO, Sedep van 380 tot 369 3/4 ex 20
div.
Holl. industrieel© aamkelen blijven,
met enkele uitzonderingen op ongeveer
hetzelfde uieveau. Voor aand. Centrale
Suiker bestond nog goede vraag, zij
noteeren 119 3 8 tegen 118 5/8, even
eens nu aand. Nedcrl. Kunstzijde, die
van 180 tot 205 verbeterden. Phjlips-
1 rampen noteeren 247 1/2 tegen 213 1/2,
Furness 174 tegen 19J, Jurgnis
53 7/8 tegen 51 1/2,
Ook voor de Anaerikaansche in
dustrie schijnc-n moeilijker tijden in
aantocht le zijn. Ondanks de gerust
stellend© verzekeringen van leidende
personen uit rcgc-erings- en handels
kringen, vertoonen de koersen een ge
stadige afbrokkeling, die er op wij
zen dat Wallstreet voor de naaste toe
komst niet optimistisch is gestemd.
De resultaten der Steel Cup schijnen
deze pass misten in 't gelijk to zullen
stellen, althaïis de opgave der onuit
gevoerde orders toonde op einde Sept.
opnieuw een vermindering aan en
wel van 373.095 ion. Dj ord rs bedroe
gen thans 5.036-OXf tegen 7. kJi.COO op
einde Maart, hetgeen dia wel op een
gestadige vermindering wijst. De koers
der aandeelen liep van 91 3 4 tot 90 te
rug. Studebaker van 100 5 S tot 99 1 4.
Am. Smelting noleeren 59 3.4 tegen
60.
De spoorwegontvangsten foonen
daarentegen een gestadige verminde
ring aan, waardoor het mogelijk was
de dividend-betaling op aand. Balti
more t© hervatten, en waaraan het
te danken is dat plannen bestaan tot
verhooging van hot dividend der
Cherapeak. Op grond van de verbete
ring der landbouwtoestanden ver
wacht men vermeerdering der ont-
vangstcijfers, waarop van tijd tot tijd
in Wallstreet een opleving in spoor
wegstores te constateeren valt, welke
beweging hier slechts schoorvoetend
wordt gevolgd daar in de eerste plaats
hier weinig belang meer in dergelijke
waarden bestaat en vroegere ongunsti-
ervaringcn het publiek een ge-
htvaardigd wantrouwen tegen de
ze fondsen hebben ingeboezemd.
Ilollandach© Staatsfondsen bleven
prijshoudend, terwijl geld cp prolon-
e tot 2 3.4 terug liep.
IIA ARLEMSCH E TOONEELOLUJ5-
- Het zul velen genoegen doen te ver
nemen, dat de H. T. C. dit seizoen
weer zal optreden, Zij zond de vol
gende circulairs aan hare leden:
""a een joarvnn door u stilzwijgend
toegestane vncantie, gaat de H. T. C.
met- herwonnen levenskracht en met
nauwelijks te overschatten animo het
.we speelseizoen 1923 24 in. Zij
acht zich gelukkig u de volgende be
loften te doen:
De openingsvoorstelling" u zullen
allen op Woensdag 21 en Donderdag
22 Nov. 1923 naai oud gebruik ie 71
ven in den Stadsschouwburg en naar
dagkeuzc der leden Deze eerste op-
■oeringeu (inderdaad premières) zul-
en voor het voetlicht brengen een
mar den roman van dien naam van
Gvp bewerkt stuk in eenige bedrijven:
Xapoléonnette. spelend iu den Xapo-
léontischen tijd, waarin meer dan 25
H. T. .C.'ers hup beste krachten zullen
geven. De tweede opvoeringen hebben
plaats op Woensdag 20 en Donderdag
21 Febr, 192-4. waarop u vertoond
zal worden Kasbloem van mevr. Si
mons—Mees, waarna op Donderdag
1 en Vrijdag 2 Mei de slotuitvoeringen
zullen volgen, waarover wij u nader
hopen te berichten.
De lidmaat.schnpskosten, die u verle
den jaar bespaard moesten worden,
kunnen op 12.50 gehandhaafd blij
ven. waarboven (naar wij u indertijd
mededeelden) 2,50 moet word" 11 ge
vraagd voor de gemeente Haarlem,
die ook de II. T. C in de vei'makelijk-
heidsbelasting aanslaat. Aan het lid
maatschap blijven 3 toegangsbewijzen
voor elk tier uitvoeringen verbonden,
die niet aan naam gebonden zijn".
Tot zoover do circulaire, die onder
teekend is door het volgende bestuur:
W. F. Bloemendaal, E. L. van Heeckc-
ren van Wnlicn, mevr. A. D. Janssms-
Vriesendorp. .1, D. Rutgers van der
Loeff, P. Lugt.
De afdeelingen ll3aric-ni van het Ne-
(letland sch Onderwijzers-Genootschap, de
erasing van Hoofden van Scholen,
de Vereen:ging voor M. U, L. O. u dc
eniging voor Gymciastiekonderwijiers
len Vrijdagavond 12 October ir.
.iOIympi.i" een liuilengewone verg uis ing
heer G. Holle, hoofdbestuurder van
liet N. O. G.. hoofd eener openbare schoot
Berkhout, besprak ari. 40 van het Be
ildigiugsbeslutt. dat. zooa'.g bcuor.J is,
de regeeriiig wil intrekken.
Spr. zcidc, dat tegen deze intrekking
;n woord van verweer op zijn plaats 1;
1 gaf een overzicht van de door de on-
erwïjzers in den 'oop der jaren gevoerde
i'arisaciie. Sedert de totstandkoming
alweer hce! wat aanslagen op de or.der
wijzeissalai:ssen gedas:i. De onderwijzers
werden aan de ..versoberingsproet" onder
worpen. Spr. herinnerde O.m. aan ie 31/2
pensioenpremie, die de onderwijzers
geofferd hebben.
En -nu wil de Regeering ark 40 van lie*
Bezoldigingsbesluit intrekken! Terwijl
beloofd is, dat wedd«i, «die een ma i' wa
ren toegekend, «ouden gehandhaafd blij
ven. Alle geruststellende verklaringen, 11a
de bekende interpollalie vam d.»n heer
Ketelaar, door minister De isscr xrg6-
ven, blijken dus waardeloos geweest te
zijn. De Regeering wil haar woord bre
ken, het woord Konink'ijk in lun tsrm
.Koninklijk Beslui'." zal daarrntde zi.te
hooge beteekeuis verloren hebben.
11 eeresaluut bracht spr. aan oud mi
•r De Geer, die niet alle slsiitsdieiisffti
beeft willen „versoberen" terwiile vat.
Intrekking van art. W zal liet rechts
tevoe' van ons voïk schokken: -'t ke:
plan der regeerang uitgevoerd, dan is
>nt wikkeling zal door de bezuinigings
alarmen rai zwaar offer moeien brengen.
5ns volk zal naar tie achterhoede der
heschaafde volken worden teruggeworpen
ais het zevende leerjaar wordt afgeschaft
Het uilstervinessvsteem is: dc dood.
Spr. wees er in dit verbood op; hoe noo
lig het is, dat alle onderwijzers zieh
org.vniseeren, om een sterke phal.vnx tc
ion, die een dam kan opwerpen te
gen de reactie. >lrn zij locli niet 'altsch
in onverochillig en men vergete niet, 'dat
wee van minister Colijn's onmiddellijke
•oorgangers, de oud-minister de Vries en
de Geer, lijnrecht tegenover de intrekking
art. 40 staan. Er is dus eteun in den
strijd te verwachten en ntet van de eersten
besten. Ook het Weekblad van het
Recht staat, zeide spr., aan onze zijde.
;mand wéét. hoe de salarissen in
zuilen zijif. Spr. protesteerde er te-
dat in ons land altijd maar weer
moet bezuinigd worden op de volksont-
wikke'ing. Bezuiniging is goed. maar de
,gave gulden", heeft Ptof. Casimir ge
cgd, mag geen Moloch worden.
Er moet geproles.eerd wordeu tegen de
toepassing van het „nood breek: wet".
Moet er een offer worden gebracht, dan
door allen, naar draagkrncb:. Een be
lasting, naar dit democratisch brginse'.
geheven, zal «iemands rechlsgevocl be
.ecdigen. Maar men eisehe geen offers ai-
Wdn van ambtenaren en ouderw ijzers.
Ddirtcgen ga een woord van ernstig pro-
tost uit. (applaus).
De voorzitter, de heer Van Leeuwen,
dankte den spreker.
Aan hoi einde van dc vergadering werd
niet algcweeno stemmen een mol ie aange
nomen, waarin tegen a'lc verdere .verla
ging van ambtenaars- en onderwijzer?
salarissen door de regceruig wordt gepro
testeerd.
De vergadering v. as «ie! druk bezocht.
De Nationale Opera
De openingsvoorstelling te
Haarlem
Het personeel der opero.
Maandagavond a.s. geeft dc Nationale
Opera te Haarlem zijn openingsvoor
stelling. Eerst thans is dc volledige sa
menstelling van het gezelschap bekend.
Deze is G. H. Koopman, directeur eu
algemeen artistiek leider; Chris dc Vos,
algemeen technisch leiderRichard
Heuckeroth, algemeen muzikaal leider
N. H. Wolff, secretaris der directie.
Kapelmeesters Richard Heuckeroth,
cerste-kapclmeestcrBen Gcysd. ka
pelmeester en repetiteur 4Viiicm
Gehreis, kapelmeester cn koorleider.
Regisseurs Hans Stroiibach, eerst:-
regisseurProf. Alex d'Arnals, ceiste-
regisscurA. Alexanders, tweede-regis
seur.
Dames-solisten Grctha Sant-hagen—
Manders, jeugdig-dramatische sopraan;
Annie Ligthart (als gast), jeugdig-dra
matische sopraan Dodie van Rhijn—
Onze LaGiiiiGGk
EEN ONTDEKKING.
Klant: üez© sigaren zijn Kleiner
<laD <lie ik gewoonlijk van licUcltdo
merk rook.
Sigarenhandelaar: Ja, d©
fabrikant heeft ontdekt, dat- het laat
ste eindje van de sigaar toch altijd
wordt weggetjooid. Daarom heeft hij
er dat au maar afgelaten!
I
MODERN.
Doch tei: Vader, wilt u van
avond dineeren met mijn man en mij
Vader: Je man? Beu je dan ge
trouwd '1
Dochter: Ja zeker. Leest u don
de courunten niet]
INGEZONDEN M ED E D EE LINCEN
a 60 Cts. per regel.
dc Vos, hei-
Hecrcn-solistca
den ter. or Julc; Mo
tèrc Ilenri Loket, tenor demi-caracitre;
H. Zimmerman, tenor demi-caractèrc
Max Dekker, lyrisch tenor; Louis van
Tulder (als gast), lyrisch tenor; Max
L. Blitz, spcchenor (trial) Cornells
Bronsgeest, heldenbariton Richard van
Helvoirt Pel, heldenbariton Jos. Groe
nen (al; gast), eerste lyrische bariton
Henri Angcnent, lyrische banton Mar
tin vau Reen, bariton-Martin; A. Alexan
ders, tweede-bariton Gerard Leenders,
eer;te-basR. Leeuwin, tweede-bas.
Kleine partijen de heeren Brinkhof
(tenotl. E. Soestcr Ibarïcon).
Ballet Ernst 5In;ray, balletmccster
en solo-<lar.ser?.iar a J.larlo, Mabcl
Witt, Dehil Arcnio, Charlotte Losère,
Lconorc Sacchcito. Manja Haack. En-
rica Lcske. solo-danseressen, benevens
acht koryphccen.
DRÈSPENER KREUZCIIOR.
Het concertgeboinv Vernout dedb
ons mede, dat het batig saldo van liet
Kcrkconcert op 5 dezer, in de Groot©
Kerk door hel Dresdener Kietizchor
f 2525-'.'1 1.2 bedraagt, welk bedrag
aan hel comiui is algedragen.
VERLOF DRANKWET.
Door J. W. Verheul is aan B. en
V. gevraagd 0111 verlof, ingevolge art.
4 der Drankwettot liet verkoopen
au alcoholhoudenden drank, anderen
an sterkeu drank voor gebruik ter
plaatse van verkoop iu de lunch
room, gevestigd in liet perceel aan den
Jauswejr no. 57.
LEGER DES HEÏLS. In de r.f.
©loopen weok werden iu de lebui-
zen voor Dakloozen ..an liet Spa'inm
92 en 102. Tclet 2L/5. verstrekt 1 ioO
porties voedsel en 350 nachtverblijven.
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE
Ofschoon ik daoht een buitenae-
woon getrouwe geechieo1 schrijver te
zijn, wordt er tot mijn verwondering
toch aanmerking op gemaakt, dat in
do vorige relazen niet meegedeeld' is,
waar de boerderij stond en hoe de ge
meente heette. Deze klacht is overdre
ven ©n onjuist. Wat doet het er toe,
of de gebeurtenissen zijn voorgevallen
in gemeente Asloot, Behoven of
Ceehurg '1 het merkwaardige is immer;
d a t. ze hebben plaats gehad.
Dus ga ik op don ouden voet ver
der om tc vertellen, dat tegen den
middag het heele gezelschap, - met d<_n
Jlongaarschen Kees incluis, op dc
boerderij present was. een beetje uil
z in humeur en erg hongerig. Dit is
niet te verwonderen. Al heeft tot du -
verre nog geen enkele geleerde met de
zekerheid dc-r wetenschap durveu
verklaren wear de zetel van het hu
meur is, zoo mogen wij wel aanne
men, dat dit lichaamsdeel te vinden is
in do buurt van de_ maag en daarmee
het zij door een buis of op een andere
manier, in vasts verbinding staaf.
Iedereen, die niet stekebliua is, ken
opmerken, hoe na een goeden maaltijd
het eloohtsfce humeur beter wordt >.n
daartegenover: dat ec-:i leeg© maag
het besto humeur bederft. Het duurde
den ook niet lang. of geuren van sap
pige biefstuk en frissche groente stegen
nit. de keuken op. Ha, hoe de krans
rich te goed deed aan deze heerlijkhe
den. kruimige aardappelen en een r.a-
«oris. die gedeeltelijk uit goudgele pan-
ïpkoeken. anderdeels uit smeuïgs rijst
en brij bestond. Suze Honma. anders
e n kieskauw niet eeuwige klachten
o.er weinig l.cnger en zwakke ïj>V-
v jrtorsiig. och arm, at zooals men dat
oaint als eer. aancrager en zelfs d^
r-r en zijn vrouw waren naar hot
:i voorkwam, over den eetlust van dc
'.-üdsmensehen verwonderd, maar vol-
an.
Maar na den maaltijd en een kort
-■geiiblik van nadenken, dat natuur-
;k door Wouter weer als een mid-
1 ig:lnt.je werd betiteld; kwam de
-ag op. wat er nu zou gebeuren.
Dames eu heeren". zei van St-uile-
n. .om de waarheid te zeggen is
..tor de gebeurtenissen van vandaag,
'i.-t reisplan in de war geraakt. Ik had
iiet zoo uitgerekend, dat we vanmor
gen te nc-gen uur een boottocht zou
den hebben gemaakt. Dat is misgeloo-
pen. Nu gant er vanmiddag mg ccii
boot, maar die is om zoo te zeggen
voor een gemengde bevolking, ge
deeltelijk menschen, gedeeltelijk vee.
Als het gezelschap nu daartegen geen
bezwaar heeft, dan wordt het tijd om
op te stappen, want de steiger is een
klein kwartiertje hier vandaan."
Natuurlijk maakte niemand eenig
bezwaar. De knecht van den boer zou
de bagage naar de boot rijden en
Van Stuiteren vroeg aan de dames,
wanneer zii klaar konden zijn om de
reis te aanvaarden.
„Over vijf minuten!" rispen zij als
uit één ihond.
„Dus een kwartier minstens", zei
van Stuiteren voorzichtte fluisterend
tot het mannelijk gedeelte.
En zoo was het ook. Wat vrouwen
al zoo doen voordat ze uitgaan weet
ik niet. maar er schijnt altijd nog wat
'te verrichten. Eij na het laatste komt
het alierlaatrte 011 vervolgens het
.-illerallerlaatste en toen. na ongeveer
twintig minuten het gezelschap den
tocht zou aanvaarden, moest mevrouw-
Hupstra nog allernoodzakelijkst het
poesie van de boerin even goeien dag
zeggen, dat snoezige witte beestje,
waarmee zij vriendschap had geslo
ten.
Maar eindelijk waren we dan on
derweg. Het kwartiertje dat Van Stui
teren had aangekondigd, was al om,
hot was twintig minuten gewor'-en,
vijf en twintig, een half uur eu einde
lijk, na veertig minuten, hadden we de
landingsplaats bereikt, waar de boot
al klaar lag.
..Je zei een klein kwartier, vroeg
Wouter'een beetje hatelijk.
„Zeker." antwoordde van Stuiteren,
„maar het hanet allemaal van de snel
heid af ..Als het gezelschap wat kar:
der gelocpcn had...." En daarop. _m;j
t.;.-zijde nemende, vroeg lui zachtjes-
„hoeveel zou ik er. denk je. meegekre
gen hebben wanneer ik vooraf gezegd
had, cat liet drie kwartier was!"
Zoo is de wereld vol kleino listen.
Als er een goed doel me© bedoeld en
bereikt wordt, zie ik niet in waarom
ze niet geoorloofd zouden zijn. Bo
vendien was er tijd genoeg 0111 te rus
ten, daar wij meer dan twee uur lang
varen zouden. Het gezelschap nam
plaats op een paar banken op het
voorschip an keek naar het laden van
ee on het- achterschip; er waren, met
ons tiental inbegrepen, veertien men
schel! op de boet. ..tenzij je den ivapi-
tein voer twee wilt rekenen", zei van
Stuiteren.
Daar w rs inderdaad wel reden voor.
Blijkbaar door een w'ouderliike speling
der natuur was hij. inplaats van 111 de
lengte, overdwars gegroeid tot liet
model van een dobbelsteen of kubus.
Iïii sprak ook niet, maar loeide en dat
wel hoven de koeien uit. die wo aan
boord hadden. Waarschijnlijk als ge
volg van een jarenlange» omgang met
het vee. Die waren met hun twinti
gen. Ze werden met een touwtje om
den nek, dat mij nogal dun toescheen,
vastgebonden aau het gangboord.
Moet ik dezen tocht nog beschrijven?
I)© boot voer precies, zooals alle an
dere booten van den linkeroever dwars
over de rivier naar den rechteroever
en daar aangekomen, weer terug
dwars over het water weer naar den
linkeroeveren zoo vervolgens. Je deed
er dus, naar matige berekening onge
veer viermaal zoolang over als noodig
zou zijn geweest bij eeu rechtetreek-
sehen tocht van het eene ©indé naar
het auoere. De waarheid, dat de rech
te lijn de kortste afstand is tusscnen
twee punten, geldt niet op het water.
Toen 11a verloop van een kwartier
tje een hupsohe hofmeesteres theo
kwam brengen, waren al onze wen
sclien op één na. vervuld. Waar kon
toch de Hongaarscke vrouw gebleven
zijn Van Stuiteren zeif6 wist daarvan
geen verklaring te geven. Tante Koos-
jo had haar zoontje onder haar vleu
gels genomen en verloor hom geen
oogenblik meer uit het, cog. Hij zou
haar nu zeker niet meer ontsnappeu
Telkens bij een steiger kwamen er
menschen op de boot en gingen er an
deren af. Ook onder de koeien was
mutatie. Die verminderden alleen. Tel
kens werden er een paar van de boot
geleid en door mannen van het vak in
ontvangst genomen. Met het eigen
aardige sukkeldrafje, cat de koe ken
merkt. gingen telkens de beesten !;eeu.
den weg van alle koeic-n op. Wisten zij
.elf waar di© lieen leidde? Sommigen
draaiden den kop om cn loeiden zacht.
Dan antwoordden de andoren. Mo-
rituri te sahitani. Zij die gaan sterven,
groeten u.
Daar opeens, gebeurde iets onver
wachte. Waren door het vaak losma
ken van de vertrokkenen, ook de blij
vende koeien losgeraakt? Ik west het
niet precies, maar het geschiedde tus-
sc-hen Janbuurt cn l'ietei'stecc'. twee
plaatsjes, die op de kaait niet tc vin
den zijn, mrar die onze elooinboot
toch aandeed.
Een van de koeien kwam plotseling
uit de rij en wandelde van het achter
schip af naar het-voorschip toe.
Al do dames sprongen op. AI cle
heeren bleven zitten. Ik zeer niet. dat
zij heldhaftiger waren. Is het wel dap
porder om in tijden vau gevaar tc
blijven zilte 11. dan te gaan staan? Be
staat fr niet een gezegde: verlamd
van schrik bleven zij als 't ware vast
genageld aan hun stoelen zitten?
Wat ging er in do hersens van de
wandelende koo om Misschien had
het wuivende riet aan de oeverkanten
en de groene weiden daarachter, haar
het 't besluit gebraoht. om de boot te
veilEleu. Het zou geen wonder ge
weest ziin. Eon van mijn Haarlein-
serhe vrienden is even afkeerig van een
stocmbootreis. Hii pleegt te zeggen
..ik kan de gejachte niet verdragen,
dat ik de Kleverlaan niet zou kunnen
omloopen, wanneer ik dat verkoos."
Vraagt hem dan iemand- „vind je
het zoo -plezierig de Kleverlaan om te
wandelen dan antwoordt hij„vol
strekt niet. ik doe het nooit, maar ik
wil 't kunnen doen zoodra ik er plezier
in heb. En dat kan niet. wanneer je
on den Atlantischen Oceaan vaart of
op de Middtellondsche Zee."
Maar ik dwaal af met mijn reisver
haal. De koe wandelde dus langzaam,
een beetje weemoedig zou ik zoggen,
langs het smalle midden van de iiool,
naar liet voorschip toe. De kapitein,
dio boven op do brug stond eu er zoo
gauw niet af kon komen, riep tot
de bemanning: pak ze!"
"te is het vangen van koeien op
een stoomboot geen alledaagsch werk.
Je -weet niet precïe6. hoe je dat doen
moet. Maar wat de jongste kuecht
deed was wel het allerdomste wat er
gedaan kon worden. Hij riep name
lijk „Kssss!" Tot twee-, driemaal
toe: ..kses. ksss. ksss!"
Dit geluid schijnt dieren te prikke
len. Het prikkelde ook onze koe Ze
r van haar telgang in een hand-
galopje over. Recht op het voorschip
aan. Op de krans af.
Van Stuiteren nam eon vouwstoel
tje op en smeet haar dat uaar deu kop.
Het raakte haar niel. Lichamelijk,
noch figuurlijk, ze galoppeerde döor,
recht op Kees en tante Koosje aan. En
toen gf-bcurdo het onverwachte. Tante
Koooje duwde rte" jongen met kracht
van zich af. zoodot hij struikelde en
viel, maar uit hel pad van de koo
•aakte. Zij zelf hief de handen op, als
om het beest af te weren en moet
daarbij stijf tegen de leuning van de
boot hebben gedrukt. Het gebeurde
alles in eeu ondeelbaar oogenblikj
de leuning kraakte, bezweek. Kot© viel
van de boot af. de koe dae haar vaart 1
niet meer stuiten kon. tuimelde haar
achterna.
De dnines. gilden en hielden de han
den voor het gezicht. De kapitein
brulde met al de kracht van ziju vier
kant© longen in de spreekbuis orders,
die ik niet verstond. Wij mannen
waren als perplex van ontzetting, wis
ten niet wat wii zouden doen, alleen
van Stuiteren trok zijn jös uit eu
sprong pardoes de drenkelinge achter
ma. En c-e-n oogenblik later, het ging
als een film zoo gauw. krabbelden zij
nl!e drie tegen den walkant optante
Koosje. gesteund door Van Stuiteren
en oen paar meters verder de koe. d.e
het geval volstrekt niet ernstig scheen
te vinden.
Vijf minuten later had het bootje de
twee passagiers van een wal gehaald.
Opgeduwd uit het jollctjc. opgetrokken
van de boot, keerden zii druipend en
vol kroos terug, tante Koosje bleek,
maar glimlachend, .,'t Is niets,
't ie niets, ik ben niet een;
geschrokken." Maar de dames na
men haar gezamenlijk mee naai
de kajuit en sloten do deur met
een bons dicht voor neef Wouter, die
nu toch ook geschrokken was en niet
eens 'n onvriendelijkheid aan iemand;
adres wist te zeggen.
Van Stuiteren dook weg in oen an
der vertrekje van de boot 011 kwam
een half uur later in een keurig drooc
zomerpak uit zijn koffer, met een
prachtige scheiding in zijn haar, zoo
friscli als een hoen weer boven, waar
hij onze felicitaties zoo bescheiden mo
gelijk in ontvangst nam. Wouter was
de laatste, die hem de hand drukte.
„Ik dank i© har....", zei hij. want
verder kwam hii niet Er kwam een
brok in ziin keel. Plotseling hadden
we allemaal groote belangstelling vcor
den anderen oever.... mannen kunnen
niet goed verdragen, dat een andere
mail staat te huilen. Dan weten ze
niet hoe ze zich moeten houden.
Gelukkig dat er intusschen wat te
lachen viel. Het nam d© .'ilgciufc-n©
erlcgenheid weg. Onze kapitein, de
vierkante, toonde nadat hij zich er
van overLuigd had dat zijn passagiers
er goed' waren afgekomen, groote be
langstelling voor de gevluchte koe.
Misschien meer nog. dan voor de men
schen. Maar de maatschappij was er
immers voor aansprakelijk!
Een klopjacht werd in 'n weiland
georganiseerd, terwijl de boot wacht
te. En ec-n half uur later werd dc
vluchteling, niet zonder moeite, aan
boord gebescllon en ditmaal met dub
bel© stevigheid vastgezet.
Brommend over het oponthoud (Let
klonk ais een grimmige donder over
het (lek) liet hij de boot voortschieteii
over het water, om zooveel mogelijk
van den verloren, tijd in te halen.
Toen verscheen, omstuwd door haar
lijfwacht van bewogen zusteren, tante
Koos weer op dek, ingepakt, in ontel
bare doeken en mantels. Zij mocht
even Van Stuiteren bedanken en deed
dat uit de volheid van haar vriende
lijk gemoed. Hot moot haar goed ge
daan hebben, toen haar man haar
een hartelijke» xc.cn gaf en de klein©
Kees niet Hongaarsckt hartstochtelijk
heid haar omhelsde.
liet was ©eu aardige groep. Juist
naderde oen lnvit vn dezelfde Maat
schappij van den anderen kant. On
willekeurig Llc.-f tante Koos. tegen
den zuchten drang van de nndergn iu
om weer naar beneden te ganp, rc
mocht anders kon vatten, nog even
op dek.
Do andere boot passeerde ons op
omstreeks twintig meter afstand.
Opeens gaven wij allemaal een
schreeuw. Daar, op do andere boot,
stond de Hongaai'sche vrouw, do moe
der van Kees, en strekte do armen
naar ons ai it.
„Slop kapitein", schreeuwde Van
Stuiteren. ..slop!"
,,'k Zou je danken", donderde het
ronde geluld vr.n den kapitein mt zijn
vierkante figuur, „ik ben al veel te
laat!"
„Stop, zeg ik je, het nioef, ik be
veel het je, daar is een vrouw op ci©
andere boot. dtc wij zoeken.
,.D3ii moet je der maar zien to
vindon." donderde de gezagvoerder.
En toen Van Stuiteren op -ie buig
klom: „ben je gek. maner af zeg
ie, ik l>c» kapitein oj> mijn boot en
niemand anders",'
liet hielp niet, cf Van Stuiteren
al raasde c-11 stormde.
De tweo booten bleven elk 111 hun
richting doorvaren.
V ij raakten iedere seconde verder
va n ejkaar af.
Voor de tweede maal hadden wii de
Hongaarsche uit. hot oog verloren.
