HAARLEM'S DAGBLAD
OM ONS HEEN
Buitenianclsch Overzicht
DE VONDELING
DONDERDAG 15 NOVEMBER 1923 - TWEEDE BLAD
Nabetrachting van den Gemeenteraad
Kadering kunnen hooreri, flat het voor [onderwijs m zoorier «tineens, dat hij
den onbemiddelde nog altijd te duur sterker concentratie van het. aantal
VERSCHILLEND KLEIN COED C ASF O RN U12 EN, GASHOUDERS EN
CEMEENTELIJKE OVERHEERSCHI NC IN DEN HANDEL OP TIL CAS
CEEN IDEAAL VOOR KOKEN EN VERWARMINC EEN PALEIS OP
DE VOLDERSCRACHT DE RAAD EN DE PUBLICITEIT.
Hoe het mogelijk, zelfs logisch en
billijk kan wezen dat een stuk grond
verkocht wordt voor 16,50 per vier
kanten meter, wanneer de gemeente
20 vroeg en de koopster liet blijken
dat zij zelf gedacht had 18, is in ons
Raadsverslag te vinden. Ook hoe de
groote meerderheid van den Raad
daarvan overtuigd werd en slechts vijf
tegen stemden, onder wio mevrouw
.Van Looij die zich vergiste.
Ook kan men in het verslag wel na
zien, waarom de heer H. Veen, arts
aan den Kleinen Houtweg, een hou
ten schutting moet afbreken, die hij
tot afscheiding van zijn tuin, al heeft
neergezet." Ofschoon daarover weinig
na te betrachten valt, is 't niet on
aardig twee uiterste meeningen tegen
over elkaar te zetten. Wethouder Rei-
nalda verzocht den Raad; ?3. en W. bij
het handhaven van dc bouwverordc-,
ning te steunen. Mevrouw Macdonald
informeerde bescheideulijk, of de
schutting niet mocht- blijven staan, om
dat het in een tijd van malaise toch on
gcwenscht is af te breken wat al staat.
Neen dat mag niet, antwoorddo de
Raad, door eenparig het voorste] van
B. en W. aan te nemen. Het argument
van de spreekster was dan ook niet
juist: in een tijd van malaise brengt
zooiets werkverschaffing. Maar dokter
Veen moet bezuren dat zijn timmer
man de gemeentelijke voorschriften
niet kende.
Er was een vrij uitvoerig adres van
de Kamer van Koophandel, ..inzake
nrbeids- en dienstsvoor waarden ge-
meentepersnneel cn werkloosheidszorg,
met pracadvies B. cn W. en Haarl.
Bestuurdérsbond.Dezen waren het er
over eens, dat de Kamer zich be
moeide met dingen, die haar niet aan
gingen. Zoo oordeelde ook de Raad.
Het zal wel aan mij liggen, dat ik, af
gescheiden van den inhoud van 't
adres, deze opinie niet begrij.p. Mag
'n Kamer van Koophandel zooiets met
zeggen? De cenigu verklaring, die ik
vinden kan voor de houding van den
Raad is, dat het college dacht: wan
neer wij zulke dingen ter sprake ge
bracht, willen hebben,zijn wij zelf
daarvoor mans genoeg."
Zoo ging de -agenda met- kleinighe
den voort. Vijftien punten lang. Plus
een punt voor benoeming. Ln cr was
dan ook geen enkelo reden, waarom
alles niet te drie uur afgeloopen zou
zijn, ware er niet de verkoop van
handelsartikelen en de school van de
neutrale schoolvereeniging den Hout.
Vooral over dien gemeentelijken ver
koop is nog wel wat te vertellen.
Als dc gemeentelijke gasfabriek haar
debiet vergrooten wil, dan is dat prij
zenswaardig en wanneer het verbruik
van gas voor verlichting haar ont
glipt, is het begrijpelijk, dab zij zich
toelegt op levering voor koken .e
Zoo was er dan in de verordening
een artikel ingeslopen, dat de fabriek
fornuizen kon leveren in huurkoop.
Laat ons maar ronduit erkennen, dat
die bepaling ons ontgaan was. Je legt
een vogel niet altijd zout op zijn staal t
juist °P heb oogenblik dat hij vlak
voor je voeten zit en een seconde
daarna is het te laat.
Intusschen, om concurrentie met de
handelaars in het' artikel was het de
gasfabriek niet te doen. Dezen kregen
va-n elk verkocht gasfornuis hun provi
sie. Weliswaar behield de fabriek zelf
ook een gedeelte, voor administratie.
De heer van Liemt bracht aan 't licht,
dat er zeshonderd fornuizen waren ge
lei enl met ƒ20,000 winst, waarvan do
gemeente 11,000 had genoten ou de
handelaars 9000 kregen. Een min oi
meer scheeve verhouding, die dan
ook de verontwaardiging van wethou
der Heerkens Thijssen (je zag er in de
Raadsvergadering nog de sporen van)
had opgewekt. Zooiets zou niet meer
gebeuren.
Maar waarom moest de gasfabriek
de hand hebben in dezen verkoop
Waarvoor diende het, dat zij een soort
van compagnieschap, wel te verstaan
een losse verkecring die altijd weer
afraken kon, had aangegaan met de
handelaars?
Om de hygiène. Niet alle gnstoestcl-
len zijn goede gastoestcllen en er
moeten er in Haarlem heelwat ge
weest zijn, waarvan do a.fvoer niet
deugde of waaraan iets anders ont-
'brak. Deze zorg valt te prijzen. Maar
openhartig gezegd dacht ik dat zo
overbodig was. Als in de tooukarner
alleen goede ovens aanwezig waren
(en dot zal wel) en er werd in de ad
vertenties van de gasfabriek ten over-
vloede nog op aangedrongen, dot nie
mand andere zou koopeu, dan was
aan de eischen van de hygiène voldaan
en hadden de handelaren de volle
twintigduizend gulden in den zak kun
steken. Met deze regeling zouden
dc godin Hygiea tevreden zijn, de hau-
delaars en de directeur van da gasfa
briek, die voor de zeshonderd fornu
zen gas leverde.
B. en W. voelden dat zoo niet. Hot
zijn beste menschen, maar er was tot
korten tijd geen enkele koopman
onder en de eenige man van zaken,
de heer Reiualda is er pas. Wet
houder Heerkens Thijssen was dan
ook niet bij zijn gasfornuizen blijven
staan en had in don laatsten tijd gas
kachels en gashaarden, zooals dat in
stadhuisstijl heet, „binnen den kring
zijner bemoeiing getrokken". Erkend
moet worden, dat hij de zaak opvatte
op groote schaal. Ilij riep dc gascom-
ecn vertegenwoordiging van
de handelaars en een deputatie van de
vereeniging voor huisvrouwen bijeen
op het Stadhuis wat deze allen van
het denkbeeld zeiden is ons niet mee
gedeeld, maar tot de levering door de
gasfabriek van haarden en kaclielï
werd besloten.
,,Is cr al voorraad van?"' werd ge
raagd.
De wethouder wist het niet. Maai
bij dacht er niet aan, het publiek ten
prooi te laten aan gasvergiftiging en
andere akelige dingen. Dat wordt zoo
iets als curateele, Niet over het pu
blick, maar over de handelaars.
Met do fornuizen vangt men aan,
Om met de kachels voort te gaan.
Het liep wat vreemd met- de behan
deling van deze zaak. Toen de keer
Doosjes in overweging gaf, de motie
van de heeren vau Liemt en Klein
Schiphorst betreffende het staken van
levering van huurkooptoestellen
B.' en W. te zenden om prac
advies, wilde niemand daarvan we
ten. De zaak kon wel op staandeu voet
worden afgedaan. Maar toen de heer
an Liemt in tweeden termijn had ge
sproken, scheen de stemming aan do
tafel van B. en W. veranderd. Er was
om inlichtingen gevraagd, zei wethou
der Heerkens Thijssen, daarom
•enschie-n B, en W. de zaak aan te
houden.
Het was een leerzaam debat.
Voor de handelaars in do eerste
plaats, die er uit kunnen zien, dat
alleen do eersie stap moeite kost en
2 volgende stappen spoedig volgen.
Eersi, de gasfornuizen, daarna de
gaskachels en haarden. Daarna weer
wat anders. DA electrisehe apparaten
bijvoorbeeld. Daarna misschien kan
toorbehoeften, waarvan de gemeente
immers toch al een magazijn! je In
voor eigen gebruik. Tot hoever? Ik
wil het geval niet al te tragisch op
vatten en voorspellen, dat binnen en
kele jaren alle winkelnering door ge
meente-nering zal zijn verdrongc-u,
maar wel dat de winkeliers goed zullen
doen, met op hunne belangen in dit
opzicht te letten.
En het publiek evenzoo. Is het wel
waar, dat de burgerij niets beters doen
kan, dan gaskachels koopen? Of kan
de neiging om veel gas to verkoopen
den wethouder -hier ook porten heb
ben gespeeld? Men kan gemakkelijk
spreken vau stinkende petroleum én
kolen, maar iu een huis waar gas
bruikt wordt, kan iemand mot een
goeden neus dat heel goed ruiken. Het
spijt mij voor de gasfabriek, maar gas
is noch voor verwarming, noch voor
koken het ideaal. Het zal niet lang
duren, of er worden geen huizen meer
gebouwd zonder centrale verwarming
(afzonderlijk of bloksgewijs) en dan
met kolen, omdat gas te duur ls. Wat
het koken aangaat, ieder gevoelt, Jat-
do electrisehe oven. die niet t-e duur
werkt, alleen maar een qunestie
tijd is. Dat zou ook godin Hygiea be
vestigen zon zij spreken kon, man
kan zij niet: die treedt alleen
wanneer de levering van gemeentegas
moet worden verhoogd.
Er zijn menschen, die de warmte
van een gaskachel dan ook onmogelijk
kunnen verdragen, al ie zii door tien
deskundigen goedgekeurd. Wie de gas-
tentoonstelling te Amsterdam bezocht,
moet do onaangename hitte hij het
binnengaan van de zaal opgemerkt
hebben.
En wie, om nog even tot het onder
werp terug te keeren, aan heb stelsel
van huurkoop hecht, omdat daardoor
ook kleinere beurzen een fornuis kun
nen bekostigen, heeft in de Raadsvcr-
Bij het voorstel
aan de Neutrale Schoolvereeniging de
Ilout de school op de Voldersgracht
af te staan, hield Mej. Berdenis van
Berlekom haar maidenspeech.
En een voortreffelijke. Blijkbaar is
de spreekster goed op de hoogte van
onderwijszaken, daarbij spreekt zij
duidelijk en gemakkelijk. Maar haar
zin kreeg zij niet. Het is ook verre van
gemakkelijk om het te winuen van
wethouder Bruch, die wel met een de
fecte knie in de Raadszaal rondstrom-
pelde, maar wiens tong in perfecte
orde was. Hij wist een schoone tegen
stelling te bereiken door een vergelij
king van de verrukking van de spreek
ster over het gebouw aan de Volders
gracht met den afkeer van de school
vereeniging om dat te aanvaarden en
betoogde uitvoerig, dat het denkbeeld
Mej. van Berlekom om de school
de Tempehersstraat ten gerievo
de Schoolvereeniging te laten
uitsterven, noch voor het open
baar onderwijs, noch voor do
eolioolvereeniging zou deugen. Da
spreekster trok tenslotte haar motie
voor een ander schoolgebouw in en
wij hebben nu maar af te wachten, of
de schoolvereeniging dezen keer de
school aan dc Voldersgracht zal arm-
•aarden, die de inspecteur op het la
ger Onderwijs heeft goedgekeurd.
Intusschen zal dit schoolmuieje nog
een staartje hebben. Wethouder Slin-
genberg was het met zijn collega van
blijft.
leerlingen op de openbare scholen heel
goed mogelijk vond, zoodat alle klas-
an B. en W. om 1 sen 40 kinderen zouden bevatten ter
besparing van leerkrachten en school
ruimte.
Bovendien zouden vrijkomende
schoolgebouwen aan bijzondere scholen
kunnen worden aangeboden, aan wie
dus geen groote sommen tot het stich
ten van nieuwe schoolgebouwen behoe
ven te worden afgestaan.
Van het onderwerp der schoolbevol
king zullen wij dus in de begrootings-
vergadering nog wel wat hooren. De
Horatiërs tegen de Curiatiërs: do be
zuinigers tegenover do onderwijsvrien-
den, die voor het kind niets te duut
vinden. Wethouder Bruch zal pal
mcoten 3taan.
De heer Loosjes protesteerde ei
gen, dat.B. en W. een communiqué
aan de Haarlemsche bladen hebben
gezonden betreffende zaken van de be
grooting, waaiwan de Raad nog niet
wist.
Wethouder Slingenberg verklaarde
het geval o.a. met de opmerking, dat
de pers onjuiste berichten over deze
zaken had meegedeeld. Daartegen pro
testeer ik nu weer, omdat het althans
wat ons betreft onjuist is.
HOE EUROPA TE REDDEN IS UIT DEN FINANCIEELEN CHACS.
DE MOEILIJKHEDEN IN DUITSCHLAND VERMEERDEREN.
GEWELDDADEN EN ONLUSTEN.
worden.
anders neemt de chaos steeds toe.
Generaal Smuts schrijft in de „Ti-
nes" over het houden van een confe-
enlie van experts. Na te hebben ge
wezen op het mislukken van de jong
ste poging van Groot-Brittannië tot
het instellen van een deskundig- on
derzoek met betrekking tot de kwestie
der schadeloosstelling, gaat de Zuid-
Afrikaansc-he premier als volgt voort,
„Er valt niet aan te twijfelen, dat
een conferentie noodzakelijk is. De
problemen, waarvoor Europa zich op
oogenblik geplaatst ziet, ver-
eischen dringend een oplossing, zoo
wel tot bevestiging van den vrede, als
oor het economisch berete! van de
wereld. In eon resolutie verklaarde dc
pas gehouden Britsche Rijksconfercu
dat het gewenscht ise dat de re
geering ernstig gaat overwegen, zoo
noodig zelf een conferentie bijeen to
roepen voor een onderzoek der fiuan-
cieele en economische vraagstukken.
Deze conferentie zou zich niet moe
ten bepalen tot hetgeen Duitschland
kan betalen, maar het geheele herstel-
igstuk in breederen zin dienen ie
onderzoeken.
De conferentie dient niet alleen het
bedrag der schadevergoeding, welke.
Duitschland moet. betalen, der bezet-
fingskosten en der leveringen in na-
;o beu'len. Zii zal tevens maar
regelen dienen te onderzoeken
en te beramen, teneinde de
financiën van Duitschland in orde
te brengen, zijn- de geldmiddelen te
hervormen, zijn budget in evenwicht
te brengen en Duitschland te verzeke
ren van het noodige buiten 1 an clsche
crediet, zooals. voor Oostenrijk werd
gedaan. Ten einde Du i rich land in
staat te stellen tot betaling van de
schadevergoeding zal de conferentie
verder li ebben te overwegen hoe een
werkelijk crediet aan Duitschland kan
worden gewaarborgd en hoe liet een
kans kan worden gegeven zelf zijn
redding te bewerkstelligen, zonder
aanhoudend gevaar van een inmen
ging van buiten af. Duitschland kan
geen schadeloosstelling betalen, tenzij
zijn geldmiddelen en crediet' worden
hersteld. Dat herstel ia onmogelijk
zoolang het bedrag der schadevergoe
ding niet is vastgesteld op een billijk
eu redelijk cijfer en zoolang Duitsch
land niet wordt veroorloofd zonder
voortdurende belemmering zijn pro
ductie te heivatten. Al deze kwesties
zal de bijeen te roepen conferentie
moeten beoordeelen.
Men zal misschien zeggen dat
Frankrijk, na een beperkt onderzoek
ta hebben afgewezen, niet li dm aan
een conUreutie die hot herstal vraag
stuk in breederen zin zal beschouwen,
zal willen de-elnemeen. Ik hoop het te
gendeel, maar zelfs wanneer Frank-
moeh*
toch van meening, dat de eonforent.it
dient te worden bijeengeroepeu.
Het gaat niet langer alleen om scha
devergoeding. Deze aangelegenheid
wordt meer en meer een belangrijke
en moreele kwéstie. Het gaat. er niet
langer om van Duitschland schadever
goeding te verkrijgen, doch of dit
land zal leven of een gapende wonde
in de Westersche beschaving zal wor
den
Wij dienen Duitschland te helpen
zich zelf te redden. Dit is niet alleen
het belang van Duitschland, maar
ook in ons eigen belang, want alleen
wanneer Duitschland op de been ge
houden wordt on het herstel van zijn
financiën bevorderd wordt, zal het
schadevergoeding kunnen betalen. Om
al deze redenen dring ik krachtig aan
op het spoedig bijeenroepen van een
"orenfie."
Do nood in het bezette
neemt sterk toe.
Bij de besprekingen, die de rijksre-
•gsering met de vertegenwoordigers dei-
bezette gebieden heeft gehouden,
plaatste de regeering zich op het stand
punt, dat de weigering van Frankrijk
om in overleg met Duitschland de in
dustrie in hel Roergebied weer op gang
te brengen, baar dwong over korten
tijd de werkloozen-ondersteuning in
het Roergebied stop te zetten, De bo-
zeltingsmogendheden hebben de invoe
ring van de rentemark in het bezette
gebied verboden.
De rijksregeering heeft het verder
•oor onmogelijk verklaard, de souve-
eino rechten van het rijk aan eek
nieuw op to richten Rijnlandsche or
ganisatie over te dragen.
Do aan de besprekingen deelnemen
de vertegenwoordigers der bondstaten
waren het hiermede eens. Daarente
gen hebben dc vertegenwoordigers der
bezette gebieden de moening geuit, dat
de regeering middelen moest- vinden
om do uitkeeringen aan do workloozen
voort te zetten. Indien dit niet. moge
lijk is, dan moet er een organisatie
met veelomvattende volmachten wor
den opgericht., daar anders de onder
handelingen met do bezettende mogend
heden geen kans van slagen hadden.
De besprekingen zullen in d© eerst
komende dagen worden vooitgezet.
Tussclien vertegenwoordigers van de
workgeversvereenigincen der noord
westelijke groep van d© Duitscho
ijzer- en staalindustrie en gedelegeer
den der werknemers zijn besprekingen
gehouden over een nieuwe regeling
van den arbeidstijd. Dc werkgevers
verklaarden, dat op grond var
contracten, die de ondernemingen met
de Franschen hebben afgesloten,
de achfurendag
niot meer kon worden gehandhaafd,
daar de eischon, die do uitvoering van
deze contracten aan de ondernemingen
stelden, zoo groot waren, dat het on
mogelijk was daaraan te voldoen zon
der vermeerdering en goedkooper ma
ken van de productie. De werkgevers
stellen daarom de volgende eischen:
le. Afschaffing van het drieploegen-
stelsel en wederinvoering van het
tweeploegenstelsel.
2e. Afschaffing van de onproductieve
werkloozenondersteuninp.
In plaats van gelijk loontarief
zal er verschil moeten komen in do
loonen vau geschoolde en ongeschool
de arbeiders.
4e. Verlenging van den arbeidstijd-
5e. Het vertrek der overtollige ar
beidskrachten naar hot onbezette
Duitschland en hun tewerkstelling hij
het aanleggen van wegen, spoorwegen.
•erkgevers legden er den nadruk
op, dat zij slechts een tijdelijke wijzi
ging van den werktijd op het ooig had-
deu. Indien de vakvereenigingen met
de bovenstaande eischen niet konden
meegaan en hun invloed niet hij de ar
beiders wilden aanwenden om deze
eischen vervuld te krijgen, zouden de
ondernemingen zonder medewerking
der vakvereenigiDgen deze plannen
'rwezeiilijken.
De vertegenwoordigers der werkne
mers meenden, dat de motiveering
voor 'de tijdelijke afschaffing van deu
achturendng niet overtuigend was. Zij
achtten tot onderzoek van deze quaos-
tie nieuw materiaal noodzakelijk. In
dien het onderzoek mocht uitwijzen,
dat- de contracten met de Franschen
inderdaad niet konden worden uit
gevoerd, wanneer de productie niet
werd vermeerderd, zouden de verte
genwoordigers der werknemers bereid
zijn. met de vertegenwoordigers der
werkgevers tezamen een uitweg te zoe
ken.
De werkgevers hebben geweigerd
het gewenschte nieuwe materiaal te
verschaffen. Bij het begin van de
week zijn vele arbeiders ontslagen.
In "Beleron.
keert, de rust terug.
Uit München wordt bericht, dat er
geen onlusten zijn voorgevallen. Ge
neraal Epp dringt er in een procla
matie op aan, dat de nationale krin
gen de goede verstandhouding niet do
troepen en de politie zullen herstel-
len.
Volgens cVn Miesbacher Anzeiger
heeft Ehrhardt zioh ter beschikking
gesteld van staafscommissaris von
Kahr. Hij verlangde algemeene am
nestie en vergunning voor de nat.
vereenigingen, zich aaneen te sluiten
onder nieuwe betrouwbare leiding.
Uit Weimar wordt gemeld: In alle
steden en dorpen in Thuringen, die
door de rijksweer bezet zijn, heeft men
omvangrijk authentiek materiaal ge
vonden. De Hundertschaflen blijven
niettegenstaande het verbod bestaan;
zij hebben voor een deel sleeh'r hun
namen veranderd. Na het binnenruk
ken van de rijksweer in Thuringen
zijn nog in het openbaar oefeningen
vhn dergelijke organisaties gehouden
Op verschillende plaatsen zijn wapeih
voorraden gevonden. Het geheime wer
ken wordt voor een deel door gemeen
te-autoriteiten en besturen die commu
nistisch gezind zijn, ondersteund, zoo-
dat ook hier arrestaties noodzakelijk
waren. Op 11 November heeft aan
Thuringsch-Beiersche grens een gewa
pende bende een Thuringscho politie-
fdeeling bij Streufdorf aangevallen
n een beambte doodgeschoten.
Onze iacMoek
HATELIJK.
Eerste vriendin: Vader
geeft mij altijd ecu hoek voor mijn
verjaardag.
Tweede vriendin:" Wat
moet jii dan een uitgebreide biblio
theek hebben 1
WAT ZOU HIJ ER DOEN
..Foei Piet," zei een bezoeker van
Piet's ouders, „wat heb ik gehoord :i
ben ie van school weggebleven
zei Piet, „ik kan niet lezen,
ik kan niet schrijven en ik kan niet
teekeuen ook, wat zou ik dan op
school doen?"
INCEZONDEN MEDEDEEL IN CEN
4 60 Cts. per regel. j
Steunverleening door hej
rijk aan Beieren ter leni
ging van den nood.
Naar uit München wordt gemeld>
heeft het rijk het Beiersche ministeriq
economie 33.415 billioen mark ter
beschikking gesteld voor het verstrek
ken van goedkooper brood cn melk
minder bemiddelde bevolking en,
kinderrijke gezinnen. Twee koeriers
het Beiersche gezantschap hebben dit
geld in waardevaste dollar-schatkistbil
jetten naar München gebracht. De ver
deeling onder de verschillende gemeen
ten. zal onmiddellijk beginnen.
Werkloozononlusten ie
Dusseldorf.
Uit Dusseldorf wordt aan het Hbld.
geseind De door de werktoozen sedert
eenige dagen systematisch voorbereide
demonstraties hebben Dinsdag in dei}
loop van den dag, en vooral tegen den
avond tot ernstige ongeregeldheden ge
leid. De actie begon er mede, dat op dc
plaatsen, waar de werkloozenondersteu-
ning wordt uitbetaald, deputaties tracht
ten dc werkloozcn over tc halen, de
ondersteuning te weigeren, daar bet be
drag veel te gering was. Op zichzelf is
deze bewering juist, daar de uitkee-
ring zoo klein is, dat men er zelfs het
allernoodigsle niet voor koopen kan,
maar aan den anderen kant is de stad
niet in staat meer te geven, daar het
gebrek aan papieren geld van uur tot
uur, tengevolge van de drukkersstakiug
en de inbeslagnemingen, toeneemt.
's Avonds tegen acht uur marchcer-
aaneengesloien „Hunderischaften",
internationale Zingend ep onder
hocra-gerocp voor Rosa Luxemburg cn
de Sovjetrepubliek, naar dc straten
rondom den Zoologischcn Garten, waar
beter gesitueerden wonen cn tracht-
dc huizen binnen te dringen cn te
plunderen. De ^winkels in deze buurt
bleven dezen keer gespaard, daar zij
reeds de vorige weck waren leeggeplun
derd, zoodat er nu niets meer tc halen
iel. De bewoners riepen tegen 9 uur
le Schupo tc hulp. die in eenige
•rachtauto's aankwam cn de demon
stranten uiteen trachtte tc jagen. De
politie werd met stecncn geworpen ca
werd ook op haar geschoten, zoodat
eveneenf van de vuurwapens ge
bruik moest maken. Er zijn verschil
lende personen gedood cn een groot
al zwaar gewond. Onder dc laat-
sten zijn ook Scbupó-beambtcn. Ten
slotte gelukte het de politic, nadat zij
versterking had gekregen, dc onrust
stokers uiteen te jagen.
De bezcttingsautoritciten, die het ver
keer op straat sedert eenige dagen vol
komen vrij hebben gelaten, overwegen'
een vervroeging van het sluitingsuur cn
zullen waarschijnlijk opnieuw het ver
keer voor een bepaalden tijd verbieden.
Woensdagochtend, vormden zich in de
oude stad opnieuw samenscholingen,
doch door het krachtig optreden van do
Schupo konden ernstige ongeregeldhe
den worden verhinderdv
Uit een publicatie van het gemeen
tebestuur van Bonn blijkt, dat van elke
drie inwoners der stad cr één onder,
steuning ontvangt. De toestanden zul-
len niet alleen in Bonn, maar ook in
andere steden van het Rijnland, zooals
het gemeentebestuur betoogt, op een
catastrophe uitloopcn, indien het bui-
tcnland niet helpt.
De EnEelsche politiek.
In den cabinetsraad van Woensd.tg
legde Baldwin zijn collega's dc verkla
ring voor, welke hij heden in het La
gerhuis zal afleggen over zijne
protectiepolitiek. Deze verklaring
wordt met zeer groote belangstelling
verwacht. Intusschen is van het hooft!
kwartier der conservatieve partij een
mededeeling gekomen, waarin de
hoofdpunten van het programma van
den Premier geschetst worden. Het be
handelt de oorzaken der huidige ab
normale werkloosheid en zet uiteen,
hoe men voornemens is, de protectie
der binnenhuulsche markt als hulp
middel hiertegen aan te wenden Lr
wordt verklaard, dat de binnenland-
scho handel is afgenomen, vooreerst
omdat de workloozen niet kunnen koo
pen, ten tweede omdat de buitonland-
sche mededinging op do binnenland-
sehe markt verhoogd is door dc inzin
king der koersen en ten derdo omdat
do Britseho uitvoeren zijn verminderd
tengevolge van de ltoogo tarieven,
door andere landen opgciegd ter be
scherming van hunne binn^nlandscho
markten en tengevolge van do gewel
dige daling der koersen. Er .vordt op
gewezen, dat dc-, door de daling der
koersen veroorzaakte tocstnuden waar-
schijnljjk nog langen tijd zullen duren,
danr Europa zich niet van zelf zal her
stellen. Bovendien zullen, daar de
werkloosheid toeneemt, zwaardere
eischen gesteld worden aan lien, die
een bedrijf uitoefenen, in den vorm van
belastingen, die verder verhoogd zul
len worden door dc uitgaven, ver-
eischt-, om de workloozen te steunen
en te verlichten. Er wordt verklaard,
dnt de politiek, die morgen door Bald
win in bijzonderheden zal worden uit
eengezet. en welke hij het land zal ver
zoeken te aanvaarden, op het volgende
1. De binnenlandsche markt te be
sehermen, zoodat do omvang van den
binnenlandsehcn handel 'voor den
Britschen arbeid bewaard blijft.
2. De Premier zal voorstellen, tarie
ven aan te wenden ten'einde te onder-
euallieton
Vertaling naar het Engelseh vau
GENE STRATTON PORTER.
moo moot gebeuren. Het sal aardig denk riot, de oude ratelslang iets
1. rreirall rtrrnW hlOaf, „ml te CTrmkit V'rvkV,- ln„
i oen ik liet beest uit het water
zag komen, dacht ik: ergens in een
lioek heb ik eens een plaatje gezien
van een meisje,dat bijna net zoo mooi
was als mijn boschengel. Ze had haar
handen in ecu mof,die haast even
groot was als zij zelf, en ik vond het
zoo mooi. Ik deu,c dat ze een koningin
was of zoo iets. Denkt u dat ik deze
huid kan laten prepareeren en er net
zoo n mof van zou kunnen laten ma
ken een enorme groote, meneer?"
„Natuurlijk kan dat", zei Me Lean.
„Dat is een prachtig idee en gemak
kelijk. genoeg. We moeten den otter
zoo gauw mogelijk versturen, op ijs.
Blijf jij even op wacht staan, dan zal
ik aan Hall zeggen dat hij hem naar
Duncan's huis brengt. Ik zal Nellie gen ze op
Zljn om dat aan liet meisje te geven
als een lierinuering aan haar toc.ru
voor jou en aan het bosch, voor
het vernield wordt".
Sproelneus keek Iiem aan er
kwam kleur op zijn wangen en iets
van den ouden gloed in ziin 00gen.
liii sloeg zijn armen om McLean l'.een
en riep uit: „O, wat houd ik vau u!
Ik wou dat ik u maar bewijzen kou
hoeveel ik van u houd
Mc Leun drukte hem tegen zich
aan.
„Ik weet het wel, Sproetneus, ik
weet het wel", zei hij. We kunnen
samen nog heerlijke uren hebben en
wo kunnen er niet te gauw mee be
ginnen. Wil je liever eerst slapen, ot
wat eten en dan met mij meerijden,
en dan slapen? Ik denk haast
dat je beter zult kunnen sla
pen als je meerijdt en gerustge
steld wordt voor je gaat liggen. Als je
dan maar eens meeging".
„Als ik dat eens (leed!" zei Sproet-
neus, met iets van den vroegeren glim
lach op zijn gezicht en hij voelde zich
nu weer sterk "cnoeg om den otter op
schouder te nemen. Samen gir.-
voor Duncan's brik spannen,
nett we samen naar de stad lijden en
naar den vader van liet meisje gaan.
Dan zullen we den otter versturen, en
ik zal later schrijven wat er precies
Mc Lean zag de groote zwarte
gels en zei er wat van.
„Ze hebben al een paar dasren hier
rond gehangen", zei Sproetneus. ,,lk
zal u zeggen wat ik cr van denk. Ik
dood lieefl wat te groot voor hem is,
om op te eten en hij houdt er de
wacht bij en wit er de gieren ,niet
aan'laten komen. Ik ben er zeker
van, te oordeelen naar de manier
waarop de zwarte vogels zich hier al-
tiid gedragen, dat de ratelslang hier
zijn hol heeft. Kijk nu eens naar ze.
Ze vliegen telkens naar belleden, en
dan weer op. alsof ze ergens bang
Voor zijn!"
Plotseling keek Mc Lean hem aan
en werd doodsbleek.
„Sproetneus!" zei hij.
„Denkt u dat het Jaap is?" fluister
de Sproetneus.
Hij liet deu otter vallen, greep zijn
knuppel eu drong liet riet in. MC I.ean
nam zijn revolver in ziin hand en
volgde hem, Do vogels gingen liooger
vliegen toen zij kwamen en de groote
slang stak zijn kop op, en ratelde nii-
dig. Hij kronkelde in elkaar toen Mc
Lean op hem geschoten had eu Sproef
neus en hij stonden samen naast
Zwarte Jaap. Het was duidel''k wella
vreeselijk lot. hem getroffen had.
„Kom", zei de Baas ten slotte. We
moeten hem niet aanraken. We zul
len juffrouw Duncan om een laken
vragen eu dat over hem heen leggen,
om die zwerm van insecten wat weg
te jagen en dan Hall de wacht laten
houden, terwijl wij do politic halen".
Sproetneus klemde vastberaden zijn
lippen op elkaar. Hij stak zijn knup
pel onder het lichaam vau Zwarte
Jaap. lichtte hem op en liet het even
op zijn knie rusten. Hij trok een lan
ge zilveren pen uit het hemd van den
ctooden man en gooide het ding zoo
ver mogelijk liet riet in. Toen raap
te Iiij een paar verdolde roode bloe
men van deu grond op en gooide ze in
het water.
„Ik ben er heeletnaal van onder
den indruk, zoo verschrikkelijk vind
ik het", zei Mc Lean, toeii hij en
Sproetneus naar de stad reden. Ik be
grijp niet hoe Jaap het heeft durven
wagen 0111 door het riet te kruipen,
zelfs in zijn wanhoop. En waarom
heeft hij juist do vuilste, smerigste
plek van liet moeras uitgezocht?
„Denkt u niet, meneer, omdat liet
de manier was otn liet gauwste uit het
't hoogst en hij rekende er op dat de
hot hoogst en hijrekende' er op dat de
wilgen hem zouden beschutten. Als hij'
daar eenmaal was, kon hij verder ge
bukt loopen. Als hij daar maar voor
hij was.was hij er zeker van dat hij
er uit kon komen".
„Ik heb werkelijk ontzettend veel
medelijden met Jaap", zei Mc I.ean,
„maar ik voel me toch erg opgelucht
dat ouzo moeil:.ikheden nu voorbij zijn
want dat zijn ze. Met. zulk een vreese
lijk© straf voer Jaap, Wessuer opge
borgen in de gevangenis, en een bevel
tot arrestatie van de anderen, kun-
ten jv© er wel op rekene dat zo uit
deze streek zullen weg gaan en blij
ven, En wat do anderen betreft, ik
denk niet, dat iemand nog zal probee-
ren om mijn boomen te stelen, na wat
er nu gebeurd is. Er is niemand an
ders dio zooveel van hout af weet als
Jaap. Hij was een deskundige.
„Denkt u dat er behalve hij nog
iemand anders ooit boomen uit het
bosch heeft willen halen?" vroeg
Sproetuous.
„Neen, ik geloof het niet", zei Mc
Lean. „Pas toen wij kwamen begon
nen de andere firma's te begrijpen
dat er mooie boomen in dit bosch
moesten zitten cn ze probeerden er
zich hier in te werken. Jaap kendo het
moeras beter dan iemand anders. Toen
hij merkte dat er twee fitmu's waren
die probeerden om er de, beschikking
over te krijgen, wou hij zich aanslui
ten bij degeno waaruit hij het meeste
voordeel kon behalen. Zelfs toen al
had hij boomen gemerkt, die hij pro
beerde te verkoopen. Ik geloof, dat hij
het er op heeft aangelegd, dat ik hem
zou ontslaan, om hier le kunnen ko
men en hout te stelen. Toen we «lit
bosch kochten, hadden we geen idee
wat een goudmijn hot was".
„Dat zei Wessuer ook, dien eersten
keer", zei Sproetneus opgewonden-
„Dat liet ecu goudmijn was". Ilij zei
dat liij niet wist, waar do gemerkte
hoornen wa
man, die het wel wist, en als ik op
een afstand wou blijven cii heit de ge
merkte boomen uit wou laten halen,
konden zo er in een paar dagen twaalf
uit halen".
„Sproetneus!" riep Mc Lean uit.
„Dut meen je toch niet, twaalf?"
„Dat zei hij, meneer een dozijn.
Hij zei dat ze natuurlijk niet wisten
of ze allemael weer mooi zoudc-n zijn
om te verwerken, maar ze waren alle
maal do moeiio waard om ze or uit
l© halen en vijf of zes van de boomen
waren echte goudmijnen. l)it is de
derdo dio zo geprobeerd hebben, dus er
mopteu er nog negen zijn, die gemerkt
zijn".
„Ik wou dal ik wist welke liet wa
ren", zei Me I.ean. „Dan zou ik dio
•er liet eersto uit laten halen".
„tk hob er al c-ens over gedacht",
zei Sproetneus. „Als u een van de
wachters bijvoorbeeld Hall do
ronde wilt laten doen dan zou ik in
het noorden kunnen beginnen cn al
les stukje, voor stukje kunnen onder
zoeken enprobeeren of ik do gemerk
te boomon niet vinden kan. Ik denk'
dat ze allemaal gemerkt zijn zoonis
die eerste ahornboom was. Wessncr
zei, dat er niet ver daar vandaan nog
een goedo was. Hij zei, dat dal do
beste was van allemaal. Ik zou dol
gelukkig zijn, als ik dien kon vinden.
Ik weet wel niots van boomen af.
maar hij kendo een maar ik kon naar het kentecken zoc-
