Buiteniandsch Overzicht
OVER DE VLOOTWET
DE VONDELING
HAAKLtlVI'b UAüöLAD
MAANDAG 15 OCTOBER 1923 - DERDE BLAD
E OVERWINNING VAN DE CROOTE COALITIE.
DE HERVORMINC VAN HET OUITSCHE CELDWEZEN.
DE WERKHERVATTING IN HET ROERCEBIED.
Zooals wa Zaterdagmiddag reeds op c
nicuwsbord schreven, heeft
do Duitsoha Rijksdag de
machtigingswet sange-
genomen.
en nog wel met een groots stemmen-meer
derheid, namelijk 31G voor, 24 tegen en lc
onthoudingen.
De groots coalitie heeft dus do overwin
tning behaald. De Rijksdag ;elt 469 leden.
Om over de machtigingswet te kunnen
stemmen, moesten er dus 306 (2/3) afge
vaardigden aanwezig zijn. Er waren 347
jcden bij de stemming aanwezig. Er moes
ten dus in dit geval 232 (wederom 2/3)
vóór de machtigingswet stemmen Er heb
ben 318 afgevaardigden vóór de machti
gingswet gestemd. Deze is dus met een
flinke meerderheid aangenomen.
Onder deze omstandigheden behoeft het
geen betoog, dal de coalitiebladen hun
voldoening over den loop van zaken uit
epreken Al'.e drukken zij het -verslag der
Rtjksdagaitting ai met groote koppen en
tusschcnkoppen, waarin zij aan hun
vreugde uiting geven: „Bravo Rijksdag!"
enz. De oppositiebladen, hebben ook
groote, maar meer objectieve opschriften.
Al hadden sinds de laatste dagen de
verwachtingen zich iets ten gunste van
de aanneming der machtigingswet gewij
zigd, toch was men bij de groote coalitie
nog niet geheel eeker van de zaak. Im
mers, er konden zich nog verrassingen
voordoen. Het merkwaardige was, dat
deze spanning zich ook aan een groot
dee! van de bevolking had medegedeeld.
Zaterdagmorgen weiden in het Rijks-
daggebouw nog verschillende fractiever-
gaderingen gehouden. Tot het laatste zat
de spanning er dus nog in.
Er werd in de zitting van Zaterdagmid
dag eerst nog wat gedebatteerd, maar
daarvoor bestond geen belangstelling.
Do onafhankelijke socialist Ledebour
stelde voor de stemming uit te etellen,
totdat de rijkskanselier zich zou hebben
u'tgrspioken over rle beschuldiging van
ei iMiunistisehe zijde betreffende het ver
band tusschen de besprekingen van Stin-
nes en de Putsch te Küstrin. Zijn voorstel
werd niet gesteund en was dus van de
baan.
Daarna kwam rle leider dor Beterscho
Volkspartij, Leicht, aan 't woord. Het is
zoo vertelt de córresponde-nt van de
Telegraaf alsof men hem de woorden
uit den mond wil scheuren. De afgevaar
digde geniet er klaarblijkelijk van! Lang
zaam en met grooton nadruk begint hij
te spreken. Hij herinnert er aan, dat
zijn fractie zich had voorgenomen aan ds
stemming deel te nemen. Er deed zich
echter een groot bezwaar voor, de ver
houding tusschen Beteren' en. het rijk.
(Ademlooze stilte.) Do afgevaardigde
zwijgt hier eenige oogenblikken, gedurende
•welke men een speld kan hooren vallen.
Dan vervolgt hij: „Wij zullen echter bij
ons voornemen, aan de stemming deel te
tnemen, blijven."
Iedereen slaakt eeif zucht van verlich
ting I Zelfs de rijkskanselier, die doods
bleek ën met gespannen aandacht zat te
luisteren, kan een zenuwachtig lachje
niet bedwingen.
Nu wordt tot stemming overgegaan.
Eerst wordt gestemd over de motivee-
ring van de wet, hetgeen Donderdag nog
niet geschied was. Deze stemming heeft
plaats door middel van zitten en opstaan.
De overgroots meerderheid gaat staan;
deze stemming is dus reeds gunstig afge-
loopon.
Dan gaat do schel van den voorzitter
voor hoofdelijke stemming over de wet.
De Duitsch-naliomalon, die voor een
groot deel reeds bij de deur te hoop ge-
loopeai zij.n. verlaten de zaal. De com
munisten volgen.
De stemopnemers gaan rond en men is
vol aandacht voor de kleur van de stem
briefjes, welke in de urn worden ge
legd. 6
Alen eiet, dat Stinncs met een blauwe
haart stemt: Onthouding! Ook bij hef
Centrum worden enkele blauwe kaarten
ingeleverd, Do stemming is vrij spoedig
afgeloopen. Dan concentreert alle aan
dacht 2ich op de telling. Witte briefjes
beleekencn vóór, rood© tegen. Het tellen
der Toode briefjos is eleehts een oogen-
blik werk. Over de witte wordt lang ge
teld. Eindelijk kam de uitslag worden
bekend gemaakt.
De instemming vsn de afgevaardigden,
die tot de groote coalitie beboeren, ui:
z:ch op luidruchtige wijze. Inmiddels ko
men ook de communisten onder „Pfui"-
geroep weer de zaal binnen. Vervolgens
wijst president 'Lóbe er op, dat dit de
grootste meerderheid is, welke ooit op een
voorstel der RijksregeeiJig is uitgebracht.
Ontiertusschen houdt Strsssmama recep
tie op zijn plaats in de regeeringsban».
Hij heeft tal van geiukwenschen in ont-
vangst te nemen.
Do communist Fröhlich verlangt nog
het woord en protesteert tegen de zooeven
aangenomen wet. Hierna wordt de ver
gadering gesloten. In oveiwinningss'.em
ming gaat men uiteen.
Het Duitsche geld.
De Zaterdag in het ministerie van
Financiën aangevangen vergadering
voor de vaststelling van het nieuwe
geld. is Zondag voortgezet. Heden
zal het kabinet bijeenkomen om een
definitief besluit te nemen. Hen ver
wacht, dat de betreffende verordening
heden in den loop van den dag nog
zal afkomen. Do „Germania" ver
neemt van deskundigen, die de ver
gadering hebben bij getroond, dat het
ontwerp, voor het nieuwe geld nauw
verband houdt met l:et reeds beken-
3 regc eringsontwevp.
De nieuwe rente-mark zal echter
et het karakter dragen van wettig
betaalmiddel, wel ral zij door de au
toriteiten in betaling worden aangeno
men. Officieel betaalmiddel blijft de
papiermark. Men denkt hierdoor te
bereiken, dat het nieuwe betaliazsmiö
del niet meer onderhevig zal zijn aan
de schommelingeu van den dollar Een
andere wijziging in het ontwerp is,
dat in plaats van de geldbank de ren
tebank de centrale zal zijn.
Deze bank zal een kapitaal van 3.2
milliocn goudmark hebben, terwijl
tot een zelfde bedrag rentebrieven zul
len worden uitgegeven van 500 goud
mark, die den grondslag zullen vor
men voor de uit te geven betalings
middelen.
Men hoopt, dat tot het drukken
m de nieuwe biljetten zeer spoedig
zal worden overgegaan. De herdruk
•an .papiermarken zal worden stop
gezet.
Uit het Roergebied.
De Duitsche minister van Verkeer
heeft den spoorwegarbeiders m het
bezette gebied de vrijheid gegeven,
voor de Fransch-Belgische regie te
werken.
De minister heeft aan het in het
bezette gebied aanwezige-.personeel
van de lijnen,die thans nies onder
Duitsch beheer staan, een oproep ge
richt, om zich op 17 dezer ter hervat
ting van het werk bij de regie aan
te melden en don gevorderden dienst
eed af to leggen, nu de leider der re
gie openlijk heeft verklaard, dat de
eed door het Duitsche spoorwegperso
neel af te leggen slechts betrekking
heeft op dienstaangelegenheden.
Te Brussel is een bevestiging ont
vangen van het bericht, dat do Duit
sche .spoorwegarbeiders Woensdag
a.s. den arbeid in het geheele bezette
gebied zullen hervatten.
De 8 uren-dag In Frankrijk.
De Rijksminister van Arbeid deelt
thans het volgende mede over hot op
do overeenstemming van de coalitie
partijen berustende ontwerp van een
als voorloopig aangekondigde wet op
den arbeidstijd:
Principieel zal aan den achturendag
eii de 48-urige werkweek worden vast
gehouden. Den werkgevers zal echter
in verband met de conjunctuur de
mogelijkheid gegeven worden op een
bepaald aantal dagen meer arbeid te
doen verrichten.
Ooit voor de gevallen, waarin de
arbeiders zich geruimen tijd slechts
voor den arbeid gereed hebben te
houden, ligt een meer dan achturige
arbeidsdag in de bedoeling.
Uitzonderingen op den achturendag
zijn mogelijk, door een tariefovereeu-
lcomst cf, in geval om de een of ande
re reden een tariefsovereenkomst niet
mogelijk zou blijken en aan den ande
ren kant de economische noodzakelijk
heid tot een verlenging van den ar
beidstijd mocht bestaan, door een in
grijpen van het gezag.
In» ieder gevai ecu oer zul o© aciit-
urendaig gehandhaafd worden in die
bedrijven, waar de arbeiders in bui
tengewone mate zijn blootgesteld aan
den invloed van hitte, stof en gassen.
Ook voor de mijnen blijft de achturen-
dag bestaan.
Volgens de „Montagmorgen" zou
het nieuwe ontwerp van den minister
van Financiën over de dezer dagen in
te voeren nieuwe geldstandaard niet
minder dan vijf verschillende geldsoor.
ten omvatten, die, zij het dan ook
slechts tijdelijk, naast elkaar zullen bc«
Het goudbiljet zal volgens het pro
ject van den directeur der Darms-.adier
Nationaïbank. dr. Hjalmar Schacht,
door de rijksbank worden uitgegeven.
Daar echter voor de uitvoering van hei
plan geruimen tijd noodig is en ter
bevrediging van den landbouw toch
een waardevast geld noodig is, terwijl
men- tevens nog niet weel, hoe het de
ficit van de rijksbank na de invoering
van het goudgeld zal gedekt worden,
streeft men er naar voorloopig een tus-
schenstadium mogelijk te maken. In
dit tusschenstadlura zal' volgens hei
plan van dr. Helfferich voor den land
bouw in de eerste plaats een geldsoor-.
ingevoerd worden, da: gebaseerd is op
hypotheken van den landbouw. Dc
nieuwe biljetten, waarvan de naam nog
niet vaststaat, zullen later tegen goud
kunnen worden omgewisseld. De re-
gecring zal uit het geld een belangrijk
crediet ontvangen. De geldomloop zou
echter door dit tusschenstadium niet
gedekt worden en derhalve zal de pa
piermark blijven bestaan. Een vaste
waardeverhouding tusschen de papier
mark en de overige geldsoorten lig
niet in de bedoeling. Het lot van de
papiermark blijft aan de beurs overge
laten. Daarentegen stelt men zich voor
een duurzamea steun voor de papier-
mark te stichten, welke men uit een
7ierde waardesoort, de deviezenceilifi-
caten, verkrijgen wil. Deze deviezeacer-
tificatea ziju volgens het plan van dca
economischen redacteur van de„Berliner
Tageblait", dr. Felix Pinner, certifica
ten, die de rijksbank geeft aan iederen
bezitter van deviezen, die deze bij haar
deponeert. Om echter niet slechts de
deviezenbezitters te beschermen tegen
de waardevermindering van hun geld.
zal een tweede inschrijving op de goud-
leening worden opengesteld.
De dekking daarvan mejnt men te
kunnen vinden door reserveering van
een bepaalde soort belastingen, die
waardevast zullen worden geheven.
De goudleening zou het karakter van
een wettig betaalmiddel krijgen. Be
halve deze vijf geldsoorten zou dan nog
komen een waardevast giro-geld, door.
dat de rijksbank een giro-verkeer in
goud zal openen.
Een rede van Millerand.
De FranscJie president Millerand
heeft te Eireux ee-n rede gehouden,
waarin bij de Fransohe politiek be-
snrak. Hij betoogde. dat zoowel in
Frankrijk als in het buitenland alle
partijen ingevolge de grondwet tor,
taak hebben, er voor te walceu, dat de
groote belangen vsn het land worden
gewaarborgd. Elke r>°lie is meester
over hsar eigen lob. Vrede met het
buitenland! en in het eigen land, een
dracht, tusschen de burgers, overeen
stemming met andera volken, dat is
hët—dnel waarnaar wij moeten 6tre-
ven.; Dit is see-rsts voorwaarde voor een
vruchtbaren arbeid en socialen voor
uitgang.
Aan Frankrijk komt de eer toe
reeds jar én geleden de ged achte aan
een Volkenbond 'te hebben geuit.
Daarna besprak Millerand de quaes-
tie der schadeloosstelling en zeide
„Na drie jaren lang gewacht te heb
ben, in welken tiid ook verstrekkende
concessies werden gedaan, besloot
Frankrijk gebruik te maken van het
hem bij het verdras van Versailles ge
geven reoht. zulks in gemeenschap
met zijn Belgische vrienden.
Voor rekening van den schuldenaar
had Frankrijk meer dan 100 milliard
francs voor schadevergoedingen ten
behoeve van de verwoeste gebieden,
alsmede voor het onderhoud van dc
oorlogs-inValiden, de weduwen en wee
zen voorgeschoten. Teneinde aan deze
ontzaglijke lasten tegemoet t3 komen,
moesten nieuwe hulpbronnen worden
gevonden en het strekt Ihet parlement
tot eer, dat het niet" opzag tegen ecu
zekere mate van onpopulariteit, door
nieuwe belastingen tot een bedrag van
ci'rca 8 a 9 milliard franc te voteeren.
Het parlement kan erop roemen, dab
het 't Fransche crediet heeft hoog
gehouden door de evenwicht van het
buidiget te herstellen en dat het. door
het «bevorderen van den materieelen
welstand, een atmosfeer van kalmte
en werkzaamheid heeft gehandhaafd-
Het Fransche volk schoot echter niet
te korf. Moedig droeg het de zware
lasten, zooals het eens moedig de be
proevingen van den oorlog droegDe
belastingen, die in 1913 460 francs
per hoofd bedroegen, stegen in het vo
rige jaar tot 2478 francs per hootd.
Het wordt piet ontkend, dat Frank
rijk een natie van kleine vermogens is.
Groote vermogens, zooals me in En
geland zoo veelvuldig voorkomen, zijn
Frankrijk slechts gering m aan-
de buL-
Millerand bracht hulde
teiilandsche Donliek, die onder toejui
chingen van het Fransche volk door
Poincaré met zooveel kracht wordt
doorgevoerd. Het Fransche parlement
heeft moedig het nationale belang e©-
diend. door een voorstel om den dienst
tijd tot minder dan 18 maanden te
verminderen, te verwerpen. Do les in
het Roergebied heeft getoond, hoe
iuiet dit was ingezien. De tijd zal ech
ter komen, dab Frankrijk den mili
tairen diensttijd zonder schade zal
kunnen inkrimpen en zeer zeker zal
Frankrijk die geweuschte inkrimping
niet vertragen daar hfit vele werk
krachten noodig heeft.
De beste waarborg voor den vrede
is. dat de nieuwe orde, door den oor
log ontstaan, zoo diep wordt gewor
teld. dat niemand in de verleiding
zal kunnen komen haar te verstoren.
Is men de ervaring in Augustus 1914
opgedaan, vergeten?
De Fransche sociaal-democraten
hebben zich destijds -.-e-laten on de bo-
loften van de Duitsche socialisten.
Wellicht hebben doze laalsten zelf niet
goed ingezien, dat zij in de eerste
plaats Duitschers en daarna inter
nationalisten zijn!
Dit wil geenszins zeggen, dat de
idealen worden onderschat- Geen volk
kan bestaan zonder een mystiek en het
streven naar de heerschappij van
menscheüjke verbroedering is te meer
aantrekkelijk, daar het zoo oud is als
de weg naar Rome.
Dit ideaal wordt niet geschaad door
te wijzen on het gevaar dat bestaat
als de werkelijkheid uit het oog wordt
verloren.
Rusland geeft hiervan een treffend
voorbeeld. Had men ooit kunnen ver
moeden. dat de geschiedenis zulk een
schitterend pleidooi zou houden voor
het privaat-be«zifc.
De instelling van een dictatuur van
een klasse, aldus eindigde Millerand.
of beter gezegd van een klpin aantal
personen, dat zich aanmatigt te be
weren. zii voor een klasse te epreken,
roert niet naar omhoog, doch omlaag.
De aanbieding van het petitionnement der S.D.A.P.
en van het N V.V.
Er gaan stemmen op tot Kamerontbinding.
Persstemmen over de interpellatie-Troelstra.
Een geschrift van een militairen medewerker van
de bezuinigingscommissie dec Ned. Maatschappij
voor Nijverheid en Handel.
De aanbieding van het
petitionnement van S. D<
A, P. cn H. V. V.
Aan de aanbieding van het petition-
:ment zal worden deelgenomen door
de besturen van S. D. A. P. en N. V. V..
de voltallige sociaaldemocratische frac-
:es van Tweede en Eer sta Kamer, cn
door de boofdbestuicu van alle bij het
X. V. V. aangesloten vakbonden.
Zij allen zullen Dinsdag om 12 uur
1 het Volksgebouw aanwezig zijn en
ich aan den kop stellen van den stoet,
die de petitionnementsauto naar het ge
bouw der Tweede Kamer zal begelei
den .-
Precies twaalf uur vertrekt de stoet
•an het Volksgobouw af.
Een verzoek tot Kamer
ontbinding.
In een Donderdag vanwege de pro
vinciale commissie der Christelijks
Volkspartij in Overijsel, te Zwolle ge
houden vergadering, is met algemeen©
tmen de volgende motie aangeno
men
De provinciale commissie der Chris
telijke Volkspartij ia Overijsel protes
teert zoo krachtig mogelijk tegen dc
aanhangige Vlootwet, ómdat het voor
stel voor de verdediging van Ned.-
Indic in strijd is met het verdrag van
Washingtonomdat het aan de ge
meenschap te zware lasten oplegt ten
koste van de zorg voor de volkswel
vaart en volksontwikkeling; omdat de
aanneming indruischt tegen dc beper
king van de bewapening en van hef
oorlogsgevaar in het algemeen'; omdat,
het het herstel van ónzen financiccïen
toestand dreigt onmogelijk tc maken;
•raagt openbaarmaking van de mo
tieven, die de regeering geleid hebben
urgent verklaren van deze Vlootwet
en acht bij handhaving van deze ur
gentie', daar het referendum in ons land
nog niet is ingevoerd, Kamerontbin
ding gewenscht, opdat het Nederland-
sche volk zich over de Vlootwet uitsprc-
en besluit deze motie ter kennis te
brengen van den tijdclijken voorzitter
n den ministerraad.
Do klozers moeten zich
uitspreken.
Op een vergadering van het anli-
Vlootwetcomiió in hoofdzaak voor vroii-
is een motie aaDgcnomen, waarin
wordt te kennen gegeven, dat noch de
Staten-Generaal, noch de regecring het
recht heeft zulk een ingrijpende wet als
de Vlootwet door tc voeren zonder den
■il te kennen van de kiezers, die bij
de laatste Kamerverkiezingen onkundig
waren van hel voornemen der regce-
ring om deze Vlootwet in te dienen
reden waarom er ten krachtigste op
wordt aangedrongen, dat de kiezers als
nog in de gelegenheid worden gesteld,
zich over deze hoogst ernstige en onbe
rekenbaar vérstrekkende vlootlcwestie
duidelijk uit te spreken.
De kansen dor Vlootwet.
In een artikel „De kansen der Vloot-
et", opgenomen in „Democratie", or
gaan der Democratische Partij, schrijft
J. N. de Jong onder meer het volgende.
„Het Nedcrlandsche Volk wil de
Vlootwet niet, dus de wet moet ver
worpen worden. Dat is mijn standpunt.
Geschiedt dit niet, dan zal er een storm
van verontwaardiging opsteken cn lot
uitvoering der wet zal het dan toch
niet komen. Een volk laat zich onder
drukken. maar niet trappen."
Varia,
De raad van Rotterdam heeft een
motie-v. Ravesieyn om een adres segen
de Vlootwet tot de regeering te richten,
verworpen met 12—20 stemmen.
Bij de Tweede Kamer is ingeko
men een adres betreffende de niet-aan-
neming van de Vlootwet van het be
stuur van het neutraal blok aller mid
denstanders te Amsterdam.
Fers-BïeïzieM
De interpcllalic-Troslstra.
In ons vorig nummer deelden wij
eenige persstemmen mede over den
eersten dag van de behandeling der
interpellatie-Troclstra in de Tweede
Kamerhier laten wij er een paar vol
gen aangaande den tweeden dag van
de interpellatie en het resultaat
Het Kamer-Overzicht van de N. R.
C r t. besluit
Zoo heeft dan deze voorbereidende
discussie weinig of niets opgeleverd.
De rechterzijde heeft daaraan geen deel
genomenhet is te hopen, dat zij bij
de debatten over de Vlootwet wèl ver
antwoording van hare houding aflegt.
Over deze wet immers kan men ver
schillend denken stellig echter i; het
geen wetsontwerp om in een hoera-
stemming aan te nemen.
H et Vaderland oordeeltDe in-
terpeilatie is geëindigd zonder eenige
opheldering, laat staan bevrediging ge
bracht te hebben. Het verloop was aaa
file kanten onbevredigend en teleur
stellend.
En verder
Dc eenige conclusie, die men kan
trekken, is deze de Regeering is totaal
in gebreke gebleven, om haar doorzet
ten van de Vlootwet in de gegeven om
standigheden aannemelijk te maken. Bi)
de Vlootwet zelve zal men hierop en
op dc lcostcnquaeütie vanzelf uitvoerig
terugkomen. Het was een voorposten
gevecht. De eigenlijke strijd begint
Dinsdag a.s.
Het II b 1 d. schrijft
Is deze mislukte interpellatie niet
ook weder een teelten der aftakeling
van onze Tweede Kamer? Zou het een
jaar of vijftien, twintig, geleden moge
lijk zijn geweest dat een interpellatie
over zulk cen belangrijke zaak zoo on
handig werd opgezet en zoo flodderig
verliep?
Want wij moeten ditmaal den heer
Van Ravestevn gelijk geven: Het hoofd
onderwerp der interpellatie dc crisis-
De Geer is haast niet behan
deld. Dat is te wijten aan den zon-
derlingen opzet van de zaak door deq
heer Troelstra, die gesproken heeft over
„De Standaard" en de beteekenis van
ons leger en de kosten van de vloot....
maar die dc crisis slechts terloops heeft
aangeraakt.
Dat komt doordien het psychologi
sche oogenblik voor een ensisbespre-
king voorbij is en men nu veel meer
vervuld is van dc vloolquaestie dan
minister De Geer.
Dc Centrale Commissie voor Bezui
niging, ingesteld door de Kederland-
sche Maatschappij voor Nijverheid cn
Handel, verspreidt een beschouwing van
baar militairen medewerker over „Do
Marine-Begrooting en het ontwerp-
Vlootwet".
De schr. meent, dst mca een middel
zal ruoelcn vinden om de exploitatie
kosten van de vloot zeer aanmerkelijk
verminderen, al is bet ook de commis-
sie-Patijn niet gelukt dit doel tc berei
ken. De bezuiniging kan z. i. alleen ko
men, indien men overgaat tot splitsing
van de marine ia twee organisaties, n.i.
ééne voor het moederland en cea an
dere voor Indië. Nederland behoeft
slechts een zéér kleine zeemacht als
hulp aan de landmacht bij de verdedi
ging van het rijk in Europa.
De eigenlijke vloot vindt haar taak ia
Indië. Met dat beginsel is geheel in
tegenspraak, dat het vlcotplaa voor Ne
derland eea uitgebreider ofiiciersperso-
neel noodig acht dan voor Indië. Zulks
is het gevolg vaa de fusie van de Hol-
landsche en Indische marines. Die
moeten uit elkaar, cm te kunnen ko
men tot een militïevloo: in Hollaad en
>m eea eind lë maken aaa de noodza-
lelijkheid van het onderhouden van
een overcompleet hier tc lande.
Alleen wanneer de splitsing tot stand
komt, kan zóódanig bezuinigd wordeo,
dat de Vlootwet uitvoerbaar is. De con
clusie hieromtrent luidt daa ook 1
„Het is de eenige methode, waardoor
het geheeie Vloot-vraagstuk op een ge
zonde basis is te brengen. Zelfs ir.dicq
die methode wordt gevolgd blijven er
zeer krachtige argumenten tegen
het aannemen van het ontwerp-Vloot
t bestaan. Vasthoudende aan het in
deze beschouwing vooropgestelde be
ginsel zullen de argumenten hier niet
naar voren worden gebracht, maar
wordt de aanbevolen splitsing niet aan
vaard, dan wordt het invoeren van de
Vlootwet tot eea onverantwoordelijke
daad."
Ten slotte dringt schr. nog aaa op
ergaande versobering bij de marine,
laar z.nog veel te veel luxe op aller-
ei gebied heersebt. Ook vestigt hij de
aandacht op het bekende vraagstuk van
de luchtstrijdkrachten, dat naar schr.'s
mcenicg grondig behoort le worden
bezien alvorens de regeering en volks
vertegenwoordiging omtrent de vlooi
.•oor Inóic een beslissing nemen.
DE KONINGIN-MOEDER. De Ko
ningin-Moeder Heeft het voornemen,
a.s. Dinsdag Valkenburg te verlaten
en zïeli naar Het Loc te begeven. Hare
Majesteit zal vergezeld zijn van de
hofdame, baronesse Van Ittersum en
den kamerheer jhr. Van Tets.
HOTELRATTEN IN ACTIE,
lij het hotel „Dc Oude Graaf"
de Kalversiraat te Amsterdam is
in den nacht van Woensdag op Don
derdag uit een jas van een logeergast
een portefeuille ontvreemd. Daar wa
ven in 100 coupons der Ned. Staats-
leening 1018, elk. ter waarde van f25,
voorts j 400 aan bankpapier, een
cheque, een spoorabonnement en en
kele andere papieren. Uit den broek
zak is een portemonnaie gehaald,
waarin een gouden tiendollarsmk zat.
is reeds de derde maal in be
trekkelijk korten tijd, dat daar hotel-
ratten hebben geopereerd meldt het
Hbld.
De eliaos bij tien Post-
chèque- en girodienst
Middelen voor een vereen
voudiging en betere funciion-
neering van den dienst.
Kamer van Koo;>!"«nde! en Fabric-
voer het tebicJ Utrecht heef; zich
ten adres lot den Mniiis'er vin Wa-
aat gewend, waarin zij ic-r keunis vtn
de:. Minister brengt dat, naar haar oer
d-jöj. eensdeels een vereenvoudiging en
anderdeels een betere lunetionnee".'.ng
vin den dienst tot stand wave te brengén,
waai door do belangen van hnu.lel 011 ia-
du; trie ten zeerste coudeu kunnen wr-ian
gebaat, indien in liet thans geldend:
stelsel de navolgende wij-iighigio worden
aangebracht:
lo. Geen rentevergoeding over do zz'di
der postrekening;
2o. Opheffing van het rec-lit voor che
ques;
3o. Opheffing van het slortingsiecht
4o. Wederinvoering van de bepaling,
dat bij invulling van stcriiiigsfofiiiulieren
chèques en girobiljetten naast het num
mer van den ïekeuwghjii.n r (g:rant c-f
gïraat) ook diens naam volledig wordt
5o. Wederinvoering van "o bepaling,
dat bij invulling van girobilj'cl'^u. che
ques eu siouingsformulieren de i.alrignn
niet al'.eeu in cijfers, doch eveneens in
letters worden vermeld;
60. Wederinvoering van de l'épatuig,
dal ia den afrekeningsstaat. welken oe re
kenïnghcuder ontvangt, het batig e:::d-
saldo wordt vermeld, voorzoover h'er ran
geen overwegende bezwaren van aditii.-is-
tratieven aard voor den dienst zijn ver
bonden;
7o. Doorloopende nuimuiriug van de
afrekeisingsstmen van eiken r«Koi::nghéu
der, voorzoover dit geen belangi.jke ad
minisiratieve bezwaren voor den di-uist
oplevert;
So. Ais aanvulling op de naamlijst der
rekeninghouders wordeverkrijgbaar ge-
feuilleton
HOOFDSTUK I.
Waarin «veel gewaagd
wordteneenopzichter
voor hei boscli wordt
aangenomen.
Sproetneus kwam den weg af die
door liet uiterste deel van het boscli
loopt. Zoo op 't eerste gezicht had
nun hem voor een landtooper kunnen
houden, maar eigenlijk zeclit hij naar
werk. 11 ij snakte er naar om ergens
bij to kunnen hoeren en 0:11 t© kun
nen v.erken hij Ue oen ot andere onder
neming die heul eten en kleersn kon
b. zorgen.
I.ar.g voor bij het kamp van de Ra
pids IloutaanVap Maatschappij in het
oog kreeg, hoorde hij de opgewekte
stemmen van de mannen, het hinni
ken van do paarden en hij rook do
verleidelijk:- ctsnslucht. Er kwam een
afschuwelijk gevoel over hem van zon
der thuis cn zonder vrienden te zrir..
Zonder stil te sta.an om na te denken
sioeg iiij den pas aaugelegdeu neg in,
en liep naar het kamp, waar de man
nen alles klaar maakten voor het-
avondeteu en om te gaan slapen.
liet was een buitengewoon aantrek
kelijk tooneeltje. Het dikbegroeide
moeras maakte een donkeren, massie
ven achtergrond van onderen en er
stonden enorme hoornen. De mannen
praatten 'opgewekt met elkaar terwijl 1
ze da1 vermoeide paarden uils; and:n
die onmiddellijk gingc-n uitrusten en
tevreden het voor kauwden, dat hun
gegeven werd. Duncan, do gespierde
Schotsche horfdvoerman, wreef zorg
vuldig de flanken van zijn groote vos
sen af cn floot er een lustig deuntje b;i
en een krekel, onder de bladeren aan
zijn voeten, begeleidde iu-m. Het hout-
vuur siste en kraal t? vrooliii. I.snge
j tongen van vuur draaiden om de groo-
te icetcls heen en als de kok de dek
sels er af nam om met zijn groote vorlt
te proreeren of het al gaar was, s'.e-
gen er allerlei heeriüi:e :-'?Ure)i uit op.
Snroötneiis ging naar hem toe.
J „Ik wil den baas spreien", z i hi».
I De kok kook hem aan tn antwoord-
fie onverschillig: ,,lii; kan je niet e
i brinken'
I Sprortneus It'eog een kleur, maar
hij zw kalm: „Ais u zoo g>ed wilt zijn
om me te zog en wie hel is. zullen we
j hem zelf z jn woordje maar laten
deen".
Een beetje verbaasd bracht de -kok
hem hij een tafel van ruwe planken,
waar eeu groote man met vierkante
schouders gebogen zat over kantoor
boeken..
„Meneer Me Lean, hier is weer eeu
man die bij den pleeg opgenomen wil
worden, desk ik", zsi hij.
„Mooiklonk het opgewekte ant
woord. „Jk neb nog nooit 7.00'n be
hoefte aan een goeaert kracht geliaJ
als nu".
De baas sloeg een bladzij om en be
gon voorzichtig aan een nieuwen re
gel.
„Met dezen kerel kunt u toch niets
beginnen", zei de kok weel'. „Hij heeft
maar één hand
Sproetneus werd nog roodor. 11 ii
kneep zijn lippen op elkaar tot z?
nog maar een streepje waren. Hij
ging kaarsrecht staan, kwam meer
naar voren en stak zijn rechterarm
uit, waarvan de mouw van zijn pols
af leeg was.
„Het is goed, Sears", klonk de sten-
van den haas. „ik zal zelf wel met-
mjn mannetje praten als ik klaar ben
met dit rapport'.'.
Hij ging waer aon hc-fc \ve:k en da
kok haastte zich naar de ketels tos.
Sproetneus bleef een oogenl.ü staan
zc-oMs hij stond, teen liet l'.ii zijn ar»n
zakken en hij werd doodsbleek. De
haas had niet eens zijn hoofd c.neo
öraaid. Kij had gespreken over „m jn"
mannetje en Sproet s arme hongerige
hart werd er warm van.
De jongen trilde cn haalde diep
adem. Toen nam hij zijn ouden hoed
of en sloeg er voorzichtig het stof af.
Met zijn linkerhand greep hij z:;ii
rechtermouw, veegde zijn wainio ge
zicht af en probeerde met zhn vingers
zijn haar wat in orde te maken. Hij
brak en tak van een plant af en pro
beerde daarmee het stof van yin »o
ders en beenen te slaan. Da Baas, d!«-
druk bezig was met zijn rapport,
merkte toch vaag dat de jongen ach
ter Jrenj zich stond op te knappen, eu
gaf er hem in stilte een goide aantee
kening voor.
Mc. Le3n was oen Schot. Hiï was
gewend om langzaam en rustig te wer
ken. De inensehén d'.e onder hem
stonden, hadden nog nooit merg«v
maakt, dat hii haast had of driftig
v.erd. Er heerschtc een streng© disci
pline maar de baas was altijd vrien
delijk. Hij was heel ©envoudie cn
clce'de het kampleven met ztin ploe
gen. Hst eeaiee zichtbare treken van
z in rijkdom bestond uit een "root©,
schifterahdo diamant aan een van zijn
vingers en da mooie volbloed merrie,
waarop hii heen en weer reed tus
schen zijn kampen en door het land,
a's hii veer zaken op ra s meest.
Geen man van Mc. Lean's ploe
gen ken beweren, dut hii overwerkt
of to skcht l-et-.ald werd. Do Raas had
ncoit eerbied van zijn mcuschen ge-
öischt, maar hii was zoo'11 krachtige
persoonlijkheid, önt niemand ooit ge
probeerd had 01a familiaar togen hem
to zijn. Ze wisten allemaal, dat hij op
en top een lieer was en dat liij ver
scheidene mil koenen bezat.
Hij was de eenige zoon van dien
Mac. Lean, die de mooiste schepen in
Schotland gebouwd had. De vader
wus er op gesteld geweest. dat d©
zoon de zaken 11a zijn dood voort zou
zetten. Hii had den jongen naar de
universiteit van Oxford en Edin'ourg
gestuurd cn hem een naar jaar 'aten
reizen voor hii htm iet? voor de firirta
liet doen Toen werd hij naar het zui
den van Canada en naar Michigan ge
stuurd om rechte, hoog© stammen tï
koopen voor masten er. nog zuidelijker
r.sar Indiana om eiken balken. De
jonge man ging r.aar deze geweldige
bosheken, die voor een deel nog on
aangeroerd lagen sedert den oor
sprong der aarde. De heldere, koele,
doordringende atmosfeer had iets be-
dwelmends.
De intense stilte, zooais die van een
groat? -egc eatbedraal, trok hem
aan. 21 ii merkt© langzamerhand, dat
hii ©cm breeder was van ce verlegen
boschbewoners dj© voor ziin voeten
]j«>f>en óf nieuwsgierig van de bladeren
uit naar hem keken. Hij keek vol eer
bied naar cie geweldige bocmen. die
al eeuwen lang in zon, v ind en regen
dnar stonden. Al spoedig viel het
h'.-rn moeilijk om ze t© laten vellen.
Toen hij klaar was niet ziju bestelling
cn naar huis terug beerde, merkte hij
tot zijn verbazing, dat liii in de bos-
schen en moerassen z:in hart verloren
had. en dat hij er steeds weer heen
getrokken werd.
Toen hii ziin vader's eigc-nóoiuinc-n
erfde verkocht hii oiimiJdellijk allee.,
en ging met zijn moeder wonen in een
schitterend huis op dón rand van do
Grand Rapids. Met drie anderen zette
hii een houtfirma op. Het was z:jn
werk om hoornen te koopen. 0111 te
hakken, en het hout naar d© fabnek
te verschepen. Marshal! behandeld©
daar het hout verder en stuurde liet
door naar een meubelfabriek. Bartliol
maakte er mooie en practische meu
bels van en Uptegrove verzond ze de
heele wereld door van 'n groot engros
handelshuis uit. En hii de duizenden,
die hun gezichten zagen weerspiege
len in de gladde oppervlakte van da
meubels, en die ze met plezier ge
bruikten. waren er maar weinig die
daarbij dachteu nan groote wouden
•;u inoerasen zonder wegen en den
man. met een sterke zie! en een etork
lichaam. die er zich een weg door
baande en ais man van_ ondervinding
de boonten uitzocht, die in allerlei vor
mer. later do huizen in de beschaafdo
wereld linnen kwamen.
(Wordt vervolgd.)
