HAARLEM'S DAGBLAD Kijkjes in het Nieuwe Rusland De Kabinets-crisis DE VONDELING WOENSDAG 21 NOVEMBER 1923 - TWEEDE BLAD DIEREN IN RUSLAND. [(Van onzen correspondent.) Moskou, 4 November. O, nu is alles weer in orde, mis schien ziet men minder dronken mea- schen op straat. Maar drooggelegd zijn" wij nog: niet. Bovendien.... er zijn weer parfumerieën van Coty en Toutes les i'Ieurs en onze dames Och, tenslotte moet men ecn oogje dicht doen. Met de volkscommissaris sen is immers ook madame Parvcnue de paleizen en hotels binnengedrongen en men vertelt elkaar haar kleine „gaffes"' in de kringen van de an- cienne nobilité met spottenden glim lach. Wij raken zoo licht aan het praten, wanneer wij rondom, de ccnstuirkl/p wat met het buitenland mogen spre ken. Odeze draadversperring, die onze censuur (Nicolaas II zou er plci- zier in hebben gehad, wanneer hij d.ie had beleefd) om Rusland heeft getrok ken. En, buitenlanders.... weet u hoe ver het is van Petersburg tot de grens? Op de landkaart een paar kilometer, maar voor ons was het eens tien mar- schén in heldere nachten. Politie achter iederen boom. Wij- weten, hoeveel ro mantiek, hoeveel moeite en verte er in dit woord „buitenlander" ligt.... ja, maar ik wilde u een kleinigheid vertel len, een kleinigheid maar.... In 1919, midden in den grooten chaos van terreurs en burgeroorlogen, begon het smokkelen. Dat was in de dagen van den Pajok, dc staatsrantsoenëering. Iedere Rus, althans in de steden, kreeg zijn levensonderhoud in natura. Icdetc Rus loopt het nu nog koud over den rug, wanneer hij aan den Pajoktijd terugdenkt. Nu, het was als een won der. Rusland was hermetisch afgesloten naar het Noorden, en Zuiden, Oosten en Westen. Rusland's grens het front, zeide Trotzki. En desondanks werd er gesmokkeld. 'Wat de Europce- sche oorlog niet gepresteerd had, da', presteerden de Russen in de burger oorlogen, Overdag schoten de troepen op den vijand en des nachls gaven zij hem (peu a peu) xendez-vous, om wa ren te ruilen. De economische wetten, volgens Marx sterker zijn dan de denkbeelden hadden minachting voor hun profeten, Een geestig publicist zeide destijds: het front is als perkament„relatief ond-oordringbaar'1'. Eerst brachten de soldaten en smok kelaars waren. Later, na 1921, werd zelfs officieel geïmporteerd. Alles kwam weer. Lampekappen, pyama's, zeep, „mechanische waa/eis", kleine zakwind- molentjes, die door op een veertje te drukken aan het draaien werden ge bracht. De bazar „Europa" maakte zich op, zijn filiaal Rusland te heropenen. En, wat had men niet allemaal noo- digl Nergens was porselein, dat niet gebroken was. Dat hadden de boeren op de vliegende markten, de beurzen van den stervenden middenstand bijeenge gaard. Nu staat, ergens in het dorp, de gramaphoon, die Parijscbe chan sons speelt, naast dc vaas vanSévres. Ja, de boer was de Russische parvenu. Misschien zelfs iets sympathieker, dan de West-Europeesdie oorlogswinstma- kcr.... Zonderling, alles was er weer. De kappers waschten den van tcerzcep glimmenden schedel weer met Eau dc Chinine en in de café's kon men naast de gerenommeerde cognac-citroenmeng sels „Nicolaschsca", een stevige., ab- synth, krijgen. De decadenten lieten zich door Parijs de cocaïnemode souf- fleeren en maakten school.. Parvenu's, begrijpt u, zijn altijd enthousiaste vol gelingen van iedere onredelijkheid. Merkwaardig, zooals Moskou, nauwe lijks aan de scheurbuik van de Pajok- dagen ontgroeid, verviel tot het raffi nement van toiletten en vergiften: nog hadden nauwelijks geredden niet vol doende gegeten, of zij grepen reeds naar het geraffineerdedessert. Ach.... de mensch is zwak. Men zegt. dat bij ons niet zonder te glimlachen. De echte Rus is de profeet van deze glimlachende wijsheid.... En alles is er weer. Maar Rusland ia toph Rusland nog niet. Och, ik sprees niet van de politiek. Wij doen allen zeer ongaarne aan poliLiekWij hebben er voorloopig genoeg van (en de gevan genissen hebben wijd-geopende deu ren..., voor ben, die er niet in zijn). Overigens, in de politiek is er niet veel nieuws. Het leger gaat op manoeuvre en de 'pasformaliteiten zijn scherper dan ooit. De politie van Dscherschinsky, de Tsjeka, snuffelt in alle hoeken es is een goed koopster van het artikel verklikkerij. Zooals vroeger. Alles is er, zooals u ziet. En toch ontbrak er iets, een nuance, wij wisten ternauwernood wat. De popen ontbraken niet, noch de Sibc- riërs. Maar er ontbrak iets. Ik herinner het mij duidelijk'. Het is nog geen jaar geleden. Destijds be greep ik het plotseling. Ik was op de thee genoodigd, bij vrienden. De heer des huizes was reeds in 1920 „binnen"', Niemand wist, wat voor zaken hij eigen, lijk bad gedaan. Er zijn zulke wonder lijke bronnen van inkomsten in bet nieuwe Rusland. En alles is in mystie ke duisternis gehuld. Maar er was nu, er was niet alleen thee bij mijn vrienden. En cr waren veel menscben.. men kleedt zich thans weer goed voor zoover men er geld voor beeft. Er was een tijd, dat ook zij zich slecht kleedden, die genoeg bezaten, niet do belangstelling van dc Bolsje- wiki gaande te maken. Nu is alles om gekeerd men houdt zelfs van bui tenissigheden. Misschien om het ge brek aan goed materiaal te verbergen. Eerlijk gezegd, ik was niet bijzonder blij. met deze uitnoodiging. De bron van de blijdschap is bij ons uitge droogd, het beetje luxe wekt eer* ont- Er waren in -elk geval twee dozijn menschen.jNu wil ik tot de zaak zelf komen. Er was daar een jongedame, uit Petersburg, wanneer ik mij nic: vergis. En deze waarlijk rijke jonge dame had iets, een schat, iets, dat zeldzaam wasen wij begrepen al len dat daar, d/it heefl ons ontbroken. Dat daar; die kleine, och, zoo onbetce- kenendc luxe.... dat was de nuance. Dc jongedame had een hond! Een kleine nerveus bibberende hond, een verschrikkelijk levendige hond! Hoe zal ik u dat verklaren? De Rus sische steden hadden in tijd van nood haar honden opgegeten. Alles hadden wij opgegeten. Wanneer men zijn hondje niet wilde dooden. stierf het van hon ger. Of het werd gestolen. Wie had ook van zijn Pajok nog een hond kun nen laten mc-eten Niemand. Pajo'k! Pajok! De tijd van je heer schappij is voorbij! Niet met Eau de Chinine, niet met poudre de Coty, noch met absynth, noch met caviar hebben we je verdreven. Het Russische meisje, het meest Russische meisje, heeft je ban verbroken. Uit Finland had het dit hondje laten komen. Welk een idee, een hondje tp importeeren! Een heerlijk denkbeeld! Wij lijden geen honger meer! 11: wilde u ee.n kleinigheid vertellen. Van dieren in Raskind. O, u weet riu alles. Plet martelaar- cbap van het Russische dieronze nooden dat er thans (peu a peu) wéér honden zijn in Moskou! Dr. ELIAS HURWICZ. Binnenland WERKVERSCHAFFING IN DE VEENKOLONIËN. Daar heb schijnt dat er den komen den winter weer veel werkloosheid 7a 1 zijn, hebben de gemeentebesturen reeds vergaderd me', den Rijksinspec teur voor werkloosheid, den lieer Buiskool van Delfzijlzoo wordt uit Hoosezand aan de Tel. gemeld. Overwogen ris het plan om voor ge- meensrha.ppelpke rekening to Jipsing- liuizen (gem. Vlagt wedde) een groot stuk heidegrond aan te koopen voor ontginning. Daarop zullen dia,11 kee t-en worden gebouwd, waarin den werkloozen van de gewoonten T-fooge- zand, Sappemeer, Veen dam. Vilder- var. k, Oude- en Nieuwe Pekela en Muntendam onderdak zal worden verschaft. Het loon zal bii een acht-urigen ar beidsdag pl.m. f 13.50 zijn, daar re gendagen worden uitbetaald. Voor huisvesting en voeding zal pl.m. f i per week noodig zijn. zoocïat slechts f 9 voor het gezin overschiet. Echter a's de omstandigbeden in het gezin dit eewenscht doen zijn, kunnen meerdere volwassen leden uit heb zelfde gezin te werk worden gesteld. Het Rijk zal deze onderneming steunen 11a,ar verhouding van cüe be hoefte van de gemeenten. Is de grond'eenmaal in cultuur ge bracht. dan zal hij moeten worden ve'-kocht De gemeenten zullen de leiding en regeling overlaten aan één gemeente bestuurder. Men heeft heb oog laten vallen cp den lieer U. D. Reinders. wethouder van Hoogezand- HET OUD TWEEDE KAMERLID BICHON VAN IJSELMONDE. Te Den Haag is overleden 111 den ouderdom vaft 138 jaar de heer mr. C. J. A. Biehon van IJsselmonde, oud-lid van de Tweede Kamer der StateivGe- neraal. Het optreden der gezan ten en het vertrek van den ex-kroonprins Was man aan beide zijden van te voren op de hoogte? De Haagsche Ct. schrijft Wij vernemen van een zijde, welke gewoonlijk goed ingelicht is, nog ecni ge aaruigo bijzonderheden over'don stap der geallieerde mogendheden bij onze Itegeering, .waaruit zou kunnen blijkeiii dat zoowel de Fransche ge zant als onz.e minister van Buitenlaiid- sche Zaken, voordat de officieoio stap plaats had. op do hoogte waren van het vertrok van den ex-kroonprins. De geschiedenis moet zich als volgt hebben afgespeeld. Oorspronkelijk was het de bedoeling, dat de vijf gezanten om kwart over tren des morgens door minister van Ivarnebeek zouden wor den ontvangen. Op het laatste oogenblik bleek het echter, dat de Frnnsche gezant op dit onmogelijk zou kunnen, omdat hij belangrijxe zaak persoonlijk moest afwikkelen en hij stelde zich dus in ■binding met zijn collega's om de ontvangst een uur later te doen plaats vinden. Toen de collega's daartegen geen bezwaren hadden, wendde de heer Benoist zich telefonisch tot minister van Ivarnebeek en in overleg met hem ?n overeenkomstig zijn wensehen werd toen do ontvangst een uur later ge steld. Behalve aan den minister en zijn taste omgeving was deze verandering in uur echter niet op alle afdeelingen in het departement bekend gewor den. Zoo was het dan ook mogelijk, dat ecn der ambtenaren van het de partement van Buitenlandsclie ZakeD, bevriend was met een der leden van de Fransche legatie, dezen vriend kon opbellen en hem belangstellend ragen hoe zijn indruk was van het ertrek van den ex-kroonprins Hierbij dient men goed in het oog te houden, dat de ambtenaar van Bui- tenl. Zaken natuurlijk niet op de hoogte was van het veranderde uur der demarche en dus to goeder trouw in de meening verkeerde, dat deze reeds had plaats gehad en alles al lang op de Fransche legatie bekend zou ziin. De vriend van den ambtenaar was echter ten hoogste verbaasd over de mededeeling en bracht hanr direct aan dan gezant over, die natuurlijk niet minder verbaasd was. VAN SCHOOLBANKEN ZONDER INKTPOTJES. Men meldt aan de Tel.'' uit Arnhem Het hoofd van een school hier ter stede had voor zijn leerlingen een aantal nieuwe banken gekregen. Het waren mooie, degelijke banken, waar- liet schoolmeesterlijk hoofd z'n tevredenheid te kennen gaf. Toch ont brak iets aan die banken n.l. de voor dergelijke meubelstukken zoo noodza kelijke inktpotten, ,,Geen nood"> oordeelde het hoofd: ,'en een briefje ar.u het edelachtbare college, dat met de dagelijksche lei ding der gemeente is belast, en... de zaak is gezond. Maar B. en W. waren een andere meening toegedaan. „We zullen eerst iemand sturen om die inktpotten te begrooten", redeneerden zij, vermoe delijk uit zuinigheidsoverweging. Aldus geschiedde. Het bewuste hoofd kreeg bezoek van een opzichter. Of deze opzichter nu in z'n taak om deze inktpotjes, ter waar de van pl.m. f 50 te begrooten, is te kort geschoten, is het betrokken hoofd onbekend gebleven. Een feit evenwel is het, dat na den eersten opzichter een tweede kwam en vervolgens een inspec teur en daarna een.... schoolopziener Met dat al kreeg het hoofd geen inkt potjes. Intusschen wa3 een jaar verstreken en had het schoolhoofd andermaal heil en troost gezocht bij velletjes papier pen en veel inkt. Me nig schrijven werd aan de vroede vade ren verzonden evenwel zonder resul taat. Dezer dagen echter werd het hoofd van school no. 17 alhier, die, met zijn leerlingen de dupe werd van deze ambtelijke sleur, aangenaam ver rast door de ontvangst van z'n lang -erbeide inktpotjes. EEN ACTIE TECEN DEN WETTE- LIJKEN ZOMERTIJD. In een Zaterdag: te Amsterdam ge houden vergadering van de dagelijk sche besturen der drie centrale land bouworganisaties de Ncderlandsche Boerenbond, het Kon. Nederlandsch andbouw-Comilé en dc Christ. Boc- ïn- en Tuindersbond in Nederland, is besloten, opnieuw te trachten tot af schaffing van den wettelijkcn zomertijd geraken. Aan den eventueel nieuw optredenden minister van landbouw en zoo noodig aan het nieuwe kabinet zal verzocht worden, ecn wetsvoorstel in dien zin in te dienen. Mocht van die zijde op het verzoek afwijzend beschikt orden, dan zal aan Kamerleden van verschillende politieke partijen verzocht worden een desbetreffend ontwerp van aanhangig te maken. Een onderhoud met mr, Treuh over de Economische Vraag- Positie van den gulden Nederland en de Ouitsche crisis Dö toekomst van onze handelspolitiek Een Ilandelsbladmedcwerker heeft een onderhoud geli-id inct den oud-Minister mr. M. W. F. Treub omtrent de meest «c- tuceie liedendaagsche economische en fi rn ancioele vraagstukken. De eerste kwes tie, welke hierbij behandeld werd, had betrekking op een onderwerp, dat t door de zakenkringen zoo druk bespr wordt, t.w. op de positie van onzen gr „Het gevaar van een depreciatie van den gulden" aldus n>r. Treub „werd di laatston tijd m.i. belangrijk overdrove De belangrijke verkoop van guldenw.v den en de vraag naar dollarwaarden hield l«n dee'.e niet psychologische factoren tc hand. Men dien! echter in het oog te hoi den, dat de dollar gedurende dc laaist twee weken niet nl'.een in verhouding tc den. gulden, doch tovens in verhoudin tot dc meeste Europeesclje valuta's gesti gen is. v Deze stijging was tot op zekere hoogt te voorzien, niet alleen in verband met hei seizoen, doch ook feit, dat Amerika de groote crediteur van Europa geworden is en dat het aam den anderen kant dooi middel van het bijna prohibitieve Ford- ney-Mc. Curabertarief tot op zekere hoogU verhindert, dat Europa zijn schulden dooi ile levering van goederen terugbetaalt. Het effect van de gewijzigde frnaneieele posi tie en van de handelspolitiek der Ver. citaten werd tot dusver ten deele tijde lijk is niet gedaivn uoor liet verstrekken van nieuwe credieten door Amerika aan Europa en aan andere landen. Dit was ech ter een zuiver lijdelijke verschuiving vsn de moeilijkheden, welke dam op een la ter tijdstip in verband met de rentebeta ling en aflossing nog scherper naar voren moesten treden, zoodra. zoor.is thans reeds bet geval begint te worden, de nieuwe erodietverleening op groote schaal door dc Stoten geleidelijk ophoudt. Amerika jor het alternatief gesteld, óf zijn eeo- isoh'e-en handelspolitiek belangrijk te wijzigen, óf wel ie begrijpen, dat het zijn 'orderingen op Europa grootendecls zal ,j\Vot'de intrinsieke positie van den gulden betreft" verklaarde vervolgens t. Treub „ben ik van meerling, dat men eenige factoren 1 t laatst tijd c l gewiar 0115 laind veel te veel heeft ge praat .en geschreven en hierdoor het. pu bliek bivrig gemaakt liceft, hetgeen dan als het psychologischs element van de recen- den gulden, beschouwd mag worden. Het herstel van het evenwicht van te. Staatsfinanciën is echter geenszins onoplosbaar probleem en ik zou dc ics voor de ontwikkeling van onze atsfinamciën slechts kunnen begrijpen, tien wij met do waarschijnlijkheid van 1 ministerie Troeislrn rekening zouden eten houden. Deze mogelijkheid acht echter uitgesloten. Men heeft van liet •aar van een inflatie veel meer. gespro ken, dan m.i; noodig is geweest en dit was •rVoorzichtig, aangezien het ongunstige isyehologi5che effect van onrustbarende erklaringcn over inflatie zich ten opzichte nn de in oils land bolegdo belangrijke luitonlandsche kapitalen bijzonder sterk k'am doen gelden. Ongetwijfeld heeft cch- daling vaai den guldon ook hare gunstige zijde, omdat hierdoor voor egeering geheel duidelijk ge maakt werd, dat de toestand ernstig be- fint te worden en liet nemen van krachti- je ni-aairegelen eischt. Wat de vooruitzichten in Duitschland jetreft, antwoordde de heer Treub op een desbetreffende vraag vam onzen mede werker, dat deze thans uitermate ingewik keld en onzeker zijn. De meest cxiaange- ie gevolgen -voor ons land zou het tot id komen van een communistisch re gime in Duitsokland hebben, want de be waking van de grenzen tegen da toestroo- mi-ng van ongewensclue elementen zou in dit geval op moeilijkheden kunnen etui- 1. Voor Duitscliknd zouden echter, !fs zonder het tot stand komen van een bolsjewistisch stelsel, de gevolgen van eventueolen burgeroorlog fataal kun- worden. De politieke zijde van het Duitscbe vraagstuk buiten1 beschouwing latende, kan echter geconstateerd worden, de economische ineenstorting be treft, deze nauwelijks veel erger zal knn- len worden, dan thans reeds het geval is. Dyerigens werd het verlies van ons Hm- :erland in ons economisch leven reeds nagenoeg geheel verdisconteerd. Asm den anderen kant doel zich de Duitsche con- llèt bijzonder wat de Ne- derlandsc-he scheepvaart betreft, sedert de latastrophe van de mark minder sterk ;olden. „Het meest belangrijke Europeesche economische vraagstuk," aldus mr. Treub, ,is tlians de strijd welke in Engeland -ussc-lien vrijhandel en protectie gevoerd wordt. Het optreden van Baldwin is het rechtstreeksch gevolg .van de houding vaat Ue Dominions, welke op de Rijksconfe- Tc.nlie 6Jï J»rt>Ucl?öhlr!i=eïÏ9 nin.vk.-g hebben aangedrongen. liet doel var Rijkseonferentie zou eigenlijk het tot stand brengen van een soort Zollverein geweest zijn. Dit plan zou eoliter slechts uitgevoerd kunnen worden, indien het ook beschermende invoerrechten, resp. t keursrechtem voor de voornaamste le vensmiddelen en grondstoffen zou om vatten, welke door de Dominions geëx porteerd worden, waarin echter reke ning houdende êiel het nagenoeg alge meen verzet in Groot-Britannió do plan nen van Baldwin niet voorzien. Het be langrijke verzot, dat desniettemin tegen de proteetie-planmen van do regeericg waar te nemen valt, is een .verheugend verschijnsel, te meer daar een eventueele overwinning van liet Brïtsche protectio nisme een ernstig gevaar zou opleveren voor de West-Europeesohe industrieën. De afzet van do producten van deze in dustrieën zou dan, behalve op de- belang rijke markt van de Ver. Stalen, ook op een verder groot gedeelte van do wereld markt belemmerd worden, „Wat de protectionistische eiroomia- gen in ons land betref!" aldus de heer Treub „dergelijke tondenzen doen zich slechts bij een gering gedeelte van or.ze industrieelen gelden, en hot is zeer on waarschijnlijk, dat do meerderheid van ons volk voor protcctionistischo plannen eventueel hierin gelogen kunuVn zijn, dat een Kamer-meerderheid, welke niet op de basis van een proleolionistisoh program gekozen wordt, later tot protectionistische politiek zou kunnen overgaan. Ons volk voelt echter om zoo te zeggen instinctief, dat onze geheel^ economische ontwikke ling sedert de 17e eeuw met den vrijhan del verbonden is en de protoctionisten, welke te Tühurg hun centrum hebben, vormen ecn kleine minderheid. Men dient in ons land in het bijzonder in het oog te houden, dat een protectionistische han delspolitiek zeer in strijd 7.011 zijn me! onze koloniale en scheepvaarlbelanger.." DE STAAT ALS CELDCEVER. Ten einde voorhanden kasmiddelen rentegevend te maken, worden, naar Dc Telegraaf verneemt, reeds sedert ccni- gen lijd door den minister va:i Finan- n tegen onderpand van sHiatfcist- papicr en tegen den rentekoers van den dag aan daarvoor in aanmerking ko mende financieels instellingen leenia- gen op korten termijn, z.g. dagleemngen verstrekt. EEN RAADSLID OMGEKOCHT? Het Hbkl schrijft: Naar aanleidin? van geruchten, die de pers de ronde doen omtrent ecu _.-val van omkooping van een raads lid te Kedichem dcor ecn caiulidaat voor liet- hoofdschap der openbare school .aldaar, meldt men ons dat de Inspecteur van lieOnderwijs ver den had dat een benoeming, (de b op de voordracht was benoemd) niK 1 ui ver in zijn werk was geen a ti ll ij stelde dtórop een onderzoek in, „arbii bleek, dat een raadslid aan meer dan een sollicitant, zijn stem had aangeboden, on dat een der aoUieitair bem daarop was ingegaan, en volgens zijn verklaring aan gemeld raadslid bedrag van honderd gulden had ter hand gesteld. Daarop was de solli citant benoemd. Het schijnt dat het raadslid tot de ignobele transactie het nitiatief hoeft genomen: hii was daartoe den sollicitant in zijn woon plaat? kennen opzoeken. F>cn andere sollicitant had geweigerd op de zaak le gaan. doch do nu bencomdo was 7,wak gebleken om aan de verlei ding weerstand t-e bieden. De zaak zal .oor de "s-Herbogenbosschc rechtbank worden behandeld. EEN NIEUWE STOOMER VAN DEN ROTTERDAMSCHEN LLOYD. Naar De Tel. verneemt, denkt de di rectie van den Rotterdamschen Lloyd 't volgende voorjaar den nieuwen stoomèr „Slamat", ecn .schip, grooier en fraaier dan de „Fatria", van diezelfde maa'.- ichappii, in de vaart te brengen. De mogelijkheid bestaat, dat de „Rindjani"' de vaart zal worden genomen en dat e met meer oudere schepen van den Rotterdaaisclien Lloyd zal worden ver kocht. DE RIJKSVELDWACNT. In tegenstelling met een bericht dat dezer dagen in het Hbld. voorkwam, neemt Het Vad. dat cr van een re organisatie van de Rijksvcldwacht geen sprake is en dat de vermindering van het corps (dat niet 1600. maar ruim 1300 man telt) slechts hierop neer komt. dat ter wille van de bezuiniging en daar, waar het mogelijk is. een enkele kleine post wordt opgeheven. NIEUWE POSTZEGELS. Ter gelegenheid van de internatio nale postzegel-tentoonstelling te 's-Gra- nliage, van 6 tot 17 Septemb/T 19:4, zal met medewerking van het hoofdbe stuur der posterijen en telegrafie, een stel postzegels van 10, 13 Cn 33 cents worden uitgegeven. Deze zullen uitslui tend beschikbaar worden gesteld voor dc bezoekers van de tentoonstelling en dc deelnemers aan het waarborgfonds. De drie zegels zullen ook tc zanien aangeschaft kunnen worden. -u over: Ik bob gehoord, dat je de (wee huizen diö aan weerskanten van jouw huis staan, voor een prikjo hebt gekocht. Hoe is da! zoo gegaan T Muller: O, heel gemakkelijk. Mijn vrouw geeft spreeklessen, mijn dochter speelt piano, mijn eeue zoon viool cü t(e andere mandoline TOCH EEN AFSPRAAK, Patroon: Heb je mij gisterdn niet gevraagd wat vroeger weg te mogen omdat je een afspraak met je tandarts had? Bediende: Ja meneer. Patroon: En ik zog je even later inot oen heer -in een café zitten! Bediende: .luist menodr, dat was mijn tandartsI EDELMOEDIG. „Waarom betaalt u uw schulden toch niet-" vroce de incasseerder na zijn tiende vergcefsclie bezoek bij den student Meyer. „Man", zei de student, „denk ja dat ik menscheu als jullie van je broodwinning zou willen beroovenf'* TE BELEEFD. Op een partij kwam een hoer zijn vrouw halen. „Waarom komt u zoo laat?" vroeg do vriendelijke gastvrouw. „O, mevrouw", was hot ant woord, ,ik kom alleen maar mijn vrouw halen". „Maar wat jammer, dat u dan niet vroeger gekomen bent!"- Onze Lachhoek. INCEZONDEN M E D E D EE LI N CIN A 60 Cts. per rogel. Gramofoons en Platen 3 Aneg3ng 8 - Telefoon 2264 Firma F.J.VAN LUIJKEN Specialiteit In Pathé. Odéon, Jumbo, Columbia en Polijphoon. Reparatie-Inrichting. VOOR DE PLAATSELIJKE KEUZE, Nu dc hernieuwde openbare behan deling in da Tweede Kamer van het etsontwcrp-Rutgers, beoogende de ocring van plaatselijke keuze, in het voorjaar verwacht wordt, is uit den Na- :ionalon Bond voor Plaatselijke Keuze ïn de Blauwe u eek-commissie een co mité van actie benoemd, dat met de bereiding van een betooging in De.i llaag in Februari is belast. Dit ité bestaat uit de hceren P, van der Meulcn, te Utrecht, voorzitter; If. Fir. Jr., tc Utrecht, secretaris; ds. J. 11, Ledeboer, te Amsterdam', penning. sterG. L. de Haas en ds. A. Montijn, beiden te Utrccb*- DE- KONINKLIJKE FAMILIE. De leden der Koninklijk© Famili© zijn Dinsdagavond in de residentie ngekomen. In de richting van een rechtsch kabinet? In het Hbld. van Dinsdagavond het volgende bericht van een buitengewo. nen medewerker van dat blad 1 Wij mcenen te mogen niedcdeelen. dat de Kabinetsformateur, mr. dr. D. A. P, N. Kooien, nadat bij de opdracht der Koningin in overweging bad genomen, begonnen is een grondslag te zoeken, waarop de vorming van een rechtsch kabinet mogelijk zou wezen. Zijn wij wel ingelicht, dan was hij heden nog niet tot het inzicht gekomen, dat een dergelijk kabinet geheel en al onmo gelijk is. De Keuze van den Minis ter van Arbeid. De. Algcmeene Bond van Meubelfa brikanten in Nederland, gevestigd te Utrecht, heeft het volgend telegram aan mr. Kooien gezonden „Dc Algemecne Bond van Meubelfa brikanten. gevestigd te Utrecht, secre» tariaat Haarlem, verzoekt u bij aan- vaarding opdracht der Koningin tot for matie van een Kabinet bij keuze Minis ter van Arbeid in het bijzonder reke ning te houden roet den eisch, welke door de zorgvolle omstandigheden, rin dc geheele industrie thans ver keert, te dringender gesteld moet wor- den, dat deze hooge functionaris geheel de hoogte is, van dc practijk van het bedrijfsleven. Ket Departement van Onderwijs, Het Hoofdbestuur van de Algcmeene ereeniging van leeraren hij het M. O. >nd den heer Kooien een telegram >t behoud van een afzonderlijk ministe. ie van onderwijs. Feuilleton Vertaling nuar het Engelsch van GENE STRATTON PORTER. 32) Mc "Lean greep zijn arm. „Hoort u eens!" riep hij radeloos uit. „Dat zegt u alsof ik iets zou kun nen doen, als ik het wou. Ik zeg u clat de jongen mij liever is dan ik u kan. zeggen. Ik zou er alles voor over heli- ben alles. U heeft dikwijls met mij over liet meisje gesproken. En'het is dat kind, (lat hij hebben wil! Hij aan bidt haar en omdat hij weet dat hij nooit iets voor haar' zijn kan, wil hij liever steiven. Wot kan ik er in 's he melsnaam aan doen?" Behalve dat hij een hand mist, heb ik nooit van m'11 leven een flinkeren korel onderzochtzei de dokter, ,,en zij schijnt dol op hem te zijn; waar om kan hij haar niet krijgen'/' „Waarom?" herhaalde Mc Lean. „Waarom? Om een heelebocl redenen. Ik heb u verteld dat hij mijn zoon was. U wist waarschijnlijk wel dat dat niet zoo was. Iets meer dag een jaar geleden had ik hem nog nooit ge zien. Hij kwam toevallig bij de ploeg aaiiloopen. Ilij is een vondeling, in een van de tehuizen hier in Chicago opgegroeid. Toen hij er niet langer blijven kon, bezorgde het hoofd van de inrichting hem werk hij een ruwen kerel. Daar liep hij weg en kwam zoo bij mij terecht. Hij heeft geen naam en weet niet wiens kind hij is. Over het meisje hebben we al meer gespro ken. U weet wat ze is. geestelijk en lichamelijk. Haar familie is oud en gaat' geslachten en geslachten terug, tot lang' voor ze naar Amerika toe kwamen. Ze is een verwend eenig kind en erg rijk. Het loven heeft haar alles gogeven en hem niets. En hij voelt dat duidelijker dan iemand an ders. Er blijft niets anders over voor den jongen dan de dood, als hij alleen door haar gered kan worden''. Het meisje sprong tusschen hen In. „Geen sprake van!" riep ze uit. „Als Sproetneus mij noodig heeft, moet hij het mij maar zeggen, dan kan hij mij krijgen". Do verbaasde mannen keken haar aan. „Dat zal liii nooit zeggen", zei Mc Lean tenslotte, „en jij begrijpt.hot met kindje. Ik weet niet hoe je hier gekomen bent. Ik bad liever niet dat je het gehoord had, maar nu het een maal zoover is. moet ik je ook vertel len clat licfc niet je vriendschap tf je hartelijkheid is waar naar Sproetneus verlangt maar je liefde". Het meisje keek eerst den dokter vast aan met haar blauwe oogen en toen iMc Lean. „Ik houd van hem", zei ze rustig. Mc Lean haalde hulpeloos de schou ders op. „Je begrijpt het niet", antwoordde hij geduldig. „Hij wil niet dat je als een kameraad of als een zuster van hem houdt maar als zijn meisje, als zijn toekomstige vrouw. En als jij in jeedelmoedigheid wil probeeren zijn loven te redden, en bereid bent om hem je toekomst, te geven, en1 je vader is er niet bij, dan is liet mijn plicht om je daarvan terug te hóuden. Wat je zegt, en de manier waarop jo Hot zegt, bewijst dat je nog maar een kind bent en er niet over gedroomd hebt wat liefde eigenlijk is". Toen kwam er een blos op de wan gen van het meisje, dat bjeck zag van angst. Haar oogen werden grootor en begonnen to schitteren. Voor hun verwonderde oogen groeide ze in dat oogenblik van meisje tot vrouw. „Ik heb nooit over liefde behoeven te droom en", zei ze trotsch. „Ik heb in m'n leven nooit iets anders ge kend, dan dat ik van iedereen hield, en iedereen van mij. En van niemand heb ik ooit zooveel gehouden als van Sproetneus. Wc zijn veel samen ge weest en kennen elkaar goed. Ik houd vair Sproetneus, net als ik zeg. Ik heb hem lief met heel mijn hart en heel mijn ziel en daar zal hij wel tevreden mee zijn". „Dat mo'et wel!" mompelde de dok ter. Mc I-eau wilde'het meisje naar zich toetrokken, maar zij zag zijn bewe ging en ging vlug achteruit. „En wat mijn Vader betreft, die heeft til:ij dadelijk alles verteld wat hij van u over Sproetneus gehoord had. Ik weet al weken lang net zoo veel als u. En u houdt daarom toch niet minder van hem. Ik geloot dat het vogel vrouwtje nog méér van hem ging houden. En waarom mag ik dat dan ook niet? Denkt u dat ik niet zie hoe dapper, betrouwbaar en flink hij is? Dat ik niet begrijp dat 2ijn ziel vol miiziek is, vol liefde voor mooie dingen, en ook eenzaam en vol ver langen naar liefde? Waarom zouden zij en u van hem mogen houden, en ik hem niets mogen geven? Miin va der is nooit onredelijk. Hij zal niet van mij verwachten dat ik niet van Sproetneus houd, of dat ik het hem niet zeg, als ik daarmee zijn leven kan redden". Zo vloog langs Mc Lean do kamer van Sproetneus in, deed de deur dicht en draaide den sleutel om. HOOFDSTUK XVIII. Waarin Sproetneus haar liefde weigert als h ij niets van z Ijr n a f k 0 m s t weet, en hetmeisje er ,op uit gaat. Sproetneus lag plat op zijn rug, zijn lichaam onbewegelijk In een gipsver band, zij.ii verminkte arm verborgen als altijd. Hij keek dadelijk naar haar gezichtje. Zachtjes liep zo naar hem Toe en boog zich vol teedéi'lltid over hem heen. Het deed haar hart pijn toen zo zag hoe hij veranderd was. Hij zag er zoo zwak, zoo totaal zonder hoop en zoo eenzaam uit. Ze zag, dat de nacht vreeselijk voor hem geweest in oost zijn. Voor het eerst probeerde ze zich in den toestand van den jongen in te denken. Hoe zou het zijn om geen ouders, geen thuis, geen naam te heb ben? Geen naam! Dat was nog het, ergste van allemaal. Dan was je wel org alleen en anders dan andoren. Het meisje greep Ju et baar handen naar haar hoofd en ze duizelde, toen ze zich daar in probeerde te verdie pen. Z-3 viel op haar knieën naast het bed lieer, legde haar arm onder het kussen, boog zich over Sproetneus heen en drukte haar lippen op zijn voor hoofd. Hij glimlachte zachtjes, maar hij zag er nog veel zieliger door uit liet deed haar pijn het te zien. „Sprootneus", zei -ze. „Jo ziet er vandaag uit of je me iets te vertellen hebt, wat is het?" Sproetneus haalde heel diep adem. „Och toe", smeekte bij, „denk eens over ine; ik ben zoo moe en zoo een zaam! Lieve iboschongel, ontsla me van-mijn belofte. Laat uie gaan!" „Maar Sproetneus!" stamelde het meisje. „Je weet niet, wat je xraagt. „Jo laten gaan! Dat kan ik niet'. Ik houd van jou meer dan van iemand anders, Sproetneus. Nooit, heb ik iemand gekend die zoo flink was. Ik heb zooveel plannen voor de toekomst. Zoo gauw je weer heter bent moet je veel gaan loeren, en alles wat je mftar kunt over zingen. Als daar mee klaar bent, is mijn schooltijd ook om en dan", -- ze slikte oven, „dan moet je echt mijn .ridder worden, Sproetneus, en bij me komen en 1110 vertellen dat jo een beetje van me houdt. Ik heb er dadeliik Tiaar verlangd om je moiüjjo te worden, Sprootfneus. Ik kan je niet loten gaan, brholve nis je niet van mi! houdt. Maar j'e houdt, wel een boetjo van me, is 't nut Sproetuoiu?'" Sproetneus zag img witter dan het laken: hij staarde naar het plafond en zijn adem kwam moeilijk door ziin droge lippen. Het meisje wachtte oven of hij wat ZOU zeggen, en toen er niets gebeurde legde ze haar hoofdje naast

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1923 | | pagina 5