HAARLEM'S DAGBLAD
Weensche Brief.
Rubriek van den Arbeid.
Pers-Overziclil
Binnenland
ië'eiaiïietoiï
DE RQMAN VAN EEN
PRiNSES
DONDERDAG 3 JANUARI 1924 - TWEEDE BLAD
(Van onzen coi respondent-)
EEN OPZIENBAREND VERCIFTI ClNCSPROCES VOOR DE CEZWO.
RENEN. TOESCHOUWERS VAN KEIZERLIJKEN BLOEDE. DE BE-
KLAACDE ZELF OOK „VORSTIN"? MILICA WUBRANKOVIC VOOR
DE TWEEDE MAAL WEGENS VERCIFTICINC TERECHT STAANDE.
LOODWIT IN MEEL EN SUIKER. DE BEKLAACDE KRIJCT NECEN
AANZOEKEN OM HAAR HAND.
(Van onzen correspondent).
Weenen, 21 December.
Een geïieele week lang Leeft de groo-
te stad Weenen in niets anders belang
gesteld dan iu de affaire van Milica
Wubrankovic, welke zes dagen ach
tereen voor de rechtbank der gezwore
nen stond, en welke zich ondanks de
zware beschuldigingen, die op haar
hoofd rustten, toch de sympathie van
het allergrootste gedeelte van het pu
bliek verwierf. Haar zware verooreke-
ling en straf worden door zéér velen
als onrechtvaardig beschouwd.
Milica Wubrankovic is in vele op
zichten een zeer bijzondere persoon,
zij staat reeds in haar drie-eu-dertig-
st-e levensjaar, maar nog duidelijk
zichtbaar is de groote schoonheid, aio
eens hare trekken sierde en die haar
nog altijd tot een zeer fascinc-oiencle
verschijning maakt. Hare gestalte is
groot en slank en hare gelaatsuitdruk
king is buitengewoon interessant; ge
kleed was zij op de zittingsdagen in
een kostbaren pcrsianermantel Niet
zonder sporen achter te laten gaan an
derhalf jaar in vóórarrest voorbij en
de doorstane ellende en liet geleden
verdriet waren duidelijk op haar ge
laat en in heel haar wezen te homer-
ken.
Milica Wubrankovic was beschuldigd
de familie van haar chef, den boek
handelaar StÜlpnagel, door middel
van loodwit vergiftigd te hebben.
Niettegenstaande dit feit de ver
giftiging heeft werkelijk plaats gehad
zijn Stulp nagels familieleden op het
oogenbük weer volkomen gezond.
Zuiden heef een proces zóóveel be
langstelling ondervonden als dit ge
ding. reeds op do.n eersten dag stond
in "de allervroegste morgenuren een
onafgebroken rij nieuwsgierigen voor
de poorten van het groote, troosteloos
grijze gebouw van het Landesgericht.
en onmiddellijk nadat de deuren van
do zaal geopend waren, waren alle
plaatsen bezet. Niet alleen de gewone
bezoekers van rechtszittingen, die
haast geen enkele zitting verzuimen,
doch ook tal van anderen hadden hun
lust naar sensat ie niet kunnen bedwin
gen en uit do allerhoogste kringen wa
ren bezoekers komen opdagen. Zoo
zag men op de galerij de gezichten
van twee voorin uiige prinsen, te w"
ten aartshertog Roiner Salvator t
prins Max Hohcnberg.
De beklaagde is dan ook wel een
heel bijzondere persoon en beweert zelf
ook van vorstel ij ken bloede te zijn, zij
beeldt zich in de laatste telg van het
vorstelijk geslacht der Wuk Brankovic
te zijn. Wuk (eigenlijk Wukosdhi)
Brankovic was de schoonzoon van den
hekenden vorst Lazar Grebljanovie.
welken de Serviërs geheel onwettig
hun czaar, hun keizer noemden, en
die op den St. Veitsda.g van het jaar
1389 in den slag op het Amsslveld door
den Turkschen sultan Muhrad gevan
gen genomen en na de vermoording
van Muhrad door den anderen schoon
zoon van Lazar, ridder Milosch Obilic,
onthoofd werd. Wuk Brankovic werd
later in de sagen en volksliederen van
het Servische volk een verrader geihee-
ten, die de Serviërs in den genoemden
veldslag zou hebben verraden. Dit is
echter niet als een historische waar
heid. doch veeleer als een -uitwas vnn
de fantasie der gnslaren, der rapso-
denznngers, te beschouwen. Wanneer
Brankovic werkelijk zijn landgeoooten
zou hebben verraden, zou het ioch wel
heel onwaarschijnlijk klinken, dat zijn
geslacht na den dood van vorst Lazers
zoon, Steplian Lazarevic, op den t roon
kwam. en dat de graven Brankovic
nog anderhalve eeuw lang de vazallen
van de Hongaarsche kroon waren. Een
adellijk geslacht, dat Wubrankovic
heette, heeft nooit bestaan en wan
neer Milica Wubrankovic haar stam
boom van dit vorstenhuis afleidt,
dwaalt zij. Eerder ligt 't voor de hand
dat haar familienaam terug te voeren
is op den een of anderen scheldnaam,
dien men een ha.rcr voorouders toege
voegd heeft. Milica echter wist zich
met een zeker aplomp als do laatste
afstammelinge, van een oud en be
roemd geslacht uit te geven en onmis
kenbaar is het, dat zij daardoor een
diepen indruk op de gemakkelijk lo be
ïnvloeden groote massa maakte.. Het
is toch zeer interessant als een telg op
te treden van een huis, dat sedert don
slag op het Amselveld door de wedu
we van vonst Lazar vervloekt is en dal
zij sindsdien nergens meer rust eu
vrede kan vinden.
Het was thans niet de eerste maal,
dat Milica Wubrankovic voor het ge
recht kwam te staan. Zij had zich den
eerek-n keer, in 1913, tijdens de om
wenteling," ook wegens een gjifbaffadre
te verantwoorden gehad. Indertijd
was haar ten laste gelegd, dait zij de
familieleden van den schoolopziener
Piffl, een broeder van den vorst, kar
dinaal-aartsbisschop van Weenen,
door middel van vergift uit den weg
had willen ruimen, om daardoor in
de gelegenheid te komen den school
opziener te trouwen. De gezworenen
hc-bben toen echter het bewijs
haar schuld niet kunnen vinden
zoo werd de beklaagde vrijgesproken.
Wagens laster echter zij beschuldig
de Piffls vijftienjarigen zoon van de
haar ten laste gelegde feiten kreeg
zij twee volle jaren zware kerkerstraf.
In Juli 1919 reeds werd zij uit de ge
vangenis ontslagen, daar men rede
nen meende gevonden te hebben haar
gratie te verleenen. Achtereenvolgens
kwam de vroegere burger-school Lera
res in verschillende betrekkingen ei
in Mei 1920 kwam zij in de zauk van
den boekhandelaar StÜlpnagel. Door
lvnar groote intelligentie en haar on-
geëveiiaarden ijver wist zij zidi weldra
op den voorgrond te dringen op spoe
dig geheel onmisbaar te worden Zij
werd de secretaresse van haar chef,
verving hem wanneer hij op reis was
en deed alle werkzaamheden, die an
dere een procuratiehouder vervult.
Vaak moet het tusschen linn
StÜlpnagel ook tot scenes gek
zijn, want niet altijd heerschte een
volkomen eensgezindheid tusschen de
twee. In de woning van haar chef,
welke gelegen is in Wuenens voorstad
Ober St. Veit, werd z>'j dra een vaak
geziene gast en het duurde niet li
of Milica deed de inkoopen van levens
middelen voor mevrouw StÜlpnagel in
de stad. In Stülpnagels bureau, gele
gen in het groote liuis Heinrichshof,
tegenover de groote opera, werden de
ze artikelen dan bijeengebracht en ge
regeld door een knecht of door een der
Stülpnagele in een rugzak per tram
naar Ober St. Veit meegenomen.
In Mei 1922 drong Milica er op aan,
omdat zij daarvoor reden had
dat StÜlpnagel zich van zijn vrouw
zou lalen scheiden oin met haar in
den echt te kunnen treden. Stulp nagel
echter had hier geen ooreai naar en dit
zou dan de aanleiding tot Milica's ver
giftigingsplannen zijn geweest. Reeds
zeer veel lectuur over giftmoorden
had zij gelezen en haar keus viel oy.
loodwit, welk witte poeder de quali-
teilen bezit tegelijkertijd reuk- en
smaakloos te zijn. Dit loodwit, werd
door Milica in de levensmiddelen voor
de familie gemengd, vooral onder meel
en suiker. De beklaagde bekeude deze
daad volledig, doch het merkwaardi
ge aan het geval is dat het gift dooi
den boekhandelaar zelf aan haar ver
strekt werd als geneesmiddel. Het
loodwitgebruik bracht haar echter in
een toestand van geestelijke verwar
ring en zij beweert in een soort trance
•tot haar afschuwelijke daad gekomen
to zijn Wellicht zou men .algemeen
deze lezing van het geval aangenomen
li ebben en deze als verontschuldiging
hebben laten gelden, wanneer liet ge
val Piff] niet nog tè verscli in het ge
heugen lag. Bij de familie Piffl had
zij zich van arsenicum bediend.
Zeer zeker heeft men hier te doen
met een zeer bijzondere vrouw, haar
geestelijke ontwikkeling moet buiten
gewoon groot zijn. een schitterende
loopbaan heeft haar vroeger openge
staan. Zij was eertijds de jongste bur-
gerschooïleerares te Weefien en al
haar vrouwelijke collega's beschouw
den haar als een geestelijk phenoineen.
Zij was vriendelijk en tegemoetkomend
jegens een ieder, tal van mannen don
gen naar haar liefde, doch geen liun-
»r heeft zij ooit verhoord.
Zij is echter als een buitengewoon
schoone waterlelie, zoowel op geeste
lijk als op pliysiek gebied een eerste
plaats innemend, en tocli eng verbon
den met het troabele water van den
modderpoel, uit welke bodem haar
wortels omhoogsrihoten. Want zonder
twijfel is zij erfelijk belast. Haar va
der en de meesten barer ooms van va
ders zijde gingen aan een verschrik
kelijke ziekte te gronde. Niemand kan
het dus verwonderen, dat ook Milica
©enigermate abnormaal is en dab
haar groote intelligentie een mengsel
au genialiteit en van geestelijke
verwarring.
De gerechtszittingen droegen dank
zij Milica's zelfstandig en fier optre
den een geheel bijzonder karakter. Zei- advocatenkantoor gereserveerd houdt
den heeft wel een beklaagde zóózeerj Uit het publiek kwamen onmiddellijk
na de uitspraak van het vonnis talrij
ke groote geldelijke bodragen bij den
advocaat binnen, welke echter op last
van de beklaagde den schenkers on
der dankzegging weer geretourneerd
werden. Niet onamusant is het verder,
dat naar aanleiding van het prooes
niet minder dan negen huwelijksaan
zoeken tot Milica gericht zijn. zij
schijnt dus nog altijd veel invloed op
liet mannelijke geslacht te hebben en
in haar daden ziet een deel daarvan
waarschijnlijk niets anders dan een
uiting van haar talent tot onmetelijke
liefde.
Tegen het uitgesproken vonnis heeft
de verdediger appèl aangeteekend.
met do allergrootste belangstelling
wordt nu de eerstvolgende nieuwe zit
ting tegemoet gezien. Voor den staat
zou dit werkelijk een aanleiding kun
nen zijn goede zaken te doen. Wanneer
men bijvoorbeeld van elk die de zittin
gen wil bijwonen, honderdduizend kro
nen verlangt of wellicht zelfs één mil-
lioen. niemand zou zich laten weer
houden het schouwspel wederom te
gaan bijwonen. Geen première in een
der theaters, geen ..reuzen-film" in
een der bioscopen heeft meer stof tot
gesprek gegeven en meer opwinding
in heel de stad veroorzaakt, dan de
affaire Milica Wubrankovic voor
gezworenen.
W. M. BEKAAR.
zelf do leiding van een rechtzaak aan
zich weten te trekken als wel juffrouw
Wubrankovic ln den voorzitter, dr.
Haerdtl, had zij een gevaarlijken te
genstander gevonden, die haar oogen-
schijnlijk niet zeer welgezind was.
Vaak voegde hij de beklaagde kleine
onaangenaamheden en boosheden toe,
maar Milica liet zich daardoor niet
van de wijs brengen en wist meestal
de verhoeren in de richting te leiden,
die haar goeddacht. Een geheele week
lang is onafgebroken dag-in, dag-uit
het proces behandeld en op den laat-
sten dag hadden de gezworenen, be
staande uit tien mannen en twee vrou-
liun oordeel van schuld of niot-
sehuld uit te spreken. Het feit van
giftmengerij werd door de jury otn-
kend vereenigen kon men zich echter
me* de schuldvraag van het toebren
gen van zwaar lichamelijk letsel, waar
op het gerechtshof de niet te onder
schatten straf van drie-en-eon-balf
aar zware kerker uitsprak. Ander
half jaar gaan daar van af, die Mi
lica reeds in voorarrest doorbracht.
Door zeer velen wordt de straf als te
zwaar beschouwd; de verdediger, die
natuurlijk meer ingewijd is in de diep
ste geheimenissen en verborgenheden
van het geval, heeft reeds voor de
rechtszittingen openlijk verklaard, dat
hij voor Milica's toekomst zal zorgen
en een betrekking voor haar in zijn
OVER DE OPDRACHT VAN EEN NIEUWE MAILBOOT VAN DE STOOM-
VAARTMAATS. NE DE KL; NO AAN EEN FRANSCHE WERF. - GEMEEN-
TELIJKE EN RIJKSSTEUN AAN UE SCHEEPSBOUWMAATS. „NIEUWE WA
TERWEG". DE DUUR DER BESTAANDE REGELING IN ZAKE STEUN
AAN V/ERKLOOZEN MET EEN MAAND VERLENCD. - OVER HET ONTSLAC
AAN DE GEHUWDE AMBTENARES BIJ AFVLOEIING VAN OVERTOLLIG
PERSONEEL IN EEN TIJD VAN GROOTE MALAISE.
Van hier en daar.
DE MAILBOOT DER STOOMVAART-
MAATS. NEDERLAND EN ONZE
INDUSTRIE
lui het Ilbld. /inden v.ij ©en artikr'.
naar aanleiding van het feit clat <i«
Stoomvaart Maats. Nederland een nieuw,
mailboot bij een Fransohe werf href; be
r.eld, omdat die werf een aanbiedmr had
gedaan d:c ongeveer 25 lager was dai
die van do Ned. Scheepsbouw Maats.
Amsterdam. Ifet biad deelt daarin med
dat een van zijn medewerkers oen ondet
lioud met den wethouder W'ibaut liad die
hem verklaarde dat indien een steun van
•le gemeente was gevraagd om den bouw
van het schip te Amsterdam mogelijk te
maken. B. on W. zich in beginsel daartoe
zouden hebben bereid verklaard en vu
der dat. naar een raming het bouwen va
liet eohip werkgelegenheid voor ongevec
1000 arbeiders gedurende ongeveer cc
jaar zou hébbon beteekeml. Maar die nu
dewevklng ls niet gevraagd.
Wel is met de Regeering een onde:
handeling gevoerd en deze heeft inde;
daad «en belangrijk bedrag toegezegd,
maar niet voldoende om het schip
een Nederlandsche helling van stapel te
doen loopen. Het blad betreurt den loop
die de zaak nu nam en vindt het jam
mer dat «ie Stoomvaart Maats, niet na
der overleg met de Sc.heepshouwma.Vs.
heeft gepleegd. Wellicht had dan nog
eea uitweg fcur.nqn worden gevonden;
terwijl nu. naar verluidt, de N
Scheepsbouw maai s. haar groote werf
de Overzijde van het IJ zal moeten s'
ten. Het dringt er op aan dal bij een r
geilde gelegenheid tijdig overleg vóór de
gunning za! plaats hebben.
Men kan natuurlijk niet mot stellig
heid vooruit weten, schrijft het hoe Ianc
een huiteiilaitidsahe inschrijving zal ui',
vallen, onder don prikkel dor valuta-con-
currentie.'Wel echter zou men tijdig kun
nen zorgen, zekerheid te verkrijgen om
treufc de vraag, tot welke concessies de
arbeiders in het uiterste goval bereid
zouden zijn, wolk vbvlïes de Sclioepsb'
Mij. zich uiterlijk zou willen
Rijk on Gemeente in liet
geval zouden willen gaan en w
scheepvaart maatschappijen
i voor over zouden hebben,
oog op haar eigen financieelen toestand
om het voortbestaan oener groot
landsche industrie, welker aanwezigheid
hier te lande ook voor hen zelf van vee',
hetevkenis is. te helpen verzekeren.
Gedano zaken nemen geen keer, cïn
digt het. De groote order van de „Ne
derland" is nu eenmaal aan onze natio
nale industrie ontgaan. Indien de kleine
opleving in de scheepvaart aanhoudt, mag
men echter verwachten, dat binnen niet
ie langen tijd vel weer andere bestellin
gen aan de orde zuilleu komen. Uit de
lucht zullen deze niet vallen. Met liet
ontwerpen van plannen en bestekken 1
altijd geruimo tijd gemoeid. Kr zal «lus
gelegenheid! te over zijn voor t ij d i g
■leg. Wij meeuen. er op te mogen a.ui-
igen, dat bij volgende gelegenheden
deze weg zal worden bewandeld, opdat
niet wederom door tijdsgebrek of mis
verstand do reeds zoo ernstige werkloos
heid hier te lande wellicht tnoodeloos zal
worden vergroot.
over deze beschouwingen van het
Ilbld.
Daaraan kan worden toegevoegd, dat
B. en W. van Rotterdam den wad een
voorstel doen om hen te machtigen aau
de Schceusbouwmaats. „Nieuwe Water
weg", aan wie voor buiteirlnndsche reke
ning de levering van een schip is opge
dragen, een bijdrage uit de gemeentekas
in uitzicht te stelled van 30 - van de
loor.en der bij den bouw van genoemd
schip tewerk ie stellen Rotterdamsehe
arbeiders, met een maximum van f 16.000
van welke som, volgens toezegging, door
het Rijk de helft za! worden terugbetaald.
DE STEUN AAN DE WERKLOOZEN.
Do duur der bestaando ro-
geling met eon maand ver.
Zooals bekend heeft de regeering aan
vankelijk bepaald dal tegen 1 Januari
1924 de Steuneomité's vuur de Crisis
werkloosheid zouden worden opgeheven.
De crisiswerkloozcn zouden vooitaan al9
armlastigen beschouwd, en ciaar de bur
gerlijke Armbesturen worden verwezen.
Thans verneemt liet Ilbld., dat de re-
geering ,on daartoe tot haar gerichte
dringende verzoeken, o.a. door de verte
genwoordigers der vier groote gemeen
ten. den duur der bestaande regeling
heeft verlengd, voorloopig slecht® voor
«en maand, omdat zij het haar opvolgend
kabinet niet wi] binden.
De kans is echter zeer groot, dit bleek
uit desbetreffende besprekingen,
daarna de bestaande toestand zoo laing
zal worden gecontinueerd, tot de op
treden nieuwe regeering haai' standpunt
zal hebben bepaald.
Omtrent de over deze zaait gevoerde
besprekingen verneemt hel Ilbld. inog
volgende:
Do regeering was op de daarover
voerde conferenties van oordeel, dat velo
werklooze vakarbeiders, door inkrimping
der bedrijven,
zouden terugkom
Scheepsbouw t.
dustrie evcno»
iel r
dat n
op hun plaatsen
i sigarenm-
inkritnping
a aar andere
plaats vond en in de diam;
een afvloeiing der werklieden
bedrijven viel te consteteeren,
e vertegenwoordigers der vier groote
leenten kwamen tegen deze zienswijze
en betoogden, dat de werkloosheid een
schijnsel is, thans in «He Europeesche
landen te con sta te eren, In normale om-
jtandigheden zijn de groote steden aan-
trekkingspunten voor tal van paupers,
die ten laste komen van Armenzorg.
Thans worden alle gemeenten, groot en
clein, door de werkloosheid getroffen, er
s dus sprake van een algemeen econo
misch verschijnsel waaronder nagenoeg
ille industrieën lijden. Die zijn er ten
teerste mee gehaat dat een nrheidersre-
serYe in stand is en voldoende valide ar
beidskracht behouden blijft.
Zij drongen er op aan dat de regeering
harerzijds den werkloosheidssteun niet
zou loslaten. Gebeurde dit wel, dan zou-
vooral de groote gemeenten worden
een politieke quaeslie, die in gemeen
teraden tot voel strijd aanleiding zou,
geven. Bovenvermeld voorloopig regee-1
besluit is van deze
he; i
FABRIEKSARBEIDERS.
Op de te Amsterdam gehouden verg:
derrng van don Voreenigrngsraad van d
Nod. Veroeniging van Fabrieksarbeiders
is het kezuinigingsrapport besproken.
Men kwam tot de volgende conclusies:
o. de salarissen van de bezoldigde be
stuurder» worden met f 260 per jaar ver
langd, ingaande I April.
b. De functies in Den Haag en Utrecht
worden opgeheven.
c. De «fdecUngsbestuuiders B. Bolder
ea S. do Wit worden ontslagen; de op
zegtermijn gaat in op 1 dezer of zooveel
later, als he; hoofdbestuur noodig ach!
tnct dien verstande, dst het hoofdbestuur
indien het dat wenschelijfc oordeelt, bin
nen dezen opzegtermijn, overeenkomstig
de rechtspositie, een einde a*n de dienst
betrekking kan maken.
d. G. A. Vervoom wordt Overgeplaatst
naar Rotterdam I. in gelijke functie ais
die, welke hij in Utrecht bekleedt.
e. Hot verslap van de verrichtingen met
overzicht van den toestand wordt om dc
twee jaar uitgegeven.
f. Het hoofdbestuur wordt opdracht ge
geven, een enquête in etcllen naar de in
ning der contributie en daarbij de moge
lijkheid le onderzoeken van «en wijze van
innir.g, welke de vereeniging niets of zoo
weinig mogelijk; kost. Het resultaat van
di: onderzoek wordt ïn een volgende ver
gadering van den veieeniglngsraad aan
de orde gesteld.
Na uitvoerige besprekingen werden
deze conclusies me: op 3 na algcmecne
stemmen aanvaard.
Uit de Pers.
DE CEHUWDE AMBTENARES.
er de quacstie van het ontslag aan
de gehuwde ambtenares in Het Volle ten
artikel van r.) Schrijver beziet daar
in do zaak van de afvloeiing voii overtol
lig personeel in een tijd van groote ma
laise. Hij, «temt toe dat ontslag ook voor
een gehuwde vrouwelijke ambtenaar o-
aangenaam is. Maar zegt hij, oneindi
harder is het voor den man-kostwinni
iet een gezin dan voor een vrouw wn
:an nog «en kost-winning heeft.
Zeker zijn er gevallen te noemen, mcrl
hij op. dal Trouwen haar betrokking b
"noorlijk waarnemen en tevens voor ha;
gezin een aannemelijke regeling hebben
getroffen, zij het dan dat dit nimmer «en
•ideale kan zijn. Maar tegcuovcr zulke
Hen ken ik er ais deze: «vn man cn
w zonder kinderen zijn beiden bij
het onderwijs, tezamen verdienen zij zes
zeven duizend gulden per jaar. Kan
het vut rceht cn biilijk noemen, dat
kinderen, wanhopig rondloopt zon-
gezln. zonder kinderen, een d u b-
1 inkomen heeft? Wat ter worelil an-
s dan ccn dogmatisc-h feminisme kan
dit goed praten
Iin normale tijden aanvaard ik vol
gaarne do stelling, dat de regeering nict€
te maken heeft met deh burgerlijken
staat v.i/n de ambtenaren. Doch ln tij
den van nood als dc tegenwoordige i< dit
standpuni hard en onhoudbaar. -Men ge-
loove niet, ijnt in de volksziel dit stelsel
wordt goedgekeurdI
Fm daaraan voeg! li ij toe:
Het is hier eigenlijk geen kwci'.ie van
v ro uwftiarbeid. het i9 er <vn van
dubbele verdiensten. Eisclit
de dienst het behoud der vrouw, dan
wordt zij, bij «rèrlljke toepassing, ook
behouden; is zij kosurinster. dan wordt
ze miet on:;!.igen. Wordt de maatregel
verkeerd, toegepast, dan dienen wij kritiek
te oefenon en do foutieve uitvoering te
signaleeren. Juist bij een „christelijke"
regeering bestaat dit gevaar, doch Wij
hebben meer gelegenheid om vrnchtharo
kritiek te oefenen als wij het nut cn dc
billijkheid in de bedoelde gevallen er
kennen, dan dal wij ons halsstarrig
zetten en danrdoor ons buiten do
plaatsen.
Varia.
De minister van arbeid heeft voor dc
'.verkloozenkasson van de Jsndarbeidei
bonden het Eubsidie over 1924 vastgesteld
op 225 van de ontvangen bijdragen
de leden. Over 1925 bedroeg dit subsidie
175
- Dc ni keering van gemeentewege aau
uitgesloten ongeorganiseerde textiel
arbeider te Hengelo zal zoo mogelijk nog
deze week geschieden. De gemeenteraad
heeft daarvoor een voorloopig erctiict vcr-
nd.
- De raad van Wormervecr besloot tot
do invoering van de 43-urige werkweek
voor het geinecntepersoneel.
In zako de staking in liet taxi
bedrijf te Amsterdam kan het volgende
•orden gemeld: De chauffeurs van don
Bond van transportarbeider6 hebben zich
bij de Amsterdamsche Rijtuigmaat
schappij aangemeld om te gaan rijden.
Zij doden dit. omdat zij vernomen hadden.
zoven leden van Bewust Streven zich
als werkwilligen aangemeld haddon. Kr
.'ordt inu mot 15 wagens gmoden, on wel
an de garnge uit, eoodat mo'cst op de
randplaatsen wordt voorkomen.
DE KABINETSCRISIS.
In een beschouwing aangaande don
loop, dien de crisis nam, merkt Het
Vaderland op:
Het eind is, dat wij thans, na meer
dan twee maanden crisis, zoo ver xi'.n.
dat ook Do Standaard en De Maas
bode geen anderen uitweg zien na 9
weken Liunenknmerech Coalitiegokou-
kel dan dat het zittend Kabinet znl
aanblijven, dat dan een wapen kaa
vinden iu Marehant's advies aan do
Kroon, dat er vooral weer oca
Keehtsch Kabinet moest- zijn.
Het blad vreest ook dat het hierop
uitloopt. Toch hopen wij, zegt het, tot
het laatst van beter en die hoop ls
versterkt nu do Kroon het advies
hoeft gevraagd van zoo werkelijk
staatsman als Corl van der Linden,
dio als minister steeds het geheel©
Nederlandsche volk voor zich heeft
gezien.
Moge hij, schrijft het, met de for
matie belast worden, en za aanvaar
den; hij is er nog jong genoeg voor:
Gladstone was licel wat ouder, toon
hij zijn laatste Kabinec formeerde.
Het zou het land in hooge mate ten
goede komen, cn de Rechterzijde tijd
geven de se rcconnaitre, nu de ver
houding tusschen Chmtelijk-Histort-
schen eu Antirevolutionnairen, Anti
revolutionairen en Katholieken, en ook
tusschen de Katholieken onderling, al
les te wenschen overlaat. Een r>-pee
ring. die voor zoo groote taak staat
als thans elke regeering op de schou
ders zal worden -iclegd. kan niet sla
gen als ze steunt op enkele deze ele
menten. Wat helpen mondelinge of
zelfs schriftelijke afspraken, als zo
door een niet zoo gering deel van do
contractanten schuimbekkend zijn
aangegaan? Maar gestold eens dat
wij Cort van der Linden kregen als
formateur vnn een combinatie-kabi
net, en dat do Rcoliterzijdo z-ich niet
bereid toonde daarin ook zelfs maar
gedeeltelijk zitting to nemon? Dan zou
zij een zware verantwoording op zich
nemen, die de oogen van velen zou
doen opengaan omtrent, het onder
scheid tusschen Landsbelang en Coa
litiebelang. on dan zon een beroep op
de kiezers, waarvoor thans het juist©
oogenbllk verzuimd Ls. weer zin kril-
geti.
Met de Mtissolint-knols van Colijn
komen wij geen stap verder; wii be
hoeven thans de staatsmanskunst van
een Cort van der Lindeu.
Het HuisgoziM bevreemdt hot
eenerzijds. da', men do Kroon liet ad
vies om de rechterzijde tot kabinets
formateur aan te stellen, heeft kunnen
geven, zonder dut tnen wist, dat do
rechterzijde tot aanvaarding bereid
was; anderzijds „dat men thans als
min of meer vanzelfsprekend schijnt
te aanvaarden, dat het kabinet-Ruys
zal blijven zitten".
In het belang van het land had men
nldus het blad elkaar tennr kun
nen en moeten vinden. Men heeft bot
niet gewild en dit wreekt zich nu.- Zoo
min als incn met onwillige honden
hazen kan vangen, zoo min kan men
met een onwillige rechterzijde ala
grondslag eeu rcchtsch kabinet vor-
Laut men dus daar maar liever niet
meer over praten en. hoe dan ook, een
ministerie samenstellen, opdat de po
litieke malaise van het oogenbiik niet
nog grootere afmetingen aantteme en
de regeeringloosheid, waarin we al
een paar maanden verkeeren. niet ein-
:e met het optreden van een dicta
tor. Liever een tiideliike verbreking
au de rcchtsche coalitie met uitzicht
op herstel straks, als ecnerziids de tijd
zijn kalraecretid werk zal hebben ver
richt en anderzijds de nood tot sa
mengaan van wat bijeen hoort zat
dringen, dan eon kunstmatig samen-
wringen van wat elkaar op bet oogen
biik niet verstaat on begrijp, beter,
niet, wil verslaan cn begrijpen.
Naar het Engelsch
van
C. N. en A. M. WILLIAMSON.
29)
H i had den Keizer "geen leiigens
verleid, zelfs niet door de telefoon,
waar het nog wel een3 vergefelijk is;
maar hij had zijn waarheden zoo zorg
vuldig gerangschikt uls pionnen op
een schaakbord. Als do Kanselier eeu
bepaald doel bereiken wou, keek hij.
niet altijd zorgutldij uit, waar hij z iti
voeten neerzette. Af en toe werd er oen
bloem \crt,rapt, ten klein leven gebro
ken. ten goedt-n naam bevlekt, maar
wat iun .cide dut, als de vlag van
Rn :etia op den kop van den berg ge
plant moest worden?
Als hij nu eens tegen den Keizer ge-
zêed had. nadat hij beloofd had er
geen doekjes om te zullen winden:
.,L*v.a Ma '"steil zal niets met die r- s
bereiken. Ik weet toevallig, dat. de da
mes, die ii zoekt, nog in hun hotel in
Kronburg zijn. Toen ik van mijn bro©"
•Egon hooide, dat zc plotseling en iu
het geheim Slot Lyndalberg verlaten
hadden, ging ik onmiddellijk naan
Kronburg en bracht hun een bezoek.
Het was mijn bedoeling om ben bang
te maken, door liun te vertellen, dat
liet bedrog ontdekt was en dat ze maar
liever uit zich zelf moesten verdwijnen
als zo wilden vermijden om over do
grens gezet te worden. Zij durfden lo
weigeren mij te ontvangen eu gaven
als reden op dat hun juffrouw van go-
zolschap plotseling ziek geworden was,
waardoor zij gedwongen waren lan
ger In Kronburg te blijven, dan oor
spronkelijk hun plan was. Terwijl ik
op dit antwoord wachtte, boorde ik.
dat er iemand van het station af naar
den eigenaar van het hotel telefoneer
de, oin te vragen of do Mowbray's al
vertrokken waren. Ik vermoedde dab
het Uwe Majesteit was. die telefoneer
de en gebruikte al mijn invloed bh
dan hoteleigenaar, met het cevolg.
dnt ik hem het antwoord, dat hii ge
ven moest, voor zegde, en hem liet be
loven dat de zaak strikt geheim ge
houden zou worden. Ik vermoedde dat
uwe Majesteit den Orient Express had
willen halen, maar gemist had; en
daar u van het station uit telefoneer
de. twijfelde ik er niet aan of u zou
piv-beeren te volgen, lictzü met cl
cersbrolg'Uiden nf nv t een e.\tra-tr in
Al spoedig vernam ik. dal niemonl
een extra trein bad besteld. Ik keek na
wanneer de volgende trein ging cn
zocht er Uwe Majesteit in op. Als mijn om het roer te grijpen, als Leopold
welsprekendheid toen succes had ge- Jzich soms vergiste, geloofde hi- vast en
had, dan zou ik er op aangedrongen zeker dat het schip van staat verlo-
hebben, dat u met mij terug ging 'ren zou gaan.
op die manier had ik u de noodeiooze I Hij bad zijn best gedaan om een joa-
reis naar Felgarde bespaard. Maar 'gen man, die verliefd was geworden
aangezien u zoo koppig bleek, vond ik op oen avonturierster, te ontimchte
llet een opluchting als u maar een!-ren. En nu kon h.j noch als Kanselier,
eindje uit den weg was, zoodat ik te- noch als vriend verder openlijk protes-
rug kou gaan en ongestoord nog ecu J toeren, tenzij liet toeval hem weer
DRIJFZAND IN EEN KOLEN
MIJN".l»ij eon onderzoek naar den
loop der koleulagen in do Staats
mijn Hendrik hebben deskundigen,
volgens een 1-orient aan do Tel.. ont
dekt-, dat zich vermoedelijk in do
richting, waarin zid» de kolenlagon
uitstrekken, ccn groote massa drijf
zand bevindt,. Indien dit vermoeden"
juist blijkt, zou de bouw van do
mijn geheel van richting moeten
veranderen, wat voor do staatsmij
nen een zeer groote schade zou bc-
tockenen.
KEN VRACHTAUTO TE WATER
Een vrachtauto nut 2390 gevulde
melkbussen voor do fabriek vort zui
velproducten to l itnoorn is Woens
dagmiddag van do steile Goudsdic
brug to Boskoop in dc Wetering ge
stort- De chauffeur wist er uog bij
tijds af to springoii. Het nieuw©
iizeren hek van de brug werd door
den auto, die, na hei hoogst© punt
van de brug te hebben bereikt, ach
teruitreed. weggerukt.
paar minder gunstige dingen over juf
frouw Mowbray i© weten kon komen
of verzinnen, als ik er niet gauw
genoeg achter kon komen".
Als Graaf von Breitstein's veelge
roemde eerlijkheid zoover was gegaan
dat li ij dit allemaal had verteld, dan
zou Rhaetia hem niet lang meor als
haar wijzen en opofforenden Kansc-
iier gehad hebben.
Het was wel heel mooi dat de oudo
e bewijzen in handen speelde.
Toch waren er nog andere manieren
om Leopold van z;iü „dwuze plan af
te brengen; en hij had nog maar een
eerste stap gedaan om tusschonbeido
te komen. Nu het zoover gekomen was
wilde hij ook meedooeenloos voort
gaan; eu hii zou het nauwelijks mis
dadig gevonden hebben om een trouw
zooals hij dacht dat Helen Mowltrr.y
was. uit den weg te ruimen.
man verklaarde, dat hij bereid was als hij geen minder sterk middel had
zich uit de diplomatie terug te trek- kunnen vinden om te beletten dat zij
ken, als zijn keizer dat wenschte: maar op den troon van Rhaetia kwam.
hii had er op gerekend (zooals aiio Er gingen allerlei plannen om in
menschen doen, die alles op het spc! ,het hoofd van den Kanselier, en bi?
zetten) dat zijn woerden ni l lettor-jzou Egon's hulp wel eens nood:? kun-
Iiik opgevat zouden worden. Hij was non hebben. Hii zou zelfs zoo ver kun-
dol op macht, omdat hij dio alte'd ge- nen gaan dat hij Egon omkocht om
kend had en als hij geen tnach' mcr hot meisje te schaken en zelf met ha.n
kon Uitoefenen, zou het loven niet te trouwen, voor ze kan? had om e~
nieer de moeite waard zijn; maar het achter te komen dat de Keizer bereid
was toch werkelijk meer. terwillo v(1n wn?. om Irani- ei«cli«- y.illi j-n.
zijn land, en van Leopold, dan vnn Egon had iuffrotiw Mowb'-ny al ©«n
zichzelf, dat hij zijn liooge positie wil. beetje bet, bof gemaakt, zelfs eeu k©ï-
d3 behouden. Zonder zijn sterke hand zcr zou Tvel kunnen geloovcn dat do'g'
jouge man zoo verliefd op haar was
geweest, dat hij geheel uit eigen be
weging had gehandeld eu zich niet
door gjjn broer had laten beïnvloe
den.
Het eerste wat do Kanselier deed
toen hij afscheid genomen had van
Leopold, was aan jvapitein von Breii-
steiu telegrafeeren, dat deze hem moest
afhalen t an den trein waarmee hij in
Kronburg terug keerde, toen hij aan
het station aan kwam, was hij in het
goheel niet verbaasd Egon's knappe
gezicht ie midden van tallooze ando
ren op het volle perron to zien.
„En?" vroeg de jongere broor, toen
do oudo man uitstapte,
„liet gaat helaas verre van voor
spoedig. Maar samen zullen wij den
toestand hoop ik wel knnueu vertede
ren. Ben je goed op de hoogte van all s
wat ej- :n het vijandelijke kamp is ge-
beurd?"
„Nog iets bijzonders?"
„Zeg liever „iemand". Wie denk je,
dat er in het hotel is afgestapt?
„Nu?"
„Ik kwam hem tecen in zijn auto,
waarmee hij naar de stad geredu»
was van 2tju nieuwste speelpne), liet
jach'huis in
„Wal! Bedoel je den Prins van Hun.
garia.'"
Egon lachte. Het ?tr«n-
t van den Kanselier klaarde
op. „Mooi zoo", bromdo hij. „Net e«n
geschikt ieraaud oni ons ever dc zo
moeilijkheid heen to helpen, als hij er
nog zoo knap uit. ziet cn norr evenveel
lust beeft iu ondeugende stroken. Als
wo hem voor de.*© zaak kunnen win
nen, bespaart hij mij bed w.- t moei
te. en jon een mésalliance".
„Maar jou huwelijkscadeau aan mij
dan?" begon Egon verschrikt.
„Maak je maar niet ongerust, Doo
wat je kunt om mij te helpen cn boe
bet ook afloopt, ik beloof je dnt je
mijn erfgenaam zult zijn. Is de Prins
nu in liet hotel?"
„Ja. IIis naar je huls hier In de
stad geweest, verleide hii me; en toen
hij van mij hoorde dat jo vanavond
torus kwam, besloot hij vannacht in
liet hotel te blijvon. zoodat hii ecu be
spreking met je kon hebben als ja
terug kwam. hoe la.it hot ook was. Ik
ccloof dat hii een hriofjo bij je hee't
achtergelaten".
„Ik zal naar hom toegaan", rei
Graaf von Rreitstehi. Fn d© ©\-vi'fe;ir
kreeg bevel om naar bet Holienlan?-
wald Hotel lo rijden.
