HAARLEM'S DAGBLAD
OM ONS HEEN
Binnenland
ALGEMEEN
HANDELSBLAD
WOENSDAG 9 JANUARI 1924 - TWEEDE BLAD
No. 3273
Strenge Winters.
Nauwelijks wordt het November of
«la winterpiufeten treden op. Zij zijn
in liet algemeen van do zwartgallige
sovrt en nat is ook te begr.jp.il, om
dat een blijgeestige p-'oie.t 00 aan-
dacnt niet trekt- Alleen wio allerlei
akeligheden voorspelt heelt kans, dat
het publiek naar lieni luistert, t Is
vreemd, maar het is zóó en niet an
ders. Spreek van eon zieks in de fa
milie en dadcl'.jk staan de vrienden
klaar, om alicl'lei narigheden te ver
teilen, waarvan zij zelf gehoord heb-
bon en die dezen patient dus ook zou
den kunnen overkomen.
Met deze v,e?rvoorspellers gaat het
niet anders. Zij hebben altijd gehoord
of gelezen, dat dozo winter bijzonder
streng zal wezen en trachten dat to
bewijzen met mededeelingen over golf-
stroouten in liet hooge Noorden en al
lerlei ongewone daden van vogels en
andere dieren: bovendien nit- hot f it,
dat er in de laatste, jaren alleen zach
te winters voorgekomen zijn.
Het schijnt, cat zij nu gel.ik zullen
krijgen, want wie heeft uit de laatste
jaren heugenis van een week achter
elkaar vriezen? Zelfs was do moede
loosheid onder do liefhebbers van liet
schaatsenrijden zóó groot, dat in het
laatste verslag van den I.Tsbond niet
onduidelijk hier en daar tusscben do
regels te lezen stond, of maar liever
de bond zou worden opgeheven. Uit
deze zwaarmoedigheid zijn zij plotse
ling t t de lw>og:;-i© vreugden .geste
gen, met een uitzondering, namel ik
dat er geld noudig is. Lie penning
meester, als een rechtgeaarde schat
meester, kan er niet komen en daar
om vestig ik er met g.ncegen de aan
dacht op, dat nieuwe leden welkom
zullen zijn: zij zullen waar voor hun
geld hebben.
Vooral wanneer de vorst nog wat
aanhoudt. En zoo komen wij terug-
tot heb begin: zullen de profeten van
een strengen winter dezen keer gelijk
hebben? Als ik dat een tegenspoed
noem, is het niet om de liefhebbers
van schaatsenrijden te ergeren, maar
omdat een al te lange winter geen ge
noegen mec-r is. Er zijn en, dis hst
vier weken volhouden, maar op den
duur raakt als het ijs maandeu duurt,
\onv iedereen het plezier er af- andere
plichten komen weer boven. Heb ik
zelf niet in den winter van 1890 op
1891 beleefd, dat na een beetje kwak
kelen in de maand November de vorst
li tel strengheid begon op 6 of 7 Decem
ber en voortging tot dan laatsten dag
van Februuri. ,,lk heitinner mij nos
heel goed", vertelde mij iemand, dia
in deze dagen student was, „dat ik
op den eersten Maart 1891 van Am
sterdam naar Rotterdam reed en heb
in de voorjaarszon warm genoeg kreeg
<>m mijn overjas uit te trekken".
Hij moet niet veel gezelschap heb
ben gehad, want de mensclteu kregen
van het ijs meer dan genoeg. Er was
geen sterveling meer op de banen to
zien. die volstoven met grijs stof om
dat. ook de baanvegers niets meer kon
den verdienen cn dus wegbleven.
Ook uit lunger vervlogen tijden zijn
vele verhalen overgebleven van stren
ge winters. Vincent Lourens van der
.Vinne, een blijkbaar uitermate con
sciëntieus man, heeft zijn ervaringen
vermeld in een dagboek, dat in het
bezit van heb llaarlemsche archief ge
komen is.
Over 1635 bericht liij ons:
„Januari begon het met zuidwes
ten wind dapper t© vriezen gedurende
tot leste April. Ook sneeuwde het zoo
overvloedig veel, dat in monsgedach-
tenis niet gebeurd was. De heeren om
den overvloed van de sneeuw van de
straten, die door dezelve schier on
bruikbaar waren geworden, hebben
geboden, dat ieder van voor zün deur
de sneeuw in de grachten, vesten en
burgwallen moest brengen, zoodat aan
de Koningsbrag zóóveel sneeuw inge
gooid werd, dat men daarover lisp en
met wagens en paarden over voed,
leggende nog zeer laat in het jaar ge
stopt, dat geen schuiten daar door
heen konden vareri".
Feui Ileton
DE RÖMANVAN EEN
PRINSES
Naar het Engelsch
van
C. N. en A. M. WILLIAMSON.
33)
Hij was half gek van ongeduld 0111
het doel van den tocht te beroikc-n
en den kanselier eens en vooral van
zijn dwaasheid te overtuigen. Hij
brandde van verlangen om von Brcit-
stein een paar dingen te vragen, maar
hij zou voor geen geld ter wereld die
vragen uitg: sproken hebben.
Het was een opluchting voor den
keizer, toen <le Kanselier eindelijk
iels zei hoewel liij er toch ook weer
een beetje boos om was, lomdat da
Kanselier het recht niet had, om een
gesprek te beginnen, zonder toestem
ming van zijn vorst.
„Vergeef mij, Majesteit", zei de
oude man. „Ik kan uw boosheid slecht
verdragen: maar ik verdraag haar zon
der te klagen omdat ik vol vertrouwen
ben, dat mijn helooning niet meer ver
af zal zijn. Nog vanavond verwacht
ik die".
„Ik geloof ook, dat u uw „beloO-
ninz" niet zult misloopen!" antwoord
de de keizer scherp.
„Ik zal haar vindon, niet alleen in
uw vergeving, maar en daar ben
ik zeker van ook in uw dankbaar
heid".
„Ik zal 11 vertreven als u miï om
vercriffenis heeft gevraagd voor uw
wautrouwen en als u juffrouw Mow
bray voor ni .1 lmcft gevonden.
,,'lk heb Imar al gevonden, 011 breng
u nu naar haar too".
„Dus u gelooft werkelijk m uw
eigen -•erhaaJ? U gtv'ooft dut dit lieve,
Tot zoover dit bericht int 1635. dat
eenige verklaring noodjtr '"oeft. De
heeren, van wie hier sprak© j*. zullen
wel die van het stadsbestuur z.iju ge
weest d© Koningsbron la? aan bet
einde van de Koningstraat, op de
plaats, die w.j nu het Vc-rwuift «e-
men en cat toen dus nog water was.
Het moet we) liard bevroren sneeuw
z:ju geweest, die er nog zeer laat iu
het jaa.r de vrije vaart, verstopte. Ér
waren toon midden in de stad meer
wateren dan tegenwoordig, dio van
do Oude Gracht bijvoorbeeld cn van
de Kraaienhorslergraclit, nu Naesau-
Jaan anders zou de maatregel om
de sneeuw maar in het water te vegen,
heel wat pröctischer ziin, dan onze
methode om d© sneeuwlaag vast te
leggen met zand.
Maar laat ons zien wat van der Vin
ne t© vartel'en heeft over volgende
jaren.
1645. Tusrcllen S en 9 December
vroos het. zóó hard, dat hef seheepver-
keer belet was, durende tot 16 Decem
ber.... Met den 19den was het weder
belet en vi'oos zoo hard. don 26sten
dito, dat men met paard en slee over
't ijs liap, durende met verdragelijke
koud© tot 16 Januari 1646, maar den
17deu diito zijnd© een algemeen© be
dedag over de vredehandel tot Mun
ster, was 't, zoo fel koud, dat men nau
welijks vóór de deur harden kon.
4 A 5 dagen even streng. 27 Januari
kwamen paard en slee van Jlarlingen,
ITindoloopen en Staveren over de
Zuiderzee, ook heb ik paanl en slee
met 3 tennen biers op het Binneu-
Spaarne bij de brouwerij van d© Zon
zien over het nachtijs loopen. Op de
Meer tuschen Haarlem ©n Leiden, wa
ren dn© tenten opgericht en men
konde zoo mot paard en sle© naar Am
sterdam en Leiden loopen tot 13 Fe
bruari en met handsleden tot 18 dito
als wanneer het weer wat verzachtte,
zoodat 2 Maart weer schepen begon
nen t-e var<m. Dat -bracht groot,e dierte
in de turf, die tob 24 a 25 stuiver Ue
ton verkocht wierd.
Het moet in die dagen moeilijk zijn
geweest huis en lijf warm te houden
met turf. zoodat de duurte daarvan
een ramp werd. Er kwamen nog an
der© bezwaren voor. Op 2 7 Oct.
1 6 5 8 begon het te vriezen, durende
wel 4 maanden en begon in Maart
met overvloedig sneeuw te dooien,
waardoor de rivieren machtig opzwol
len en grootte schade veroorzaakten.
Men leefde toen tan tijde blijkbaar
in een koude periode. Van der Vinne
vertelt van een rijp in 16 6 4, zóó
sterk, dat door de zwaarte van liet. iis
•op de takken boomen scheurden, bra
ken. of soms omvielen, „T welk", zegt
hij, er met do bekende uitdrukking
van telkens terugkeerende verbazing
bij. „van oude luyden nooit beleefd,
noch gehooi d en was".
In 1 6 8 S vriest bet zoo hard tns-
schen 29 en 30 October, dat in dezer
stads grachten en 't Spaarne liet ys
wel een ducaton dik was. Doch b'.eof
niet duren
De schrijver vertelt ook nog van
een verbazenden sneeuwval in 1 6 9 2.
liet was toen een vrij koude winter,
maar inzonderheid op 19 en 20 fe
bruari bitter koud. „Met sterken
wind en sneeuw, dat het op veel
plaatsen als met bergen op malkan
der gezet werd, waardoor veel we
gen onbruikbaar waren. Buiten op
Schalkwijk lag het op veel plaatsen
toegestopt," zoodat men op de
sneeuw over de hagen van den tuin
van Jacob Westerhoven heenliep.
Maar gelukkig begon 'net den 23sten
te dooien.
Zoo werd Jacob Westerhoven ver
eeuwigd. De Nederlaudscho Jaarboe
ken verhalen ook in de achttiend©
3uw van strenge winters. Iu 175o
..eet deze kroniek te vertellen, dat-
bet oi> den laatsten dezer Sprokkel
maand, Februari, reeds de negen en
vijiftigste dag is. waarop het besloten
water aan de trekschuiten tussclten
Haarlem en Amsterdam, „in een© ge
durige achtervolging," het varen
belet heeft.
De lange brug over den IJsel bij
Deventer, die op 1 Januari weggeno
men was, is niet eerder gelegd dan
den 13den van Lentemaand (Maart)
zoodat meer dan tien weken lang
bet passcoren van den IJsel belem
merd was.
Op hot Pampus Zat het ijs zóó
vast, dat de eerste Friesc'no en Over-
ijselsche veerschepen eerst den 23sten
Maart te Amsterdam hebben kun
nen aankomen; de stijf bevroren
korst van den weg tussdhen Halfweg
en Amsterdam brak eerst den 23sten
Maart door.
Ook in 1757 heeft er strenge vorst
geheerscht, met een eigenaardig be
zwaar nis gevolg, namelijk niet al
leen gebrek aan brandstof, maar ook
aan verech water, omdat er zoo wei
nig regen gevallen was. Het publiek
eischt© dan ook het water op, dat
sommige fabrikanten voor hun be
drijf noodig hadden en dat, in schui
ten voor hun deur lng. Het zullen
de bierbrouwers wel geweest ziin, die
op deze manier van hun voornaam
ste grondstof afgeholpen werder..
Dat, jaar duurde do strenge vorst
van 11 December af tot omstreeks
halt Februari, met uitzonderiug va.n
enkele dagen omstreeks Kerstmis.
Binnenwateren, riivieren en de Zui
derzee waren door bet ijs gesloten en
hoe sterk in de Zuiderzeo de ijsgang
geweest is, blijkt- wel hieruit, dat- te
Medemblik liet ijs „tot een© aan
merkelijke hoogt© 05» d© dijken <e-
krooijen (werd), zijnde hetzelve l>ij
de Groot© Kerk, ter hoogte van veer
tien en zestien voeten boven den
kruin van de Wier-Riem geschov
en wel ter breedte en lengt© van
zestig voeten, oen geval, welk bij
geen gehetjgenisse van Mensdhen ge
beurd is."
Als iemand nu vraagt, of een der
gelijke strenge winter ons ook nu
weer t© wachten staat, dan ant
woord ik van neen.
Waarom niet kan ik niet zeggen.
Maar evengoed als dc pessimisten
voorspellen van ja, mag ik toch pro-
feteeren van niet; vvii weten er sa
men precies evenveel, dat w il zeggen
niemendal van.
J. C. r.
Verlaging van de huren,
Benoeming van een studie
commissie.
Het c'.agelijksch bestuur van hel
Christelijk Nationaal Vakverbond heef:
een commissie ingesteld, bestaan de uit
de heeren J. S. Ruppert Jr., penning
meester van het Christ. Nat. Vakv<
bond; W. J. Bossenbroek, secretar:
penningmeester van Pairiinoaium's Wo
ningstichting te Amsterdam, en J. v. d.
Water, inspecteur der gcmcente-finan-
ciën te Bussum, aan welke commissie
is Opgedragen, de mogelijkheid te on
derzoeken, of en zoo ja, langs welken
weg en door welke middelen, verlaging
van dc huren van de in de laatste ja
ren met steun van het rijk gebouwde
woningen mogelijk gemaakt zou kun
nen worden.
een ernstig auto-onceluk.
een doode.
Maandagmiddag tusschen 1 cn 2 uui
heeft- op den grintweg loopenae lang;
het Aardhuis naar Uddel, welke daar
sterk daalt en rijst, een auto-ongeluk
plaats gehad, door de gladheid van den
weg. Een auto, bestuurd door den heer
O. uit Arnhem, die naar Elburg wou
gaan, is van den weg geraakt en om
gekanteld. De heer O. (geraakte er on
der, brak den halswervel cn was onmid
dellijk dood. Zijn lijk is naar het zieken
huis te Apeldoorn gebracht.
oe weldadicheidszegels.
De wcldadigheiaszegcls, zooals die
thans ten bate van verschillende philan-
tropische instellingen worden verkocht,
en niet ten bate van noodlijdende
kunstenaars, zooals ten onrechte is be
kend gemaakt zullen, naar „De
Avondpost" meldt, in het vervolg elk
jaar tegen Kersttijd aan de postkan
toren verkrijgbaar worden gesteld, tel
ken jare naar nieuwe ontwerpen. De
opbrengst der gelden, die op deze wijze
irdcn bijeengebracht, wordt verdeeld
der verschillende philantropische ver*
eenigingen.
De Ziekteverzekering
voor Landarbeiders
EEN ONTWERP-REGELING VAN
DE FRIESCHE LAN DBOUW ON-
OERLINGE.
Do Friesche Landbouwonderlingo
heeft reeds eenige jaren geleden een
poging gedaan een afdoende ziekte
verzekering voor alle landarbeiders te
treffen, door samenwerking te zoe
ken met de in vele plaatsen bestaan
de nrbcidersziekenkassen In slechts cn
kele plaatsen leidde dit tot een bevre
digend resultaat-
Toen verschillende werkgevers ech
ter bleven vragen naar een ziektever
zekering voor hun uitwonende arbei
ders, werd een tijdelijke regeling ont
worpen waarbij deze verzekering werd
ondergebracht bij do verzekering voor
inwonend personeel, een regeling, die
echter allerminst voldoende mag ge
acht worden. Voor de Landbouw-On-
derlinge ligt dus op dit terrein, in af
wachting van een a.s. wettelijke rege
ling, nog een belangrijke taak- Het bc
stuur der Landbouw Onderlinge meent
dat het op zijn weg ligt, reeds thans
een regeling voor dc uitkeering van
ziekengeld te ontwerpen, die zoo dicht
mogelijk den verinoedelijken omvang
der komende wettelijke regeling bena
dert. Deze regeling zal. naar men
thans aanneemt, voor de arbeiders
een uitkeering bij ziekte moeten bren
gen van SO' .i van het loon gedurende
ten hoogste 26 weken.
Brengt de Landbouw Onderlinge
binnenkort een regeling tof, stand, dan
zal de wetgever daarmede bii een wet
telijke voorziening, die niet lang meer
kan uitblijven, stellig rekening hou
den.
Van het opleggen van nieuwe las
ten zal in dezen nauwelijks sprake
kunnen zijn arbeiders in het landbouw
bedrijf blijven ook thans ovft liet al
gemeen niet zonder hulp. Als de Ziek
tewet komt. zal de uitkeering aan vas
te regelen worden gebonden. Voor de
werkgevers, die meenen. dat ook hier
onderlinge samenwerking tot goed re
sultaat kan leiden, is de tijd gekomen
om de band aan den ploeg te slaan.
De Friesche Landbouw-Onderlingc
hoopt in de eerstvolgende alseroeena
ledenvergadering de regeling der ziek
teverzekcring nader onder de oogen
to zien.
de leeninc van tien
mill! oen.
De raad van Amsterdam heeft hel
voorstel van B. en W. tot het aanz-.an
van een geldleening van tien millioen
aangenomen niet 323 stemmen. Te
gen stemden dc communisten.
het kamerlid l. de croot.
In verband met het streven van een
groep Vrijhejdsbonde's om den heer L.
de Groot, opvolger als lid van <le
Tweede Kamer van prof. mr. A. C. Vis
ser van IJzendoorn, ie bewegen voor
het lidmaatschap te bedanken ten be
hoeve van den lieer F. J, W. Drion,
verneemt het „Hbld,'\ dat de heer Dc
Groot er niet aan denkt, aan dien aan-
drang gevolg te geven, maar zijn be.
noeming heeft aangenomen.,
DE VOGELS VAN DE NAARDER-
MEER.
Als de Gooische forensen stadwaarts
stoomen in grauwe ochtendschemering
en tusschen Veesp en Xaaxden het
groote ijs vlak zien. vraagt menigeen
vol medelijden zich af hoe baardmees-
jes en meerkoeten, hoo lepelaars en
purperrijgers zich redden zoo lang liet
water van de Naardcrmeer gestoken
En ziet, nu blijkt, dat. de gevederde
bewoners van de Naardermeer het ei
genlijk veel minder hard te verant
woorden hebben dan de stadsvogels,
al zouden de vogelvrienden ook hun
wel gaarne iets extra's gunnen.
Aan voedering valt echter op de
uitgestrekt© vlakte niet. te denken.
Do bestuursleden au de vereeniging
tot behoud van natuurmonumenten,
aan wier speciale zorgen de Naarder
meer en zijn bewoners werden toe
vertrouwd, bepalen zich dan ook tot
het openhouden van eenige vrij groo
te wakken. Daar komen de vogels bij
duizenden op af. En do ervaring, een
achttal jaren geleden bij de toen heei-
schonde langdurige vorst opgedaan,
heeft, bewezen, dat zij er ..bij gebrok
aan beter'-' hun levensonderhoud weten
te vinden.
honcaarsch huldeblijk.
„Neerland-a" geeft een afbeelding en
een beschrijving van het gedenkraam,
dat de vorige maand, als huldeblijk der
Hongaren aan de Koningin, is aange
bracht in de beeldenzaal van het palcis.
Dc glasschildering werd naar het
ontwerp va/ den kunstschilder Alexan
der Nagy 5a het atelier van den heer
M. Róth te Boedapest vervaardigd.
Do hoofdfiguur van liet' beschilderde
raam is Koningin Wilhelmina, in na
tionaal costuum op haar troon zittend
cn vriendelijk op een schare Hongaar-
schc kinderen ziende, die haar hulde
brengen. In het midden van de glas
schildering staat een gedeelte van hel
gedicht „Het Hollandsche Hart" van
den Hongaarsdien dichter Andor Kor-
ma, luidend
Gij Hollanders, overwinnaars der ree,
Die land maaklct en land kondt be
houden,
Gij zijt groot, niet in getal, maar
van hart,
Gii zijt helden te land en ter zee.
Trouw en sterk van hart en gemoed,
En wij, op wie uw goedheid afstraalt,
Wij begroeten u eti huldigen u,
Wij arme, beroofde, gekwelde Hon
garen.
In het midden van het onderste ge-
deehe der schildering is het Hongaar-
sche wapen afgebeeldlinks en rechts
hiervan staan twee voorstellingen uit
geschiedenis der HollandschHon-
gaarsche betrekkingen admiraal Mi-
rhicl Adriaans?, de Ruyter, de door den
Oosten rijkschen keizer tot de gale;en
veroordeelde Hongaarsche predikanten
bevrijdend te Messina op 11 Februari
1676. en Frans Rdkóc-zi II, de N'eder-
landsche afgezanien on 1704 te Nagys-
zomjbat ontvangend.
minister aalberse.
De „NeerL Hanze" verneemt, dat een
'tnocming van minister Aalberse in de
loofdredactie a ..Het Centrum" bin-
afx:enlv tijd kan worden tege-
Lioe; gezica.
melkleverihc naar duitsch-
land.
Do Vereeniging voor Zuivelindustrie
cn Melkhygiëne deelt over de melklcvc-
ring naar Duitschland in haar orgaan,
het Algemeen Zuivel- cn Melkhygicnisch
Weekblad, het volgende mede
Dc Duits ah© regcering heeft klaar
blijkelijk de organisatie van de steden
in het Duitsche industriegebied in de
gelegenheid gesteld ora van het Ne-
derlandsche credict. dat aan Duitsch
land verleend is. gebruik te maken voor
den aankoop van melk. Zoowel de N"e-
derlandsche regeering als de bedoelde
Duitsche combinatie achten het wen-
scheljjk, dat deze aankoop van een be
langrijke hoeveelheid melk (men spreekt
van ongeveer 150.000 L.) geschiedt door
bemiddeling van de twee groote zuivel-
organisatie? hier to lande, zulks mede
in verband met de door deze organisa
tie; gemaakte opmerkingen over vroe
gere leveringen. In verband daarmede
hebben de Duitschcrs, die zich overi
gens reeds vrijwel van dc benoodigde
melk hadden verzekerd, zïdi gewend tot
onze vereeniging en lot den F. N. Z.
Onze vereeniging. overwegende, dat
anders de melk iu het wilde zou worden
ingekocht, heeft haar medewerking toe
gezegd. Hetzelfde is met den F. N. Z.
het geval. De zaak :s thans in voor
bereiding en de levering zal rermoedc-
lijk spoedig aanvangen. Het is de be
doeling. dat iedere fabriek die geschikt
gelegen is en goed ingericht voor melk-
levering (koelinstallatie enz.) gelegen
heid zal krijgen, aan deze levering deel
te nemen indien een hoeveelheid van
bijv. ten minste 2000 L. per fabriek kan
w-orden aangeboden.
De vraag of het wenscheliik i;, op dit
oogenblik een zoo belangrijke hoeveel
heid melk aan de consumptie en de in
dustrie te onttrekken, moeten wij jn
het midden laten, omdat ia verband
met de volkomen vrijheid van uitvoer
dit niet te verhinderen is, nu het Ne-
dcrlandsche credie: eenmaal voor dezen
aankoop is beschikbaar gesteld.
VREDESPALEIS.
liet Vredespaleis zal tot nader© nan
kondiging voor het publiek ter bezich
tiging zijn opengesteldde eerste vijf
werkdagen van de week, den eersten
en derden Zondag en tweeden en
•iorden Zondag vim de maand, telkens
■an 2 tot 4 uur nam.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regeL J
wordt te Haarlem en om
streken tusschen 5—7 uur
bezorgd, met volledige
beurs Het ochtendblad
tusschen 5^ 7^ uur.
Abonnementsprijs f 6.10
per kwartaal.
Agent voor Haarlem, Overveen,
Bloemendaal, Heemstede, Aerden-
hout en Schoten
Fa.A.VERNOUT
Haarlem - Warmoesstr.10
rusthuizen voor kinderen
en volwassenen.
Met ingang van 1 dezer is tc 'ï-Gra*
venhage opgericht een vereeniging
Rusthuizen voor Kinderen en Volwasse
nen (R. K. V.). Het bestuur is als volgt
samengesteldvoorzitter S. van Lier
Ezn., assuradeur, bestuurslid van heï
Comité voor Ncdcrlandsche kinderen in
den vreemde, Amsterdam; secretaris-
penningmeester II. Onnes, ambtenaar
der artillerie-inrichtingen, Den Haagj
commissarisseninr. C. AL Hcrckeu-
rath Jr., advocaat en procureur, Am
sterdam; mevr. De GoeyeDen Extcr,
Den Haag. en L. A. van der Stok, gep.
kapitein ter zee, inspecteur der rijks
belastingen, Beetslerzwaag.
Deze vereeniging stelt zich ten doel
het oprichten cn instandhouden van rust
huizen voor kinderen cn volwassenen.
De opneming in deze rusthuizen is
opengesteld tegen een zeer lagen prijs
•jf geheel kosteloos. De grondslag der
verecnigiflg is „Met eerbiediging van
eiken godsdienst of politiek geheel
neutraal ie blijven, zoodat alle gezind
ten kunnen worden opgenomen," Dc
vereeniging heeft het kmderrusfluris
Betlianie tc Dieren met den gdheelen'
inventaris overgenomen, waarna d©
naam van dit rusthuis veranderd is in
Kinderrusthuis Juliana. Wanneer d®
financiën der vereeniging zulks toe
laten. is zij van plan zoo spoedig mo
gelijk een huis in te richten voor opne
ming van volwassenen.
NEDERLAND EN BFXGIë.
Naar aanleiding van een kranten
artikel waarin, in verband met het
veelbesproken Fransch-Belgischo
douaneverdrag, van een mojreliik tol
verbond tusschen Nederland, Belgiö
en Luxemburg wordt gerept, echrijft.
„Het laatste Nieuws" onder meer liet
volgende
Wij stellen ons al te zeer op derf
bodem van de nuchtere economische
overwegineen oin op liet onderzoek
vooruit te loopen. dat volgens den
heer Carton de Wiart gezaghebbende
economen zouden moeten instellen, al
komen wii er onmiddellijk voor uit,
dat. een dergelijk verbond tusschen
kleine natie© veoJ minder bezwaren
oplevert, dan wanneer het een klein
land geldt. dat zich tegenover een
groote mogendheid verbindt en d3fc
Nederland cn België elkaar ze©r »oed
aanvullen. Maar dit wenschen wii in
overweging te geven waarom was ©r
na het sluiten van den vrede tusschen
België en Luxemburg zooveel vervvij-
derip- —4rt:ian? Omdat zoogenaamde
Belgisch© nationalisten met hun be
ruchte landkaarten tegenover Luxem
burg van zeldzamen landhoncer g«v
tuieden. Die ongezonde drijverijen,
hadden tol gevolg, dat het jaren duur
de alvorens een toenadering op econo
misch gebied tusschen België en
Luxemburg mogelijk bleek. En Neder
land? Wat is er niet gebeurd van
wege sommige Belgische kringen, om
in Nederland ontstemming to doen
ontstaan? Wanneer men beschouwin
gen leest, zooals die van den heer Car
ton de Wiart-, dan komt men des t©
meer tot het besef, dat al wat er ge
beurd is. waardoor de betrekkingen
tusschen Nederland en België minder
gunstig konden worden, voor BolgiS
de nadeeligste gevolgen heeft peliad- op
economisch gebied. Want, zonder dat
mooie jonge meisje een operazangeres
is een intrigante, die haar reputatie in
de waagschaal zou willen stellen door
met onzen jongen vriend alleen in zijn
jachthuis te dineeren? U heeft toch
weinig kijk op de menscheu als 11 denkt
dat we haar daar zullen vinden".
„Ik zal haar daar vinden, Majesteit.
En u zult haar ook zien, tenzij de
dwaasheid, die u liefde noemt de
oogen van uw lichaam evenzeer heeft
verblind, als do oogen van uw ziel.
Dat ze nu iu het jachthuis is, weet ik
zeker, want de prins heeft mij ver
zekerd dat zo beloofd had met hem
alleen daar te gaan dineeren".
„U bedoelt zeker dat de operazange
res dit had beloofd. Ik wed dat hij den
naam van juffrouw Mowbray niet ge
noemd heeft".
„1-Iij noemde haar juffrouw Brett,
dat is waar. Maar toen hij zich bij
haar liet aandienen in het hotel (waar
hij en ik elkaar ontmoetten 0111 eeu
kwestie te bespreken die ook uwe Ma
jesteit welbekend is), vroeg hij naar
juffrouw Mowbray. En ik hoorde de
boodschap, die or als antwoord kwam.
Het was, dat juffrouw Mowbray Zijne
Koninklijke Hoogheid heel graag zou
willen ontvangen. Eu ze hoopt© na
tuurlijk, omdat u weg was, dal u nooit
iets van haar tochtje naar het jacht
huis te weten zou komen".
„Bespaar mij uwe gevolgtrekkin
gen, Kanselier", zei de keizer kortaf,
„en begrijp o©ns en vooral, als u het
nog niet wist dal ik met u op dezen
tocht ben meegegaan om Ie bewijzen
dat 11 ongelijk kerft uiet dat u ge
lijk heeft en niets kan cr nüj van
overtuigen dat die actrice en juffrouw
Mowbrav een ©n dezelfde persoon zijn
Als wij iemand in het jachthuis vin
den, zal het niet de dame ziin. die ik
zoek, tenzij ze er met geweld heen is
gebracht: cn napgézien 11 s'raks nl'es
wabMi gczedI heeft, /wit mcetcn ta
nig nemen lijkt hei mij liet boste dut n
7110 weinig mogelijk uw mond open
doet".
Toen hij zoo afgesnauwd werd door
een jongen man dien hij als klein kind
nog in zijn armen had gedragen, zocht
do oude man in de stilt© zijn troost.
Maar hij had gezegd, wat hij zich
voorgenomen had te zeggen en hij
was tevreden. Bepaald goedig was hij
niet, maar hij kon heel goed de rol
spelen van den trouwen dienaar, die
niettegenstaande hij verkeerd wordt
begrepen en hem onrecht wordt aan
gedaan, trouw en onderdanig blijft;
en hij speelde die rol ook nu omdat
hij wist hoeveel effect die Icon hebben.
Hij zat naast den keizer met gebogen
hoofd en gebogen schouders het
toonbeeld van zwakken ouderdom,
mot in elkaar geklemde hand'eu. Ea
af en toe zuchtte hij geduldig.
Toen ze het BcukenwoucT inreden,
zei Leopold:
„Ik heb uit uw woorden begrepen
dat ons bezoek aan het jachthuis ©en
verrassing voor den prins zal zijn. Dat
is toch waar, is het niet?"
Graaf von Breitstcin zou het pretti
ger gevonden hebben, als die vraag
iiem maar niet gedaan waS. Hij had
wel den indruk willen geven, dien de
keizer ontvangen had, maar hij had
het niet met zooveel woorden gezegd.
Gelukkig was de prins een goed ac
teur, anders zou de oude inan zich
niet op zulk glad ijs hebben durven
wagen.
„Als men van ons bezoek wist. Ma
jesteit, zouden we de dame daar waar
schijnlijk niet vinden. Hij vermoedt
natuurlijk geen oogenblik dat do kei
zer van Ithaetia belang stelt in een
actrice".
„We zullen ©r misschien nog wel
ruzie over kriige,n vanavond", zei de
Keizer, die den kanselier onmiddellijk
geloofde.
„Tk denk niet. dat hij dat zal wil
len Majesteit. Tk vrees wel, 'lat. het. n,
in dc stemming waarin 11 is. welkom
zou zijn. Maar neen. ik behoef niet,
in vrezen. U zuh aU'jd 'lonken aan
Iilmclia en haar belnnjteji boven uw 1
eigen wenschen plaatsen",
„Daar was u een paar uur geleden
nog niet zoo zeker van".
„Toen wist ik toch ook dat op hat
kritieke oogenblik uwe Majesteits koe-
le verstand de overwinning zou beha
len op uw jeugdige heethoofdigheid.
Maar kijk, we rijden nu dooa- het dorp
luseleden, alles slaant hier al. De ra
men zijn donker. 5lot deze snelheid
zijn we in zes of zeven minuten bij
het jachthuis".
Do Keizer lachte. „Doe er nog eeit
minuut of zeven bij, dan zijn we weer
hot jachthuis pit, en Kanselier von
Brei ts te in zal een droevige, teleurstel
lende ervaring hebben opgedaan".
Do oude max speelde weer de rol
van den onderworpen hoveling, «n
gundo zichzelf het plezier niet om den
keizer te antwoorden.
Het jachthuis in het bosch, nu het
eigendom van den kroonprins van
llungaria, had tot voor kort toebe
hoord aan iemand van armeu Rhae-
tinanschen adel, di© het nocdeedwon-
gen had moeten verkoop©!)- De tegen
woordige eigenaar was ec-n hartstoch
telijk jager en hoewel hij er zeidon
kwam, had hij er aardig wat geld aan
besteed om het vreemde huis to laten
opknappen.
Jaren waren er voorbij gegaan se
dert de keizer er geweest was; nu zag
hij liet lage gebouw voor zich, scherp
afstekend tegen den sterrenhemel. Hij
herkende het nauwelijks. Dat deed
hem genoegen, want hij had luer als
jongen vroolijke dagen gekend, en hij
wilde de oude indrukken en de nieuwe
gescheiden houden.
Twee hooge schoorstee tien staken de
lucht, in als de gespitste ooren van
een dier. Het pad na3r het huis toe
was een rechte wilt© lijn in de duister
nis. De boomen fluisterden tegen el
kaar in den wind en hel scheen T.eo
po.'d toe, dat ?o elkaar levprsns ver
telden over zijn liefste Hij haatte hm
ucnusch dat bii vi foger zoo heer
lijk hod gevonden. Hij haatte dc gele
I oogen van het dier met de gespitste
ooi«en, glinsterende oogen, die verlich
te ramen waren, hij haatte den jon
gen prins wiens eigendom dit was on
hij zou den Kanselier nog.het meeste
van allen gehaat hebben, als de oude
man niet gestrompeld had toen h:* het
pad op liep, en meer dan ooit had ge
loond hoe zwaar de jaren op hem,
drukten.
Het pad leidde naar een overkapt©
ingang, de kanselier liep de twee
sternen treden op, 011 liet ae klopper
op de deur vallen. Twee maal klonk
het geluid van het metaal op het hout,
dat leeg en verlaten klonk.
Er kwam niemand en Leopold
glimlachte in het duister. Het leek
hem waarscliijnliik dat zelfs de prins
er niet was. De Kanselier was leelijk
voor den gek gehouden!
Weer klopte hij aan alleen,een
echo antwoordde. Graaf von Breit-
stein begon zich ongerust te maken
over het welslagen van zijn plan. Hij
was dankbaar dat de keizer hem in
hot donker niet duidelijk zien kon.
„Vind u niet. Kanselier, dat het
verstandiger zou zijn als u mij naar
©en andere en meer waarschijnlijke
plaats bracht om naar juffrouw Mow
bray te zoeken?" stelae hij voor.
een toon, die bedoeld was om tien,
kanselier te ergeren. „Er schijnt hier
niemand t© zijn. Zelfs de huisbewaar
ders zijn uit. misschien
„Luister, Majesteit!" zei von Breit-
stein, toen hij weer klopte.
Leopold luisterde, en hoorde voet
stappen klinken op steenen óf mar
mer.
HOOFDSTUK XVIII.
Niet thuis.
F."u in 't. gftten geklede jager deed
0 «leur von liet jachthuis open en
aarde, blljkbOBr zonder ze te her-
"ïincn. naar do iwee mannen, die
builen in het j."?"k©r stonden.
„Wij wenschen zijne Koninklijks
Hoogheid te sproken", zei de Kanse
lier, die het woord nam, omdat hij
wist, dat de Keizer dat van hem ver
wachtte.
„Zijne Koninklijk© Hoogheid is niet
thuis, meneer", antwoordde de ja
ger.
Leopold's oogen schitterden ioen hij
een blik vol sarcasme wierp op den
kanselier. Maar IJzerhart liet zich niet
uit het veld slaan.
„.Ta vergist j<.", zei hij, „Zg'no Ko
ninklijke Hoogheid is thuis en wil ons
ontvangen. 'Het zou verstandig zjjn
als je ons maar zonder vorder uitsteL
toeliet".
Onder den dwang van ziin strenge
oogen verzwakte de tegenstand var-
den jager.
„Misschien heb ik mij vergist me
neer stamelde hij. „hoewel ik dal
niet geloof. Als u zoo goed wilt ziin
binnen te komen en hier even te wach
ten dan zal ik informeeren of zijn©
Koninklijke Hoogheid thuis is geko
men of thuis zal komen".
„Dat is niet noodig", zei d© Kan
selier. „Zijn© Koninklijke Hoogheid
dineert vanavond hier. Wij z«U©n met
jo naai- de deur van de eetkamer gaan
dan doe jij die open en je kondigt aan,
dat twee heoren hem wenschen t<a
spreken".
Maar de bediende was vastbesloten
ziin plicht 1© doen. Hij ging in d©
deuropening staan en zag er naar nit
of ze hem moeilijk zoudem kunnen
passeeren.
..Dat is onmogelijk, meneer!" riep
:j uit. „Ik heb mifn b-velen ontvan
gen zijne Koninklijke Hoogheid is
vanavond niet thuis. ©n voor ik weet
0, daarin verandering is gekomen,
komt niemand, al was het do keizer
zlef, met geweld binnen",.
(Slot volgt).
