HaAKLEM'S dagblad
UIT DE NATUUR
Voor Schoenen: Presburg
Goed. Chic. Goedkoop.
Buiteniandsch Overzicht
Burgerlijks Stand
Blsmjnland
DONDERDAG 6 DECEMBER 1923 DERDE BLAD
VERANDERINGEN IN DEN TUIN
AI ligfc 'de In in dik onder een witte
Sne-ouwvaohfc, die juist voorkomt, dat
de vorst in den grond dringt, eu ge
voelige planten zouden bevriezen, liet
is nu de beste tijd om eens te denken
.aan de beplanting van den tuin voor
het komende jaar.. Rn velen zullen
ér tos komen, om een meer moderne
aanleg toe te passen, door de ovale
of ronde bedden met Pelargoniums,
meestal Geraniums genoemd, op te
ruimen, en den tuin aan te leggen
met z.borders", randbedden met
vaste planten, aangevuld met Dah
lia's en enkelo tweejarige en een
jarige soorten,
Steeds meer vindt dcZe gtoepeo
ring ingang. De aanleg is niet noe
menswaardig duurder, en de jaar-
li'firs tenigkeerendft kosten veel gerin-
ge.r, omdat. do móeste vaste 'planten
Winterhard Zijn en het volgend jaar,
nog mooier en sterker dan heb eerste
weer te voorschijn zullen komen.
Sommige bloemisten, die tuinen aan
leggen en onderhouden, meenen dat
déze nieuwe wijze van tuinaanleg
miuder voord eel ig zon zijn voor hen,
omdat de jaarlijksehe leverantie van
êënigc tientallen Pelargoniums met,
meer terugkomt.
iï-Sai daartegen kari ik aanvoeren,
dat, cd zéker in een tijd van bezuini
ging als deze, het publiek deze jaar-
Jijk'sche Uitgave dikwijls begint te ver
velen. En de eigenaar Van eéti tuin met
vaste planten wil ook nog wél eens iets
nieuws hebben. Want de belangstelling
van de fuinbezitlers Voor hun planten
neemt met het gebruik van bordes-
planten zeker toe, door de groote' ver
scheidenheid én de eigenaardigheden,
die iedere' soort weer kenmerkt.
Wanneer we ons bed met Geraniums
opgeruimd hebben, is het meestal aan
té bevelen, de smalle' bedden, die in dc
inooste stadstuinen langs de schutting
liggen, te* verbreeden, en het midden
van den tuin als pad open laten. Ook
zouden we kunnen volstaan niet een pad
aan één kant, en de rest mot gras te
laten begroeien, wat dikwijls een frisch
VtZicht geeft. Dit gras moet wel iedere
veertien dagen geknipt worden, wat
echter met een kleine grasmaai-machino
in eên oogenblik gedaan is. Laten we
echter nooit „gr.isbandén" aanleggen,
die met zóó'n machine niet gemaaid
kunnen worden. Dit moét dan met de'
schaar gebeuren, zoodat het zeer veel
tijd vórdert. Laten <e liever een rand
Diaken van anjers, Viola corrunta, Én-
gelsch Gras (Armcria) of in een gróo-
teren tuin éen haagjé Van dé geurige
Lavendel, Is dé tuin zWaar beschaduwd,,
wat met stadstuinen dikwijls hét geval
zal zijn, dan is dc Veelgebruikte Saxï-
fraga umbrosa, die eënige tientallen
van namen heeft, waarvan Hoé-langcr-
höe-Iiever, Schildersverdriet én Ménis-
tenzusjes, wél de meest-gebruiktc zijn,
de aangewezen soort. Déze plant bloeit
'ïii Mei—Juni met eeri lang trosje, fijne
bloemen en geeft gedurende dé rest
van liet jaar een frischgroene band.
Óok Maagdepalm is in. vruchtbaren
"grond te gebruiken. 1
In" een groot-en tuin kan nóg iets
gemaakt worden, Wat in een kle'.nen
bieb op z'n plaats zou zijn, n.l.
leen vijver of een rotspartij, of beide.
Het maken van beide is niét gemak
kelijk. Maar al te dikwijls zien
Ïroducten v-an smakeloosheid, waar
e bewoners meer ergernis, daft: ph
zier van zullen hebben.
'Maar de moderne tuinarchitec
tuur 'heeft in verschillende gróotere
tuinen, oólc in ónze omstreken mooie
dingen op dit gebied gewrocht, waar
van ieder wandelaar zich iii Heem
stede en Blöemë'ftdaal lean over
tuigen.
Hoofdzaak is. dat de turn met de
vijvers of rotspartij één geheel vórmt,
dat dé vijver cvp hét laagste punt
ligt én de rotsblokken Op liet punt,
idab 't lioogsb is of 't sterkst helt. La
ten We, nis het eenigszins kan. de
Vijver tot het grondwater uitgraven,
zoodat wc niet genoodzaakt zün een
cementen bodem te maken, die bet-
wegzakken van het water belet.
Maar in de hooggelegen duinen is
dit Onvermijdelijk, zoodat de aan
legger eon nog moéiliikèr taak hééft,
van zoo'n bétonnen Vijvertje eeu na-
tiiyrlijk geheel te vormen. TJib een
zoo'n Vijvertje in een drogen streek
cok sterk aan te bevelen. Ren vogel
heeft sterke behoefte aan drinken
Took met vriezend weer), zoodab van
groofcen afstand de vogels komen
baden en drinken
Sommigen meenen niet sintels een
rotspartij samen te kunnen stéllen,
al of niet in een eemenbpapje ge
doopt. Zoowel uit een schoonheids-
oogpunt als voor de rotsplanten, is
dit af te keureu. Deze laatste worte
len en groeien beter op natuursteen,
waarvan voi'sóhïllende soorten en
tinten, geïmporteerd worden. Kalk
steenis liet minst geschikt, omdat hot
zoo sterk verweert, lava-steen is do
beste soort omdat de planten goed
woi'telen in don poreuzen steen.
Wg plaateen de steen!:rokken zoo,
dat alles er zoo natuurlijk mogelijk
uitziet en de regen gemakkelijk tus
schen de steenén kan wegzakken. Ik
zou hier wel ecu lijst kunnen geven
van de tientallen van rotsplanten,
dio de kweekers leveren kunnen,
maar betér is het dit achterwege te'
laten en te verwijzen naar de prijs
couranten van die firma's, die ze
aangeduid door een bepaald toeken
of onder een a-part hoofd in hun
prijscourant opgenomen hebben.
Ren vijver is gemakkelijker te ma
ken. Het uitgraven mqet zoo vlug
mogelijk gebeuren, omdat het grond
water snel opwelt. De kanten moe
ten langzaam glooien en zioli rog
over een fliuken afstand als een f'ni-
won helling in den tuin voortzetten.
Vanned heb water tet het normale
peil gel;omen is, planten we, even
boven de waterlijn, versoivillende
rh oer asp kanten als liassen in ver
schillende soorten. De mooiste zijn
_d de Ja.pansche Lisséhen (Dis
Ivaempferi), die onder talïooze,
ouwelijks uit to spreken Lapünsoho.
lamfin tot Oris zijn gekomen. Verder
iin ook geschikt de Gele Lisctt, Iris
Sibirica en de Daglslie-soorten (He
merocallis). En de ondernemende
tuinbezitter kan in het voorjaar zijn
collectie vei'grooten door eens te
gaan roeien langs de Liede en met
een groot scherp mes en een schopje
moeras- en waterplanten te verza
melen. Een tuin op deze wijze be
plant, heeft groote waarde'-voor ieder
lid van heb gezin, ieder plantje heeft
zijn geschiedenis, die ieder bezoeker
ie er belang in stelt, te hooren kan
rijgen. Dat de kinderen op deze wij
ze een aardige plantenkennis krijgen
spreekt van zelf.
Do meeste Stadstuinen zijn 'te klein
voor een rotspartij of een vijver .-Daar
is al heel wat bereikt, wanneer we
plantensoorten hebben, die tegen de
duisternis lcunnéh, die meestal in
zoo'n tuintje heerseiit. De méPsté
prijscouranten geven- geen liist-je van
soorten, geschikt voor stadstuinen,
zoodat ik dit 'art. wil besluiten met
een lijstje daarvan Waar ik T.abij-n-
sche na-men geef, ontbreken de Hn|-
landsehe of zij-n de-Ze onbekend bij de
kweekers.
Ajuga re pilaris, - Akeleien-soorten,
Asperiila, odor'ata.; Campanu]a--soor
A.Gtae-a-sGörbetv- Dielyfcra soorten-,
Digifalisj Dorohicum, Ifepatica's,
IleHeborus (Kersbroos), Primula-soor
ten, Pulmonaria-soorten, Corydolis,
Vareiisoortem, Sa«iifraga soorten, Ja.-
pausche Anemonen en andere soor
ten, verder bijna aile bolgewassen.
De Akeleien zijn vooral heel ge
schikt met hun grillige bloemen, van
blauw tob rose en geel. De Actaea's
hebben roomwitte, fijne .pluimen in
October. De Dielystra'B hebben han
gende rose bloemen, wórden jn den
volksmond „Druipende Harten" ge
noemd. De Hepatica's bloeien in
Maart met- flauwe bloemen. De Pri
mula's bloeien in hoofdzaak in Maart
-Mói enkele soorten, Pr. Bulleyon.i
en Pulverulenta bloeien in Juni—
Juli. De Pulmonaria's hebben bont
gevlekt blad en bloeien ook zoci'
Vroeg. Zooals de lezers zien, keuze
genoeg. Tn tuinen waar wel wat z<m
komt, zullen Pllloxen ook wel
groeien en Herfst-Asters, waarvan
vooral de laag blijvende Amellu's-
Astars buitengewoon rijk bloeien.
C. SIPKE-S.
Groote Houtstraat 88
Duitseh-naiionale pc-rs verzot zich dan'
ijverig tegen, zooais het noemt,
sjachor-politiek van do legaeringspnïïijen
ea de sociaal-democraten."
Uit het Rijksdagdohat.
Da centrum-afgevaardigde, dr. Kaas, (die
bij de eeparatiiten-onlusten in bot fii
land werd gearresteerd) verklaarde mVzijn
rede. d-ut de neiging van hel Duiitehe
volk- om tot overeenstemming te ko'ruon
mol Frankrijk, nimmer zoo groot wa- als
thans. Ër dient eohtor rokmiiiig 'te wopi-efi
gehouden met de betaiingsoapaditeit ',yi\
■het volk en ook moet de eenheid van hi
rijk gewaarborgd worden.
Én een interruptie van de Duiischmati-
naien word den spreker verweten, dat- hij
de separatistische beweging bog-uns'Jgd
had. (Dr liepen namelijk geruchten, dat
dr. Kaas, dÏ6 katholiek prelaat is, de -sepa
ratistische beweging wilde gebruiken, om
bisschop van Trier te worden).
Dr. Kaas mankie zich van do Duiisch-
nationaien af, door verklaringen van
partij te citeeren, volgens welke een
ncermg vnn het ovorige Duit6Chland
do financieels prijsgevimg van liet Rijn
land afhankelijk werd gesteld.
Het ver der a verloop van het debat bracht
de verklaring van Hergl voor do Duitsoh-
nationalon, dat deze partij het kabinei-
Mnrx ihet vertrouwen ontzegd© en niet
voor de machtigingswet zal stemmen.
Tn tegenovcrgeslelden zin sprak dr.
Scliolz voor do Dui'sche Volkspartij en
dr. Haas voor de demoeraten. Deze laatste
•preker wees de Duitsoh-nationalon er on
der groote vroolijkbeid op, dat zij zelfs
bereid waren geweest een compromis fnet
de republiek te sluiten, om maar aan de
tnacht te komen.
Aan het slot vaar de Kitting werd door
de communisten nog
oen motfo van wantrouwen
ingediend, waarover eohtor ook eerst he
den, Donderdag zal worden gestemd,
In eerste en tweede lozing werd de
laohtigingswet daarop aangenomen ïnct
de stommen der democraten, Dui'.-sehe
Volkspartij, de Beiersche Volkspartij, liet
Centrum en de sociaal-democraten voor.
die vaagde Duitsch nationaler., de
Deulseh Vólk: ionen en
oogpunt van vogelbescherming is desbraat 23.
té adresseer én: Duvenvoor-
VERWACHT WORDT, DAT DE M ACHT! QIMCSWET DOOR DEN
DUITSCHEN RIJKSDAG ZAL WORDEN AANGENOMEN,
DE SOCIAAL-DEMOCRATEN ZULLEN VOORSTEMMEN.
NIEUWE WGRKLOOZENONLUSTEN IN DU1TSCHLAND.
èn
het niouwo Dultsohe ministerie
heden -nog m dén Rijksdag winnen?
In dem Rijksd-iïg werd Woensdag do
machtigingswol im eerste en tweede lezing
behandeld. De beslissing Zal echter ec-vsi
heden, Donderdag, vallen, ómdat la-n, in
derde lezing, de wijaigfmg, welke deze Wet
in de grondwet aanbrengt, aan de orde
komt, ter aanneming w<iavvan een m:m'-
derheid van drievierden benoódigd is.
Bij de twee bestaande paragrafen van
de machtigingswet, zooals die door bet
nieuwe kabinet werd Ingediend, werd
thar
de
van de burgerlijke arbeidsgemeenschap eon
derde gevoegd, volgens welke dc r'ogecritig
alvorens tol uitvaardiging van een ver
ordening óver te gaan. vooraf overleg nmet
plegen met een commissie vim vijfden
Eijksdnglrdcn. Dit voorstel vras eon ge
volg van liet compromis, <1.it JUssoiion do
eóotnal-flémooraten en de regeeringepavtijón
Werd goslotcn.
Voor de sociaal democraten vcvk'.uinlo
de. nfgevaard'gde Scheidémanri, dat zijn
partij, met het oog op don ernsiïgen bin-
pen- en buitenlandschcn toestand,- welke
onmiddellijke besluiten verelsoht; vódr de
mauliligingswet zal stemmen, onder voor
waarde echter, dat eén commissie uit den
Rijksdag op deeelfde wijze als dc Rijks
raad betrokken zal zijn bij de handelingen
'van de regeering on daaraan zal kurmen
medewerken.
Overigens verklaarde de sociaal-,lomocra-
tiseho spreker, dat dat hij er weinig ver
trouwen in stolde, dat deze regoeri-ng dc
bezittende klasse hij de behandeling van
het belasting vraagstuk krachtig ganoeg
zou aanpakken. Hij behield 'ioh feu
slotte het rooht voor op alle maatregelen
dor regiering oen scherpe oritiek uit te
oefenen.
Door doze houding der socialisten
is de knns dat do mnohtl-
glngswet door don Rijksdag
wordt aangenomen belang
rijk gestegen.
Wordt do wet aangenomen, dan zal do
ontbinding van .don Rijksdag overhridig
Do Duitscllmntlonalen hebben vorkb
dat zij legen de- machtigingswet vn d-
compronils-vorm zullen stemmen,
Er werd Woensdag gestemd zonder de
emmen te tellen, hetgeen echter wal zal
jsehioden bij de stemming over de derde
lezing, lien dertigtal sociaal-domocratan
hadden vdór do stemming de zaal verlaten
een kleineT aantal dam Dinsdag ijl) de
fractie-vergad'iiing tegen het compromis
gestemd -had,
Men verwacht dan ook, dat de machti
gingswet -'heden met groote meerderheid
zal worden aangenomen.
Do grondwet van Woimar.
Rijksdagpresideui Loebe hoeft m
tig andere leden v.fn de commissie Voor
de grondwet een Voorstel ingediend
Wijziging van de Rijksgrondwet.
'Deze wijziging beoogt een commissi
benoemden, welke de rechten van
R.ijks_du.g waarneemt in den tijd tussoben
do cmtbïndiing van den Rijksdag en
diijeehkónist van éen n-'ieuwen Rijksdag.
Heit is namelijk gebleken, dab men
'destijds te Weimar vergeten heeft in
dit geval te voorzien, hetgeen bij de
jongste crisis toen veel gesproken word
over een ontbinding van den Rijksdag,
sterk werd gevoeld.
Do nieuwe rogeering cn de
Rijnland.quaestie.
In de bijeenkomst van het rij kak ah i-
net- werd de beraadslaging over de
Rijnlandkweêl-ift voortgezet-
In overeenstemming met het stand-,
punt der Pruisische staatsKegeéring
kwam de rijksregéering evenee-ns tot;
heb besluit, dat de oplossing der Rijn-
landkwestie slechts mogelijk is binnen
het kader der rijksgrondwet eu der
staatsgrond wetten.
In Beieren
i? het weer mis met de regeering
De langverwachte crisis tusschen Von
Kuilliug en Von Ka-hr is thans tot uil-
harsting gekomen in dezen vorm, (lat,
oen gedeeltelijke crisis in het kabinet
is onlstaa-n.
De minister van Financiën, dr.:
Krausneck, is afgetreden, op grondI
van zijn bewering', dat Beieren, doorj
.de uitgifte van goudschatkislbiljeften
een schepping van het regime-Von
Kahr den weg naar den chaos is
opgegaan.
Het gerucht doet thans zoo meld.
de Telegraaf-correspondent de ron
de, dat nu ook Von Kahr zal aftre
den.
Evenals bij de P.ijksregeering, gaat
het ook hier om een machtigingswet,
waardoor de Beiersche regeering ver
schillende financieels volmachten van
dén f.anddag zal krijgen, In liet Beier-
snhe ka-bindt bohooren Von Knilting
ou Krausneck tot do Beiersche Vólks
partij, tvélk-e vóór de ninchticringswet
in den Rijjcsdag heeft gestemd, terwijl
de overige ministers buiten die partij
staan en de machtigingswet niet wil
len. Het wordt eins in de eerste plaats
een strijd tusschen Von Knilling en dc
overige ministers, in hot bijzonder den
minister vftn Binnénlaudsdhe Zaken,
dr. Schweyer,
De prijsdalingen in
Duheohland
duren voórfc.
Ten gevolge van de- besprekingen
tussahen de betrokken producenten
en handelaren en de Woekerpolitie
zal dc prijs van melk met vier goud-
pfennig cn die van aardappelen even
eens met een kleinigheid worden ver
laagd.
Een verdere verlaging van den
broodprijs was volgens de bakkers
nog niet mogelijk. Er wordt van vele
zijden op oewezen, dat prljsverla.-
gingen niet mogelijk zijn, wegens de
hooge kosten, welke door de banken
worden berekend.
Op grond hiervan zal een confe
rentie plaats hebben tusschen den
dhe-f der Woekerpolitie en do blin
ken. ten eindo na te gani^ of de
klacht der handelaren gegrond is.
Voor verschillende artikelen ia de
verplicht-ing tot liet geven va-n kor
ting bij betaling in waardevast geld,
opnoheven.
Oj) do vee-nuirkt waren Woensdag
de prijzen, bij geringen omzet, weer
lager don Dinsdag. In de .markthal
len waren verder Woensdag ook de
prijzen voor vetten iets verlaagd.
Zoö noteerde margarine, welke Dins
dag nog 1.20 MK. deed. Woensdag
slechts §0 tob 85 Pf. Ook Amerikaan-
sche reuzel eu Hollandsen en Deensch
spek werden tot lagere prijzen dan
dio vun Dinsdag aangeboden.
Ileti Woensdag officieel vastgestel
de indexcijfer toonde een daling van
1.3 een verschijnsel, dat zich in
zeer langen tijd niet .heeft voorge
daan.
Toch, al Zakken de'pfijzen, 'de werk
loosheid is'daarmee nog niet opgehe
ven. Evenmin de
werkloozen-oniuston
Te Wanne, bij G eisen Ui rchen, had
den" botsingen plaats tusschen dernoii-
stréerende werkloozen en politie. Er
•werd hevig ge-vochten, waarbij aan de
zijde der werkloozon zeven dooden vie
len; terwijl een groot aantal min of
meer ernstig werd gewond. Aan de
zijde den politic werden drie agent-en
ernstig gewond.
Uit Crefeld wordt gemeld: In verband
met liet feit, dat de werkloozen een
veel f® geringe geldelijke ondersten-,
ningontvingen, hebben beboogingen
plaats gehad, waarbij winkels werden
geplunderd. Het kwam tot een botsing
met- de politie, die van haar wapenen
gebruik moest maken met het gevolg,
dat één persoon werd gedood en ver-
scheïclenen gewond.
Ontstemming van de be
woners der verwceste ge
bieden tegen de regeering.
ITet bestuur van den bond van
Coöperaties ten behoeve van hc-t her
stel der verwoeste gebieden heeft cle-
zor dagen onder voorzitterschap van
den senator markies' de Liibersoc
vergaderd en oen motie aangenomen,
geconstateerd wordt, dab on
danks de formeele en herhaalde be
loften van de regeering, nog geen
enkele kubieke meter hout aan 'de
..getöisfcerden" uit hoofde van beta
ling in natura, is geleverd van het
in de dornani.^e bosschen van het
Rijnland gekapte hout. Voorts wordt
geconstateerd, dat er voor do houb-
liandelaars de mogelijkheid uit voort
loeit, kunstmatig en wederrechte
lijk schier prohibitieve prijzen te
handhaven.
Met den meoslen aandrang wordt
aan cleD minister voor de bevrijde ge
bieden gevraagd, dat er in '1921 aan
de geteisterden in mindering vaa hun
aanspraken, hoeveelheden hout zul
len worden geleverd in verhouding
tot- de hoeveelheid van een millio.m
kubieke meters hout, in het Gcel-
book van Januari 1923 vermeld als
'jaarlijksehe productie van het Rijn
land. Ten slotte Wordt dan nog in de
motie scherpe critiek geoefend op
den dienst dér leveringen in natura.
In „L'Oeuvre" herinnert Robert
de .Touvonel er in verband met deze
motte aan, dat Poincaré op 2 Januari
'1923 in heb Goel-boek aankondigde,
dat dohoublereringen van Duitsch-,
lnd een waarde zouden bereiken van
tveertig millioen gouden marken, het
geen tegen den1 koers van den dag
,180 millioen francs was.
Sedert heeft men, zoo merkt de
schrijver op, deze .hoop een weïni;
moeten verminderen, zooals helaa:
*ele andere. Maar pas een week gc
leden werd in een officieus commu
niqué uit Coblenz uiteengezet, dat
het hout, in 1923 gekapt in de do-
maniaile bosedhen van Rijnland,
schier gehoel geliquideerd was en
de Opbrengst danrvnn op ongeveer
24 millioen francs kon worden ge
steld. Er werd aan toegevoegd, (lat.
voor 1924 de waarde op SO aToo mil
lioen kon worden geraamd. Maar
noch van het een, noch van 't ander
zullen, meent, de Joiivenel, de ..si-
nistrés" iets ontvangen Want dc ver
koop van het hout dient cm de hc-
zettingskosten te betelen: leverde men
het aan de bewoners der verwoeste
gebieden, dan zonden ze er niet. voor
netelen en ten hoogste aan den stent
eenige bewijzen vnn schnldyorderinc
teruggeven. E« ironisch Inab dè
sen rit ver er op volgen; Alvorens de
.sinistros" te betalen, moeten wij wel
ouzo bozettingskost-en betalen.
Verspreid nieuws
PRUISEN EN EEN AUTONOOM
RIJNLAND.
In den Pruisischen Landdag heeft
lieden do Pruisische minister-presi
dent. Braun. zijn aangekondigde rede
gehouden tegen do verscliiliendo meer
of ounder bekende stroomingen, welke
érnaav streven liet Rijnland van hel
oytstige Diilfcschland los ie maken, In
zijn rede veroói'declcle hij al deze
stroCi'mingen ten scherpste. Hij be
gon met te wijzen op den ellenddgen
'toestand, waarin de bevolking
van liet Rijnland verkeert en op
het feit. dat nóg niets is verbetetd
sedert de opheffiu- van het lijdelijk
verzet.
„Van Duitecliö zijde" zoo zeide
Braun, heeft men al het mogelijke
gedaan om het Duitscho bedrijfsleven
weer op gang te brengen. Inplaats van
een Duitsch lijdelijk verzet, kan men
thans van ecu Franscli lijdelijk verzet
spreken.Na hierover te hebben uit
geweid. protesteerde hij -heftig tegen
de verwijten uit verschillende kringen,
dat het overige Duitóchland het Rijn
land in den steek zpu hebben gelaten,
door-de intrekking van do rteuiiver-
leoning, Hiertegenover stelt Braun
don wanhopigen toestand van de
Rijksfinanciën., welke het Onmoge
lijk mankt de steunverleening voort té
zetten. Het gevolg daarvan is, geveest,
dat zelfs onder rijksgotrouwe Rijnlan
ders stemmen opgingen, cm br t Rijn
land tot oen zelfstandigen staat te ma
ken. „De grondwet laat hiertoe wel-
iswaar'de mogolijkheid apen doch liet
zou zeer ges'aarlijk zijn. juist thans
daarnaar lo streven, onder den druk
van de bezettende mogendheden, wier
doel het ie aldus Braun liét
Rijnland van het Bu;t;eho llijk te
scheiden:"
Afgezien daarvan constateerde spre
ker, dat de besprekingen welke thans
Over deze aangelegenheid gevoerd
worden door commissies uit de par
tijen ou -economische organisaties, niet
.ou ..e?i u^sLeü vun do gióüdnct
blijven. Wel had de Rijksregeering de
bekende commissie van vijftien ge
machtigd, ip het belang van de be
volking met de bezettings-autoritei-
ten te onderhandelen over economi
sche en sociale kwesties, doch in de
practijk zijn deze onderhandelingen
zich sleeds meer en meer op politiek
terrein gaan bewegen. Er wordt zelfs
reeds va-n een zelfstandig staafsgebied
gesproken, met ei een belastingheffing,
eigen bestuur en een eigen geldstan-
daard»
De minister-presided verzekerde,
dat de Pruisische regeering zieti na
drukkelijk tegen dit streven verzet
ten zal het met alle ter beschik
king staande middelen zal bestrijden.
Zij zal haar gezag over het Rijnland
niet prijsgeven zii zal niet toestem
men, noch openlijk, noch stilzwij
gend, in een staatsrechtelijke veran
dering in welken vorm ook en zij zal
het zeer zeker niet laten bii heb uit
spreken van deze verklaring, doch
deza ook daadwerkelijk doen gelden.
Op deze door dé communisten op de
gebruikelijke wijze herhaaldelijk onder
broken réde vWgde een discussie.
De centrum-afgevaardigde Bc.hwe-
ring Zeidc. dat iedere J>eepreking over
oen" eteatsrechtelijke wijziging van
den toestand in het Rijnland is uitge
sloten. zóólang er nog één Fransch
soldaat op Rijnlandsch grondgel)ied
De afgevaardigde Neviger (Yolks-
pariij) drong aan op grootere activi
teit van Pruisen, zoowel Vi 'te Rijks-
regeering als bij den Rijksdag, inzake
de Rijnlandkwestie.
De communist Dahlem verweet, de
Rijnlniidsche bourgeoisie dat zii zich
in de armen van Frankrijk heeft ge
worpen. terwijl de Duitsch-nationale
afgevaardigde, Gottschaik. zeide. dot
do oorzaak van alle ellende gelegen i«
in het streven van Frankrijk, om
Duitschlaud te vernietigen.
Hierna werd de zitting verdaagd
tol heden. Donderdag.
ARRESTATIE VAN TWEE POLITIE
COMMISSARISSEN IN SAKSEN.
In Saksen zijn weor twee commis
sarissen der politieke politie door het
lijksweercominando IV gearrert.eewl.
Tegen een t an deze beiden is sedert
eenigen tijd een vervolging v.egcns
wapeusmokkelarij aanhangig.
UIT SPANJE,
De taak van het directoire.
In een communiqué aan de pers
verklaart generaal Primo de Rivera,
dat met het oog op de bewijzen van
het volledig vertrouwen van do algc-
meene meening des lands, het direc
toire zich verplicht acht zijn taak
voort te zetten, Dïenteiigevojge zal
het onverwijld met de tweede etappe
van zijn taak beginnen, waarvan de
lengte niet kan worden vastgesteld en
dio even lang zal duren als het ver
trouwen van het lancL,
Spaansche „blauwe hemden".
Zondag heeft koning Alfon3, in te
genwoordigheid vnn een groote me
nigte, te Barcelona een inspectie ge
houden over de burgerwacht, „soma-
ten" goheeten, een zeer oude Cnta-
laansche instelling. Het aantal deel
nemers- bedroog moer dan dertigdui
zend,, allen gewapend.. Het défilé duur
do ruim een uur. Den koning werd (te
onderscheiding der „somaten", ec.n
medaille, aangeboden. Naar het voor
beeld der Itaiiaansche fascisten, had
den allen blauwe hemden aangetrok
ken.
EHRHARDT TE NEU-ULM.
Volgens d? sociaal-democratische
„Donan-Wachl" heeft Ehrhardt dezer
d.igeti te Neu-Ulm ter gelegenheid van
ecu samenkomst met een groot aonlal
zijner aanhangers uit Zuid-West
Duitschhiüd, een parade geïnspec
teerd. N'a afloop zou hij door RWks-
weersoldaten ontvangen zijn en deel
hebben genomen aan een bezichltein;
der stad Keu-Ulm.
DE COMMUNISTISCHE ACTIE IN
DUITSCHLAND.
Nieuwe botoogingen
beraamd.
Naar dc politic te weten kwam, waren
de communisten van plan heden in ver
schillende» deelen der stad een belon
ging op groote schaal te houden. De
betooging zou speciaal plaats hebben
in den Lustgartcn en op den Witten-
bergsplatz. De politie zal maatregelen
treffen.
Tc Dresden hadden de communisten
gepoogd, in het geheim een partijblad
uit te geven. Dc politie, dïc daarvan op
de hoogte .was gesteld, deed een inval
in dc drukkerij en arresteerde den re
dacteur, twee letterzetters cn nog een
vierden persoon. Een handpers en mei
materiaal werden ia beslag genomen.
DE SEPARATISTEN.
Mattkes heeft uit naam van dc
Bond voor de onafhankelijkheid vs
Rijnland en Westfalen een schrijven g
rïcht tot den voorzitter der Intcrgeall!-
eerde Rijnlandcomnussie Tirard, waarin
hij verklaart niet alleen de voorloopigc
regeering Dorten niet :e zullen er
kennen, doch tevens deze met alle mid
delen te zullen bestrijden. Hij behoudt
zich het recht voor zijn regeering te
Coblenz te zijner tijd ie reconstrucercn.
VERK1EZINCEN IN ENGELANO.
Talrijke ordeverstoringen.
De nadering van den verkiezings
dag werd gekenmerkt door talrijke
ordeverstoringen van scrgadrrir.g ut.
In West-Bromwïch, dat in het hartje
an het zoogenaamde land van Cham
berlain ligt-, werd Austen Chamber
lain het sprekon ten behoeve van een
conservatieven candtdoat onmogelijk
gemaakt, zoodat de verg ad er ine moes!
worden opgeheven. Te Raitersea hfi'l-
den eveneens opgewonden i or noden
plaats. De verkirzMigsvenradcrln'-- «n
digde hier in een vochtnn.rf.ij. wa.vhii
steeleii on andwie meuhelrfukken als
wapens werden gebruikt-
Heden, Donderdag hebben de groo
te verkiezingen in Engeland plaats.
De uitslag zal evenwel eerst- Zater
dagmorgen bekend worden.
Revolutionaire olr-mer-teu vo.rt rte
arbeidersbeweging gingen de laatste
dagen voort de vrib'ield van rpr"';e-
te hel emmeren rn d«». sprekers 70*
lastig te vallen. Zelfs ontzagen 7.ij
zich niet dames te mishandelen. Dir
ivond werd te Hastings den co-
servat-ieven candldaa't lord Derby,
Doos* de koude
•orden Uw handen ruw eu gesprongen;
w gezicht en lippen pijnlijk schraal.
Purol maakt ze epoedig beter. In
doozen van 80, 60 en 90 ets. Bij apotb.
en drogisten.
don parlementairen secretaris ysii
het niinisterié van Openbaar Welziju.
het spreken onmogelijk gemaakt en
terwijl iiij op het podium stond,
werd van uit de Zaal een drinkglas-
naar hem geworpen, welk projectiel
zijn edugenoote vlak in het gelaat,
tro'. Toen zij naderhand «Tiet haar
man wegreed, werd haar rechterarm
gekneusd door dat net portter van
aen auto, door de menigte werd
d;c; it geslagen.
Te Neath werd de vrouw vnn een
liberaal candidaat geschopt en nde-
hsn 'e!d.
To Battersea werd de afgetreden,
conservatieve burggraaf Curzon ge
dreigd, dat hij na afloop der verga
dering van kant zou worden ge
maakt. Hij is een oud-zceofficier cn
oen bekend sportman, en verklaarde-
dat hij slechte gewapend zou uitgaan
en niet zon aarzelen desnoods geweld
met geweld to beantwoorden. Hij
wordt steeds omringd door een lijf
wacht van oud gedienden.
DE RAMP IN ITALlö. "T'
600 dooden-
De Ttaliaansche minister van Open
bare Werken heeft thans aan het
kabinet officieel rapport uitgebracht
over de ramp aan het Gleno-meer-
Het aantal dooden bedraagt, naar
thans is vastgesteld, circa vijfhon
derd. De materieeie schade is bere
kend op 130 millioen lire. Duizenden
personen zijn dakloos.
Het kabinet heeft daarop machti
ging gegeven, uit 's rijks schatkist
celden te verstrekken tot leniging
van den nood der slachtoffers en voor
het herstel der verwoeste landstreek.
Met bericht van het persbureau
Stefani volgens hetwelk het dal van
Formnzza overstroomd zou zijn ten
gevolge van do doorbraak van de
dijken der rivier Toce, is geheel on
juist.
EEN DRUKKERIJ VAN VALSCH
BANKPAPIER BI— WEENEN.
Te Tullmerbach, bij Weenen, heeft
de politie een inval gedaan in er-u
drukkerij van valsch bnnkpnnier. De
sclnidigen, voor hot meerendeel bni-
tenlnnders. zijn genrreslee.rd. Er zijn
een a an lal' valsc.he Engelsche bankno
ten van een pond, benevens valsch
Oostenrijksch bankpapier in beslag ge-
nomeu.
Stoomvaartliericliten
Buitenzorg, p. 4 Dec. n,m. Fini-
sterro. Rotterdam n. Java.
Calypso, 4 Dee. to S- Michaels van
Sanchez.
DJamhi. 5 Dcc,- van Port Said,Java
nanr Roltevdam
Poli, S Dcc. van Batavia «nar Rot
terdam.
Ednm. 4. Dec. v. Vera Cruz, New
Orleans naar Rotterdam.
Givnsl-erln.nd. 3 Dcc- te Las Palmns,
\iusteivlam 11- West Afrika.
Hoockerk, 5 Dec. v.m. te Dakar.
West Afrika n. Amstordnm.
Klipfrntein, 5 Dec. v. Kaapstad nsnr
Meteelhani.
Leerdam, Dcc. n-m. v». Vera Cruz
rn sterdam n. New Orleans.
Pn lom hang. 4 Der. te Measinn,
\i<cT,-.iip 11. Refcterdam.
Rindiani, 5 D°r. n.m. 7 u. 80 m.
'55 mijl v Schéveningen. wordt (j
Ree. v.m 5 u. v. Batavia te Rotter-
dsm verwacht.
Soèrakartp4 Der. te Marseille.
Tn'-n naar Rotterdam.
Ve/mdnm. 4 Dcc- v.m. te rnmpiro
van Rotterdam.
VELSEN.
Bevallen: .T. Hroek-van Os, z.
Overleden: P. v. (1. Heijden, ui oud
26 j.
Ondertrouwd: -T. A. Zuidnm en M.
NukoOp.
N. P. van Berloo en C, E. Hoog-
zand. A. Post on J. de F. v. d.
Velde,
EEN STEIGER INGESTORT. Dij
de in aanbouw zijnde theologische schooi
te Kampen Siorjtc cea steiger in. waar
op zich ^werklieden bevonden, die te
recht kwamen. op een valsteigcr. D. wercl
ernstig aan hoi hoofd verwond rn kreeg
een kjaak- <m schcdelfractuur. Hij is
eerst naar het ziekenhuis ie Kampen ca
later naar dat te Zwolle vervoerd.
OPRICHTING EENER CEMEENTE-
LIJKE HYPOTHEEKBANK TE
ROTTERDAM?
Pc vrijzinnig-democratische raads.
fractie te Rotterdam iiceft aan den raad
aldaar oen schrijden goriclii. waarin zii
er op wijn. da: het Cfparhtstebcl slechts
dan V.ans van slagen zal hebben, indien
door oprichting van een geincentrlüke
hj'potheeltbnnk hei den verkrijger» ge
makkelijk wórdr gemaakt, onder hypo
thecair verband gelden op te nemen. De
fractie noodigt daarom den raad uil B.
en W. omtrent de oprichiing eener ge
meentelijke hypotheekbank ic doen
prae-ariviseeren en eventueel de daartoe
vercischte voorstellen in te dienen.
KACHEL ONTPLOFT. Ten hui
ze vnn de weduwe 11.aan de Trins
Hendrikkade, te Rotterdam, heefi giste
renavond een kachelontploffing plaats
gehad, die gelukkig zonder ernstige ge-
velgen is gebleven. Terwijl niemand in
de kamer was, hoorden de bewoners
plotseling een heviger, knal. Toen m.-a
ging kijken, zag men. dat de karhel
ontplof! war. waardoor de ru'ten wa
ren vernield. I-lei plafond was bescha
digd ea ook overigen; >vr= er in dr ka
mer schade, -aangericht. Dc oorzaak is
onbekend.Door het krachtig optreden
van mej. H. en andere bewoners kon
brand worden voorkomen.
