VREEMD GELDen CHEQUES
Dinsdag 1G Bcio'osr 1923
DERDE BLAD
&!3dsiilenws
Het Tooneel
Alexander Moïssi.
Jedermann en Der lebende
Leichnam.
Moïssi ais Jedermann.
Een tooneel speler van de
ziel noemt Ludwig Ullmann Alex
ander Moissi. Wie Moissi als de be
delaar in Das W e 111 li o a L e r tot
den rijkaard heeft hooren zeggen
„Je-tzt lcomni, vil' wollen gelien und
init einander singen", vie hem als
ï'edja heeft zien sterven of van hem
in Jederm.ann het „Onze Va
der1' heeft gehoord, zal de uitspraak
van Ullmann begrijpen. Het is dat
„seelische" in zijn spel, waardoor het
publiek zóó onder den indruk komt,
dat het bij Moïssi niet kan applaudis-
seeren. Telkens, als ik Moissi zag op
treden, in Salzburg of in Haarlem,
beleefde ik weer het wonder, dat liet
publiek aan liet slot de stilte niet
durfdo vorbrekc-11 door banaal, luid
ruchtig handgeklap. Ook Zondag
niet na Jederaiann en Der
lebe n d eLeichnam. Er was na
het spel iu onzen schouwburg een
stilte als nu een godsdienstoefening
in de kerk
„Deze middag was mij als een kerk
gang!" hoorde ik een dame na de
voorstelling van „Jedermann-' zeg
gen ieii ik begreep haar. De" opvoe-'
ring van „Jedermann" heeft meer ge
geven dan k u n s t-o n t r oórih g
alleen. Is er iets dat ernstiger en
aangrijpender is dan een menschen-
ziel in het ecuwig conflict tusschen le
ven en dood? Wij hebben de aanra
king van oen menschenziel gevoeld
in het 'iiieest verheven óógenblik, in
liet uur voor het scheiden van dit leven
op aarde. Moïssi's gebed was meer
dan tooneelspelZooals van hem, zul
len wij nooit het „Onze Vader" meer
hooren. Men vergat alles om zich
heen. Men hoorde alleen nog maar
een weeklagende, stervende zielDat
eene oogenblik heeft mij racer en
hooger emotie geschonken dan een
heel Jooneelseizoen te zaraen.
Ik had Jedermann onder Max
Bernhardt met Alexander Moïssi in de
titelrol twee jaar geleden in do open
lucht voor Ciö domkerk to Salzburg
gezien. Veel van wat mij toen sterk
getroffen heeft, miste ilc in de voor
stelling van Zondagmiddag in onze
schouwburgzaal. De prachtige renais-
sance-omgeving met als achtergrond
de witte domkerk, die fond was van
het geheel, de zon, die gansch het
spel belichtte en als een geniaal
regisseur een donkere schaduw
wierp over Jedermann, toen de dood
hem greep in zijne ziel, de orgelmu
ziek, die tot ons kwam uit de kerk,
telkens weer als God's stem tot ons
sprak, de klokken, die aanvingen
zwaar en plechtig te luiden, toen Je
dermann rein en gelouterd in zijn
wit boetekleed verscheen, de weelde
en pracht bij Jedermann's feestmaal,
den rijken Renaissance-stoet van op
trekkende dischgenooten, dat alles
miste ik bij de voorstelling op Zon
dag, Maar hoe werd al dit uiterlijke
vergoed door het innerlijke, dat thans
in deze beperkte ruimte zoo ontroe
rend tot ons kwam. In uiterlijke
schoonheid beteekende deze voorstel
ling, vergeleken bij die in Salzburg
het kon wel niet anders verlies,
in innerlijke schoonheid was liet
winst, omdat nu eerst recht een men
schenziel tot ons kwam.
Hugo von Hofmansthal heeft
Elckerlyc in Jedermann
gemoderniseerd. Wij kunnen ons be
grijpen, dat er zijn, die het strenge,
stijlvolle Elckerlyc verkiezen boven
de moderne bewerking vau den Duit-
schen dichter, maar de groote massa
zal zeker nader staan tot dezen meer
menschelijken Jedermann dan tot een
„gestyleerden" Elckerlyc. En voor den
tooneelspeler biedt Jedermann een
veel ruimer veld, omdat Hugo von
Hofmansthal hein eerst geeft- in zijn
wufte levenswijze van rijken, ver
wenden jongen man en pas daarna
op den weg tot de loutering. Welk
een gelegenheid tot spel heeft Von
Hoïmansthal den tooneelspeler gebo
den in de nadering en de verschij
ning van den dood. Dat is een too
neel, dat enkel te vergelijken is met
de verschijning van Bano.uo's geest op
het feestmaal van Macbeth. En wie
zal deze aangrijpende scène ooit ver
geten, als hij haar eenmaal van
Moissi heeft gezien?
Moissi speelt Jedermann in het be
gin als een door het leven verwenden
jongen. Slecht kan men hem moeilijk
r.oeueu. Hij is het slachtoffer van
geld, een groot, zorgeloos en egoïst
kind ilnt als een fladderende vlinder
onuad^nke* 1 - L-' levpji
Zoo zien wij den .Tederaa-nn van
Joissi, tob het oogenblik, dat hij de
koude voelt van den naderenden dood.
Tusschen de vroolijke dischgenooten
zit hij naast „Bulilschafl" aan tafel.
Ilij is één en al jonge, dartele levens
vreugde 1 Maar dan op eens verstrakt
zijn "gezicht 1 Zijn oogc-n staren als
r het- onbekende; het is, of hij
plots een visioen ziet van den dood!
Db grootte van c-eu tooneelspeler kan
in één enkel oogenblik opvlammen; het
is. of dnu het genie ons op eens wordt
geopenbaard. Zulk een oogenblik er
waren er meer was voor ons dat
moment van het visioen! Het was be
klemmend suggestief
Dan werpt Jedermann het met ge
weld van zich af, wil het vergeten in
een roes. Hij lacht, hij zingt, hij heft
een- nekcr op om te drinken, maar
dan zakt langzaam zijn arm weer
naar beneden; het visioen verschijnt
opnieuw. Hij spring op van tafel, wil
beweging, verstrooiing. Nog ec-ns
tracht- h:j te vergeten, drukt zich te-
eren „Buhlschafi" aan. wanneer van
alle kanten dreigend de roep weer
klinkt; „Jedermann! Jedc-rmaimJe
dermann Als ontzind zit Moissi in
zijn stoel. Hij aileen hoort den waar
schuwenden, manenden roepDan
plotseling rijst achter hem op. hoog,
in zijn zwarte kleed, de dood! Alle
gasten springen op. ontvluchten den
diseii, alleen Jedermann blijft, als
ast-geklonken aan zijn stoel, klein nu,
ineengekrompen van angst, een scha
duw nog slechts, van wat hij ©enige
minuten te voren was. Prachlig en
prachtig was het spel van Moïssi in
heal dit aangrijpend tooneel. In waar
heid voelde mén den greep van den
den dood, toen da dreigende gestalte
zijn arm o'.cr hem uüstrektc. Het
was ook in Moïssi's zucht of het
leven uit hom wegvlood.
Dan volgt het spel, zooals wij het
cok in groot© trekken uit Elckerliic
kennen. Tevergeefs klampt Jedermann
zich aan zijn vrienden en verwanten
vast; niemand wil hem volgen op den
weg naar het graf. tot de „Goede Wel
ken en het Geloof' verschijnen en hem
tel' zijde staan bij zijn laatsten gang.
Ontroerend was Moïssi in dit laatste
deel. Iets aangrijpendere dan zijn ge
bed heb ik in een schouwburg nooit
gehoord. Het was een ziel, die al zijn
leed en berouw daar voor ons uit-
zongEn toen liij met zijn verklaard
eezieht in het witte boetekleed ver
scheen en afdaalde in het graf, toen
gaf hij zulk „vergeestelijkt- spel", als
of al het aardsche reeds uit hem was
heengegaan.
Des avonds hebben wij hem nog eens
als F e d j a gezien. Weer trof ons de
roerende zachtheid, waarmee hij dezen
zwakkeling speelde, weer zijn ons de
tranen in de oogen gesprongen bij dat-
prachtigs gebaar vau verdeemoedi
ging voor Lisa en Karenin in het too-
neei bij den rechter van instructie,
weer hebben wij de superieure gaven
van dezen tooneelspeler gevoeld in de
sfcervensscène aan het slot. Hoe weet
Moïssi in alles atmosfeer om zich heen
te scheppen. Soms met een enkelen
blik! Ik denk aan het moment, waar
in hij, als Fedja bij het verhaal van
zijn levensgeschiedenis plotseling den
hem antipalh-ieken Arteujew ontdekt
en zwijgt! Hoe veelzeggend was dat
zwijgen! Ik denk aan zijn glimlach',
wanneer Mascha op het laatste oogen
blik verschijnt, aan heel zijn gezicht,
zooals hij;zegt; „So ist es gut!"
En dam welk een atmosfeer ook en
kel door zijn stern! Reeds door den eer
sten zin: „Ach, singt doch das Lied
vom Abendrot!'' kennen wij Fedja, zijn
verlangen om Ic droomen en te verge
ten! En als hij op de verkeerde on
derstelling van den schilder omtrent
de verhoudin? van Lisa tot Karepin
antwoordt met; „0 nein 1 0 nein!"
dan ligt in 'deze paar woorden heel de
reinheid van deze mensohenziel voor
ons bloot,
Moissi is ook thans met een uitste
kend gezelschap -gekomen, waarbij wij
totons genoegen vele bekenden van
verleden jaar, als Eduard en Hedwig
von Winlerstein, Paul Biensfeldt en
Moïssi's vrouw, Johanna Terwin, te
rugzagen. Welk een stemming was
reeds dadelijk in het eerste tafereel
van Tolstoï's drama, dank zij het voo-r.
treffelijk, spel der medespelenden. En
1ceu was Moïssi toch nog niet op het
tooneel. Elsa Remhardt—-Heinis toon
de zich een zeer veelzijdige, knappe
actrice, des middags als „des Schuld-
knechls Weib'' en ,;Glaube" in J c-
dernianu, maar nog meer des
avonds als Lisa in Der 1 e b e n d e
Leichnam. Iloe mooi en vrouw
lijk was. zij in haar overgave aan Iia.-
renin en hoe goed was ook heel haar
nerveuse spel na de ziekte van liaa.r
kind. Maar in do hriefscène kon zij
t-o cl i niet stijgen tot de hoogte vat: d6
superieure Lina Losser.
Een zeer geestige duivel iu Jeder
mann in zijn drastisch actie volko
men een discipel van Reinhardt gaf
Paul Biensfeld, een imponeerende
dood was Raoul Lange en een goede
Schuldknecht Leo Greiner. Johanna
Terwin die ik ook te Salzburg
Buhlschaft heb gezien was verlei
delijk en vol charme in deze rol, Hed
wig von Winlerstein gevoelig als Je-
dermann's moeder en Gabrielle Rotter
zacht en waardig als „Werke". In
„Der lebende Leichnam" was de bezet
ting over de gansche lijn zeer goed te
noemen, zoodat- het geheel een prach
tige opvoering werd.
Moïssi heeft ook thans weer groote
belangstelling in Haarlem gevonden.
Vooral des avonds was onze schouw
burg zéér vol. Zoowel na Jedermann
als na „Der lebende Leichnam" heeft
het publiek hem een enthousiaste ova
tie gebracht.
Wij kunnen meededen, dat Moïssi
op Maandag 29 October nogmaals
vóór zijn vertrek naar Amerika
in oitzen Stadsschouwburg zal optre
den. Het is nog niet.'zeker, of heb in
Jedermann of in Nj u zal zijn.
Maar vast slaat, dat hij in ieder geval
als nastuk zal geven „Ér ist an a 1-
lem Schuld" van Tolst-oï, waarin
hii de „Wanderbursch" zoo zeldzaa-
suggestief moet spelen. Zelf noemde
Moissi de Wanderburscli indertijd in
een gesprek met mij zijn liefste rol. Dit
belooft dus een avond van bijzonder
genot te worden.
J. B. SCHUIL.
GEVONDEN VOORWERPEN.
J. de Mink, Veil. Saenredamstraat 59.
autokap; II. J. Mohr, Graaf Willem
straat 9, beursje: Tb. Schaap, Ken-
nemerstraat G. boek; C. Ligienberg,
Harnionjausweg 71, bruine ceintuur;
C. Vos. 2e Zuiilpolderstraat 55. grl'zc
ceintuur; G. Westerhoven, Oranje
boomstraat 85, grijze ïnantilceinluur;
R. La-genweg, Oranjestraat S8, grijze
manteiceiniuur; J. v. Kapel, Wagen
weg 86, deksel van melkbus; R. Hom-
me, Zuidpolderstraat 19. hondenhals-
baad met penning; Kennel Fauna,
Parklaan: zwari-bruina hond, ge
bracht door Beukenkamp, Oranjekade
29; zwarte kat gebracht door lvilion,
Wolstraat 17 rood, zwart-witte kat,
gebracht door Brien, Harmenjansstr.
37; T. H. Meinders, Damaststraat -1,
houten kist; Politiebureau, Smedestr.
zwarte port-emonnaic; G. v. d. Veldt,
Heerensingel 109, damesparapluie.
Ch. de Boer, Spaanschevaartstr. 3U,
Schoten, pakje schoenen enz. Politie
bureau. Smedescraat, rijwielvelg., dn-
mesrijWiel; J. C. Verlaan, Ged. Vol-
dersgraeht 20, lederen riem; M. Gos-
demaus. Kruistochtstraat 60. rozen
krans in étui; E. Isoelemeier, Kruis
weg 40. rijwielsleutel; Feye, Raveline-
steeg 13. (kantoor): Kngelsche sieutsl;
H. Oxener, Jan Steenstraat 43, Lips-
sleutel: G. Spnivt, Zome-rvnarï 138.
actetasch: N. Bax. Fr. Halsstraat 55
rood, zijden damestnsch: Vermeer, !o
Vooruitgangstraat 119. gele zweep.
Terug te bekomen b;jWassenaar,
Tuinstraat 1 zwart, alpaeca beursje:
J. van Workom, H. van Alphenstraafc
7. beenkappenv. d. S'adt. Leegliwa-
terstraat 2. ceintuur van regenman
tel Fion. IColkstraat 14, grijze cein
tuur; Politiebureau, Smedestrart. ca
talogus Hist. Tentoonstelling; Faaso,
Brouwersstraat 124. étui (schrijf-'
Oxener. Jan Stf-enstraat 43. armband
horloge en armband W. de Laat.
Vooruitgangstraat 25 huiss'eutelW.
Kollemey. Weverstraat 51, honden
halsband niet penning; J. Sproet,
Sophiastraat 9. bruine hondeahals-
baud; Kennel Fauna, Parklaan: Wit
te doeshond. gebracht door Alleman,
Schoterwe? 50 roodbruine hond. ge
bracht door Verstralen. Voorweg 19
Herin? Vrouwestee? 13 reed, zwarte
kinderkousen v. Steynen, Schalkwijk
ai. R.-K. kerkboek: Dsrogee. Lelie
straat 31. R-K. Kerkboek; B. V. Ot-
tenvaneer. Brouwersstraat 115, grnz-e
kruikA. F. Kaart-, Zomerstraat oO,
kaart van een ziekenhuisP. v. d. Stil
len. Kruistochtstraat 49, R K. Kerk
boekje Kennel Fauna Parklaangnis
witte kat. gebracht door Bonnet. Co-
lensostraat 62 rooi; zwarte kat, ge
bracht door Noppen, Verspronckweg
1 witte kat. ?ebracht door Za>e-
fcioneweg 5. Bloemendaalz''^ar^
witte kat, gebracht door C-mle, Uost-
vest- S2L. Karman. Groendaa -
=te©sr 10. zwarte muts; W. Zandwer,
Drostestraat 23, fabriekspennm? v.eric-
cnoorP. Westendorp. Wilhelmma-
plein 11. Heemstede, (na 6 uur nam.),
mkie stofJ. Roosema y. Zegelen-
straat 24. blauwe postduifK. G-
Gieslc-e. Raamstee? 17'rood. nng mei
st-renO. Smit. Sophiastraat 9, ro
zenkrans in étuiJ. v. d. Po- -
nessergracht 106. rozenkrans: Poli
tiebureau, Smedestr-aat. heereiirnu ml
T v Velscn. Zijl weg 10. zaksohnartp.
Wallekers. Eesenctr-aat 29 zwa -.e
sehooltasch met lapon C.
Z.-B. Spaarne 64-, zwart fluweelen
tasch- Baggerman. Hoofmansiraat- 6S,
vulpotlood: H. v. Noord. Franklin-
straal 45. dekzeil.
BESTRIJDING NADEEL1GE GEVOLGEN
VAN DE WERKLOOSHEID.
Maandagavond- werd in --liel gebouw
Het Blauwe Kruis" ann de- Oude Groen
markt een vergadering geliourlen door de
Landelijke Vereeniging tot bestrijding
vain de nadeelige gevolgen van wevk.oos-,
heid en ziekte. Als voorzitter fungeerde
de heer G. Spanjaard, correspondent der
vereeniging te Haarlem.
kort woord de
Deze opemde met
rergaderi-ng
ide; clat, hoewel de op
komst hem niet meeviel, hij toch hoopte
dat velen als lid zouden toetreden.
De heer Van der Toom Vrijtlioff, uit
Den Haag, secretaris der vereeniging,
kreeg daarna het woord Fij v-eide te ver
onderstellen dat vooral bestuursleden van
vakverenigingen aamweaig waren. Zoo
bijv. van de loodgieters, -bouwvakarbei
ders en schilders, die uitgenoodigd waren.
Spreker herinnerde er aan, hoe ver
schillende vakbonden veel -hebben gedaan
om de werkloosheidsverzekering wette
lijk geregeld te krijgen, namelijk de werk-
loosheidszorg, welke van den Staat
besluit van 1917 is geregeld en vastge
steld. Anderen, zooais de onafhankelijke
vakbeweging, hadden zich op het stand
punt gesteld van een premievrije werk-
Loosheïdszonrg, welke van den Staat
moest uitgaan. Uitvoerig ging spreker de
geschiedenis der -ultkeering ma en noem
de o.m. het Nationale Steuncomité. Dit
toch had tot gevolg, dat er vele werkloo-
zen kwamen uit gemakzucht. In 1919 zag
de regeering, dal ze van dat Nationaal
Steuncomité afmoest. Door deze ophefiin;
traden velen tot de vakbeweging toe;
deze werden wel groot maar voos, want
zij beantwoordde op die manier
meer aan haar doel, maar was een soort
verzekeringsinstituut geworden. Ten slotte
kwamen de vakbonden in de knel en
thans eijn faillissementen van vakbonden
aan de orde van don dag, omdat ze de
schulden aan de xegeering niet meoi
rug kunnen betalen. De vakbonden
geleek spreker bij' een kaartenhuis dat
leeg loopt, daar de spelers bedrogen zijn.
Het gevolg van die uittreding was een
groot aantal ongeorganiseerden. Spreker
wees op het nut -vau Werkloosheidsverze
kering. Veelal wordt gemeend, dat de werk
loosheidsverzekering moet 6taan naast de
vakbeweging. Maar hij was van oordcel,
da: mu de tijd is gekomen, om daarnaast
een landelijke werkloosheidsverzekering
te hebben.
Het ïs noodzakelijk, tengevolge van
achteruitgang in de vakbonden, een
eenigïag in het leven te roepen, waarbij
ieder hoofd- en handarbeider, ongeacht
zi|n politieke of godsdienstige overtui
ging, kan toetreden. Werkloosheidsverze
kering en vakbonden moeten afzonderlijk
staan. Deze vereeniging is in de eet
plaats opgericht om voor de vakorgani
ties zonder werkloozen- of ziektekas, de
mogelijkheid te openen, hun leden bij
werkloosheid een ultkeering te doen ge
nieten. Nogmaals wees spr. er op, da', de
vakvexeeniging er alleen ïs, om de be
langen der leden ie behartigen. In ver
band met een ca ander haalde hij het
voorbeeld aan van een vakbond en een ge-
Een vakbond toch moet opkomen voor
het loon der arbeiders cn werkloosheids
verzekering sluit in zich, Q3t loonsverla
ging moet worden aanvaard. En dit zal
den vakbond voor een moetijkheid plaat
sen, namelijk voor twee tegen elkaar in
De heer v. Toorn vextaide hre een en
ander tot 'gevolg heef: gebaa, de opricli-
ling van de Vereeniging. P.-'cüs Is over
leg met de rcgccring gep'cego".
oma zette hij de coü)iitu:;.»'cgei;ug
m; éési der voornaamste factoren is.
dat de contributie hooger is dan die der
akbonden. Als toelichting kan dienen,
dat die der vakbondon te laag i«; zij kun-
cr niet mee uitkomen. Door de hoo
ge ra contributie zal ook de regeeringssub
sidie hooger zijn. De vereenigings-con
tributio daarentegen is zoo laag mogehjk
gesteld.
De vakbanden zullen voor hot feit wor
den geplaatst óf het aantal dagen inkor
ten of de uitkeeringen lo verlagen. Een
tivergf.>-^men lid uit een gesubsidieerde
kas moei zes weken lid zijn en contributie
hebben betaald, om uitkcering te kunnen
ontvangen, dit, om misbruiken te voor
Meer artikelen uil het reglement werden
besproken; één daarvan is. dat de men-
schen niet verplicht xijn van de gemc-en-
:c-n werk aan te r,enten voor minder dan
70 van het geldende stand aard loo;!. In
de praktijk, zei spreker, zal dc-ze vereeni
ging voldoen aan het haar gestelde doel
Het is niet ons doel, «ei hij. ue vakbe
weging af to breken. We zullen hopen,
Jat deze nog eens weer een goeden tijd te
gersoet zal gaan. Ais de tijdon beter zijn.
zullen ze weer van onder af aan rr.octen
beginnen. Dan zullen de oogen weer
opengaan voor het eigenlijke doel, dat de
vakvereciiigtngen nastreven
Na de hoop uitgesproken te hebbrn, dal
de aanwezige bestuursleden het doel der
vereeniging in hun organisaties zuilen
propageeren. zette spreker de ziekteverze
kering uiteen, die echter ineer als bijzaak
moet dienen. Wat betreft de weikioosheid
bestrijding, zijn reeds 1116 gemeentebe
sturen aangeschreven; uit alle hoeken van
het land komen er reeds betichten orn
usdere inlichtingen. Li Assen, Dordrecht,
Utrecht en Den Ilaag zijn de zaken reeds
het verst gevorderd. Door deze regeling
zal én de vakvereeniging èn de werkloo"
Iieidsverzekering worden versterk:.
Met een opwekkend woord sloot spreke
zijn rede.
Enkele aanwezigen wisselden nog m<
den spreker van gedachten. Daarna sloot
de^ voorzitter onder dankzegging voor
belangstelling de vergadering.
MAATSCHAPPIJ „DE EEN
DRACHT".
De Staatscourant bevat de statuten
van de^ N.Y. Maatschappij ,.de Een
dracht". De vennootschap heeft ten
doel liet verkrijgen, door aankoop of
inbreng, van vaste goederen en bou
wen administreeren, exploiteeren.
koopen en verkoopen, huren en ver
huren van huizen, gebouwen en gron
den zoowel voor haar zelf alsook voor
derden.
Het maatschappelijk kapitaal be
draagt 350.000 verdeeld in 350 aan
deelen elk van 1000.
Voor de eerste maal aullen als di
recteuren optreden de heeren II. van
Putten, industrieel en IT. N. Verdel,
makelar en als commissarissen de hee
ren J. N'. Lobel, gemeenteambte
naar, J. J. Dijkstra, particulier, M.
Benraadt, particulier, cn H. Schuur
man, caféhouder, allen wonende te
Haarlem.
BIJZONDERE LANDSTORM.
KENNEWIERLAND.
De vergadering waaraan verbonden
de prijsuitreiking van eJcn laatst ge
houden schietwedstrijd zal niet plaats
hebbyn op Woensdagavond 15 October
maar op Maandagavond- 39 October en
wel in het gebouw van Zang en Vriend
schap, Jansstraat.
Spr! ea Weüsiriilsa
LUCHTVAARTNIEUWS.
AMSTERDAMEATAVIA MET
EEN FOKKERVLIEGTUIC,
Teneinde de noodigc gegevens te
verzamelen voor de vestiging van een
geregeld-en luchtdienst tusschen Ne-
Uerlaudsch-Oost-Indic en hel Moeder
land, zal 1 April aanstaande een spe
ciaal daarvoor uitgerust Fokker ver-
keersvliegluig van het allernieuwste
type starten voor een proefvlucht van
Amsterdam naar Batavia.
De 15.000 K.M. lange route zal in 16
etappen van één dag worden gevlogen
en wol via Praag, Konstantinopel, Alep
po, Basra, Karachi, Calcutta, Rangoon.
Bangkok, Sengora, Muntclc naar Bata
via. De langste „Don-stop" ie vliegen
étappe is 1300 K.M. lang, de kortste
650 K.M.
liet toestel, dat voor d-cze belangrijke
vlucht zal worden gebruikt, een Fokker
F.- VII, nadert alreeds zijn voltooiing.
Het is een groote vrijdi;agcnde ééndelc-
ker met een 360 P.K. „Rolls-Royce-
EagleJ'motor, een rverbeterde uitgave
van de Fokker verkeersvliegtuigen F.'
IV en F. V; de eerste wereldberoemd
d-oor- zijn groote onafgebroken duur-
vliicht van ruim 36 uur en zijn groote
ovcrlandvlucht dwars over Amerika var)
den Atlantischen tot den Stillen Oceaan,
een afstand van 4033 K.M, zonder tus-
schenlanding.
T"" SCHIETEN.
GENERAAL JOUBERT.
Zondag had op de militaire banen ie
Overveen de eindwedstrijd plaats voor
eereleden, leden en donateurs van „Ge
neraal Joubert".
De uitslag is als volgt
Personeel, ie klasse. Maximum 60
punten II. J. van Tongeren, 50; A. F.
Bos, 55, laagste schot 11; G. Mooyc-
kiad 55, laagste schot 9; J. van Keulen
54.-
Personeel, 2e klasseJ. P. van Gas
teren 56; A. van der Tloeg 52; C. Elder-
mans 42.
Vaste baan, ie klasse. Maximum iSo
punten J. van Keulen, 167 G. Mooyc-
kind 165; A. T. Bos 164; H. J. van Ton
geren 162.
Vaste baan, ae klasseJ. P. van Gas
teren 159; A. van der Ploeg 147; C. El-
dermans 126.
Vrjjg baan. ie klasse. Maximum Cn
puntenJ. van Keulen Co; J, W. F.
Fransoo j9; A. F. Bos 56—55; H. J.
van Tongeren 5654.
Vrijg baan, 2e klasse J. P. van Gas:
teren 56; A. v. d. Ploeg 55; W. Faase
Buks, Personeel, ie klasse. Maximum
100 punten J. A. Riikeps 971 J. W. F.
Fransoo 97; J. van Keulen 95.
Personeel 2e klasseG. Mooyekind
95; A. v. d. Ploeg 88; C. Elderrr.ans 85.
Vrije baan ic klasse J. W. F. Fran
soo 100—99; J. A. Rijkens 99—39; J. A.
Beeren 5S—96.
Vrije baan 2e klasse G. Mooyekind
17—96; C.- Eidermans 94—90; A. van
der Ploeg 97—SS.
Koersen tot hedenmiddag 12 uur
(Medegedeeld door de Nationale
Bankverecniging te Haarlem)
I
BILJETTEN
(a) Marken
Kronen
Francs [Franscli)
Francs Belgisch)
Pond Sterling
Dollars
CHEQUES
(a) Berlijn
Ueenen
Parijs
Brussel
Londen
New-York (Cable)
(a) PER MILLIARD
Dinsdag
15.65—15.75
13.35—13.00
11.50—11.57J4
2.52-2.56
f 0.40f 0.85
0.00350.00373,3
15.55—15.70
13.35—13.60
11.51-11.57
2.54^-2.55^
Laiisrea ea Kaast
Hat Toonae!
VEREEN!CD E LEDEN KON. VER.
„HET HEDERL. TOONEEL".
Naar wij vernemen hebben me
vrouw Anua Sablatrollcs, mevrouw
Magda Jansseiis en de heeren; Hubert
la Roche, Louis Saalborn, Oscar Tour
niaire en Oollan Gobau zien vereemgd
om, na beemdigtng van hun overéén
komst mee de directie der Kon. er.,
„Het. Ncdcrlandscli Tooneel", dus van
1 Klei 1924 af, evenals in den zomer
van 1920. gedurende de vier zomer
maanden gezamenlijk voorstellingen
ie ?even. De artistieke leiding berust-
bij "do heeren La Koelie en Saalborn.
Onderhandelingeu worden gevoerd
mc-t de directie van een Amster-
óainscli Theater om gedurende de ge-
hcele maand Mei aldaar op te treden,
terwijl het verder in de bedoeling ligt
cok huiten Amsterdam, en te Haar
lem voorstellingen te geven.
Reeds heefb deze combinatie de
hand weten te leggen op een tweetal
oorspronkelijke stukken, waarvan ia-
ter de titels zullen worden bekend ge
maakt.
Da Nationale Gpera
Geen Haagsche sub-sidia
De gemeenteraad van 's-Gravenha
ge heeft een motie Harms om B. en
W. uit te uoodigen f 12.509 voor dit
jaar ter beschikking van de Nationa
le Opera te stellen, waaronder f 2500
voor volksvoorstellingen met 21—19
stemmen verworpen. B. en W. hadden
gelijkb ekend geweigerd een subsidie
lo geven. De Nationale Opera zal dus
van den Haag geen subsidie ontvau-
Keslitoaken
BRANDSTICHTING. Voor do
rechtbank te Middelburg is twee jaar
geyangenisstra'geëischt tegen den 38-
jarigen schipper A. B„ uit Zuid-Beier
land, die op 11 Augustus ondc-r Wemel-
dijige zijn motorschip Zes Gebroeders,
geladen inct lf'ooi, iu brand zou heb
ben" gestoken om de verzekeringsgel
den te krijgen'.
VOETBALLEN OP ZONDAG. Do
Hoog-e Raad heeft verworpen een be
roep van J. K-, die door den kanton
rechter te Bolsward was veroordeeld,
wegens het op Zondag houden van
een openbare vermakelijkheid nl. een
voetbalwedstrijd tussch'en de Wor-
kumscho Sportvereeniging en do F. C-
A. te Bolsward, zonder vergunning
van het dagelijkse!)© bestuur der ge
meente.
BmealaM
De salalpermindermg
der ambtenaren
Ba tokening van een wets-
werp
Naar de Tel. verneemt heeft het
wetsontwerp, betreffend© salarisver-
mindering der ambtenaren den Raad
van State reeds verlaten en is do in
diening bij de Tweed© Kamer deze
week te wachten.
DE BLIKSEM INGESLAGEN.
Zondagmorgen omstreeks half twaalf
is t© Oudendijk de bliksem in de Ned.
Herv. Kerk geslagen, waar juist onder
leiding van mevr. Vorstman, de echt
genoot© van den predikant. Zondag
school werd gehouden. Iloewel het ge
bouw op tal van plaatsen werd be
schadigd kwamen er geen persoonlijke
ongelukken voor. Dank zij mevr.
Vorstman verlieten de kinderen orde
lijk hot gebouw en kwamen .met den
scjhrik vrij.
BE AANNEMING DER VLOOTWET
VERZEKERD?
Re hoefijzercorrespondeai van. het Hbid.
merkt op:
Kaar wij vernemen heeft de rechter:
omtrent do Vlootwet de neuzen geteld; de
aanneming zou Terzekerd zijn.
DOOR DEN BLIKSEM GETROF
FEN. De Leiasche Ct. meldt
Zaterdagmiddag was bet zoontje van
uit de Noordbuurt- te Zoeter-.voude
:n den tuin werkzaam toen plotseling
een onweer opstak en hij door de
eerste bliksemstraal werd getroffen.
Zijn kleeren, bij had nog wel een dik
ken overjas aan, werden totaal in flar
den gescheurd. Gedeelten ervan
hoeft men teruggevonden in de aldaar
staande boonenstakea. Hei ventje
zelf werd aan zijn lichaam geschroeid
en bekwam tevens eenige vieeschwon-
den. Dr. Kortman die onmiddellijk ge
waarschuwd werd achtte den toestand
zeer ernstig. Zaterdagnacht zijn den
armen jongen de laatste H. Sacra
menten toegediend, doch we verne
men, dat hij gisteren iets vooruitgaan
de mts cn er hc-op bestaat dat hij ii
het leven zal blijven.
EEN KNAAPJE VERMIST. Te
's Herlogenhcsch wordt sedert Zondag
namiddag 6 uur het 7-jang zoontje
van den scheepskapitein v.H. v.-rriist.
Men vermoedt dat de kleine in do
haven ;s verdronken doch men heeft
liet lijkje "nog niet gevonden.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij Kon- besluit is benoemd tob offi
cier in ao Orde van Oranjo-N&ssau O.
5. -Knottnenis, directeur der Necor-
landsch-Indische Gasmaatschappij, .te
Rotterdam, voorzitter dor Vereeni
ging van gasfabribanten in Neder
land.
Bij Kon. hssiuit is benoemd tot
lidder in de Orde van Oranje-Nassau
Herman v. d. Kloot Meyburg, archi
tect te Voorburg;
is de zilveren eeremedaille, verbon
den aan de Orce van Oranje-Nassau.,
toegekend aan G. Olders, broeder in
net St. Aioysiusge5Ücht voor verlaten
jongens en halfweszon.te Amsterdam.
Bij Ken. besluit is toegekend do
aan de Orde van Oranje-Nassau ver
bonden ecremedaille, in zilver, aan A.
van den Toorn, kantoorbediend© bij
den houthandel der firma N. A. )V.
Hoos, te Rotterdam.
DE KOLENLEVERANTIES UIT
HET ROPRCEBiED.
Het Hol!. Nieuwsbur. seint uit Ber
lijn, dat de kolenleveranties uit het
Roergebied naar Nederland, die ge
durende 14 dagen niet konden plaats
hebban, omdat het Fransche spoorweg-
bestuur de rails voor het trasisport
niet beschikbaar stelde, thans kunnen
worden hervat, aangezien de spoor
lijnen zijn vrijgelaten.
DE EéXMANSWAGEN. De Litr.b,
iramweg Maatschappij gaat ter 1-e-
zuiniging op haar lijn Roermond
Roosteren voor proef een êénmanswa-
gen laten rijden.
OPHEFFIXG MILITAIRE HOSPI
TALEN. Naar „De Avp:" verneemt
maarte liet een punt van overweging
uit om de militaire hospitalen te Am
sterdam en Assen binnenkort op te
heffen.
Sgsa Telsgpammsn ra
Haarlems Bag&lag
NIEUWE DUITSCH MUNT.
BERLIJN. 15 October (V.D.
Aangaande de aanstaande nieuwe
munt-, die wellicht nog liedn zal wor
den bekend gemaakt, verluidt, dit
voorloopig slechts een tuesehentijdsehe
oplossing is le verwachten. Het nieu
we geld zal geen wettig betaalmiddel
worden, in verband waarmede ook geen
vaste verhouding tot de napiern mark
wordt vastgesteld. Het drukken va.t
de panieren mark wordt gertaakt.
ONLUSTEN IN DUITSCH LAND.
BERLIJN. 15 October V.D.
Bij botsingen te Meiningen zijn. naar
uit Stuttgart bericht wordt, 2 porre
nen gedood en 7 verwond.
SOCIALISTEN EN C O MtVlU NISTEN
IN THÜRINGEN.
BERLIJN, 15 October (V.D.
Evenals in Saksne, zijn thans, naar
uit Weimar bericht- wordt, ook in Thtt-
ringen socialisten en communisten het
aefinitif eens geworden over een gc-
ïneenschappelijken regeeringsgrona-
slag; een lijst der ministère is echter
nog niet opgemaakt.
ZEPPELIN DIENST SEVILLA—
BUEHOS-AYRES.
BERLIJN-, 15 October (V.D.
De onderhandelingen over het op
richten van' een Zeppelindier.st van
SevillaBuenos-Ayres zijn zoover ge
vorderd. dat het bedrijf het- volgende
jaar kan worden aangevangen.
SLACHTOFFERS GOMMUNISTI-
SGHE OPSTAND IN BULGARIJE.
BERLIJN, 15 October (V.D.
Volgons bericht uit dïplomatikec krin-
te Sofia wordt het aantal slacht
offers van den communist-ischen op
stand op 10.000 geschat, behalve nc-g
een groot aantal gewonden.
DE ROERK V/ESTIE EN HET SCHADE-
VEnGOEDINGSVRAAGSTUK.
PARIJS. Do Duitsche zaakgelastigde
te Parijs, heeft -instructies ontvangem,
voor een mleuw onderhoud met Poi-ncaré
betreffende do Roerkwestie en het schade-
vergoedingsvraagstuk.
NOODLOTTIGE BRAND.
NEW-YORK. (N.T.A. Draadloos.) Bij
een brand to Brooklijn zijn 6 menscliea
ongekomen.
EEN DOTSING.
FAÏRDAND "(Indiana). (N.T.A. Draad
loos.) Hier is een au!o in botsing geko
men met oen trein. Van de inzittenden
werden 9 gedood, 1 gekwetst.
SCHEEPSRAMP.
TAAI PA (Florida). (N.T.A. Draadloos.)
De kustwachikotter Saukee, die uitgezon
den avas om te zoeken n3ar overlevenden
van fcet tankschip City of Everett is on-
verrichterzake teruggekomen, roodst aan
genomen moet worden, dat alle 30 opva
renden zijn omgekomen.
AANVARING.
DETROIT. (N. T. A. DraadJoos) Een
roeiboot waarin 6 Armeniërs :s op de De-
iroit-rivier met een onbekend gebleven
stoomboot in aanvaring geweest. Vijf van
ben zijn verdronken.
Uit de Oastreken
ZANDVOORT.
EEN LA3TICE BUURMAN.
Zondag had een inwoner van Zand-
voort hooggaands inzie met zijn vrouw-
gehad, waarbij de man zeer krachtige
argumenten gebruikte. Daarna ging bij
de deur uit. Zijn vroutv maakte van zijn
afwezigheid gebruik om. haar boeltje te
pakken en niet haar kind v.cg ie gaan.
Toen ce ntan 's avonds thuis kwam,
en vrouw en kind met vond, begaf, bij
zich naar zijn bovenburen, bij wie hij
vermoedde de weggeloopene te vinden.
Ook daar gaf hij jijn woede den vrijen
teugel, sloeg een ruit kapot cn beukte
met de vuist oj) tafel. Het gelukte de
poliue, die inmiddels te hulp geroepen
was, den woesteling uit de woning te
verwijderen, waarna hij met zijn moeder
naar Haarlem vertrok.
HEEMSTEDE
OPRICHTING SOCIËTEIT.
In de dezer dagen gehouden verga
dering in het hulel ..Bosch ©n Hoven"
ia in principe besloten tot stichting
eener Sociëteit alda' r.
Xu heeft het aoorloopig comité ©en
bijeenkomst belegd op i7 October, n:n
te komen tot een definitieve oprich-
