HAARLEM'S DAGBLAD BEURSOVERZICHT NSTANTANES ZATERDAG 12 JANUARI 1924 - TWEEDE BLAD PRIJSHOUDENDE M ARKTSTEM MIN C. RIJZINC IN KONINKLIJKE OLIE. VRAAC VOOR AMERIKAAN SCHE SP O O RWEC A AN D E E LEN. 4—11 Januari 1924. Het vertrouwen in een geleidelijk herstel der economische toestanden blijft ondanks enkele tegenwerkende factoren, den boventoon voeren bij de transacties ter beurze. Tot. deze tegen werkende factoren moot in de eerste plaats eerekeld worden de daling van den Fransche» franc, welke den laat- sten tijd zulke ongunstige verhoudin gen heginfc aan te nemen, dal gevreesd wordt dat het economisch leven met de ongunstige gevolgen die een verdere daling na zich kunnen sloepen, ter dege rekening zal moeten houden. De ze daling heeft nu al reeds lot gevolg gehad dat 't- bouwen van een nieuw passagiersschip van de Mij Nederland aan een Fransche Maatschappij moest worden gegund, daar deze door d'en lagen franc-koers in de gelegenheid is he'iangriik lager Ie leveren d'an onze Hollandsche scheepswerven, ook a! wordt rekening gehouden met een niet aanzienlijke lvüdran-© der regeer ine in de Iconen. Ook in andere bedrijven wordt de concurrentie van B?l°ie en Frankrijk sterk gevoeld, zoodnt, nu de Duitsche concurrentie tot het verle den behoort, de industrie hier te lan de weder door deze nieuwe concurren tie wordt bemoeilijkt. Weliswaar wordt de waardevermindering van den Franc, in Lecenstelling met de houding die deDuifcsche vegeering vroe per ten opzichte van de Mark aannam, niet door de Fva.usche resec ting aangemoedigd ©n stelt zij zelfs pogingen in het werk om een verde ren teruggang Legen te gaan, doch het staat te vreezen dat de middelen, wel ke zij hiertoe in het werk weuscht te stellen, niet toereikend zullen ziin, om een verderen val te voorkomen, daar alleen een sluitend© begroo ting en een vermindering der biljet ten-circulatie afdoend' kunnen helpen. Nu wordt door den minister van fi nanciën wel steeds gewézen op een sluitende gewone begrooting, doch de buitengewone begrooting. waarvan de tekorten moeten worden aangezuiverd uit de schadeloosstelling, geven zulke angstwekkende cijfers te zien, dat te vreezen is, dat deze tekorten niet steeds door nieuwe leeningem zullen kunnen worden gedekt, daar het Fransche publiek reeds meer dan ver zadigd is met Staatsschuld en schat- kislpapier. Het financieel herstel van Frankriik zal dan ook a'-le'en kunnen plaats hebben indien de betalingen van Duitschland spoedig en 111 vol doende bedingen binnenkomen. Daar aan is het zeer waarschijnlijk toe te schrijven dat <iFransche regeering tegenover Du.itschla.ud den iaatsten tiid een meer tegemoetkomt-mie hou ding aanneemt en zal widen l-'.-stem men in oc-n geringere schadeloosstel ling dan oorspronkelijk geêischl werd. Pe verklaring van Millerand, dat het veroorloofd s.'-hünfc te zijn. de dage raad va-u de verzoening en va» den ce- finitieven vrede te begroeten, geeft, naast hetgeen <leu laatste» tijd ver nomen werd over besprekingen die gevoerd zijn 0111 tot-eon Franseh-Di soke belangengemeenschap te kom waarbij ook met de veiligheid van Frankrijk rekening gehouden zou worden, reden te verwachten dat, bij den beiderzijdseh bestaanden goeden wil, wel een oplossing gevonden zal k tuin en worden, die- beide partijen zal kunnen bevredigen en waardoor dan ortk aan d;e daling van den Franc paal en perk gesteld zal kunnen wor den. hoewel natuurlijk dit laatste sterk verband zal houden met den om vang en het tijdstip der betalingen door Duitsc-lvland. De besprekingen welke achter de coulissen tusschen de de teleurstelling welke het gCvolg was van de algemeen heerschende ver wachting dat de verkoop, der aand. Anglo-Perslan van de Engelsche re- peering waarschijnlijk niet zal door gaan. Aand. Geconsolideerde notecren 176è na 177 tegen 171A, Deze ftandoa- len hadden aanvankelijk te lijden on der verkoopen voor Fransche rekening, terwijl bovendien aangenomen wo'd.'- dat de betere vooruitzichten bij liet plaafs ge!i ad hebbende belangrijk, koersherstel, ruimschoots ziin verdis conteerd. Dsn laatste» dag bracht goede vraag den koers weder op hoo- ger niveau. eenïge vraag Te consfa- teeren naar Russische olie-waarden op liet bericht dat een groot© pe'ro- loum-eoncessie werd toegestaan aan do Sinclair-oil Cj*. t© New-Vork, op voorwaarde dat deze Mji. aan do Sovjet-regeering 250 miljoen dollars leent. De Mij. heeft tot nu toe deze 'oorwaarde niet ingewilligd, hetgeen bij de weinige zekerheid die omtrent de terugbetaling bestaat, geen ver oudering behoeft te verwekken. Niet teniin blijkt hieruit opnieuw dat de Sovjet-regeering een herstel van den handel rnet het buitenland wenschfc aan te moedigen, hetgeen weder tot een bespoediging tot den terugkeer van meer normale toestanden kan bijdragen. 418i\ moet worden toegeschreven aan'zakten de koersen ten slotte weder in. Duitsehe regeering en de Commissie van Vijftien worden gevoerd, schijnen voornamelijk ten «pzictiie van de aan te bieden garantie moeilijkheden op t© leveren. De Fransche regeoring en ook da Duitsclie industrie schijnen een par ticipatie in de Duitsoho nijverheid te prefereeren boven de door de Duitsche regeering aangeboden 5Ü van al het onroerend bezit. Behalve de weinige aantrekkelijkheid welke voor de Fran sclie restoring gelegen is in het on derpand van het onroerend bezit, dat bij wanbetaling niet is te realiseeren, moet nog reken in* gehouden worden, met het door billijkheidsoverwegingen igegeven vonnis van het Hoogge rechtshof te Leipzig, waarbij werd be paald dat de oude hypothecaire sehul den niet. in papiermerk mogen wor den afgelost. Daarentegen verwerpt; de Duitsche regeering list plan san do deelneming in do Duitsche industrie, zeer waarschijnlijk omdat Engeland zich tegen een Euvoueesche steenko len- en kali-trust, welke van de belan gengemeenschap liet gevolg zou zijn, verzet Hét is ongetwijfeld zot moeilh'k al le belanghebbenden te bevredigen, doch bij den wensch dis bij alle par tijen voorzit om tot overeenstemming te komen, zal ongetwijfeld wel een uit weg gevonden kunneji worden. Behalve deze overwegingen «zeven de cijfers die omtrent do handelsbe weging in de verschillende landen ge publiceerd worden en welke nagenoei overal een toe-neming doen zien, grond aan de verwachting dat het keerpunt van de crisis in handel en industrie reeds voorbij is. !n bijna alio artikelen worden bevredigende omzrtten in bet binnenland en herlevende uitvoer naar het buitenland gemeld, in welke ver- jnselen de beurs, zoowel hier als in het buitenland, aanleidinz vindt ;e>i me r optimistische houding aan :e namen, al kan natuiirlük het krv»ra- herstél in verband met de langzaam verbstorende toestanden slechts gelei delijk gaan en worden de rijzingen nu en dan door reacties, verband houden de met bijzondere oorzaken onderbro ken Aan onze beurs werd deze week de belangstelling voor Koninklijk© ol ie weder opgewekt, op grond van oen ve. hooging van den benzine-priis t© A -3 ork van 11 tot. 1IJ' dollar cents, en een nieuwe verstoring van don ruw-ol:eprijs van 3 dollar iO op 3 dol lar GO, waarin wener een uanw.jzing wordt gezien van de verbeterde ver houding ttisschên productie en ge bruik. Tegenover de overproductie welke nog eenige maanden geleden oorzaak was van een scherpen val der olie-prijzen is. door de gestadig afne mende productie in Amerika de toe stand zoodanig gewijzigd, dat-zelfs de verwachting wordt uitgesproken dat de productie in dit jaar niet toerei keud zal zijn om aan de vraag te vol doen. Deze verwachting welke reed: eenigen tijd geleden door Amerikaan- sche experts werd uitgesproken, wordt thans bevestigd door een rapport van de Mining and Metallurgical Societv of America. Al'zal zeer waarschijnlijk de olie- sol marsch te wel niet. zulk© onrust!™/-'1313 Deli Batavia 3-25',4 tegen 323, Suikerwaarden waren in den loop week ongcanimeerd. ojj een geringe teruggang van den Cuba-suikerprijs, welke een gevolg is van de afleverin- in suiker uit de pas aangevangen campagne. Spoedig zal blijken of de productie overeenkomstig dc verwach tingen zal zijn of deze zal overtreffen. het feit t'ai mgen het einde der week dc prijzen weder een geringe ver betering ondergingen, mag worden af. geleid dat de productie zeer waarschijn- 'iik de taxatie niet zal overtreffen, ir> volk geval, in verband met dc tegen- aliende Europeesclio bietsuikér-produc- ie, de vooruitzichten voor Javu-suiker funstig blijven. Na aanvankelijk iets te zijn lerug- geloopen, konden de koersen tegen het einde der weck weder herstellen. Aand. itenlanclcn notecren ten slotte 1S1 3,S legen 182 1/8. H. V. A. 4SÓ3/4 tegen 4S0, Java Cultuur 3/SJd tegen 372/4, lerwcredjo lit 3'S tegen 1101/16. De rijzing in Scheepvaauaandcelen kwam tot staan, eensdeels op v.instnc- mingen en anderzijds op de overweging •oorloopig met de ongetw ijfeld be- .■ooruitzienten reeds voldoeudc in de koersen is rekening gehouden, daar veliswaar dc vrachtprijzen een verbete ring hebben ondergaan, docli deze nog niet zoodanig zijn dat, na betaling der exploitatie-kosten en na het verrichten der noodzakelijke, afschrijving, een tiit- keering van bcteekenis op de aandeelen tullen toelaten. Ifct indexcijfer der .rachten is nog riechts weinig hooger 'an in 1013. terwijl de exploitatiekosten :.p circa 175 van die van 1013 te ichattcn zijn. Aand. Holl. Am. Lijn no tecren tor tegen 100. Holl. Stoomboot 323 8 tegen 32/4. Holl. Lloyd 13 tegen 15Non. Boot 76'A tegen 77. de Maas 92L' tegen 93, Nievejt Goudriaan 104'A tegen 1061/2, Ncd. Schcepvart Unie 124 tegen T22/I Tabaksaandcelen konden nog iets in koers verbeteren, op berichten van een gunstig uitvallende oogst, terwijl men er in is geslaagd den kostprijs met circa f 0.30 a 0.40 te verminderen. Behalve de verwachting dat Amerika dit jaar weder zeer grootc kooplust aan den dag zal leggen. zal zeer waarschijnlijk Duitschland. in verband met de gesta biliseerde Mark e» de daarmede ver- groote koopkracht, meer dan de laa'ste jaren het geval was. kunnen koopen. Aand. Deli Mij. notecren 323 tegen 'end© verhoudingen aannemen mogen toch de vooruitzichten igunsbig ge noemd worden, daar ongetwijfeld ver dere prijsvetiioogingen zullen plaats hebben, die de olie-nijverheid weder belangrijke whisten zuilen doen toe vloeien Dat op deze berichten hot koersherstel van Koninklijke niet proo ter was, (de koers liep van 389i op tot aardoor de koersverschillen slechts onbeduidend waren. Aand. Banjoewang: notecren 12S tegen 127, Goalpara 333/4 tegen 3:8, Rongga 177 :egcni75, Sc- dep 369'3 tegen 368Vi. Ook voor Rubbcrwaardcu zijn dc prijsverschillen gering. Weliswaar bleef de rubberprijs prijshoudend, doch dc pogingen die den laatstcn tijd door de Engelsche rubberplanters worden aan gewend om ook dc Ncd.-Ind. produc tie te beperken, hebben dc vrees doen post vatten dat bij een weigering om dc restrictie snede t© doen, ook de Engelsche beperking zal worden opge heven. waarvan <cn belangrijke daling het gevolg zou zijn. Het wordt aan de Indische rubberplanters als een grief aangerekend, dat zij van de Jioogeie rubberprijzen, die het gevolg ziin van restrictie-bepalingen in de Engelsche bc-zi Ittiii gen, door hoogere producie profiteeren, terwijl indien ook in Indic de opbrengst zou worden ingekrompen, oor allen zeer löonende prijzen te be dingen zonden zijn. Zeer waarschijnlijk an dezen ongezonden toestand op dc een of andere manier een einde wel gemaakt ea daar grooTe onzeker heid bestaat over de te verwachten op- ig in verband met de tegenwer king der Indische plantages, is de kooplust voor dc aandeden momenteel groot. Aand. Amsterdam Rubber notecren 151K tegen 149';, Kennang Lomboe 1S2 tegen 1S5 3.'4. Oost-Java Rubber 227 legen 2203/4. Siiou Sum.v |/5 tegen 11434- Mijnbpuw-aandcelen valt een Hi ring in aand. Singkep tin te vermelden i33loti;iop de beduidende verne ig van den linprijs. aandeden van Handrisóndernëmin- spcciaal die met Indic zaken doen, valt, m verband met de gunstige toestanden in ïndië. meerdere levendig heid te constateeren. Aand. Linde Tevcs erbeterden van 793 4 tot Ss, Fels Co. van 31 tot 44. Holl. Industriccle aandeelen valt een rijzing in aand. Jargons van 66 tot ernielden. Aand. Centrale Suiker nolceren 115 tegen 113, Philips lampen 269 tegen 269Ü, JTeemaf 42 togen 45. Dc berichten over de toenemende in- dunrieclc bedrijvigheid in Amerika, hadden niet veel invloed op de nntee ringen van Amerikaansche industrials. Voor het eerst sinds April 1923 toon: <ic uitgevoerde orders der Steel Corp. weder een verbetering aan cn wel 4.369.000 ton tot 4.445.000 toa. Comm. Steels notecren, na zeer beperk;- fluctuaties, ten slotte 1,053'4, Sttide- baker 11354 tegen 114. Am. Smelting o|j£ tegen 649/16, Anaconda 83/5 egen 82 3/4. Van meer bcteekenis was deze weel; dc rijzing in Spoorweg-auudeelen, die op gtónd van de steeds toenemende on,- angstcijfers sterk getocht waren, waar door Comm. South Rails van 41 '8 Pacific van 95 7.8 rot Comm. Erie van 22 tot 26 3'S. Con Wabash van u'/< iet 153/S konden op komen. Xederlandsche Staatsfondsen konden ■eis in koers verbeteren, daarbij gehol pen door de lagere prolongacicrente. welke lot 4 V: terugliep. Scnembah 2S6>l! tegen 272 1/2. Voor Thee-aandeden was voorbij gaand ecnige meerdere belangstelling op te merken, op de verwachting dal op de jo dezer gehouden veiling weder gunstige priizen en zouden worden be steed. Di; was inderdaad net geval, doch daar het publiek hieroj» geen meerdere kooplust aan den dag legde. ONZE SCHUTTER- MAJOOR (Nadruk verboden.) llii was een kranig schutter-majoor Zes dagen van de week was hij hande laar in hout, den zevenden dag was hij schutter-majoor! Ik zie hem nog met zijn kleine beentjes in rijlaarzen, waaraan de sporen met de gepunte wieltjes schitterden, als waren ze van zilver. lederen Maandag om 4 uur liep Ilij sabel-rinkelend langs ons hui; en eiken keer. als hij trotsch en martiaal passeerde, vloag ik naar bet raam om hom jongcnsachtig-nieuw-sgierig na te gluren, den commandant van onze schutterij. In ons kleine stadie lag geen gar- d( Haarlemmer Halletjes EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE. Een van mijn vrienden, hoofd van een onderneming, kreeg onlangs in zijn kamer bericht uit het voorkantoor dat meneer Zus cn Zoo hem wenschte te spreken Hij had- den naam nooit igehoord, vroeg daarom, door ondervinding wan trouwig geworden, waarvoor meneer kwam. „Een particuliere aangelegenheid," zei de jonge man op het kantoor door de huistelefoon. De directeur aarzelde. Men kan niet iederen onbekende wegsturen. Evenmin iederen onbekende toelaten. „Laat meneer binnen," zei hij. Een ©ogenblik later staat op den drempel een jonge man, die in het Fransch vraagt, of hij de eer heeft, den directeur te spreken. „U heeft die eer," antwoordt mijn vriend me: grimmige humor. Want hij voelde, dat hij verloren was. De bezoeker was een reiziger in wijnen. Overigens een aangename persoon lijkheid. Hij kwam 0111 wijn tc verkoo pen. ^ëkev. Maar hij deed dat met al dc delicatesse, die deze boodschap vcreischt. Om groote hoeveelheden was het niet te doen. Met een kleine bestelling was hij tevreden. Bovendien was zijn wijn niet duur. En hij had een pracht- Bourgogne „Heeft dc dokter mij verboden," zei de directeur, „ik ben jichtlijder." Dit schot trof den bezoeker in de volle borst. Maar hij was nog niet ge sneuveld. Lang niet. Dus offreerde hij Bordeaux, die vooral niet minder prach tig was en bood daarbij een lange lijst aan van Haarlemsche klanten van zijn huis. Mijn vriend gaf dus een bescheiden bestelling, maar informeerde meteen naar iets, dat hem op de klantenlijst getroffen had. „Vertel mij eenshoe komt het, dat er zooveel doctoren op Staan?" De bezoeker aarzelde ccn oogenblik, toen zei lui openhartig„ze ziin gcmakkelvk toegankelijk." En ze lachten vroolïjk samen. Niets is gemakkelijker. Je helt bij een dokter op zijn spreekuur aan. het gchellemeisjc of de jongen in het rood en wit gestreepte buisje wijst jc, zonder peloosheid leed. besloot ik dus hem nifcen. Maar dénmaal in de weck klonk toch trora-gcroffel door onze straten, schetterde militaire muziek tegen d-e huizen van onze anders zoo stille stad. Dat was op den dag. dat onze schutterij ter exercitie uittrok naar het land van den „ICoegelbult". Nooit ontbrak ik op het appèl, wanneer 'de schutterij op dc „Grootc Brecdc Plaats" verzamelde en mijn klein romantisch jong'ensliart klopte vlugger, wanneer het bevel „Geeft acht!" over liet Pleintje dave rend weerklonk. Ach, lieve, goede, oude tijd. hoe ver ligt gij al achter onsl De schutterijwat al herinnerin- •n ui: mijn jeugd! Was er grootcr ge- >l denkbaar, dan naast ccn schutter te stappen met een groot, „echt" geweer over zijn schouder? Ik weet nog. dat het mij parelde op miin voorhoofd, dat ik bijna bezweek ouder den last •aa geweer, patroontasch en bajonet, maar al viel ik er ook bijna bij neer, ik droeg ze trotsch en fier tot aan de stoep van des schurtcr's deur. ""elk wonderlijk -Destijn'den melk- tr. den timmerman, den kruidenier, zelfs dc» meester van onze klas in het militaire pak te zich Hoe andera dan midden in dc week zag onze slager er Maandagmiddags uit in uniform en met sjako! En als zij door de straten onze dappere schutterij, dan liep lab voor den tamboer-majoor, onze buurman, die. behalve Maandags-mid dags, petten en hoeden verkocht aan de burgerij. O. heel de wereld leek mij anders, als ik daar ging met mijn kornuiten, vóóraan, aan het hoofd der schutterij! Als de man van de Tjrksche trom boemde op he- zware kalfsvel, dan iiin hart op va" ple.jzier. om dat ik wist. dat de muziek dan dadelijk ilen met een marsch. en op de maat van de muziek, die tetterend ver onze hoofden klonk, marcheerde ik mee en dioómdc mii dan groot cn forsch soldaat, miin-ideaal Onze schutter-majoor ging met den „luitenant-kwartiermeester" altiid af zonderlijk naar het schuttersveld. Even vóór de schutterij keerde hij terug en als tie schutters voorbij ziin huis mar cheerden, stond l'ii voor de deur van zijn woning, kranig in de houding, als ecu generaal, die ziin troepen de revue liet passeeren. 111 miin iongctisoogen was onze schutter-majoor dan een twee de Napoleon! Een? op een Maandagmiddag ging door de siad het gerucht ..De majoor ril te paard!" Het klonk bijna onge looflijk, her was als een sprookje de majoor te paard! Wij, jongens, holden uit school de straat op om dn: wonder te zien. Was een ruiter te paard in onze stad niet een nooit geziene curiositeit? Nu ia. cn vuilnisman bij dc nschbelt op een dik paard van dc reiniging, dc gioenteboer op zijn hit, een voerman op een sleepeiskriol, maar die reken den niet pioe. De majoor op een geza deld paard, aan het hoofd van de schutterij achter de muziek, dat betee- kendc voor ons oen fce:;' Wij holden nnnr dc ..Groote Breede Plaats" om he: wonder te zien onze schuuefsmajoor ie paard I En ja, het -.va? waar; hij. zat :c paard? [Midden op het Pleintje zat hij om- ituvvd door schutters en politie, die het nieuwsgierig opdringende publick op een afstand hield hoog en fier op ccn bruinen vos. Heel de stad \vas uitgcloo- pen om er geiuigc van ie zijn. om den commandnni van onze schutterij hoog verheten op zijn ros. Trappelend draaide de> bruine vos al maar zenuw achtig in de rondte met onzen dikken meioor op zijn rug! De majoor deed niets dan ai maar kloppen met ziin linker hand op den hals van zijn steeds in de rondte draaiend ros. Voor de schutters was dc verschij ning van den majoor te paard blijkbaar eon even groot evenement als voor ons. Zij stonden in groepjes er om heen en giechelden, alsof daar op dat paard een clown inplaats van hun commandant cn chef gezeten was. Onze nuchtere schut ters beschouwden het meer als een grap dan als hoogen ernst, dat hun majoor daar te paard voor hen verschenen was. De schutters stelden zich in rïi en gelid cn daverend klonk het commando ..Geeft achtvan den kaj>i;cin over „Grootc Breede Piaats". Onze schut van inspect se-r jer rced de majoor op rijn vos vóór Langs den troep, op een eerbiedigen afstand gevolgd door den kapitein, die blijk baar meer respect had voor het zenuw achtige trappelende j>aard dan ^ojede schutters omringende burgerij; „Sta vast, bok!" ><Jr „Hüup, knol!" „Vooruit, Blanus!' Dat waren eenige van de oneerbie dige uitroepen, waarmee liet nieuwe militaire clement, het paard, door dc burgers van onze stad ontvangen werd! litaire natie" waren wij 40 jaar geleden ook al niet Nieuwe commando's weerklonken onze schutterij stond met „verdubbelde rotten" voor den afmarsch gereed. Tus schén de muziek cn het voorste rot trappelde zenuwachtig het pódrd! „Nou zal "t wezen, jongens!" „Hoera „Janus Blanus!" v klonk het weer uit dc menigte. Som mige schutters "lachten hard op en de luitenants riepen, zwaaiend met de sa bel ..Niet lachen caar! Stilte in het gelid!" Ach ja, het was een gemoede lijke boel bij onze schutterij. De kapitein stond aan het hoofd van den troep naast het paard van den ma joor. Hij commandeerde met stentor- cm „Voorwaarts, marsch!" De «tok van den tamboer-majoor ng met een ruk naar beneden, de trommels werden geslagen. Op hetzelf de oogenblik zag ik het paard van den majoor op zijn achterste, beenen staan. Onze majoor sloeg beide armen om den hals van het schichtig geworden been en zat scheef vóór op zijn zadel, hangend aan den hals van zijn paard. „Pai opPas op! Hij valt d'er af!" riepen eenige stemmen in het publiek. de kapitein, angstlig geworden door de capriolen van zijn chef. schreeuwde luid: „Ophoudc me: trommelen! Op houden met trommelen!" Maar de tam- boers, hoorden het niet cn roffelden door. alsof liet kalfsvel in stukken moest. Toen daalden de voorbeenen van het paard naar beneden en onze ma joor schoot door deze onverwachte be weging over '-et zadel cn zat boven op dan hals van rïin vos. Boem! Boem! Boem! Tsjing! Tsjing! klonk op da: oogenblik de Turksche Fataler had het niet gekund, want tegelijk sprong bet paard vooruit, mid den tnsschen de muzikanten, d-.e ver schrikt uit elkander stoven. Op den grond, vlak naar: de Turksche trom. lag op zijn mg. onze kleine schuticr- maioor Heel dc schutterij ;iond zonder ver der commando stil. Ecnige schutters uit dc voorste sectie trachtten naar vo ren te komen om te zien, wat er ge beurd was en allen -» burgers, muzi kanten en schutters drongen om den majoor heen. die daar nog altijd naast de Turksche trom op den grond lag.- Voor dc tamboers draaide het paard, door een politic-agent nu vastgehoudeo, al trappelend in dc rondte. Eindelijk was onze majoor weer op de been. Ilij wreef zich langs zijn Tug en stond, gebogen als een oud man neke, met een pijnlijk verwrongen ge. zicht, raast den kapitein. Toen nadenlo eerbiedig de politie-ngent met het paard. Driftig schudde de. majoor zijn hoofd cn wij hoorden hem nijdig zeggen i „Nee, nee. breng weg dat beest!" Toen ging hij. een gevallen groot heid. aan den arm van een schutter- luitenant door de dichte menschcnme- nigte naar huis.- het paard liep, aan de hand van een ageat, achter zyn meester aan. Opeens riep een slagersjongen „Dc voorstelling gaat niet door! Blanus is van 't paard gevallen!" Ja, men was niet bijster fijngevoelig in mijn kleine Daar roffelden weer dc trommen. Boem! Boem! Boem! Tsjing! Tsjing 1 de muziek viel in cn alsof er niets gebeurd was. marcheerde onze schut terij ouder de opwekkende tonen van ccn marsch door onze stad. Op cea stoep van een winkel stond, gebogen cn met somber gezicht, de majoor cn staar de zijn schutters na. Nooit is onze majoor weer te paard voor ziin schutters verschenen J. SCHUIL". •ragen of te zeggen dc wacht kamer en daar wacht je je beurt af. Het kan ccn kwartier, ccn half uur, sschicn een uur duren, maar vast cn zeker komt liet moment, dat jc voor den dokter staat cn gelegenheid hebt je nieuw model voetenzak, je beste bron water, je puikste instrumenten of jc lekkersten wijn aan tc bieden. Het is waar, dat de dokter een beetje barsch kijkt, mogelijk is zelfs, dat lui antwoordt „voor zulke dingen kan ik op mijn spreekuur niemand ontvangen." Maar van die wenk trek jc je niets aan. :"r zijn dingen, die. een goede rcizigt r niet begrijpt dat ziin dc dingen, waar- chade zou hebben. En daar er nog meer paiiëntcn in de wachtkamer zitten op de dokter je dus gauw weg vil hebben, ga ie. na een paar minuten •an onverzettelijkheid,' met een bestel ling de deur uit. Dc directeur keek zijn bezoeker dus in en zei glimlachend „ja, ik be grijp het. Bij mij is het zeker niet zoo lakkeliik gegaan." e reiziger antwoordde met heldhaf tige» eenvoud ..Sinds twee jaar pio- becr ik u te spreken tc krijgen." „Mijnheer." zei mijn vriend, „het was mii aangenaam u te ontmoeten." blaar al was hij vol bewondering, daarom verhoogde hij toch de bestelling Er moest ook voor het volgende bezoek nog wat overblijven. Want dat drie maanden ccn nieuw be zoek volgt, is zeker. Mijn vriend heeft ccn nieuwe relatie gemaakt, die duren zal lot den dood. dienzelfden middag kreeg de nieuwe jongste bediende, die den be zoeker had doorgelaten, van den boek houder ccn standje. Toen ik dat verhaal hoorde, dacht ik onwillekeurig aan a! de wachtka mers, waar ik van mijn leven in ge zetcn heb, al was 't niet om wijn tc verkoopen en waar mijn vrienden en kennissen in gezeten hadden Hier en daar heb ik zoo eens rondgevraagd naar opgedane ervaringen en wat hier volgt is een bloemlezing uit dc antwoorden die ik kreeg. Laat. ik dan beginnen m;-t een ver haal, dat- waardig aansluit bij de ou dervinding van mijn vriend don di roeten® en den reiziger in wijn. ..In onze buurt was een jonge dok ter komen wonen, iemand di© er be trouwbaar uitzag. Toen ik aan sla- eens op tc zoeken. Wij waren met- ons vieren in de wachtkamer. Drie jonge mannen, die met een zeker zelfvertrouwen op traden, ofsohoon zij geen woord tot elkaar zeiden en dus blijkbaar niet bij elkander hoorden. Of iemand op zijn gema-k js of niet-, kun je zien aan de manier waarop hij gaat zitten, niet op een puntje, maar vierkant bovenop den heelen stoel, -Tc hoort het ook aan de manier waarop hij zijn neus snuit en wanneer hij eens opstaat en de gravures aan den wand gaat bekij ken, die in den regel niet veel zaaks zijn. dan is hij we! een Toonbeeld van Vrijmoedigheid. Een voor een werden zij binnen ge roepen. Ik zag ze niet. terug, blijk baar had dc jonge dokter een afzon derlijke deur voor vertrekkend©». Eindelijk, was het m ij n beurt. „Dag dokter", zei ik. Hij_ antwoordde eerst niet. veel. „Wat is het doel van uw komst?" vroeg hij toen. bits. „Als ik soms ongelegen kom...." zei ik. ..Meneer," zei hij, „dat nangt er an af. Komt u voor uw eigen heil of voor het mijne. Wil u mij goeddoen of verwacht u, dat ik u zal kunnen goed doen? Kortom: wil u mijn leven 'erzekeren V' Ik antwoordde, dat ik er niet aa-n dacht. Onmiddellijk nam hij do hou ding van den luisterenden geneesheer aan en vroeg: „Welke klachten heeft u?" Van slapeloosheid sprak ik, bij vroeg nadere inlichtingen, schreef mij toen wat voor, gaf mij een leefregel, alles flink en energiek als iemand, die zelfvertrouwen heeft. Toen wc afscheid zouden nemen, maakte hij een soort van excuus. „Dc menschen", zei hij, „die u voorgin gen, waren alle drie agenten van ver zekeringsmaatschappijen. De eerste wou mijn leven verzekeren. „Best© heer", zei ik, „dat js op dit oogen blik nog niets waard". Dc ander wou mij ver-zekeren tegen ongeluk; ken: „bet grootste ongeluk, dat mij overkómen kan", zei ik, „is dat- ik als iong medicus ;,een patiënten krijg". Nu ja. daar kon hij niets aan doen. maar voor al.e andere onheilen kon hij me verzekeren, van A. a p e n- h e e t. ai tot Z. onheil bij hei Zwemmen toe. De derde won mij 1 assureeren tegen waterleidingschadc cn brand en in mijn wanhoop zei ik „als nu de waterleiding maar juist springt, op het oogenblik, dat er brand uitbreekt, dan komt. dat. allemaal best orde". Toen kwam u en ik dacht: ir komt iemand me verzekeren lo gon de schadelijke gevolgen van een reis naar de Noordpool. Maar geluk kig was u oneesteld" „Gelukkig?" ,.Nu ja, bij wijze van spreken. Goeie» dag, neem maar rouw in cn houd u aan den leefregel. Ik geloof, dat. er nog meer patiënten zijn". En hij bonjourde mij de deur uit. Maar toen ik mij oven omkeerde, zag ik zijn dienstmeisje binnenkomen met een quitnntie". „En is de slapeloosheid verbeterd?" „Dat kan ik niet zeggen. Twee da gen later verplaatste dé hoofdredac teur van de krant mij in den nacht-' dienst." Dc ergste oogenblikken bracht ik zelf door in de wachtkamer van den tandarts. Hoeveel zijn er vóór je Zes. Dan komt n.a zes personen je beurt. Moet je daarnaar verlangen of niet! Er was een zenuwachtigo da me. Toen het beiletje ging, i iken al do_ anderen die wachtten haar aan. Uw beurt, mevrouw", zei iemand. „O", zei ze en wrong haar handen in elkaar van zenuwachtigheid, „Ik laat liever mijn beurt even voorbij gaan, ik wacht hier.... op een -vrien din, ziet it..." Dus verdween heb volgnummer in do richting van de Kamer der Ver schrikking. Toen de bel weer ging, keek liet heelc gezelschap opnieuw naar de dame. De vriendin was nog niet gekomen. ,.Als u soms haast heeft", zei ze tot de juffrouw, die op haar volgde. „Hoelemaal niet", zei deze. een gezonde zns. „Ja. ik ge loof het toch wel", zei de zenuwaêh tigc, terwijl haar knoken kraakten van het ingespannen wringen, „ik heb zoo verschrikkelijk veel tijd, gaat u maar...." De gezonde zus begreep en ging. Dit tooneeltje herhaalde zich vijf maal. Telkens wist de zenuwachtige een ander tc laten voorgaan. Toen kwam de beurt aan mij en pro torma prevelde ook ik -.wanneer u nu misschien gaan wilt..." „O, neen", zei ze, ..nu heb ik zoolang gewacht, ik kan best nog ccn kwartier langer wachten". Ik ging dus en keerde n3 het door staan vim dc jn der beschaving te rug. Juist ging de dear van do wacht kamer open. 13e zenuwachtige dame vluchtte, Dc voordeur uit. Ik denk, 0111 haar vriendin te zoeken. .-Of ik herinnering heb aan een wachtkamer vroeg een van mijn kennissen, aan uien ik dc vraag stel de. „Natuurlijk heb ik dat. ?n mijn jeugd kwam ik aan huis bij een dok tersfumilie. Twee zoons, die mijn vrienden waren, drie dochters...." „Die je viicndinnen waren -Zonder uitzondering, maar een van do drie had ik gevraagd. Die zou mijn vrouw worden. Natuurlijk als de ouders het goed vonden. Met de moeder was het, al gauw in orde, maar met, den vader ging dat zoo een voudig niet." „Lastige oude heer?" „Och nee. maar eenvoudig niet te spreken te krijgen. Een jachtende pracüjk. 's morgens beginnen, den heelen dag doorwerken, een «ogen blik thuis «111 te eten. daarna weer naar patiënten, naar een consult of een vergadering, dan t-ec" T-ridde- nacht thuis. Anna's moeder had er 0! een woord van gezegd, toen had hij geantwoord: ..laat de jonge man mij maar eens komen opzoeken." „Maar man", zei mevrouw wanhopig, „je bent er nooit!" Maar hij gaf geen antwoord meer, snurkte al, van ver moeidheid." „Kom. jc overdrijft toch 1" „Op mijn woord niet. Er zijn vnn die practijken, die geen oogenblik rust- laten. Anna en ik werden wan hopig. Alles was in orde, maar wc konden toch zonder dc vaderlijke too- stemming de verloving niet publicee- ren. Eindelijk kwam cr redding van den kant van mijn schoonmoeder. „Hoor eens zei ze. „als ik of een van do kinderen ongesteld 2iin. gaan we onder de patiënten in dc wacht kamer zitten en .vachten onze beurt af. Anders heeft tie dokter geen aandacht, voor ons." „Nu hou jc mij toch voor de ma!". ..Ik zeg je. dat meer dan een dok tersfamilie (lat middel toepast, ook wnnnccv de man en vader niet eens zoo'11 bijzonder drukke practijk heeft. Enfin. miin aanstaande schoon moeder raadde mij aan, in dc wacht kamer te gaan zitten en miin aanzoek te doen in dc spreekkamer. Ik cr heen, zoo vroeg mogelijk, om gauw ontvangen te worden Maar zóó vroeg kon jc nooit wezen, of anderen waren nóg eerder. Toen ik. binnenkwam, za ten er al vijf. Ik wachtte. liet duur de lang t-n ik word voortdurend ze nuwachtiger. Verbeeld je. dat je mid den jn een drukke dokterspractijk als een bom komt binnenvallen, om te vragen„mag ik uw dochter heb ben i" Wel driemaal was ik warm cn kou.l geworden, vóórdat mijn belletje ging. Ik stapte dc spreekkamer bune.t. l)e- dokter zat scheef vj.c zijn sohrijtt.i- fci, waarop hü in papieren zocht cn zei verstrooid, zonder zich om te keeren„gaat u zitten, wat echeelt er aan V' Ik wachtte tot- hij zich omdraaide. .,0 bon jij het.? Wab scheelt er aan Beduusd omdat hij niets scheen to weten, stotterde ik ..Mevrouw heeft it zeker wel verteld, dat ik... dat uw dochter.... dat wij..." .Ja. ik herinner mewie was het ook weer, Marie, Betsy Anna", zei ik bescheiden. „Juist, het was Anna. Ja, beste jongen, tniju vrouw is er voor. geloof ik. ik hen er dus niet tegen. Natuur lijk moet ik informaties nemen, maar als die goed zijn is mijnentwege do zaak in orde. Gegroet". Ilij stak mij verstrooid een hand toe. ..Neem me niet kwalijk, het, is heel druk in dc praxis". Het heclo gesprek had geen vijf minuten ge duurd. Tk stond op en ging verlegen naar de deur. mncn keek hij op en zei onverwachts„ik dacht dat er ccn patient kwam. maar voor dez© soort van hartziekte is geen remedie, ge loof ik?" En zijn zware lach dreun de over mijn verlegen giohelcn heen. Toen ging zijn hand naar do schrijftafel cn drukte op de bei voor den volgenden patient. Ik ping dc particuliere gaig van het huis in. waar Anna a! stond to wachten. „Maar nooit van mijn leven heb ik zóó gezond in een dokters- wachtkamer gezeten. FIDELIO.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1924 | | pagina 5